Skkn lựa chọn một số bài tập phát triển sức mạnh tốc độ nhằm nâng cao thành tích chạy cự ly ngắn 100m cho nam đội tuyển điền kinh trường thpt tiên du số 1 tiên du bắc ninh

DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ
Thể
loại

Biểu
bảng

Số

Nội dung

Tran
g

1.4. Thực trạng đội ngũ giáo viên giảng dạy GDTC của
1 trường THPT Tiên Du số 1

9

Vai trị và thực trạng cơng tác giảng dạy - huấn luyện
1.4.
sức mạnh tốc độ trong chạy cự ly ngắn 100m cho đối
2
tượng nghiên cứu

10

1.4.
3

Thực trạng sử dụng bài tập nhằm phát triển Sức mạnh

tốc độ trong chạy cự ly ngắn 100m.

12

Thực trạng sức mạnh tốc tộ chạy 100m của nam học
1.4.
sinh đội tuyển Điền kinh trường THPT Tiên Du số 1 4
Tiên Du - Bắc Ninh (n = 14)

13

2.2

Kết quả phỏng vấn lựa chọn bài tập phát triển sức
mạnh tốc độnhằm nâng cao thành tích chạy cự ly ngắn
100m cho nam đội tuyển Điền kinh trường THPT Tiên
Du số 1 - Tiên Du - Bắc Ninh

57

2.3

Mối tương quan của các test trên đối tượng nghiên cứu

18

2.4

Kết quả xác định độ tin cậy của các test trên đối tượng
nghiên cứu

18

3.1

Kế hoạch tập luyện ứng dụng các bài tập phát triển
sức mạnh tốc độ nhằm nâng cao thành tích chạy cự ly
ngắn cho nam đội tuyển Điền kinh trường THPT Tiên
Du số 1 - Tiên Du - Bắc Ninh.

19

3.2

Kết quả so sánh các test kiểm tra của đối tượng nghiên
cứu trước thực nghiệm (n = 7)

21

3.3

Kết quả so sánh các test kiểm tra của đối tượng nghiên
cứu sau thực nghiệm (n = 7)

22

3.1

So sánh thành tích 2 nhóm trước thực nghiệm

21

3.2

So sánh thành tích 2 nhóm sau thực nghiệm

22

Biểu đồ


DANH MỤC
CÁC CHỮ VIẾT TẮT VÀ ĐƠN VỊ ĐO LƯỜNG VIẾT TẮT
Các chữ viết tắt:
Giáo dục thể chất

: GDTC

Thể dục thể thao

: TDTT

Vận động viên

: VĐV

Huấn luyện viên

: HLV

Nhóm đối chứng

: NĐC

Nhóm thực nghiệm

: NTN

Các đơn vị đo lường viết tắt:
Cetimet

: Cm

Kilôgam

: Kg

Giây

:s


PHỤ LỤC
Trường THPT Tiên Du số 1

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Bộ Môn: Thể Dục - GDQP&AN

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

PHIẾU PHỎNG VẤN (SỐ 1)
Để góp phần nâng cao hiệu quả của cơng tác giảng dạy và huấn luyện
đồng thời giải quyết các nhiệm vụ của đề tài “Lựa chọn một số bài tập phát triển
sức mạnh tốc độ nhằm nâng thành tích chạy cự ly ngắn 100m cho nam đội tuyển
Điền kinh trường THPT Tiên Du số 1 – Tiên Du – Bắc Ninh”. Chúng tôi rất
mong được sự giúp đỡ của thầy (cô).
Trước hết xin thầy (cô) cho biết một số thông tin về cá nhân:
Họ và tên: .................................................................................. .
Tuổi: ........................................................................................
Trình độ chuyên môn:..............................................................
Chức vụ:.............................Đơn vị công tác:............................
Thâm niên công tác:.................................................................
Câu hỏi: Hiện nay thầy (cô) đang sử dụng những bài tập nào để phát
triển sức mạnh tốc độ trong huấn luyện chạy cự ly ngắn 100m cho học sinh
đội tuyển Điền kinh trong quá trình giảng dạy và huấn luyện (đánh dấu X vào ơ
mình lựa chọn)?

STT

Tên bài tập

Đồng ý

1

Xuất phát thấp

2

Chạy biến tốc 50m

3

Chạy 120m xuất phát cao

4

Nằm sấp chống đẩy

5

Tập đánh đích

6

Chạy trên đường thẳng quy định độ dài bước

7

Đi bước soạc

Không đồng ý

Xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ của thầy (cô)!
Ngày ...........tháng...........năm 2022

Người được phỏng vấn

Trường THPT Tiên Du số 1

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Bộ Môn: Thể Dục - GDQP&AN

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

PHIẾU PHỎNG VẤN (SỐ 2)
Để góp phần nâng cao hiệu quả của công tác giảng dạy và huấn luyện
đồng thời giải quyết các nhiệm vụ của đề tài “Lựa chọn một số bài tập phát triển
sức mạnh tốc độ nhằm nâng thành tích chạy cự ly ngắn 100m cho nam đội tuyển
Điền kinh trường THPT Tiên Du số 1 - Tiên Du - Bắc Ninh”. Chúng tôi rất
mong được sự giúp đỡ của thầy (cô).
Trước hết xin thầy (cô) cho biết một số thông tin về cá nhân:
Họ và tên: .................................................................................. .
Tuổi: ........................................................................................
Trình độ chun mơn:..............................................................
Chức vụ:.............................Đơn vị công tác:............................
Thâm niên công tác:.................................................................
Câu hỏi: Theo thầy (cơ) các bài tập nào dưới đây có hiệu quả trong việc
phát triển sức mạnh tốc độ nhằm nâng cao thành tích chạy 100m cho nam đội
tuyển Điền kinh trường THPT Tiên Du số 1 – Tiên Du – Bắc Ninh (đánh dấu X
vào ơ mình lựa chọn)?

STT

Tên bài tập

1

2
3
4
5
6
7
8
9
10

Bật 5 cấp
Bật ơm gối
Bật cóc
Bật xa tại chỗ
Chạy 30m tốc độ cao
Chạy đạp sau 50m
Chạy biến tốc (100m nhanh - 100m chậm) x 3 vòng
Chạy xuất phát cao 60m - 80m
Chạy kéo lốp xe
Chạy kéo dây cao su

Đồng ý

Không
đồng ý


11
12
13

14
15

Đứng lên ngồi xuống bằng 1 chân
Gánh tạ 10kg tập cao đùi nhanh tại chỗ
Gánh tạ 20kg ngồi 1/2
Gánh tạ 40kg ngồi sâu.
Nhảy dây tốc độ 50 lần
Xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ của thầy (cô)!
Ngày ...........tháng...........năm 2022
Người được phỏng vấn


Trường THPT Tiên Du số 1

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Bộ Môn: Thể Dục - GDQP& AN

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

PHIẾU PHỎNG VẤN (SỐ 3)
Để góp phần nâng cao hiệu quả của cơng tác giảng dạy và huấn luyện
đồng thời giải quyết các nhiệm vụ của đề tài “Lựa chọn một số bài tập phát triển
sức mạnh tốc độ nhằm nâng thành tích chạy cự ly ngắn 100m cho nam đội tuyển
Điền kinh trường THPT Tiên Du số 1- Tiên Du - Bắc Ninh”. Chúng tôi rất mong
được sự giúp đỡ của thầy (cô).
Trước hết xin thầy (cô) cho biết một số thông tin về cá nhân:
Họ và tên: .................................................................................. .
Tuổi: ........................................................................................

Trình độ chun mơn:..............................................................
Chức vụ:.............................Đơn vị công tác:............................
Thâm niên công tác:.................................................................
Xin thầy (cô) vui lòng cho biết, để đánh giá sức mạnh tốc độ nhằm
nâng cao thành tích chạy cự ly ngắn 100m, cần sử dụng các test nào dưới đây?
1

Bật xa tại chỗ (cm)

2

Chạy 30m tốc độ cao (s)

3

Chạy 100m xuất phát thấp (s)

* Ý kiến
khác: .......................................................................................................................
.................................................................................................................................
..........
Xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ của thầy (cô)!
Ngày ...........tháng...........năm 2022
Người được phỏng vấn



MỤC LỤC
NỘI DUNG
Phần 1. MỞ ĐẦU

1. Mục đích chọn sáng kiến
2. Tính mới của sáng kiến
3. Đóng góp của sáng kiến

Trang
1
1
2
2

Phần 2. NỘI DUNG
Chương 1. THỰC TRẠNG CỦA VIỆC LỰA CHỌN CÁC BÀI TẬP
PHÁT TRIỂN SỨC MẠNH TỐC ĐỘ NHẰM NÂNG CAO THÀNH
TÍCH CHẠY CỰ LY NGẮN 100M CHO NAM ĐỘI TUYỂN ĐIỀN
KINH TRƯỜNG THPT TIÊN DU SỐ 1

3

1.1: Các khái niệm có liên quan đến vấn đề nghiên cứu.
1.2: Đặc điểm kỹ thuật chạy cự ly ngắn 100m.
1.3: Đặc điểm chung của trường THPT Tiên Du số 1
1.4: Thực trạng việc sử dụng các bài tập phát triển sức mạnh tốc độ nhằm
nâng cao thành tích chạy cự ly ngắn 100m cho nam học sinh đội tuyển
Điền kinh trường THPT Tiên Du số 1.
Chương 2. LỰA CHỌN CÁC BÀI TẬP PHÁT TRIỂN SỨC MẠNH TỐC
ĐỘ NHẰM NÂNG CAO THÀNH TÍCH CHẠY CỰ LY NGẮN 100M
CHO NAM ĐỘI TUYỂN ĐIỀN KINH TRƯỜNG THPT TIÊN DU SỐ 1
2.1 . Xác định các nguyên tắc lựa chọn và xây dựng bài tập.
2.2. Kết quả lựa chọn các bài tập
2.3. Lựa chọn test đánh giá hiệu quả các bài tập phát triển sức mạnh tốc độ

nhằm nâng cao thành tích chạy cự ly ngắn 100m cho nam đội tuyển Điền
kinh trường THPT Tiên Du số 1 - Tiên Du - Bắc Ninh.
Chương 3. KIỂM CHỨNG TÍNH CẤP THIẾT VÀ TÍNH KHẢ THI CỦA
CÁC GIẢI PHÁP ĐỀ RA.
3.1. Kiểm chứng tính cấp thiết và tính khả thi của các bài tập phát triển
sức mạnh tốc độ nhằm nâng cao thành tích chạy cự ly ngắn 100m cho nam
đội tuyển Điền kinh trường THPT Tiên Du số 1 - Tiên Du - Bắc Ninh
3.2. Kiểm chứng đánh giá hiệu quả sử dụng các bài tập đã lựa chọn phát
triển sức mạnh tốc độ nhằm nâng cao thành tích chạy cự ly ngắn cho nam
đội tuyển Điền kinh trường THPT Tiên Du số 1 - Tiên Du - Bắc Ninh.
Phần 3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

3
4
7
9

1. Kết luận
2. Kiến nghị
Phần 4. TÀI LIỆU THAM KHẢO

14

14
14
17

19
19

20

23
23
23
25


CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN
Cấp cơ sở, đơn vị: Trường THPT Tiên Du số 1.
Kính gửi: Hội đồng sáng kiến cấp ngành.
1. Tên sáng kiến: “ Lựa chọn một số bài tập phát triển sức mạnh tốc độ
nhằm nâng cao thành tích chạy cự ly ngắn 100m cho nam đội tuyển Điền
kinh trường THPT Tiên Du số 1- Tiên Du- Bắc Ninh”.
2. Lĩnh vực áp dụng:

Giáo dục thể chất

3. Tác giả sáng kiến:
- Họ tên:

Nguyễn Thị Cần

- Năm sinh:

26/02/1985

- Giới tính:

Nữ

- Trình độ đào tạo:

Cử nhân

- Cơ quan, đơn vị:

Trường THPT Tiên Du số 1.

- Điện thoại:

0982 199229

- Email:



4. Các tài liệu kèm theo:
Thuyết minh mô tả giải pháp và kết quả thực hiện.
Tiên Du, ngày 02 tháng 02 năm 2023
Tác giả sáng kiến

Nguyễn Thị Cần


CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

THUYẾT MINH
MÔ TẢ GIẢI PHÁP VÀ KẾT QUẢ THỰC HIỆN SÁNG KIẾN
1. Tên sáng kiến:
“ “ Lựa chọn một số bài tập phát triển sức mạnh tốc độ nhằm nâng cao
thành tích chạy cự ly ngắn 100m cho nam đội tuyển Điền kinh trường THPT
Tiên Du số 1- Tiên Du- Bắc Ninh”.
2. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu: 10/9/2022
3. Các thông tin cần bảo mật (nếu có):
4. Mơ tả các giải pháp cũ thường làm :
5. Sự cần thiết phải áp dụng giải pháp sáng kiến: Nâng cao chất lượng giáo
dục thể chất và thành tích thể thao trong thi đấu.
6. Mục đích của giải pháp sáng kiến :
7. Nội dung:
7.1. Thuyết minh giải pháp mới hoặc cải tiến:
Đề tài đã nêu được thực trạng việc sử dụng các bài tập phát triển sức mạnh
tốc độ trong huấn luyện chạy cự ly ngắn 100m cho nam học sinh đội tuyển
trường THPT Tiên Du số 1 – Tiên Du- Bắc Ninh. Sử dụng được các bài tập đánh
giá sức mạnh tốc độ trong huấn luyện chạy cự ly ngắn cho học sinh đó là:
Bài tập 1: Bật ơm gối
Bài tập 2: Bật cóc
Bài tập 3: Bật xa tại chỗ
Bài tập 4: Chạy 30m tốc độ cao
Bài tập 5: Chạy đạp sau 50m
Bài tập 6: Chạy xuất phát cao 60m -80m
Bài tập 7: Nhảy dây tốc độ 50 lần
7.2. Thuyết minh về phạm vi ứng dụng sáng kiến: Đề tài được ứng dụng
trong một năm học. Các bài tập phát triển sức mạnh tốc độ còn có khả năng áp
dụng cho các học sinh nam đội tuyển điền kinh.
* Cam kết: Chúng tôi cam đoan những điều khai trên đây là đúng sự thật và không

sao chép hoặc vi phạm bản quyền.

Xác nhận của cơ quan
(Chữ ký, dấu)

Tác giả sáng kiến
(Chữ ký và họ tên)
Nguyễn Thị Cần



SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BẮC NINH
TRƯỜNG THPT TIÊN DU SỐ 1

**********

SÁNG KIẾN ĐỀ NGHỊ ĐÁNH GIÁ THẨM ĐỊNH
CẤP NGÀNH

LỰA CHỌN MỘT SỐ BÀI TẬP PHÁT TRIỂN
SỨC MẠNH TỐC ĐỘ NHẰM NÂNG CAO THÀNH TÍCH
CHẠY CỰ LY NGẮN 100M CHO NAM ĐỘI TUYỂN ĐIỀN KINH
TRƯỜNG THPT TIÊN DU SỐ 1 - TỈNH BẮC NINH

Họ tên 

: Nguyễn Thị Cần

Đơn vị 

: Trường THPT Tiên Du số 1

Chức vụ  : Gáo viên
Bộ môn : Thể Dục - GDQP&AN

Tiên Du, tháng 2 năm 2023



1

PHẦN 1: PHẦN MỞ ĐẦU
1. Mục đích của sáng kiến
Giáo dục thể chất trong trường học là một mặt giáo dục quan trọng không
thể thiếu được trong sự nghiệp giáo dục và đào tạo, góp phần thực hiện mục
tiêu: “Nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài” cho đất nước, để
cho mỗi công dân, nhất là thế hệ trẻ có điều kiện “Phát triển cao về trí tuệ,
cường tráng về thể chất, phong phú về tinh thần, trong sáng về đạo đức”. Để
đáp ứng nhu cầu đòi hỏi ngày càng cao của sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội
của đất nước.
Giáo dục thể chất học đường thực sự có vị trí quan trọng trong việc đào
tạo thế hệ trẻ phát triển toàn diện, hoàn thiện về nhân cách, trí tuệ và thể chất.
Trong đó, điền kinh là môn thể thao đang được giảng dạy với nhiều nội dung
như: chạy ngắn, chạy tiếp sức, chạy bền,....
Điền kinh đang bước tới sự phát triển cao về mọi mặt kỹ thuật, chiến
thuật, thể lực cũng như tâm lý thi đấu cho các vận động viên (VĐV) ở tất cả các
nội dung thi đấu, trong đó nội dung chạy cự ly ngắn luôn được các nhà chuyên
môn quan tâm nghiên cứu. Các bài tập ứng dụng trong giảng dạy - huấn luyện
chạy cự ly ngắn được nghiên cứu một cách khoa học, toàn diện và ngày một
phong phú hơn. Tập luyện và thi đấu điền kinh giúp cho con người phát triển

toàn diện về các mặt thể lực (sức nhanh, sức mạnh, sức bền, khả năng phối hợp
vận động...). Chính vì sự tồn diện này mà điền kinh được coi là môn thể thao
không thể thiếu được trong nội dung, phương tiện giáo dục thể chất trong các
trường THPT, Đại học, Cao đẳng và Trung học chuyên nghiệp.
Trong những năm qua trường THPT Tiên Du số 1 đã tích cực tham gia thi
đấu các giải TDTT dành cho học sinh ở rất nhiều nội dung, trong đó Điền kinh luôn
được nhà trường quan tâm. Tuy nhiên trên thực tế cho thấy, thành tích chạy 100m
của đội tuyển Điền kinh là chưa cao đặc biệt là các học sinh nam. Thành tích chạy
100m chưa tốt phần lớn là do sức mạnh tốc độ khi chạy cịn thiếu. Vì vậy cần lựa
chọn những bài tập phù hợp để phát triển sức mạnh tốc độ cho nam đội tuyển Điền
kinh trường THPT Tiên Du số 1 nhằm nâng cao thành tích chạy 100m.


2

Chính vì những lý do trên mà chúng tơi đã chọn nghiên cứu đề tài: “Lựa
chọn một số bài tập phát triển sức mạnh tốc độ nhằm nâng cao thành tích
chạy cự ly ngắn 100m cho nam đội tuyển Điền kinh trường THPT Tiên Du số
1- Tiên Du- Bắc Ninh”.
2. Tính mới của sáng kiến
Giáo viên dạy thể dục- GDTC phải là người nhạy bén trong vịêc lựa chọn
đội ngũ cán sự GDTC, giáo viên có thể giữ nguyên hay cũng có thể thay đổi đội
ngũ cán sự. Giáo viên nên quan sát, phân tích các yêu cầu cần đạt được để lựa
chọn các cán sự có năng lực chỉ đạo điều hành lớp trong tiết thể dục. Một yếu tố
để các thành viên khác trong lớp, tổ, nhóm thực hiện tốt các hoạt động dưới sự
chỉ đạo của Ban cán sự lớp đó là sự tin tưởng, sự đồng ý vào khả năng chỉ huy
của ban cán sự. Chính vì vậy người giáo viên nên định hướng cho học sinh bầu
ra ban cán sự để từ đó vai trị chỉ đạo của ban cán sự có hiệu quả cao.
Thơng qua kết quả nghiên cứu lựa chọn được một số bài tập phát triển sức
mạnh tốc độ trong môn chạy ngắn phù hợp với học sinh. Từ đó nâng cao hiệu quả

công tác giáo dục ở nhà trường phổ thông.
3. Đóng góp của sáng kiến
Đề tài thành cơng góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn
diện học sinh, định hướng sự hình thành và phát triển khả năng phối
hợp vận động toàn diện cho học sinh THPT.
- Đánh giá được thực trạng cơng tác GDTC, thực trạng thành tích chạy
cự ly ngắn 100m của nam đội tuyển điền kinh trường THPT Tiên Du số 1- tỉnh
Bắc Ninh.
- Dựa trên cơ sở lý luận và thực tiễn đề tài đã lựa chọn được 08 bài tập
phát triển sức mạnh tốc độ nhằm nâng cao thành tích chạy cự ly ngắn 100m cho
nam đội tuyển điền kinh trường THPT Tiên Du số 1- tỉnh Bắc Ninh, phát huy
tác dụng, góp phần nâng cao hiệu quả công tác GDTC trong Trường.


3

Phần 2. NỘI DUNG
Chương 1: THỰC TRẠNG CỦA VIỆC LỰA CHỌN CÁC BÀI TẬP PHÁT
TRIỂN SỨC MẠNH TỐC ĐỘ NHẰM NÂNG CAO THÀNH TÍCH CHẠY
CỰ LY NGẮN 100M CHO NAM ĐỘI TUYỂN ĐIỀN KINH TRƯỜNG
THPT TIÊN DU SỐ 1
1.1. Các khái niệm có liên quan đến vấn đề nghiên cứu.
1.1.1. Sức nhanh
Theo tác giả Nguyễn Toán, Phạm Danh Tốn: “Sức nhanh là một tổ hợp
những đặc điểm chức năng của con người xác định trực tiếp và chủ yếu tính chất
nhanh của động tác, cũng như xác định thời gian của phản ứng vận động”.
1.1.2. Sức mạnh
Theo Nôvicốp A.Đ, Matveép L.P, Nguyễn Toán, Phạm Danh Tốn “Là khả
năng của con người chống lại lực cản hoặc khắc phục một lực cản nào đó nhờ sự
nỗ lực của cơ bắp” hoặc “là khả năng sinh lực lớn của cơ bắp để thực hiện các

hoạt động khác nhau”.
Sức mạnh là tiền đề cho sự phát triển của các tố chất thể lực khác. Trong
quá trình phát triển sức mạnh, người ta sử dụng các bài tập động lực trước. Sau đó
mới đưa cái “hãm” tĩnh lực vào để nhằm phát triển khả năng tập chung, nỗ lực.
Sức mạnh được chia ra làm các loại sau:
- Sức mạnh đơn thuần là khả năng sinh lực trong các động tác chậm hoặc
tĩnh.
- Sức mạnh tốc độ là khả năng sinh lực trong các động tác nhanh.
- Sức mạnh bột phát là khả năng con người phát huy một lực lớn trong
khoảng thời gian ngắn nhất.
Để so sánh sức mạnh của những người có trọng lượng cơ thể khác nhau,
người ta thường sử dụng khái niệm sức mạnh tương đối và sức mạnh tuyệt đối.
Trong đó, Sức mạnh tuyệt đối là khả năng sinh lực lớn nhất trong một động tác.
Sức mạnh tương đối là sức mạnh của một Kilôgam (Kg) trọng lượng cơ thể (là
tỷ số sức mạnh tuyệt đối trên Kg trọng lượng cơ thể).


4

1.1.3.Thể lực
Thể lực là sức lực của con người. Chuẩn bị thể lực là hoạt động chuyên
môn, nhằm chuẩn bị sức khỏe cho con người lao động, học tập, bảo vệ Tổ quốc
và tham gia các hoạt động vận động khác để đáp ứng yêu cầu trong các lĩnh vực
khác nhau của đời sống xã hội.
Thể lực chung của con người là q trình phát triển tồn diện các tố chất
thể lực (tố chất vận động) nhằm tạo nên những tiền đề chung rộng rãi làm cơ sở
để con người thực hiện các yêu cầu của xã hội một cách có hiệu quả nhất, làm
nền móng cho sự phát triển cân đối cơ thể, góp phần đào tạo con người mới xã
hội chủ nghĩa có đầy đủ 5 mặt: đức; trí; thể ; mỹ và lao động.
Thể lực chun mơn của con người là quá trình phát triển các tố chất thể

lực đáp ứng được yêu cầu của một hoạt động vận động chun mơn nào đó như:
bóng đá; điền kinh, bơi lội....Thể lực chun mơn phát triển và hồn thiện trên
nền móng của thể lực chung.
1.2. Đặc điểm kỹ thuật chạy cự ly ngắn 100m.
Chạy cự ly ngắn được chia một cách quy ước thành 4 giai đoạn: Xuất
phát, chạy lao sau xuất phát, chạy giữa quãng và về đích.
* Giai đoạn xuất phát: Trong chạy ngắn người ta áp dụng cách xuất phát thấp vì
kỹ thuật này giúp vận động viên bắt đầu chạy nhanh hơn và sớm đạt được tốc độ
cực đại trong khoảng thời gian ngắn. Để xuất phát nhanh người ta sử dụng bàn
đạp xuất phát. Bàn đạp xuất phát bảo đảm cho vận động viên có điểm tỳ vững
chắc để đạp sau, sự ổn định khi đặt chân.
Theo hiệu lệnh “vào chỗ”, VĐV chạy tiến ra trước 2 bàn đạp, ngồi xuống
và chống tay về phía trước vạch xuất phát. Từ tư thế này VĐV chuyển từ phía
trước ra phía sau, lần lượt tỳ bàn chân lên mặt tựa bàn đạp trước rồi đến bàn đạp
sau. Hai mũi giầy chạm mặt đường hoặc 2 đinh đầu tiên tỳ xuống mặt đường.
Sau khi hạ gối xuống, VĐV thu 2 tay về và đặt xuống sát sau vạch xuất phát.
Lúc này giữa ngón tay cái và các ngón tay cịn lại để sát nhau tạo thành vòm, 2
tay duỗi thẳng tự nhiên, chống tỳ trên mặt đất bằng độ rộng bằng vai, thân trên


5

thẳng, đầu duỗi thẳng so với thân trên và trọng lượng cơ thể được phân đều giữa
2 tay, chân chống trước và đầu gối chân sau.
Theo lệnh “sẵn sàng”, VĐV hơi duỗi chân, gối chân đặt sau tách khỏi mặt
đường làm trọng tâm hơi chuyển lên trên và ra trước. Lúc này trọng lượng cơ
thể dồn lên 2 tay và chân chống trước. Song hình chiếu của trọng tâm cơ thể trên
đất phải cách vạch xuất phát từ 15 - 20cm. Hai đế giầy tỳ sát vào mặt tựa bàn
đạp, vùng hông nâng cao hơn vai 10 - 20cm và lúc này 2 cẳng chân hầu như
song song với nhau.

Trong tư thế “sẵn sàng”, điều cần lưu ý là không nên dồn trọng lượng cơ
thể lên hai tay vì điều này làm ảnh hưởng đến thời gian hoàn thành xuất phát
thấp.
Trong tư thế “sẵn sàng” góc gấp thân ở khớp gối có vai trị quan trọng.
Việc tăng góc này (trong thời hạn nào đó) tạo điều kiện cho đạp sau nhanh hơn.
Trong tư thế sẵn sàng xuất phát góc tối ưu giữa đùi và cẳng chân tỳ trên
mặt bàn đạp trước khoảng 95 - 1050, của chân tỳ trên mặt bàn đạp sau khoảng
115 - 1380. Góc giữa thân trên và đùi thân trước khoảng 19 - 230.
Trong tư thế “sẵn sàng”, VĐV khơng nên q căng thẳng, gị bó điều quan
trọng là lúc này tập trung chú ý đợi tín hiệu xuất phát.
Khi nghe súng nổ (hay các tín hiệu xuất phát khác) các VĐV phải đột ngột
lao nhanh về trước. Động tác này được bắt đầu bằng đạp mạnh hai chân và đánh
tay nhanh. Đạp sau vào mặt tựa bàn đạp xuất phát được thực hiện đồng thời bằng
cả 2 chân nhằm tạo áp lực lớn lên mặt tựa để đẩy cơ thể lao nhanh về trước. Song
thời gian đạp bằng 2 chân rất ngắn, chân sau chỉ hơi duỗi và sau đó đưa đùi về
phía trước, trong khi đó chân trước đột ngột duỗi thẳng ở tất cả các khớp.
Trong bước đầu tiên góc đạp sau từ bàn đạp của những VĐV chạy ngắn
cấp cao từ khoảng 42 - 500 đùi chân lăng tạo với thân trên một góc gần 300. Tư
thế nêu trên giúp cho lực đạp sau đẩy cơ thể về phía trước nhiều hơn, tạo điều
kiện thuận lợi cho đạp sau mạnh và giữ được độ nghiêng của cơ thể trong bước
chạy đầu tiên.
* Giai đoạn chạy lao sau xuất phát.


6

Để đạt được thành tích trong chạy ngắn, điều rất quan trọng trong xuất
phát là nhanh chóng đạt được tốc độ gần cực đại trong giai đoạn chạy lao.
Thực hiện đúng và nhanh các bước chạy từ lúc xuất phát phụ thuộc vào
độ lao của cơ thể dưới một góc nhọn so với mặt đường, cũng như vào sức mạnh,

sức nhanh của VĐV. Bước đầu tiên được kết thúc bằng việc duỗi thẳng hoàn
toàn của chân đạp sau khỏi bàn đạp trước và việc nâng đùi đồng thời của chân
bên kia.
Trong một vài bước đầu tiên, VĐV đặt chân trên đường ở phía sau hình
chiếu của tổng trọng tâm thân thể. Ở những bước tiếp theo, chân đặt trên hình
chiếu của tổng trọng tâm và sau đó thì đặt chân ở phía trước hình chiếu của tổng
trọng tâm.
Cùng với việc tăng tốc độ, nghiêng thân trên về trước của VĐV giảm đi
và kỹ thuật chạy lao chuyển dần sang kỹ thuật chạy giữa quãng.
Tốc độ chạy lao sau xuất phát được tăng lên chủ yếu do tăng độ dài bước
chạy và một phần không nhiều do tăng tần số bước. Việc tăng độ dài bước chủ
yếu đến bước thứ tám - thứ mười. Cùng với việc tăng tốc độ di chuyển của cơ
thể, thời gian bay trên không tăng lên và thời gian tiếp đất giảm đi.
Ở những bước đầu tiên sau xuất phát, hai bàn chân đặt xuống đường hơi
tách rộng so với chạy giữa quãng. Sau đó cùng với việc tăng tốc độ, hai chân đặt
gần hơn đến giữa đường.
* Giai đoạn chạy giữa quãng.
Khi đạt được tốc độ cao nhất, thân trên của VĐV chạy hơi đổ về trước.
Trong một bước chạy độ nghiêng của thân trên có thể thay đổi. Lúc đạp sau, độ
nghiêng thân trên tăng lên cịn trong pha bay thì giảm đi.
Trong lúc bay, đùi hoạt động càng nhanh càng tốt. Chân chống tựa khi kết
thúc đạp sau, theo quán tính hơi đưa ra sau - lên trên, sau đó chân được gấp lại ở
khớp gối và bắt đầu chuyển nhanh đùi về trước. Để giảm tác động kìm hãm tốc
độ khi đặt chân trên đường, chân tiếp xúc đất ở phần trước bàn chân.
Khi chạy giữa quãng, các bước chạy được thực hiện thường không bằng
nhau, do bước của chân khỏe thường dài hơn. Để chạy có nhịp điệu và tốc độ


7

đều hơn, nên tập để có được độ dài bước như nhau của mỗi chân bằng cách lưu
ý phát triển sức mạnh cơ chân yếu. Khi chạy trên đoạn đường thẳng cần đặt mũi
chân thẳng về trước. Việc xoay mũi chân ra ngoài gây ảnh hưởng xấu tới hiệu
quả đạp sau.
Tay đánh về trước hơi đưa vào trong còn khi ra sau thì hơi ra ngồi. Góc
gập của tay ở khớp khuỷu không cố định, khi đánh ra trước gấp lại nhiều, khi
đưa xuống dưới - ra sau thì hơi duỗi ra.
Kỹ thuật chạy ngắn sẽ bị ảnh hưởng xấu nếu như VĐV khơng biết thả
lỏng những nhóm cơ khi nó khơng cần tham gia tích cực vào hoạt động. Kết quả
phát triển tốc độ chạy ở mức độ đáng kể phụ thuộc vào việc biết chạy nhẹ
nhàng, thả lỏng và khơng có những căng thẳng thừa của VĐV.
* Giai đoạn về đích.
Tốc độ chạy cực đại cần được duy trì cho tới cuối cự ly, song ở khoảng
15m - 20m cuối cùng, tốc độ thường giảm đi từ 3 - 8%.
Chạy được kết thúc khi VĐV dùng thân trên chạm vào mặt phẳng thẳng
đứng đi qua đường đích. Để nhanh chóng chạm vào dây đích được kéo căng ở
độ cao ngang ngực, ở bước chạy cuối cùng VĐV cần thực hiện động tác gập
thân trên đột ngột về trước để chạm ngực vào dây đích. Người ta cịn áp dụng cả
phương pháp vừa gập thân trên vừa xoay để một bên vai chạm vào dây đích. Sau
khi chạm đích, để khỏi ngã VĐV cần đặt nhanh chân lăng xa về phía trước để
giữ thăng bằng.
Kỹ thuật chạm đích tốt giúp VĐV chạm giây đích sớm hơn khi có hai
hoặc nhiều đối thủ ngang nhau muốn tăng thứ hạng nhất. Song, nếu khơng quen
hoặc kỹ thuật chưa thuần thục thì nên chạy qua đích với tồn bộ tốc độ mà
khơng cần nghĩ tới việc thực hiện động tác về đích.
1.3. Đặc điểm của nhà trường
1.3.1. Thuận lợi
+ Về đội ngũ: Trường THPT Tiên Du số 1 có đội ngũ giáo viên nhiệt tình,
nhiều giáo viên giảng dạy lâu năm có kinh nghiệm; đội ngũ giáo viên trẻ giàu nhiệt

8

huyết, chuẩn về trình độ chun mơn và đang lớn mạnh khơng ngừng. Tổ TDGDQP&AN có 12 giáo viên trong đó trình độ thạc sỹ 05 người, đại học 7 người.
+ Về cơ sở vật chất: Cơ sở vật chất nhà trường đến nay tương đối hoàn thiện,
nhà trường được trang bị đầy đủ các trang TBDH cần thiết và hiện đại phục vụ cho
công tác giảng dạy và học tập. Đây cũng là một trong những điều kiện thuận lợi để
nhà trường thực hiện nhiệm vụ giảng dạy và học tập đạt kết quả.
+ Về học sinh: đa số học sinh của trường là con em thuần nơng, ngoan
ngỗn, hiếu học đặc biệt nhiều em ham tìm tịi, sáng tạo, thích được trải nghiệm
kiểm chứng những kiến thức lý thuyết đã được học thơng qua các giờ thực hành,
thí nghiệm. Đây là điểm thuận lợi trong việc triển khai nhiệm vụ trong tâm của
năm học 2022-2023.
+ Nhà trường được sự quan tâm chỉ đạo sâu sát của UBND tỉnh Bắc Ninh,
Sở Giáo dục và Đào tạo Bắc Ninh; Huyện uỷ; UBND huyện Tiên Du.
+ Ban lãnh đạo nhà trường đã tạo được một khối đồn kết nhất trí cao
trong tập thể sư phạm.
1.3.2 Khó khăn.
+ Kinh tế của nhân dân trong vùng cịn thấp, trình độ dân trí chưa cao,
giao thơng đi lại khó khăn, nhận thức về tầm quan trọng của giáo dục của một số
cán bộ địa phơng còn hạn chế.
+ Một số học sinh còn cha chăm học, năng lực học tập cũng hạn chế.
+ Đội ngũ giáo viên trẻ tuy được đào tạo chính qui và đầy nhiệt huyết
song kinh nghiệm giảng dạy, huấn luyện cịn ít.
+ u cầu về giáo dục ngày càng cao, trong khi đó thiết bị cần thiết phục
vụ cho giảng dạy ở bộ mơn cịn thiếu.
+ Sân bãi tập luyện nhà trường còn hạn chế.
1.4. Thực trạng việc sử dụng các bài tập phát triển sức mạnh tốc độ
nhằm nâng cao thành tích chạy cự ly ngắn 100m cho nam học sinh đội tuyển
Điền Kinh trường THPT Tiên Du số 1.

1.4.1 Thực trạng đội ngũ giáo viên và điều kiện cơ sở vật chất phục vụ công tác
giảng dạy và huấn luyện trường THPT Tiên Du số1- Tiên Du- Bắc Ninh.


9

Trong quá trình xây dựng và phát triển, trường THPT Tiên Du số 1 đã
không ngừng phát triển về số lượng cũng như chất lượng. Để đáp ứng nhu cầu
mở rộng về quy mô và nâng cao chất lượng đào tạo đáp ứng nhu cầu xã hội. Kết
quả thực trạng đội ngũ giáo viên giảng dạy mơn GDTC được trình bày ở
bảng 1.4.1.
Bảng 1.4.1. Thực trạng đội ngũ giáo viên giảng dạy GDTC của trường
THPT Tiên Du số 1
Đối
tượng

Số
lượng

GV Nam
GV nữ

Năm cơng tác

Trình độ

Chính trị

<5
năm

5-10
năm

> 10
năm

Đại
học

Thạc
sỹ

Đảng
viên

Đồn
viên

8

0

1

7

5

3

4

0

4

0

1

3

2

2

1

0

Bảng 1.4.1 cho thấy: Tất cả giáo viên GDTC của trường đều có trình độ
đại học, thạc sỹ, nhưng số đồng chí kiêm nhiệm cơng tác Đồn, Đảng chiếm tỷ
lệ khá cao. Đó cũng là điều kiện rất thuận lợi để thực hiện sự kết hợp giữa các tổ
chức đồn thể trong cơng tác GDTC.
1.4.2. Thực trạng công tác giảng dạy, huấn luyện sức mạnh tốc độ trong
chạy cự ly ngắn 100m cho nam đội tuyển Điền kinh trường THPT Tiên Du số 1.
Qua khảo sát thực tiễn công tác giảng dạy - huấn luyện chạy cự ly ngắn
100m cho nam học sinh đội tuyển Điền kinh ở các trường THPT nói chung và
trường THPT Tiên Du số 1 nói riêng cho thấy các giáo viên huấn luyện viên tuy

đã xác định được vai trò của huấn luyện sức mạnh tốc độ trong chạy cự ly ngắn
100m là rất quan trọng, nhưng trong thực tế giảng dạy, huấn luyện phát triển sức
mạnh tốc độ đã khơng dành nhiều thời gian thích đáng cho sự phát triển năng
lực này, mà chỉ tập trung vào việc giảng dạy, huấn luyện kỹ thuật cơ bản, và
phát triển các phẩm chất thể lực chung.
Quan điểm giảng dạy - huấn luyện phát triển sức mạnh tốc độ trong chạy
cự ly ngắn 100m khơng rõ định hướng, thiếu tính hệ thống, khoa học và thực
tiễn. Thời gian giảng dạy kỹ thuật, thể lực và thời gian giảng dạy - huấn luyện


10

chưa phù hợp, sự sắp xếp các nội dung và thời điểm giảng dạy - huấn luyện cịn
tùy tiện, khơng có bài tập phát triển sức mạnh tốc độ phù hợp, sự kết hợp giữa
huấn luyện sức mạnh tốc độ và kỹ - chiến thuật còn chưa phù hợp. Số lượng bài
tập phân bổ không đều, thời gian chủ yếu dành nhiều cho huấn luyện kỹ thuật cơ
bản và phát triển thể lực chung.
Với mục đích tìm hiểu thực trạng công tác giảng dạy - huấn luyện phát
triển sức mạnh tốc độ trong chạy cự ly ngắn 100m cho nam học sinh đội tuyển
điền kinh trường THPT Tiên Du số 1, đề tài đã tiến hành tìm hiểu thưc trạng về
vai trò huấn luyện phát triển sức mạnh tốc độ trong công tác giảng dạy - huấn
luyện môn điền kinh nói chung và chạy cự ly ngắn 100m nói riêng cho đối
tượng nghiên cứu dưới hình thức phỏng vấn các giáo viên, huấn luyện viên trực
tiếp tham gia giảng dạy, huấn luyện mơn Điền kinh tại các trường THPT có đội
tuyển chạy cự ly ngắn 100m trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh, đồng thời tiến hành tìm
hiểu chương trình, kế hoạch huấn luyện môn Điền kinh cho đối tượng nghiên
cứu, kết quả thu được trình bày tại bảng 1.4.2
Bảng 1.4.2. Vai trị và thực trạng cơng tác giảng dạy - huấn luyện sức mạnh tốc độ trong
chạy cự ly ngắn 100m cho đối tượng nghiên cứu(n = 22)

Nội dung
Vai trò của sức mạnh tốc độ trong
giảng dạy - huấn luyện chạy cự ly
ngắn 100m.
Thực trạng công tác sức mạnh tốc
độ trong giảng dạy - huấn luyện
chạy cự ly ngắn 100m.

Mức độ

n

Tỷ lệ %

Rất quan trọng
Quan trọng
Khơng quan trọng
Có
Có, chưa nhiều
Chưa có

19
3
0
6
16
0

86,36
13,64

0,00
27,27
72,73
0,00

Qua kết quả tại bảng 1.4.2 cho chúng ta thấy:
Khi tìm hiểu về vai trị của sức mạnh tốc độ trong giảng dạy- huấn luyện
chạy cự ly ngắn 100m cho đối tượng nghiên cứu, đại đa số giáo viên, huấn luyện
viên cho rằng: huấn luyện phát triển sức mạnh tốc độ có vai trị rất quan trọng
trong cơng tác giảng dạy - huấn luyện (chiếm 86,36%), 13,64% ý kiến cho rằng
huấn luyện sức mạnh tốc độ là quan trọng trong công tác giảng dạy - huấn luyện


11

chạy cự ly ngắn 100m. Như vậy 100% các ý kiến đều cho rằng việc huấn luyện
sức mạnh tốc độ trong chạy cự ly ngắn 100m là quan trọng và rất quan trọng.
Tuy nhiên khi tìm hiểu về thực trạng công tác giảng dạy - huấn luyện sức
mạnh tốc độ trong chạy cự ly ngắn 100m cho đối tượng nghiên cứu cho thấy: đa
số các ý kiến cho rằng có quan tâm đến nhưng chưa nhiều (chiếm 72,73%).
Như vậy cho thấy, các giáo viên - huấn luyện viên đã xác định được việc huấn
luyện sức mạnh tốc độ trong chạy cự ly ngắn 100m là rất quan trọng, nhưng
trong thực tế áp dụng lại chưa tập trung đến phát triển sức mạnh tốc độ.
1.4.3. Thực trạng sử dụng bài tập phát triển phát triển sức mạnh tốc độ
trong chạy cự ly ngắn 100m cho nam đội tuyển Điền kinh trường THPT Tiên Du
số 1.
Sức mạnh tốc độ là một tố chất đặc trưng nhất trong chạy cự ly ngắn
100m. Bài tập thể lực là phương tiện chuyên môn cơ bản trong việc nâng cao
Sức mạnh tốc độ nói chung và Sức mạnh tốc độ trong chạy cự ly ngắn 100m nói
riêng cho nam học sinh đội tuyển Điền kinh trường THPT Tiên Du số 1. Vì vậy

việc tìm ra những bài tập hợp lý để nâng cao Sức mạnh tốc độ trong chạy cự ly
ngắn 100m cho nam học sinh đội tuyển Điền kinh trường THPT Tiên Du số 1 là
hết sức quan trọng trong công tác huấn luyện Điền kinh của Nhà trường.
Để đáp ứng nhu cầu này cũng như giải quyết nhiệm vụ trọng tâm của đề
tài, chúng tơi đi sâu tìm hiểu thưc trạng sử dụng các bài tập nhằm phát triển sức
mạnh tốc độ trong chạy cự ly ngắn 100m cho nam học sinh đội tuyển Điền kinh
trường THPT Tiên Du số 1, thông qua các tài liệu chun mơn kết hợp với q
trình quan sát, chúng tôi đã thu thập được một số bài tập mà các giáo viên - huấn
luyện viên thường sử dụng để huấn luyện. Kết quả thu được chúng tơi trình bày
ở bảng 1.2.3.
Bảng 1.4.3. Thực trạng sử dụng bài tập nhằm phát triển Sức mạnh
tốc độ trong chạy cự ly ngắn 100m.
TT
1

Bài tập
Xuất phát thấp

Số lần
lặp lại

Số tổ

Quãng nghỉ
(phút)

2-3

1

1


12

2

Chạy biến tốc 50m

3-4

1

4-5

3

Chạy 120m xuất phát cao

2

1

3-5

4

Nằm sấp chống đẩy

15 lần

2

2-3

5

Tập đánh đích

1-2

1

4-5

6

Chạy trên đường thẳng quy định độ
dài bước

50m

3

5-6

7

Đi bước soạc

30m

3

3

Qua bảng 1.4.3 cho thấy:
Đa số các HLV có quan tâm tới việc sử dụng các bài tập phát triển Sức
mạnh tốc độ trong chạy cự ly ngắn 100m cho nam học sinh đội tuyển Điền kinh
trường THPT Tiên Du số 1. Tuy nhiên các bài tập còn ít, chưa phong phú và
thiếu toàn diện. Các bài tập các giáo viên - huấn luyện viên sử dụng chủ yếu là
các bài tập về kỹ thuật và phát triển sức bền tốc độ.
Hình thức tập luyện cịn đơn điệu, chưa kích thích được hứng thú tập luyện
của các VĐV.
Chưa chú trong đến các bài tập phát triển các nhóm cơ lưng - bụng và các
bài tập khắc phục trọng lượng bên ngồi, phương tiện hỗ trợ cịn chưa được sử
dụng.
Qua những vấn đề trên, chúng ta nhận thấy:
- Sức mạnh tốc độ là một tố chất đặc trưng nhất trong tập luyện và thi đấu
cự ly ngắn đặc biệt là cự ly 100m.
- Các giáo viên, HLV chưa thực sự quan tâm tới việc lựa chọn và xây
dựng hệ thống bài tập phát triển Sức mạnh tốc độ trong chạy cự ly ngắn 100m
cho nam học sinh đội tuyển Điền kinh trường THPT Tiên Du số 1- Tiên Du –
Bắc Ninh. Do vậy việc nghiên cứu hệ thống bài tập nhằm phát triển Sức mạnh
tốc độ trong chạy cự ly ngắn 100m cho đối tượng nghiên cứu là một việc làm
cấp thiết qua đó góp phần nâng cao hiệu quả thực hiện kỹ thuật và thành tích
chạy cự ly ngắn 100m của nam học sinh đội tuyển Điền kinh của Nhà trường.