Bài tiểu luận: hệ thống chính trị đương đại

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC

TIỂU LUẬN KẾT THÚC HỌC PHẦN
Đề tài:

XÂY DỰNG HỆ THỐNG CHÍNH TRỊ CƠ SỞ VỮNG MẠNH
TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN PHÚ NHUẬN,
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH HIỆN NAY

Học phần: Hệ thống chính trị đương đại
GVHD:
Họ và tên HV:
Mã HV
Lớp:

tháng 04 năm 2023


A. MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Hệ thống chính trị cơ sở có vai trị rất quan trọng trong việc tổ chức và vận động
nhân dân thực hiện mọi chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của
Nhà nước, tăng cường đại đoàn kết toàn dân, phát huy quyền làm chủ của nhân dân,
huy động mọi khả năng để phát triển kinh tế - xã hội, tổ chức cuộc sống của cộng đồng
dân cư. Góp phần tạo nên sức mạnh tổng hợp xây dựng và bảo vệ vững chắc chế độ xã
hội chủ nghĩa ở nước ta. Song, toàn bộ sức mạnh, hiệu lực to lớn của hệ thống chính trị
cơ sở đều phụ thuộc một cách quyết định vào vai trò hạt nhân lãnh đạo của đảng uỷ xã,
phường, mà đặc biệt là phương thức lãnh đạo của Đảng uỷ xã, phường đối với chính
quyền và các tổ chức chính trị - xã hội ở cơ sở địa phương. Nhận thức rõ điều đó, thời
gian qua dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp uỷ đảng, đảng ủy các phường thuộc

quận Phú Nhuận đã luôn coi trọng, thường xuyên đổi mới phương thức lãnh đạo đối
với hệ thống chính trị cơ sở để phù hợp với sự phát triển của tình hình, nhiệm vụ chính
trị. Nhờ đó năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng bộ các phường được giữ vững,
công tác quản lý của chính quyền được tăng cường, chất lượng hoạt động của Mặt trận
Tổ quốc và các đồn thể chính trị xã hội được nâng cao, quy chế dân chủ ở cơ sở được
thực hiện, quyền làm chủ của nhân dân được phát huy, kinh tế, văn hóa - xã hội trong
quận từng bước phát triển. Tuy nhiên, so với mục tiêu lãnh đạo và yêu cầu đổi mới,
chỉnh đốn Đảng, phương thức lãnh đạo của Đảng ủy các phường đối với hệ thống
chính trị cơ sở vẫn cịn nhiều hạn chế, bất cập: Một số tổ chức Đảng chưa thực sự coi
trọng đổi mới phương thức lãnh đạo, làm việc cịn thụ động trơng chờ sự chỉ đạo của
cấp trên, tình trạng hội, họp, bệnh giấy tờ cịn nhiều, nghị quyết lãnh đạo cịn chung
chung, cơng tác lãnh đạo điều hành, kiểm tra, sơ tổng kết, rút kinh nghiệm thực hiện
chương trình, đề án cịn yếu. Hiện nay, trước u cầu của sự nghiệp cơng nghiệp hóa,
hiện đại hóa đất nước, yêu cầu đổi mới, chỉnh đốn Đảng cũng như mục tiêu phát triển
mọi mặt của thành phố Hồ Chí Minh, quận Phú Nhuận, trước sự tác động từ mặt trái
nền kinh tế tế thị trường và âm mưu thủ đoạn phá hoại của các thế lực thù địch, để giữ
vững bản chất và phát huy vai trò của hệ thống chính trị cơ sở, vấn đề cơ bản và đòi
hỏi cấp thiết là phải kịp thời đổi mới phương thức lãnh đạo, xây dựng hệ thống chính
trị cơ sở vững mạnh , giữ vững vai trò hạt nhân lãnh đạo hệ thống chính trị cơ sở, hồn
thành tốt chức năng, nhiệm vụ được giao. Với lý do trên, việc nghiên cứu “Xây dựng

1


hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh trên địa bàn quận Phú Nhuận, Thành phố Hồ Chí
Minh hiện nay” là vấn đề có ý nghĩa cả về lý luận và thực tiễn vừa cơ bản lâu dài, vừa
cấp bách trong giai đoạn hiện nay.
2. Mục đích và nhiệm vụ của đề tài dự án
*Mục đích nghiên cứu
Làm rõ những vấn đề cơ bản về lý luận, thực tiễn và đề xuất giải pháp đẩy mạnh đổi

mới phương thức xây dựng hệ thống chính trị cơ sở trên địa bàn quận Phú Nhuận,
thành phố Hồ Chí Minh hiện nay.
* Nhiệm vụ nghiên cứu
- Làm rõ những vấn đề cơ bản về xây dựng hệ thống chính trị cơ sở trên địa bàn
quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh.
- Đánh giá đúng thực trạng và rút ra kinh nghiệm việc xây dựng hệ thống chính trị
cơ sở trên địa bàn quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh.
- Đề xuất yêu cầu, giải pháp xây dựng hệ thống chính trị cơ sở trên địa bàn quận
Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh hiện nay.
3. Phương pháp nghiên cứu
Trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, luận văn sử dụng tổng
hợp các phương pháp nghiên cứu của khoa học chuyên ngành, liên ngành, coi trọng
phương pháp phân tích, tổng hợp, lơgic, lịch sử, điều tra, khảo sát, so sánh.

2


B. NỘI DUNG
CHƯƠNG 1. NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ HỆ THỐNG CHÍNH TRỊ,
HỆ THỐNG CHÍNH TRỊ Ở CƠ SỞ
VÀ VỊ TRÍ CỦA HỆ THỐNG CHÍNH TRỊ Ở CƠ SỞ
1.1. Hệ thống chính trị và đặc điểm hệ thố chính trị Việt Nam
1.1.1. Khái niệm
Hệ thống chính trị là một bộ phận của kiến trúc thượng tầng, một cấu trúc hệ thống
ổn định bao gồm các thể chế có quan hệ với nhau về mục tiêu, chức năng trong việc ra
quyết định chính trị, trong việc thực thi quyền lực chính trị.
Ở Việt Nam, khái niệm “hệ thống chính trị” lần đầu tiên được Đảng ta sử dụng
trong Văn kiện Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương khóa VI (tháng 31989) thay cho khái niệm “hệ thống chun chính vơ sản”. Hệ thống chính trị đó bao
gồm: Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và
các đoàn thể nhân dân. Hệ thống chính trị nước ta vận hành theo cơ chế Đảng lãnh

đạo, Nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ. Đây không chỉ đơn giản là sự thay đổi tên
gọi mà là một bước đổi mới quan trọng trong tư duy chính trị của Đảng ta. Hệ thống
chính trị hiện nay là sự kế thừa và phát triển các thành tựu về tổ chức và hoạt động của
hệ thống chun chính vơ sản trong các giai đoạn trước đổi mới, đồng thời phản ánh
một hiện thực mới về chính trị trong điều kiện đổi mới kinh tế - xã hội ở nước ta hiện
nay.
Về cơ bản, khái niệm hệ thống chính trị ở Việt Nam là một chỉnh thể bao gồm Nhà
nước, Đảng Cộng sản cầm quyền, các tổ chức chính trị - xã hội hợp pháp của nhân dân
và mối quan hệ tác động qua lại cùng với sự vận hành của các yếu tố đó nh m bảo đảm
quyền lực của nhân dân.
1.2.2. Những tiêu chí đánh gía hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh
Hệ thống chính trị ở cơ sở vững mạnh phải đảm bảo các yêu cầu cơ bản sau:
Một là, hệ thống chính trị phải thực thi tốt quyền lực chính trị ở cơ sở. Từng tổ chức
trong hệ thống chính trị phải thực hiện có hiệu quả chức năng, nhiệm vụ được giao.
Hai là, từng tổ chức trong hệ thống chính trị và tồn bộ hệ thống chính trị vận hành
thơng suốt, đồng bộ, không chồng chéo, trùng lắp chức năng, nhiệm vụ.
Ba là, một hệ thống chính trị vững mạnh phải phát huy tốt dân chủ ở cơ sở đi đôi
với giữ gìn kỷ luật kỷ cương phép nước. Phát huy tốt dân chủ song tranh thủ được trí

3


tuệ, nguồn lực của người dân, phát huy được sức mạnh tổng hợp của toàn dân để triển
khai thực hiện các nhiệm vụ chính trị.
Bốn là, đội ngũ cán bộ đảm bảo số lượng, cơ cấu, đạt chuẩn về chất lượng. Tùy theo
yêu cầu của từng chức danh, đội ngũ cán bộ phải có trình độ, chun mơn nhất định.

4

CHƯƠNG 2. XÂY DỰNG HỆ THỐNG CHÍNH TRỊ Ở CƠ SỞ VỮNG MẠNH
- THỰC TRẠNG VÀ NHỮNG GIẢI PHÁP HIỆN NAY
CỦA QUẬN PHÚ NHUẬN, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
2.1. Hệ thống chính trị cơ sở trên địa bàn quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí
Minh
2.1.1. Khái quát về quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh
Quận Phú Nhuận nằm ở hướng Tây Bắc của thành phố Hồ Chí Minh, cách trung
tâm thành phố 4,7km theo đường chim bay, được xem là quận cửa ngõ ra vào phía Bắc
của trung tâm thành phố Hồ Chí Minh; phía Đơng giáp quận Bình thạnh; Tây giáp
quận Tân Bình; Nam giáp quận 3. Bắc giáp quận Gị Vấp. Diện tích của quận 4,88
km2 ; Dân số 175.631 người; mật độ 35.897 người/1km2.
Cơ cấu kinh tế của quận phát triển theo hướng dịch vụ thương mại, công nghiệp và
tiểu thủ công nghiệp. Các loại dịch vụ cao cấp như: Tài chính, tín dụng, cho thuê văn
phòng, nhà ở cao cấp, dịch vụ du lịch đang phát triển mạnh. Về công nghiệp phát triển
các ngành sản xuất sạch, kỹ thuật cao. Định hướng quy hoạch của quận là điều chỉnh
quy hoạch giãn mật độ, tăng chiều cao, dành đất phát triển hạ tầng xã hội. Trong đó ưu
tiên xây dựng nhà cao tầng, kết hợp chức năng ở và các loại dịch vụ qua việc kết hợp
quy hoạch đồng bộ giữa công tác chỉnh trang giải tỏa xây dựng mới và phát triển mạng
lưới giao thông.
Trung tâm hành chính của quận Phú Nhuận tập trung chủ yếu trên trục đường
Nguyễn Văn Trỗi, ngoài ra, các trung tâm dịch vụ và thương mại tập trung phát triển
theo các tuyến đường chính như: Nguyễn Văn Trỗi, Phan Xích Long, Hoàng Văn Thụ,
Phan Đăng Lưu và từ Nguyễn Kiệm đến Phan Đình Phùng.
Quận Phú Nhuận là nơi tập trung nhiều đền, chùa, miếu, mạo,… hiện tại có 72 chùa
được xây dựng từ thế kỷ 19 và là nơi an nghỉ của các công thần triều Nguyễn. Dân cư
quận Phú Nhuận là cư dân lâu đời của vùng Bến Nghé, trải qua hơn 300 năm xây dựng
và phát triển, cư dân quận Phú Nhuận đã không ngừng đổi mới về thành phần, số
lượng trình độ kiến thức. Do có vị trí nằm bên bờ kênh lại gần trung tâm thành phố
nên cuộc sống của cộng đồng dân cư rất sôi động và là đầu nguồn cung cấp thực phẩm
và công nhân trực tiếp cho thành phố.

Qua nhiều lần chia tách, sát nhập hiện nay quận Phú nhuận hiện có 15 phường mỗi
phường gồm nhiều khu phố, mỗi khu phố phụ trách 400 – 700 hộ dân (tương đương

5


1600 – 2800 nhân khẩu) đây không phải cấp hành chính. Đứng đầu mỗi khu phố là
trưởng ban điều hành khu phố (gọi tắt là trưởng khu phố) có 1 phó ban giúp việc do
chủ tịch ủy ban nhân dân phường bổ nhiệm. Dưới khu phố là tổ dân phố (gồm 40 hộ
dân/ 1 tổ dân phố) Tổ dân phố có tổ trưởng đứng đầu và 1 đến 2 tổ phó giúp việc, tất
cả đều do nhân dân trong tổ bầu chọn.
2.1.2. Những vấn đề cơ bản về hệ thống chính trị cơ sở quận Phú Nhuận, thành
phố Hồ Chí Minh
Trong mọi xã hội có giai cấp, quyền lực của chủ thể cầm quyền được thực hiện
bằng một hệ thống thiết chế và tổ chức chính trị nhất định. Đó là hệ thống chính trị. Hệ
thống chí trị là một chỉnh thể các tổ chức chính trị trong xã hội bao gồm Nhà nước, các
đảng chính trị, các đồn thể nhân dân, các tổ chức chính trị - xã hội hợp pháp được liên
kết với nhau nhằm tác động mọi mặt vào đời sống xã hội để củng cố, duy trì và phát
triển chế độ xã hội đồng thời phù hợp với lợi ích của chủ thể cầm quyền.
Trong chủ nghĩa xã hội, giai cấp công nhân và nhân dân lao động là chủ thể thực sự
của mọi quyền lực, tự mình tổ chức và quản lý xã hội, quyết định nội dung hoạt động
của hệ thống chính trị xã hội chủ nghĩa. Ở nước ta, giai cấp công nhân và nhân dân lao
động là chủ thể chân chính của quyền lực. Bởi vậy, hệ thống chính trị ở nước ta hiện
nay bao gồm: Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Mặt
trận Tổ quốc Việt Nam, Đồn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Liên hiệp phụ
nữ Việt Nam, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam; Hội nông dân Việt Nam; Hội cựu
chiến binh Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội hợp pháp của nhân dân; được
thành lập hoạt động trên cơ sở liên minh giữa giai cấp công nhân, giai cấp nông dân và
đội ngũ tri thức làm nề tảng, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam thực hiện
và bảo đảm đầy đủ quyền làm chủ của nhân dân. Hệ thống chính trị ở nước ta được tổ

chức thành bốn cấp; cấp Trung ương; cấp tỉnh, thành; cấp huyện, quận; cấp xã,
phường. Hệ thống chính trị ở nước ta mang bản chất giai cấp công nhân, dân chủ
không đối kháng. Các tổ chức trong hệ thống chính trị ở nước ta đều lấy chủ nghĩa
Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho mọi hoạt
động, đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, được tổ chức và hoạt động
theo nguyên tắc tập trung dân chủ, luôn bảo đảm sự thống nhất giữa bản chất giai cấp
cơng nhân, tính nhân dân và tính dân tộc rộng rãi.

6


Hệ thống chính trị ở các phường thuộc quận Phú Nhuận bao gồm: Tổ chức cơ sở
đảng, hiện nay đảng bộ cơ sở phường bao gồm đảng ủy phường, chi bộ ở các khu phố.
Chính quyền cơ sở bao gồm hội đồng nhân dân và ủy ban nhân dân (hiện nay quận
Phú Nhuận đang thí điểm khơng tổ chức Hội đồng nhân dân nên khơng có Hội đồng
nhân dân quận và phường). Mặt trận Tổ quốc Mặt trận và các tổ chức chính trị - xã
hội: Hội Liên hiệp phụ nữ, Cơng Đồn, Đồn thanh niên, Hội Cựu chiến binh,…
2.2. Thực trạng xây dựng hệ thống chính trị cơ sở trên địa bàn quận Phú Nhuận,
thành phố Hồ Chí Minh
2.2.1. Những ưu điểm, thành tựu
Một là, đã có sự đổi mới mạnh mẽ tư duy và chuyển biến quan trọng về nhận thức,
trách nhiệm của các chủ thể đối với việc đổi mới phương thức lãnh đạo của đảng ủy
phường đối với hệ thống chính trị cơ sở trên địa bàn quận Phú Nhuận.
Những năm qua, trên cơ sở quán triệt sâu sắc quan điểm của Đảng về xây dựng,
chỉnh đốn đảng và đổimới phương thức lãnh đạo của Đảng trong thời kỳ mới, nhất là
Nghị quyết Trung ương 5 khóa IX về “Đổi mới nâng cao chất lượng hệ thống chính trị
cơ sở xã, phường, thị trấn”. Nghị quyết trung ương 5 khóa X về “tiếp tục đổi mới
phương thức lãnh đạo của đảng đối với hoạt động của hệ thống chính trị” và các chỉ
thị, nghị định hướng dẫn của Chính phủ về cải cách bộ máy hành chính. Nghị quyết
của Thành ủy thành phố Hồ Chí Minh về xây dựng cơ sở vững mạnh, Thông tri số 19TT/QU của Quận ủy quận Phú Nhuận về tiếp tục đổi mới tăng cường sự lãnh đạo của

Đảng đối với các Hội quần chúng...
Từ nhận thức đúng đắn, các tổ chức, các lực lượng đã mạnh dạn đổi mới tư duy,
nâng cao trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức, hướng dẫn đổi mới nội dung phương
thức hoạt động của đảng ủy phường đối với hệ thống chính trị theo chức năng, nhiệm
vụ, phạm vi qui định cho từng cấp.
Hàng năm và trong nhiệm kỳ cấp ủy (thường trực) thành phố Hổ chí Minh, Quận ủy
quận Phú Nhuận đều có nghị quyết hoặc chương trình hành động lãnh đạo, chỉ đạo xây
dựng cơ sở vững mạnh, đổi mới phương thức lãnh đạo của đảng ủy các phường đối với
hệ thống chính trị cơ sở.
Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Thành ủy, Quận ủy, Đảng ủy, chi bộ và đội ngũ cán
bộ, đảng viên các phường đã nêu cao trách nhiệm triển khai Nghị quyết của Thành ủy,
Quận ủy thành Chương trình, Kế hoạch thực hiện cụ thể.

7


Các ban xây dựng Đảng của Quận ủy đã phát huy được vai trò tham mưu, chỉ đạo,
hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc cơ sở thực hiện các chủ trương, nhiệm vụ đổi mới
phương thức lãnh đạo của đảng ủy phường đối với hệ thống chính trị. Chất lượng tham
mưu ngày càng có chiều sâu, thể hiện tương đối rõ nội dung, hình thức, qui trình cụ
thể, từng bước giúp cấp ủy lãnh đạo, chỉ đạo đổi mới phương thức lãnh đạo của đảng
ủy phường đối với hệ thống chính trị cơ sở sát với thực tế từng địa phương.
Hai là, nội dung phương thức lãnh đạo của đảng ủy phường đối với hệ thống chính
trị cơ sở có sự đổi mới; chức năng, nhiệm vụ, mối quan hệ của các thành viên trong hệ
thống chính trị được xác định rõ ràng, từng bước khắc phục được tình trạng tổ chức
đảng bao biện làm thay cơng việc của chính quyền và đoàn thể - xã hội. Cụ thể:
Đối với cấp ủy, tổ chức Đảng: Việc nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu
của tổ chức cơ sở đảng có chuyển biến tích cực, vai trị hạt nhân chính trị của tổ chức
đảng, nhất là phường được phát huy trong lãnh đạo hệ thống chính trị , hoạt động ngày
càng sát với nhân dân. Quận ủy đã quán triệt và triển khai chương trình hành động

thực hiện các nghị quyết Hội nghị Trung ương 7 (khóa IX) về đại đồn kết dân tộc, về
cơng tác dân tộc, tơn giáo; các nghị quyết chuyên đề về đổi mới sự lãnh đạo của Đảng
đối với thanh niên, phụ nữ, công nhân trong thời kỳ mới.
Qua đó, khối đại đồn kết dân tộc tiếp tục được củng cố và tăng cường, góp phần
thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ quận đề ra. Phương thức hoạt động
của Mặt trận tổ quốc và các đoàn thể theo hướng ngày càng sát với cơ sở, phù hợp với
từng đặc thù của khu vực. Hoạt động của Mặt trận tổ quốc đã bám sát tình hình thực
tiển, Cùng với Mặt trận là các các tổ chức đồn thể nhân dân có sự đổi mới về nội
dung, phương pháp tập hợp quần chúng, đồng thời gắn các hoạt động phong trào với
công tác tuyên truyền, giáo dục đoàn viên, hội viên hướng về khu phố, tổ dân phố, đa
dạng hố dưới nhiều hình thức tuyên truyền phù hợp với các đối tượng khác nhau, tích
cực tham gia phát triển kinh tế - xã hội, góp phần tăng cường khối đại đồn kết dân
tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Qua khảo sát có 80% người được hỏi đánh giá tốt về
năng lực lãnh đạo, chỉ đạo của cấp uỷ, tổ chức đảng đối với đổi mới phương thức lãnh
đạo của đảng ủy phường đối với hệ thống chính trị cơ sở trên địa bàn quận Phú Nhuận.
Đối với chính quyền: Lãnh đạo chính quyền thực hiện thắng lợi các chủ trương,
chính sách của Đảng và Nhà nước, các mục tiêu kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phịng,
an ninh ở cơ sở; thực hiện quản lý hành chính Nhà nước trên địa bàn theo thẩm quyền

8


được giao đặc biệt là trong việc thực hiện quản lý qui hoạch, quản lý đất đai, nhà ở, hộ
tịch, vệ sinh môi trường, trật tự đô thị; hướng dẫn và giám sát các hoạt động tự quản
của dân tạo điều kiện thuận lợi cho dân và doanh nghiệp làm ăn theo pháp luật.
Lãnh đạo và thực hiện nghiêm túc việc điều chỉnh chức năng, nhiệm vụ của ủy ban
nhân dân và xây dựng mơ hình chính quyền đơ thị theo sự chỉ đạo hướng dẫn của cấp
trên.
Cho ý kiến định hướng bầu cử Hội đồng nhân dân cấp trên; giới thiệu nhân sự ứng
cử, đề cử hoặc rút khỏi các chức danh chủ tịch hội đồng nhân dân, ủy ban nhân dân để

báo cáo cấp ủy, cấp có thẩm quyền quyết định trước khi hội đồng nhân dân bầu hoặc
miễn nhiệm.. Phát huy vai trò tổ chức giám sát của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể
nhân dân, ban thanh tra nhân dân, tổ hòa giải, các tổ chức tự quản của dân trong tham
gia thực hiện các nhiệm vụ cơ sở...
Xác định những chủ trương, định hướng lớn về kinh tế - xã hội, quốc phòng - an
ninh tại cơ sở. Lãnh đạo ủy ban nhân dân quán triệt, tổ chức thực hiện các nghị quyết,
chỉ thị, chủ trương của ban chấp hành, ban thường vụ, hội đồng nhân dân và các cơ
quan Nhà nước cấp trên.
Thường xun kiện tồn bộ máy giúp việc gồm văn phịng ủy ban nhân dân và ba
khối công việc: Khối kinh tế - tài chính ( kế tốn ); Khối văn hóa - xã hội và Khối nội
chính, cải cách thủ tục hành chính, phong cách khơng gây phiền hà cho dân.
Đối với Mặt trận tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội: Tiếp tục rà sốt, kiện
tồn tổ chức bộ máy của Mặt trận Tổ quốc và các đồn thể chính trị - xã hội theo
hướng tinh gọn, rõ chức năng, nhiệm vụ, không chồng chéo. Đổi mới phương thức
lãnh đạo của Đảng, quản lý Nhà nước, đổi mới cơ chế tài chính đối với Mặt trận Tổ
quốc và các đồn thể chính trị - xã hội, tạo điều kiện để Mặt trận Tổ quốc và các đồn
thể chính trị - xã hội tăng thêm tính tự chủ, chủ động hơn trong hoạt động; khơng
"hành chính hóa" để gần dân, sát dân hơn. Thực hiện có hiệu quả quy chế phối hợp,
quy định về giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc và các đồn thể chính trị
- xã hội, cơ chế để nhân dân tham gia góp ý xây dựng Đảng, chính quyền. Quy định
chặt chẽ về tổ chức và hoạt động của các Hội theo nguyên tắc tự nguyện, tự quản, tự
bảo đảm kinh phí hoạt động và tuân thủ pháp luật.

9


Ba là, đổi mới phương thức lãnh đạo của đảng uỷ phường đã trực tiếp góp phần xây
dựng chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đồn thể chính trị xã hội vững mạnh hoạt
động ngày càng có hiệu lực, hiệu quả.
Tuyệt đại đa số cán bộ chính quyền có phẩm chất chính trị tốt, ln tin tưởng vào sự

lãnh đạo của Đảng và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của nước ta. Mặc dù đời sống
đa số cán bộ làm cơng tác chính quyền ở cơ sở cịn gặp nhiều khó khăn nhưng họ đã
có nhiều nỗ lực hồn thành chức trách nhiệm vụ, góp phần ổn định chính trị ở cơ sở.
Về đạo đức, lối sống, đa số cán bộ làm cơng tác chính quyền ở cơ sở có đạo đức, lối
sống tốt. Về năng lực quản lý, điều hành, hiện nay 100% số phường đã xây dựng được
quy chế làm việc; quá trình hoạt động cơ bản theo đúng quy chế ban hành và theo luật
định. Nề nếp, thời gian làm việc được duy trì nghiêm túc. Phương pháp làm việc, chế
độ công tác nhiều nơi đã cụ thể thành chương trình, kế hoạch theo từng tuần, từng
tháng, giảm bớt thời gian làm việc tại trụ sở, dành thời gian xuống cơ sở tiếp xúc nhân
dân, nắm tình hình.
Quá trình tổ chức thực hiện nghị quyết của hội đồng nhân dân cấp trên và nhiệm vụ
của cấp trên giao đã xây dựng thành chương trình, kế hoạch phân công cụ thể đến từng
thành viên ủy ban và từng bộ phận tổ chức thực hiện. Vai trị, trách nhiệm của chủ tịch
và phó chủ tịch được đề cao trong cơng tác quản lý điều hành. Vì vậy, hiệu quả cơng
tác được nâng lên, có những chuyển biến tích cực, kinh tế - xã hội tiếp tục có những
bước phát triển ổn định, an ninh - quốc phòng được giữ vững,... Uỷ ban nhân dân từng
bước thể hiện vai trị của mình trong việc hướng dẫn, giúp đỡ và giám sát đối với hoạt
động tự quản ở các tổ dân phố. Cơng tác tiếp dân có chuyển biến tích cực, kịp thời giải
quyết ý kiến, kiến nghị, khiếu nại, tố cáo vượt cấp, khơng xảy xa tình trạng khiếu kiện
tập thể.
Nhìn chung, trong những năm gần đây, ủy ban nhân dân cấp phường và bộ máy
giúp việc được củng cố, kiện toàn một bước. Các chức danh chuyên môn bước đầu ổn
định và phát huy tác dụng. Hoạt động quản lý và điều hành của uỷ ban nhân dân ngày
càng tiến bộ hơn. Tổ chức bộ máy, phương thức hoạt động của chính quyền cơ sở từng
bước được củng cố, phục vụ ngày càng tốt hơn nhu cầu trực tiếp của nhân dân ở cơ sở.
Đội ngũ cán bộ ngày càng phát triển về số lượng và chất lượng. Việc phân công chức
trách, nhiệm vụ của từng thành viên rõ ràng, cụ thể hơn; công tác phối hợp với ủy ban
mặt trận tổ quốc, các đoàn thể ở địa phương được triển khai tốt hơn, thực hiện quy chế

10

dân chủ ở cơ sở và xây dựng cuộc sống mới trên địa bàn dân cư đã thu được nhiều kết
quả.
2.2.2. Những hạn chế, khuyết điểm
Một là, nhận thức trách nhiệm của một số chủ thể chưa tương xứng với yêu cầu đổi
mới phương thức lãnh đạo của đảng ủy phường đối với hệ thống chính trị.
Việc quán triệt, tổ chức thực hiện các quan điểm chủ trương của Đảng, của Thành
ủy, Quận ủy về đổi mới phương thức lãnh đạo của đảng ủy phường hồn thiện hệ
thống chính trị cơ sở có lúc, có nơi chưa kịp thời, sâu sắc. Trong tổ chức thực hiện
thiếu cương quyết, còn nể thiếu nhất quán; buông lỏng kiểm tra, giám sát việc thực
hiện. Nghị quyết của đảng uỷ có lúc, có chỗ cịn sa vào chức năng, nhiệm vụ của chính
quyền; một số nơi nghị quyết của chi bộ, Mặt trận Tổ quốc, đoàn thể nhân dân chỉ là
“bản sao” nghị quyết của đảng bộ, đảng uỷ. Do đó trên thực tế một số tổ chức cơ sở
đảng ở cơ sở chưa phát huy được vai trị, vị trí, trách nhiệm và tính chủ động của bộ
máy chính quyền và đồn thể nhân dân.
Một số cấp uỷ đảng chưa chú trọng rèn luyện, giáo dục và kiểm tra cán bộ, đảng
viên, nên chưa ngăn chặn kịp thời đối với những biểu hiện quan liêu, cửa quyền, tham
nhũng, vô trách nhiệm của một số cán bộ phường, khu phố, tổ dân phố. Do đó, phần
nào làm suy giảm niềm tin của nhân dân, làm suy yếu sức mạnh của hệ thống chính trị
ở cơ sở.
Hai là, nội dung đổi mới phương thức lãnh đạo của đảng ủy phường đối với hệ
thống chính trị cơ sở có lúc, có nơi chưa được tiến hành toàn diện, đồng bộ, chất lượng
một số mặt chưa cao, cụ thể:
Hiện nay chất lượng hoạt động của UBND ở cơ sở chưa được nâng lên ngang tầm
với yêu cầu nhiệm vụ, hiệu quả cơng tác cịn hạn chế, điều hành cơng việc đơi khi cịn
lúng túng, mang nặng tính sự vụ. Phong cách và lề lối làm việc của cán bộ chính
quyền cơ sở vẫn cịn nặng lề lối, phong thái cũ, làm việc chưa khoa học.
Chưa có chương trình kế hoạch cơng tác trong tuần, trong tháng, q... Năng lực
quản lý, điều hành: của UBND một số phường còn bộc lộ những yếu kém như: Làm

việc chưa theo chương trình, kế hoạch, việc tổ chức, điều hành một số cuộc họp thiếu
sự chuẩn bị, nhiều nơi chưa biết cách tổ chức và ghi chép nên bị động trong giải quyết
cơng việc; khi tiếp thu các chủ trương, chính sách của trên, nhiều đồng chí chưa biết
cách triển khai, truyền đạt; việc triển khai nghị quyết của Hội đồng nhân dân của cấp

11


trên cịn chậm, nhiều nơi cịn lúng túng khơng biết cách làm; chậm khắc phục tâm lý
trông chờ ỷ lại cấp trên. Một số cấp uỷ đảng còn bao biện làm thay cơng việc của
chính quyền, chưa tạo điều kiện phát huy vai trị chủ động của chính quyền. Việc quản
lý điều hành và chỉ đạo cấp uỷ có nơi lộn sân, công việc của chủ tịch ủy ban nhân dân
phân cơng chưa rõ ràng, cụ thể. Vì vậy, việc quản lý điều hành hàng ngày cịn mang
tính sự vụ: xử lý cơng việc chỉ tập trung cho bí thư, chủ tịch, phó chủ tịch; cịn các
thành viên khác thì “chỉ đâu làm đó”, thiếu tính chủ động, làm cho công tác tham mưu,
giúp việc cho chủ tịch bị hạn chế.
Tổ chức và hoạt động của Mặt trận và các đồn thể nhân dân ở cơ sở vẫn có một bộ
phận đồn viên, hội viên vào đồn, hội với tính chất danh nghĩa, hình thức. Một số
được đào tạo về nghiệp vụ và trình độ lý luận chính trị, nhưng nhận thức và vận dụng
vào thực tế chưa đạt kết quả cao. Tại nhiều phường, cán bộ khối đoàn thể yếu cả về
khả năng tư duy, xây dựng kế hoạch và phương pháp tổ chức thực hiện; thường trông
chờ vào sự hướng dẫn của cấp trên theo kiểu “cầm tay chỉ việc”.
Ba là, kết quả đổi mới phương thức lãnh đạo của đảng ủy phường đối với hệ thống
chính trị cơ sở trên quận Phú Nhuận hiện nay vẫn còn nhiều bất cập, trong lãnh đạo,
quản lý và tổ chức thực hiện.
Tình trạng tham nhũng, quan liêu, mất đồn kết nội bộ, vừa vi phạm quyền làm chủ
của nhân dân, vừa không giữ được kỷ cương, phép nước vẫn diễn ra ở một số nơi, có
nơi nghiêm trọng. Chức năng nhiệm vụ của các bộ phận trong hệ thống chính trị ở một
số chỗ chưa được xác định rành mạch, trách nhiệm không rõ. Nội dung phương thức
hoạt động chậm được đổi mới, còn nhiều biểu hiện của cơ chế tập trung quan liêu, bao

cấp. Đội ngũ cán bộ ít được đào tạo bồi dưỡng; chính sách đối với cán bộ còn chấp vá.
2.3. Những giải pháp xây dựng hệ thống chính trị cơ sở trên địa bàn quận Phú
Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh hiện nay
2.3.1. Nâng cao nhận thức trách nhiệm và trình độ năng lực của các chủ thể,
trước hết là cấp ủy, cán bộ chủ xây dựng hệ thống chính trị cơ sở trên địa bàn quận
Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy: Tư tưởng đúng thì hành động mới khỏi sai lạc và
mới làm tròn nhiệm vụ cách mạng được. Để thực hiện giải pháp này cần nắm vững và
thực hiện tốt những biện pháp sau:

12


Một là, tăng cường giáo dục làm cho các tổ chức, các lực lượng, nhất là bí thư,
thường vụ cấp uỷ quán triệt sâu sắc và nắm vững một số quan cơ bản về đảng cầm
quyền, nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt nam, về Mặt trận Tổ quốc, các
đồn thể chính trị - xã hội, về phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc và nhận rõ
sự cần thiết việc xây dựng hệ thống chính trị trên địa bàn quận Phú Nhuận Thành phố
Hồ Chí Minh theo quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan
điểm của Đảng cộng sản Việt Nam. Đây là vấnchính trị và xã hội, gắn với tình hình
địa phương, tạo cơ sở để để ra quyết định và xây dựng kế hoạch hành động, giải quyết
mọi vấn đề một cách đúng đắn sáng tạo.
Để nâng cao nhận thức của các chủ thể, nhất là cấp uỷ, tổ chức đảng, đội ngũ cán bộ
chủ trì về đổi mới phương thức lãnh đạo của đảng ủy phường đối với hệ thống chính
trị cơ sở trên địa bàn quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh cần phải duy trì và
nâng cao chất lượng sinh hoạt của các tổ chức trong hệ thống chính trị, đồng thời đặc
biệt coi trọng phát huy dân chủ, tập hợp trí tuệ sáng tạo của quần chúng góp ý cho cấp
uỷ, tổ chức đảng. Bởi lẽ những suy nghĩ, sáng kiến của các tổ chức quần chúng là
nguồn cung cấp thông tin quan trọng và cần thiết cho cấp uỷ, tổ chức đảng nghiên cứu,
xem xét, đánh giá hoạt động của mình cũng như phẩm chất, năng lực của cán bộ, đảng

viên. Nó gợi mở cho cấp uỷ, tổ chức đảng những cách thức, phương pháp thực hiện
đổi mới. Đây là một nhân tố, là điều kiện, biện pháp quan trọng góp phần vào việc đổi
mới tư duy, nâng cao nhận thức của cấp uỷ tổ chức đảng trong đổi mới phương thức
lãnh đạo của đảng ủy phường đối với hệ thống chính trị cơ sở trên địa bàn quận Phú
Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh trong giai đoạn hiện nay. Muốn thực hiện tốt việc này
cấp uỷ, tổ chức đảng phải có các chủ trương, biện pháp phát huy dân chủ tạo mọi điều
kiện để đảng viên và nhân dân được phát biểu những ý kiến chân thật của mình. Tơn
trọng và lắng nghe, tiếp thu những ý kiến tích cực của họ. Phải chú trọng đổi mới nội
dung và hình thức thông tin, tuyên truyền, thực hành quy chế dân chủ nhằm huy động
cho được mọi khả năng, trí tuệ của nhân dân, bảo đảm cho tư duy của cấp uỷ, tổ chức
đảng phản ánh đúng tình hình, những kinh nghiệm thực tiễn ở cơ sở, ý chí và nguyện
vọng chân chính của cán bộ, đảng viên và nhân dân trong quá trình đổi mới phương
thức lãnh đạo của đảng ủy phường đối với hệ thống chính trị cơ sở trên địa bàn quận
Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn hiện nay.

13


Hai là, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp uỷ, chính quyền và vai trị trách
nhiệm của các cơ quan, ban ngành của thành phố và quận trong xây dựng hệ thống
chính trị cơ sở trên địa bàn quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh.
Để phát huy cao độ vai trò, trách nhiệm của các tổ chức, các lực lượng trong đổi
mới phương thức lãnh đạo của đảng uỷ phường đối với hệ thống chính trị cơ sở, trước
hết cấp uỷ tổ chức Đảng các cấp phải có chủ trương, biện pháp lãnh đạo coi trọng việc
trang bị kiến thức toàn diệnvà nâng cao giác ngộ chủ nghĩa Mac – Lênin, tư tưởng Hồ
Chí Minh, đường lối quan điểm của Đảng, nhất là vấn đề đảng cầm quyền và phương
thức lãnh đạo của Đảng cộng sản cầm quyền đối với hệ thống chính trị cho cán bộ
đảng viên. Phải xem đây là một nội dung cần phải thường xuyên lãnh đạo, chỉ đạo
thành nền nếp.
Cấp uỷ các cấp phải thường xuyên quan tâm, có chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ

đạo chặt chẽ hoạt động đổi mới phương thức lãnh đạo của đảng uỷ phường đối với hệ
thống chính trị cơ sở. Coi trọng việc chỉ đạo xác định nội dung, hình thức phương
pháp đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng uỷ phường đối vơi hệ thống chính trị cơ
sở phù hợp với từng địa phương. Phân công trách nhiệm cho cấp uỷ viên các cấp trực
tiếp chỉ đạo từng tổ chức, từng lực lượng đổi mới phương thức lãnh đạo của đảng uỷ
phường đối với hệ thống chính trị cơ sở. Phát huy vai trị tiền phong gương mẫu của bí
thư, phó bí thư và cấp uỷ viên các cấp trong đổi mới phương thức lãnh đạo của đảng
uỷ phường đối với hệ thống chính trị cơ sở.
Đề cao trách nhiệm của chính quyền quận đối với đổi mới phương thức lãnh đạo
của đảng uỷ phường đối với hệ thống chính trị cơ sở. Hệ thống chính quyền từ quận
đến cấp phường phải nêu cao trách nhiệm trong xây dựng kế hoạch và tổ chức triển
khai thực hiện đổi mới phương thức lãnh đạo của đảng uỷ phường đối với hệ thống
chính trị cơ sở. dưới sự lãnh địao của thành uỷ, quận uỷ, uỷ ban nhân dân cần phối hợp
chặt chẽ với Mặt trận Tổ quốc các tổ chức chính trị trong hệ thống chính trị để thực
hiện thắng lợi đề án đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng uỷ phường đối với hệ
thống chính trị cơ sở. Phải nêu cao trách nhiệm trong xây dựng kế hoạch, cụ thể hoá
xác định nội dung, hình thức, phương pháp thực hiện đổi mới phương thức lãnh đạo
của đảng uỷ phường đối với hệ thống chính trị cơ sơ cho phù hợp. căn cứ vào trình độ
năng lực, kỹ năng kinh nghiệm và chức năng của từng tổ chức, từng lực lượng cần
phải có sự phân công giao nhiệm vụ cụ thể, tổ chức lực lưởng thích hợp để huy động

14


sức mạnh của tồn bộ hệ thống chính trị ở quận và các phường trên địa bàn tham gia
đổi mới phương thức lãnh đạo của đảng uỷ phường đối với hệ thống chính trị cơ sở có
hiệu quả. Thường xun kiểm tra giám sát hoạt động đổi mới phương thức lãnh đạo
của đảng uỷ phường đối với hệ thống chính trị cơ sở, kịp thời chỉ đạo rút kinh nghiệm,
nâng cao chất lượng, phương thức lãnh đạo của đảng uỷ phường đối với hệ thống
chính trị cơ sở.

2.3.2. Đổi mới cách thức ra nghị quyết và tổ chức thực hiện nghị quyết của cấp
ủy, tổ chức đảng phường trên địa bàn quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng chỉ rõ: “Đổi mới cách ra nghị quyết,
tập trung lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện kiểm tra, sơ kết, tổng kết việc thực hiện
nghị quyết của Đảng”,coi đó là một trong những thước đo năng lực lãnh đạo của cấp
uỷ,của người đứng đầu cấp uỷ. Quán triệt quan điểm đó việc đổi mới nâng cao chất
lượng các hình thức, phương pháp lãnh đạo của tổ chức đảng ở cần nắm vững và thực
hiện tốt những vấn đề cơ bản sau đây:
Một là, Đổi mới, hồn thiện quy trình ra nghị quyết lãnh đạo của cấp uỷ, tổ chức
đảng. Nghị quyết lãnh đạo của cấpuỷ, tổ chức đảng thể hiện quan điểm, lập trường, ý
chí quyết tâm, trí tuệ của toàn đảng bộ, chi bộ trong việc thực hiện sự lãnh đạo của
Đảng đối với mọi hoạt động của hệ thống chính trị cơ sở. Trong nghị quyết của đảng
uỷ, tổ chức đảng, những nội dung lãnh đạo được thể hiện, làm cơ sở cho việc triển
khai thực hiện trong thực tế. Để chuẩn bị được một nghị quyết lãnh đạo có chất lượng
cao, các tổ chức đảng phải tuân thủ quy trình ra nghị quyết đã được lý luận xây dựng
Đảng tổng kết và khái quát.
Đổi mới, hoàn thiện quy trình ra nghị quyết lãnh đạo của tổ chức đảng cần tập trung
vào đổi mới, hoàn thiện khâu: Nghiên cứu tình hình, thu thập xử lý thơng tin và lựa
chọn vấn đề lãnh đạo.
Hai là, Đổi mới khâu chuẩn bị nội dung lãnh đạo của cấp ủy. Phát huy vai trị và trí
tuệ của bí thư (phó bí thư) đảng ủy, cấp uỷ viên, chi bộ trong việc soạn thảo nghị quyết
lãnh đạo. Đổi mới cấu trúc văn bản nghị quyết theo hướng ngắn, gọn, rõ, dễ theo dõi.
Sử dụng tốt lối diễn đạt quần chúng dễ hiểu theo đúng văn phạm xây dựng Đảng.
Người chủ trì đảng ủy, chi ủy, chi bộ phải trực tiếp soạn thảo dự thảo nghị quyết của
cấp mình. Làm tốt khâu biên tập văn bản nghị quyết về nội dung và về câu chữ, diễn
đạt trước khi đưa ra thảo luận trong cấp ủy. Bí thư (phó bí thư) phải trực tiếp hồn

15

chỉnh bản dự thảo nghị quyết sau khi đã được các cấp ủy viên tham gia bổ sung để
trình đảng bộ, chi bộ thảo luận.
Ba là, Đổi mới khâu lấy ý kiến tham khảo của các tổ chức, lực lượng Trước khi đưa
ra đảng ủy thảo luận, dự thảo nghị quyết lãnh đạo của cấp ủy cần thực hiện khâu tranh
thủ ý kiến của cấp trên và chuyên gia để bổ sung, hoàn thiện nội dung nghị quyết,
tránh những sai lầm, sai sót do thiếu thơng tin hoặc thiếu cập nhật thông tin. Cần tranh
thủ ý kiến của các tổ chức quần chúng đóng góp vào các văn bản dự thảo nghị quyết
lãnh đạo của cấp uỷ.
Bốn là, Đổi mới hình thức thảo luận quyết nghị nội dung lãnh đạo của đảng ủy. Chỉ
đạo các tổ chức đảng cấp dưới và đảng viên trực tiếp tiếp xúc trước với văn bản dự
thảo nghị quyết. Nắm sơ bộ những ý kiên phản biện về các nội dung lãnh đạo trong dự
thảo từ các các tổ chức đảng cấp dưới, cán bộ, đảng viên và quần chúng để chuẩn bị
nội dung giải trình khi đảng viên thắc mắc hoặc chất vấn trong hội nghị đảng viên. Đổi
mới hình thức và phương pháp sinh hoạt thảo luận nội dung nghị quyết và quyết nghị
nội dung lãnh đạo của đảng ủy. Trên cơ sở chấp hành nghiêm túc nguyên tắc tập trung
dân chủ, tự phê và phê bình đổi mới phương pháp trình bày dự thảo nghị quyết,
phương pháp nêu vấn đề thảo luận, thực hiện việc tranh luận, phản biện, chất vấn và
giải trình, kết luận của cấp ủy trong hội nghị để tạo sự thống nhất cao về mục tiêu,
phương hướng, chỉ tiêu, biện pháp lãnh đạo. Thực hiện việc bổ sung, hoàn thiện văn
bản dự thảo nghị quyết theo quyết nghị của hội nghị và cơng bố văn bản nghị quyết
đó.
Năm là, đổi mới việc triển khai thực hiện nghị quyết. Xây dựng các chương trình
hành động của đảng bộ thực hiện các mục tiêu đã đề ra trong nghị quyết. Thực hiện tốt
việc theo dõi tổ chức triển khai thực hiện nghị quyết của các bộ phận và đảng viên.
Xây dựng các cơ chế tiếp thu ý kiến phản hồi của đảng viên và các bộ phận đảng cấp
dưới để bổ sung, điều chỉnh nội dung nghị quyết, làm cho nghị quyết bám sát thực tiễn
đơn vị. Thực hiện tốt việc phân công, phân nhiệm rõ trong tổ chức thực hiện nghị
quyết lãnh đạo, đặc biệt là giữa bí thư đảng và người đứng đầu chính quyền, Mặt trận
Tổ quốc và các đồn thể chính trị xã hội theo đúng nguyên tắc: Tập thể đảng ủy lãnh
đạo, và người chủ trì về cơng tác đảng phân cơng tổ chức thực hiện theo chức trách,

cùng chịu trách nhiệm trước đảng ủy và cấp trên về kết quả hoàn thành nhiệm vụ. Phân
công trách nhiệm cho các cấp ủy viên, đảng viên trong triển khai nghị quyết của đảng

16


bộ, chi bộ đối với từng mặt hoạt động theo chức năng, nhiệm vụ. Phổ biến nghị quyết
lãnh đạo của cấp uỷ cho các tổ chức quần chúng .
Sáu là, đổi mới, nâng cao chất lượng các cuộc sinh hoạt học tập, sinh hoạt phê bình,
tự phê bình và các hình thức sinh hoạt khác của các tổ chức đảng. Đổi mới nội dung,
hình thức sinh hoạt học tập theo hướng đa dạng về hình thức. Nội dung sinh hoạt cần
tăng tính chọn lọc, có trọng tâm trọng điểm của nội dung học tập của đảng viên; thực
hiện đảng viên học tập theo chun đề. Tăng tính cập nhật thơng tin trong sinh hoạt
học tập. Tổ chức cho đảng viên và các bộ phận đảng cấp dưới tiếp xúc trước hoặc biết
trước vấn đề cần học tập để đảng viên có sự chuẩn bị, nghiên cứu trước. Phát huy dân
chủ tranh luận, thảo luận trong sinh hoạt học tập, biến buổi sinh hoạt học tập thành
buổi tự học tập của đảng viên. Tổ chức các buổi thông tin lý luận về đảng, về chính trị
- xã hội, về thế giới mà đảng viên quan tâm với sự tham gia của các chuyên gia. Lồng
ghép các hình thức tự học, tự nghiên cứu của đảng viên trong các cuộc sinh hoạt học
tập. Cập nhật những thơng tin mới có giá trị lý luận và thực tiễn cao trong đường lối,
chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước.Tổ chức cho đảng viên đi sâu nghiên
cứu làm sáng tỏ những vấn đề lý luận và thực tiễn nội dung học tập. Thực hiện việc kết
luận để định hướng nhận thức của đảng viên qua sinh hoạt học tập theo chuyên đề.
Bảy là, đổi mới nội dung, hình thức sinh hoạt tự phê bình và phê bình theo hướng
kết hợp tự phê bình với phê bình; tự phê bình và phê bình tập thể với tự phê bình và
phê bình cá nhân đảng viên; tự phê bình và phê bình theo vấn đề với tự phê bình, phê
bình theo thời điểm sơ kết, tổng kết. Lựa chọn đúng nội dung tự phê bình và phê bình;
bám sát thực tiễn hoạt động lãnh đạo của tổ chức đảng và hoạt động chuyên môn của
cơ quan để xác định vấn đề cần đưa ra hội nghị đảng viên phê bình và tự phê bình.
Phân biệt nội dung, hình thức tự phê bình và phê bình trong các cuộc sinh hoạt phê

bình với nội dung, hình thức phê bình, tự phê bình trong sinh hoạt lãnh đạo, sinh hoạt
đánh giá chất lượng đảng viên và tổ chức đảng hằng năm, hoặc trong các cuộc sinh
hoạt xét kỷ luật đảng. Thực hiện đúng tư tưởng Hồ Chí Minh: Phê bình việc, khơng
phê bình người. Giữ đúng ngun tắc phê bình trong đảng. Trên cơ sở tơn trọng nhân
cách đảng viên, phân tích phê phán một cách có lý có tình những sai lầm của đảng viên
trong nhận thức và việc làm để đảng viên sửa chữa, khắc phục; thái độ phê bình chân
thành, khơng quy chụp, khơng định kiến. Nghiên cứu lồng ghép khéo léo các nội dung
phê bình, tự phê bình vào các buổi sinh hoạt lãnh đạo hoặc sinh hoạt học tập về đảng

17


theo phương châm mưa dầm thấm sâu. Tổ chức tốt việc thu hoạch của đảng viên sau
tự phê bình và phê bình với nhiều hình thức thích hợp. Kết hợp các hội thảo, tọa đàm
về chuyên môn để lồng ghép các nội dung cần đấu tranh phê bình về quan điểm, nhận
thức.
2.2.3. Xây dựng hệ thống chính trị cơ sở đối với chính quyền cơ sở trên địa bàn
quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh
Một là, Quán triệt, xác định rõ chức năng, nhiệm vụ của chính quyền cơ sở. Hiện
nay, chức, năng, nhiệm vụ của chính quyền cơ sở được quy định như sau: Tổ chức,
thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, các mục tiêu kinh tế, văn
hoá, xã hội, an ninh, quốc phịng cơ sở; thực hiện việc quản lý hành chính nhà nước
tên địa bàn theo thẩm quyền được giao; hướng dẫn và giám sát các hoạt động tư quản
của dân, tạo thuận lợi cho dân và doanh nghiệp làm ăn theo pháp luật. Đặc biệt lưu ý
cần phải phân cấp rành mạch cả nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm và phương tiện thục
hiện cho chính quyền cơ sở trong việc thu chi ngân sách, sắp xếp và quản lý cán bộ,
quản lý đất đai, bảo vệ đê điều, thuỷ nông, quản lý hộ tịch, quản lý các dự án đầu tư
thuộc vốn ngân sách và vốn huy động trong dân, quản lý cơ sở vật chất về giáo dục, y
tế, văn hố phục vụ cho nhân dân trong phường. Chính quyền cấp cơ sở được cấp trên
uỷ quyền thực hiện trên địa bàn việc thu một số loại thuế, quản lý tài nguyên, thực

hiện chính sách xã hội bằng kinh phí ngân sách, thực hiện nhiệm vụ quốc phịng an
ninh...Chính quyền phường khơng quản lý tồn diện các hoạt động sản xuất, đời sống
dân cư trên địa bàn như xã, thị trấn, song có nhiệm vụ rất quan trọng trong quản lý đô
thị. Phân định rõ thẩm quyền trạch nhiệm vụ và tạo điều kiện để phường thực hiện tốt
nhiệm vụ, đặc biệt là trong việc quản lý thực hiện quy hoạch, quản lý đất đai, nhà ở, hộ
tịch vệ sinh môi trường trật tự đô thị.
Hai là, Xây dựng và thực hiện tốt quy chế làm việc giữa đảng ủy và chính quyền
phường. Từ thực trạng xây dựng và thực hiện quy chế lãnh đạo, phương hướng đổi
mới quy chế lãnh đạo của tổ chức đảng đối với chính quyền là định rõ những loại việc
ban chấp hành đảng bộ, ban thường vụ cho ý kiến trước khi hội đồng nhân dân, uỷ ban
nhân dân quyết định theo thẩm quyền. sự lãnh đạo của cấp uỷ đảng là định hướng và
bảo đảm để hội đồng nhân dân quyết định các nhiệm vụ kinh tế - xã hội ở địa phương
tạo điều kiện cho uỷ ban nhân dân, người đứng đầu cơ quan hành chính nhà nước ở địa
phương quản lý, điều hành và tổ chức thiện thắng lợi các nhiệm vụ đề ra. Đơn giản hóa

18


thủ tục hành chính đảng; giảm bớt các khâu trung gian không cần thiết để tập trung
cho khâu chủ yếu và quan trọng. Chuyên trách hóa chức trách lãnh đạo, chỉ đạo công
tác đảng. Bổ sung chức năng, quyền hạn chỉ đạo cơng tác đảng cho bí thư đảng ủy, bí
thư chi bộ. Tăng cường tính dân chủ trong quy chế lãnh đạo. Vận dụng sáng tạo nhiều
hình thức triển khai hoạt động lãnh đạo của tổ chức đảng đối với các bộ phận, đối với
các đảng viên cơ quan đang hoạt động trên nhiều lĩnh vực khác nhau, trong những môi
trường khác nhau, không gian khác nhau. Tận dụng tối đa các phương tiện kỹ thuật
hiện đại để thực hiện sự lãnh đạo của đảng ủy đối với chính quyền.
Ba là, Đảng uỷ phường lãnh đạo đổi mới hoạt động của hội đồng nhân dân, theo
hướng: Hội đồng nhân dân chỉ quyết định mục tiêu kinh tế - xã hội, an ninh, quốc
phịng tại cơ sở, những cơng việc mà phường được phân cấp và những việc đáp ứng
yêu cầu tự quản của cộng đồng dân cư ở cơ sở; bầu và phê chuẩn các chức danh theo

luật định; giám sát hoạt động của cơ quan hành chính và nhưng công việc do cấp trên
thực hiện trên địa bàn, nhất là việc sử dụng đất đai, quỹ công, kể cả quỹ do đân dóng
góp, bỏ phiếu tín nhiệm đối với các chức danh do Hội đồng nhân dân bầu hoặc phê
chuẩn.
Đổi mới cơ chế bầu cử theo hướng: Bảo đảm cho dân đề cử, lựa chọn các đại biểu
Hội đồng nhân dân thực sự là người đại diện cho dân; tăng tỷ lệ thích đáng đại biểu
hội đồng là người ngoài đảng; tăng số kỳ họp vànang cao chát lượng các kỳ họp Hội
đồng nhan dân
Các đại biểu Hội đồng nhân dân ngoài việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn trong
các kỳ họp hội đồng, cần được phân công tham gia các hoạt động thường xuyên, gắn
bó với dân như tổ chức giám sát của Hội đồng nhân dân, của mặt trận Tổ quốc và các
đoàn thể nhân dân, ban thanh tra nhân dân, tổ hoà giải, các tổ chức tự quản của dân...
Bốn là, Đảng uỷ phường lãnh đạo đổi mới, nâng cao hiệu lực của cơ quan hành
chính. Đề cao trách nhiệm và thẩm quyền của cơ quan hành chính phường: Đối với
những nhiệm vụ kinh tế - xã hội, an ninh, quốc phịng, những cơng việc được phân cấp
và những việc tự quản của cộng đồng dân cư, chủ tịch Hội đồng nhân dân đưa ra Hội
đồng nhân dân bàn, quyết định chủ trương, sau đó tổ chức thực hiện. Đối với những
công việc được cấp trên uỷ quyền cơ quan hành chính tổ chức thực hiện theo đúng quy
định của cấp trên. Đối với những công việc tự quản của tổ khu phố và các tổ chức tự
quản khác, cơ quan hành chính hướng dẫn, hỗ trợ và giám sát việc tuân thủ pháp luật.

19