Kế toán tính giá thành sản phẩm cửa thủy lực của công ty cổ phần nhôm kính anh tuấn

1
Chuyên đề tốt nghiệp

Khoa Kế toán – Kiểm toán

LỜI MỞ ĐẦU
Trong nền kinh tế thị trường và chính sách kinh tế “ mở ” có sự tham gia
điều tiết của Nhà nước, các quy luật kinh tế thị trường ngày càng chi phối mạnh mẽ
đến mọi mặt của đời sống xã hội, đến hoạt động của các doanh nghiệp nói chung và
của doanh nghiệp sản xuất nói riêng. Các doanh nghiệp sản xuất với tư cách là một
chủ độc lập, tự chịu trách nhiệm trước mọi quyết định kinh doanh của mình, sản
xuất có hiệu quả và kinh doanh có lãi. Để làm được điều đó, các doanh nghiệp phải
thiết lập được cơ chế quản lý và hệ thống cung cấp thơng tin có hiệu quả .
Kế tốn là nghệ thuật ghi chép, phân loại tổng hợp trên cơ sở các dữ liệu của
hoạt động sản xuất kinh doanh và thông tin cho nhà quản trị nội bộ doanh nghiệp
nên kế tốn là một cơng cụ quan trọng phục vụ cho hoạt động quản lý của doanh
nghiệp, đặc biệt là kế tốn chi phí sản xt và giá thành sản phẩm. Kế tốn chi phí
sản xuất và giá thành sản phẩm luôn được xác định là khâu trọng yếu của tồn bộ
cơng tác kế tốn trong các doanh nghiệp sản xuất
Giá thành sản phẩm là chi phí sản xuất tính cho khối lượng hoặc một đơn vị
sản phẩm sản xuất (công việc, dịch vụ) do doanh nghiệp đã sản xuất hoàn thành.
Đây là một chỉ tiêu chất lượng tổng hợp quan trọng phản ánh trình độ quản lý, sử
dụng vật tư, lao động trình độ tổ chức cơng nghệ sản xuất sản phẩm, là cơ sở để
đáng giá kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Việc hạch tốn
chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm đã khơng chỉ dừng lại ở chỗ tính đúng tính
đủ chi phí trong giá thành sản phẩm mà cịn cung cấp thông tin cho hoạt động quản
trị doanh nghiệp. Nhất là trong điều kiện hiện nay, hạ giá thành sản phẩm và nâng
cao chất lượng sản phẩm là một mục tiêu quan trọng giúp doanh nghiệp đưa sản
phẩm vào thị trường, tăng khả năng cạnh tranh và nâng cao thị phần của mình. Do
đó lựa chọn cũng như áp dụng phương pháp tính giá thành sản phẩm một cách khoa
học, hợp lý, phù hợp với đặc điểm của tổ chức, hoạt động kinh doanh và công nghệ

sản xuất là một yêu cầu quan trọng trong doanh nghiệp.
Nhận thức được được tầm quan trọng của vấn đề trên, trong thời gian thực
tập tại cơng ty Cổ phần nhơm kính Anh Tuấn em đã tìm hiểu cơng tác kế tốn tại

Nguyễn Thị Thủy

Lớp 40DK20


2
Chun đề tốt nghiệp

Khoa Kế tốn – Kiểm tốn

cơng ty nói chung và đi sâu nghiên cứu cơng tác kế tốn tính giá thành sản phẩm
cửa thủy lực tại cơng ty nói riêng. Do vậy, em đã lựa chọn đề tài chun đề “Kế
tốn tính giá thành sản phẩm cửa thủy lực của cơng ty cổ phần nhơm kính Anh
Tuấn’’.
Nội dung cơ bản của chuyên đề là nêu lên tính cấp thiết nghiên cứu đề tài cả
về lý luận và thực tiễn. Đồng thời đưa ra những lý luận cơ bản của kế tốn tính giá
thành sản phẩm, với các phương pháp khác nhau đã giúp em nhận biết được thực
trạng kế tốn tính giá thành sản phẩm cửa thủy lực tại cơng ty. Trên cơ sở đó đánh
giá các ưu điểm, phát hiện những tồn tại và nguyên nhân, cùng với đó là đưa ra các
giải pháp nhằm hồn thiện kế tốn tính giá thành sản phẩm tại cơng ty cổ phần
nhơm kính Anh Tuấn.
Phạm vi nghiên cứu của đề tài được thực hiện trên các phương diện sau:
Về không gian: Sản phẩm của thủy lực tại công ty cổ phần nhơm kính Anh Tuấn.
Về thời gian: Tháng 1 năm 2011.
Kết cấu của đề tài gồm 3 chương:
Chương I: Tóm lược một số vấn đề lý luận cơ bản kế tốn tính giá thành

sản phẩm trong DNSX.
Chương II: Phương pháp nghiên cứu và phân tích thực trạng kế tốn
tính giá thành sản phẩm cửa thủy lực tại công ty cổ phần nhơm kính
Anh Tuấn.
Chương III: Các đề xuất và kiến nghị về kế tốn tính giá thành sản
phẩm cửa thủy lực tại cơng ty cổ phần nhơm kính Anh Tuấn.
Đề tài được thực hiện trong thời gian thực tập chưa nhiều, việc nắm bắt thưc
tế chưa sâu. Do đó, khơng tránh khỏi những sai sót, vì vậy em rất mong được sự
đóng góp, chỉ bảo của các thầy (cơ) giáo, cùng với các cơ chú, các anh chị phịng kế
tốn – tài chính của cơng ty cổ phần nhơm kính Anh Tuấn để bài viết của em được
hồn thiện hơn.

Nguyễn Thị Thủy

Lớp 40DK20


3
Chuyên đề tốt nghiệp

Khoa Kế toán – Kiểm toán

CHƯƠNG I: TÓM LƯỢC MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ KẾ TỐN
TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TRONG DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT
1.1. Một số định nghĩa, khái niệm cơ bản về kế tốn tính giá thành sản phẩm
trong doanh nghiệp
Đối với bất kỳ một doanh nghiệp nào hoạt động trong cơ chế thị trường thì
mục tiêu cao nhất là thu được lợi nhuận. Do đó, việc xác định giá thành sản phẩm là
rất quan trọng. Trong quá trình sản xuất, đồng thời với việc bỏ ra chi phí sản xuât,
doanh nghiệp cũng thu được kết quả sản xuất là các sản phẩm, lao vụ và dịch vụ.

Những sản phẩm, lao vụ, dịch vụ đáp ứng một nhu cầu nào đó của xã hội thì gọi là
thành phẩm.
- Quan điểm cho rằng: Giá thành là hao phí lao động sống và lao động vật
hóa được dùng để sản xuất và tiêu thụ một đơn vị hoặc một khối lượng sản phẩm
nhất định.
- Quan điểm cho rằng: Giá thành sản phẩm là tồn bộ các khoản chi phí mà
doanh nghiệp bỏ ra để sản xuất và tiêu thụ sản phẩm bất kể nó nằm ở bộ phận nào
trong các bộ phận cấu thành giá trị sản phẩm.
- Quan điểm cho rằng: Giá thành là biểu hiện mối liên hệ tương quan giữa
một bên là chi phí sản xuất và một bên là kết quả đạt được trong từng giai đoạn nhất
định.
Từ sự phân tích trên cho phép rút ra kết luận về mặt bản chất của giá thành
và định nghĩa giá thành sản phẩm như sau:
Bản chất của giá thành sản phẩm là sự dịch chuyển giá trị của các yếu tố vật
chất vào giá trị sản phẩm được sản xuất và tiêu thụ. Chưa có sự dịch chuyển này thì
khơng thể nói đến chi phí và giá thành sản phẩm. Trong điều kiện nền kinh tế thị
trường, giá thành sản phẩm bao gồm tồn bộ các hao phí vật chất thực tế được bù
đắp bất kể nó thuộc bộ phận nào trong cấu thành giá trị sản phẩm.
Như vậy, giá thành sản phẩm đại diện cho chi phí sản xuất mà doanh nghiệp
đã bỏ ra để sản xuất chúng, giá thành sản phẩm là biểu hiện bằng tiền cuả toàn bộ

Nguyễn Thị Thủy

Lớp 40DK20


4
Chuyên đề tốt nghiệp

Khoa Kế toán – Kiểm toán

lao động sống, lao động vật hố có liên quan đến khối lượng cơng tác sản phẩm lao
vụ hồn thành.
Kế tốn tính giá thành sản phẩm là tính tốn, xác định sự dịch chuyển các
yếu tố vật chất tham gia vào khối lượng sản phẩm vừa thốt ra khỏi q trình sản
xuất và tiêu thụ nhằm mục đích thực hiện các chức năng của giá thành sản phẩm.
1.2. Nội dung kế toán tính giá thành sản phẩm trong doanh nghiệp sản xuất
1.2.1. Nội dung kế tốn tính giá thành sản phẩm trong doanh nghiệp sản xuất
1.2.1.1. Đánh giá sản phẩm dở dang
Trong các doanh nghiệp sản xuất do quá trình sản xuất liên tục và xen kẽ lẫn
nhau nên ở thời điểm cuối kỳ thường có sản phẩm sản xuất dở dang.
* Đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ theo chi phí nguyên vật liệu trực tiếp
(hoặc nguyên vật liệu chính)
Theo phương pháp này chỉ tính cho sản phẩm dở dang cuối kỳ phần chi phí
NVLTT hoặc NVL chính, cịn các chi phí khác tính cả cho thành phẩm chịu.
Cơng thức tính:

Chi phí NVL của sản phẩmChi
DDĐK
phí NVL phát sinh trong kỳ
+
Khối lượng sản phẩm DDCK
Chi phí sản phẩm DDCK
=
Khối lượng sản phẩm hoàn thành Khối lượng sản
+phẩm DDCK

x

Trường hợp doanh nghiệp có quy trình cơng nghệ sản xuất phức tạp theo

kiểu liên tục gồm nhiều giai đoạn công nghệ kế tiếp nhau thì sản phẩm dở dang ở
các giai đoạn sau được đánh giá theo chi phí nửa thành phẩm của giai đoạn trước
đó.
* Đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ theo khối lượng sản phẩm hoàn thành
tương đương.

Nguyễn Thị Thủy

Lớp 40DK20


5
Chuyên đề tốt nghiệp

Khoa Kế toán – Kiểm toán

Theo phương pháp này, sản phẩm DDCK phải chịu toàn bộ chi phí sản xuất
trong kỳ theo mức độ hồn thành.
Phương pháp này được tính như sau:
- Đối với những chi phí bỏ một lần ngay từ đầu quá trình sản xuất như NVL
trực tiếp:
Chi phí NVL của sản phẩm
ChiDDĐK
phí NVL phát sinh trong kỳ
+
Chi phí sản phẩm DDCK
Khối lượng sản phẩm DDCK
=
x
Khối lượng

Khối lượng
+ sản phẩm
sản phẩm
hoàn thành

DDCK

- Đối với những chi phí bỏ dần trong q trình sản xuất như chi phí NCTT,
chi phí SXC thì tính cho sản phẩm DDCK theo mức độ hồn thành.

Chi phí NVL của sảnChi
phẩm
phíDDDK
NVL phát sinh trong kỳ
+
Khối lượng sản phẩm DDCK tương đương sản phẩm
Chi phí sản phẩm DDCK
=
x
Khối lượng
Khốisản
lượng
phẩm
sảnhồn
phẩm
thành
DDCK tương đương sản phẩm hồn thành
+

Trong đó:

Khối lượng sản phẩm DDCK tương đương sản phẩm
Khốihoàn
lượng
thành
sản phẩm
Tỷdở
lệ chế
dangbiến đã hoàn thành cuối kỳ
=
x

* Đánh giá sản phẩm DDCK theo chi phí sản xuất định mức

Nguyễn Thị Thủy

Lớp 40DK20


6
Chuyên đề tốt nghiệp

Khoa Kế toán – Kiểm toán

Theo phương pháp này kế toán căn cứ khối lượng sản phẩm dở dang và chi
phí sản xuất định mức cho một đơn vị sản phẩm ở từng phân xưởng, giai đoạn để
tính ra chi phí của sản phẩm DDCK.
1.2.1.2. Phương pháp tính giá thành
a. Đối tượng tính giá thành sản phẩm
Xác định đối tượng giá thành là công việc đầu tiên của tồn bộ cơng tác tính
giá thành sản phẩm của kế tốn giá thành. Đối tượng tính giá thành có thể là các

loại sản phẩm, bán thành phẩm, công việc lao vụ do doanh nghiệp sản xuất ra, cần
tính tổng giá thành và giá thành đơn vị. Đối tượng tính giá thành có thể là sản phẩm
cuối cùng của quá trình sản xuất hay đang trên dây chuyền sản xuất tồn bộ.
Việc xác định đúng đối tượng tính giá thành là yêu cầu quyết định trong việc
tính trung thực và hợp lý của giá thành sản phẩm. Để tính đúng và đủ giá thành sản
phẩm, kế toán phải dựa vào đặc điểm tổ chức, đặc điểm qui trình cơng nghệ kỹ
thuật sản xuất sản phẩm, đặc điểm tổ chức của sản phẩm, u cầu, trình độ quản lý
và hạch tốn của doanh nghiệp để xác định đối tượng tính giá thành hợp lý.
Thật vậy, theo cơ cấu tổ chức sản xuất, với doanh nghiệp tổ chức sản xuất
đơn chiếc thì đối tượng tính giá thành sản phẩm là từng sản phẩm đã hồn thành
của từng cơng việc đã hồn thành. Với doanh nghiệp tổ chức hàng loạt thì đối tượng
tính giá thành là từng loại sản phẩm hoàn thành. Xét theo đặc điểm qui trình cơng
nghệ sản xuất, nếu qui trình cơng nghệ giản đơn thì đối tượng tính giá thành là sản
phẩm hoàn thành ở giai đoạn cuối cùng của q trình cơng nghệ. Cịn nếu qui trìng
sản xuất chế biến liên tục, phức tạp thì đối tượng tính giá thành vừa là sản phẩm đã
hoàn thành vừa là bán thành phẩm đã hoàn thành trong từng giai đoạn. Nếu qui
trình cơng nghệ kiểu song song, đối tượng của tính giá thành vừa là sản phẩm đã lắp
rắp hồn chỉnh vừa là bộ phận chi tiết sản phẩm.
Như vậy, xác định đối tượng tính giá thành sản phẩm là yếu tố quyết định
trong việc tính đúng và trung thực giá thành sản phẩm. Đối tượng giá thành sản
phẩm là căn cứ để tính giá thành, các thẻ tính giá thành sản phẩm, lựa chọn phương

Nguyễn Thị Thủy

Lớp 40DK20


7
Chun đề tốt nghiệp

Khoa Kế tốn – Kiểm tốn

pháp tính giá thành quản lý và kiểm tra tình hình thực hiện kế hoạch giá thành và
tính tốn hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp.
b. Kỳ tính giá thành sản phẩm
Kỳ tính giá thành sản phẩm là thời kỳ mà bộ phận kế tốn giá thành cần tiến
hành cơng việc tính giá thành cho các đối tượng tính giá thành. Cũng như xác định
đối tượng tính giá thành, kỳ tính giá thành sản phẩm tuỳ theo đặc điểm tổ chức sản
xuất sản phẩm với chu kỳ sản phẩm mà xác định.
Trong trường hợp, mơ hình tổ chức sản xuất hàng loạt, chu kỳ ngắn, liên tục
thì kỳ tính giá thành sản phẩm vào thời điểm cuối tháng. Tại thời điểm này, kế tốn
tập hợp chi phí và áp dụng những phương pháp tính giá thích hợp để xác định giá
thành thực tế một đơn vị sản phẩm và tổng giá thành thực tế cho từng đối tượng tính
giá thành.
Cịn trong trường hợp tổ chức sản xuất đơn chiếc, chu kỳ dài hoặc tổ chức
sản xuất theo đơn đặt hàng thì kỳ tính sản phẩm vào thời điểm sản phẩm hay đơn
đặt hàng hồn thành. Hàng tháng, kế tốn vẫn tiến hành tập hợp chi phí sản xuất
theo đối tượng. Khi nhận chứng từ chứng minh sản phẩm, dơn đặt hàng hoàn thành
thì kế tốn tiến hành tính tốn giá thành thực tế cho đối tượng tính giá thành.
Xác định kỳ tính giá thành cho từng đối tượng thích hợp sẽ giúp cho doanh
nghiệp tổ chức cơng việc tính giá thành một cách khoa học, hợp lý, đảm bảo cung
cấp thông tin chính xác, kịp thời và phát huy vai trị kiểm tra tình hình thực hiện kế
hoạch giá thành sản phẩm của kế tốn.
c. Phương pháp tính giá thành
* Phương pháp giản đơn ( trực tiếp )
Phương pháp này thường áp dụng trong dây chuyền sản xuất giản đơn, khép
kín, chu kỳ sản xuất ngắn, tổ chức sản xuất nhiều và số lượng mặt hàng ít. Theo
phương pháp này, đến kỳ tính giá thành, kế tốn dựa vào sổ tập hợp chi phí sản xuất
và kết quả kiểm kê, tính sản phẩm dở dang để tính tổng giá thành trong kỳ và giá
thành đơn vị sản phẩm được tính theo cơng thức:

Nguyễn Thị Thủy

Lớp 40DK20


8
Chuyên đề tốt nghiệp

Khoa Kế toán – Kiểm toán

Tổng giá
thành

Giá
=

sản phẩm

sản phẩm

dở dang đầu kỳ

Giá thành
đơn vị

trị

Chi phí sản xuất
+

kinh doanh
phát sinh trong kỳ

Giá
-

trị

sản phẩm
dở dang cuối kỳ

Tổng giá thành sản phẩm trong kỳ
=

sản phẩm

Tổng số sản phẩm sản xuất trong kỳ

* Phương pháp tính giá thành sản phẩm phân bước
Phương phương này thích hợp với các doanh nghiệp có quy trình cơng nghệ
sản xuất phức tạp kiểu liên tục, sản phẩm phải qua nhiều giai đoạn (phân xưởng)
chế biến liên tục kế tiếp nhau, nửa thành phẩm của giai đoạn trước là đối tượng sản
xuất của giai đoạn sau.
Trong trường hợp này đối tượng tính giá thành có thể là thành phẩm hay nửa
thành phẩm. Do có sự khác nhau về đối tượng tính giá thành nên phương pháp này
có 2 phương án như sau:
- Phương pháp tính giá thành sản phẩm phân bước có tính giá thành nửa
thành phẩm:
Theo phương án này kế tốn phải lần lượt tính giá thành nửa thành phẩm của

giai đoạn trước kết chuyển sang giai đoạn sau một cách tuần tự để tiếp tục tính giá
thành nửa thành phẩm của giai đoạn sau, cứ như vậy cho tới khi tính được giá thành
thành phẩm ở giai đoạn cuối cùng . Trình tự tính giá thành thể hiện qua sơ đồ sau:

Nguyễn Thị Thủy

Lớp 40DK20


9
Chun đề tốt nghiệp

Khoa Kế tốn – Kiểm tốn

Chi phí

Giá thành nửa thành

Giá thành nửa

NVLTT

phẩm giai đoạn 1

thành phẩm giai

chuyển sang

đoạn (n-1) chuyển
sang

Chi phí sản

+
Chi phí sản xuất

xuất khác ở

khác ở giai đoạn 2

khác ở giai đoạn (n-

+

giai đoạn 1

+
Chi phí sản xuất
1)

Tổng giá thành

Tổng giá thành và giá

Tổng giá thành và

và giá thành

thành đơn vị nửa thành

giá thành đơn vị

đơn vị nửa

phẩm ở giai đoạn 2

nửa thành phẩm ở

thành phẩm ở

giai đoạn (n-1)

giai đoạn 1
Giai đoạn 1

Giai đoạn 2

Giai đoạn 3

Trong đó:
Giá thành nửa thành phẩm
Giá thành
giai đoạn
giai đoạn
1 CPSX
(i-1) chuyển
dở dangsang
đầu
CPSX
kỳ giai

phátđoạn
sinh trong
i CPSX
kỳ dở
giaidang
đoạncuối
i kỳ giai đoạn
=
+
+
-

Việc kết chuyển tuần tự chi phí từ giai đoạn trước sang giai đoạn sau có thể
theo số tổ hợp hoặc theo từng khoản mục giá thành.

Nguyễn Thị Thủy

Lớp 40DK20


10
Chuyên đề tốt nghiệp

Khoa Kế toán – Kiểm toán

Đối với chi phí phân bổ dần trong q trình sản xuất:

CPSX giai đoạn i có trong
CPSX
thành

DDĐK
phẩm giai đoạn
CPSX
i phát sinhSố
giai
lượng
đoạnthành
i
phẩm hồn thành ở giai đoạn
+
=
x
Số lượng nửa thành phẩm (thành phẩm)
Số lượng
hồn
sảnthành
phẩmgiai
DDCK
đoạngiai
i đoạn i đã tính đổi
+

- Tính tổng giá thành thành phẩm hoàn thành ở giai đoạn cuối cùng theo từng khoản
mục chi phí theo cơng thức:
Tổng giá thành thành phẩm
hồn thành ở giai đoạn cuối

n

=∑ C i

i=1

Trong đó: Ci: Chi phí sản xuất giai đoạn i có trong thành phẩm
i: Số giai đoạn công nghệ sản xuất (i = 1,n )
* Phương pháp loại trừ sản phẩm phụ
Phương pháp này được dùng trong trường hợp qui trình sản xuất đồng thời
thu được sản phẩm chính và sản phẩm phụ như các doanh nghiệp ngành sản xuất
đường, xay xát gạo... Đối với các doanh nghiệp này, để tính giá thành một cách
chính xác kế tốn phải loại trừ giá trị sản phẩm phụ.
Tổng

Giá trị

Tổng chi phí

giá thành = sản phẩm chính + sản xuất

Giá trị

Giá trị

+ sản phẩm phụ - sản phẩm

sản phẩm

dở dang

phát sinh

thu hồi

dở dang

chính

đầu kỳ

trong kỳ

ước tính

cuối kỳ

Trong đó giá trị sản phẩm phụ thu hồi ước tính được xác định dựa trên giá trị
sản phẩm phụ có thể sử dụng được, giá trị có thể bán được và chi phí định mức.
* Phương pháp tính giá thành theo hệ số

Nguyễn Thị Thủy

Lớp 40DK20


11
Chuyên đề tốt nghiệp

Khoa Kế toán – Kiểm toán

Phương pháp hệ số là phương pháp được sử dụng trong một qui trình sản
xuất mà thu được nhiều sản phẩm khác nhau. Phương pháp này căn cứ vào hệ số qui
đổi các loại sản phẩm về sản phẩm gốc.

Theo phương pháp này, đầu tiên, kế toán dựa vào đặc điểm kỹ thuật, kinh tế
để xác định hệ số cho mỗi loại sản phẩm và chọn một loại sản phẩm làm sản phẩm
tiêu chuẩn. Sau khi tập hợp tổng chi phí sản xuất liên quan đến các loại sản phẩm,
kế tốn tính giá thành sản phẩm gốc.
Tổng giá thành liên sản CPSX
phẩm dở dang đầu CPSX
kỳ
trong kỳ Chi phí sản phẩm DDCK
=
+
-

Giá thành

Tổng giá thành của tất cả các loại sản phẩm

đơn vị

=

sản phẩm gốc

Tổng số sản phẩm gốc (kể cả qui đổi )

Căn cứ vào giá thành đơn vị sản phẩm gốc, kế tốn tính giá thành từng loại
sản phẩm :
Giá thành
đơn vị
từng loại

Giá thành
=

đơn vị

Hệ số qui đổi
*

sản phẩm gốc

sản phẩm
từng loại

* Phương pháp tính giá thành theo tỷ lệ
Phương pháp này áp dụng thích hợp với những doanh nghiệp có cùng một
quy trình sản xuất đồng thời thu được một nhóm sản phẩm cùng loại với
chủng loại, phẩm cấp, quy cách khác nhau. Trong trường hợp này đối tượng
tập hợp chi phí sản xuất là nhóm sản phẩm cịn đối tượng tính giá thành là
từng quy cách sản phẩm trong nhóm sản phẩm đó.
Trình tự tính giá thành sản phẩm:
-

Chọn tiêu chuẩn phân bổ giá thành. Tiêu chuẩn phân bổ thường được sử
dụng là giá thành định mức hoặc giá thành kế hoạch .

Nguyễn Thị Thủy

Lớp 40DK20

12
Chun đề tốt nghiệp

-

Khoa Kế tốn – Kiểm tốn

Tính tổng giá thành thực tế của cả nhóm sản phẩm theo phương pháp
giản đơn.

-

Tính tỷ lệ giá thành:
Tổng giá thành của nhóm sản phẩm
Tỷ lệ giá thành =

Tổng tiêu chuẩn phân bổ

- Tính giá thành thực tế từng quy cách sản phẩm:
Tổng giá thành thực tế từng quy
Tiêucách
chuẩn
sảnphân
phẩmbổ của từng quy cách sản phẩm
=
x
Tỷ lệ giá thành

* Phương pháp tính giá thành theo định mức
Đây là loại hình doanh nghiệp có quy trình cơng nghệ ổn định, có hệ thống

các định mức kỹ thuật, định mức chi phí thích hợp, có trình độ tổ chức kế tốn chi
phí sản xuất và tính gias thành sản phẩm cao, cơng tác hạch tốn ban đầu chặt chẽ.
Tính giá thành sản phẩm theo phương pháp định mức sẽ kiểm tra thường
xuyên, kịp thời tình hình thực hiện định mức, dự tốn chi phí vượt định mức, giảm
bớt khối lượng ghi chép và tính tốn của kế toán.
Phương pháp này được thực hiện theo quy trình sau:
- Tính giá thành định mức của sản phẩm.
- Xác định số chênh lệch do thoát ly định mức: Số chênh lệch này phát sinh
do tiết kiệm hoặc vượt chi.
- Tính giá thành thực tế của sản phẩm theo công thức:
Tổng giá thành thực
Tổng
tế giá thành định
Chênh
mứclệch do thay Chênh
đổi định
lệch
mức
do thoát ly định mức
=

Nguyễn Thị Thủy

Lớp 40DK20


13
Chuyên đề tốt nghiệp

Khoa Kế toán – Kiểm toán

1.2.2. Các quy định về kế tốn tính giá thành sản phẩm trong doanh nghiệp sản
xuất theo chuẩn mực kế tốn
Việc tính giá thành liên quan đến CP sản xuất kinh doanh dở dang, CP sản
xuất kinh doanh dở dang liên quan đến hàng tồn kho. Do đó, kế tốn tính giá thành
sản phẩm chịu sự chi phối của chuẩn mực kế toán số 02 – Hàng tồn kho.
Chuẩn mực số 02 hàng tồn kho (Ban hành và công bố theo Quyết định số
149/2001/QĐ BTC ) có quy định:
Hàng tồn kho là thành phẩm nhập kho được tính theo giá gốc. Giá gốc hàng
tồn kho bao gồm chi phí mua, chi phí chế biến và các chi phí có liên quan trực tiếp
khác phát sinh để có được hàng tồn kho ở trạng thái hiện tại.
Giá trị thực tế của thành phẩm nhập kho bao gồm tồn bộ chi phí có liên
quan trực tiếp đến quá trình sản xuất ra sản phẩm và được xác định tùy thuộc vào
từng nguồn thu nhập.
Thành phẩm nhập kho có thể chia ra làm 2 loại chính sau: Thành phẩm nhập
kho do đơn vị sản xuất ra, thành phẩm nhập kho do th ngồi gia cơng chế biến

 Thành phẩm nhập kho do đơn vị sản xuất ra.
Giá trị thực tế thành phẩm nhập kho là giá trị sản xuất thực tế, bằng tổng
chi phí NVLTT, chi phí NCTT và chi phí SXC cố định và chi phí sản xuất chung
biến đổi phát sinh trong quá trình chuyển hóa NVL thành thành phẩm.
+ Chi phí SXC biến đổi : Là những chi phí gián tiếp thường biến đổi hoặc
gần như biến đổi theo số lượng sản phẩm sản xuất gồm: chi phí NVL gián tiếp, chi
phí nhân cơng gián tiếp. chi phí SXC biến đổi được phân bổ hết vào chi phí chế
biến cho một đơn vị sản phẩm theo chi phí thực tế phát sinh.
+ Chi phí SXC cố định: Là chi phí sản xuất gián tiếp, thường không thay đổi
theo số lượng sản phẩm sản xuất ra: chi phí khấu hao, chi phí bảo dưỡng, chi phí
quản lý hành chính tại phân xưởng. Chi phí SXC cố định được phân bổ vào chi phí
chế biến cho một đơn vị sản phẩm dựa vào công suất bình thường của máy móc,
thiết bị. Cơng suất bình thường là số lượng sản phẩm đạt được ở mức trung bình

trong điều kiện sản xuất bình thường.

Nguyễn Thị Thủy

Lớp 40DK20


14
Chuyên đề tốt nghiệp



Khoa Kế toán – Kiểm toán

Trường hợp mức sản phẩm thực tế sản xuất ra cao hơn mức bình thường

thì chi phí SXC được phân bổ vào chi phí chế biến theo chi phí thực tế phát sinh.
 Trường hợp mức sản phẩm thực tế sản xuất ra thấp hơn cơng suất bình
thường thì kế tốn phải tính và xác định chi phí sản xuất chung phân bổ vào chi phí
chế biến cho mỗi đơn vị sản phẩm theo mức cơng suất bình thường. Khoản chi phí
sản xuất chung cố định khơng phân bổ (khơng tính vào giá thành sản phẩm số chênh
lệch giữa tổng sổ chi phí sản xuất chung cố định thực tế phát sinh lớn hơn chi phí
sản xuất chung cố định tính vào giá thành sản phẩm) phần này được ghi nhận vào
giá vốn hàng bán trong kỳ.

 Đối với thành phẩm thuê ngồi gia cơng chế biến
Giá trị thành phẩm nhập kho bao gồm tồn bộ các chi phí liên quan đến q
trình gia cơng: Chi phí NVLTT, chi phí th gia cơng, chi phí vận chuyển, bốc dỡ.
Giá trị sản phẩm nhập kho còn tùy thuộc vào phương pháp nộp thuế giá trị gia tăng
của doanh nghiệp. nếu doanh nghiệp nộp thuế VAT theo phương pháp khấu trừ thì

thành phẩm nhập kho không bao gồm VAT. Nếu doanh nghiệp nộp VAT theo
phương pháp trực tiếp thì thành phẩm nhập kho bao gồm cả VAT.
1.2.3. Kế tốn tính giá thành sản phẩm trong doanh nghiệp sản xuất theo chế
độ kế toán ban hành theo quyết định 15/2006/QĐ-BTC
1.2.3.1. Chứng từ
Để tính giá thành sản phẩm thì kế tốn phải sử dụng chứng từ gốc là “ thẻ tính
giá thành sản phẩm hồn thành ”.
1.2.3.2. Tài khoản sử dụng và trình tự hạch tốn
Trường hợp 1: Doanh nghiệp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai
thường xuyên
 Tài khoản sử dụng:
Để tổng hợp chi phí sản xuất, kế tốn sử dụng tài khoản 154 – “chi phí sản xuất
kinh doanh dở dang”. Ngồi ra kế tốn cịn sử dụng TK 155, TK 632, TK 621, TK
622, TK 627 để phản ánh và theo dõi việc tính giá thành sản phẩm.
Kết cấu và nội dung phản ánh của TK 154 như sau:

Nguyễn Thị Thủy

Lớp 40DK20


15
Chuyên đề tốt nghiệp

Khoa Kế toán – Kiểm toán

Bên nợ:
-

Chi phí NVLTT, NCTT, SXC phát sinh trong kỳ liên quan đến sản xuất sản

phẩm.

-

Giá trị vật liệu thuê ngoài chế biến.

-

Chi phí th ngồi chế biến.

-

Kết chuyển chi phí sản xuất kinh doanh dở dang cuối kỳ ( DN hạch tốn
HTK theo phương pháp KKĐK)

Bên có:
-

Giá thành sản xuất thực tế của sản phẩm đã chế tạo xong nhập kho hoặc
chuyển đi bán.

-

Trị giá phế liệu thu hồi, giá trị sản phẩm hỏng không sửa chữa được.

-

Trị giá NL, VL hàng hóa gia cơng xong nhập lại kho.

-

Chi phí NVL, chi phí NC vượt trên mức bình thường

-

Chi phí sản xuất chung cố định khơng phân bổ khơng được tính vào trị giá
HTK mà phải tính vào giá vốn của kỳ kế tốn

-

Kết chuyển chi phí sản xuất kinh doanh dở dang đầu kỳ ( DN hạch toán HTK
theo phương pháp KKĐK).

Số dư bên nợ
-

Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang cuối kỳ.

-

Chi phí th ngồi hoặc tự chế xong nhập kho.

 Trình tự hạch tốn
Cuối kỳ kế tốn, sau khi đã tập hợp chi phí NVLTT, chi phí NCTT và chi phí
SXC theo từng đối tượng trên các tài khoản 621, 622, 627, kế toán tiến hành kết
chuyển hoặc phân bổ các loại chi phí này để tập hợp tồn bộ chi phí sản xuất cho
từng đối tượng chịu chi phí, tiến hành kiểm kê và đánh giá sản phẩm làm cuối kỳ,
thực hiện tính giá thành các loại sản phẩm, công việc, lao vụ do doanh nghiệp đã
hoàn thành trong kỳ.

Nguyễn Thị Thủy

Lớp 40DK20


16
Chuyên đề tốt nghiệp

Khoa Kế toán – Kiểm toán

Căn cứ vào kết quả đánh giá sản phẩm dở dang và cho phí sản xuất đã tập
hợp được kế tốn tổ chức tính giá thành sản phẩm, lao vụ hồn thành bằng phương
pháp kỹ thuật phù hợp.
Khi xác định được giá thành sản phẩm hồn thành, kế tốn kết chuyển giá
thành sản phẩm sang tài khoản 155 – thành phẩm (nếu nhập kho thành phẩm), tài
khoản 157 – hàng gửi đi bán (nếu sản phẩm hồn thành khơng nhập kho mà đem
gửi bán), tài khoản 632 – giá vốn hàng bán (nếu bán trực tiếp cho khách hàng).
Trường hợp 2: Doanh nghiệp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kiểm kê
định kỳ
 Tài khoản sử dụng:
Kế toán sử dụng tài khoản: 154, 631, 621, 622, 627.
Trong đó TK 154 phản ánh số dư tại thời điểm đầu kỳ và cuối kỳ, tài khoản 631
dùng để tổng hợp CPSX và tính giá thành sản phẩm hoàn thành.
Kết cấu TK 631 – Giá thành sản xuất
Bên nợ:
- CPSX, kinh doanh dịch vụ thực tế phát sinh trong kỳ.
- CPSX dở dang đầu kỳ.
Bên có:
- Giá thành thực tế sản phẩm hồn thành trong kỳ kết chuyển vào TK 632.
- Các khoản giảm trừ CPSX.

- CPSX sản phẩm dở dang cuối kỳ.
TK 631 khơng có số dư cuối kỳ.
 Trình tự hạch tốn:
Với doanh nghiệp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kiểm kê dịnh kỳ thì
việc phản ánh có đơi chút khác biệt. Đầu kỳ phải kết chuyển CPSX dở dang sang tài
khoản tính giá thành. Cuối kỳ, căn cứ vào kết quả kiểm kê và đánh giá sản phẩm dở
dang để kết chuyển CPSX dở dang cuối kỳ ra khỏi khoản tính giá thành (về lại TK
154). Sau đó khi xác định được giá thành sản phẩm sản xuất hoàn thành trong kỳ sẽ
tiến hành kết chuyển sang tài khoản giá vốn hàng bán.

Nguyễn Thị Thủy

Lớp 40DK20


17
Chuyên đề tốt nghiệp

Khoa Kế toán – Kiểm toán

1.2.3.3. Sổ kế tốn
Tùy thuộc vào hình thức kế tốn mà doanh nghiệp áp dụng hệ thống sổ kế
toán được sử dụng để hạch toán CPSX là khác nhau.
- Nếu doanh nghiệp ghi sổ theo hình thức nhật ký chung: Sử dụng các sổ:
+ Sổ nhật ký chung, nhật ký đặc biệt.
+ Sổ Cái TK621, TK622, TK627, TK 154…
- Nếu doanh nghiệp ghi sổ theo hình thức nhật ký-sổ cái: Sử dụng các sổ:
+ Nhật ký – Sổ cái
+ Các sổ, thẻ kế toán chi tiết các tài khoản: TK621, TK622, TK627, TK 154…
- Nếu doanh nghiệp ghi sổ theo hình thức chứng từ ghi sổ: Sử dụng các sổ:

+ Chứng từ ghi sổ, sổ đăng ký chứng từ ghi sổ.
+ Sổ Cái các tài khoản: TK621, TK622, TK627, TK 154…
+ Các sổ, thẻ kế toán chi tiết các TK: TK621, TK622, TK627, TK 154…
- Nếu doanh nghiệp ghi sổ theo hình thức nhật ký chứng từ: Sử dụng các sổ:
+ Nhật ký chứng từ số 7, bảng kê số 4.
+ Sổ Cái các TK: TK621, TK622, TK627, TK 154…
+ Sổ hoặc thẻ kế toán chi tiết các TK621, TK622, TK627…
- Nếu doanh nghiệp áp dụng hình thức kế tốn trên máy vi tính:
Tùy thuộc vào hình thức kế tốn mà mỗi doanh nghiệp lựa chọn trên phần mềm kế
toán, hàng ngày khi phát sinh các nghiệp cụ có liên quan kế toán sẽ nhập vào hệ
thống, phần mềm sẽ tự động tổng hợp vào các sổ kế toán và lập báo cáo tài chính.

Nguyễn Thị Thủy

Lớp 40DK20


18
Chuyên đề tốt nghiệp

Khoa Kế toán – Kiểm toán

NGHIÊN CỨU VÀ PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG KẾ TỐN TÍNH GIÁ
THÀNH SẢN PHẨM CỬA THỦY LỰC TẠI CƠNG TY CỔ PHẦN NHƠM
KÍNH ANH TUẤN
2.1. Phương pháp hệ nghiên cứu về kế toán tính giá thành sản phẩm tại cơng ty
cổ phần nhơm kính Anh Tuấn
2.1.1. Phương pháp thu thập dữ liệu
- Phương pháp điều tra trắc nghiệm
Phương pháp điều tra phỏng vấn được thực hiện để thu thập thông tin trên các đối

tượng cần lấy thông tin. Phương pháp này được thực hiện thông qua các bước sau:
+ Bước 1: Xác định nguồn thông tin cần thu thập và đối tượng phỏng vấn. Nguồn
thông tin cần thu thập là những thông tin liên quan đến cơng tác kế tốn và vấn đề
về nghiên cứu đề tài kế tốn tính giá thành sản phẩm cửa thủy lực tại công ty.
Đối tượng phỏng vấn là các cán bộ kế tốn tại cơng ty.
+ Bước 2: Thiết lập các câu hỏi phỏng vấn là những câu hỏi về vấn đề cần nghiên
cứu, tìm hiểu.
+ Bước 3: Tiến hành phát các phiếu điều tra trắc nghiệm cho các cán bộ nhân viên
của Công ty Cổ phần nhơm kính Anh Tuấn.
Tổng số phiếu điều tra phát ra là: 5 phiếu.
Tổng số phiếu thu lại là: 5 phiếu.
Phiếu điều tra được phát cho tất cả là 3 kế toán viên, 1 kế toán trưởng, 1
phiếu cho giám đốc công ty.
Phiếu điều tra được thiết kế theo mẫu trong phụ lục 3.1.
Kết quả tổng hợp phiếu điều tra, đánh giá về kế tốn tính giá thành sản phẩm
cửa thủy lực tại cơng ty Cổ phần nhơm kính Anh Tuấn trong phụ lục 3.3.
- Phương pháp phỏng vấn
Là việc trao đổi trực tiếp với các nhân viên tại phòng kế tốn của cơng ty.
Nội dung của cuộc phỏng vấn là trao đổi về việc tính giá thành sản phẩm cửa thủy
lực tại cơng ty, tìm hiểu những thuận lợi và khó khăn mà bộ máy kế tốn gặp phải

Nguyễn Thị Thủy

Lớp 40DK20


19
Chuyên đề tốt nghiệp

Khoa Kế toán – Kiểm toán

trong quá trình tính giá thành tại cơng ty, làm cơ sở tìm ra các hướng giải quyết,
khắc phục những khó khăn đó.
Kết quả cuộc phỏng vấn được tổng hợp trong phụ lục 3.2.
- Phương pháp thu thập tài liệu
Phương pháp này dùng để thu thập thông tin về việc sử dụng NVL, CCDC…
phục vụ cho sản xuất sản phẩm. Thông tin được thu thập từ các chứng từ, sổ sách kế
toán có liên quan đến kế tốn tính giá thành sản phẩm như: thẻ tính giá thành sản
phẩm hồn thành.
Trong q trình thu thập tài liệu và tìm hiểu thực tế tại công ty đã giúp em
nhận biết được thực trạng kế tốn tính giá thành sản phẩm cửa thủy lực tại công ty,
phát hiện ra những ưu điểm, tồn tại và nguyên nhân.
- Phương pháp tổng hợp số liệu
Để thực hiện phương pháp này cần tổng hợp số liệu từ các báo cáo doanh
thu, chi phí, các phân tích về chi phí… Phương pháp này sẽ cho biết được tầm quan
trọng của kế tốn tính giá thành sản phẩm trong việc cung cấp thông tin cho hoạch
định và sản xuất kinh doanh có hiệu quả. Phát hiện ra các nhân tố mơi trường có
ảnh hưởng đến kế tốn nói chung và kế tốn tính giá thành nói riêng.
2.1.2. Phương pháp phân tích dữ liệu
Dựa trên các tài liệu thu thập, tổng hợp được từ các phương pháp trên tiến
hành tính giá thành sản phẩm cửa thủy lực tại công ty. Phân tích các dữ liệu liên
quan đến tính giá thành sản phẩm nhằm mục đích nhận thức và đánh giá chính xác,
tồn diện, khách quan tình hình quản lý và sử dụng chi phí sản xuất, qua đó thấy
được tác động của nó đến giá thành sản phẩm. Qua phân tích có thể thấy được kế
tốn tính giá thành sản phẩm có hợp lý hay khơng? Phù hợp với ngun tắc quản lý
tài chính, kinh tế và mang lại hiệu quả hay khơng? Tìm ra những mặt tồn tại và bất
hợp lý trong kế tốn tính giá thành sản phẩm, từ đó đề ra những giải pháp nhằm
hồn thiện kế tốn tính giá thành sản phẩm tại đơn vị.

Nguyễn Thị Thủy

Lớp 40DK20


20
Chuyên đề tốt nghiệp

Khoa Kế toán – Kiểm toán

2.2. Kết quả phân tích các dữ liệu sơ cấp và thứ cấp về kế tốn tính giá thành
sản phẩm cửa thủy lực tại cơng ty cổ phần nhơm kính Anh Tuấn
2.2.1. Kết quả điều tra dữ liệu sơ cấp và thứ cấp tại cơng ty cổ phần nhơm kính
Anh Tuấn
 Cơng ty áp dụng niên độ kế toán từ ngày 01/01/N đến ngày 31/12/N.
 Công ty áp dụng theo quyết định 15/2006/QĐ-BTC ban hành ngày 20/3/2006
của
Bộ tài chính.
 Đơn vị tiền tệ sử dụng trong kế toán: Đồng ( Việt Nam ).
 Hình thức kế tốn: Nhật ký chung.
 Phương pháp hạch toán hàng tồn kho: Phương pháp kê khai thường xuyên.
 Doanh nghiệp nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ.
 Cơng ty áp dụng phương pháp tính giá thành giản đơn.
 Phương pháp khấu hao TSCĐ: đường thẳng.
 Chế độ sổ kế toán: Bao gồm hệ thống sổ tổng hợp và các sổ chi tiết.
 Doanh nghiệp làm kế tốn trên Excel.
2.2.2. Thực trạng kế tốn tính giá thành sản phẩm cửa thủy lực tại công ty cổ
phần nhôm kính Anh Tuấn
2.2.2.1. Quy trình sản xuất sản phẩm cửa thủy lực
Quy trình sản xuất cửa thủy lực được tiến hành theo các bước sau:
Bước 1: Khảo sát hiện trạng và đo đạc

Bước 2: Mua vật liệu khung nhôm, phụ kiện cửa và đặt kính
Bước 3: Lắp đặt khung cửa và bản lề
Bước 4: Lắp đặt cánh cửa và hoàn thiện
2.2.2.2. Phương pháp tập hợp chi phí sản xuất sản phẩm cửa thủy lực
Đặc điểm tổ chức sản xuất của công ty bao gồm một phân xưởng sản xuất
với nhiều tổ sản xuất khác nhau cùng phối hợp sản xuất. Mỗi tổ sản xuất sẽ làm một
công đoạn của sản phẩm. Sản phẩm của công ty chỉ là một loại sản phẩm cửa thủy
lực có chất lượng và mẫu mã như nhau, chỉ khác nhau về kích thước của cửa. Do

Nguyễn Thị Thủy

Lớp 40DK20