Biến chứng của bệnh khí phế thũng pptx

Biến chứng của bệnh khí phế
thũng
Khí phế thũng là một bệnh thuộc đường hô hấp dưới, đây
là một bệnh phổi tiến triển, căng giãn thường xuyên làm
giảm khả năng đàn hồi, thậm chí làm mất khả năng hồi
phục của thành các tiểu phế quản, các phế quản tận và
phế nang do viêm nhiễm kéo dài gây nên. Bệnh thường
biểu hiện hiện tượng khó thở và nguy hiểm hơn là có thể
gây nên nhiều biến chứng
cho người bệnh.
Ai dễ mắc bệnh
Nguyên nhân gây nên khí
phế thũng rất đa dạng, nổi bật
nhất là viêm phế quản mạn
tính, kéo dài. Viêm phế quản
mạn tính có thể do vi sinh vật
(vi khuẩn, virut, ký sinh
trùng) nhưng cũng có thể do
một số nguyên nhân khác
như tác động của hoá chất, bụi bẩn, khói do các chất đốt
như than đá, khói bếp, khói thuốc lá, thuốc lào. Người ta
cũng thấy rằng bệnh khí phế thũng hay gặp nhất ở người
nghiện thuốc lá, thuốc lào. Đặc điểm của khói thuốc lá,
thuốc lào là có thể làm tê liệt tạm thời các lông chuyển

Hình ảnh phổi bình
thường và khí phế thũng.
của thành phế quản, tiểu phế quản và phế nang mà ở
người bình thường các lông chuyển này có tác dụng rất
lớn để đẩy các chất gây kích ứng và các mầm bệnh (vi
sinh vật, bụi ) ra khỏi đường hô hấp. Khi các lông

chuyển bị tê liệt thì các chất gây kích ứng sẽ bị ứ đọng lại
ở phế quản và dần dần thâm nhiễm vào các phế nang gây
viêm và cuối cùng làm xơ hoá các sợi chun. Người ta
cũng nghiên cứu thấy rằng có một số bệnh nhân bị bệnh
khí phế thũng là do thiếu một loại protein có tên là AAt
(anpha1-antitripsin). Đây là một loại protein có tác dụng
bảo vệ các cấu trúc chun của phổi tránh tác động của một
số men (enzym). Nếu thiếu protein AAt có thể dẫn đến
tổn thương phổi tiến triển và hậu quả là bị bệnh khí phế
thũng. Một số bệnh mạn tính như bệnh hen suyễn mạn
tính kéo dài nhiều năm cũng làm căng giãn thường xuyên
các thành phế quản, phế nang và cả hệ thống mao mạch
của tổ chức phổi mà hậu quả có thể là gây nên khí phế
thũng. Trong các bệnh về phổi thì bệnh lao phổi cũng là
một trong những nguyên nhân đáng kể gây nên khí phế
thũng. Khi bị lao phổi, vi khuẩn sẽ làm tổn hại và gây nên
tổn thương xơ hoá thành phế nang và làm căng giãn các
phế nang ở xung quanh tổ chức xơ hoá đó. Người ta cũng
đề cập đến bệnh khí phế thũng có thể do nghề nghiệp như
một số nghệ sĩ thổi kèn (nhạc công), công nhân thổi bóng
đèn thuỷ tinh hoặc bị bệnh bụi phổi gặp ở những công
nhân thường xuyên tiếp xúc với bụi của hầm lò.
Biểu hiện đặc trưng của khí phế thũng
Triệu chứng chính của bệnh khí phế thũng là khó thở ra,
nhất là lúc mang vác nặng, lên cầu thang hoặc làm việc
nặng, quá sức, mệt mỏi và giảm khả năng hoạt động thể
lực. Khó thở có thể tăng lên khi nằm hoặc đang mắc một
bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp nào đó, nhất là nhiễm
khuẩn đường hô hấp dưới (viêm phế quản, viêm phế quản
- phổi, áp-xe phổi ). Khi bác sĩ khám bệnh cho người bị

khí phế thũng thường thấy người bệnh có biểu hiện khó
thở, môi tím (do thiếu ôxy), lồng ngực biến dạng (người
ta gọi là lồng ngực có dạng hình thùng), gõ vang, rì rào
phế nang giảm, nghe phổi có ran ẩm, ran ngáy, ran rít.
Trong trường hợp bệnh nặng có thể xuất hiện phù, gan to,
tĩnh mạch cổ nổi (khi đã biến chứng). Các xét nghiệm cận
lâm sàng cần thiết như Xquang phổi, chụp CT, chụp cộng
hưởng từ (MRI), đo chức năng hô hấp, xét nghiệm máu
ngoại vi, xét nghiệm đờm, điện tim giúp cho việc chẩn
đoán bệnh chính xác hơn nhiều. Cần phân biệt với những
bệnh ở phổi như hen phế quản (hen suyễn), tràn khí màng
phổi, kén phổi Bệnh khí phế thũng nếu không phát hiện
sớm và điều trị kịp thời có thể để lại biến chứng nguy
hiểm như tâm phế mạn tính, suy hô hấp, tràn khí màng
phổi (do vỡ bóng khí) hoặc gây tắc nghẽn động mạch
phổi.
Phòng bệnh khí phế thũng như thế nào?
Cần vệ sinh hàng ngày họng, hầu, mũi, răng, miệng bằng
hình thức đánh răng sau khi ăn, trước khi đi ngủ buổi tối.
Khi bị viêm đường hô hấp, hay gặp nhất là viêm đường
hô hấp trên (họng, hầu thanh quản, tai, mũi họng ) hoặc
khi bị viêm phế quản cần được khám và điều trị dứt điểm
không để bệnh thành mạn tính. Cần thiết bỏ thuốc lá bởi
thuốc lá, thuốc lào gây nên nhiều bệnh về phổi, đặc biệt là
đóng góp vào căn nguyên gây khí phế thũng và ung thư
phổi. Cần được trang bị bảo hộ lao động cho công nhân
thường xuyên tiếp xúc với khói, bụi như công nhân khai
thác than đá, công nhân vệ sinh môi trường và công nhân
thường xuyên tiếp xúc với hoá chất độc hại. Hằng ngày
nên tập thể dục đều đặn, nhất là các động tác thở làm tăng

tính đàn hồi cho tổ chức phổi. Cần phải thực hiện triệt để
tiêm vaccin phòng bệnh lao (vaccin BCG) cho trẻ sơ sinh
và cả những người chưa có miễn dịch chống vi khuẩn
lao. Nếu có điều kiện thì nên tiêm một số vaccin phòng
bệnh viêm đường hô hấp như vaccin phòng bệnh do phế
cầu, Hemopilus influenzae