Báo cáo tác phẩm tốt nghiệp “hoàng thành thăng long niềm tự hào của thủ đô hà nội”

BÁO CÁO TÁC PHẨM TỐT NGHIỆP: “HOÀNG THÀNH THĂNG LONG
- NIỀM TỰ HÀO CỦA THỦ ĐÔ HÀ NỘI”
I. Mở đầu:
1. Lý do chọn hình thức tác phẩm tốt nghiệp:
Chọn hình thức tốt nghiệp là phim tài liệu bởi vì tơi muốn nổi bật các
giá trị lịch sử, văn hóa của Hoàng thành Thăng Long, mang hơi thở của thời
đại và khai thác địa điểm này một cách tự nhiên và chân thật nhất qua đó để
có thể dễ dàng tơn lên vẻ đẹp nơi đây, xứng đáng là vẻ đẹp và niềm tự hào
của Thủ đô Hà Nội. Không chọn phóng sự vì theo tơi Hồng thành Thăng
Long vốn là nơi tôn nghiêm, chưa phát sinh ra nhiều hiện tượng xấu, đáng để
xã hội vào cuộc, điều tra và phỏng vấn hoặc nơi đây cũng chưa có nhiều vấn
đề mang tính thời sự để lưu tâm và chọn hình thức này. Chưa kể mục đích ban
đầu của tơi là chỉ là làm nổi bật, giới thiệu các cơng trình di tích lịch sử của
Hồng thành, cho nên việc chọn thể loại phim tài liệu là phù hợp hơn cả.
2. Mô tả khái quát về phim tài liệu: “Hoàng thành Thăng Long - niềm
tự hào của thủ đơ Hà Nội”:
- Hình thức: Phim tài liệu
- Thời lượng: 10 phút
- Nơi đăng tải: Sẽ tải lên kênh Youtube cá nhân
- Vai trò của bản thân trong tác phẩm tốt nghiệp: Là người lên ý tưởng,
kịch bản, nội dung, quay phim cũng như là người dựng phim…tóm lại là
khoảng 90%
- Mục đích của tác phẩm tốt nghiệp: Là điều kiện để tốt nghiệp sau 4
năm học tại lớp Quay phim Truyền hình K35, khoa Phát Thanh - Truyền hình,
Học viện Báo chí và Tuyên Truyền. Nhằm chỉ ra, làm rõ những di tích lịch sử
của Hoàng thành Thăng Long qua từng thời kỳ. Đây tác phẩm cũng nhằm
mục đích nêu lên cái vẻ đẹp của Hoàng thành Thăng Long - chứng nhân lịch
sử, thể hiện tình yêu đối với mảnh đất Hà Nội. Ngồi ra cịn cung cấp thêm
1

tên các tài liệu liên quan đến Hoàng thành Thăng Long và hoạt động báo chí
nói chung và phương thức làm phim tài liệu nói riêng (nếu có)
- Nhiệm vụ đặt ra khi làm tác phẩm tốt nghiệm: Ôn tập và trải nghiệm
lại mọi kiến thức đã học về chuyên ngành Quay phim truyền hình nói riêng và
ngành Báo chí nói chung. Đó là các kiến thức về cụm cảnh, cỡ cảnh, ánh
sáng, đạo đức nghề nghiệp của nhà báo, cách thức và phương thức hoạt động
của nhà báo, phóng viên khi ra ngoài hiện trường, sự kiên nhẫn khi thực hiện
tác phẩm. Ôn lại cả về cách sử dụng các phương tiện khi tác nghiệp…
+ Thu thập và phân tích các tài liệu về Hồng thành Thăng Long, từ đó
phân tích các tài liệu thu được, hướng đến việc hoàn thiện tác phẩm.
- Phương pháp thực hiện:
+ Nghiên cứu các tài liệu về lịch sử của Hoàng thành Thăng Long, các
bài báo về nơi này xưa và nay. Ngoài ra cịn là nghiên cứu về cách thức làm
báo chí, làm phim tài liệu thông qua sách, vở… Nguồn tài liệu có thể được
tìm kiếm thơng qua: Thư viện, Mạng Internet, các cửa hàng sách…
+ Quay phim bằng phương tiện là các máy ảnh và các thiết bị phụ trợ
như chân máy, micro, loa ghi âm... kết hợp với các kiến thức đã học về động
tác máy, bố cục,… để thực hiện tác phẩm.
+ Giai đọan dựng và hoàn thiện tác phẩm thì dùng phần mềm Adobe
Premiere Pro 2017 kết hợp với tìm kiếm những nguồn nhạc khơng bản quyền
(chủ yếu là những bản nhạc thường dùng trong các phim tài liệu về lịch sử)
trên mạng Internet nói chung và các kênh Youtube nói riêng. Lồng tiếng sử
dụng một giọng nữ với điều kiện: Đọc to, rõ ràng, trôi chảy, khơng ngọng hay
nói lắp…
3. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của tác phẩm:
3.1 Ý nghĩa lý luận:

2

- Tác phẩm là sự nghiên cứu, tác nghiệp để tôn vinh lên vẻ đẹp và giá
trị lịch sử văn hóa của Hồng thành Thăng Long, chứng nhân lịch sử và niềm
tự hào của thủ đô.
3.2 Ý nghĩa thực tiễn:
- Rút ra được bài học trong quá trình làm phim tài liệu nói riêng và làm
báo nói chung.
- Nâng cao hiểu biết và phổ biến giá trị lịch sử, văn hóa cho người dân
Hà Nội nói riêng và cả nước nói chung.
4. Nội dung của tác phẩm tốt nghiệp:
4.1 Kịch bản chi tiết của tác phẩm: “Hoàng thành Thăng Long - niềm tự
hào của thủ đô Hà Nội”
- Thời lượng: Khoảng hơn 10 phút, có lồng nhạc
ST
T
1

2

Thời
Cỡ cảnh

Nội dung

lượng

Tồn cảnh -

Hình ảnh thành cổ

quay lia từ trái

Thăng Long

Hồng thành Thăng Long
là quần thể di tích lịch sử

sang
Tồn cảnh - lia Hình ảnh kiến trúc
từ trên xuống

7s

Lời bình / Nhạc

gắn với kinh thành Thăng
6s

cổ của Hồng

Long. Cơng trình kiến trúc
này được xây dựng qua

thành từ trên mái

các triều vua trải dài qua

nhà xuống

các giai đoạn lịch sử của
dân tộc

3

Toàn cảnh

Quang cảnh bên

5s

ngồi Hồng thành
4

Khi dời đơ từ Hoa Lư
(Ninh Bình) về thành Đại

4s

La, vua Lý Cơng Uẩn tức

Trung cảnh lia

Hình ảnh một

từ trên xuống

cổng vào ở khu di

Lý Thái Tổ đã cho xây

tích

dựng lại thành Thăng
Long trên nền của tịa
3


5

Toàn cảnh lia

Các cảnh của

từ trái sang

Hoàng thành

9s

thành Đại La cũ
Thành Thăng Long ở vịng
ngồi cùng gọi là La

phải

Thành hay Kinh Thành,
vịng thứ hai ở giữa là
Hồng Thành là nơi ở và
làm việc của các quan lại

6

Tồn cảnh

Hình ảnh hàng cây

4s

trong triều,
Thành nhỏ nhất ở trong
cùng được gọi là Tử Cấm
Thành nơi chỉ dành cho
vua, hồng hậu và số ít các

7

10s

cung tần mỹ nữ
Trải qua hơn 1000 năm

Đặc tả, lia từ

Sơ đồ tham quan

trên xuống

di tích Hồng

kinh thành Thăng Long

thành Thăng Long

xưa và Hà Nội ngày nay

Hà Nội

đã chứng kiến biết bao
thay đổi của các triều đại
phong kiến. Các cuộc
chiến tranh cũng đã phá
hủy, chơn vùi nhiều cơng

8

Trung cảnh

Hình ảnh khu di

3s

tích nhìn từ dưới
9

10

lên
Trung cảnh, lia Hình ảnh một khu

trình kiến trúc nghệ thuật.
Nhưng dấu tích khu Hồng

thành Thăng Long vẫn cịn

5s

đó
Hồng thành Thăng Long

nhẹ từ trái

nhà , bên cạnh là

là trái tim của đất nước, là

sang phải
Cận cảnh

biển báo
Hình ảnh biển báo

biểu tượng của thủ đơ

hướng đi

3s

nghìn năm tuổi mà không
mấy thủ đô nào của đất

4

nước trong khu vực và trên
11

Trung cảnh

Hình ảnh chiếc

5s

chng Đại Đồng

thế giới có được
Việt Nam có một bề dày
truyền thống trống giặc
ngoại xâm lâu dài và đầy
vinh quang, bên cạnh đó là
một lịch sử xây dựng đất
nước qua các thời kỳ, triều
đại khác nhau

12
13

Cận cảnh, lia

Hoa văn, họa tiết

từ trên xuống

trên chiếc chng

Đặc tả

Dịng chữ “Quốc

5s
8s

Một trong số những thành

Thái Dân An” trên

tựu được công nhận trong

chiếc chuông

thời kỳ xây dựng đất nước
đó chính là kinh đơ Thăng
Long, thủ đơ Hà Nội ngày
nay. Trong tất cả các di
tích ở thủ đơ thì Hồng
thành Thăng Long chính là
nhân chứng sống cho một
thời kỳ hưng thịnh của
Kinh thành Thăng Long

14

Đặc tả

Họa tiết trên chiếc

5s

chng
15

Đặc tả

xưa
Có thể nói rằng Hồng
thành Thăng Long khơng

Dịng chữ: “Cơng

4s

chỉ mang ý nghĩa về văn

trình chào mừng

hóa, kiến trúc mà còn

Đại lễ 1000 năm

mang nhiều giá trị lịch sử

Thăng Long”…

5


16

Trung cảnh

Hình ảnh trống

5s

sâu sắc, mang được cái

“Bảo Ngọc Linh

hồn của dân tộc và chứng

Quy”

minh được truyền thống
chống giặc ngoại xâm của

17

Trung cảnh, lia Cổng vào Đoan

18

nhẹ
Cận cảnh

Mơn
Hình ảnh bậc thềm

3s

dân tộc ta suốt bao thời kỳ
Đoan Môn là cổng vào
phía Nam Tử Cấm Thành

6s

cịn gọi là Long Thành hay
Long Phượng Thành là nơi
ở của các vị vua và Hoàng
hậu, cũng là nơi tập trung
làm việc của triều đình, cơ
quan đầu não của các
chính quyền phong kiến

19

Cận cảnh

Hình ảnh đầu rồng

8s

thuở xưa
Nhìn từ sân vận động cột

cờ cũ hay nhìn từ Kỳ Đài,
Đoan Mơn nổi bật với 3

20

Tồn cảnh

Hình ảnh cổng vào

5s

Đoan Môn
21

Trung cảnh

tầng lầu uy nghi tráng lệ
Chỉ là một trong những
cổng chính dẫn lối vào Tử

Lối vào với các du

4s

khách tham quan

Cấm Thành nhưng quy mơ
hồnh tráng của Đoan
Môn cũng đủ khiến bao
người xem tưởng tượng

được Tử Cấm Thành xưa
kia nguy nga đến nhường

22

Cận cảnh, lia

Hình ảnh con rồng

6

5s

nào
Cổng chính giữa là nơi nhà


nhẹ từ trên

23

trên mái nhà

vua xuất giá mỗi khi có

xuống

việc kinh lý hoặc vi hành

Cận cảnh lia từ Hình ảnh chữ Hán

thăm thú nhân gian
Phía trên cổng chính giữa

phải sang

5s

trên cổng

cịn lưu giữ tấm biển đá
ghi hai chữ Hán Đoan
Mơn được xác định có từ

24

Tồn cảnh

Tịa nhà trong khu

8s

di tích
25

Trung cảnh

thời Lý
Điện Kính Thiên được xây
dựng từ thế kỷ 15 là một

Hình ảnh bậc thềm

5s

hẹp

cung điện quan trọng nơi
cử hành các nghi lễ quan
trọng nhất của triều đình,
nơi đón tiếp xứ giả nước
ngoài và là nơi vua thiết
triều, bàn những việc quốc

26

27

Trung cảnh, lia Hình ảnh tịa nhà

3s

gia đại sự
Theo Đại Việt Sử Ký Tồn

từ trên cao

Thư, Điện Kính Thiên

xuống

Trung cảnh

được xây dựng năm 1428
Hình ảnh dãy nhà

11s

đời vua Lê Thái Tổ và
hồn thiện vào đời vua Lê
Thánh Tơng. Điện Kính
Thiên được xây dựng trên
núi Nùng ngay trên nền cũ
của cung Càn Nguyên,

28

Trung Cảnh

Điện Càn Nguyên

4s

Thiên An thời Lý, Trần
Lấy Càn Nguyên đặt tên
cho điện coi trầu, vua Thái

7


Tổ đã chọn đúng trung tâm

của trời đất, đặt ngai vàng
29

30

Trung Cảnh

Trung Cảnh

Hình ảnh đồn

3s

để trị nước
Sau các vua Lý, các vua

người đi vào cổng,

Trần , nhà Lê đã cho xây

lấy từ bậc thềm

dựng các hệ thống thành

trên cao quay

lũy tại đây , khu vực quan

xuống
Hình ảnh một

trọng là Cấm Thành.
12s

cổng thành

Trong thành Thăng Long
thời Lý, Trần, Lê trung
tâm là điện Càn Nguyên,
Thiên An thời Lý Trần,

31

32
33

33

Cận Cảnh

Đặc tả
Trung Cảnh

Cận Cảnh

Hình ảnh khẩu

3s

Điên Kính Thiên thời Lê

Điện Kính Thiên là di tích

pháo trước tường

trung tâm, là hạt nhân

thành
Khẩu pháo

chính trong tổng thể các
2s

Dãy tường thành,

3s

địa danh lịch sử của thành
cổ Hà Nội
Hậu Lâu rộng khoảng

quay từ phía trong

2392 mét vng xưa còn

hàng rào ra
Dãy tường thành

gọi là Tĩnh Bắc Lâu được
3s

xây dựng từ sau thời Hậu
Lê là nơi ở và sinh hoạt
của các hồng hậu và cơng

34

Trung Cảnh

Cổng vào và lối đi
vào

5s

chúa.
Thời Nguyễn Hậu Lâu là
nơi ở của các cung tần mỹ
nữ đi theo nhà vua mỗi
chuyển công du Bắc Hà

8


35
36

Đặc tả từ trên

Bảng giới thiệu về

xuống

thời Lý

Trung Cảnh

Hình ảnh các hiện

7s

học tại 18 Hoàng Diệu
7s

vật
37

Cận Cảnh

Cuộc khai quật khảo cổ
nằm trong quần thể di tích
Hồng Thành Thăng Long

Hình ảnh Giếng

4s

Cổ

là cuộc khai quật khảo cổ
học lớn nhất Việt Nam từ
trước đến nay. Tại các khu

vực này đều phát hiện rất
nhiều các loại hình di tích
lịch sử, kiến trúc và di vật
cổ niên đại xen lẫn nhau,
chồng xếp lên nhau qua

38

39

Trung Cảnh

Tồn Cảnh

Hình ảnh người

2s

suốt 1300 năm
Bắt đầu từ thời Đại La, thế

lao động trong khu

kỷ 7 đến thế kỷ 9 qua các

di tích
Hình ảnh người

thời Đinh Tiền Lê thế kỷ
3s

thứ 10.

lao động trong khu
40

Cận cảnh

di tích
Hình ảnh người

10s

lao động (tiếp)

Thời Lý từ 1009 đến năm
1225, thời Trần từ năm
1226 đến năm 1400, thời
Hồ từ năm 1400 đến 1407

41

42

Trung Cảnh ,

Hình ảnh bên

có lia

trong khu bảo tàng

đến năm 1592, Thời Lê

với du khách tham

Trung Hưng từ năm 1592

quan đang ngắm

đến 1789 và thời Nguyễn

nhìn các hiện vật
Hình ảnh khu bảo

từ 1802 đến 1945
Trên thế giới rất hiếm có

Trung Cảnh

15s

…
Thời Mạc từ năm 1527

9

9s

tàng và các hiện

thủ đơ một nước mà trong

vật

lịng đất cịn bảo tồn được
quần thể di tích , di vật
mang bề dày lịch sử mang
giá trị văn hóa lâu dài và
có tầng văn hóa trồng xếp
lên nhau một cách khá liên

43

Cận cảnh

Hình chậu cổ

4s

tục như thế này.
Đây là một đặc điểm nổi
bật, góp phần tạo nên giá

44

Đặc tả

Hình chậu cổ

8s

trị to lớn và tính độc đáo
của khu di tích

45

46

Các cảnh trung Chủ yếu quay

30s

cảnh có lia

hình, miêu tả các

Tồn cảnh

hiện vật
Hình ảnh Cột cờ

4s

Hà Nội
47

Trung Cảnh

Cột cờ Hà Nội là di tích
được xây dựng vào năm

Hình ảnh thân đế

4s

và chân Cột cờ

1812 dưới thời Gia Long,
cột cờ cao khoảng 60m,
gồm có chân đế, thân cột

48

Cận Cảnh

Vọng Canh Cột cờ

10s

và vọng canh
Từ mặt đất đến chân Cấc
thứ hai phải leo 18 bậc

49

Đặc Tả

Lá Cờ trên đỉnh

cột

5s

thang tại phía Đơng và mặt
phía Tây, muốn từ Cấc hai
cũng phải leo 18 bậc thang
ở hai cửa hướng Đơng và
Tây, cịn Cấc thứ ba có
bốn cửa Đông Tây Nam

10


50

Tồn Cảnh

Hình ảnh Cửa Bắc

5s

Bắc.
Cửa Bắc là một trong năm
cổng của Hà Nội, dưới

51

Cận Cảnh

Biển giới thiệu

5s

thời Nguyễn ở Cửa Bắc
còn lưu giữ lại hai vết đại
bác do pháo thuyền Pháp
bắn từ sông Hồng …

52

Trung Cảnh lia Cổng thành Cửa
,

20s

Bắc , vết lõm do

Cận Cảnh, Đặc pháo bắn, mái
53

tả…
Cận cảnh

vòm…
Bảng báo Hầm chỉ

4s

huy

54

Trung Cảnh

Nhà D67 là nơi Bộ Quốc
Phòng, Bộ Chính Trị và

Khu làm việc

6s

trong nhà D67

Quân ủy Trung Ương đã
đưa ra những quyết định
lịch sử đánh dấu những
mốc son của cách mạng

55

Cận cảnh

Biển tên trên bàn

7s

làm việc

Việt Nam
Đó là những cuộc Tổng

Tiến Công Tết Mậu Thân
1968 , 1972 và đỉnh cao đó
là chiến dịch Hồ Chí Minh
1975 giải phóng miền
Nam thống nhất đất nước

56

57

Nhiều cỡ cảnh

Quay các hiện vật

Khoản

khác nhau

như bản đồ, bút

g hơn

Toàn cảnh,

viết, sách vở…
Khu di sản Hoàng

2 phút
17s
Khu di sản Hoàng Thành

Trung Cảnh

thành , đỉnh cột cờ

Thăng Long hiện nay

Hà Nội …

chính là trung tâm của thủ
11


phủ An Nam và thành Đại
La thời Đường từ thế kỷ 7
đến 9, Thành Đại La thời
Đinh thế kỷ thứ 10 đến
kinh thành Thăng Long
Đông Đô, Đông Kinh
4.2 Một số nội dung trong phim tài liệu: Hoàng Thành Thăng Long - niềm tự
hào của thủ đô Hà Nội:
Đây là phim tài liệu nói về các di tích, kiến trúc của Hoàng Thành
Thăng Long, Hà Nội được chia thành hai thời kỳ đó là thời kỳ phong kiến với
quần thể khu di tích Thành cổ và thời hiện đại trong hai cuộc kháng chiến
chống Pháp và chống Mỹ với quần thể khu di tích nhà D67. Tác phẩm nói về
thời gian lịch sử, hình thành của Hồng Thành Thăng Long, những cơng trình
bên trong đó như: Đoạn Mơn, Điện Kính Thiên, Cấm Thành… và vai trị của
những quần thể, di tích này trong từng thời kỳ khác nhau trải dài trong suốt
triều

dài

lịch

sử

của

dân

tộc.

Ngoài ra, nhà D67 cũng được nhắc tới là nơi ghi dấu tích lịch sử và là
nơi hội nghị quan trọng trong hai cuộc kháng chiến quyết định thành bại và
vận mệnh của dân tộc.
Tất cả đều có trong phim tài liệu về Hoàng thành Thăng Long dài hơn
10 phút này.
Sau đây là một số hình ảnh mà tơi sưu tầm được từ nhiều nguồn khác
nhau, từ Internet cho đến những cuốn sách…:

12


13


14


4.3 Báo cáo quá trình thực hiện tác phẩm tốt nghiệp:

4.3.1 Quá trình thực hiện tác phẩm tốt nghiệp:
a. Lựa chọn đề tài sau khi đã được khoa duyệt:
Là một người u thích lịch sử và muốn tìm về những dấu tích văn hóa
của Hà Nội xưa nên tơi đã chọn đề tài về Hoàng thành Thăng Long, một trong
những đề tài vừa mang dấu ấn lịch sử, vừa có thể khai thác để mang tính báo
chí rồi có thể hoàn thành một bộ phim tài liệu hoàn chỉnh. Mong muốn tơn lên
vẻ đẹp cổ kính của di tích này đến cho người dân cho nên tôi đã quyết định
làm phim tài liệu với đề tài: “Hoàng thành Thăng Long - niềm tự hào của thủ
đô Hà Nội”
- Nghiên cứu tài liệu:

15


Sau đó là những chuỗi ngày đi khảo sát và nghiên cứu tài liệu về đề tài
này, kể cả đây là lúc trong quá trình thực tập. Về phần tài liệu thì chủ yếu là
sách, báo, tạp chí,… Tơi quyết định chia ra làm nhiều nhóm tài liệu để dễ tìm
hiểu và khảo sát:
+ Nhóm đầu tiên là về lịch sử, địa lý của đất nước và con người Việt
Nam nói chung và thủ đơ Hà Nội nói riêng
+ Nhóm thứ hai là những tài liệu nói về lịch sử trải dài của Hoàng
thành Thăng Long Hà Nội từ lúc nó mới hình thành mang tên Đại La cho đến
lúc nó đổi tên và ở thế kỷ hiện đại trong lịng Hà Nội hiện nay.
+ Nhóm cuối cùng là các tài liệu về báo chí và các kỹ năng làm báo
cũng như kỹ năng quay phim. Kỹ năng làm báo thì tơi ưu tiên tìm kiếm các tài
liệu về lao động nhà báo báo chí đa phương tiện và cả nhiều tài liệu về phim
tài liệu để tham khảo về cách thức làm phim, chọn các kỹ năng về lao động
nhà báo và báo chí đa phương tiện vì theo tôi đây là hai vấn đề thiết thực nhất
liên quan đến tác phẩm lần này. Ngồi ra cịn về các tài liệu về chuyên ngành
quay phim truyền hình để nắm rõ lại cũng như bổ sung các kiến thức về cỡ

cảnh, ánh sáng, động tác máy…
b. Xác định tư tưởng chủ đề của tác phẩm:
Nắm rõ về sự kiện vấn đề cần phản ánh là cách dễ nhất cho chúng ta
xác định tư tưởng chủ đề của tác phẩm. Như đã biết, tư tưởng chủ đề là thái
độ, tình cảm, chính kiến của người viết gửi gắm qua sự kiện, vấn đề mà họ
phản ánh. Tư tưởng chủ đề là yếu tố xác định phẩm chất giá trị tư tưởng và
khả năng định hướng thông tin của tác phẩm.
Đối với Phim tài liệu truyền hình, xác định chủ đề, tư tưởng chủ đề
chính là khâu xác định nội dung, hình thức thể hiện và đối tượng tiếp nhận
thông tin. Từ đó xác định được phương pháp khai thác tài liệu, góc độ tác
phẩm đề cập, nội dung thơng tin được ưu tiên, xây dựng cấu trúc tác phẩm…

16


Xác định đề tài, chủ đề và tư tưởng chủ đề của tác phẩm để quyết định
hướng khai thác và thu thập thông tin liên quan, cần thiết cho tác phẩm, bám
sát với chủ đề tác phẩm. Đây là khâu thứ hai quan trọng, nó giúp nhà báo xác
định và giới hạn vấn đề để triển khai các bước tiếp theo. Nếu việc tìm hiểu
thực tế được tiến hành tốt, có hiệu quả thì việc xác định đề tài chủ đề, tư
tưởng chủ đề sẽ bảo đảm chính xác và hiệu quả.
Cùng với đó tác phẩm cũng xác định rõ góc giá trị lịch sử, văn hóa, …
mà Hồng thành Thăng Long Hà Nội vẫn còn bảo tồn được cho đến bây giờ.
- Khảo sát địa điểm:
Khảo sát địa điểm quay là công việc tưởng chừng như rất đơn giản
nhưng nó lại ảnh hưởng rất nhiều nếu như chúng ta bỏ qua khâu này. Khảo sát
địa điểm quay giúp chúng ta có thể chủ động trong q trình chuyển tải kịch
bản ra hình ảnh hay hiện thực hóa ý tưởng một cách tối ưu nhất. Không
những vậy, khảo sát địa điểm quay trước khi tiến hành ghi hình cịn giúp
chúng ta có thể biết được vị trí thuận lợi nhất cho việc đặt máy quay để ghi

hình được tốt nhất.
Khi đến địa điểm quay cũng là lúc để chúng ta có thể biết được trước
những thuận lợi cũng như khó khăn gặp phải trong quá trình quay phim như
về ánh sáng, bối cảnh… để từ đó có những cách khắc phục, tránh tình trạng bị
động khi bắt đầu ghi hình.
Vậy nên, sau khi chọn lọc dần thì tơi quyết định chọn một số địa điểm
nổi bật của Hoàng thành như: Điện Càn Nguyên, bảo tàng, Cột cờ Hà Nội,
nhà D67… để tiến hành quay vì đây là những địa điểm nổi bật nhất trong khu
di tích Hồng thành Thăng Long
Ngồi ra, tơi cịn khảo sát lại nhiều lần để lên kịch bản hình và kịch bản
chi tiết một cách tốt nhất.
Kết thúc q trình khảo sát chính là lên lịch. Lịch quay phải được đảm
bảo được không gian, thời gian và địa điểm

17


c. Xây dựng đề cương tác phẩm:
Kịch bản đề cương là kịch bản được xây dựng trên cơ sở tìm hiểu thực
tế, nắm bắt được cơ bản quá trình diễn biến của sự kiện xẩy ra. Do diễn biến
của sự kiện không ổn định nên kịch bản xây dựng theo dự kiến, dự đốn và
theo kinh nghiệm của phóng viên là chính. Xây dựng đề cương tác phẩm cũng
là xây dựng những ý tưởng ban đầu cho phim tài liệu. Những phác thảo về
những điều có trong một tác phẩm, lên kết cấu cũng như xây dựng hướng đi
cho tác phẩm dựa trên việc xác định tư tưởng chủ đề cho tác phẩm, cũng như
qua việc khai thác thông tin sự vật, sự việc.
- Xây dựng kịch bản đề cương, kịch bản hình cho tác phẩm:
Ở đây chủ yếu là tơi xây dựng kịch bản hình để dự trù cho khâu ghi
hình và để giáo viên hướng dẫn của tơi có thể nhận xét và góp ý, kịch bản
hình này chỉ gồm nội dung sơ qua về những ý định mà tôi sẽ tiến hành trong

tác phẩm. Xây dựng kịch bản hình tốt là để kiểm tra sự sáng tạo trong nghề
nghiệp. Kịch bản hình cũng là để ước lượng thời gian của phim tài liệu.
d. Xây dựng kịch bản chi tiết cho tác phẩm:
Kịch bản chi tiết của phim tài liệu này bao gồm những phân cảnh và
các nội dung chính của phim tài liệu sau khi tơi đã tham khảo từ giảng viên
hướng dẫn cho đến ê-kip. Kịch bản lần này tôi chia ra làm hai phần:
+ Phần thứ nhất là nói về những cơng trình di tích lịch sử của Hoàng
thành Thăng Long từ thời kỳ nhà Lý cho đến nhà Nguyễn. Ngồi ra cịn đưa
ra ý tưởng là những góc quay để làm nổi bật lên những giá trị từ kiến trúc,
lịch sử, văn hóa… của Hồng thành.
+ Phần thứ hai là nói về khu di tích nhà D67 trung tâm của Hồng
thành Thăng Long, cũng như vai trị của nó trong hai cuộc kháng chiến lịch sử
của dân tộc. Tơi cịn lên ý tưởng về việc phải quay những hiện vật bên trong
khu di tích này.

18


e. Tiến hành quay phim tài liệu “Hoàng thành Thăng Long - niềm tự
hào của thủ đô Hà Nội”:
- Một số vấn đề cần lưu ý khi quay tác phẩm: Phim tài liệu truyền hình
thơng tin về quang cảnh, sự việc và con người. Vì vậy, so với hình ảnh của
các thể loại báo chí truyền hình khác thì ghi hình ảnh cho Phim tài liệu truyền
hình cần có những thủ thuật riêng. Đó là biết tạo ra những hình ảnh “biết nói”,
thể hiện nội dung câu chuyện, những hình ảnh ghi lại địa danh, khơng khí,
tâm trạng, tính cách con người và kể đúng câu chuyện mà phóng viên muốn
kể. Chú ý những cảnh cận, khuôn mặt, chi tiết, những hình ảnh có hành
động...
Hình ảnh truyền hình phải đạt tiêu chuẩn chất lượng về nội dung và hình thức
tức là phải giàu có về thơng tin trong từng khn hình, cỡ cảnh và thể hiện

được cảm xúc thẩm mỹ cũng như tính nghệ thuật.
- Chuẩn bị cho khâu ghi hình: Nắm bắt được những thế mạnh cũng như
hạn chế của địa điểm ghi hình, khâu chuẩn bị cho quá trình ghi hình được
diễn ra hết sức nhanh chóng.
Chúng tơi (tơi và một người nữa) ghi hình bằng 2 máy ảnh: 1 canon 7D
1 canon 6D và các ống kính chúng tôi đem theo gồm: canon 16-35 canon 24105 fix 85f1.8
Ngồi ra chúng tơi cịn sử dụng cả chân máy trong q trình ghi hình.
Cịn phải chuẩn bị kỹ về mặt thời gian để tránh mất thời cho khâu ghi
hình.
- Tiến hành ghi hình:
+ Các kỹ thuật mà tơi đã sử dụng trong tác phẩm: Quay phối hợp, quay
lia, quay zoom, quay với các thiết bị như chân máy, handheld…nói chung là
sử dụng nhiều kỹ năng trong một shoot quay.

19


Đèn khơng được sử dụng vì chủ yếu bởi vì quay ban ngày. Set thông
số về ánh sáng trên máy là: tốc độ 400 ISO 100 khẩu độ 4.0, khẩu độ và tốc
độ sẽ thay đổi tuỳ vào ánh sang ngoại cảnh
Chế độ màu là faithful, độ tương phản standard, cân bằng trắng tự
động. Nhiệt độ màu là 4800K sẽ thay đổi tùy thuộc vào tiết trời, môi trường…
Quay chất lương 1920 30 frame/s, tất cả các khung hình đều được lấy
net bằng tay.
g. Dựng phim tài liệu:
- Tiến hành lọc file sau khi ghi hình:
Đây là quá trình mất thời gian khá lâu, cụ thể là gần 2 ngày vì phải
chọn lọc ra các cảnh cần phải dựng trong khoảng 100 cảnh đã quay trên máy.
Tiêu chí để chọn cảnh là: Đẹp, đầy đủ khung hình, chi tiết và khơng bị lỗi và
có thể tiến hành lắp ghép tạo nên bộ khung xương sống cho tác phẩm. Sau đó

là bước đánh số thứ tự để dựng cho từng khung hình. Q trình này cũng rất
quan trọng vì khơng lựa chọn kỹ sẽ dẫn đến thất bại ngay từ lúc mới bắt đầu
dựng của phim tài liệu.
Sau quá trình lọc file, tôi đã xác định được kết cấu phim tài liệu của
mình và lựa chọn được góc độ phản ánh sao cho chân thực, khách quan nhất
tới người xem.
- Lời bình là bước tiếp theo sau đó tơi viết theo tiêu chuẩn của văn học
để làm mềm mại, uyển chuyển hơn. Và quan trọng hơn cả là phải biết tính
tốn, sắp xếp lời bình phù hợp với diễn tiến của phim tài liệu và phù hợp với
kịch bản chi tiết mà mình đã viết ra.
- Cắt ghép phim tài liệu:
Ở bước này tôi chủ yếu sử dụng phần mềm Adobe Premiere 2015 với
những kỹ thuật rất căn bản đã được dạy trong nhà trường để cắt ghép. Phim
tài liệu không yêu cầu phải sử dụng kỹ xảo nên việc cắt ghép diễn ra khá
nhanh và dễ dàng nếu đã có kịch bản dựng từ trước. Theo kịch bản, kết cấu

20