Vận dụng phong cách tư duy Hồ Chí Minh vào quá trình học tập, công tác cho học viên Tiểu đoàn 4, Trường Sĩ quan Chính trị

MỞ ĐẦU
1.Tính cấp thiết đề tài
Phong cách Hồ Chí Minh là những ngun tắc lề lối có tính ổn định tạo
nên sự khác biệt có giá trị to lớn đối với cách mạng Việt Nam. Phong cách Hồ
Chí Minh hình thành từ sự tiếp thu những nét đặc sắc trong truyền thống dân
tộc, tinh hoa văn hóa nhân loại, thực tiễn cách mạng việt nam và cách mạng
thế giới. Hiện nay đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong
cách Hồ Chí Minh là một cuộc vận động lớn của tồn đảng tịan dân tồn
qn với nhiều nội dung phong phú và thiết thực. Phong cách Hồ Chí Minh
gồm có: Phong cách tư duy; phong cách làm việc; phong cách ứng xử; phong
cách diễn đạt; phong cách tư duy và phong cách quần chúng, dân chủ, tự
mình nêu gương.
Thực tiễn tình hình cách mạng trong thời kỳ mới đòi hỏi việc học tập
và làm theo tư tưởng, đạo đức phong cách Hồ Chí Minh ngày càng trở nên vô
cùng quan trọng. Theo gương Bác, mỗi cán bộ Đảng viên của Đảng nói riêng
và tồn thể nhân dân nói chung phải thường xuyên rèn luyện, tu dưỡng đạo
đức cách mạng, thực hiện tự phê bình và phê bình hoàn thiện bản thân để
những người cán bộ, Đảng viên thực sự là những người đầy tớ, công bộc của
nhân dân; để mỗi người con đất Việt cống hiến sức mình, xây dựng Đất nước
giàu đẹp, phồn vinh, sánh ngang cùng với các cường quốc năm châu.
Trong phong cách Hồ Chí Minh, phong cách tư duy của Người giữ một
vị trí đặc biệt quan trọng , Phong cách tư duy Hồ Chí Minh có ý nghĩa quan
trọng đối với cách mạng Việt Nam, trong đấu tranh giành và giữa nền độc lập
dân tộc, cũng như trong công cuộc đổi mới ngày nay. Thực hiện Nghị quyết
Đại hội XII của Đảng, Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15 tháng 5 năm 2016 của
Bộ chinh trị, Chỉ thị số 87-CT/QUTW ngày 8 tháng 7 năm 2016 của Thường
vụ Quân ủy Trung ương, học tập và làm theo phong cách tư duy Hồ Chí Minh
trong quân đội là yêu cầu khách quan, làm cho mỗi cán bộ chiến sĩ hoàn thành
1

tốt nhiệm vụ trên cương vị, chức trách của mình, xây dựng quân dội vững
mạnh toàn diện, trên cơ sở vững mạnh về chính trị.
Học tập và làm theo phong cách tư duy Hồ Chí Minh làm cho cán bộ,
chiến sĩ có đủ năng lực phẩm chất đạo đức, ngang tầm nhiệm vụ, chống tham
nhũng, lãng phí quan liêu, ngăn chặn đẩy lùi suy thối về tư tưởng, chính trị,
đạo đức, lối sống, những biểu hiện tự diễn biến tự chuyển hóa trong nội bộ.
Hơn lúc nào hết tồn qn phải ra sức phấn đấu nâng cao chất lượng tổng hợp
sức mạnh chiến đấu, bảo vệ vững chắc độc lập chủ quyền, thống nhất toàn
vẹn lãnh thổ của tổ quốc, bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội
chủ nghĩa, giữ vững mơi trường hịa bình ổn định để phát triển đất nước.
Trường Sĩ quan Chính trị là cơ sở giáo dục - đào tạo đội ngũ cán bộ
chính trị cấp phân đội cho tồn qn. Nhà trường được Bộ Quốc phòng giao
nhiệm vụ đào tạo đội ngũ cán bộ chính trị, giáo viên khoa học xã hội và nhân
văn trình độ đại học đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình
hình mới. Trong những năm qua, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Quân ủy
Trung ương, Bộ Quốc phòng và các cơ quan chức năng, cùng với sự nỗ lực cố
gắng của Đảng ủy - Ban Giám hiệu Nhà trường và toàn thể cán bộ, giảng
viên, học viên Trường sĩ quan Chính trị đã đào tạo ra đội ngũ cán bộ chính trị
cấp phân đội, giáo viên khoa học xã hội và nhân văn cho toàn quân đáp ứng
ngày càng tốt hơn nhiệm vụ xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị, tư
tưởng tổ chức.
Từ việc nghiên cứu phong cách tư duy Hồ Chí Minh, soi vào thực tiễn
hoạt động của đội ngũ cán bộ học viên ở Tiểu đoàn 4 hiện nay, đã gặt hái
được nhiều thành tích đáng khích lệ, Tiểu đoàn 4 đã trở thành một trong
những lá cờ đầu của Nhà Trường, trong việc học tập và làm theo tư tưởng đạo
đức phong cách Hồ Chí Minh. Tiểu đoàn thương xuyên tổ chức nhiều hoạt
động thiết thực với các hình thức phong phú đa dạng như tổ chức cuộc thi
Tuyên truyền về học tập và làm theo phong cách Hồ Chí Minh, đẩy mạnh
2

cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội
Cụ Hồ, xứng danh Trường Sĩ quan Chính trị”, thực hiện có hiệu quả chương
trình truyền thanh “Kể chuyện Bác Hồ-Ngày này năm xưa”…cán bộ, học viên
luôn xác định rõ quyết tâm trong học tập và làm theo tấm gương đạo đức,
phong cách Hồ Chí Minh, nhờ vậy mà tư tưởng, đạo đức, phong cách của
Người đang dần trở thành nền tảng tinh thần vững chắc trong đơn vị.
Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm cơ bản, việc rèn luyện phong cách
nói chung, phong cách tư duy nói riêng của học viên vẫn cịn tồn tại một số
hạn chế nhất định. Một bộ phận không nhỏ học viên chưa nhận thức đầy đủ
cũng như chưa xây dựng cho bản thân có một phong cách tư duy tự chủ, năng
động, sáng tạo trong học tập và rèn luyện, cịn có biểu hiện thụ động, ít quan
sát, ít tự học hỏi. Từ đó, chưa tích lũy được một cách đầy đủ những phẩm
chất, năng lực lãnh đạo, chỉ huy của người cán bộ chính trị, người CTV trong
tương lai, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả quá trình cơng tác sau khi ra
trường ở đơn vị cơ sở.
Vì vậy, rèn luyện phong cách tư duy Hồ Chí Minh, làm cho phong cách
tư duy của Người ngày càng thấm sâu trong mỗi học viên và trở thành kim chỉ
nam chỉ đạo hoạt động học tập và rèn luyện, góp phần tích cực vào việc hồn
thiện đầy đủ phẩm chất, năng lực, tác phong, phong cách công tác cho học
viên đào tạo sĩ quan cấp phân đội trình độ đại học là vấn đề quan trọng, cấp
thiết hiện nay.
Đó là lý do ban đề tài chúng tôi chọn vấn đề: “Vận dụng phong cách
tư duy Hồ Chí Minh vào quá trình học tập, cơng tác cho học viên Tiểu
đồn 4, Trường Sĩ quan Chính trị” làm đề tài nghiên cứu khoa học.
2. Tình hình nghiên cứu có liên quan đến đề tài
Phong cách tư duy Hồ Chí Minh là một bộ phận quan trọng trong di sản
tư tưởng của Người, nhưng cịn ít được nghiên cứu. Đến nay, đã có một số

3

cơng trình nghiên cứu bước đầu về vấn đề này, các tác giả đề cập đến phong
cách tư duy Hồ Chí Minh ở những góc độ khác nhau, như:
Tác giả Cao Thái “Những nét đặc sắc trong phong cách tư duy Hồ Chí
Minh”, Tạp chí Triết học số 2 – 1980;
Tác phẩm “Phương pháp và phong cách Hồ Chí Minh” của nhiều nhà
khoa học, do Giáo sư Đặng Xuân Kỳ chủ biên, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà
Nội – 1997;
Tác phẩm “Học tập phong cách tư duy Hồ Chí Minh” của nhiều nhà
khoa học, do Trần Văn Phòng chủ biên, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội –
2001.
3. Mục tiêu, nội dung nghiên cứu
* Mục tiêu nghiên cứu
Đề xuất các nội dung, biện pháp vận dụng phong cách tư duy Hồ Chí
Minh vào q trình học tập, cơng tác
* Nội dung nghiên cứu
Những yếu tố chi phối đến việc vận dụng phong cách tư duy Hồ Chí
Minh vào q trình học tập, công tác . Đề xuất khái niệm, yêu cầu và nội
dung, biện pháp vận dụng phong cách tư duy Hồ Chí Minh vào q trình học
tập, cơng tác của học viên Tiểu đồn 4 góp phần nâng cao chất lượng giáo dục
đào tạo.
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
* Đối tượng nghiên cứu
Nghiên cứu biện pháp vận dụng phong cách tư duy Hồ Chí Minh vào
q trình học tập, công tác
* Phạm vi nghiên cứu
Nghiên cứu biện pháp vận dung phong cách tư duy Hồ Chí Minh vào
quá trình học tập, cơng tác phù hợp với điều kiện thực tiễn của học viên Tiểu
đoàn 4.

4


5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu.
* Cơ sở phương pháp luận:
Đề tài dựa trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ
Chí Minh, cương lĩnh, điều lệ Đảng Cộng Sản Việt Nam, các chỉ thị, nghị
quyết, hướng dẫn của cấp trên về Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng đạo
đức phong cách Hồ Chí Minh, Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XII, Nghị
quyết Đảng bộ Quân đội lần thứ VIII, các chỉ thị hướng dẫn của Quân ủy
Trung ương Bộ Quốc Phòng, các văn bản pháp quy của Tổng cục Chính trị về
xây dựng Quân đội, Nghị quyết Đảng bộ Nhà trường lần thứ IX.... Các nghị
quyết, quy định của Đảng ủy Tiểu đồn 4, Trường Sĩ quan Chính trị. Từ thực
tiễn việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh tại
Tiểu đồn 4.
*Phương pháp nghiên cứu
Trên cơ sở vận dụng phương pháp luận chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư
tưởng Hồ Chí Minh, đề tài sử dụng tổng hợp các phương pháp: hệ thống - cấu
trúc; lịch sử - lơgíc; phân tích - tổng hợp và phương pháp chuyên gia.
6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn đề tài
- Đề tài góp phần làm rõ một số vấn đề về thực trạng, nguyên nhân, vị
trí, vai trị của việc vận dụng phong cách tư duy Hồ Chí Minh vào q trình
học tập, cơng tác cho học viên tại Tiểu đoàn 4, Trường Sĩ quan Chính trị hiện
nay.
- Kết quả nghiên cứu của đề tài phục vụ q trình học tập, cơng tác ở
Tiểu đồn 4 nói riêng và Trường Sĩ Quan Chính trị nói chung đáp ứng yêu
cầu, nhiệm vụ giáo dục đào tạo
7. Kết cấu đề tài
Đề tài cấu trúc gồm: mở đầu, hai chương, kết luận, kiến nghị, danh mục
tài liệu tham khảo và phụ lục.

5


Chương 1
MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ
PHONG CÁCH VÀ PHONG CÁCH TƯ DUY HỒ CHÍ MINH
1.1. Phong cách và phong cách tư duy Hồ Chí Minh
1.1.1.Khái niệm phong cách, phong cách tư duy Hồ Chí Minh
*Khái niệm phong cách:
Phong cách có nhiều cách hiểu khác nhau, song mang tính hệ thống,
tương đối ổn định, là đặc điểm riêng, độc đáo, trong nhận thức và trong hoạt
động thực tiễn của con người. Phong cách là những hoạt động có ý thức, được
rèn luyện thành nền nếp, tương đối ổn định của một người, một lớp người,
hay một cộng đồng người, tạo nên sự khác biệt, có giá trị xã hội, được biểu
hiện trong cuộc sống của con người. Theo tài liệu học tập và làm theo phong
cách Hồ Chí Minh, phong cách có nghĩa là những hoạt động có ý thức, được
rèn luyện thành nề nếp, tương đối ổn định của một người, một lớp người, hay
một cộng đồng người, tạo nên sự khác biệt, có giá trị xã hội, được biểu hiện
trong cuộc sống của con người
Phong cách gắn liền với đời sống của con người, có quan hệ chặt chẽ
với thói quen, tập quán, truyền thống, văn hóa, chịu sự tác động bởi hồn
cảnh sống của chính con người. Phong cách, một biểu hiện cụ thể của đạo
đức, song phong cách không phải là đạo đức, không đồng nhất phong cách
với đạo đức của con người. Phong cách mang dấu ấn cá nhân rõ nét, bị chi
phối bởi phong cách của tập thể, phong cách cộng đồng, đồng thời cũng tác
động trở lại phong cách tập thể và phong cách của cộng đồng.
Theo giáo sư Hồng Chí Bảo đã khẳng định, Phong cách là những gì
đặc sắc nhất của một nhân cách, những giá trị nội tại của một chủ thể mà
phong cách là nơi hội tụ cả tư tưởng lẫn đạo đức của một con người, cho nên

nói tư tưởng đạo đức và phong cách nhưng thực tế cái chất sâu xa nó dồn tụ ở
phong cách, phong cách chính là con người.
6


Việc hình thành nên phong cách của một con người địi hỏi cách thức
sinh hoạt làm việc hay nói cách khác là cách sống phải diễn ra một cách
thường xuyên, liên tục, trở thành một nếp sống, đó mới thật sự là phong
cách. Phong cách chính là con người. Để có thể hình thành được phong
cách đặc sắc riêng của từng người đòi hỏi các hoạt động phải diễn ra
thường xuyên và liên tục.Nếu chỉ diễn ra một hoặc hai lần thì khơng thể
hình thành nên phong cách.
* Khái niệm phong cách Hồ Chí Minh
Phong cách Hồ Chí Minh là những ngun tắc, lề lối, có tính ổn định,
tạo nên sự khác biệt, có giá trị to lớn đối với cách mạng Việt Nam. Phong
cách Hồ Chí Minh hình thành từ sự tiếp thu những nét đặc sắc trong truyền
thống dân tộc, tinh hoa văn hóa nhân loại, thực tiễn cách mạng Việt Nam và
cách mạng thế giới. Phong cách Hồ Chí Minh - sự chắt lọc, kết tinh, những
yếu tố tinh túy phong cách của nhiều mẫu người khác nhau, trên nhiều công
việc, cương vị, như: người phụ bếp, bồi bàn, rửa ảnh, vẽ tranh, nhà báo, nhà
văn, nhà thơ, người tù, đảng viên Đảng Cộng sản, nhà ngoại giao, chủ tịch
Đảng, chủ tịch Nước….
Phong cách Hồ Chí Minh tiêu biểu cho phong cách của một nhà cách
mạng chuyên nghiệp, luôn gần gũi với nhân dân. Người tự nhận “tơi là một
người cách mạng chân chính” . Phong cách Hồ Chí Minh là tài sản quý giá
của dân tộc và nhân loại, biểu hiện trong hoạt động sống hành ngày của
Người gồm có: Phong cách tư duy; phong cách làm việc; phong cách ứng xử;
phong cách diễn đạt; phong cách tư duy và phong cách quần chúng, dân chủ,
tự mình nêu gương.
*Khái niệm phong cách tư duy:

Tư duy là cách nghĩ, quá trình nhận thức thực tiễn trong bộ óc con
người, thông qua các thao tác như: quan sát, phân tích, so sánh, đối chiếu,

7


tổng hợp, khái qt hóa, trừu tượng hóa, tìm ra bản chất, quy luật của sự vật
hiện tượng.
Có thể nói, tư duy là quá trình phản ánh hiện thực khách quan thơng
qua lăng kính chủ quan của con người, đi từ trực quan sinh động, đến tư duy
trừu tượng, quá trình tư duy hình thành các quan điểm, luận điểm, tư tưởng...
Kết quả tư duy được biểu hiện ở ngôn ngữ, do đó tư duy bao giờ cũng gắn với
ngơn ngữ, sự diễn đạt lủng củng, không phù hợp của ngơn ngữ, phản ánh q
trình tư duy chưa hồn thiện, chưa khoa học. Muốn đạt tới tư duy đúng đắn,
khoa học, cần phải có nhiều nguồn thơng tin, tư liệu mới, phong phú, chính
xác, đồng thời có phương pháp tư duy lơgíc và phù hợp với điều kiện lịch sử.
Như vậy, phong cách tư duy là cách nghĩ, quá trình nhận thức hiện thực
khách quan trong bộ óc con người, có đặc điểm riêng, tương đối ổn định, có
giá trị xã hội, được biểu hiện trong cuộc sống của con người. Phong cách tư
duy mang đặc điểm riêng của chủ thể tư duy, có tính hệ thống, tương đối ổn
định, trên cơ sở thực hiện một phương pháp tư duy nhất định.
Trong phong cách tư duy có sự thống nhất giữa phương pháp, nội dung
và kết quả tư duy. Quá trình tư duy, chủ thể thực hiện những phương pháp,
nội dung và đạt được kết quả nhất định, nên phong cách tư duy là sự thống
nhất giữa các yếu tố như cách thức, nội dung và kết quả tư du
*Khái niệm phong cách tư duy Hồ Chí Minh:
Phong cách tư duy Hồ Chí Minh là một chỉnh thể phát triển logic, thể
hiện trong cuộc sống hằng ngày của người. Kết quả phong cách tư duy Hồ
Chí Minh được biểu hiện ra bằng các luận điểm, quan điểm, tư tưởng, thông
qua các bài nói, bài viết, các tác phẩm, cũng như trong hoạt động thực tiễn

của người. Có thể hiểu phong cách tư duy Hồ Chí Minh là những nguyên tắc,
lề lối tương đối ổn định có tính cách mạng, khoa học và mang màu sắc riêng
trong cách nghĩ của bác được thể iện ở các luận điểm quan điểm, tư tưởng, lề

8


lối làm việc và hoạt động thực tiễn của người, có giá trị to lớn đối với cách
mạng Việt Nam.
Khái niệm phong cách tư duy Hồ Chí Minh cho thấy đây là những
nguyên tắc, được lặp đi, lặp lại, mang tính độc lập, tự chủ, sáng tạo, lý luận
thống nhất với thực tiễn, cụ thể và thiết thực, kiên định và linh hoạt, mang đặc
điểm riêng, có giá trị lý luận, thực tiễn sâu sắc đối với cách mạng Việt Nam.
Phong cách tư duy Hồ Chí Minh hình thành trên cơ sở kế thừa truyền thống
tốt đẹp gia đình, quê hương và dân tộc Việt Nam. Hồ Chí Minh ln chủ động
nghiên cứu, tiếp thu truyền thống của dân tộc, với phương châm:
“ Dân ta phải biết sử ta,
Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam.”
Phong cách tư duy Hồ Chí Minh là sự tiếp thu có chọn lọc những tinh
hoa văn hóa phương Đơng và phương Tây. Thực tiễn cách mạng thế giới,
thực tiễn cách mạng Việt Nam, là điểm xuất phát, cơ sở khách quan hình
thành phong cách tư duy Hồ Chí Minh. Phong cách tư duy Hồ Chí Minh ra
đời và phát triển từ những phẩm chất cá nhân tốt đẹp, như: sự thơng minh,
sáng tạo, tình cảm trong sáng và sâu sắc, ý chí, nghị lực kiên cường của
Người. Phong cách tư duy Hồ Chí Minh luôn đặt cách mạng Việt Nam trong
mối quan hệ chặt chẽ, không tách rời với cách mạng thế giới.
Khái niệm phong cách tư duy Hồ Chí Minh đề cập đến những nguyên
tắc chỉ đạo quá trình tư duy của Người. Đặc điểm nổi bật trong phong cách tư
duy ấy là tính độc lập, tự chủ, sáng tạo, lý luận thống nhất với thực tiễn, thiết
thực và cụ thể, kiên định và mềm dẻo. Khi học tập, nghiên cứu phong cách tư

duy Hồ Chí Minh cần phải phân biệt sự khác nhau giữa tư duy Hồ Chí Minh
và tư tưởng Hồ Chí Minh.Tư tưởng Hồ Chí Minh là sản phẩm, kết quả của
q trình tư duy Hồ Chí Minh, biểu hiện ở các quan điểm, luận điểm, đồng
thời thông qua tư tưởng để tìm hiểu phong cách tư duy của Người.

9


Có thể khẳng định phong cách tư duy Hồ Chí Minh là một trong những
phong cách đặc sắc nhất đã tạo nên tầm vóc vĩ đại của Người, nguồn gốc của
tất cả phong cách Hồ Chí Minh đều xuất phát từ tư duy của Người, tư duy
khoa học quyết định thành cơng của cuộc đời Hồ Chí Minh.
Phong cách tư duy Hồ Chí Minh gồm những đặc điểm cơ bản đó là :
Phong cách tư duy Hồ Chí Minh ln độc lập, tự chủ, sáng tạo, Phong cách tư
duy Hồ Chí Minh ln thống nhất giữa lý luận và thực tiễn, Phong cách tư
duy Hồ Chí Minh có sự kế thừa và phát triển, cụ thê và thiết thực, Phong cách
tư duy Hồ Chí Minh kiên định và linh hoạt. Với các đặc trưng nêu trên, phong
cách tư duy Hồ Chí Minh đã thể hiện đầy đủ một phong cách tư duy khoa
học, vừa mang tính độc đáo, rất riêng của Người lại vừa mang tính phổ biến
bởi tính dân tộc và cách mạng. Phong cách ấy rất cần thiết và có ý nghĩa
quyết định đến sự thành cơng trong thực tiễn. Do vậy, cùng với việc học tập
tư tưởng, tấm gương đạo đức, cần học tập cả phong cách của Người, đặc biệt
là phong cách tư duy.
1.1.2. Quan niệm, tiêu chí đánh giá việc vận dụng phong cách tư duy
Hồ Chí Minh cho học viên đào tạo CTV ở Tiểu đồn 4, Trường Sĩ quan
Chính Trị
* Quan niệm việc vận dụng phong cách tư duy Hồ Chí Minh cho học
viên đào tạo CTV ở Tiểu đoàn 4, Trường Sĩ quan Chính Trị
Phong cách tư duy của mỗi con người khơng tự nhiên có mà được hình
thành, phát triển qua quá trình bồi dưỡng, củng cố dưới tác động của các tổ

chức, lực lượng trong Nhà trường và sự nỗ lực vươn lên của mỗi học viên,
nhằm biến quá trình bồi dưỡng thành quá trình tự bồi dưỡng để hình thành
cho mình có phong cách tư duy khoa học, cụ thể, thiết thực phù hợp với chức
trách, nhiệm vụ được giao.
Đội ngũ học viên đào tạo CTV ở Tiểu đoàn 4, Trường Sĩ quan Chính trị
hiện nay là đối tượng được đào tạo để trở thành người người chủ trì về chính
10


trị ở đơn vị cấp phân đội. Vì vậy, để đáp ứng yêu cầu trên thì ngay trong quá
trình giáo dục - đào tạo ở Nhà trường phải bồi dưỡng cho học viên có phong
cách ứng xử đáp ứng với chức trách, nhiệm vụ của CTV. Đặc biệt là phải tích
cực bồi dưỡng cho họ phong cách tư duy Hồ Chí Minh. Trên cơ sở đó, hình
thành ở học viên động cơ, thái độ, trách nhiệm học tập đúng đắn, từng bước
chuyển thể phong cách tư duy Hồ Chí Minh thành một thành tố quan trọng
trong nhân cách người học.
Từ cách tiếp cận trên, chúng tôi quan niệm: Vận dụng phong cách tư
duy Hồ Chí Minh cho học viên đào tạo CTV ở Tiểu đồn 4, Trường Sĩ quan
Chính trị hiện nay là quá trình tác động tổng hợp của các tổ chức, lực lượng
trong toàn Trường giúp học viên nhận thức đúng đắn, đầy đủ, tự giác tu
dưỡng, rèn luyện hình thành cho bản thân có phong cách tư duy Hồ Chí
Minh.
Về mục đích vận dụng phong cách tư duy Hồ Chí Minh nhằm giúp cho
học viên hình thành sự tư duy sáng tạo, khoa học trong cách đánh giá, phân
tích và xử lý các vấn đề khác nhau, từ đó phục vụ cho q trình sinh hoạt học
tập công tác hàng ngày ở đơn vị và đáp ứng được yêu cầu, chức trách trên
cương vị người Chính trị viên sau này.
Chủ thể vận dụng phong cách tư duy vào q trình học tập cơng tác ở
Tiểu đồn 4 là học viên đào tạo CTV, các lực lượng tham gia giáo dục trong
toàn trường, thường xuyên, trực tiếp là Đảng ủy, chỉ huy tiểu đoàn 4, cán bộ

các đại đội quản lý học viên của Tiểu đoàn; giảng viên các khoa; cán bộ các
cơ quan trong Nhà trường.
Đối tượng vận dụng phong cách tư duy Hồ Chí Minh là toàn thể học
viên đào tạo CTV ở Tiểu đoàn 4, đây vừa là đối tượng chịu tác động trực tiếp
bởi các chủ thể nói trên, đồng thời cũng vừa là chủ thể trực tiếp quyết định
việc tự bồi dưỡng, nâng cao khả năng tư duy

11


Hình thức vận dụng phong cách tư duy Hồ Chí Minh ở Tiểu đoàn 4 hết
sức đa dạng và phong phú, bao gồm những buổi học tập, lên lớp lý luận về
phong cách tư duy của Người, hội thi tuyên truyền, kể chuyện về phong cách
tư duy Hồ Chí Minh; Hoạt động ngoại khóa học tập phong cách tư duy của
Người….là những hoạt động hết sức thiết thực và hiệu quả. Phương pháp có
thể là quan sát trực quan, hoặc nghiên cứu chuyên sâu, hoặc gắn cụ thể vào
hoạt động thực tiễn…..
Nội dung cơ bản về vận dụng phong cách tư duy Hồ Chí Minh cho học
viên đào tạo CTV ở Tiểu đồn 4, Trường Sĩ quan Chính trị hiện nay, căn cứ
vào những đặc trưng cơ bản về phong cách tư duy Hồ Chí Minh nói chung,
căn cứ vào chức trách nhiệm vụ người CTV sau khi ra trường, đề tài cho rằng
cần tập trung bồi dưỡng những phẩm chất cơ bản sau:
Một là sự độc lập, tự chủ và sáng tạo, khơng rập khn máy móc
trong tư duy.
Với cương vị là người chủ trì về chính trị, là người đưa những đường
lối chủ trương của Đảng các cấp đến thực tế sinh hoạt cong tác của bộ đội,
phong cách tư duy của người CTV được quan sát từ nhiều phía, nó tác động
lớn đến tâm lý, tư tưởng, tình cảm của bộ đội; ảnh hưởng khơng nhỏ đến uy
tín, hiệu quả tuyên truyền, giáo dục, thuyết phục, cũng như chất lượng hồn
thành nhiệm vụ của CTV. Trong cơng việc cũng như trong sinh hoạt, người

CTV phải luôn thể hiện sự sáng tạo trong cách nghĩ cách làm, đồng thời phải
có lập trường quan điểm kiên định vững vàng trong mọi tình huống, sẵn sàng
đứng ra bảo vệ quyền lợi chính đáng của bộ đội. Phong cách độc lập, sáng tạo
của người CTV tạo nên sự nghiêm túc trong sinh hoạt cơng tác, thể hiện uy
tín của người chỉ huy trước đơn vị và còn là tấm gương để cán bộ, chiến sĩ
trong đơn vị noi theo.
Hai là, lý luận gắn với thực tiễn, lời nói gắn liền với việc làm cụ thể

12


Hồ Chí Minh ln xác định đúng vai trị của thực tiễn đối với lý luận,
cũng như lý luận đối với thực tiễn. Người nói “Thực hành sinh ra hiểu biết,
hiểu biết tiến lên lý luận, lý luận lãnh đạo thực hành”
Hồ Chí Minh ln phê phán đấu tranh với lối tưu duy rập khn, máy
móc, khơ cứng, duy lý, khơng có sức thut phục, trong tư duy phải thấu tình
đạt lý . Đối với tổ chức Đảng Người chỉ rõ: “Đảng phải luôn luôn xét lại
những nghị quyết và những chỉ thị của mình đã thi hành thế nào. Nếu khơng
vậy thì những nghị quyết và chỉ thị đó sẽ hóa ra lời nói sng mà cịn hại đến
lịng tin cậy của nhân dân đối với Đảng”. Đây chính là kim chỉ nam chỉ đạo
cả quá trình xây dựng và trưởng thành của Đảng ta, và là bài học kinh nghiệm
quý báu của mỗi người CTV.
Thực tế hiện nay ở nhiều đơn vị cơ sở vẫn có quan niệm cho rằng,
người CTV tiến hành công tác chủ yếu dựa nhiều vào lý luận được trang bị tại
Nhà trường, ít có sự liên hệ vào thực tiễn đời sống sinh hoạt, công tác, huấn
luyện của bộ đội. Do vậy người CTV cần chuyển hóa những kiến thức, kĩ
năng tay nghề của bản thân vào thực tiễn cơng tác, lời nói gắn với việc làm cụ
thể thiết thực từ đó mới gây dựng được lòng tin cho cán bộ chiến sĩ đơn vị,
mới trách được những suy nghĩ sai lệch rằng CTV chỉ có lý luận sng, xa rời
thực tế.

Ba là luôn kế thừa và phát triển, cụ thê và thiết thực trong tư duy,
làm việc .
Mỗi nguời CTV trong quân đội nhân dân Việt Nam cần rèn luyện một
phong cách tư duy độc lập tự chủ sáng tạo, thiết thực, gắn với thực tiễn cần
biết làm giàu vốn trí tuệ của mình. CTV cần biết kế thừa các kinh nghiệm của
những người đi trước một cách có phê phán, chọn lọc, khơng bao giờ sao
chép máy móc, cũng khơng bao giờ phủ định một cách giản đơn, mà cần có
sự phân tích sâu sắc để tìm ra những yếu tố tích cực, làm giàu thêm vốn kiến
thức và hành trang Cơng tác đảng- cơng tác chính trị của mình
13


Song song với lối tư duy có sự kế thừa và phát triển, người CTV cần
rèn luyện tư duy cụ thể, thiết thực và hiệu quả. Trong giáo dục và rèn luyện
đội ngũ cán bộ Đảng viên, Hồ Chí Minh yêu cầu cán bộ, đảng viên của Đảng
phải hoạt động thiết thực, những hành động cụ thể, góp phần giành và giữ nền
độc lập dân tộc, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân, xây dựng
đất nước giàu mạnh, chứ không phải tư duy chung trừu tượng xa rời điều kiện
thực tiễn.Dó đó người CTV cần tích cực tìm tịi, nghiên cứu để tìm ra biện
pháp, việc làm cụ thể để nâng cao đời sống, chất lượng huấn luyện bộ đội.
Ba là, sự kiên định và linh hoạt trong mọi tình huống.
Trong q trình cơng tác sau này người CTV phải đối mặt với rất nhiều
tình huống phát sinh trong công việc, đồi hỏi người CTV cần giải quyết đúng
đắn mối quan hệ giữa kiên định và linh hoạt, uyển chuyển trong phương pháp,
song không xa rời ngun tắc, khơng cứng nhắc rập khn máy móc. Để giải
quyết vấn đề phát sinh, CTV cần phải “Dĩ bất biến ứng vạn biến”, tư duy “Dĩ
bất biến ứng vạn biến” là sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa tính nguyên tắc, sự
kiên định, vững chắc về mục tiêu, đồng thời linh hoạt trong biện pháp giải
quyết tình hình.Phẩm chất đó được biểu hiện đặc biệt rõ trong mối quan hệ
qua lại giữa CTV với đồng cấp, với cấp dưới và với cấp trên. Trong mối quan

hệ với cấp dưới và đồng cấp, CTV cần có thái độ dân chủ và công bằng, tôn
trọng và chú ý lắng nghe. Trong mối quan hệ với cấp trên, CTV phải thể hiện
sự trọng thị, trung thực, khiêm tốn nhưng không tự ti, không a dua, tăng bốc,
luồn cúi, khơng vì tư lợi mà đánh mất nhân cách của mình, thẳng thắn phê
phán những biểu hiện sai trái, giải quyết hài hịa nhưng khơng hịa tan .
* Tiêu chí đánh giá việc vận dụng phong cách tư duy Hồ Chí Minh cho
học viên đào tạo CTV tại Tiểu đồn 4, Trường Sĩ quan Chính trị.
Để có thể kiểm chứng được chất lượng của hoạt động vận dụng phong
cách tư duy Hồ Chí Minh vào q trình học tập cơng tác cho học viên Tiểu
đồn 4, Trường Sĩ quan Chính trị, bên cạnh việc thực hiện tốt các giải pháp
14


được đề ra, đòi hỏi phải xây dựng được các thang tiêu chí trên các mặt cụ thể
trong đó bao gồm:
Thứ nhất: Nhóm tiêu chí đánh giá về nhận thức, trách nhiệm, sự phối hợp
của các chủ thể trong việc vận dụng phong cách tư duy Hồ Chí Minh và q
trình học tập cơng tác cho học viên Tiểu đồn 4, Trường Sĩ quan Chính trị.
Khi đánh giá hoạt động vận dụng phong cách tư duy của học viên Tiểu
đoàn 4, trước tiên cần xem xét nhận thức, trách nhiệm và năng lực của chủ thể
và khách thể của hoạt động vận dụng phong cách tư duy Hồ Chí Minh. Chỉ
trên cơ sở nhận thức sâu sắc nội dung, vị trí, ý nghĩa, tầm quan trong của việc
vận dụng phong cách tư duy Hồ Chí Minh, các tổ chức, lực lượng mới hình
thành quyết tâm, xác định nội dung, hình thức biện pháp vận dụng đúng đắn,
phù hợp, khắc phục triệt để những khó khăn, tạo mơi trường tu dưỡng, rèn
luyện đúng đắn. Theo đó, để xác định nhóm tiêu chí này trên thực tế cần căn
cứ vào những dấu hiệu chủ yếu sau đây:
- Mức độ nhận thức của chủ thể trong hoạt động vận dụng về vị trí, vai
trò, tầm quan trọng của việc vận dụng phong cách tư duy Hồ Chí Minh cũng
như tác dụng to lớn của nó đối với việc nâng cao chất lượng giáo dục - đào

tạo học viên đào tạo CTV tiểu đoàn 4, Trường Sĩ quan Chính trị.
- Tinh thần, thái độ, trách nhiệm của các lực lượng giáo dục trong Nhà
trường, đặc biệt là của Đảng ủy, chỉ huy Tiểu đoàn 4, cấp uỷ, chỉ huy các đại
đội trong việc xác định các chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo nhiệm vụ
giáo dục, đào tạo bồi dưỡng cho học viên đào tạo CTV; đồng thời tích cực,
chủ động xây dựng kế hoạch học tập, rèn luyện của học viên đào tạo CTV ở
Tiểu đoàn 4 theo các nội dung của phong cách tư duy Hồ Chí Minh.
- Mức độ nhận thức, ý thức, động cơ phấn đấu tu dưỡng rèn luyện
phong cách tư duy Hồ Chí Minh của mỗi học viên trong toàn tiểu đoàn, được
thể hiện ở sự hiểu biết các nội dung cơ bản của phong cách tư duy Hồ Chí

15


Minh; ý thức trách nhiệm và quyết tâm phấn đấu của học viên trong tu dưỡng
rèn luyện hình phong cách tư duy Hồ Chí Minh
- Sự phối hợp của các chủ thể trong tham gia các hoạt động bồi dưỡng
phong cách tư duy Hồ Chí Minh, có thể phân ra thành các mức đánh giá khác
nhau như : Nhiệt tình, trách nhiệm; Thờ ơ;... từ đó mới đưa ra những đánh giá
khách quan, cũng như phương hướng, biện pháp đổi mới hoạt động trong các
giai đoạn tiếp theo.
Thứ hai: Nhóm tiêu chí đánh giá nội dung, phương thức lãnh đạo và tổ
chức thực hiện của các lực lượng trong việc vận dụng phong cách tư duy Hồ
Chí Minh vào quá trình học tập cơng tác cho học viên Tiểu đồn 4, Trường Sĩ
quan Chính trị.
Nội dung, hình thức, biện pháp tác động của chủ thể đóng vai trị quyết
định đến chất lượng của hoạt động vận dụng phong cách tư duy Hồ Chí Minh
vào thực tiễn. Trong nhóm tiêu chí này khi đánh giá cần chỉ rõ những dấu
hiệu cơ bản sau:
- Nội dung tuyên truyền, giáo dục về tư tưởng, đạo đức, phong cách tư

duy Hồ Chí Minh gắn với việc thực hiện Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị; việc
lồng ghép tuyên truyền, giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách HCM trong
nội dung, chương trình giảng dạy và các hoạt động khác của đơn vị, như: hoạt
động dân vận kết nghĩa, tuyên truyền cổ động...
- Các hình thức tuyên truyền, giáo dục, bồi dưỡng phong cách tư duy
Hồ Chí Minh của các lực lượng sư phạm trong nhà trường (Cơ quan chính trị,
đào tạo, các khoa giáo viên, lãnh đạo, chỉ huy và đội ngũ cán bộ quản lý học
viên) đối với học viên đào tạo CTV ở Tiểu đoàn 4.
- Phương pháp bồi dưỡng phong cách tư duy Hồ Chí Minh của các lực
lượng giáo dục đối với học viên đào tạo CTV ở Tiểu đoàn 4. Đó là tổng thể
các cách thức tác động đến nhận thức của học viên, cách thức bố trí sắp xếp,

16


lồng ghép nội dung bồi dưỡng sao cho phù hợp với đặc điểm nhận thức, cách
thức kiểm tra, uấn nắn, đánh giá kết quả.
Thứ ba: Nhóm tiêu chí đánh giá kết quả của việc vận dụng phong cách
tư duy Hồ Chí Minh vào q trình học tập cơng tác cho học viên Tiểu đồn 4,
Trường Sĩ quan Chính trị.
Đây chính là thước đo đánh giá kết quả vận dụng phong cách tư duy Hồ
Chí Minh cho học viên Tiểu đồn 4. Thể hiện ở những dấu hiệu cơ bản sau:
- Tính tích cực, tự giác tu dưỡng, rèn luyện của học viên theo các nội
dung bồi dưỡng phong cách tư duy Hồ Chí Minh, phương pháp, tác phong
cơng tác của học viên thể hiện trong sinh hoạt học tập hàng ngày như: sự sáng
tạo trong tư duy, kết quả học tập, kế hoạch học tập, rèn luyện tư duy cụ thể,
khoa học......
- Kết quả học tập đạt khá trở lên, kết quả thực tập đạt giỏi, kết quả rèn
luyện đạt tốt, Đảng viên hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên, Đoàn viên hoàn
thành xuất sắc nhiệm vụ...

1.2.Thực trạng chất lượng và kinh nghiệm vận dụng phong cách tư
duy Hồ Chí Minh vào q trình học tập, cơng tác cho học viên Tiểu đồn
4 Trường Sĩ Quan Chính Trị
1.2.1.Đặc điểm học viên Tiểu đồn 4
* Có động cơ phấn đấu rõ ràng, ý thức trách nhiệm cao trong học tập
Thực tế cho thấy, để được trở thành học viên đào tạo CTV tại Trường Sĩ quan
Chính trị, các học viên đều đã trải qua một thời điểm, một giai đoạn khó khăn
vất vả, đó là q trình phấn đấu, ơn luyện tích cực và trải qua đợt thi tuyển
sinh đại học nghiêm túc … Vì vậy, khi vào học mỗi học viên đều nhận thức
đầy đủ giá trị phấn đấu của bản thân, từ đó xây dựng động cơ, trách nhiệm
đúng đắn trong học tập, rèn luyện. Mặt khác, quá trình học tập có được kết
quả tốt sẽ liên quan trực tiếp đến vấn đề sắp xếp, sử dụng cán bộ; đến sự tiến
bộ phát triển và cả lợi ích vật chất, tinh thần của từng người ngay sau tốt
17


nghiệp và điều động cơng tác. Do vậy, chính nhu cầu học để làm việc, trở
thành cán bộ, được phục vụ lâu dài; học để tiến bộ phát triển, là động lực
mạnh mẽ, trực tiếp bên trong mỗi người để thơi thúc sự hăng hái, tích cực,
trách nhiệm học tập, rèn luyện và cũng là điều kiện quan trọng cho quá trình
nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo, ở các đơn vị học viên đào tạo CTV.
* Học viên đều trong độ tuổi thanh niên, tuy vậy, có sự không đồng đều
về khả năng nhận thức và địa bàn cư trú khác nhau
Đây là đặc điểm lớn chi phối khơng nhỏ đến q trình quản lý, giáo
dục, rèn luyện đội ngũ học viên về mọi mặt. Học viên đều đang ở độ tuổi từ
18 đến 25. Đây là lứa tuổi có rất nhiều ưu thế về sức trẻ, niềm đam mê học
hỏi; về sự nhanh nhạy, nhiệt tình, mang trong mình nhiều hồi bão, khát vọng,
thích tìm tịi khám phá… Do đặc điểm, tâm lý lứa tuổi ngoài thế mạnh vốn có,
vẫn bộc lộ một số hạn chế như: tính tự phụ, thiếu kiềm chế, dễ bị kích động,
thiếu sự suy nghĩ tính tốn trong cơng việc… hơn nữa lại chưa được rèn luyện

thử thách trong những điều kiện khó khăn, phức tạp; trình độ giác ngộ, bản
lĩnh chính trị chưa bảo đảm sự vững chắc, nhận thức, hiểu biết về chính trị xã hội cịn ở mức độ; kinh nghiệm, vốn sống thực tiễn còn mỏng. Mặt khác,
học viên đến từ nhiều vùng, miền khác nhau sẽ có ảnh hưởng của các phong
tục, tập quán, nếp sống, suy nghĩ và hành động khác nhau… Thấy được một
số bất cập này đòi hỏi việc vận dụng phong cách tư duy vào q trình học tập
cơng tác của học viên phải có nội dung, hình thức phù hợp với đối tượng và
phải tuỳ đặc điểm, trình độ đối tượng để lựa chọn phương pháp thích hợp mới
có thể đem lại hiệu quả thiết thực.
* Môi trường sinh hoạt học tập cơng tác có sự thay đổi qua các
năm học.
Sau khi kết thúc năm học thứ 2 tại khu A, Tiểu đoàn 4 nhận quyết
định của Thủ trưởng Nhà trường chuyển lên khu B học tập công tác. Môi
trường học tập cơng tác có sự thay đổi có ảnh hưởng tác động không nhỏ
18


tới nhận thức, ý thức, thái độ trách nhiệm của học viên trong q trình học
tập cơng tác.
Khu B có nhiều đặc điểm khác biệt so với khu A, song song với học tập
trên giảng đường, học viên còn phải thực hiện nhiều nhiệm vụ đan xen như
tăng gia sản xuất, thực hiện các nhiệm vụ đột xuất của Nhà trường… Mơi
trường sống có sự thay đổi, học viên phải dần làm quen với văn hóa nhà cao
tầng, có sự thay đổi lớn về cách thức sinh hoạt học tập công tác cũng như quỹ
thời gian.
Đặc biệt bước sang năm học thứ ba, học viên được tiếp cận với nhiều
môn học mới, môn học chuyên ngành, lượng kiến thức cũng tương đối nhiều
hơn so với các năm học trước, đòi hỏi yêu cầu cao hơn trong tư duy, nhận
thức, phương pháp và cách tiếp cận nội dung, tiếp cận vấn đề, giải quyết vấn
đề của học viên.
Năm học thứ ba, học viên cũng bắt đầu được tiếp cận với môn học Tư

tưởng Hồ Chí Minh, đây là mơn học trực tiếp góp phần nâng cao nhận thức
cho học viên về những vấn đề liên quan đến tư tưởng đạo đức phong cách Hồ
Chí Minh, trong đó có vấn đề tư duy của Người từ đó cũng là cơ sở để hình
thành, vận dụng phong cách tư duy Hồ Chí Minh vào các hoạt động hang
ngày của đơn vị.
Từ những đặc điểm trên cách thức tư duy của học viên cũng có những
chuyển biến rõ rệt theo nhiều chiều hướng khác nhau, nhiều đồng chí học viên
đã tìm tịi được nhiều phương pháp tư duy, học tập sáng tạo thích nghi tốt với
môi trường học tập công tác mới. Tuy nhiên vẫn còn một bộ phận học viên
còn thụ động trong nghiên cứu ra phương pháp học tập tư duy hiệu quả, vẫn
còn đổ lỗi do thiếu quỹ thời gian, do tác động của yếu tố ngoại cảnh hay phải
thực hiện nhiều nhiệm vụ đan xen cùng một thời điểm…. dẫn tới kết quả học
tập chưa thực sự tốt.

19


* Đã được giáo dục, tìm hiểu về cuộc đời sự nghiệp, những giá trị cốt
lõi trong tư tưởng đạo đức phong cách Hồ Chí Minh.
Việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức phong cách Hồ Chí Minh
đã được Bộ Chính trị xác định là việc làm cần thiết, đặc biệt quan trọng của
toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta trong giai đoạn hiện nay, đã được cụ thể
hóa vào những cuộc vận động, những Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng ta trong
từng giai đoạn khác nhau.
Xác định, học tập và làm theo tư tưởng đạo đức và phong cách Hồ Chí
Minh hiện nay đã trở thành một cuộc vận động lớn của toàn Đảng, toàn dân,
toàn quân ta, bởi vậy trong thời gian qua Đảng ủy chỉ huy Tiểu đồn 4 đã có
nhiều hoạt động thiết thực nhằm giáo dục, tuyên truyền cho toàn thể cán bộ
học viên nhân viên chiến sĩ trong toàn đơn vị về những giá trị cốt lõi bền
vững trong di sản tư tưởng đạo đức và đặc biệt là phong cách Hồ Chí Minh.

Nhiều hoạt động thiết thực thường xuyên được Tiểu đồn tổ chức có
thể nhắc đến như chun mục truyền thanh nội bộ, Kể chuyện Bác Hồ, ngày
này năm xưa. Thông qua những mẩu chuyện về cuộc đời sự nghiệp của Chủ
tịch Hồ Chí Minh đã giúp cho học viên hiểu thêm về vị lãnh tụ vĩ đại của dân
tộc Việt Nam, qua đó càng thêm thấm nhuần về những giá trị trong tư tưởng,
đạo đức, phong cách của Người.
Song song với truyền thanh nội bộ, Tiểu đồn cịn tổ chức cuộc thi
tuyên truyền về học tập và làm theo phong cách Hồ Chí Minh. Qua hội thi
tồn thể cán bộ, học viên đặc biệt là các thí sinh tham gia có điều kiện nghiên
cứu, tìm hiểu về di sản phong cách của Người, từ đó thúc đẩy phong trào
nghiên cứu và học tập theo tư tưởng đạo đức phong cách Hồ Chí Minh của
đơn vị ngày càng diễn ra sơi nổi, có chều sâu, đem lại hiệu quả thiết thực. Tư
tưởng, đạo đức, phong cách của Người đang dần trở thành nền tảng tinh thần
vững chắc trong toàn đơn vị.

20