Tiểu luận cao học Môn lãnh đạo, quản lý báo chí truyền thông

Bài tiểu luận
(Thi hết môn: Lãnh đạo, quản lý báo chí, truyền thơng)
Nếu được chọn làm Tổng biên tập Báo Quân đội Nhân dân anh
(chị) sẽ làm những công việc gì để lãnh đạo, quản lý, phát triển cơ quan
báo chí đó trong điều kiện ngày nay?
u cầu: Nội dung, lý do, mục đích, yêu cầu, mục tiêu đạt được,
cách thức thực hiện…
BÀI LÀM
1. Khái niệm, vị trí, vai trị và nội dung quản lý của Tổng Biên
tập báo Quân đội nhân dân
1.1. Khái niệm
Tổng biên tập là người đảm đương nhiệm vụ, chức trách của một
người đứng đầu trong phạm vi của một tờ báo, tờ tạp chí hay đừng đầu
của một ấn phẩm nào đó. Người tổng biên tập sẽ chịu mọi trách nhiệm
liên quan đến mặt chính trị cùng tất cả mọi hoạt động trong một nhà xuất
bản, một tồn soạn báo hay là một tạp chí. Không chỉ vậy, trong phân
công nhiệm vụ, người tổng biên tập cịn xây dựng các kế hoạch và thực
thi nó, giám sát chặt chẽ tất cả các nội dung, hình ảnh và hình thức của
một tờ báo.
Điều 23 Luật Báo Chí năm 2016 có quy định về người đứng đầu
tịa soạn báo như sau: “Người đứng đầu cơ quan báo chí là Tổng biên tập
(đối với báo in, báo điện tử), là Tổng giám đốc hoặc giám đốc (đối với
báo nói, báo hình).” Theo đó, họ cũng cần thực hiện tốt nghĩa vụ của
riêng một nhà báo như sau: Thông tin trung thực về tình hình đất nước
và thế giới phù hợp với lợi ích của đất nước và của Nhân dân; phản ánh
ý kiến, nguyện vọng chính đáng của Nhân dân; Bảo vệ quan Điểm,


đường lối, chủ trương của Đảng; chính sách, pháp luật của Nhà nước;
phát hiện, tuyên truyền và bảo vệ nhân tố tích cực; đấu tranh phịng,
chống các tư tưởng, hành vi sai phạm; Không được lạm dụng danh nghĩa

nhà báo để sách nhiễu và làm việc vi phạm pháp luật; Phải cải chính, xin
lỗi trong trường hợp thơng tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm
uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân; Chịu trách
nhiệm trước pháp luật và trước người đứng đầu cơ quan báo chí về nội
dung tác phẩm báo chí của mình và về những hành vi vi phạm pháp luật,
Tuân thủ quy định về đạo đức nghề nghiệp của người làm báo.
1.2. Vị trí, vai trị của Tổng Biên tập Báo Quân đội nhân dân
Báo Quân đội nhân dân, là một trong số 6 cơ quan truyền thông
chủ lực đa phương tiện (được xác định tại Quyết định 362/QĐ-TTg ngày
3/4/2019 của Thủ tướng Chính phủ); là một trong những tờ báo chính trị
hàng đầu của đất nước; có vai trò định hướng dư luận xã hội, là cơ quan
ngôn luận của Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phịng, là tiếng nói của
các lực lượng vũ trang và Nhân dân Việt Nam.
Tổng Biên tập báo Quân đội nhân dân, giữ một vai trị vơ cùng
quan trọng trong q trình vận hành tịa soạn báo; Người chịu trách
nhiệm trước cơ quan chủ quản là Quân Ủy Trung ương, Bộ Quốc Phòng,
và sự quản lý trực tiếp của Tổng cục Chính trị về mọi hoạt động của cơ
quan báo chí trong phạm vi nhiệm vụ và quyền hạn của mình. Đảm bảo
đúng tơn chỉ mục đích của Báo Qn đội nhân dân “Thông
tin, tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính
sách, pháp luật của Nhà nước; phổ biến các thỉ thị, nghị
quyết của Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng. Phản
ánh phong trào hành động cách mạng của lực lượng vũ
trang nhân dân và của toàn dân, thực hiện hai nhiệm vụ


chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội
chủ nghĩa. Đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái,
thù địch; bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng”,
theo Giấy phép hoạt động báo in và báo điện tử số

259/GP-TTTT ngày 12-5-2021 của Bộ Thông tin và Truyền
thông cấp.
1.3. Nội dung quản lý của Tổng Biên tập Báo Quân đội nhân dân
Với vai trò là Tổng Biên tập Báo Quân đội nhân dân, nhằm xây
dựng, nâng cao chất lượng của tờ báo, đáp ứng được mục tiêu, tôn chỉ đã
đề ra cần thực hiện đồng bộ những hoạt động quản lý sau:
- Xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch hoạt động của cơ quan
báo chí bao gồm: Quản lý nhân sự, tổ chức đào tạo, bồi dưỡng nhà báo,
phóng viên, nhân viên; quản lý tài sản, cơ sở vật chất của cơ quan báo
chí.
- Phê duyệt kết cấu nội dung ấn phẩm; kênh, chương trình phát
thanh, truyền hình; báo, chuyên trang của báo điện tử.
- Chỉ đạo thực hiện đúng tôn chỉ, Mục đích và các quy định ghi
trong giấy phép.
2. Kết quả đạt được
Quán triệt thực hiện Nghị quyết, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của
Đảng ủy, Ban Biên tập, Báo Quân đội nhân dân đã tăng tốc hiện đại hóa,
đổi mới phương thức làm báo, bước đầu đã đem lại những kết quả tích
cực. Trong năm 2020, lần đầu tiên Phịng Biên tập Báo Quân đội nhân
dân Điện tử đã phối hợp với các phịng, ban tổ chức các chương trình
truyền hình trực tuyến tuyên truyền về Army Games 2020 trên giao diện
báo điện tử và trên Facebook, Youtube với hơn 500 tin, bài trên các ấn
phẩm điện tử, như: tường thuật trực tiếp các trận thi đấu xe tăng; sản


xuất các clip, phóng sự, tin, bài video, audio về Army Games. Việc
tuyên truyền trên nền tảng công nghệ số đã thu hút số lượng độc giả
quan tâm, theo dõi tăng cao kỷ lục (hơn 05 triệu lượt người tiếp cận và
xem). Riêng fanpage Báo Quân đội nhân dân Điện tử đã có hơn 04 triệu
lượt người tiếp cận; các buổi tường thuật Đội tuyển Xe tăng Việt Nam

thi đấu có hàng triệu lượt người tiếp cận, hơn 500.000 lượt xem, hàng
nghìn đến hàng vạn bình luận, chia sẻ, hàng trăm báo điện tử trong nước
đã trích nguồn và đăng tải các nội dung thi đấu của Việt Nam theo Báo
Qn đội nhân dân Điện tử. Qua đó, hình ảnh Quân đội nhân dân Việt
Nam cũng như tinh thần Việt Nam tại Army Games 2020 được quảng bá
rộng khắp. Từ đầu năm 2021 đến nay, Báo Quân đội nhân dân Điện tử
đã xây dựng nhiều chuyên trang, chuyên mục mới thu hút sự quan tâm
đặc biệt của bạn đọc. Cùng với sự phát triển đó, Báo Quân đội nhân dân
hằng ngày, cuối tuần, Nguyệt san Sự kiện và nhân chứng cũng được đổi
mới mạnh mẽ cả về nội dung và hình thức. Tịa soạn điện tử được tích
hợp, bổ sung nhiều tiện ích mới tiến dần đến tịa soạn hội tụ. Giờ đây,
bên cạnh thương hiệu tờ báo in truyền thống hằng ngày, Báo Qn đội
nhân dân cịn có các thương hiệu Quân đội nhân dân cuối tuần với định
hướng chun sâu về giải trí và văn hóa, văn nghệ; Nguyệt san Sự kiện
và Nhân chứng chuyên sâu về lịch sử truyền thống; Báo Quân đội nhân
dân Điện tử với những thơng tin “nóng”, những hình ảnh và âm thanh
sống động bởi các tác phẩm đa phương tiện, được thể hiện bằng các
ngôn ngữ: Tiếng Việt, tiếng Anh, tiếng Trung, tiếng Lào và tiếng
Khmer.
3. Mục tiêu, giải pháp quản lý của Tổng Biên tập Báo Quân
đội nhân dân trong thời gian tới
3.1. Mục tiêu cụ thể


Thứ nhất: Kiện toàn tổ chức, biên chế là khung pháp lý quy định
về tổ chức cơ quan và các phòng, ban trong tòa soạn. Đảm bảo đủ quân
số theo biên chế. Do lực lượng có vào có ra, nên phải thường xuyên bổ
sung, kiện toàn bảo đảm đủ số lượng, chất lượng. Tổ chức biên chế phải
thực hiện nghiêm túc chủ trương kiện toàn bộ máy “tinh gọn, hiệu lực,
hiệu quả” của Đảng và Nhà nước và phương châm “phát triển tốt đi đôi

với quản lý tốt, bảo đảm nguyên tắc giảm đầu mối, giảm quân số, tăng
cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng đối với báo chí và mơ hình hoạt
động “Cách mạng, chun nghiệp, hiện đại” theo quan điểm của Quân
ủy trung ương, Bộ Quốc phòng. Đối với Báo Quân đội nhân dân cần
thực hiện tốt mơ hình cơ quan truyền thơng đa phương tiện hiện đại, hiệu
lực, hiệu quả.
Quy hoạch đội ngũ cán bộ, phóng viên, biên tập viên theo yêu cầu
cần đạt được của quy hoạch đội ngũ của Báo Quân đội nhân dân hiện
nay là phải sớm hình thành được những lớp kế cận, kế tiếp, sẵn sàng bổ
sung, thay thế bởi đội ngũ làm báo chuyên nghiệp, bảo đảm tính kế thừa,
sự phát triển liên tục vững chắc. Trong phạm vi toàn qn, cũng như ở
từng cơ quan báo chí, dù khó khăn đến đâu cũng phải chăm lo quy hoạch
đội ngũ làm báo, gắn quy hoạch đội ngũ làm báo với quy hoạch đội ngũ
cán bộ, thực hiện đúng chủ trương của Quân ủy trung ương: “Xây dựng
và thực hiện thống nhất, liên hồn quy trình đào tạo, sử dụng, ln
chuyển cán bộ, bảo đảm sự phát triển liên tục vững chắc của cán bộ lãnh
đạo, chỉ huy, sự ổn định chuyên sâu của cán bộ chuyên môn kỹ thuật
nghiệp vụ”.
Quản lý, xây dựng cơ sở vật chất của cơ quan báo chí đáp ứng yêu
cầu đổi mới của khoa học, công nghệ


Thứ hai: Xây dựng được kế hoạch đề tài trước mắt cũng như lâu
dài theo hướng đảm bảo đúng tôn chỉ, mục đích của Báo Quân đội nhân
dân; tập trung quán triệt nghị quyết, chỉ thị của Đảng, Nhà nước, qn
đội về cơng tác báo chí-xuất bản cũng như định hướng về hoạt động báo
chí-truyền thơng trong tình hình mới. Đặc biệt là nội dung đấu tranh
không khoan nhượng với những quan điểm sai trái, thù địch. Từ đó, đơn
vị góp phần cung cấp thơng tin chính thống và làm tốt chức năng định
hướng dư luận, tạo sự đồng thuận trong nhân dân.

Tăng cường các bài viết có tính chun sâu: Do đặc trưng của báo
in là theo ngày, vì vậy sẽ hạn chế hơn báo điện tử về mặt thời gian, về
tính kịp thời, tính thời sự. Để đảm bảo sự hấp dẫn của báo in, cần phải
có những bài “đinh”, những bài viết chuyên sâu, có sức hút lớn để tạo
điểm nhấn và tạo dấu ấn, đặc trưng riêng cho báo in. Hấp dẫn do tính
chuyên sâu tạo ra mang tính lâu dài, lan tỏa và tính định hướng cao, tác
động mạnh vào lý trí vì vậy hiệu quả thường mang tính bền vững, lâu
dài. Do đó, để nâng cao chất lượng nội dung thông tin cần phải mạnh
dạn sử dụng đội ngũ cộng tác viên là những nhân sĩ, trí thức, những nhà
chun mơn ở cả trong và ngồi nước, đa dạng hố cách thức thơng tin,
lối viết, tránh tình trạng một chuyên mục hay mảng đề tài chỉ có 1 hay 2
cây bút vì như vậy sẽ dề tạo thành lối viết mịn, cũ. Vì vậy cần có cách
viết mới, phương pháp tiếp cận thơng tin mới để hấp dẫn bạn đọc nhiều
hơn.
Thứ ba: Đa dạng, tăng cường tính hấp dẫn đối với hình thức trình
bày như: Sử dụng ảnh minh họa có chất lượng cao, bố cục chặt chẽ, bảo
đảm đẹp, sắc nét, tươi tắn, sát thực tế, để minh họa cho các tác phẩm báo
chí. Việc sử dụng những hình thức tranh biếm hoạ cũng là cách thức làm
cho bài viết thêm hấp dẫn và sâu sắc; áp dụng tiện ích của loại hình


truyền thông qua VIDEO, AUDIO, đặc biệt là trên các phiên bản tiếng
Anh, tiếng Pháp, tiếng Trung, tiếng Nga, tiếng Lào, tiếng Khơmer, qua
đó tạo sự sinh động cho các hình ảnh minh họa đi kèm. Đồng thời cần
kết hợp linh hoạt, sang tạo các hình thức này. Cùng với đó, cần đẩy
mạnh chiến dịch truyền thơng, tăng cường tần suất truyền thông qua báo
điện tử, VIDEO, AUDIO, với tần suất liên tục, thời lượng vừa đủ, nhất
là những sự kiện chính trị quan trọng, bảo đảm lan tỏa các bài viết, bài
đấu tranh không chỉ trong nước mà được phản ánh ở phạm vi tồn cầu,
tác động khơng chỉ đến cán bộ, đảng viên, nhân dân Việt Nam mà cịn

người Việt Nam ở nước ngồi và tồn thể nhân dân toàn thế giới.
3.2. Giải pháp thực hiện
Trên cơ sở những mục tiêu đã đề ra, trong vai trò của người đứng
đầu có quyền hành cao nhất của một tịa soạn thì người Tổng Biên tập
cần thực hiện tốt những nhiệm vụ quan trọng sau đây:
Dù đã đạt được những kết quả rất tích cực, nhưng để hồn thành
thắng lợi mục tiêu Nghị quyết của Đảng bộ Báo Quân đội nhân dân
nhiệm kỳ 2020 - 2025 đã đề ra, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của bạn đọc,
trong thời gian tới, Báo Quân đội nhân dân tiếp tục triển khai đồng bộ
các giải pháp, nhằm cải tiến, đổi mới mạnh mẽ về mơ hình tổ chức, đổi
mới nội dung và hình thức để tái định vị thương hiệu theo hướng trở
thành cơ quan truyền thông đa phương tiện giữ vai trị là loại hình báo
chí chủ lực; một trong những kênh thơng tin chủ đạo, xung kích của báo
chí cách mạng Việt Nam, nhất là trên lĩnh vực đấu tranh chính trị, tư
tưởng, văn hóa. Trong đó, tập trung vào thực hiện tốt các giải pháp chủ
yếu sau:
Một là, từng bước sắp xếp lại cán bộ, phóng viên, biên tập viên
theo hướng “tinh, gọn, mạnh”, làm báo đa phương tiện. Kiên quyết điều


chuyển thay thế, chấm dứt hợp đồng với phóng viên, biên tập viên, biên
dịch viên chưa đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ. Trước mắt có giải pháp
điều động đủ các vị trí quay phim, kỹ thuật, đồ họa, họa sĩ cho phòng
Báo Quân đội nhân dân Điện tử. Xây dựng các Ban Tiếng Việt, Ban
Video - Audio theo hướng chủ yếu thực hiện chức năng thư ký tòa soạn
và tổ chức sản xuất tác phẩm đa phương tiện để thúc đẩy các phòng, ban,
cơ quan đại diện tham gia làm báo điện tử. Tích cực phát hiện và đề nghị
trên điều động, bổ nhiệm cho Báo Quân đội nhân dân những cán bộ,
phóng viên có năng lực chun mơn giỏi, có khả năng tác nghiệp với
nhiều loại hình báo chí. Đồng thời, kết hợp tốt giữa đào tạo tại chỗ và

gửi đi đào tạo về loại hình cơ quan truyền thông đa phương tiện.
Hai là, về cơ cấu tổ chức: Sắp xếp và tối ưu hóa các khâu và quy
trình làm báo để có thể huy động tất cả các phịng, ban chun mơn tham
gia thực hiện các sản phẩm báo chí đa phương tiện. Nêu cao tinh thần
tơn trọng đối với phong cách của những nhà báo, Tổng Biên tập không
nên biên tập quá nhiều hay thô bạo vì việc này sẽ khiến cho phong cách
riêng của các phóng viên, nhà báo bị mai một đi và khơng còn “tinh
thần” của họ trong bài viết sau biên tập nữa, thậm chí cịn khơng thể hiện
được ý diễn đạt ban đầu của chính người viết. Tiếp tục đổi mới quy trình
làm báo in và báo điện tử, tiến tới tích hợp hai quy trình này. Thường
xun tiếp cận các xu hướng, hình thức làm báo hiện đại; phát huy thế
mạnh của khoa học công nghệ trong làm báo gắn với phát huy nhân tố
con người. Rà soát, đánh giá để đổi mới giao diện trên Báo Quân đội
nhân dân Điện tử theo hướng bỏ những chuyên trang, chuyên mục không
phù hợp, sắp xếp mở các mục mới trên các trang điện tử tiếng Việt,
Video - Audio và ngoại ngữ sát yêu cầu nhiệm vụ tuyên truyền. Mở
thêm báo Quân đội nhân dân Điện tử tiếng Nga và tiếng Pháp


Ba là, tiếp tục hiện đại hóa cả về trang bị, phương tiện và tổ chức,
con người. Xây dựng tờ báo hiện đại không chỉ là chuyện đào tạo, tập
huấn nâng cao trình độ khoa học - cơng nghệ cho đội ngũ nhà báo mà
quan trọng hơn là đào tạo, bồi dưỡng những con người có bản lĩnh chính
trị vững vàng, trình độ nghiệp vụ cao để ln có nhận thức đúng về tình
hình, yên tâm, tin tưởng vào Đảng, vào mục tiêu tốt đẹp của cách mạng,
từ đó xác định rõ động cơ tác nghiệp, ln hồn thành tốt nhiệm vụ
tuyên truyền dù ở trong bất kỳ hoàn cảnh, thử thách, khó khăn nào.
Chính vì vậy, trong q trình thực hiện, Báo Quân đội nhân dân phải
luôn giữ vững định hướng chính trị, coi chính trị là sinh mệnh, linh hồn
của tờ báo. Tính chính trị được thể hiện ở bản lĩnh, trí tuệ và trình độ

nghiệp vụ của người làm báo, ln ln có lập trường, quan điểm vững
vàng, kiến thức sâu rộng, có khả năng phân tích, định hướng tư tưởng
cho toàn xã hội trước những bước ngoặt, sự kiện lớn trong nước và quốc
tế theo quan điểm, đường lối của Đảng.
Bốn là, tăng cường quan hệ, hợp tác truyền thông, thu hút nguồn
lực xã hội của các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đề đầu tư hiện đại hóa
Báo Quân đội nhân dân. Xây dựng chiến lược truyền thông cho thương
hiệu mới và tái định vị thương hiệu của Báo Quân đội nhân dân. Tăng
cường lực lượng cho phịng Phát hành và truyền thơng. Bên cạnh việc
phát hành báo đến các đơn vị quân đội thường trực và dân quân tự vệ
theo Thông tư số 138/2020/TT-BQP, ngày 10/11/2020 và Thông tư số
77/2011/TT-BQP, ngày 23/5/2011 của Bộ Quốc phòng, Báo Quân đội
nhân dân cần mở rộng việc phát hành báo in đến các cơ quan, doanh
nghiệp, trường học, v.v.
Đối với Báo điện tử cần thay đổi lại giao diện để dễ đọc hơn, tiến
tới thu tiền người đọc trên báo điện tử. Để thực hiện những điều này, bên


cạnh việc nâng cao chất lượng các ấn phẩm, cần tăng cường việc quảng
bá, giới thiệu các ấn phẩm của Báo Quân đội nhân dân trên các phương
tiện truyền thông khác.
Tăng cường gắn bó hơn nữa với cơng chúng. Để có thể tái định vị
thương hiệu của Báo Quân đội nhân dân thì người làm báo Báo Quân
đội nhân dân càng cần đặc biệt tự trọng nghề nghiệp, cân nhắc liều
lượng thơng tin trong tác phẩm của mình, để mỗi tác phẩm báo chí được
ra mắt bạn đọc kịp thời, thiết thực, gần gũi như cơm ăn nước uống,
nhưng cũng phải tâm huyết dụng công, học theo phẩm chất cẩn trọng, tỉ
mỉ, trách nhiệm và tài hoa những người thợ kim hoàn. Mỗi người làm
báo Báo Quân đội nhân dân cần xác định cho mình một nhiệm vụ
thường xuyên là tìm đến với cơng chúng, một phương pháp và tác phong

cơ bản là nhà báo chiến sĩ, một tinh thần phục vụ cao nhất là dấn thân,
tận hiến vì sự nghiệp chung của toàn dân và toàn quân ta.
Năm là, Bên cạnh nhiệm vụ trung tâm là làm báo cũng cần chú
trọng tổ chức các hoạt động xã hội, thể thao, văn hóa, như: đua xe đạp,
“hành quân về cội nguồn”, biểu diễn văn nghệ... để cơng chúng trong và
ngồi nước biết thêm về Báo Quân đội nhân dân.