Sáng kiến kinh nghiệm: Một vài phương pháp dạy hát để phát huy tính sáng tạo của học sinh khi học môn Âm nhạc lớp 7

2
Một vài phương pháp dạy hát để phát huy tính sáng tạo của học sinh khi học môn Âm nhạc lớp 7
TÓM T T SÁNG KI NẮ Ế
Trang
T V N ĐẶ Ấ ĐỀ 3
1. Lý do ch n t iọ đề à 3
1.1. C s lý lu nơ ở ậ 3
1.2. C s th c ti nơ ở ự ễ 4
2. M c ích nghiên c uụ đ ứ 4
3. i t ng nghiên c uĐố ượ ứ 4
4. Gi i h n ph m vi n i dung nghiên c uớ ạ ạ ộ ứ 4
5. Nhi m v nghiên c uệ ụ ứ 4
6. Ph ng pháp nghiên c uươ ứ 5
7. Th i gian nghiên c uờ ứ 5
PH N N I DUNGẦ Ộ 6
1. C n c th c hi n t iă ứ ự ệ đề à 6
2. Th c tr ng c a v n ự ạ ủ ấ đề 6
2.1. c i m chung.Đặ đ ể 6
2.2. M c ích yêu c uụ đ ầ 7
3. Nh ng bi n pháp - gi i pháp ã th c hi nữ ệ ả đ ự ệ 7
3.1. H c sinh hát v t ki m tra l n nhauọ à ự ể ẫ 8
3.2. Khuy n khích k n ng nghe v ánh giá c a h c sinhế ỹ ă à đ ủ ọ 9
3.3. HS phát bi u c m nh n v b i hát d i nhi u hình th cể ả ậ ề à ướ ề ứ
khác nhau
12
3.4. H ng d n h c sinh bi u di n b i hátướ ẫ ọ ể ễ à 13
3.5. Ch i trò ch iơ ơ 15
3.6. Sáng tác l i ca m iờ ớ 17
3.7. K t quế ả 19
PH N K T LU N- XU T-KI N NGHẦ Ế Ậ ĐỀ Ấ Ế Ị 20
1. K t lu nế ậ 20

2. Ki n ngh - xu tế ị Đề ấ 20

T V N ĐẶ Ấ ĐỀ
1. Lý do ch n t i.ọ đề à
1.1. C s lý lu n:ơ ở ậ
Âm nh c l m t lo i hình ngh thu t nh m ph n ánh hi n th c kháchạ à ộ ạ ệ ậ ằ ả ệ ự
quan b ng nh ng hình t ng có s c bi u c m c a âm thanh. V i h c sinhằ ữ ượ ứ ể ả ủ ớ ọ
trung h c c s (THCS) môn âm nh c l m t trong nh ng ph ng ti n hi uọ ơ ở ạ à ộ ữ ươ ệ ệ
qu nh t th c hi n nhi m v giáo d c o c, th m m cho h c sinhả ấ để ự ệ ệ ụ ụ đạ đứ ẩ ĩ ọ
3
Một vài phương pháp dạy hát để phát huy tính sáng tạo của học sinh khi học môn Âm nhạc lớp 7
(HS) nh m góp ph n giáo d c to n di n cho HS theo m c tiêu o t o, t oằ ầ ụ à ệ ụ đà ạ ạ
c s hình th nh nhân cách con ng i m i Vi t Nam. ơ ở à ườ ớ ệ
Âm nh c trong nh tr ng THCS v i t cách l m t môn h c có m cạ à ườ ớ ư à ộ ọ ứ
nh t nh v m c ích v n i dung, m c ích c a vi c d y v h cđộ ấ đị ề ụ đ à ộ ụ đ ủ ệ ạ à ọ
môn âm nh c trong nh tr ng ph thông l giáo d c v n hoá âm nh c choạ à ườ ổ à ụ ă ạ
HS nh m trang b cho các em nh ng ki n th c c b n các k n ng nh m t oằ ị ữ ế ứ ơ ả ỹ ă ằ ạ
i u ki n cho kh n ng c m th , hi u bi t v th hi n ngh thu t âmđ ề ệ ả ă ả ụ ể ế à ể ệ ệ ậ
nh c, kh i d y các em nh ng kh n ng sáng t o trong ho t ng âmạ ơ ậ ở ữ ả ă ạ ạ độ
nh c, c ng c thêm v tình c m o c, v ni m tin th hi u ngh thu tạ ủ ố ề ả đạ đứ ề ề ị ế ệ ậ
v nhu c u âm nh c.à ầ ạ
Thông qua nh ng ph ng ti n c a ngh thu t âm nh c b i d ngữ ươ ệ ủ ệ ậ ạ để ồ ưỡ
kh n ng nh n th c, phát tri n t duy, óc sáng t o góp ph n cùng các mônả ă ậ ứ ể ư ạ ầ
h c khác phát tri n n ng l c trí tu cho HS, b i d ng nh ng n ng khi uọ ể ă ự ệ ồ ưỡ ữ ă ế
ngh thu t, y m nh phong tr o v n ngh qu n chúng l m cho không khíệ ậ đẩ ạ à ă ệ ầ à
c a nh tr ng thêm vui t i l nh m nh. T m c tiêu giáo d c v nh ng líủ à ườ ươ à ạ ừ ụ ụ à ữ
do chung c a môn h c âm nh c nói trên, b n thân tôi nh n th y ó l m tủ ọ ạ ả ậ ấ đ à ộ
h ng i v l m t ph ng pháp giáo d c úng n mang tính c thù c aướ đ à à ộ ươ ụ đ đắ đặ ủ
vi c giáo d c cái hay cái p, giáo d c tình c m, th m m âm nh c gópệ ụ đẹ ụ ả ẩ ĩ ạ
ph n quan tr ng v o vi c hình th nh nhân cách to n di n c a con ng iầ ọ à ệ à à ệ ủ ườ

m i: c - Trí - Th - M . Trong ngh thu t, nh t l âm nh c, s sáng t oớ Đứ ể ĩ ệ ậ ấ à ạ ự ạ
c a m i cá nhân óng vai trò c c kì quan tr ng. Sáng t o có nhi u m c ,ủ ỗ đ ự ọ ạ ề ứ độ
có th phát tri n t nh ng ý t ng ã có, có th l thay i h th ngể ể ừ ữ ưở đ ể à đổ ệ ố
nguyên t c. H c sinh THCS ang trong th i kì phát tri n nhanh v th ch t,ắ ọ đ ờ ể ề ể ấ
tâm sinh lí, giai o n n y các em có nhi u c m , suy ngh v cu c s ng.đ ạ à ề ướ ơ ĩ ề ộ ố
Trong quá trình h c âm nh c, ây l giai o n r t thích h p phát huyọ ạ đ à đ ạ ấ ợ để
tính sáng t o c a h c sinh.ạ ủ ọ
1.2. C s th c ti n:ơ ở ự ễ
T th c ti n gi ng d y c ng nh th c ti n c a h c sinh nông thôn ítừ ự ễ ả ạ ũ ư ự ễ ủ ọ
có i u ki n ti p nh n tri th c v âm nh c, n u giáo viên đ ề ệ để ế ậ ứ ề ạ ế phát huy tính
sáng t oạ trong gi ng d y v h c t p s giúp cho h c sinh say mê h c t p. ả ạ à ọ ậ ẽ ọ ọ ậ
T nh ng lý do nói trên, b n thân tôi nh n th y vi c ừ ữ ả ậ ấ ệ phát huy tính
4
Một vài phương pháp dạy hát để phát huy tính sáng tạo của học sinh khi học môn Âm nhạc lớp 7
sáng t o ạ cho h c sinh trong h c t p âm nh c l m t trong nh ng gi i phápọ ọ ậ ạ à ộ ữ ả
h t s c quan tr ng trong vi c nâng cao ch t l ng trong vi c d y v h c. ế ứ ọ ệ ấ ượ ệ ạ à ọ
Ba m c bi u hi n c a h c t p tích c c l b t ch c - tìm tòi -ứ độ ể ệ ủ ọ ậ ự à ắ ướ
sáng t o. S thi t thòi cho các em v ngh thu t âm nh c, n u giáo viênạ ẽ ệ ề ệ ậ ạ ế
không t o i u ki n HS h c t p, rèn luy n v th hi n s sáng t o c aạ đ ề ệ để ọ ậ ệ à ể ệ ự ạ ủ
mình. D y âm nh c phát huy tính sáng t o có nhi u m c , t d nạ ạ để ạ ề ứ độ ừ ễ đế
khó, t sáng t o m c th p n cao. Môn âm nh c THCS c ng nhừ ạ ở ứ độ ấ đế ạ ở ũ ư
trong ch ng trình h c l p 7 g m 4 n i dung l : H c hát, t p c nh c,ươ ọ ớ ồ ộ à ọ ậ đọ ạ
nh c lí v âm nh c th ng th c. V y, ph i d y nh th n o phát huyạ à ạ ườ ứ ậ ả ạ ư ế à để
c tính sáng t o c a HS? Vì v y nó l ng l c giúp tôi i sâu nghiênđượ ạ ủ ậ à độ ự đ
c u úc rút kinh nghi m n y: “M t v i ph ng pháp d y hát phát huyứ đ ệ à ộ à ươ ạ để
tính sáng t o c a h c sinh khi h c môn Âm nh c l p 7”ạ ủ ọ ọ ạ ớ
2. M c ích nghiên c uụ đ ứ .
- Giúp giáo viên có nh ng ph ng pháp d y hát t hi u qu nh t, ữ ươ ạ đạ ệ ả ấ để
phát huy tính sáng t o c a HS l p 7 b c THCS.ạ ủ ớ ậ
3. i t ng nghiên c uĐố ượ ứ :

- H c sinh l p 7 tr ng THCS.ọ ớ ườ
4. Gi i h n ph m vi n i dung nghiên c uớ ạ ạ ộ ứ :
- Ph ng pháp d y hát sáng t o trong ch ng trình Âm nh c l p 7 ươ ạ ạ ươ ạ ớ
5. Nhi m v nghiên c uệ ụ ứ :
- H th ng l i m t s ph ng pháp d y hát l p 7 trong ch ngệ ố ạ ộ ố ươ ạ ở ớ ươ
trình âm nh c THCS, s u t m thêm m t s ph ng pháp khác nhau m h cạ ư ầ ộ ố ươ à ọ
sinh, có th d d ng v n d ng c.ể ễ à ậ ụ đượ
- Truy n t i c to n b v n ã nghiên c u n v i i t ngề ả đượ à ộ ấ đề đ ứ đế ớ đố ượ
HS. H c sinh ph i l nh h i h t t t c v v n d ng phát huy m t cách chọ ả ĩ ộ ế ấ ả à ậ ụ ộ ủ
ng, sáng t o trong cách trình b y v bi u di n m t b i hát.độ ạ à à ể ễ ộ à
6. Ph ng pháp nghiên c u.ươ ứ
6.1. Nhóm ph ng pháp nghiên c u lý lu n:ươ ứ ậ
- Nghiên c u qua n i dung SGK, SGV l p 7.ứ ộ ớ
- Nghiên c u qua n i dung t i li u b i d ng giáo viên THCS môn Âmứ ộ à ệ ồ ưỡ
nh c.ạ
5
Một vài phương pháp dạy hát để phát huy tính sáng tạo của học sinh khi học môn Âm nhạc lớp 7
6.2. Nhóm ph ng pháp nghiên c u th c t :ươ ứ ự ế
- Nghiên c u qua vi c gi ng d y th c t tr ng THCS c a huy n. ứ ệ ả ạ ự ế ở ườ ủ ệ
- Qua vi c ánh giá k t qu h c t p c a h c sinh.ệ đ ế ả ọ ậ ủ ọ
6.3. Ph ng pháp nghiên c u h tr :ươ ứ ỗ ợ
- Xem a d y m u c a B Giáo d c.đĩ ạ ẫ ủ ộ ụ
- D y 2 n 3 ti t th nghi m có ng nghi p d gi rút kinhạ đế ế ể ệ đồ ệ ự ờ
nghi m.ệ
7. Th i gian nghiên c u.ờ ứ
- Qua th c t gi ng d y âm nh c l p 7 trong hai n m h c 2011 - 2012ự ế ả ạ ạ ớ ă ọ
v 2012 - 2013.à
PH N N I DUNGẦ Ộ
1. C n c th c hi n t i. ă ứ ự ệ đề à
- C n c v o nhi m v , yêu c u c a b môn. ă ứ à ệ ụ ầ ủ ộ

- C n c v o n i dung ch ng trình, sách giáo khoa. ă ứ à ộ ươ
- V i t cách l giáo viên (GV) tr c ti p gi ng d y tôi nh n th y c nớ ư à ự ế ả ạ ậ ấ ầ
ph i nghiên c u k c s lý lu n v n m v ng các ki n th c v b môn vả ứ ỹ ơ ở ậ à ắ ữ ế ứ ề ộ à
ph ng pháp gi ng d y b môn nh m t c hi u qu cao nh t.ươ ả ạ ộ ằ đạ đượ ệ ả ấ
2. Th c tr ng c a v n l a ch n nghiên c u.ự ạ ủ ấ đề ự ọ ứ
2.1. c i m chungĐặ đ ể :
2.1.1. V phía nh tr ng.ề à ườ
* Thu n l i:ậ ợ
6
Một vài phương pháp dạy hát để phát huy tính sáng tạo của học sinh khi học môn Âm nhạc lớp 7
- Âm nh c l m t môn h c c l p trong ch ng trình THCS. D y vạ à ộ ọ độ ậ ươ ạ à
h c nghiêm túc, có ki m tra, thi ánh giá cu i n m v k t qu l m t trongọ ể đ ố ă à ế ả à ộ
nh ng tiêu chu n xét lên l p hay t t nghi p b c h c. ữ ẩ để ớ ố ệ ậ ọ
- Nh tr ng v ban giám hi u (BGH) quan tâm th ng xuyên. à ườ à ệ ườ
- Giáo viên n m v ng v chuyên môn, tích c c tìm tòi, nghiên c uắ ữ ề ự ứ
nh ng ph ng pháp m i v n d ng trong quá trình gi ng d yữ ươ ớ để ậ ụ ả ạ
* Khó kh n:ă
- C s v t ch t cho vi c d y v h c âm nh c THCS thi u th n.ơ ở ậ ấ ệ ạ à ọ ạ ở ế ố
Nh c c , b ng, a nh c kém ch t l ng, tranh nh ph c v cho vi cạ ụ ă đĩ ạ ấ ượ ả để ụ ụ ệ
d y h c b môn âm nh c còn thi u nhi u.ạ ọ ộ ạ ế ề
- Sách c thêm v các t i li u tham kh o khác r t hi m. Giáo viênđọ à à ệ ả ấ ế
ph i t tìm t i li u, s u t m dùng d y h c. Trong khi ó yêu c u c aả ự à ệ ư ầ đồ ạ ọ đ ầ ủ
b môn l i c n ph i có nh ng trang thi t b hi n i (video, máy tính, máyộ ạ ầ ả ữ ế ị ệ đạ
chi u, i a, ) ph c v cho vi c d y v h c.…ế đà đĩ để ụ ụ ệ ạ à ọ
2.1.2. V phía h c sinh.ề ọ
* Thu n l i:ậ ợ
H c sinh ngoan, a s các em r t yêu thích môn Âm nh c. c bi t lọ đ ố ấ ạ Đặ ệ à
phân môn hát. H c sinh c m nh n giai i u các b i hát khá t t. Th c hi nọ ả ậ đ ệ à ố ự ệ
các b i hát v i n ho c a t ng i t t.à ớ đà ặ đĩ ươ đố ố
* Khó kh n:ă

i v i HS tr ng nói chung, HS l p 7 nói riêng m c dù n m trên aĐố ớ ườ ớ ặ ằ đị
b n xã nh ng a ph n các em l con em nông thôn v lao ng t do nênà ư đ ầ à à độ ự
các em ít c quan tâm n vi c h c t p. Vì v y v i môn h c âm nh cđượ đế ệ ọ ậ ậ ớ ọ ạ
c ng không ngo i l , HS ít c quan tâm, vì th hi u bi t v âm nh cũ ạ ệ đượ ế ể ế ề ạ
ang còn h n ch , ch a sâu r ng, không kích thích các em h c t p. ađ ạ ế ư ộ ọ ậ Đ
ph n HS b chi ph i, nh h ng v các môn chính, lo cho thi, lo ánh giá,ầ ị ố ả ưở ề đ
ph n n o sao nhãng vi c h c môn âm nh c. ầ à ệ ọ ạ
2.2. M c ích yêu c uụ đ ầ :
* H c sinh:ọ
- Hát úng, chính xác giai i u c a 8 b i hát l p 7.đ đ ệ ủ à ớ
- Hát úng tính ch t b i ca.đ ấ à
7
Một vài phương pháp dạy hát để phát huy tính sáng tạo của học sinh khi học môn Âm nhạc lớp 7
- Bi t hát có v n ng ph ho .ế ậ độ ụ ạ
- Bi t th hi n b i hát d i nhi u hình th c khác nhau.ế ể ệ à ướ ề ứ
- Bi t bi u di n trên sân kh u.ế ể ễ ấ
- Sáng tác l i ca m i hi u qu d a trên giai i u m t s b i hát.ờ ớ ệ ả ự đ ệ ộ ố à
* Giáo viên:
- S d ng n.ử ụ đà
- Sáng t o nhi u ng tác v n ng minh ho , nhi u hình th c bi uạ ề độ ậ độ ạ ề ứ ể
di n b i hát khác nhau.ễ à
- S u t m nhi u trò ch i phù h p, vui v h tr hi u qu cho vi c d yư ầ ề ơ ợ à ỗ ợ ệ ả ệ ạ
hát.
3. Nh ng bi n pháp - gi i pháp ã th c hi n.ữ ệ ả đ ự ệ
C ng nh các môn h c khác, môn h c âm nh c nh m trang b cho l pũ ư ọ ọ ạ ằ ị ớ
tr m t trình v n hoá âm nh c trong m t t ng th c a ch ng trìnhẻ ộ độ ă ạ ộ ổ ể ủ ươ
giáo d c to n di n. N i dung môn âm nh c s ph i bao g m m t s kụ à ệ ộ ạ ẽ ả ồ ộ ố ỹ
n ng t i thi u v ca hát, nh ng v n v lí thuy t âm nh c s gi n,ă ố ể ề ữ ấ đề ề ế ạ ơ ả
h ng d n nghe nh c, tìm hi u âm nh c giúp các em nâng cao n ng l cướ ẫ ạ ể ạ ă ự
c m th v yêu thích môn h c n y.ả ụ à ọ à

Quan ni m v c m xúc c a m i ng i tr c cái p luôn khác nhau,ệ à ả ủ ỗ ườ ướ đẹ
t quan ni m ó n y sinh nhi u ý t ng v tr ng phái khác nhau trongừ ệ đ ả ề ưở à ườ
ngh thu t. Trong quá trình gi ng d y âm nh c tr ng THCS , giáo viênệ ậ ả ạ ạ ở ườ
c n t o m i i u ki n HS phát huy c nh ng c m xúc ngh thu t,ầ ạ ọ đ ề ệ để đượ ữ ả ệ ậ
nh ng sáng t o trong h c t p. Mu n l m c i u ó HS c n có quá trìnhữ ạ ọ ậ ố à đượ đ ề đ ầ
rèn luy n không ch môn âm nh c. Sáng t o giúp HS phát huy c nh ngệ ỉ ở ạ ạ đượ ữ
suy ngh t t ng v h nh ng c a mình, nâng cao k t qu h c t p vĩ ư ưở à à độ ủ ế ả ọ ậ à
hình th nh nh ng n ng l c riêng bi t c a các em.à ữ ă ự ệ ủ
H c hát th c ch t l quá trình b t ch c c a HS hát úng giaiọ ự ấ à ắ ướ ủ để đ
i u, l i ca c a b i hát. S b t ch c n y g m ho t ng nghe giáo viênđ ệ ờ ủ à ự ắ ướ à ồ ạ độ
hát m u, ho c ánh n r i tái hi n l i. V i s b t ch c ó thì ch a thẫ ặ đ đà ồ ệ ạ ớ ự ắ ướ đ ư ể
coi l sáng t o, v y mu n có s sáng t o GV c n ph i l m nh th n o?à ạ ậ ố ự ạ ầ ả à ư ế à
Ngo i cách d y hát theo các b c c b n, phát huy tính sáng t oà ạ ướ ơ ả để ạ
8
Một vài phương pháp dạy hát để phát huy tính sáng tạo của học sinh khi học môn Âm nhạc lớp 7
c a h c sinh, GV có th o các b c v s d ng nh ng ph ng pháp sau:ủ ọ ể đả ướ à ử ụ ữ ươ
3.1. H c sinh hát v t ki m tra l n nhauọ à ự ể ẫ .
Trong quá trình h c hát, các em hát úng v l i ca, giai i u, cácọ đ ề ờ đ ệ để
em thu c b i nhanh v nh giai i u b i hát, giáo viên có th chia nhóm ộ à à ớ đ ệ à ể để
các em t ôn t p v ki m tra l n nhau.ự ậ à ể ẫ
*Ví d : B i hát: Khúc hát chim S n ca - Nh c s Hòa Anụ à ơ ạ ĩ Đỗ
Giáo viên chia l p th nh 2 nhóm. L n l t t ng nhóm trình b y, sauớ à ầ ượ ừ à
ó GV g i t ng nhóm nh n xét các b n hát. Ho c GV chia nhóm v v nđ ọ ừ ậ ạ ặ à ậ
d ng hình th c hát i áp: Nhóm 1 hát câu 1 o n 1, câu 1 o n 2. Nhómụ ứ đố đ đ ạ đ ạ
2 hát câu 2 o n 1 v câu 2 o n 2.đ ạ à đ ạ
GV có th chia th nh nhi u nhóm nh các em hát v l a ch nể à ề ỏ để à ự ọ
hình th c trình b y b i hát phù h p nh :ứ à à ợ ư
1 HS nam hát l nh x ng câu 1 o n 1, 1 HS n hát câu 2 o n 1, o n 2 HSĩ ướ đ ạ ữ đ ạ đ ạ
hát t p th .ậ ể
V i ph ng pháp n y h c sinh có th t ki m tra l n nhau v chớ ươ à ọ ể ự ể ẫ à ủ

ng trong cách trình b y b i hát.độ à à
3.2. Khuy n khích k n ng nghe v ánh giá c a h c sinhế ỹ ă à đ ủ ọ .
h c sinh không b th ng trong cách l a ch n ti t t u cho b iĐể ọ ị ụ độ ự ọ ế ấ à
9
Một vài phương pháp dạy hát để phát huy tính sáng tạo của học sinh khi học môn Âm nhạc lớp 7
hát, GV khuy n khích k n ng nghe v ánh giá c a h c sinh b ng cáchế ỹ ă à đ ủ ọ ằ
nh sau: GV thay i ti t t u, t c hay d ch gi ng b n nh c h c sinhư đổ ế ấ ố độ ị ọ ả ạ để ọ
nh n bi t v th c h nh.ậ ế à ự à
*Ví d 1: B i hát:ụ à
GV n cho HS hát v i nh p Chacha. R i l n l t chuy n nh p Polka,đà ớ ị ồ ầ ượ ể ị
Rumba, Disco , yêu c u h c sinh nghe v hát theo nh p n.ầ ọ à ị đà
? Các em hãy cho cô giáo bi t s thay i ti t t u nh cô v các em v aế ự đổ ế ấ ư à ừ
trình b y có phù h p v i b i hát không?à ợ ớ à
HS nêu ý ki n d a v o k n ng nghe c a b n thân.ế ự à ỹ ă ủ ả
*Ví d 2: B i hát: Ti ng ve g i hèụ à ế ọ
10
Một vài phương pháp dạy hát để phát huy tính sáng tạo của học sinh khi học môn Âm nhạc lớp 7
GV thay i t c c a b i hát: T tempo 115 xu ng 80. đổ ố độ ủ à ừ ố
? Em có nh n xét gì n u cô thay i t c b i hát nh cô v a trìnhậ ế đổ ố độ à ư ừ
b y?à
HS tr l i: B i hát Ti ng ve g i hè n u hát t c ch m s khôngả ờ à ế ọ ế ở ố độ ậ ẽ
phù h p v i s c thái c a b i hát vì b i hát có tính ch t vui t i, r n r ng,ợ ớ ắ ủ à à ấ ươ ộ à
trong sáng.
*Ví d 3: B i hát :ụ à
11
Một vài phương pháp dạy hát để phát huy tính sáng tạo của học sinh khi học môn Âm nhạc lớp 7
GV d ch gi ng b i hát xu ng m t quãng 2, GV b t nh p HS trình b yị ọ à ố ộ ắ ị à
12
Một vài phương pháp dạy hát để phát huy tính sáng tạo của học sinh khi học môn Âm nhạc lớp 7
b i hát.à

? Em có nh n xét gì khi cô d ch gi ng b n nh c xu ng m t quãng 2?ậ ị ọ ả ạ ố ộ
HS tr l i: Khi d ch gi ng b n nh c xu ng m t quãng 2 s không phùả ờ ị ọ ả ạ ố ộ ẽ
h p vì v i b i hát Khúc hát chim S n ca c n th hi n c gi ng hát cao,ợ ớ à ơ ầ ể ệ đượ ọ
h n nhiên, trong sáng c a tr th .ồ ủ ẻ ơ
3.3. H c sinh phát bi u c m nh n v b i hát d i nhi u hình th c khácọ ể ả ậ ề à ướ ề ứ
nhau.
Trong h c t p, so v i b t ch c v tìm tòi sáng t o l hình th c caoọ ậ ớ ắ ướ à ạ à ứ
nh t th hi n tính tích c c h c t p c a HS, hãy b t u khuy n khích cácấ ể ệ ự ọ ậ ủ ắ đầ ế
em m nh d n nói lên nh ng c m nh n c a mình v môn h c, v b i hát.ạ ạ ữ ả ậ ủ ề ọ ề à
HS có th không ng h ý ki n c a GV, c a b n bè, có th trình b y nh ngể ủ ộ ế ủ ủ ạ ể à ữ
ý ki n, t t ng c a mình. ó l c s có k n ng sáng t o l n h n. GVế ư ưở ủ Đ à ơ ở để ĩ ă ạ ớ ơ
c n t o i u ki n HS t nh n xét, t ánh giá, t c m nh n có thầ ạ đ ề ệ để ự ậ ự đ ự ả ậ để ể
i u ch nh cách h c theo h ng tích c c. đ ề ỉ ọ ướ ự
*Ví d :ụ
Cách 1:
- Sau khi cho HS nghe hát m u v c l i ca, GV t câu h i: ẫ à đọ ờ đặ ỏ
? Em hãy nêu c m nh n c a mình v b i hát Chúng em c n hoả ậ ủ ề à ầ à
bình?
HS s tr l i qua ph n g i m c a GV v n i dung b i hát nói lênẽ ả ờ ầ ợ ở ủ ề ộ à
i u gì? Giai i u b i hát nh th n o? Qua b i hát n y b n thân em h cđ ề đ ệ à ư ế à à à ả ọ
t p c gì? ậ đượ
- Quy n v ngh a v c a em trong ó. Giai i u vui t i. Th y cáiề à ĩ ụ ủ ở đ đ ệ ươ ấ
hay cái p c a b i hát g n li n v i chính n i dung v hình th c c a tácđẹ ủ à ắ ề ớ ộ à ứ ủ
ph m ó. ẩ đ
Cách 2:
- H c xong b i hát, GV chia l p th nh 2 nhóm. L n l t t ng nhómọ à ớ à ầ ượ ừ
vi t l i gi i thi u cho b i hát. GV nh n xét, ch m i m.ế ờ ớ ệ à ậ ấ đ ể
+ L i gi i thi u nhóm 1:ờ ớ ệ
B i hát Chúng em c n ho bình c a nh c s Ho ng Long - Ho ngà ầ à ủ ạ ỹ à à
Lân. sáng tác h ng ng phong tr o thi u nhi qu c t Ng n c ho bìnhưở ứ à ế ố ế ọ ờ à

13
Một vài phương pháp dạy hát để phát huy tính sáng tạo của học sinh khi học môn Âm nhạc lớp 7
n m 1985 nói lên c v ng c a tu i th mong mu n cu c s ng yên vuiă để ướ ọ ủ ổ ơ ố ộ ố
y tình thân ái. Hôm nay chúng em xin c g i n cô giáo v các b nđầ đượ ử đế à ạ
m t thông i p nh th qua m t b i hát v i giai i u vui t i, trong sángộ đ ệ ư ế ộ à ớ đ ệ ươ
v c ng c r t nhi u các b n thi u nhi yêu m n. ó l ca khúc Chúngà ũ đượ ấ ề ạ ế ế Đ à
em c n ho bình c a nh c s Ho ng Long - Ho ng Lân.ầ à ủ ạ ỹ à à
+ L i gi i thi u nhóm 2:ờ ớ ệ
Tr em trên trái t u m c c h c h nh, c s ng trongẻ đấ đề ơ ướ đượ ọ à đượ ố
tình yêu th ng c a cha m , th y cô v b n bè - m t cu c s ng yên vui,ươ ủ ẹ ầ à ạ ộ ộ ố
y tình thân ái. Chúng em mong sao trên trái t s không còn chi n tranh,đầ đấ ẽ ế
không còn ti ng n bom au th ng, chia lìa. H nh tinh c a chúng em sế đạ đ ươ à ủ ẽ
tr n ng p m u xanh c a ho bình v h nh phúc.à ậ à ủ à à ạ
Hôm nay t chúng em xin c g i n cô giáo v các b n ca khúcổ đượ ử đế à ạ
Chúng em c n ho bình ầ à (Nh c v l i: Ho ng Long - Ho ng Lân) nói lênạ à ờ à à để
c v ng c a tr th trên h nh tinh chúng em ang s ng v h c t p.ướ ọ ủ ẻ ơ à đ ố à ọ ậ
3.4. H ng d n h c sinh bi u di n b i hát.ướ ẫ ọ ể ễ à
Thông th ng m i b i hát giáo viên u h ng d n h c sinh hát k tườ ỗ à đề ướ ẫ ọ ế
h p v n ng giúp cho các em t nhiên khi hát. Tuy nhiên, m t s b i GVợ ậ độ ự ở ộ ố à
có th d y HS m t v i ng tác tay ho c múa n gi n, phù h p các emể ạ ộ à độ ặ đơ ả ợ để
có thêm nh ng l a ch n khi bi u di n b i hát. ữ ự ọ ể ễ à
*Ví d 1: ụ
V i b i hát:ớ à
14
Một vài phương pháp dạy hát để phát huy tính sáng tạo của học sinh khi học môn Âm nhạc lớp 7
§
GV h ng d n m t s ng tác múa Tây Nguyên s không ch giúpướ ẫ ộ ố độ ẽ ỉ
cho cách trình b y b i hát thêm sinh ng m các em còn c tìm hi u và à độ à đượ ể ề
nh ng i u múa c a dân t c Tây Nguyên r t cu n hút v c s c.ữ đ ệ ủ ộ ấ ố à đặ ắ
*Ví d 2: ụ

Khi h c b i:ọ à
15
Một vài phương pháp dạy hát để phát huy tính sáng tạo của học sinh khi học môn Âm nhạc lớp 7
16
Một vài phương pháp dạy hát để phát huy tính sáng tạo của học sinh khi học môn Âm nhạc lớp 7

GV a ra yêu c u: đư ầ
? T ch n nhóm 4 - 5 HS v bi u di n b i hát có ng tác ph ho . ự ọ à ể ễ à độ ụ ạ
- HS t ch n nhóm có gi ng hát thích h p v âm v c trình b yự ọ ọ ợ ề ự để à
b i hát: GV không nên áp t HS v o t ng nhóm, HS t ch n s l mà đặ à ừ để ự ọ ẽ à
HS ph n kh i, vui thích khi c l m vi c trong nhóm phù h p v s thích,ấ ở đượ à ệ ợ ề ở
v âm v c, ch t gi ng…ề ự ấ ọ
- HS t ch n cách trình b y b i: Các em có th trình b y b i Máiự ọ à à ể à à
tr ng m n yêu m t ho c hai l n, m i câu hát s do 1 em m nhi m hayườ ế ộ ặ ầ ỗ ẽ đả ệ
c nhóm cùng hát. B i hát g m hai o n, GV c ng có th g i ý, các em hátả à ồ đ ạ ũ ể ợ
o n 2 tr c, o n 1 sau c ng c. Ngo i ra, HS có th ch n s d ngđ ạ ướ đ ạ ũ đượ à ể ọ để ử ụ
các cách hát nh l nh x ng, ho gi ng, i áp Nh v y hình th c trình…ư ĩ ướ à ọ đố đ ư ậ ứ
b y b i hát c a m i nhóm s r t a d ng, phong phú, gi u tính sáng t o. à à ủ ỗ ẽ ấ đ ạ à ạ
- HS t ch n ng tác ph ho cho b i hát: HS có th ngh ra ng tácự ọ độ ụ ạ à ể ĩ độ
phù h p v i n i dung b i hát v t p trình b y cho u, p (hát k t h pợ ớ ộ à à ậ à đề đẹ ế ợ
v n ng ho c múa, hát k t h p m t v i ng tác di n xu t).ậ độ ặ ế ợ ộ à độ ễ ấ
- Tuy nhiên s sáng t o t hi u qu cao, GV c n t o i u ki nđể ự ạ đạ ệ ả ầ ạ đ ề ệ
v th i gian cho HS chu n b . Thông th ng GV thông báo tr c m t tu nề ờ ẩ ị ườ ướ ộ ầ
HS ch n nhóm v t p cách trình b y, bi u di n b i hát.để ọ à ậ à ể ễ à
- V i nh ng b i hát khác, GV v n có th v n d ng các k n ng d yớ ữ à ẫ ể ậ ụ ĩ ă ạ
h c trên. HS c ng quen cách l m, kh n ng k t h p theo nhóm v t duyọ à à ả ă ế ợ à ư
sáng t o c a các em c ng phát tri n. ạ ủ à ể
3.5. Ch i trò ch iơ ơ .
- Sau khi h c sinh hát úng giai i u c a b i hát GV h ng d n h cọ đ đ ệ ủ à ướ ẫ ọ
sinh ch i trò ch i: Giáo viên l m kí hi u tay theo các ch cái A, U, I. Khiơ ơ à ệ ữ

GV a tay theo kí hi u, h c sinh hát giai i u ch v i 3 ch cái theo úngđư ệ ọ đ ệ ỉ ớ ữ đ
kí hi u GV h ng d n tr c l p. ệ ướ ẫ ướ ớ
*Ví d 1: ụ
17
Một vài phương pháp dạy hát để phát huy tính sáng tạo của học sinh khi học môn Âm nhạc lớp 7
B i hát: Khúc ca b n mùa c a nh c s Nguy n H ià ố ủ ạ ĩ ễ ả

Câu 1 o n 1, GV a tay kí hi u ch A, HS hát "A" theo giai i uđ ạ đư ệ ữ đ ệ
c a câu 1.ủ
Câu 2 o n 1, GV a tay kí hi u ch I, HS hát "I" theo giai i u c ađ ạ đư ệ ữ đ ệ ủ
câu 2.
GV ti p t c thay i các kí hi u khác cho n h t b i hát.ế ụ đổ ệ đế ế à
Trò ch i n y giúp các em thay i không khí h c t p, ng th i ơ à đổ ọ ậ đồ ờ để
ki m tra vi c ghi nh giai i u c a HS . ể ệ ớ đ ệ ủ
18
Một vài phương pháp dạy hát để phát huy tính sáng tạo của học sinh khi học môn Âm nhạc lớp 7
Trò ch i "Ai nhanh tai, nhanh m t".ơ ắ
*Ví d 2: B i hát:ụ à

Giáo viên h ng d n 4 HS ng 4 góc l p mang s báo danh t 1, 2,ướ ẫ đứ ở ớ ố ừ
3, 4. GV hô 1 - 1, HS có s báo danh (SBD) 1 s hát câu 1, ho c GV hô 2 - 4,ố ẽ ặ
HS có SBD 2 s hát câu 4. T ng t , GV hô o l n SBD v th t các câuẽ ươ ự đả ộ à ứ ự
c a b i hát.ủ à
Vi c k t h p t ch c m t trò ch i trong gi h c hát v a giúp h c sinhệ ế ợ ổ ứ ộ ơ ờ ọ ừ ọ
n m ki n th c ch c h n, sâu h n, nhanh h n, v a t o ra không khí sôi n iắ ế ứ ắ ơ ơ ơ ừ ạ ổ
cho HS, t o h ng thú cho HS h c môn Âm nh c c ng nh h c các môn h cạ ứ ọ ạ ũ ư ọ ọ
khác.
3.6. Sáng tác l i ca m i.ờ ớ
ây l m t ho t ng sáng t o v òi h i r t nhi u k n ng c a h cĐ à ộ ạ độ ạ à đ ỏ ấ ề ỹ ă ủ ọ
sinh. Ph n l n n i dung n y l b i t p nâng cao d nh cho nh ng h c sinhầ ớ ộ à à à ậ à ữ ọ

khá gi i v có n ng khi u Âm nh c. Tuy nhiên, các em c ng r t có h ng thúỏ à ă ế ạ ũ ấ ứ
v yêu thích ho t ng n y.à ạ độ à
19
Một vài phương pháp dạy hát để phát huy tính sáng tạo của học sinh khi học môn Âm nhạc lớp 7
*Ví d 1: L i ca m i do em Nguy n Th y Tiên - h c sinh l p 7A tr ngụ ờ ớ ễ ủ ọ ớ ườ
THCS sáng tác d a trên giai i u b i hát ự đ ệ à Ca - chiu - sa (Nh c: Blan-te, L iạ ờ
Vi t: Ph m Tuyên).ệ ạ
Mùa xuân sang c nh lá v n theo ng n ti ng c i.à ẫ à ế ườ
H c h nh ch m cùng c g ng cho nên ng i.ọ à ă ố ắ ườ
Ng n c m sáng t i gi a mây tr i huy ho ng.à ướ ơ ươ ữ ờ à
Hãy cùng nhau mình ti n b c trong h c h nh.ế ướ ọ à
Ng n c m sáng t i gi a mây tr i huy ho ng.à ướ ơ ươ ữ ờ à
Hãy cùng nhau mình ti n b c trong h c h nh.ế ướ ọ à
*Ví d 2: L i ca m i do em T ng Th Ph ng - h c sinh l p 7B tr ngụ ờ ớ ă ị ươ ọ ớ ườ
THCS sáng tác d a trên giai i u b i hát Caự đ ệ à - chiu - sa (Nh c: Blan-te, L iạ ờ
Vi t: Ph m Tuyên).ệ ạ
Tr ng c a em ó có bao th y cô d y.ườ ủ ở đ ầ ạ
Th y cô ã dìu d t chúng em th nh ng i.ầ đ ắ à ườ
Th y cô giáo m n th ng chúng em nh con mình.ầ ế ươ ư
Em s g ng n áp công n cô th y.ẽ ắ đề đ ơ ầ
Th y cô giáo m n th ng có hay ch ng t m lòng.ầ ế ươ ă ấ
Chúng em s n áp công n cô th y.ẽ đề đ ơ ầ
*Ví d 3: L i ca m i do em V Th Thúy - h c sinh l p 7C tr ng THCSụ ờ ớ ũ ị ọ ớ ườ
sáng tác d a trên giai i u b i hát Caự đ ệ à - chiu - sa (Nh c: Blan-te, L i Vi t:ạ ờ ệ
Ph m Tuyên).ạ
Th y cô ã d y em khi em còn r t nh .ầ đ ạ ấ ỏ
Th y cô mang cho em nhi u b i h c hay.ầ ề à ọ
Th y cô mang cho em bao i u b ích th nh ng i.ầ đ ề ổ à ườ
Nh n th y cô ã d y em l n khôn.ớ ơ ầ đ ạ ớ
Th y cô mang cho em bao i u b ích th nh ng iầ đ ề ổ à ườ

Nh n th y cô ã d y em l n khôn.ớ ơ ầ đ ạ ớ
3.7. K t quế ả:
* Khi ch a áp d ng ph ng pháp m i trong n m h c 2011 - 2012ư ụ ươ ớ ă ọ
20
Một vài phương pháp dạy hát để phát huy tính sáng tạo của học sinh khi học môn Âm nhạc lớp 7

Môn h c âm nh c tr ng THCS m i tu n ch có m t ti t, nh ngọ ạ ở ườ ỗ ầ ỉ ộ ế ư
các em c l m quen v i: H c hát, T N, nh c lí, Âm nh c th ng th c lđượ à ớ ọ Đ ạ ạ ườ ứ à
m t tác ng l n v o th gi i tinh th n c a các em. V i nh ng ph ngộ độ ớ à ế ớ ầ ủ ớ ữ ươ
pháp d y trên, trong nh ng n m qua i v i vi c h c âm nh c tr ngạ ữ ă đố ớ ệ ọ ạ ở ườ
THCS, tôi th y k t qu ch t l ng c nâng lên rõ r t, các em ã bi tấ ế ả ấ ượ đượ ệ đ ế
trình b y ho n ch nh m t b i hát (hát k t h p v n ng nh , bi u di n)à à ỉ ộ à ế ợ ậ độ ẹ ể ễ
bi t c m nh n v n i dung b i hát. B i c h ng d n t n tình g i mế ả ậ ề ộ à ở đượ ướ ẫ ậ ợ ở
v g n g i luy n t p c a GV, k t h p gi a nh c c , b ng ph , i, b ngà ầ ũ ệ ậ ủ ế ợ ữ ạ ụ ả ụ đà ă
nh c v l m m u c a GV ã ng viên c v các em k p th i b ng nh ngạ à à ẫ ủ đ độ ổ ũ ị ờ ằ ữ
con s i m t t. Nh c nh các em sau khi h c b i m i thì các em ph i cóố đ ể ố ắ ở ọ à ớ ả
s ôn luy n nh ghi nh v kh c sâu ki n th c, do ó trong gi h cự ệ ở à để ớ à ắ ế ứ đ ờ ọ
hát r t sôi n i v tho i mái, các em thi ua nhau tr l i câu h i c a GV aấ ổ à ả đ ả ờ ỏ ủ đư
ra, t giác xung phong lên trình b y b i tr c l p, em l i cho các em lòngự à à ướ ớ đ ạ
t tin, s h ng thú say mê trong h c t p, tình c m cô trò luôn g n g i g nự ự ứ ọ ậ ả ầ ũ ắ
bó. Vi c h c t t trong gi h c chính khoá ã giúp cô trò chúng tôi th nhệ ọ ố ờ ọ đ à
công trong các ho t ng ngo i khoá.ạ độ ạ
K t qu c th ã t c:ế ả ụ ể đ đạ đượ
* Khi áp d ng ph ng pháp m i trong n m h c 2012 - 2013ụ ươ ớ ă ọ
L pớ T.s HSố tĐạ Ch a tư đạ
Gi iỏ Khá T.bình Y uế
7A 35 3 10 22 0
7B 34 2 6 26 0
7C 34 1 8 25 0
L pớ T.s HSố tĐạ Ch a tư đạ

Gi iỏ Khá T.bình Y uế
7A 30 10 11 9 0
7B 29 9 14 6 0
7C 30 9 12 9 0
21
Một vài phương pháp dạy hát để phát huy tính sáng tạo của học sinh khi học môn Âm nhạc lớp 7
PH N K T LU NẦ Ế Ậ - XU T KI N NGHĐỀ Ấ Ế Ị
1 - K t lu n: ế ậ
H c hát tọ uy ch l m t n i dung trong ch ng trình Âm nh c c aỉ à ộ ộ ươ ạ ủ
THCS nói chung, c a l pủ ớ 7 nói riêng nh ng ư h c hátọ l i có m t v trí quanạ ộ ị
tr ng. Nó giúp h c sinh hi u rõ h n v tác ph mọ ọ ể ơ ề ẩ , hi u rõ h n v cái hay cáiể ơ ề
p trong t ng tác ph mđẹ ừ ẩ , giúp cho các em có cái nhìn t t p h n v cu cố đẹ ơ ề ộ
s ng. Có th nói, ố ể h c hátọ ã góp ph n không nh v o vi c giáo d c Chân -đ ầ ỏ à ệ ụ
Thi n - M cho các emệ ĩ , đ có hi u qu h n trong vi c d y n i dung n yể ệ ả ơ ệ ạ ộ à .
Phát huy tính sáng t o trong vi c d y hátạ ệ ạ ã óng m t vai trò to l nđ đ ộ ớ , ã giúpđ
các em n v i âm nh c m t cách t nhiên h n, sinh ng h n, cu n hútđế ớ ạ ộ ự ơ độ ơ ố
h n. i u n y ã c ch ng minh qua vi c áp d ng trong gi ng d y bơ Đ ề à đ đượ ứ ệ ụ ả ạ ộ
môn Âm nh c m tôi ã th c hi n th i gian qua.ạ à đ ự ệ ờ
Trong ph m vi chuyên n y, tôi a ra m t ạ đề à đư ộ v i à ph ng pháp ươ d yạ
hát phát huy tính sáng t o c a h c sinh t ó các em h c cóđể ạ ủ ọ ừ đ ọ hi u quệ ả
h n trong mônơ âm nh c m b n thân tôi ã l m trong th c t . ạ à ả đ à ự ế
2 - xu t - ki n ngh : Đề ấ ế ị
t o i u ki n cho vi c d y - h c c a th y trò thu n l i, b n thânĐể ạ đ ề ệ ệ ạ ọ ủ ầ ậ ợ ả
tôi l ng i ng l p d y b môn âm nh c à ườ đứ ớ ạ ộ ạ xin ki n ngh m t s v n ế ị ộ ố ấ đề
sau:
+ V phía nh tr ng:ề à ườ
- Th ng xuyên quan tâm, giúp giáo viên v h c sinh. ườ đỡ à ọ
- Trang b thêm m t s sách v t li u tham kh o ph c v choị ộ ố à ư ệ ả để ụ ụ
vi c gi ng d y b môn.ệ ả ạ ộ
+ V phía Phòng GD& T:ề Đ

- T o i u ki n giúp nhi u nh tr ng trên a b n huy nạ đ ề ệ đỡ để ề à ườ đị à ệ
có phòng h c ch c n ng.ọ ứ ă
- Trang b nh ng thi t b d y h c nh n Organ, b ng ph , iị ữ ế ị ạ ọ ư đà ả ụ đà
catsette, u video, m n hình, loa )…đầ à đ i u ki n nâng cao ch t l ngủ đ ề ệ để ấ ượ
d y h c, t o i u ki n t i a cho HS phát tri n tính sáng t o trong môn h cạ ọ ạ đ ề ệ ố đ ể ạ ọ
v t k t qu cao trong h c t p.à đạ ế ả ọ ậ
22
Một vài phương pháp dạy hát để phát huy tính sáng tạo của học sinh khi học môn Âm nhạc lớp 7
Trên ây l kinh nghi m nh c a tôi trong quá trình gi ng d y mônđ à ệ ỏ ủ ả ạ
Âm nh c nh m phát huy tính sáng t o c a h c sinh THCS. ạ ằ ạ ủ ọ Tôi r t mongấ
c các b n ng nghi p tham gia, óng góp thêm vi c đượ ạ đồ ệ đ để ệ Phát huy tính
sáng t oạ v o gi ng d y môn Âm nh c nói chung, ph n à ả ạ ạ ầ h c hátọ nói riêng
ng y c ng hi u qu .à à ệ ả
Xin trân tr ng c m n!ọ ả ơ