Bài giảng Chương 9 - Bài 56: Hóa học và vấn đề phát triển kinh tế

Chương 9 : HÓA HỌC VÀ VẤN ĐỀ PHÁT
TRIỂN KINH TẾ , XÃ HỘI , MƠI TRƯỜNG
Hóa học và vấn đề phát triển kinh tế
Hóa học và vấn đề xã hội
Hóa học và vấn đề mơi trường
Nghành hóa học cùng các nghành khoa học khác đã đóng góp rất
lớn vào sự phát triển kinh tế , xã hội , góp phần làm cho cuộc
sống vật chất , tinh thần của con người ngày càng phong phú ,
chất lượng cuộc sống được cải thiện và nâng cao . Mặt khác ,
chính sự phát triển ấy cũng tạo ra những ảnh hưởng ngày càng
nghiêm trọng đối với môi trường .
Chúng ta sẽ tìm hiểu vai trị của hóa học trong các lĩnh vực của
cuộc sống .
1


Bài 56 :Hóa học và vấn đề phát
triển kinh tế
I/ Vấn đề năng lượng và nhiên liệu
II/ Vấn đề vật liệu

2


I/ Vấn đề năng lượng và nhiên liệu
1. Năng lượng và nhiên liệu có vai trị quan trọng như
thế nào đối với sự phát triển kinh tế

Các nguồn năng lượng chính:

Hãy kể tên một số nguồn

năng lượng trong thực tế ?
Mặt trời

nước

gió
3


Vấn đề năng lượng và nhiên liệu
Thực phẩm

Than đá

Phản ứng hạt nhân

Dầu mỏ
4


Vấn đề năng lượng và nhiên liệu

I/ Vấn đề năng lượng và nhiên liệu
-Có nhiều dạng năng lượng khác nhau:động
năng,nhiệtNêu
năng,hóa
năng,quang
một số dạng
năng lượngnăng,thế
năng…Từ dạng

chủnăng
yếu ,lượng
cho vínày
dụ ?có thể biến
đổi sang các dạng năng lượng khác.

Thí dụ:Khi đốt than,gỗ,dầu mỏ,tỏa ra một lượng nhiệt rất
lớn dùng để chạy động cơ,phát sáng,…như vậy là đã có
sự chuyển hóa năng lượng qua lại lẫn nhau

5


I/ Vấn đề năng lượng và nhiên liệu
Nhiên liệu khi bị đốt cháy sinh ra năng lượng (nhiệt
năng).Hiện nay nguồn cung cấp nhiên liệu chủ yếu là
than,dầu mỏ và khí tự nhiên. Các dạng nhiên liệu này
được gọi là nhiên liệu hóa thạch,có trong vỏ Trái Đất

Nhiên
cóxétvai
Hiệnlượng
nay có
Hãy nêuliệu
nhận
về trị
nhu gì
cầu?năng
Mọi
q trình

hoạt
của?con
người
cần nào
năng ?
những
nguồn
nhiên
liệu
của
conđộng
người
Cho
víchủ
dụđều
?yếu
lượng và nhiên liệu
Năng lượng và nhiên liệu được ứng dụng nhiều trong
các lĩnh vực:

6


I/ Vấn đề năng lượng và nhiên liệu

Nông nghiệp

Vật liệu xây dựng

Công nghiệp

Ngư nghiệp

Giao thông vận tải
7


I/ Vấn đề năng lượng và nhiên liệu
2/Những vấn đề đặt ra về năng lượng và nhiên liệu ?
Cùng với sự phát triển kinh tế , nhu cầu về năng lượng và
nhiên liệu ngày càng tăng .

Vd : Mức sử dụng năng lượng ở Việt Nam trong nhưng
năm gần đây mỗi năm tăng khoảng 11%. Trong khi đó
các nguồn năng lượng,nhiên liệu hóa thạch như dầu
mỏ,than đá,khí tự nhiên…khơng phải là vơ tận mà có
giới hạn và ngày càng cạn kiệt do bị khai thác quá
nhiều.

8


I/ Vấn đề năng lượng và nhiên liệu
2/Những vấn đề đặt ra về năng lượng và nhiên liệu ?
“Tất cả những mỏ dầu lớn (có trữ lượng hơn 500 triệu thùng
dầu) đã đạt mức đỉnh về sản lượng từ năm 1964. Vào năm
2000, người ta khám phá thêm được 13 mỏ dầu. Trong năm
2001, con số này là 6. Con số của năm 2002 là 2. Và năm 2003,
khơng có mỏ dầu mới nào cả. “
Theo số liệu năm 1993 , con người đã khai thác than đá

khoảng 2000 triệu tấn/năm , dầu mỏ khoảng 3000 triệu tấn/năm
Người ta dự đốn rằng,một thời gian nữa các nguồn nhiên
liệu hóa thạch trên Trái Đất sẽ cạn kiệt do con người khai thác
ngày càng nhiều để sử dụng cũng như làm vật phẩm,hàng hóa
để xuất khẩu
Khai thác và sử dụng năng lượng hóa thạch cịn là một trong
những ngun nhân chủ yếu gây nên ơ nhiễm mơi trường và
9
làm thay đổi khí hậu toàn cầu


I/ Vấn đề năng lượng và nhiên liệu
2/Những vấn đề đặt ra về năng lượng và nhiên liệu ?
Để đạt mục tiêu là nâng cao hiệu quả trong lĩnh vực
năng lượng nhằm đạt được sự phát triển bền vững , xu
thế phát triển năng lượng cho tương lai là :

3. Hóa học góp phần giải quyết vấn đề năng
lượng và nhiên liệu như thế nào ?


a/Khai thác và sử dụng nhiên liệu ít gây ơ nhiễm
mơi trường
Điều chế khí metan trong hầm ( hoặc bể) biogas để đun
nấubằng cách lên men các chất thải hữu cơ như phân gia
súc, rác thải…


Xây dựng hầm biogas

Sử dụng biogas để đun nấu


a/Khai thác và sử dụng nhiên liệu ít gây ơ nhiễm
môi trường
Sản xuất etanol từ ngô,sắn thay thế xăng,chế biến dầu thực
vật thay cho dầu điezen trong các động cơ đốt trong



a/Khai thác và sử dụng nhiên liệu ít gây ơ nhiễm
môi trường
Sản

xuất ra chất thay cho xăng từ nguồn nguyên liệu vơ
tận là khơng khí và nước.


b/ Phát triển năng lượng hạt nhân
Năng lượng được sản sinh
trong các lò phản ứng hạt
nhân đã được sử dụng
cho mục đích hịa bình .Sử
dụng trong các nhà máy
điện ngun tử

Năm 2000 , tổng cơng suất điện ngun tử trên
tồn thế giới là đạt khoảng 500 triệu kW , tuy nhiên
các nhà máy điện nguyên tử đòi hỏi kĩ thuật cao ,
vốn đầu tư lớn và cần những giải pháp an toàn .

c/ Phát triển thủy năng

Năng lượng thủy điện

Năng lượng thủy triều

Thủy năng là nguồn năng lượng sạch . Việt Nam
đã xây dựng nhiều nhà máy thủy điện như ở :
Th¸c Bà, Hòa Bỡnh , Tr An , Sn La ... . Năng
lượng thủy triều , các dòng hải lưu cũng được
nghiên cứu sử dụng

15


10/14/23

16


10/14/23

17


d/ Khai thác và sử dụng các nguồn năng lượng vô
tận khác như năng lượng mặt trời , năng lượng gió ,
địa nhiệt ...

Năng lượng mặt trời

Năng lượng địa nhiệt

e/Sử dụng năng lượng với hiệu quả cao hơn ở
từng gia đình , các khu cơng nghiệp , các cơng
trình cơng cộng ...
18


10/14/23

19


II.VẤN ĐỀ VẬT LIỆU

Vai trò của vật liệu đối với sự phát
triển kinh tế
Vật
liệuvớicósựvai
trịtriển
như
thế
nàoloại ,vật liệu là
Đồng hành
cùng
phát
của

nhân
trong
phát
tế ? xây dựng nhà
khơng thể thiếu
.Vật
liệu triển
được kinh
dùng trong
cửa,cầu cống,các cơng trình kiến trúc ...
Nhu cầu của kinh tế đối với vật liệu là vô cùng to lớn
Trong lịch sử phát triển của nhân loại đã sử dụng nhiều
loại vật liệu khác nhau

20