Bai 3 bao ve chu quyen lanh tho va bien gioi quoc gia

TẬP SAN CHUYÊN
ĐỀ BẢO VỆ CHỦ
QUYỀN LÃNH THỔ
TRÊN ĐẤT LIỀN

TỔ …


I. KHÁI NIỆM
• Lãnh thổ quốc gia gồm các bộ phận cấu thành là vùng
đất, vùng nước, vùng lòng đất, vùng trời.
• Vùng đất: là vùng lãnh thổ chủ yếu và thường chiếm phần
lớn diện tích so với các thành phần lãnh thổ khác, vùng đất
lãnh thổ gồm toàn bộ phần lục địa và các đảo, quần đảo
thuộc chủ quyền quốc gia ( kể cả các đảo ven bờ và xa bờ).
• Biên giới quốc gia trên đất liền được xác định theo các
điểm ( tọa độ, điểm cao), đường (đường thẳng, đường sống
núi, đường cái, đường mòn ), vật chuẩn ( cù lao, bãi bồi).


II. LỊCH SỬ ĐÁNH GIẶC GIỮ NƯỚC
CỦA DÂN TỘC VIỆT NAM
a) Những cuộc chiến tranh giữ nước
đầu tiên
• Cuộc kháng chiến
chống quân Tần ( TK
III TCN, khoảng 214
– 208 TCN )

01
02

Notes
You can describe the
topic of the section
in here

• Đánh quân Triệu Đà
( TK II TCN,
khoảng 184 – 179
TCN )


b) Các cuộc đấu tranh giành lại độc lập

01
You can describe the topic of
the section in here


TỪ TK II TCN – TK X
* Nước ta liên tục bị các triều đại phong kiến phương Bắc đô hộ: Nhà
Triệu, Nhà Hán, Nhà Lương… đến Nhà Tùy, Nhà Đường. Đây là thời kì
thử thách nguy hiểm đến sự mất, cịn của dân tộc ta. Cũng trong thời kì
này nhân dân ta thể hiện đầy đủ tinh thần bất khuất, kiên cường bền bỉ
chống giặc ngoại xâm giành lại độc lập dân tộc
* Các cuộc đấu tranh tiêu biểu:
• Cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng mùa xuân năm 40, lật đổ nền thống
trị của nhà Đơng Hán. Chính quyền độc lập Trưng Vương được
thành lập, nền độc lập dân tộc được khôi phục và giữ vững trong ba
năm

Rubber Eraser

Post-Its

Saturn is a gas giant
and has several rings.
It's composed of
hydrogen and helium

Cuộc khởi nghĩa của Triệu Thị Trinh năm 248 chống nhà Ngô


- Phong trào yêu nước của người Việt do Lý Bơ
(Lý Bí ) lãnh đao, mùa xn 542, lật đỏ chính
quyền đơ hộ nhà Lương. Đầu năm 544, Lý Bí lên
ngơi hồng đế ( Lý Nam Đế) đặt quốc hiệu là Vạn
Xuân
- Những cuộc khởi nghĩa chống nhà Tùy:
•
•
•
•
•

+ Khởi nghĩa của Lý Tự Tiên và Đinh Kiến
(năm 687).
+ Khởi nghĩa của Mai Thúc Loan (Mai Hắc Đế,
năm 772).

+ Khởi nghĩa của Phùng Hưng (Bố Cái Đại
Vương, năm 776 791).
- Khởi nghĩa của Khúc Thừa Dụ chống nhà
Đường ( năm 905).
- Hai cuộc chiến tranh chống quân Nam Hán
của Dương Đình Nghệ(931) và Ngơ Quyền
(938).


c)
Các cuộc chiến tranh giữ nước TK X - XIX
* Nước Đại Việt thời Lý – Trần với kinh đô Thăng Long ( Hà Nội).
Là một quốc gia thịnh vượng ở Châu Á. Thời kì văn minh Lý – Trần; Văn minh Đại Việt.
* Dân tộc ta phải đứng lên đấu tranh chống xâm lược, tiêu biểu là :
- Các cuộc kháng chiến chống quân Tống
- Các cuộc kháng chiến chống quân Mông – Nguyên(1258-1288).
- Cuộc kháng chiến chống quân Minh ( đầu TK XV)
- Cuộc kháng chiến chống quân Xiêm – Mãn Thanh
( cuối TK XVIII)
* Nét đặc sắc về Nghệ Thuật Quân Sự (TK X đến cuối TK XIX)
- Chủ động đánh trước, phá kế hoạch địch (Tiên phát chế nhân
– Nhà Lý chống quân Tống lần thứ hai).
- Lấy chỗ mạnh của ta đánh vào chỗ yếu của địch
( nhà Trần chống quân Mông – Nguyên).
- Lấy yếu chống mạnh hay đánh bất ngờ, lấy ít địch nhiều hay
dùng mai phục (Lê Lợi, Nguyễn Trãi chống quân Minh).
- Rút lui chiến lược, bảo toàn lực lượng tạo thế và lực cho
cuộc phản cơng đánh địn quyết định tiêu diệt địch
(trong chống quân Xiêm – Mãn Thanh).

d) Cuộc đấu tranh giải
phóng dân tộc, lật đổ chế
độ thuộc địa nửa phong
kiến (TK XIX đến 1945)
e) Cuộc kháng chiến chống
Pháp (1945 – 1954)
f) Cuộc kháng chiến chống
Mĩ cứu nước (1954 – 1975)
g) Chiến tranh bảo vệ Tổ
quốc sau năm 1975


III. TRUYỀN THỐNG VẺ VANG CỦA DÂN TỘC TA
TRONG SỰ NGHIỆP ĐÁNH GIẶC GIỮ NƯỚC
a) Dựng nước đi đôi với giữ nước
Mọi người dân đều xác định: nhiệm vụ đánh giặc giữ nước
hầu như thường xuyên, cấp thiết và gắn liền với nhiệm
vụ xây dựng đất nước. Đất nước giàu mạnh là điều kiện
có ý nghĩa quyết định ngăn chặn, đẩy lùi nguy cơ chiến
tranh xâm lược của kẻ thù.
b) Lấy nhỏ chống lớn, lấy ít địch nhiều
- Bởi vì các cuộc chiến tranh xảy ra, về so sánh lực lượng
giữa ta và địch quá chênh lệch, kẻ thù thường đông quân
hơn nhiều lần
- Các cuộc chiến tranh, rốt cuộc ta đều thắng, một trong các
lí do là:
+ Chúng ta biết lấy nhỏ thắng lớn, lấy ít địch nhiều, lấy chất
lượng cao thắng số lượng đông, biết phát huy sức mạnh
tổng hợp của toàn dân đánh giặc giữ nước.

c) Cả nước chung sức đánh giặc, tiến hành chiến tranh toàn dân, toàn diện
Cả nước chung sức đánh giặc, thực hiện toàn dân đánh giặc, đánh giặc toàn diện, tạo nên sức mạnh to lớn
của dân tộc, để chiến thắng quân xâm lược có lực lượng vật chất lớn hơn ta.
Chúng ta thắng thực dân Pháp, đế quốc Mỹ chủ yếu bởi vì, “qn, dân nhất trí, mọi người dân là một chiến
sĩ, mỗi làng xóm là một pháo đài, cả nước là một chiến trường giết giặc”. “Bất kì đàn ơng, đàn bà, bất kì
người già, người trẻ, không chia tôn giáo, đảng phái, dân tộc, hễ là người Việt Nam thì đứng lên đánh Pháp
cứu Tổ quốc. Ai có súng dùng súng, ai có gươm dùng gươm, ai khơng có gươm thì dùng cuốc thuổng gậy
gộc, ai cũng phải ra sức chống thực dân cứu nước”.
d) Thắng giặc bằng trí thơng minh sáng tạo, bằng nghệ thuật qn sự độc đáo.
- Trí thơng minh sáng tạo được thể hiện trong tài thao lược kiệt xuất của dân tộc ta thông qua các cuộc đấu
tranh giữ nước. Biết phát huy những cái ta có để tạo nên sức mạnh lớn hơn địch, thắng địch như :
+ Lấy nhỏ chống lớn, lấy ít địch nhiều.
+ Lấy chất lượng cao thắng số lượng đông.
+ Phát huy uy lực của mọi thứ vũ khí có trong tay.
+ Kết hợp nhiều cách đánh giặc phù hợp linh hoạt.
e) Đoàn kết quốc tế.
Trong lịch sử dựng nước và giữ nước, dân tộc ta ln ln có sự đồn kết giữa các nước trên bán đảo Đông
Dương và các nước khác trên Thế giới, vì độc lập dân tộc của mỗi quốc gia, chống lại sự thống trị của các
nước lớn.


f) Truyền thống một lòng theo Đảng, tin tưởng vào sự
lãnh đạo của Đảng, vào thắng lợi của cách mạng
Việt Nam.
- Dưới sự lãnh đạo của Đảng, Nhân dân ta đã đứng lên
lật đổ ách thống trị của chế độ phong kiến, thực dân:
Cách mạng tháng Tám thành công, đánh thắng
thực dân Pháp và đế quốc Mĩ, giành lại độc lập, thống

nhất đất nước, đưa cả nước lên CNXH.
- Trong giai đoạn cách mạng mới, dưới sự lãnh đạo của
Đảng, Nhân dân ta thực hiện hai nhiệm vụ chiến
lược: xây dựng CNXH và bảo vệ Việt Nam XHCN,
vì dân giàu, nước mạnh xã hội công bằng dân chủ
văn minh.
Suốt chiều dài lịch sử dựng nước và giữ nước của dân
tộc ta, có lúc thăng, trầm, song phần lớn là thăng và
chưa chịu khuất phục bất cứ kẻ thù nào, dù đó là
giặc ngoại xâm hay thiên nhiên nghiệt ngã… Đó là
truyền thống quý báu của dân tộc ta.


IV.  ĐẶC ĐIỂM, NHIỆM VỤ BẢO VỆ CHỦ QUYỀN BIÊN GIỚI
QUỐC GIA TRONG TÌNH HÌNH MỚI
- Bảo vệ chủ quyền biên giới quốc gia gắn liền với bảo
vệ chủ quyền quốc gia, bảo vệ Đảng và chế độ xã hội
chủ nghĩa. Đây là nhiệm vụ quan trọng của sự nghiệp
bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, nhất là
trong bối cảnh giao lưu quốc tế ngày càng mở rộng,
các thế lực thù địch tăng cường xâm nhập qua biên
giới để hoạt động tình báo, gián điệp, thực hiện "diễn
biến hồ bình", bạo loạn lật đổ phá hoại trên tất cả các
lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hố - xã hội, ngoại giao,
quốc phòng, an ninh. Hoạt động của các thế lực thù
địch kích động, móc nối với các phần tử cực đoan đòi
ly khai, tự trị; lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo để tập
hợp quần chúng gây mất an ninh chính trị, trật tự an
tồn xã hội, chống phá Đảng, Nhà nước ta đều bắt đầu
từ khu vực biên giới. Vì vậy, bảo vệ chủ quyền biên

giới quốc gia gắn liền với bảo vệ chủ quyền quốc gia,
bảo vệ Đảng và chế độ xã hội chủ nghĩa.


•

Bảo vệ chủ quyền biên giới quốc gia là cuộc đấu tranh toàn
diện trên tất cả các lĩnh vực. Bảo vệ chủ quyền biên giới quốc
gia là sự nghiệp của tồn Đảng, tồn dân, tồn qn, của cả
hệ thống chính trị, dựa trên nền tảng khối đại đoàn kết toàn
dân tộc, phát huy vai trò tham mưu của lực lượng chun
trách nịng cốt. Do đó, địi hỏi có sự chỉ đạo tập trung thống
nhất của Bộ Chính trị, Nhà nước, sự phối hợp đồng bộ, chặt
chẽ của các ngành, các cấp ở trung ương và địa phương,
phát huy sức mạnh của tồn dân và cả hệ thống chính trị.
Quan tâm xây dựng Bộ đội Biên phòng, Cảnh sát biển, Kiểm
ngư và lực lượng chuyên trách, nòng cốt trong bảo vệ biên
giới quốc gia vững mạnh là điều kiện không thể thiếu được
trong sự nghiệp bảo vệ chủ quyền biên giới quốc gia.

•

Quan điểm xuyên suốt của Đảng ta trong xử lý các mối quan
hệ quốc tế và khu vực hiện nay đặt ra phải ln tỉnh táo, bình
tĩnh, khơn khéo, khơng bị kích động, xúi giục gây xung đột vũ
trang, chiến tranh; giải quyết mọi vấn đề bằng biện pháp hịa
bình, trên cơ sở các ngun tắc cơ bản của luật pháp quốc tế
và nguyên tắc ứng xử của khu vực. Trước sự biến đổi khơn
lường của tình hình thế giới, nhiệm vụ bảo vệ vững chắc chủ
quyền biên giới quốc gia của đất nước trở thành nhiệm vụ

V. NGUYÊN TẮC BẢO VỆ CHỦ QUYỀN QUỐC
GIA
1. Bảo vệ chủ quyền biên giới quốc gia phải đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự quản
lý tập trung thống nhất của Nhà nước, sự phân cấp và phối hợp chặt chẽ giữa
trung ương với địa phương
- Bảo vệ chủ quyền biên giới quốc gia có
ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với sự
tồn vẹn lãnh thổ, chủ quyền quốc gia,
góp phần giữ vững ổn định chính trị,
phát triển kinh tế - xã hội, tăng cường
quốc phòng và an ninh của đất nước.
Vì vậy, bảo vệ chủ quyền biên giới
quốc gia phải đặt dưới
sự lãnh đạo của
Đảng, sự quản
lý thống nhất của Nhà
nước.


- Chỉ có sự lãnh đạo của Đảng mới bảo
đảm sự ổn định của biên giới lãnh thổ, ổn
định chính trị - xã hội, phát triển biên giới hồ
bình, hữu nghị với các nước láng giềng, tăng
cường khả năng quốc phịng, an ninh bảo vệ
độc lập chủ quyền tồn vẹn lãnh thổ, an ninh
biên giới. Mặt khác, biên giới quốc gia là
thống nhất, quản lý, bảo vệ chủ quyền biên
giới quốc gia là nhiệm vụ đặc biệt của Nhà

nước. Vì vậy, Nhà nước quản lý tập trung
thống nhất bằng pháp luật trên tất cả các lĩnh
vực đối với biên giới quốc gia, làm cho chính
sách, pháp luật về biên giới được chấp hành
nghiêm chỉnh và thống nhất trong phạm vi cả
nước.


2. Dựa vào nhân dân, phát huy sức mạnh tổng hợp
của cả nước và vai trò tham mưu của lực lượng
chuyên trách nòng cốt
- Nhân dân là chủ thể tối cao của quyền
lực nhà nước, tham gia quản lý các lĩnh vực
của đời sống xã hội. Công tác quản lý, bảo
vệ biên giới cũng như mọi công tác cách
mạng khác đều phải dựa vào dân, lấy dân
làm gốc. Hơn nữa, địa bàn biên giới là nơi
có nhiều khó khăn phức tạp, nơi cư trú hầu
hết của đồng bào dân tộc thiểu số. Do kinh
tế chậm phát triển, đời sống của đồng bào
các dân tộc cịn nhiều khó khăn, trình độ
dân trí thấp, nhiều phong tục, tập quán lạc
hậu, nên dễ bị kẻ địch và các phần tử xấu
lôi kéo, lợi dụng, mua chuộc, sử dụng vào
các hoạt động chống phá ta, gây mất an
ninh, ổn định trên khu vực biên giới.


- Bảo vệ biên giới quốc gia phải kết hợp giữa xây dựng biên giới vững mạnh toàn diện với
nhiệm vụ quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền an ninh biên giới và vai trò của lực lượng

chuyên trách, nịng cốt làm tham mưu về cơng tác biên phịng cho Đảng, Chính phủ, Bộ Quốc
phịng, các cấp uỷ, chính quyền địa phương các tỉnh biên giới, nhằm phát huy sức mạnh tổng
hợp của các lực lượng, các ngành, các cấp, sức mạnh của cả hệ thống chính trị; sức mạnh
của chính trị, tinh thần, kinh tế, quốc phịng, an ninh, sức mạnh của cả nước, của tuyến trước
và tuyến sau, sức mạnh đại đoàn kết dân tộc vào nhiệm vụ quản lý, bảo vệ biên giới quốc gia.


3. Quản lý, bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới gắn với bảo vệ an ninh quốc gia,
trật tự an tồn xã hội, bảo vệ lợi ích quốc gia, tài nguyên, môi trường
- Các thế lực thù địch đang đẩy mạnh chiến lược "diễn biến hồ bình", bạo
loạn lật đổ hịng xố bỏ chế độ xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam, xoá bỏ sự lãnh đạo
của Đảng Cộng sản Việt Nam; lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo lơi kéo quần
chúng chống lại chính quyền cách mạng, kích động địi ly khai, tự trị, gây bạo
loạn; tăng cường hoạt động xâm phạm gây mất trật tự an tồn xã hội, tính mạng,
tài sản của nhân dân. Mặt khác, mặt trái của cơ chế thị trường, sức ép của tăng trưởng
kinh tế và tồn cầu hố đang gây tác hại tàn phá môi trường, làm cạn kiệt tài nguyên; sự
xâm nhập của "biên giới mềm", chính sách bá quyền của chủ nghĩa đế quốc và các thế lực
thù địch đang đe dọa độc lập chủ quyền nước ta. Vì vậy, cơng tác quản lý, bảo vệ biên
giới, chủ quyền quốc gia phải gắn liền với bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội...
Sự gắn kết các mối quan hệ đó tồn tại thống nhất, hữu cơ trong một nhà nước độc lập, có
chủ quyền, do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo.


4. Phát huy ưu thế chính trị, tinh thần, kết hợp tác chiến với
địch vận, tuyên truyền, giáo dục thuyết phục với xử lý
nghiêm minh các hành vi vi phạm pháp luật
Biên giới quốc gia là thiêng liêng, bất khả xâm phạm. Bảo vệ chủ quyền biên giới
quốc gia phải coi trọng giáo dục, động viên tinh thần yêu nước,xây dựng mối
quan hệ gắn bó máu thịt giữa các lực lượng vũ trang với nhân dân các dân tộc
trên biên giới nhằm phát huy cao độ ưu thế về chính trị, tinh thần, nêu cao chủ

nghĩa yêu nước tạo nên sức mạnh đoàn kết quân dân ở khu vực biên giới trong
chiến tranh nhân dân bảo vệ Tổ quốc. Kết hợp chặt chẽ các phương thức tác
chiến với địch vận, khơng để bị động, bất ngờ trong mọi tình huống; giữa tuyên
truyền, giáo dục, thuyết phục với quản lý bằng pháp luật làm cho mọi công dân
nhận thức rõ quyền lợi và nghĩa vụ, ý thức và trách nhiệm tham gia bảo vệ biên
giới; đồng thời kiên quyết xử lý nghiêm minh những hành vi vi phạm pháp luật về
biên giới quốc gia. Điều 39, Luật Biên giới quốc gia năm 2003 quy định: Tổ chức,
cá nhân có hành vi vi phạm pháp luật về biên giới quốc gia thì tuỳ theo tính chất,
mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật, xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách
nhiệm hình sự; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.