Tải bản đầy đủ (.pdf) (122 trang)

Nghiên cứu kiến thức, thái độ, thực hành và đánh giá kết quả phòng, chống bệnh tay chân miệng ở trẻ em của các bà mẹ có con dưới 5 tuổi tại huyện cờ đỏ, tp cần thơ năm 2018

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.19 MB, 122 trang )

O

V

OT O

Y TẾ

TR ỜN

Y

P

N

N ỨU
V

ỆN

N

TAY

ẦN T

M VĂN Ồ

ẾN T Ứ


T

ẾT QUẢ P ÒN
ÂN M ỆN

N

ỐN

HUYỆN Ờ Ỏ

P Ố ẦN T

NĂM 2018

LUẬN VĂN CHUYÊN KHOA CẤP II

ẦN T

N

Ở TRẺ EM ỦA

CÓ CON D Ớ 5 TUỔ T
T

T

- 2019


MẸ


O

V

OT O

Y TẾ

TR ỜN

Y

P

N

N ỨU
V

ỆN

M VĂN Ồ

ẾN T Ứ

N


TAY

T

T

ẾT QUẢ P ỊN
ÂN M ỆN

Ĩ ON
T

ẦN T

ỐN

Ở TRẺ EM ỦA

Ớ 5 TUỔ T
N

N

MẸ

HUYỆN Ờ Ỏ

P Ố ẦN T

NĂM 2018


Chuyên ngành: QUẢN LÝ Y TẾ
Mã số: 8.72.08.01.CK

LUẬN VĂN

UY N

N

OA ẤP



PGS.TS P

ẦN T

- 2019

ớn dẫn k oa ọc
MT

TÂM


LỜ
T i

g


ả ghi


i

AM OAN

g ố



g
g ấ

h ghi


g





i g

i C

g h , h h
h ghi




h
T c

P

h

ố i ,
h

h
uận v n

V n ồ

ừ g


LỜ

M

N

Để hồn thành chương trình học tập và luận văn chuyên khoa cấp II
chuyên ngành Quản lý y tế, tôi xin chân thành và trân trọng cảm ơn Ban
Giám hiệu, Phịng Đào tạo sau đại học, q thầy cơ trường Đại học Y Dược

Cần Thơ đã tận tình giảng dạy, hướng dẫn và giúp đỡ tôi trong thời gian học
tập tại trường.
Tơi bày tỏ lịng biết ơn đến PGS. TS Phạm Thị Tâm đã giúp đỡ, hướng
dẫn tận tình để tôi thực hiện xong luận văn..
Xin chân thành cảm ơn tập thể cán bộ, viên chức Trung tâm y tế huyện
Cờ Đỏ đã giúp đỡ tơi trong q trình cơng tác và thu thập số liệu.
Cuối cùng xin cám ơn những người thân yêu, bạn bè, đồng nghiệp đã
dộng viên, dành nhiều tình cảm và tạo mọi điều kiện thuận lợi, giúp đỡ tơi
trong suốt q trình học tập và hoàn thành luận văn.
Cần Thơ, ngày ...… tháng 11 năm 2019

P

V n ồ


AN

CDC

M

TỪ V ẾT TẮT

h

Trung tâm kiể

hH


K

(Centers for Disease Control and Prevention)
CA16

Coxsackievirus A16

ĐTNC

Đối

EV71

Enterovirus 71

TCM

T

h

THPT

T

gh

TTGDSK

T




TTYT

Trung tâm Y

TTYTDP

T

g

VS

V

i h

VSMT

V

i h

VSPB

V

i h hò g


WHO

Tổ hứ Y

ợ g ghi



i g
hổ h g
h g gi



Y



hỏe

hò g

i

ờ g
h

h giới


(World Health Organization)


M

L
Trang

L I CAM ĐOAN
L IC M N
DANH MỤC C C TỪ VIẾT TẮT
MỤC LỤC
DANH MỤC C C BẢNG
DANH MỤC C C BIỂU ĐỒ
ĐẶT VẤN ĐỀ.............................................................................................................1
Ch ơ g 1 TỔNG QUAN TÀI LIỆU ..........................................................................3
1 1 Đặ

iể

h

1

L h

1

Phò g, hố g


1

C

g

1

C

ghi

i g

h

hh h

h

i g ........................................................3

h

h

h

h


i g .............................................................9

h ghi





i

i g ...................................................5



h

hứ , h i

h
, h

i g ..................................13
h h ề hò g

h

h

e ...................................................................................................16


Ch ơ g ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯ NG PH P NGHIÊN CỨU .............................22
1 Đối

ợ g ghi

ứ ................................................................................22

1 1 Đối

ợ g ghi

1

Ti

h ẩ

1

Đ

iể

ghi

ứ ...............................................................................22

1

Thời gi


ghi

ứ ..............................................................................22

h

2.2. Ph ơ g h
1 Thi
Cỡ

ghi

ghi
ghi



ại ừ ...........................................22

ứ ............................................................................22
ứ .................................................................................22

ẫ ....................................................................................................23

Ph ơ g h
N i
K

ứ .............................................................................22


h

g ghi
h ậ

6 Ph ơ g h

ẫ ...........................................................................24
ứ ...............................................................................25

h ơ g h
iể

h

hậ

ố i

..............................................33

i ố .................................................................36


7 X

ý

h


í h ố i

Đạ



g ghi

.......................................................................36

ứ ..........................................................................37

Ch ơ g KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ......................................................................38
1 M

ố ặ

iể

3.2. Ki

hứ , h i

3.3. M



h




ối

, h

ợ g ghi

h h ề hò g

ố i

i

i ng ủ

3.4. Đ h gi

hi



h

i g ............................41

hứ , h i

ới



ứ ...............................................38
h

h h hò g

h

ổi ...................................................48
h

g hò g, hố g

h TCM ..........57

Ch ơ g 4 BÀN LUẬN .............................................................................................61
41 M

ố ặ

Ki

iể



hứ , h i

ới


ổi

h

M



ố i

hò g

h

h

K


ới

ợ g ghi

ứ ...............................................61

h

h h hò g

h


h

i g ủ

Cờ Đỏ .........................................................................63
i

hứ , h i

i g ủ

hi
ổi

ối



h

ới
h

g hò g

h

h


h h h

ổi

h

h

g ề

Cờ Đỏ .....80

i g h

Cờ Đỏ .........................................................................84

KẾT LUẬN ...............................................................................................................86
KIẾN NGH ..............................................................................................................88
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
Phụ ụ 1: Bả g

hỏi hỏ g ấ

Phụ ụ

h gi

:C h


i

hứ , h i

h

h h


C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

AN

M

ẢN
Trang

Bả g 1 1 T h h h

h

Th i B h D ơ g
Bả g 1 Ph
Ng ồ

Bả g

Nghe


Bả g

Ki

Bả g
h ố

g



Bả g

h

g ấ

hứ
ặ hi

Bả g 7 Ki

hứ

g ề

Bả g 8 Ki

hứ


g ề



h

Ch

-

ứ ...................... 38

h

i g h

...... 41

i g .................................................. 41
h

h

i g ....................... 42

h ,
h




i gg

ố h ậ

h,

g

ợi, g

ờ g



ơ



ề hò g hố g

Th

h h

g



Bả g 11 Th


h h

g

h

gi

ổi

Bả g 3 1 Mối i

ợ g ghi
h

h

g ủ

Mối i

g h

i

..................................................................................... 42
g ề

Bả g 1


ối

g ề g

hứ

Bả g 1



hứ g ủ

Bả g 6 Ki

Bả g 9 Th i



h

ề i



17............................................................ 7

h g i

i ề


Ki

i g

11

h

hứ

iề

h

gi

h

hiể


h

h

i g ..... 44

h

h


i g ..... 45

h

Bả g 3 1

Mối i

gi

ghề ghi

Bả g 3 1

Mối i

gi

h

Bả g 3 16 Mối i

gi

ố h h i

h TCM ............ 47

ề hò g

i

hứ



hậ

i

h TCM ..... 47

hò g

h TCM ......... 48

hứ

hò g TCM ....... 49

i
i

... 43

h TCM ....... 43

ề hò g



h

hứ
hứ

hò g TCM ......... 49

hò g

g gi

h TCM ...... 49

h

i

hứ

hò g

TCM ................................................................................................................ 50
Bả g 3 17 Mối i

gi

Bả g 3 18 Mối i

gi


Bả g 3 19 Mối i
Bả g 3



i
ổi

gi

h

hứ

h i
h

Mối i

gi

ghề ghi

Bả g 3 1 Mối i

gi

h

hậ




hò g
hò g

h i

h TCM ............. 51

h i
h i

h TCM .......... 50
hò g TCM ........... 51

hò g
hò g

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

h TCM .... 52
h TCM .......... 52


C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

Bả g 3

Mối i


gi

Bả g 3

Mối i

gi



Bả g 3.24 Mối i

gi

i

Bả g 3

gi

Mối i

Bả g 3 6 Mối i

gi

ố h h i

gi

h i

hứ


ghề ghi

Bả g 3 8 Mối i

gi

h

Bả g 3 9 Mối i

gi

ố h h i

h

h TCM .... 53
h TCM ........ 54

h h hò g

h TCM........... 54

h h hò g TCM ........ 54


h h hò g
g gi

h

h TCM ..... 55
h

h h hò g

i g ................................................................................................. 55
Mối i

gi



Bả g 3 1 Mối i

gi

h

h h

i

Bả g 3

Mối i


gi

h

h h

h i

Bả g

Đặ

iể

Bả g 3

Ki

hứ , h i

h

h TCM .............. 53

ề hò g

h

hậ


hò g TCM .. 52

h h hò g

h

gi

Bả g 3

hò g

h

Bả g 3 7 Mối i

h

h i

h i

ổi
h

h

h


h
, h

h





h h hò g
hứ

h

h h



h TCM ......... 56

hò g

h TCM .... 56

hò g

h TCM ........ 56

hi


h

hi



h

hứ g . 57
hi

hứ g ............................................................................................. 578

Bả g 3.35 K



hi

i

Bả g 3.36 K



hi

h i

Bả g 3.37 K




hi

h

hứ




h h ề

h
h

h
h

h

i g ................... 57
i g ....................... 59

h

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

i g .................. 60



C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

AN

M

ỂU Ồ
Trang

Biể

ồ 1 Ph



ổi ủ

ối

Biể



Ph

ố ghề ghi




Biể



Ph



Biể



Ph

ố ố h h i

Biể



Ph

ố ố

Biể

ồ 6 T

i


Biể

ồ 7 T

h i

Biể



h

8 T

g


hứ

h

h h

ợ g ghi
ối

ứ ................................. 38

ợ g ghi


ứ ........................ 39

hậ h g h g ủ gi
g gi

ối

h ối

ợ g ghi

h g ủ
h g ủ

h h h g ủ



h ĐTNC ... 39

ợ g ghi

ứ ...... 40

ứ .................................. 40
h

ề hò g


h
h

h

i g ......... 44
h

i g . 46

ề hò g

h

i g ...................................................................................................... 48

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn


C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

1

ẶT VẤN Ề
B h
h

h

i


i g TCM

,

i



ới
ỏi M
g

h

he

h ặ h i g

g ố

hỏ

i g ắ

ỏ ỉ

h

i


ơ, h

hổi ấ

hể ẫ

h ờ g



ầ ,

h h

h g

hầ



é Ph

i
g

ă ,

hể h


i g, ới


ầ gối, h

,

hứ g ới hi

g hầ

, ại i , g i

g C

iể

ới ố

hể x ấ hi

, i

h h
hỏ, ặ

é

ầ , h ờ g


i h ụ . Đ i hi, xả

g ơ g h

hể g

h ờ g gặ



h ;

i h

hi

ới ố , giả

hể

ò g

gh ặ





h


hi ố

é

ò g

ờ g hợ

ò

i

i

hứ g ặ g

Enterovirus 71 (EV71) [4], [5], [50], [59].

Gầ
hiề

ờ g i

ổi. Th ờ g ắ

i g C

h

ơi


x ấ hi

hiề

ố gi

h giới, ặ
gi ă g

do Enterovirus 71
Vi

N

hí N

,

h ,

hủ

h



ố gi
g


ối

h TCM trên
i

h

gại

hiề



x h ớ g ă g




h

h TCM x ấ hi

h

[5], [7] Gi i



– 1


i



hạ

Ch

i

ă

C

x h ớ g gi

ỉ h h h

ổi [10], [11], [18], [41], [56] Vi N




ă g

ới

i

h


ỉ h

ừ h g 9–12 [4],

i ủ
e

h

ố gi [22].

hạ


hiề

g

, g

ừ h g –5
h TCM

i



ạ h ề ố
Tậ


g
g



hi

ới ổi,

ờ g hợ



h TCM

h TCM [49].
Vi N

6 88
16, ố

,

ờ g hợ
ờ g hợ

g
hậ
hậ


17 12/2017
i

, h g
i

102.719
ờ g hợ

ă g 1,1% [3]. Cầ Thơ,

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

g S
g

ới

g

31/12/2017


C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

2

916


ờ g hợ

Đỏ

7



h TCM

ờ g hợ



iề

Y



ặ hi

h

C

h

hấ


hò g gừ

hủ



Nghi



gầ

hi

ả hơ ,

1. X

2. T

i

í h

g
g

i

h TCM


ổi

g

hi

x h ớ g gi ă g ố
hầ

g

hh h

ắ .

hò g, hố g

h

hứ , h i

h

h TCM, h

độ t ực àn và đ n

ện ở trẻ e


i

ờ g

1 ,

ổi ề hò g, hố g

g ề hị g hố g

của c c bà

g

i

kết qu

ẹ có con d ớ 5

2018”

h

h

ổi có i
i g

hứ , h i


e

tại h

hứ , h i

, h

Cờ Đỏ,

18



ố i

g ủ

ới

i
ổi ại h

h h h

Cờ Đỏ, h h hố Cầ Thơ

18
3. Đ h gi


h

ă

ới

hiể

h ớ

ề i:

h h hố Cầ Thơ ă

ă

hi

h

h h

B

g ồ g C

i h

uyện ờ ỏ t àn p ố ần T ơ n



hò g h

ới

ên cứu k ến t ức t

Mụ i

g

g h

h h ề hò g, hố g

g h

p òn c ốn bện tay c ân

h

, h

h

ới

hi : “N


h
g

g ý do trên, ể g

h h ủ

tuổ t

i

ổi

h

h h

h g h

g h

g ă

g h

Cờ

ới

hị g


, Cụ Y

hể

g



TCM g

ắ xi


í h

Cờ Đỏ

Với h

h



hứ , h i



h TCM


gi



i

h gi
ồ g ại h

h

ổi

g, i g h
ổi

h

h TCM ẫ

ề , ứ

h

ờ g hợ

nh TCM hủ

B h TCM h
h ố


1

i g


e

hố Cầ Thơ ă



hi



h g hò g, hố g
ới

ổi ại h

18

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

h

h

Cờ Đỏ h h



C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

3

ơn 1
TỔN QUAN T
11

ặc đ ể

dịc tễ bện tay c ân

ện

1 1 1 T c n ân ây bện tay c ân
B h
g

h

h

gồ

Enterovirus,
hứ g;
i


EV71

i h ặ g
ă

Enterovirus 71






hể hồi hụ

i

h TCM

i

h

, i

i

hứ g i

i


h

,

i , ụ



ă

19 8
h

hổ

B h TCM gây nên
g h ,

h í h, hầ h

hiề

ghi



ứ g h g hứ

hỉ


g

h

ằ g, Enterovirus 71 gây

hứ g ề hầ

i h h : Vi

ủ , i

g

iể polio C

h : i

ơ i , h

ạ h B h h

, ại i
hổi ấ

h ể

g i

hầ

i

ặ g

,
i

i h, ă g


g [36], [44], [60].
M

ghi



ề ge

g hỉ

trong các lồi Enteroviruses i
g
h

i

g ị g 7 – 10 ngày [4].

i


ạ h, h hấ

hể g

K [83] Ng

Enterovirus 71 là nguyên nhân phổ i
g ời Đ

hể h , í

g [4], [5], [9].



i ,H

h

i

hể ẫ

h TCM là Coxsackievirus A16 1 ,

hỏi

TCM


h ờ g




1969 ại C if

i

Enterovirus 71 (EV71)



h

(enterovirus)

h g h ờ gg

e ,

i Coxsackievirus A16 h ờ g


ờ g

hủ g Enterovirus h

hi , hi


hứ g hầ

hấ

hi

i

Coxsackievirus A16 CA16

Vi rút Coxsackie
i

h



[17], [69] B h TCM
i

ện

i g TCM

B h TCM

L ỆU

hi
Ch


Điề

hể ẫ

ằ g
ới
h

hả ă g

i ổ hợ

h TCM xả
g ụ

h g

[67].

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

h ờ gx
hiể

EV71


C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an


4

Vi

N

,

h i

h

g

h TCM hủ

Coxsackievirus

A16 và Enterovirus 71 [5], [7], [30], [45].
T

ại,

ới

h

T

g


h TCM
g

h

h hủ

i h, i

h g



112 P

g

hiể

g

ạ h, h h hấ

,

h

g i


hứ g

hể ẫ

ơn t ức ây truyền bện tay c ân
hể

ới hấ i

hi

enterovirus) g

g

hời

B h TCM
i

hủ hạ

hứ g i
iề

ờ g

Coxsackievirus A16 và Enterovirus 71.

, Enterovirus 71


hầ

i

Đặ





i ,

ện

ừ g ời

i, h g,



g g ời h g

,



h TCM h g

ớ h ặ




h



i

h
i,

x



g ời

g ậ

h

g ợ ại [74].
113

ặc đ ể

về tuổ

ắc bện tay c ân


M i g ời ề
i

hi

ơ

g





h TCM

hố g



h



h TCM

e

ới


, he
h

g

TCM, h

e

ới 1

g h

g hải

ổi h ờ g

i

h

g

ổi

g

ơ

ơ i h [2], [17].


ả ủ
i g h

EV71

ă 1998 ới 9 % ổ g

ổi [62] Từ ă

ắ TCM

Vi N

i

ổi h , ặ

h

h hấ

h

h
ổi

, xả

ờ g hợ


hi
h [4] T


ới

Đ iL

ơ

iể hi

hấ



g

ện

hấ

h

hiề

hấ

ừ 8 , % – 99, % ổ g ố


1–
ổi

ới

ghi

h

h



ổi

ờ g hợ



7

Si g

e

ổi [58].
ề ặ

iể


h

h TCM hi



h [2], [10], [11], [29],





[41], [42], [52], [55].
T
g

ại,
h

h TCM
ới 1

hể xả
ổi,




h xả


ổi [14], [1].

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

ổi, ặ
hấ

i


ới


C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

5

114

ặc đ ể
C

h

ắc bện tay c ân

ghi

g






hỉ

ằ g h g

h TCM [45] M

gi

ện t eo


1, – 1,3/1 [76] TCM xả
7,



he giới

[17] Vi N

,



h


S

n ễ

hi

hi
i h

hấ

ện t eo

g ề giới ủ


ại Si g

h TCM

e ừ ă

1–

i hiề hơ g i 1,






[40], [47].

a

iể



h g



h g9–1



, h

ễn dịc của bện tay c ân

h,

e

Mi

h ạ

i


hể

Hi

,

g ầ

hi

h h

hơi hi



hủ g

h

hỏi h ờ g
i

ới 1

h ề

g


1 2 Lịc sử và tìn

h g

h

h giới Nă
h

1969, ầ




i

h

Các nă

hò g

g ời

h

ơ

ại i


h [5],



Thời gi

ổi

g h h

ại

hi

g ời




h

gặ

hiề

hi
e

h



h

i

i g

g

ại

K [83].
197 , 197 , 197

,

ện

do Enterovirus 71 (EV71)

i ,H

ỗi

hời gi

hầ h




T

hác [4].

ện trên t ế

i g

ới

hỏi

ìn bện tay c ân

1 2 1 Lịc sử bện tay c ân
B h

i g i
ắ xi

Ng i

h

hi i h h ả g 1 h g

i g h

g


ới hủ g i

g hủ g i

ại i

h TCM iể h h hể h

ện

h ặ hi

giả

ới

h

i
h ới h


ừ h

g ẫ


hể

g h g


h g hể

ại M ,

h

õ

[5], [50], [76].

116 Tn c

C if

i

h ờ g

B h TCM h ờ g xả

h

h

1,7 1 [60] h ặ

1 1 5 P ân bố bện tay c ân
h g ă


ớ tn

1978

, Thụ Điể , Nhậ Bả , B g i

h TCM

g

H g i Nă

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn



h

hi

198 , 1987


C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

6

1988

h TCM




Brazil. Đ
M

h

ă

hi

199 , 1997

i , Nhậ Bả , C


9

Q ố ,H



h

Vi N

Ch
i


ại hiề





h





e

h

hi

ại

,

1,

,T

g




ại Đ i L

,M

hầ

Ch

h TCM
g ghi

h TCM



e

h hi

ớ hi

g

h TCM

, Si g
hi

g Q ố , Si g


i ,

[83].

h TCM



1998

,Đ iL

h TCM

Q ố

Hồ g K g, T

g

g

ơi

xả



hiề h ớ g gi


ă g

g Hi

g h

hắ

h ớ g
h h ấ

, Tổ hứ Y

h



hi

h giới,

h giới h

hẩ



hải




h

hi

ằ g
h g

[83].
1 2 2 Tìn


ìn bện tay c ân
1969,

M

ă

h
i

197



ớ Ch

h


h

h



g hiề



,

ớ ,

g

h TCM



h TCM ớ

EV71

h ạ

Nh

h h h


Thụ Điể
g



h

, Đứ

h

V

B g i

g ụ
h

g

H g i

h Ph , , H L ,

g h ờ g x

h TCM ớ

EV71


g

g 88 99

g

x ấ hi

EV71 [83].

Nhậ Bả
h



h TCM x ấ hi

Tây Ban Nha, Rumani, Brazil, C
h

i

g

h

EV71 g




EV71 ầ

he

h ớ , hỏ ại
ă

g

ện trên t ế

ă

197



1978 Từ ă

ại Nhậ Bả [67]. Tại T

ờ g hợ



x ấ hi

h TCM,

ố ụ


1997 –

gQ ố , ă
g

1 6

8

,
ổ g

ờ g hợ

vong [85].
Nghi



g

EV71 h g xả

hỉ

hời gi
01




i,
ò

h


h

h

ề h g ủ

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

h

hi

ằ g



C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

7

T
xả


g h

g ă


tại



gầ

h

h

8 , Nhậ Bả



Ch



, Th i L
hủ

, hiề

h


h TCM

Đ gN

,M

i

6 – 2008

h g

h :Đ iL

1997 –

9 , Vi



8 , Si g

N

1997
e 1997 –

,

g


h

Enterovirus 71 gây nên [67].

8 ại T

1999, ại

xả

h

g Q ố xả

có 6

h

g Nă

h TCM ới hơ 6

ắ ; nă

h TCM ới hơ

8 ại Phầ L




g xả

h

g

h TCM

CA16 gây ra [72].
K
g

ả ậ

hậ

1 h g1

hh h
ă

h

h

017 ố i

i g


ụ hể

h giới ủ WHO





g ả g

ới

:
n 1 1 Tìn

ìn bệnh tay c ân
-T

N

ện c c n ớc tron k u vực

ìn

ơn đến n ày 28/8/2018

Trung

ồn


Ma

N ật

Quốc

Kông

Cau

n

âu

Singapore V ệt Na

2015

2.014.999

884

3.299 381.581

28.216

59.280

2016


2.468.174

776

3.808

69.121

42.147

48.866

2017

**

**

3.402 358.764

**

48.009

28/8/2018

**

212


26.252

32.956

Ghi chú: **: ố i

2.323

ắ TCM h

69.041
ợ ổ g hợ

(Nguồn: Văn phịng khu vực Tây Thái Bình Dương của Tổ chức Y tế thế giới [78],
[79], [81], [80], [82])
1 2 3 Tìn

ìn bện tay c ân

Tại Vi N
B h gặ

h ă

ỉ h hí N

h TCM

ện ở V ệt Na
ợ x


hầ h
iề T

g Tại

ại

h

h ơ g

g ả

iề N

h

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn



hi

ớ ,g
h TCM ầ

ới ổi
h ại
g



C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

8



iề T

h g

g



g

ừ h g9

T HCM,

h g1

h TCM bắ

h TCM ới hơ 1

8


ờ g hợ

ỉ h ả

iề



B Y

h,


ờ g hợ
ại

ă



h TCM ại 6

1

8 h g1

h TCM

719




ờ g hợ

Ng ời ớ
i h ờ g h
iể

ờ g hợ

h

e

h

ại,

h TCM ại Vi

ă g ố



g

g
tỉ h h h,
, hi


h TCM

hơ gấ

h giới h



g h

hiề

ới

T

Th i B h

ghi hậ 11 897

166

ờ g hợ

h ă g

ờ g

g [84]. Tuy


i

ă

17 ới

g h

N

i

hơ 7 % ố




g i
Ướ



g

hứ

h h

ạ ,x h ớ g


ắ TCM í h

Ri g ă
ă g

V

h

hiề
h ấ

í h ổ g ố

TCM gi
ỗi ă

h

ý giải

g ỗ g hi

g

ờ g hợ

h

ờ g hợ




g h

g i [59], nên rấ

g g

ă

ờ g hợ

ơ

iể hi

11 h ả g 1

ờ g hợ
1

11,

TCM, g

g h

T


17 ố





h g

g



hủ

ắ [3]

g g ời

Đ

ừ ă

N

ỉ h h h,

g
1 , he

11 ả


ơ g í h ới i

h ơ g h g
gi

ă

hiề

g; riêng ă



ủ Tổ hứ Y

hợ
nhiê ,

ờ g hợ

ă g

6

xả

hí N





8, he

h g ,

ắ ,

g gi

g



ờ g hợ



xả
g Nă

ờ g hợ

hơ hàng ă

ờ g hợ

D ơ g



719

Nhi Đồ g 1 –



ờ g hợ



The

h i

ă

ỉ h h

ỉ h h h, ố

g ừ h g



ờ g hợ

hơ 1

hiề


The

7

ới 1 9 8

ờ g hợ xả

h TCM ậ

ắ ,

h xả

2009 có 1 6



ầ x ấ hi

h

ủ B Y ,

Số

11,
i

1



h

x ấ hi

6 6

g ậ

g hủ

ại h

iề

9 % ố

g ủ

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn



ớ The B Y


C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

9


,

h

g ời

h TCM




i

g

h



h

h
h

hứ

ạ ,

h


hiề



ện

ý

g

ứ g

i g” ủ Tổ hứ Y

D ơ g [83] cho thấ
i

i

h TCM

1 3 P òn c ốn bện tay c ân
The “H ớ g ẫ

i

h giới h

ể hò g, hố g


h TCM ầ

h

g

g ối ới

T

Th i B h

hi

ồ g

:

(1) X

g

(2) Th

ạ g

hi

ới


ă g

hi

ờ g gi

h h g i

h
gi



h

i g

ề gi

i h ố

i h ơ ả
(3) Hỗ ợ
h

ờ g

g


ờ gh

g

hi

g

h TCM.
(4) Tă g
ơ

ờ g

i



hỏe


(5) Cải hi

iể hi

iể
g


h


h

hò g

iể



hải h h

+Ủ
+ Cơ h

ể hi

(8) Gi

g, ặ

i

h

h TCM xả

, ặ

i


ể hỗ ợ h

hi ,



h
h

h h ố

ờ g hợ

hổ h h h h ầ

+ Phối hợ

hấ i

,

gồ :
g ủ




hi

hỗ ợ


h g

g

hủ hố .
hợ
ơ

i

g h

h TCM.

h giá.

Theo B Y
D

ờ g hợ

h

(7) C g ấ
ý

ý

ý hi


g h

g

g ồ g

hổ i



i

hi

hải hă

ổi h g i

hả ứ g, h ẩ
g iề

h

h ụ
h ặ g ầ

(6) T

hi


ẫ gi , ơ

, ầ

hi
ụ g

i

h TCM h

ắ xi

hò g

h

h ẩ

hò g gừ

hò g gừ

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

h ặ
ối



C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

10

ới

h

ờ g i

lây [4], [5]. T

g

hứ

hứ g ủ



i

h , ặ

ơ g

i ầ

i


h ý i

hải: h

x

i

hi

h TCM

ghi



h

ới g ồ



g

iể

ắ xi

Các biện pháp xử lý trường hợp bệnh/ổ dịch [4]: Phải i
g


g ò g 8 giờ hi h hi

ờ g hợ

hổ

i

h hx

ý

h

Các biện pháp chung
-S Y

h

hỉ ạ , h
h

h Chủ

g g ồ

hò g, hố g
-Q ả


iề

h h

11 ủ B Y

-T





h

ẫ gi , h


h TCM



hố, h

ể hạ

h,
i

QĐ-BYT ngày 19


i

hí h

g.

, g ời hă
i

ờ gh , h

ề ,

hể ại

ại hỗ, ờ ơi,

,

h ơ g

hò g, hố g ằ g hiề h h hứ

, ậ h ấ ,h ớ g ẫ

g

h h

i, h


h h,

ợ g





h ặ hi ,
h

i hă
h

+T
h ể



õ

g

+B h
hò g

h ại ấ ả




+ Đối

hi

, iề

ề h h

-N i

i

i

hứ g ặ g

ổi, gi

h ạ

h

i

- Củ g ố h hố g gi

i

i


h i

hẩ

h ố

h, ặ

ới

gi

hể iể

he H ớ g ẫ

h ối

ới ừ g h gi

h gi

h h hố

h ơ g

ợ ban hành kèm theo Qu

tháng 7 ă


hí,

h

, g h,

h ại

ý

h TCM

ại

hỦ



ơ



i
h

he

ờ g i


i

ỗi g ời

ố g,

i h

g sau;
hấ

h

e
hi

hải
h ,

ới

h
gi

ổi
ắ xi

h

hi


i h ơi i h h ạ

hi


i

h ặ g: ố ,

hứ g hí h ủ
é

i g, hỏ g

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

h TCM,


ò g


,


C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

11


ò g

h ,

i hh ặ

i

gủ,

hiề ,

h i,

g, ầ gối ặ

ạ h h

h

h hi

g



g giậ

, giậ
ơ, i


ạ h ể g ời

hi

è

he

h, ừ ừ,

ạ g h ạ g,

ố g

hầ

hi, ứ ứ

h

í ,



gi

,

ơ


ạ h: ă

ấ hi

ổi

, g ời hă

h h

+ Th

i

hể

hời

ạ h;

ạ h;

ạ h

hơi

ồ hơi ạ h
-R


h ờ gx

g g

ằ gx

ả g ời ớ

hi ă , h

ă ,

e



hi

hò g

, ặ



ới òi

i

,






hả

i

hứ ă ,

hi h

hi i

i h,

hiề




hi h

i h h
- Th




hi






i hă

ạ h

ố g: ă , ố g hí ; ậ



hi

g i hh ạ h g g ; h g
, gậ
ụ gă

ố g h

ố ,

-S
hải

ạ h
ậ ,

ụ g h




g h

i

h ặ h g

g

- Tổ hứ

h i

iể

, gi

h

ạ h

ă

ố ,
, ậ

g
x


h g g

h g,



h

gh ,

hấ hải ủ

hợ

ới g ời
gầ


ại hỗ

i

h

hi

h h

i h

hh ặ

ghi gờ

ơ
i



i h, h

x



h g h ờ g

ấ hi
h

; h g h


,

hợ

- Khi h hi

h g g


h

ụ g

ặ, ụ g ụ i

hấ ẩ

i



ố g hải

g h g hă ă , hă




hò g h ặ

ợ h g
- Kh

hứ ă

, ĩ , h , ồ hơi h

ồ hơi, ụ g ụ h

ằ gx



ồ hơi; h g h

- Th ờ g x
h

ụ g; ả

ụ gă

ghi gờ





h

h ầ

i h

, g h,

hể

hấ

hối hợ
i

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

h

hò g, hố g


h


C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

12

ại ừ g h gi
ới

h, ặ

i

gi

h

h h


h

g gi

h

ới

ổi

e

ổi [4].
Xử lý tại hộ gia đình và cộng đồng
Phạm vi xử lý
-C ả
-Ổ

h : h

h h

h: h

í h1

h h

gi


é í h ừ h

h h

h

e

g

[4].

Các biện pháp cụ thể
- Th

hi

-N
í

i



i

h h

hấ 1


g



ể ừ g

h,


- Đả



ủx

i

hò g

h hải h g

g

- Kh
i

h

h


x , hă
ă

h

ới



he

i

h hi

ơ

x

hi,



h

he

õi

i


ạ h

ạ h h h,

iề

hời

h.

hí , ố g hí

õi ứ

ổi,

h

i hh ặ

ể h
hẩ , ă

hải

g ời h

hứ g hầ


ại h gi

g h h i
e

i

ơ

i h h
e

h h

ạ g h ạ g, gủ g ,
g

- H ớ g ẫ h gi
h, ặ

he
h H ớ g ẫ

iể hi

g giậ ơ, i

- Đả

ại h


h i h

≥ 9, 0C , h hải



hò g, hố g h g

iề

h h , hi hấ
h giậ

h

hỏe

h h i
i

hứ g ghi gờ

ý, iề
h

gi




hời

g h gi
h g h

g gi

h

h h
i

h g

hứ ă

hụ



hể

Xử lý tại nhà trẻ, mẫu giáo

hỉ

- Th

hi


i

-T



h h g



hi h


é

i g

i

h
ớ í

hị g, hố g h g
hấ

1

hỏ g




g

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

h TCM.

ể ừ hi h i

h


C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

13

-C

i ậ

h g g

, hầ

Khi h

hải h g

hi
ủx


g

ớ h ,

ối

,

ờ g

hỏe h

ghi gờ

ý

ghi



h ạ g ứ



h

hời

ại ừ g ớ h

g ủ

hẩ

ờ gh , h

ờ gh , h

g

hò g


h

õi

ểx

hh h

h ơ g h

he

h



- T




g ớ ,

h gi

- Đả

gi

ẫ gi


,

1

ại

h ơ g

ẫ gi
g

h, ơ
h i

Thời gi


ể ừ g

g

ớ h ,

h i h



h

g [4].
Phòng chống lây nhiễm tại nơi điều trị bệnh nhân
Th

hi

i

he H ớ g ẫ
Q



i

hẩ

h


hò g, hố g

, iề

h

h ố 1003 QĐ-BYT ngày

14

c côn trìn n

141

ên cứu trên t ế

Peter Charles (2003)

ghi

gi

ă g

g

h h

Bả , Đ i L

Y

S

,T

e-F

g ể

,M
gQ ố

Ch

S

i ừ ă

J g U Shi

g

1

g
g ời ớ

hấ : hi


h



e, Vi

g ời

Nh

h

i , Si g

EV71

[5].

ớ và ở k u vực

hấ

A

he

ện

g hời gi


A

h h è

ă 2012 ủ B Y

ứ EV71 h

i ổ hợ gi
e



g ơ

i g

ên cứu về bện tay c ân

– Th i B h D ơ g Nghi

hể xả

h g

c côn trìn n

EV71 g

h


hi

h TCM
h

Ch

7 iể ge e h
N

,H

1997

i

Q ố , Nhậ
[67].

B

ghi



h

hấ


Coxsackievirus A16 [61].
ghi



ĩ h

h

i

ới h hố g

i

h ò

h

hấ
i

g

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

h TCM hủ
ằ g

h TCM có


[75].


C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

14

J

H

g

hể i

ụ gầ 4

hể é

i hơ 5

1



hi ắ

e


ổi >

1

iể
ổi
hi

Gi

g h



h ớ g ẫ

h

h

gh h

ề hi

ă g

hể gi

iể


h

h TCM h ờ g xả
ừ ă

h

6

g

11

h

i Số


ợ g

, % (2001) lên 33,0%
g



hò g

ỗi

–4 ă


h TCM ể ả



g [66].

hấ

ối

h gi

h

h TCM
Y g

TCM ại
h

142

i

cn
Ph

h


h

Ng

h

11

h h

hả ă g



ổi
g

g ời [73].

h h hầ

gQ ố

h

h

iể

h


h
ắ xi

g

h

g ể, nghiên


hi [86].

h

hấ

ện ở V ệt Na

ghi
hấ



ại Đă Lă

h g8

9, % , h


hi iể hi

ồ hơi h g g ,



ụ g ả

hấ 8 , % , EV71 hi

69,6% 9 ,1%
x

hấ ,

hấ

h TCM

ổi hi

hi ă

e

h

ủ T

ừ h g 6 – 11,


i

11

ên cứu bện tay c ân

TCM xả
ới

h TCM [65].

11

iể

Th T

h TCM gi

ủ h c

g

h TCM

ợ g

g ồ g ừ enterovirus 71


g h
hấ

C,

gi

h x h ớ g ă g ạ h ủ

g ời hă

hố g ại

ối i

0

ối

g

ờ g
F

11 h hấ
hạ

Fe g R




h

hí hậ [77].

hời i , h g i

T

ờ g h hấ

h g

Enterovirus 71 h ạ

g
g

hi

i i

hấ

ch

ổi

g


Yie Li g Hii



g

h TCM ă g ừ
h

Ji fe g W g
TCM

EV71 ừ

ừ tháng 10 – 1

hi

(2009) (p = 0,01). Ph
i

i i

ầ , h

g

g ới




hấ

ầ [64].

Edmond Ma và c
tháng 5 – 7,

h

ừ1

, %

EV h

g iể h h

g h g ồ hơi, h g

h TCM

hơ , hả

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

ă g

h




hể h

h TCM


C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

15


gi g

h



g

ố g

g iề

hố xí <

hố g TCM h
g ấ

h


hi

i

ổi, ă g

H

1
ừ ă

h

g



h



ổi ý g

h

h

ổi ≤ 6,


ạ g hỏ g
TCM
h

≤6

hi



Ng

hấ

ă

h ủ

ới

95, % Khi hậ

h
ổi, iể

hủ

1

1


i



TCM, i


x

h ới
ới g ời

hấ



h

ờ g hợ

ờ g hợ



ă g hơ 6 ầ

h

1


ghi hậ

h ể

1

h

hấ 99%

h h

h

hấ T

i



hứ g

g h ờ g gặ

gủ Đề gh
h i hố g






h

ghi



ại



h1
1 16,6

7 ,9% ,

ối

x

g

g h g ồ hơi, ă

ợ g

h [15].

ậ Ni h Kiề , h h hố

11 ,68
Nh

1 –

hứ g iể h h h

9 ,8% , ố

h

g hò g, hố g

h ỏ

ỏ g

h

9,7%

và 0,5% do Coxsackievirus týp A16. Mối i


ờ g

h


ổi


i
E e

hi

g Ng ỡ g

ổi 1
ỏ g

ơ

i

h

h h h g ể h ẩ

i

i g 9 , %, ố
h

C

ghi

h ,


ố g

h



h

Th Th M i

Cầ Thơ h


g

ớ , ố , giậ
h

ại

8–



g C [21].

T

h hiề hơ




hí N

ờ g hợ



hị g,

i h g [34].

11

11, ố

C

h g gi

g ời

h

h ừ

h

g,


1

h ủ EV71 ừ C



é

h
ới gi i

T ầ Mi h Hò
TCM



i

h TCM h gi

hi

hấ Ri g ă

ă g ừ6






i, h ả g

g

hứ g

i i g

ợ ghi hậ





ề hò g, hố g

ẫ gi , g ời hă
TCM



h hậ

ờ g

ụ hể ề i

h

T ầ Ng


gi

é Đề gh



h g i

i

ổi hi
ố 89, % ,
79,8% Với

E e

ý ghĩ hố g
h g ới

h TCM [30].

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

h

i

71
gi

h


×