Bài giảng đưa thuốc vào cơ thể bệnh nhân GV vũ văn tiến

GV. VŨ VĂN TIẾN
Đưa thuốc vào cơ thể người bệnh
1
ĐƯA THUỐC
VÀO CƠ THỂ BỆNH NHÂN
GV. VŨ VĂN TIẾN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ ĐỒNG NAI
BỘ MÔN ĐIỀU DƯỠNG
GV. VŨ VĂN TIẾN
Đưa thuốc vào cơ thể người bệnh
2
MUÏC TIEÂU
1. Kể được 4 đường đưa thuốc vào cơ thể
2. Trình bày được 10 nguyên tắc chung khi thực
hiện đưa thuốc vào cơ thể người bệnh
3. Nêu CĐ và CCĐ của việc cho bệnh nhân
uống thuốc, tiêm thuốc
4. Trình bày được 1 số lưu ý khi cho BN uống
thuốc
5. Trình bày các yếu tố cần nhớ của các đường
6. Liệt kê các tai biến khi tiêm thuốc
GV. VŨ VĂN TIẾN
Đưa thuốc vào cơ thể người bệnh
3
ÑAÏI CÖÔNG
Việc đưa thuốc vào cơ thể bệnh nhân nhằm vào
3 mục đích:
Điều trị
Chẩn đoán bệnh
Phòng bệnh
GV. VŨ VĂN TIẾN Đưa thuốc vào cơ thể người bệnh

4
1. Đường uống
2. Đường tiêm qua da
3. Đường dùng tại chỗ qua da
4. Đường dùng tại chỗ qua niêm mạc
4 ĐƯỜNG ĐƯA THUỐC VÀO CƠ THỂ
GV. VŨ VĂN TIẾN Đưa thuốc vào cơ thể người bệnh
5
1. Uống bằng đường miệng
2. Bơm qua sonde dạ dày
ĐƯỜNG UỐNG
GV. VŨ VĂN TIẾN Đưa thuốc vào cơ thể người bệnh
6
1. CHỈ ĐỊNH
- Tất cả những bệnh nhân còn uống được
- Thuốc sử dụng không bị biến đổi, phá hủy bởi dịch
tiêu hóa
- Bệnh nhân đang có sẵn ống thông mũi – dạ dày
ĐƯỜNG UỐNG
GV. VŨ VĂN TIẾN Đưa thuốc vào cơ thể người bệnh
7
2. CHỐNG CHỈ ĐỊNH
- Bệnh nhân nôn liên tục
- Bệnh nhân bị bệnh ở đường thực quản gây khó khăn
cho việc nuốt thuốc
- Bệnh nhân tâm thần không chịu uống thuốc
- Bệnh nhân bán hôn mê, hôn mê mà không có đặt
sonde dạ dày
ĐƯỜNG UỐNG
GV. VŨ VĂN TIẾN Đưa thuốc vào cơ thể người bệnh

8
1. Tư thế tốt nhất cho bệnh nhân uống thuốc là tư thế
ngồi
2. Nước dùng để uống thuốc tốt nhất là nước đun sôi
để nguội
3. Số lượng nước cho mỗi lần uống thuốc là 200 ml,
trừ trường hợp có chống chỉ định
4. Thuốc dạng con nhộng chú ý không tự ý phân chia
thuốc nhỏ ra, tháo bỏ bao…
5. Đối với thuốc nước dạng không hòa tan phải lắc
đều thuốc lên trước khi lấy thuốc
ĐƯỜNG UỐNG
GV. VŨ VĂN TIẾN Đưa thuốc vào cơ thể người bệnh
9
1. Thuốc có mùi vị khó chịu gây buồn nôn sau khi uống
vài phút nên cho bệnh nhân ngậm nước đá
2. Thuốc có tính chất hại men răng trước khi cho uống
nên pha loãng và uống qua ống hút
3. Thuốc dạng dầu khi uống xong nên cho BN uống nước
cam hoặc chanh để đỡ buồn nôn
4. Thuốc có tính chất gây hại cho dạ dày (Aspirin,
Vitamin C, Prednisolon…)nên cho uống khi bụng no
5. Thuốc tim mạch (Digitalis) phải đếm mạch, đo huyết
áp trước khi cho uống
ĐƯỜNG UỐNG
GV. VŨ VĂN TIẾN Đưa thuốc vào cơ thể người bệnh
10
 Tiêm trong da
 Tiêm dưới da
 Tiêm bắp

 Tiêm tĩnh mạch
 Truyền dịch, truyền
máu
ĐƯỜNG TIÊM
GV. VŨ VĂN TIẾN Đưa thuốc vào cơ thể người bệnh
11
Chỉ định
1. Khi cần đạt được hiệu quả nhanh chóng cấp cứu
2. Không uống được hoặc không nuốt được
3. Thuốc không thấm được qua niêm mạc đường tiêu
hóa
4. Thuốc dễ bị thay đổi, bị phá hủy bởi dịch tiêu hóa
ĐƯỜNG TIÊM
GV. VŨ VĂN TIẾN Đưa thuốc vào cơ thể người bệnh
12
Chống chỉ định
1. Những loại thuốc gây hoại tử tổ chức (Calci clorua,
uabain…) chống chỉ định tiêm trong da, dưới da,
tiêm bắp)
2. Những loại thuốc dầu chống chỉ định tiêm vào tĩnh
mạch
ĐƯỜNG TIÊM
TIÊM TRONG DA
GV. VŨ VĂN TIẾN
Đưa thuốc vào cơ thể người bệnh
13
TIÊM DƯỚI DA
GV. VŨ VĂN TIẾN
Đưa thuốc vào cơ thể người bệnh
14

TIÊM DƯỚI DA
GV. VŨ VĂN TIẾN
Đưa thuốc vào cơ thể người bệnh
15
TIÊM DƯỚI DA
GV. VŨ VĂN TIẾN
Đưa thuốc vào cơ thể người bệnh
16
TIÊM BẮP
GV. VŨ VĂN TIẾN
Đưa thuốc vào cơ thể người bệnh
17
TIÊM BẮP (CƠ DELTA)
GV. VŨ VĂN TIẾN
Đưa thuốc vào cơ thể người bệnh
18
TIÊM BẮP (MÔNG)
GV. VŨ VĂN TIẾN
Đưa thuốc vào cơ thể người bệnh
19
GV. VŨ VĂN TIẾN Đưa thuốc vào cơ thể người bệnh
20
CÁC VẤN ĐỀ CẦN NHỚ
TIÊM

TRONG DA
TIÊM

DƯỚI
DA

TIÊM
BẮP
THỊT

TIÊM

TĨNH
MẠCH

Vị
trí
thuốc

vào

Dưới

vùng
thượng
bì
Mô
liên
kết
lỏng
lẻo
dưới
da
Bắp
cơ

(bắp
thịt)
Tĩnh

mạch
Góc

tiêm
so
với
mặt
da

15
0


45
0


90
0


15 - 30
0

GV. VŨ VĂN TIẾN Đưa thuốc vào cơ thể người bệnh
21

CÁC VẤN ĐỀ CẦN NHỚ
TIÊM

TRONG DA
TIÊM

DƯỚI
DA

TIÊM
BẮP
THỊT

TIÊM

TĨNH
MẠCH

Thể
tích

tối
đa

0,1 ml


2 – 3 ml

5 ml

Không

hạn
chế

Khả

năng

hấp
thu


Rất

chậm

Chậm

Nhanh
Rất
nhanh
(Ngay
tức
khắc
)
GV. VŨ VĂN TIẾN Đưa thuốc vào cơ thể người bệnh
22
 Bôi thuốc lên da

 Xoa thuốc lên da
ĐƯỜNG DÙNG TẠI CHỖ QUA DA
GV. VŨ VĂN TIẾN Đưa thuốc vào cơ thể người bệnh
23
 Nhỏ mắt, nhỏ mũi, nhỏ tai
 Ngậm dưới lưỡi
 Đặt thuốc vào hậu môn, âm đạo
 Phun khí dung…
ĐƯỜNG DÙNG TẠI CHỖ QUA NIÊM MẠC
GV. VŨ VĂN TIẾN Đưa thuốc vào cơ thể người bệnh
24
1. Thực hiện các kỹ thuật đưa thuốc vào cơ thể bệnh
nhân với tác phong làm việc chính xác, khoa học
với tinh thần trách nhiệm
2. Thực hiện đối chiếu, sao chép cẩn thận y lệnh
thuốc, tránh nhầm lẫn
3. Sắp xếp thuốc theo thứ tự, dễ tìm tránh nhầm lẫn
NGUYÊN TẮC CHUNG KHI THỰC HIỆN
ĐƯA THUỐC VÀO CƠ THỂ BỆNH NHÂN
GV. VŨ VĂN TIẾN Đưa thuốc vào cơ thể người bệnh
25
4. Bảo quản thuốc theo đúng các quy chế dược chính
5. Trung thành với y lệnh của thầy thuốc, nếu nghi ngờ
phải hỏi lại. Không bao giờ được tự ý thay đổi y lệnh
thuốc
6. Thực hiện 5 đúng trong suốt quá trình cho bệnh
nhân sử dụng thuốc
5 Đúng: bệnh – thuốc – liều – đường – giờ
NGUYÊN TẮC CHUNG KHI THỰC HIỆN
ĐƯA THUỐC VÀO CƠ THỂ BỆNH NHÂN