Tác động của văn hóa ứng xử doanh nghiệp đối với nhân viên trong đại dịch covid 19 nghiên cứu tại công ty becamex bình phước

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÌNH DƯƠNG

LÊ THỊ TUYẾT NHUNG
20000006

TÁC ĐỘNG CỦA VĂN HÓA ỨNG XỬ
DOANH NGHIỆP ĐỐI VỚI NHÂN VIÊN TRONG
ĐẠI DỊCH COVID -19 NGHIÊN CỨU TẠI CƠNG TY
BECAMEX - BÌNH PHƯỚC

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH
MÃ NGÀNH: 8340101

Bình Dương, năm 2022


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÌNH DƯƠNG

LÊ THỊ TUYẾT NHUNG
20000006

TÁC ĐỘNG CỦA VĂN HÓA ỨNG XỬ
DOANH NGHIỆP ĐỐI VỚI NHÂN VIÊN TRONG
ĐẠI DỊCH COVID -19 NGHIÊN CỨU TẠI CƠNG TY
BECAMEX - BÌNH PHƯỚC

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH
MÃ NGÀNH: 8340101
HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN QUỐC ĐỊNH

Bình Dương, năm 2022


i

LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan tồn bộ nội dung và kết quả nghiên cứu bài luận văn “Tác
động của văn hóa ứng xử doanh nghiệp đối với nhân viên trong đại dịch Covid-19
nghiên cứu tại Công ty CP. PTHTKT Becamex – Bình Phước” này là sản phẩm
nghiên cứu cá nhân của tơi.
Nghiên cứu được phân tích một cách khách quan, trung thực, có nguồn gốc rõ
ràng và chưa được cơng bố dưới bất kỳ hình thức nào.
Tơi xin cam kết sẵn sàng chịu tồn bộ trách nhiệm nếu có sự thiếu trung thực
về thông tin hay kết quả sử dụng trong cơng trình nghiên cứu này.
Tác giả

Lê Thị Tuyết nhung


ii

LỜI CẢM ƠN
Em xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu, phịng đào tạo sau đại học, trường
Đại học Bình Dương đã tạo mọi điều kiện cho tôi trong quá trình học tập và hồn
thành luận văn này.
Xin gửi lời tri ân tới quý thầy, quý cô giảng viên đã tận tình giảng dạy lớp cao
học Quản trị kinh doanh, trường Đại học Bình Dương niên khóa 2020-2022.
Xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến Thầy T.S Nguyễn Quốc Định đã tận tình
giúp đỡ, đưa ra những định hướng và hướng dẫn em trong suốt quá trình thực hiện

luận văn.
Em xin chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo Công ty Cổ phần Phát triển Hạ tầng
Kỹ thuật Becamex – Bình Phước, các đồng nghiệp trong cơng ty đã giúp đỡ, đóng
góp ý kiến, nhiệt tình tham gia thực hiện khảo sát và luôn ủng hộ, động viên và tạo
mọi điều kiện tốt nhất để em hoàn thành luận văn này.
Em xin chân thành cảm ơn!


iii

TĨM TẮT LUẬN VĂN
Văn hóa ứng xử doanh nghiệp là phần không thể tách rời trong xây dựng và
phát triển văn hóa doanh nghiệp. Tuy nhiên trong giai đoạn hội nhập và phát triển
hiện nay các doanh nghiệp thường bỏ qua hoặc khơng chú trọng xây dựng văn hóa
ứng xử doanh nghiệp. Các mối quan hệ trong ứng xử doanh nghiệp bao gồm cách
ứng xử có văn hóa trong hoạt động bên trong và bên ngoài doanh nghiệp, đây là chìa
khóa mở ra sự thành cơng, rút ngăn mọi khoảng cách trong doanh nghiệp, tạo nện
bản sắc riêng trong văn hóa ứng xử của doanh nghiệp.
Nghiên cứu này nhằm mục đích đánh giá tác động của văn hóa ứng xử doanh
nghiệp đối với nhân viên và xã hội. Dựa vào số liệu thực tế thu thập từ thực tiển hoạt
động của doanh nghiệp, tác giả tiến hành phân tích, đánh giá và khảo sát thực tế nhân
viên đang công tác tại Công ty Cổ phần Phát triển Hạ tầng Kỹ thuật Becamex – Bình
Phước. Sử dụng phương pháp thơng kê thông thường để xác định, xếp hạng các yếu
tố tác động của văn hóa ứng xử doanh nghiệp. Từ đó đề xuất các giả pháp nhằm nâng
cao tác động tích cực của văn hóa ứng xử doanh nghiệp tại Cơng ty Becamex – Bình
Phước cũng như các doanh nghiệp khác nói chung.
Kết quả của nghiên cứu cung cấp ý nghĩa lý thuyết và thực tiễn quan trọng,
đặc biệt là nhấn mạnh vào tác động của văn hóa ứng xử doanh nghiệp đối với nhân
viên và xã hội. Hiểu rõ tầm quan trọng của văn hóa ứng xử trong doanh nghiệp và có
biện pháp xây dựng quy tắc ứng xử phù hợp sẽ giúp doanh nghiệp gây ấn tượng tốt

trong lòng khách hàng. Ngoài ra, nghiên cứu chỉ ra rằng văn hóa ứng xử doanh nghiệp
có tác động tích cực đến nhân viên và xã hội. Việc xây dựng và phát triển văn hóa
ứng xử doanh nghiệp là một trong những điều kiện phát triển bền vững của doanh
nghiệp.


i

MỤC LỤC
MỤC LỤC ................................................................................................................... i
DANH MỤC HÌNH .................................................................................................. iv
DANH MỤC BẢNG ...................................................................................................v
PHẦN MỞ ĐẦU .........................................................................................................1
1. Lý do chọn đề tài .......................................................................................................... 1
2. Mục tiêu nghiên cứu..................................................................................................... 2
3. Câu hỏi nghiên cứu....................................................................................................... 3
4. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................................. 3
5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ............................................................................... 4
6. Ý nghĩa của đề tài: ........................................................................................................ 4
7. Bố cục đề tài ................................................................................................................. 5
PHẦN NỘI DUNG .....................................................................................................6
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ VĂN HÓA ỨNG XỬ DOANH NGHIỆP .6
1.1. Cơ sở lý thuyết........................................................................................................... 6
1.1.1. Khái niệm giao tiếp, ứng xử ......................................................................6
1.1.2. Văn hóa ứng xử và văn hóa ứng xử trong doanh nghiệp ...........................7
1.1.2.1. Văn hóa ứng xử ...................................................................................7
1.1.2.2. Văn hóa ứng xử doanh nghiệp ............................................................8
1.1.3. Các quy tắc ứng xử văn hóa trong doanh nghiệp ......................................9
1.1.3.1. Chuẩn mực, giao tiếp ứng xử nội bộ ...................................................9
1.1.3.2. Ứng xử với đối tác ............................................................................10

1.1.3.3. Ứng xử với cộng đồng – trách nhiệm xã hội ....................................11
1.1.3.4. Giải quyết mâu thuẫn trong hịa bình ................................................12
1.2. Tác động của văn hóa ứng xử trong doanh nghiệp ...............................................13
1.2.1. Xây dựng hình ảnh thương hiệu của doanh nghiệp .................................13
1.2.2. Nâng cao sự gắn kết tập thể .....................................................................14
1.2.3. Thu hút và giữ chân nhân viên giỏi .........................................................15
1.3. Các lý thuyết về văn hóa ứng xử doanh nghiệp ....................................................16


ii

1.3.1. Lý thuyết về hành vi tổ chức ...................................................................16
1.3.2. Thuyết nhu cầu cấp bậc của Maslow (1943) ...........................................17
1.4. Lược khảo một số nghiên cứu liên quan ................................................................18
1.4.1. Nghiên cứu trong nước ............................................................................18
1.4.2. Nghiên cứu nước ngoài ............................................................................20
Kết luận chương ........................................................................................................22
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG VĂN HÓA ỨNG XỬ DOANH NGHIỆP TRONG
GIAI ĐOẠN DỊCH BỆNH COVID – 19 .................................................................23
2.1. Giới thiệu khái qt Cơng ty CP. PTHTKT Becamex – Bình Phước .................23
2.1.1. Giới thiệu chung ......................................................................................23
2.1.2. Chiến lược trung và dài hạn .....................................................................24
2.2. Thực trạng văn hóa ứng xử tại Cơng ty CP. PTHTKT Becamex – Bình Phước 26
2.2.1. Đối với xã hội ..........................................................................................26
2.2.1.1. Trước đại dịch Covid-19 ...................................................................26
2.2.1.2. Từ đại dịch Covid-19 đến nay...........................................................30
2.2.2. Đối với cán bộ, nhân viên, người lao động..............................................30
2.2.2.1. Cơ cấu nhân sự tại Công ty Becamex – Bình Phước ........................30
2.2.2.2. Trước đại dịch Covid-19 ...................................................................31
2.2.2.3. Từ đại dịch Covid-19 đến nay...........................................................34

2.3. Khảo sát thực tế đối với nhân viên đang công tác tại Công ty Becamex – Bình
Phước...............................................................................................................................35
2.3.1. Thiết lập phiếu khảo sát ...........................................................................35
2.3.2. Xác định các yếu tố của văn hóa ứng xử doanh nghiệp tác động đến nhân
viên cơng ty Becamex – Bình Phước và đến xã hội ..........................................37
2.3.2.1. Xác định các yếu tố lần đầu ..............................................................37
2.3.2.2. Xác định các yếu tố tác động chính thức ..........................................38
2.3.3. Phân tích thơng tin đối tượng khảo sát ....................................................41
2.3.3.1. Về thâm niên cơng tác.......................................................................41
2.3.3.2. Về trình độ chun mơn ....................................................................42
2.3.3.3. Về vị trí cơng tác ...............................................................................43
2.3.4. Xếp hạng các yếu tố tác động ..................................................................44
2.3.4.1. Xếp hạng các yếu tố ..........................................................................44


iii

2.3.4.2. Phân tích yếu tố tác động đến nhân viên...........................................47
2.3.4.3. Phân tích yếu tố tác động đến xã hội ................................................50
2.4. Đánh giá chung........................................................................................................51
2.4.1. Kết quả đạt được. .....................................................................................51
2.4.2. Hạn chế tồn tại. ........................................................................................53
2.4.3. Nguyên nhân hạn chế tồn tại ...................................................................55
Kết luận chương 2 .....................................................................................................57
CHƯƠNG 3. GIẢI PHÁP NÂNG CAO TÁC ĐỘNG TÍCH CỰC CỦA VĂN HĨA
ỨNG XỬ DOANH NGHIỆP TẠI CƠNG TY BECAMEX – BÌNH PHƯỚC .............58
3.1. Chính sách phát triển nguồn nhân lực, sự gắn kết và tinh thần làm việc trong
Công ty. ...........................................................................................................................58
3.2. Xây dựng và nâng cao nhận thức về văn hóa ứng xử doanh nghiệp đối với mỗi
nhân viên .........................................................................................................................59

3.3. Xây dựng bộ quy tắc ứng xử doanh nghiệp...........................................................60
3.4. Nâng cao nhận thức về tầm quan trọng cũng như kiến thức của lãnh đạo về văn
hóa ứng xử doanh nghiệp ...............................................................................................62
3.5. Hướng tới vấn đề an sinh xã hội - trách nhiệm xã hội ..........................................63
3.6. Phát triển doanh nghiệp gắn với gìn giữ bảo vệ mơi trường................................65
Kết luận chương 3 .....................................................................................................68
PHẦN KẾT LUẬN ...................................................................................................69
1.

Hàm ý nghiên cứu...................................................................................................69

2.

Đóng góp chính của nghiên cứu ............................................................................70

3.

Hạn chế và phương hướng nghiên cứu tiếp theo ..................................................71

TÀI LIỆU THAM KHẢO .........................................................................................73
A. Tài liệu trong nước..................................................................................................73
B. Tài liệu nước ngoài .................................................................................................75


iv

DANH MỤC HÌNH
SỐ HÌNH

TÊN HÌNH

TRANG

Hình 1.1

Tháp nhu cầu của Maslow

17

Hình 2.1

Hình ảnh văn phịng cơng ty Becamex – Bình
Phước

26

Hình 2.2

Sơ đồ bộ máy tổ chức cơng ty Becamex – Bình
Phước

31

Hình 2.3

Biểu đồ thâm niên công tác của đối tượng khảo sát

42

Hình 2.4

Biểu đồ trình độ chun mơn đối tượng khảo sát

43

Hình 2.5

Biểu đồ vị trí cơng tác của đối tượng khảo sát

44

Hình 2.6

Biểu đồ các yếu tố tác động đến nhân viên

46

Hình 2.7

Biểu đồ các yếu tố tác động đến xã hội

47


v

DANH MỤC BẢNG
SỐ BẢNG

TÊN BẢNG

TRANG

Bảng 2.1

Tổng hợp kinh phí ủng hộ/tài trợ từ năm 2018-2022

28

Bảng 2.2

Cơ cấu nhân sự phòng

31

Bảng 2.3

Thâm niên cơng tác của đối tượng khảo sát

41

Bảng 2.4

Trình độ chun mơn của đối tượng khảo sát

42

Bảng 2.5

Vị trí công tác của đối tượng khảo sát

43

Bảng 2.6

Bảng xếp hạng các yếu tố tác động đến nhân viên

Bảng 2.7

Bảng xếp hạng các yếu tố tác động đến xã hội

44-45
46


1

PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Giai đoạn phát triển kinh tế - xã hội hiện nay đã có những định hướng rõ ràng
hướng tới sự tăng trưởng của đổi mới, hiệu quả và năng lực cạnh tranh. Nguồn nhân
lực được coi là nguồn lực quan trọng của công ty và tạo điều kiện cho nhận ra tiềm
năng và khả năng làm việc hiệu quả của người lao động. Văn hóa doanh nghiệp là
một trong những phương tiện thu hút và tạo động lực làm việc hiệu quả nhất cho
người lao động. Văn hóa ứng xử doanh nghiệp trở thành vấn đề quan trọng trong
nhiều công ty, là yếu tố quyết định cho sự tồn tại lâu dài của nhiều doanh nghiệp. Văn
hóa ứng xử trong doanh nghiệp là tiền đề để tạo nên mối liên kết chặt chẽ, bền vững
giữa những cá nhân trong một tổ chức, góp phần vào thành công của doanh nghiệp
trong mọi lĩnh vực kinh doanh. Việc hiểu rõ về văn hóa ứng xử cũng như ứng dụng
các quy tắc ứng xử đúng đắn sẽ góp phần thiết lập nên một mơi trường làm việc thân

thiện, đoàn kết và đem lại hiệu quả cao trong cơng việc.
Văn hóa ứng xử sẽ quyết định đến việc tạo dựng hình ảnh, bản sắc và thậm chí
là vòng đời của doanh nghiệp. Bởi mỗi cá nhân trong tổ chức đều có tính cách riêng
biệt, việc hịa hợp, gắn kết giữa họ không phải là điều dễ dàng. Thêm vào đó, hiệu
suất cơng việc cũng chịu tác động rất lớn của văn hóa ứng xử trong doanh nghiệp.
Chính vì thế, việc xây dựng một bộ quy tắc về cách ứng xử sẽ giúp các thành viên tự
động điều chỉnh hành vi và cách thức giao tiếp chốn công sở một cách đúng đắn và
hợp lý. Khi đó, mọi người sẽ cảm thấy được tơn trọng và nhanh chóng tạo dựng mối
quan hệ đồng nghiệp thân thiết, gắn bó hơn trong công việc. Điều này không chỉ mang
đến sự hào hứng và động lực làm việc cho tất cả thành viên, mà cịn góp phần làm
nên tác phong làm việc chuyên nghiệp và bản sắc độc đáo.
Trong điều kiện dịch bệnh đang diễn biến phức tạp và tác động nặng nề lên
nhiều mặt của đời sống xã hội, ảnh hưởng lớn đến việc làm, đời sống, thu nhập của
người lao động và hoạt động sản xuất, kinh doanh của người sử dụng lao động, các
doanh nghiệp đã đặc biệt hỗ trợ nhân viên, người lao động đang lo lắng, hoang mang


2

và sợ hãi trước sự lây lan của Covid-19 là văn hóa ứng xử được thể hiện rõ ràng mang
lại giá trị thiết thực to lớn đối với nhân viên. Nhiều doanh nghiệp đã chú trọng đầu tư
nhà ở tập thể, kí túc xá cho cơng nhân từ trước. Việc thực hiện mơ hình “3 tại chỗ”
trở nên tương đối dễ dàng với cơ sở có sẵn, đảm bảo an tồn phịng, chống dịch, duy
trì hiệu quả năng suất sản xuất. Văn hóa ứng xử trong doanh nghiệp trong giai đoạn
dịch bệnh có vai trị quyết định đến sự thành công của doanh nghiệp, cùng với xã hội
vượt qua giai đoạn khó khăn hiện nay. Nhà quản trị cần xem xét lại hoạt động tương
tác trong nội bộ doanh nghiệp để kịp thời đưa ra những chính sách phù hợp nhằm
nâng cao văn hóa giao tiếp của tập thể. Như vậy doanh nghiệp mới có thể phát triển
bền vững và tạo dựng được lòng tin nơi khách hàng và đối tác đặc biệt là trong giai
đoạn khó khăn của tồn cầu, mỗi quốc gia đang tìm mọi cách để khơi phục nền kinh tế.

Trong phạm vi nghiên cứu của mình, tác giả thực hiện đề tài nghiên cứu “Tác
động của văn hóa ứng xử doanh nghiệp đối với nhân viên trong đại dịch Covid-19
nghiên cứu tại Công ty CP. PTHTKT Becamex – Bình Phước” Kết quả của nghiên
cứu đánh giá được tác động tích cực của văn hóa ứng xử doanh nghiệp đối với thái
độ và hiệu quả làm việc của nhân viên, tăng cường mức độ gắn kết công việc của
nhân viên đối với doanh nghiệp. Văn hóa ứng xử của doanh nghiệp cũng là điểm quan
trọng để xây dựng doanh nghiệp và văn hoá doanh nghiệp bền vững là điểm quan
trọng trong quản trị doanh nghiệp trong giai đoạn hiện nay.
2. Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu của nghiên cứu này làm rõ quan niệm, đặc điểm, vai trò và thực trạng
của văn hóa ứng xử doanh nghiệp đối với người lao động trong thời kỳ đổi mới đặc
biệt là trong tình hình dịch bệnh Covid-19 hiện nay. Mục tiêu nghiên cứu của luân
văn gồm:
- Nghiên cứu lý luận làm rõ quan niệm, đặc điểm, tác động của văn hóa ứng
xử doanh nghiệp đối với người lao động
- Phân tích, đánh giá thực trạng văn hóa ứng xử doanh nghiệp tại Cơng ty CP.
PTHTKT Becamex-Bình Phước


3

- Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao tác động tích cực của văn hóa ứng
xử doanh nghiệp góp phần hồn thiện văn hóa doanh nghiệp, nâng cao lợi thế cạnh
tranh trong bối cảnh tồn cầu hóa hiện nay.
3. Câu hỏi nghiên cứu
Để đạt được mục tiêu nghiên cứu này, nghiên cứu sẽ đi tìm câu trả lời cho các
câu hỏi sau:
1. Câu hỏi 1: Tác động của văn hóa ứng xử doanh nghiệp như thế nào đến hiệu
quả công việc của người lao động và hiệu quả quản trị doanh nghiệp?
2. Câu hỏi 2: Thực trạng văn hóa ứng xử doanh nghiệp đối với người lao động

tại Cơng ty CP. PTHTKT Becamex – Bình Phước?
3. Câu hỏi 3: Để nâng cao hiệu quả văn hóa ứng xử góp phần vào văn hóa
doanh nghiệp thì doanh nghiệp và người lao động có những giải pháp gì?
4. Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp định tính: Khảo sát sơ bộ, tổng hợp dữ liệu
thứ cấp là báo cáo thường niên của Cơng ty Becamex – Bình Phước từ năm 2018 đến
nay (do cơng ty hoạt động chính thức từ năm 2018), các thơng tin được nghiên cứu,
tìm hiểu và trích dẫn từ các bài báo khoa học, cơng trình nghiên cứu khoa học. Kế
thừa từ những cơng trình nghiên cứu trước đó, phân tích thống kê, so sánh mơ tả,
đánh giá thực thực trạng văn hóa ứng xử doanh nghiệp.
Nghiên cứu sử dụng phương pháp định lượng với dữ liệu sơ cấp được thu thập
thông qua bảng hỏi từ 65 nhân viên hiện đang làm việc tại Cơng ty CP. PTHTKT
Becamex – Bình Phước. Các câu hỏi trong bảng hỏi được thiết kế theo thang đo Likert
5 điểm, bao gồm 5 lựa chọn (tương ứng với số điểm từ 1 đến 5): Rất ít tác động, ít
tác động, tác động trung bình, tác đồng nhiều, tác động rất nhiều. Quá trình thu thập
dữ liệu sơ cấp được diễn ra trong thời điểm từ tháng 5 đến tháng 7 năm 2022 với 2
giai đoạn chính, bao gồm hỏi ý kiến Ban lãnh đạo, hoàn thiện phiếu khảo sát và thu


4

thập chính thức. Sau khi xây dựng bảng hỏi văn hóa ứng xử doanh nghiệp, tác giả xin
ý kiến Ban lãnh đạo để điều chỉnh từ ngữ cho phù hợp.
Tác giả đã khảo sát 65 nhân viên bao gồm Ban lãnh đạo, cán bộ, nhân viên
đang làm việc tại Công ty CP. PTHTKT Becamex – Bình Phước. Kết quả khảo sát sẽ
tính được giá trị trung bình cho từng yếu tố xếp hạng các yếu tố tác động đến văn hóa
ứng xử doanh nghiệp. Từ kết quả khảo sát, tác giả đánh giá được yếu tố tác động
mạnh nhất, tích cực nhất đến nhân viên và xã hội. Với kết quả thu được, sẽ làm căn
cứ để đề xuất các biện pháp nhằm nâng cao tác động tích cực của văn hóa ứng xử
doanh nghiệp tại Cơng ty Becamex – Bình Phước cũng như tác động của của văn hóa

ứng xử doanh nghiệp của Việt Nam hiện nay.
5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: Nghiên cứu các vấn đề liên quan đến hành vi ứng xử
của doanh nghiệp đối với nhân viên, xây dựng văn hóa ứng xử doanh nghiệp.
- Đối tượng khảo sát: Bao gồm Ban lãnh đạo, cán bộ, nhân viên đang làm việc
tại Cơng ty CP. PTHTKT Becamex – Bình Phước
- Phạm vi khơng gian: Tìm hiểu về q trình phát triển, xây dựng và thực hiện
quy chế ứng xử đối với người lao động tại công ty CP. PTHTKT Becamex – Bình
Phước.
- Phạm vi thời gian: Thu thập số liệu báo cáo thường niên từ năm 2018 đến
nay (do công ty đi vào hoạt động chính thức từ năm 2018)
6. Ý nghĩa của đề tài:
Đóng góp về lý luận: Hệ thống hóa các vấn đề lý luận về văn hóa ứng xử doanh
nghiệp, văn hóa doanh nghiệp góp phần phát triển và khẳng định thương hiệu cho
doanh nghiệp trong giai đoạn hội nhập quốc tế hiện nay.
Đóng góp về thực tiễn: Kết quả nghiên cứu giúp cho nhà lãnh đạo doanh
nghiệp nhận thức rõ và sâu sắc hơn ý nghĩa của văn hóa ứng xử doanh nghiệp. Cốt
lõi của văn hố doanh nghiệp là tinh thần doanh nghiệp và quan điểm giá trị của


5

doanh nghiệp. Do đó có thể nói văn hóa ứng xử như là linh hồn của doanh nghiệp.
Văn hóa doanh nghiệp phản ánh giá trị, tầm nhìn mà người quản trị muốn tạo ra, tạo
cơ sở tiền đề để doanh nghiệp ngày càng phát triển hơn.
7. Bố cục đề tài
Phần mở đầu: Giới thiệu lý do chọn đề tài, trình bày đối tượng, mục tiêu
nghiên cứu, câu hỏi nghiên cứu, phương pháp nghiên cứu, đối tượng và phạm vi
nghiên cứu và ý nghĩa của Luận văn.
- Chương 1 - Cơ sở lý thuyết: Khái quát cơ sở lý thuyết về văn hóa ứng xử

doanh nghiệp, các khái niệm văn hóa ứng xử doanh nghiệp, nghiên cứu làm rõ quan
niệm, đặc điểm, tác động của văn hóa ứng xử doanh nghiệp đối với người lao động,
lược khảo một số nghiên cứu trong nước và ngoài nước liên quan.
- Chương 2 - Thực trạng văn hóa ứng xử doanh nghiệp trong giai đoạn dịch
bệnh Covid-19: Thu thập dữ liệu về văn hóa ứng xử doanh nghiệp trước và trong giai
đoạn dịch bệnh Covid-19. Khảo sát thu thập ý kiến nhân viên đang công tác tai Công
ty, xác định và xếp hạng các yếu tố tác động đến nhân viên và xã hội. Đánh giá chung
về kết quả nghiên cứu, những kết quả đạt được, hạn chế tồn tại của doanh nghiệp.
- Chương 3 - Từ nghiên cứu lý luận về văn hóa ứng xử doanh nghiệp, phân
tích số liêu thu thập được và kết quả khảo sát thực tế đối với cán bộ nhân viên đang
làm việc tại Công ty. Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao tác động tích cực của
văn hóa ứng xử doanh nghiệp góp phần xây dựng nên văn hóa doanh nghiệp đưa
doanh nghiệp phát triển ngày càng lớn mạnh.
Phần kết luận: Làm rõ hàm ý nghiên cứu và đóng góp của nghiên cứu về văn
hóa ứng xử doanh nghiệp. Ngoài ra tác giả nêu rõ những hạn chế của nghiên cứu và
đề xuất phương hướng nghiên cứu tiếp theo.


6

PHẦN NỘI DUNG
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ VĂN HÓA ỨNG XỬ
DOANH NGHIỆP
1.1. Cơ sở lý thuyết
1.1.1. Khái niệm giao tiếp, ứng xử
Giao tiếp là hoạt động giao lưu, tiếp xúc giữa con người với con người
(Nguyễn Hữu Nhân, 2012). Trong q trình đó, các bên tham gia tạo ra hoặc chia sẻ
thông tin, cảm xúc với nhau nhằm đạt được mục đích giao tiếp. Ứng xử là cách thức
con người lựa chọn để đối xử với nhau trong giao tiếp sao cho phù hợp và hiệu quả;
Là phản ứng của con người khi nhận được cách đối xử của người khác, trong những

tình huống cụ thể. Văn hóa giao tiếp, ứng xử là những hành vi ứng xử được con người
lựa chọn khi giao tiếp với nhau, sao cho vừa đạt được mục đích giao tiếp ở một mức
độ nhất định, vừa mang lại sự hài lòng cho các bên, phù hợp với hoàn cảnh và điều
kiện cụ thể.
Ứng xử được thực hiện bởi các cá nhân cụ thể, được thực hiện trong các quan
hệ xã hội nhất định. Ứng xử được điều tiết bởi những chuẩn mực xã hội quy định cho
mỗi vị trí xã hội mà con người đảm nhận (Bộ y tế, 2012). Phụ thuộc vào trình độ nhận
thức chung, tri thức cần thiết phục vụ cho mục đích và nội dung giao tiếp, thái độ
giữa chủ thể và đối tượng giao tiếp. Ứng xử là sự giao thoa có tính nghệ thuật giữa
cái tơi tự nhiên và cái xã hội trong bản chất con người. Trong ứng xử, người ta chú ý
đến nội dung tâm lý hơn là những nội dung công việc, cái ý thức và cái vơ thức. Ứng
xử thường mang tính chất tình huống. Vậy, ứng xử là những phản ứng, hành vi của
con người nảy sinh trong quá trình giao tiếp, do những rung cảm cá nhân kích thích
nhằm lĩnh hội truyền đạt những tri thức, vốn sống kinh nghiệm của cá nhân, xã hội
trong những tình huống nhất định.
Vai trò của kỹ năng giao tiếp, ứng xử: Giao tiếp là hoạt động diễn ra hàng
ngày, hàng giờ trong cuộc sống và trong cơ quan, công sở. Do vậy, kỹ năng giao tiếp


7

tốt hay chưa tốt, phù hợp hay chưa phù hợp, đều có tác động tích cực hoặc tiêu cực
đến hiệu quả hoạt động của các cơ quan, tổ chức và mỗi cá nhân (Bộ y tế, 2018). Nếu
mỗi thành viên có kỹ năng giao tiếp, ứng xử tốt sẽ góp phần tạo nên sự thống nhất,
cố kết tập thể, tạo nên sức mạnh nội lực để hoàn thành các mục tiêu, kế hoạch đặt ra;
Tạo ấn tượng tốt với khách, khẳng định thương hiệu và uy tín trong xã hội. Ngược
lại, nếu kỹ năng giao tiếp của một số hoặc nhiều thành viên không phù hợp sẽ đưa
đến những tác động tiêu cực như: mất đoàn kết, các thành viên khơng gắn bó và hết
lịng vì tập thể, hiệu quả hoạt động của toàn cơ quan bị giảm sút…
1.1.2. Văn hóa ứng xử và văn hóa ứng xử trong doanh nghiệp

1.1.2.1. Văn hóa ứng xử
Văn hóa ứng xử là hành vi ứng xử, cách ứng xử của con người đạt giá trị chuẩn
mực văn hóa chân - thiện - mỹ, tức là ứng xử có văn hóa; là một lĩnh vực đời sống
văn hóa sinh động, phong phú của con người diễn ra hàng ngày. Đó cũng chính là sức
mạnh mềm làm nên nét đẹp và là chìa khóa thành công của mỗi người, mỗi tổ chức
(Phan Hiền, 2022). Văn hóa ứng xử khơng chỉ ảnh hưởng đến cuộc sống đời thường
mà còn quyết định đến hiệu quả làm việc của cơ quan, tổ chức cũng như mức độ
thành công trong sự nghiệp mỗi cá nhân. Kỹ năng giao tiếp - văn hóa ứng xử thể hiện
rõ rệt về năng lực trí tuệ, khả năng tư duy và ứng xử văn hóa của con người, bộc lộ
khả năng của người đó trong thực tiễn cuộc sống cơng tác ở cơ quan, cơng sở cũng
như trong gia đình, ngồi xã hội.
Ngày nay, con người Việt Nam giao tiếp trong môi trường giao lưu hội nhập
quốc tế, cần phải phát triển văn hóa ngoại giao, văn hóa đối ngoại, ứng xử văn hóa
trong các quan hệ quốc tế, phát triển sức mạnh mềm của văn hóa dân tộc. Trên thực
tế, khơng phải ai cũng nhận thức được tầm quan trọng của văn hóa ứng xử và khơng
phải ai cũng biết ứng xử có văn hóa. Đặc biệt, trong khi giao tiếp chính là quá trình
xác lập và phát triển mối quan hệ, tiếp xúc giữa con người ứng xử với nhau, nhằm
thỏa mãn những nhu cầu nhất định của cả hai bên, từ đó hợp tác để cùng phát huy sở
trường của các bên, cùng phát triển.


8

1.1.2.2. Văn hóa ứng xử doanh nghiệp
Văn hóa ứng xử trong doanh nghiệp được định nghĩa là những mối quan hệ
ứng xử giữa các cấp trong cùng một tổ chức kinh doanh. Cụ thể, đây là cách thức giao
tiếp và đối xử giữa lãnh đạo và nhân viên, giữa nhân viên đồng cấp với nhau và giữa
con người với công việc. Văn hóa ứng xử được xây dựng dựa trên văn hóa nội bộ
doanh nghiệp và văn hóa ứng xử của cộng đồng. Văn hóa ứng xử sẽ quyết định đến
việc tạo dựng hình ảnh, bản sắc và thậm chí là vòng đời của doanh nghiệp. Bởi mỗi

cá nhân trong tổ chức đều có tính cách riêng biệt, việc hịa hợp, gắn kết giữa họ không
phải là điều dễ dàng. Thêm vào đó, hiệu suất cơng việc cũng chịu tác động rất lớn của
văn hóa ứng xử trong doanh nghiệp.
Văn hoá ứng xử trong doanh nghiệp là một phần văn hoá doanh nghiệp. Các
mối quan hệ trong nội bộ doanh nghiệp được xây dựng, duy trì và phát triển bền vững
sẽ tạo ra mối liên kết chặt chẽ trong toàn doanh nghiệp cũng là nguồn nội lực to lớn
của mỗi doanh nghiệp. Bên cạnh đó, mơi trường làm việc ngày càng trở nên đa dạng
địi hỏi văn hố ứng xử phải được thiết lập bền vững. Để xây dựng doanh nghiệp và
văn hoá doanh nghiệp bền vững, mỗi doanh nghiệp cần phải xây dựng được những
nguyên tắc ứng xử trong nội bộ phù hợp với văn hoá của từng doanh nghiệp
Giao tiếp ứng xử trong doanh nghiệp bao gồm các mối quan hệ ứng xử giữa
cấp trên với cấp dưới, giữa các đồng nghiệp với nhau, giữa con người với cơng việc.
Các mối quan hệ này có sự tác động qua lại lẫn nhau. Nếu mối quan hệ này được kết
hợp hài hịa với mục tiêu vì lợi ích chung của doanh nghiệp sẽ tạo nên sức mạnh thúc
đẩy doanh nghiệp phát triển. Một doanh nghiệp chỉ có thể hoạt động ổn định và phát
triển bền vững khi có được sự liên kết chặt chẽ trong nội bộ của mình. Chính vì thế,
việc xây dựng và duy trì văn hóa ứng xử trong doanh nghiệp sẽ góp phần tạo nên một
môi trường làm việc chuyên nghiệp, hiện đại để hướng tới các mục tiêu phát triển lâu
dài.
Để xây dựng hình ảnh doanh nghiệp chính là các cư xử giữa cấp trên và cấp
dưới, giữa các đồng nghiệp với nhau tạo hiệu quả lớn trong công việc. Nếu các quy


9

định về văn hóa ứng xử trong doanh nghiệp được ra được mọi nhân viên trong doanh
nghiệp hưởng ứng thì có thể thúc đẩy tinh thần làm việc, phát triển khả năng của mọi
thành viên, phát huy tính dân chủ của mỗi ngươi. Mọi người trong doanh nghiệp sẽ
cùng gắn kết với nhau trên tinh thần hợp tác cùng phát triển và đóng góp vào mục
tiêu chung tạo nên sức mạnh đưa doanh nghiệp tiến lên phía trước. Ngồi ra để văn

hóa ứng xử doanh nghiệp có bản sắc riêng thì doanh nghiệp phải xây dựng, củng cố
các mối quan hệ, chính sách xây dựng trong văn hóa doanh nghiệp. Dù là lãnh đạo
hay nhân viên đều phải giữ thái độ chun nghiệp, tơn trong cơng việc mình đang
làm. Có tinh thần trách nhiệm cao, không đổ lỗi cho người khác, thực hiện tốt kế
hoạch đề ra và nỗ lực phấn đấu đạt kết quả cao nhất.
1.1.3. Các quy tắc ứng xử văn hóa trong doanh nghiệp
1.1.3.1. Chuẩn mực, giao tiếp ứng xử nội bộ
Ứng xử với cấp trên: Tuân thủ quyết định lãnh đạo đưa ra và nỗ lực để hồn
thành nhiệm vụ được cấp trên giao; Tơn trọng ý kiến của lãnh đạo, khi có góp ý cần
trình bày thẳng thắn, trực tiếp mang tình thần xây dựng; Thể hiện đúng vai trị, vị trí
cơng tác của mình. Trường hợp xảy ra bất đồng trong quan điểm, hay phát hiện lỗi
sai của nhà quản lý, thay vì cố gắng tranh cãi hoặc chỉ trích thì góp ý nhẹ nhàng, tế
nhị với cấp trên.
Ứng xử với cấp dưới: Ứng xử theo ngun tắc nghiêm túc trong cơng việc –
bình đẳng thân thiện trong quan hệ xã hội; Thấu hiểu và luôn quan tâm giúp đỡ cấp
dưới trong công việc cũng như cuộc sống; tạo điều kiện cho cấp dưới nâng cao năng
lực làm việc; Đối xử công bằng và quan tâm kịp thời động viên nhân viên để hoàn
thành tốt cơng việc. Trong vai trị là một nhà lãnh đạo, việc tạo dựng mối quan hệ bền
chặt với nhân sự dưới quyền quản lý của mình là vơ cùng cần thiết. Chính vì thế, hãy
tìm cách xây dựng niềm tin và tình cảm đối với nhân viên, họ sẽ tận lực làm việc cho
doanh nghiệp để tập thể có thể hoàn thành tốt mọi mục tiêu đã đề ra
Ứng xử với đồng nghiệp: Luôn thể hiện sự tôn trọng, thân thiện, gần gũi; chủ
động hợp tác, hỗ trợ, chia sẻ với đồng nghiệp để cùng hoàn thành nhiệm vụ. Các


10

thành viên trong doanh nghiệp có mối quan hệ, ứng xử tốt với nhau sẽ tạo sự đồng
thuận, hứng khởi trong công việc; Tăng cường hợp tác, sức mạnh của doanh nghiệp
sẽ tăng gấp nhiều lần; Giúp nhân viên có thái độ yên tâm công tác, đạt sự cân bằng

công việc và cuộc sống; Làm đẹp thêm hình tượng của doanh nghiệp. Khi toàn thể
doanh nghiệp đã đạt được sự đồng thuận về cách giao tiếp ứng xử, sức mạnh mềm
của doanh nghiệp tăng lên mạnh mẽ. Đây chính là yếu tố quan trọng để doanh nghiệp
phát triển
1.1.3.2. Ứng xử với đối tác
Xây dựng mối quan hệ với đối tác trên ngun tắc hợp tác bình đẳng, tơn trọng
lẫn nhau, hướng đến sự hợp tác lâu dài và cùng phát triển; Giải quyết thỏa đáng mọi
vấn đề của khách hàng, đối tác dựa trên tinh thần tôn trọng quyền lợi lẫn nhau và theo
quy định pháp luật. Xây dựng mối quan hệ với khách hàng, đối tác dựa trên tinh thần
bình đẳng, hợp tác cùng phát triển. Trong hoạt động kinh doanh, khi chúng ta tôn
trọng các giá trị chuẩn mực chung và thực sự đưa các giá trị đó vào hành động nhằm
thỏa mãn khách hàng thì giá trị đó phải bền vững, đúng đắn trong mọi trường hợp và
phù hợp với lợi ích xã hội, với khách hàng và lợi ích của doanh nghiệp. Khách hàng
sẽ bị cuốn hút khơng chỉ bởi chất lượng sản phẩm mà cịn bởi tồn bộ mơi trường
giao tiếp, bởi phong cách chun nghiệp và những giá trị vơ hình của doanh nghiệp
mà họ biết tới.
Ngày nay các doanh nghiệp đều xây dựng bộ quy tắc ứng xử riêng của doanh
nghiệp mình phù hợp với cơ cấu tổ chức, lĩnh vực, ngành nghề kinh doanh mà doanh
nghiệp đang hoạt động. Các quy tắc ứng xử này không phải tài liệu pháp lý bắt buộc
dành cho nhân viên nhưng đó lại là một văn bản tập hợp đầy đủ quy tắc, nguyên tắc,
quy định mà doanh nghiệp đề ra cho nhân viên. Các quy tắc có tác dụng định hướng
cho các quyết định, quy trình và hệ thống của doanh nghiệp đồng thời đóng vai trò
như một nền tảng ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp. Một trong những quy
tắc ứng xử được các doanh nghiệp ưu tiên hàng đầu đó là quy tắc ứng xử với khách
hàng bởi trong nền kinh tế thị trường hiện nay, khách hàng là yếu tố quyết định đến


11

sự thành công hay thất bại của doanh nghiệp. Do đó việc xây dựng quy chế về quy

tắc ứng xử với khách hàng là rất cần thiết đối với mỗi doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, quy tắc ứng xử đối với khách hàng đóng vai trị như hình ảnh
thương hiệu của doanh nghiệp, là cam kết của doanh nghiệp về những gì cơng ty đại
diện và điều đó phù hợp với các tiêu chuẩn xã hội, thực hiện hành vi đúng đạo đức.
Từ đó, khách hàng cũng có ấn tượng tốt hơn cũng như đánh giá cao hơn về một tổ
chức chun nghiệp, tơn trọng khách hàng. Điều này đóng vai trò quan trọng trong
việc giữ chân khách hang cũng như khuyến khích họ quay lại với doanh nghiệp. Giúp
cho doanh nghiệp hướng tới xây dựng mơi trường văn hóa của riêng mình, tạo nên
sự khác biệt và đảm bảo cho sự phát triển bền vững.
1.1.3.3. Ứng xử với cộng đồng – trách nhiệm xã hội
Mọi hoạt động của doanh nghiệp phải đảm bảo hài hịa lợi ích giữa doanh
nghiệp – cộng đồng – xã hội; Trong hoạt động sản xuất kinh doanh phải coi trọng các
biện pháp an toàn cho người lao động và cộng đồng dân cư; Tuyên truyền đầy đủ
thông tin và thực hiện các hoạt động tư vấn, hướng dẫn trong cộng đồng sử dụng các
sản phẩm dịch vụ của Công ty; Tổ chức các phong trào thi đua “Xanh – Sạch – Đẹp”
tạo cảnh quan môi trường tốt trong và ngoài trụ sở đơn vị.
Thực hiện an sinh xã hội là một nội dung cơ bản và tất yếu trong trách nhiệm
xã hội của doanh nghiệp. Trách nhiệm an sinh xã hội của doanh nghiệp là một vấn đề
của quy tắc ứng xử văn hóa trong doanh nghiệp đối với các nước đang phát triển và
ở Việt Nam hiện nay (Lê Thị Hằng, 2022). Theo quan niệm của Hội đồng Thương
mại thế giới, thì “trách nhiệm thực hiện an sinh xã hội của doanh nghiệp là sự cam
kết trong việc ứng xử hợp đạo lý, đóng góp vào sự phát triển kinh tế, tích cực gìn giữ
và bảo vệ môi trường, đồng thời cải thiện chất lượng cuộc sống của lực lượng lao
động và gia đình, cũng như của cộng đồng địa phương và của toàn xã hội”.
Trong bối cảnh hội nhập và đòi hỏi ngày càng cao của nền kinh tế như hiện
nay thì hình thức an sinh xã hội càng được các doanh nghiệp chú trọng. Các hình thức
hỗ trợ nhau trên tinh thần tương thân, tương ái, lá lành đùm lá rách phát huy hiệu quả


12

trong việc trợ giúp xã hội đối với người yếu thế, gặp thiên tai, hỏa hoạn. Các doanh
nghiệp tích cực tham gia vào các hoạt động từ thiện như giúp nạn nhân bão lụt, thiên
tai hay tai nạn, đóng góp vào Quỹ xố đói giảm nghèo. Bên cạnh mặt tích cực, vẫn
cịn khơng ít doanh nghiệp chưa nhận thức được thực hiện an sinh xã hội là trách
nhiệm xã hội của doanh nghiệp, các hoạt động mang tính tự phát, đánh bóng hình ảnh
với mục đích riêng. Do vậy, việc đề cao vai trò của doanh nghiệp trong thực hiện an
sinh xã hội rất quan trọng ở Việt Nam hiện nay.
1.1.3.4. Giải quyết mâu thuẫn trong hịa bình
Mâu thuẫn tiềm tàng và tồn tại trong mọi sự vật hiện tượng. Điều này được coi
như một lẽ bình thường, một sự thật hiển nhiên tại đời sống khi con người có sự tương
tác qua lại lẫn nhau. Đặc biệt ở cùng một tổ chức, khi mối quan hệ càng trở nên phức
tạp thì mâu thuẫn lại càng lớn. Sự tồn của mâu thuẫn là điều khó tránh khỏi trong hoạt
động của doanh nghiệp, nếu không giải quyết mâu thuẫn một cách thỏa đáng thì sẽ
gây nhiều ảnh hưởng khơng mong muốn, vì giải quyết mâu thuẩn trong hịa bình có
ý nghĩa rất quan trọng.
Mâu thuẫn giữa các nhân sự là điều không thể tránh khỏi trong nội bộ doanh
nghiệp. Nguyên nhân chính dẫn đến xung đột, mâu thuẫn chính là lợi ích. Lợi ích
giữa cá nhân và cá nhân hoặc giữa cá nhân với các nhóm người. Để giảm bớt xung
đột, mâu thuẫn trong nhân sự thì người lãnh đạo phải xây dựng thành cơng văn hóa
cơng ty. Và mỗi nhân viên khi vào Công ty đều phải thấm nhuần các ngun tắc của
mơi trường văn hóa đó.
Nhờ có văn hóa văn hóa ứng xử doanh nghiệp mà nhiều căng thẳng nơi làm
việc có thể được giảm đi đáng kể, các thành viên trong một đội có thể dễ dàng hơn
trong việc hiểu, đánh giá hay lựa chọn và tìm ra một giải pháp thích hợp cho vấn đề
nào đó. Một khi có mâu thuẫn, yếu tố văn hố sẽ giúp mọi người hoà hợp và trở nên
thống nhất hơn. Duy trì văn hóa ứng xử trong doanh nghiệp là điều cần thiết nếu
doanh nghiệp muốn hoạt động ổn định và phát triển bền vững. Việc xây dựng và tạo

13

nên một môi trường làm việc chuyên nghiệp, hiện đại là cách duy nhất để doanh
nghiệp hướng tới các mục tiêu phát triển lâu dài.
1.2. Tác động của văn hóa ứng xử trong doanh nghiệp
Văn hóa ứng xử trong doanh nghiệp là một trong những nhân tố góp phần xây
dựng hình ảnh doanh nghiệp, xây dựng văn hóa doanh nghiệp với bản sắc riêng. Xây
dựng hình ảnh doanh nghiệp. Một nền văn hóa ứng xử tích cực sẽ có tác động không
nhỏ đến sự thành công của doanh nghiệp. Dưới đây là những ảnh hưởng quan trọng
cho thấy vai trò của ứng xử tại nơi làm việc.
1.2.1. Xây dựng hình ảnh thương hiệu của doanh nghiệp
Một doanh nghiệp xây dựng được hình ảnh thương hiệu tốt sẽ nhận được nhiều
lợi nhuận hơn cùng sự tin tưởng của khách hàng và đối tác. Hình ảnh thương hiệu đó
được thể hiện bởi chính những nhân viên trong cơng ty. Là những người thường
xuyên tiếp xúc với khách hàng hay đối tác, nếu nhân viên có thái độ ứng xử tích cực,
linh hoạt sẽ gây được ấn tượng đẹp trong lòng khách hàng.
Để các cá nhân trong tập thể có thể trở thành đại sứ thương hiệu cho doanh
nghiệp, lãnh đạo cần đào tạo cho nhân viên về văn hóa ứng xử trong doanh nghiệp.
Nhân viên hiểu được tầm quan trọng của việc xây dựng những mối quan hệ ứng xử
tốt đẹp trong doanh nghiệp, qua đó áp dụng các cách ứng xử phù hợp và làm việc
hiệu quả.
Hướng dẫn nhân viên về kỹ năng chăm sóc khách hàng, kỹ năng giải quyết
vấn đề. Thông qua cách nhân viên tư vấn mua sản phẩm sẽ tạo dựng được hình ảnh
thương hiệu tốt đẹp với khách hàng. Dịch vụ chăm sóc khách hàng đang là một trong
những lĩnh vực quan trọng bậc nhất hiện nay. Trong môi trường cạnh tranh đầy khốc
liệt, việc duy trì mối quan hệ tốt với khách hàng như giữ chân khách hàng thân thiết
và tìm kiếm khách hàng mới là điều khơng dễ dàng. Điều này địi hỏi bạn phải có các
kỹ năng cần thiết để có được dịch vụ chăm sóc khách hàng vượt trội

14

Văn hóa ứng xử doanh nghiệp là nền tảng cho phát triển bền vững, tạo nên
những doanh nghiệp có kỷ luật, tuân thủ pháp luật, có trách nhiệm với cộng đồng và
xã hội. Doanh nghiệp làm ăn chân chính, cạnh tranh lành mạnh, hồn thành các nghĩa
vụ về thuế, có trách nhiệm với môi trường là đương nhiên, nhưng đằng sau đó phải
xây dựng được con người có nhân cách cho xã hội. Xây dựng văn hóa ứng xử doanh
nghiệp trở thành nếp quen, ngay cả trong các tiêu chí phát triển của doanh nghiệp vẫn
dành phần cho văn hóa. “Bản sắc văn hóa” của mỗi doanh nghiệp sẽ góp phần định
hình thương hiệu cho chính họ trong dịng chảy thương mại toàn cầu.
1.2.2. Nâng cao sự gắn kết tập thể
Một văn hóa giao tiếp trong doanh nghiệp lành mạnh sẽ có khả năng gắn kết
các thành viên với nhau. Một tập thể được gầy dựng bởi các cá nhân có những tích
cách, nhận thức hồn tồn khác nhau. Đó chính là niềm tin, nhận thức, suy nghĩ được
hình thành và tồn tại trong một thời gian dài. Nó mặc nhiên và ăn sâu vào tiềm thức
của mỗi thành viên; từ đó góp phần điều chỉnh hành vi của tất cả các thành viên trong
doanh nghiệp (Bùi Nhất Vương, Nguyễn Thị Ngọc Châu, 2020).
Việc xây dựng và phát triển văn hóa ứng xử doanh nghiệp phù hợp sẽ giúp
định hướng, đồng bộ hành vi của tất cả nhân viên, hướng mọi thành viên tới mục tiêu
chung của tổ chức, là nam châm thu hút nhân tài, tạo dựng cho doanh nghiệp một lợi
thế cạnh tranh bền vững không thể bị sao chép bởi đối thủ. Mối quan hệ chặt chẽ các
nhân viên đã tạo nên văn hóa ứng xử doanh nghiệp. Để xây dựng được nền văn hóa
phong phú và lâu bền thì nhà lãnh đạo là người đặt nền móng và xác định bước đi ban
đầu, trên cơ sở đó xây dựng các chính sách và hành động cụ thể. Các giá trị cốt lõi
như niềm tin phải luôn đi trước chính sách, thực hành và mục tiêu.
Chính vì thế lãnh đạo cần thường xuyên tăng cường mối quan hệ tương tác
giữa các thành viên. Yêu cầu các nhân viên cần có thái độ ứng xử chân thành, thân
thiện với đồng nghiệp nhằm đạt được những mục tiêu chung trong cơng việc. Tồn
thể cán bộ cơng nhân viên sẽ là những người tham gia đóng góp những viên gạch xây
dựng xuyên suốt chặng đường tồn tại của doanh nghiệp đó, trải qua những thử thách,

15

thành công, thất bại, để rồi chắt lọc được những giá trị văn hóa cốt lõi đích thực làm
kim chỉ nam cho mọi hoạt động của doanh nghiệp.
1.2.3. Thu hút và giữ chân nhân viên giỏi
Để thu hút và giữ chân nhân viên giỏi doanh ngiệp cần xây dựng văn hóa ứng
xử gồm những yếu tố sau:
- Năng lực và phẩm chất của người quản trị sẽ là tấm gương cho tất cả những
nhân viên noi theo. Nếu muốn nhân viên giỏi nể phục thì lãnh đạo phải tốt và giỏi.
Lãnh đạo phải là người khiến nhân viên giỏi cảm thấy họ cịn nhiều thiếu sót, cần
hồn thiện bản thân hơn nữa, kích thích và duy trì ý chí, mong muốn học hỏi từ người
sếp của mình
- Thể hiện sự kỳ vọng với nhân viên giỏi: Để “giữ chân” nhân viên giỏi thì nhà
quản trị phải biết khéo léo khơi gợi sự kỳ vọng của mình đối với nhân viên đó, khơng
ai có thể thay thế vị trí này của họ, góp phần định hướng ý nguyện muốn nhân viên
sẽ làm việc như thế nào. Trường hợp lãnh đạo luôn tỏ thái độ thất vọng hay ít giao
tiếp, khơng bộc lộ suy nghĩ của mình, sẽ khiến nhân viên dần chán nản và bỏ cuộc,
dù trước đó họ đã cố gắng trong cơng việc rất nhiều.
- Kích thích sự tự kỳ vọng của bản thân nhân viên giỏi: Sự tự kỳ vọng thúc
đẩy khả năng chinh phục thử thách của con người, rằng bản thân họ làm được gì và
đi được bao xa, vì rằng vị trí của họ khơng ai đủ năng lực để thay thế. Ngược lại, tâm
lý thất vọng sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến kết quả công việc và họ dễ dàng chọn
cách “ra đi”
- Tiền lương - tiền thưởng xứng đáng: Xu hướng quản lý của các nhà lãnh đạo
trên thế giới chính là “Work less, Make more”, tức là “Làm ít, gặt hái nhiều”, cần có
sự dung hịa giữa giá trị tinh thần và vật chất, thực sự khiến nhân viên giỏi mong
muốn ở lại và tiếp tục làm việc cho công ty hay doanh nghiệp.