SKKN Một số biện pháp nâng cao chất lượng phát triển ngôn ngữ cho trẻ 45 tuổi trong trường mầm non

1

A. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
Phát triển ngôn ngữ cho trẻ là một trong những mục tiêu quan trọng nhất
của giáo dục mầm non. Ngôn ngữ là công cụ để trẻ giao tiếp, học tập và vui
chơi. Ngôn ngữ là phương tiện giao tiếp quan trọng nhất của con người với con
người trong xã hội.
Ngơn ngữ có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển nhân cách
của trẻ 4- 5 tuổi nói riêng, của con người và xã hội nói chung.
Lứa tuổi mầm non là thời kỳ phát triển ngôn ngữ tốt nhất. Đây là giai
đoạn có nhiều điều kiện thuận lợi nhất cho sự lĩnh hội ngơn ngữ nói và các kỹ
năng đọc viết ban đầu của trẻ. Ở giai đoạn này trẻ học cách sử dụng từ ngữ để
chuyển tải suy nghĩ và cảm xúc của bản thân, hiểu mục đích và cách thức con
người sử dụng chữ viết.
Ngơn ngữ chính là cơng cụ để tư duy vì thế ngơn ngữ có ý nghĩa quan
trọng đến việc phát triển nhận thức, giải quyết các vấn đề của trẻ.
Tuy trẻ còn nhỏ nhưng lại rất hiếu động, thích tìm tịi khám phá mọi thứ
xung quanh. Trẻ thường có nhiều thắc mắc trước những sự vật, hiện tượng mà
mình nhìn thấy, nghe thấy. Trẻ thường đặt ra nhiều câu hỏi như: Ai đấy?, con
gì?, cái gì?, tiếng gì?, màu gì?...
Để giúp trẻ giải đáp được những thắc mắc hàng ngày, người lớn cần trả
lời những câu hỏi của trẻ rõ ràng, ngắn gọn, đồng thời cần cung cấp thêm cho trẻ
những hiểu biết về thế giới xung quanh bằng ngôn ngữ giao tiếp mạch lạc.
Chính vì vậy mà mỗi giáo viên chăm sóc giáo dục trẻ cần chú trọng đến việc
phát triển ngôn ngữ cho trẻ và đó là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu. Bởi ngơn
ngữ là phương tiện để giúp trẻ tìm hiểu về thế giới xung quanh được dễ dàng và
hiệu quả nhất.
Đối với trẻ mầm non, ngôn ngữ giúp trẻ tích lũy được kiến thức, phát triển
tư duy và giao tiếp, bày tỏ ý muốn với người xung quanh. Ngôn ngữ là phương
tiện giúp trẻ điều chỉnh, lĩnh hội những giá trị đạo đức mang tính chuẩn mực.

Xuất phát từ những nội dung trên mà tôi đã chọn đề tài: “Một số biện
pháp nâng cao chất lượng phát triển ngôn ngữ cho trẻ 4 – 5 tuổi trong trường
mầm non” làm sáng kiến của mình nhằm tìm ra những biện pháp hữu hiệu nhất
giúp trẻ có khả năng lắng nghe, hiểu lời nói trong giao tiếp hằng ngày, trẻ có khả
năng biểu đạt bằng nhiều cách khác nhau thông qua lời nói, nét mặt, cử chỉ, điệu


2

bộ... Giúp trẻ diễn đạt rõ ràng và giao tiếp có văn hóa trong cuộc sống hằng
ngày, giúp trẻ có khả năng nghe và kể lại sự việc, kể lại chuyện. Tăng khả năng
cảm nhận vần điệu, nhịp điệu của các bài thơ, ca dao, đồng dao phù hợp với độ
tuổi của trẻ.
a) Cơ sở lí luận:
Trong q trình phát triển nhân cách tồn diện con người nói chung, trẻ
mầm non nói riêng thì ngơn ngữ có vai trị quan trọng không thể thiếu được.
Ngôn ngữ là phương tiện để giao tiếp đặc biệt đối với trẻ nhỏ, đó là phương tiện
giao lưu cảm xúc với những người xung quanh hình thành ở trẻ cảm xúc tích
cực. Ngơn ngữ là cơng cụ giúp trẻ hịa nhập với cộng đồng và trở thành một
thành viên của cộng đồng. Nhờ có những lời chỉ dẫn của người lớn mà trẻ dần
dần hiểu được những quy định chung của xã hội mà mọi người điều phải thực
hiện theo những quy định chung đó.
Ngơn ngữ là phương tiện giúp trẻ tìm hiểu khám phá, nhận thức về mơi
trường xung quanh. Nhờ có ngơn ngữ mà trẻ nhận biết về nhiều màu sắc, hình
ảnh …của các sự vật, hiện tượng trong cuộc sống hàng ngày.
Ngôn ngữ là công cụ để trẻ học tập, vui chơi - những hoạt động chủ yếu
của trường mầm non. Ngôn ngữ được tích hợp trong tất cả các loại hình hoạt
động giáo dục, ở mọi nơi, mọi lúc. Như vậy, ngôn ngữ cần cho tất cả các hoạt
động và ngược lại, mọi hoạt động tạo cơ hội cho ngôn ngữ trẻ phát triển.
Sự phát triển toàn diện của đứa trẻ bao gồm cả sự phát triển về đạo đức,

chuẩn mực hành vi văn hóa. Ngơn ngữ phát triển sẽ giúp cho trẻ mở rộng giao
tiếp. Điều này làm cho trẻ có điều kiện học hỏi những gì tốt đẹp xung quanh trẻ.
Ngôn ngữ phát triển giúp trẻ sớm tiếp thu những giá trị thẩm mĩ trong thơ
ca, truyện kể - những tác phẩm nghệ thuật ngôn từ đầu tiên người lớn có thể
đem đến cho trẻ. Đó là sự tác động của lời nói nghệ thuật như một phương tiện
hữu hiệu giáo dục thẩm mĩ cho trẻ.
Đặc biệt đối với trẻ 4-5 tuổi cần giúp trẻ phát triển mở rộng các vốn từ,
biết sử dụng nhiều loại câu bằng cách thường xun nói chuyện về sự vật, hiện
tượng, hình ảnh… mà trẻ nhìn thấy trong sinh hoạt hàng ngày, nói cho trẻ biết
đặc điểm, tính chất cơng dụng của chúng từ đó hình thành ngơn ngữ cho trẻ.
b) Cơ sở thực tiễn:
Trường mầm non là trường học đầu tiên có điều kiện, có cơ hội lớn hơn
để giáo dục ngơn ngữ cho trẻ. Có thể khẳng định rằng: Phát triển ngôn ngữ là


3

mục tiêu quan trọng nhất, cần thiết nhất, bắt đầu sớm nhất và cần được quan tâm
nhất.
Năm nay tôi được phân công dạy lớp mẫu giáo 4 - 5 tuổi. Thời gian đầu
tơi nhận thấy trẻ hay nói trống khơng, trả lời câu ngắn, đa số trẻ dùng từ không
đúng. Sử dụng câu chưa đúng với ý nghĩa trong câu. Vì thế để trẻ dễ giao tiếp và
lĩnh hội kiến thức tốt cần phải giúp trẻ hình thành và phát triển ngôn ngữ ngay từ
tuổi mẫu giáo, để trẻ hiểu vấn đề qua lời nói của người khác và biết diễn đạt vấn
đề qua lời nói của mình. Đó là một điều cần thiết nhưng không phải là dễ.
Nhưng được sự quan tâm chỉ đạo trực tiếp của Phòng Giáo Dục huyện Cờ Đỏ
cùng với sự giúp đỡ nhiệt tình của Ban giám hiệu về chuyên môn, cơ sở vật
chất, tổ chức dự giờ thao giảng góp ý từ đó bản thân đã rút ra một số kinh
nghiệm để nâng cao chất lượng giảng dạy trong hoạt động phát triển ngôn ngữ
cho trẻ.

2. Giới hạn đề tài:
Tổ chức hoạt động nâng cao chất lượng phát triển ngôn ngữ cho trẻ 4-5
tuổi nhằm giúp trẻ tích lũy được kiến thức, phát triển tư duy và giao tiếp, bày tỏ
ý muốn với người xung quanh, từ đó góp phần thúc đẩy sự phát triển năng lực
cho trẻ, nâng cao chất lượng, hiệu quả trong hoạt động phát triển ngơn ngữ cho
trẻ. Vì thế phạm vi đề tài của tôi áp dụng đối với trẻ 4 - 5 tuổi trong trường
mầm non.
B. PHẦN NỘI DUNG
1. Thực trạng của vấn đề:
a) Thuận lợi:
- Đa số trẻ đã học qua lớp mẫu giáo 3-4 tuổi, có thói quen và nề nếp tốt.
- Giáo viên được Ban giám hiệu tạo điều kiện cho tham gia các lớp tập
huấn chuyên môn tại huyện, dự chuyên đề mẫu tại 1 số trường mầm non trong
huyện.
- Đa số phụ huynh trong lớp có sự phối hợp với giáo viên trong việc chăm
sóc giáo dục trẻ, hỗ trợ các nguyên vật liệu làm đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho
hoạt động hàng ngày của lớp.
b) Khó khăn:
- Nhà trường, lớp cịn khó khăn về cơ sở vật chất, về trang thiết bị trong
cơng tác chăm sóc giáo dục trẻ.


4

- Cịn số ít phụ huynh chưa quan tâm nhiều đến việc dành thời gian trò
chuyện với trẻ hàng ngày nên trong lớp có một số trẻ cịn nói ngọng, rụt rè, nhút
nhát, ngại tiếp xúc với bạn bè.
-Vốn từ của trẻ cịn ít, một số trẻ chưa nói được những câu mạch lạc, có
nghĩa.
- Cịn để cho trẻ tiếp xúc nhiều với điện thoại, ít giao tiếp với mọi người

xung quanh trẻ.
* Kết quả khảo sát đầu năm:
Đạt
Nội dung

Tổng
số
15/25
14/25
13/25
14/25

Tỉ lệ %

Chưa đạt
Tổng số

Tỉ lệ %

Tính tự tin trong giao tiếp
60
10/25
40
Khả năng nghe và hiểu ngôn ngữ
56
11/25
44
Trẻ hứng thú tham gia kể chuyện sáng tạo.
52
12/25

48
Ngôn ngữ rõ ràng mạch lạc
56
11/25
44
2. Những giải pháp thực hiện:
2.1. Qua hoạt động có chủ đích làm quen với văn học.
- Dạy trẻ đọc thơ diễn cảm
Nhiệm vụ phát triển ngôn ngữ là một nhiệm vụ có tầm quan trọng hàng
đầu ở các lứa tuổi, nó đặc biệt quan trọng trong q trình tổ chức hoạt động
dạy trẻ đọc thơ diễn cảm cho trẻ em ở lứa tuổi mầm non. Đó là một trong
những phương pháp rèn luyện phát triển ngơn ngữ nói cho trẻ. Khi đọc thuộc
lịng thơ trẻ sẽ làm cho ngơn ngữ của mình thêm sinh động, uyển chuyển, biểu
cảm giúp trẻ thể hiện tình cảm, suy nghĩ của tác giả.
Nhận thấy rõ được tầm quan trọng của việc phát triển ngôn ngữ thông
qua việc dạy trẻ đọc thơ diễn cảm tôi ln tìm tịi những phương pháp biện
pháp tốt nhất để trẻ phát âm và diễn đạt được mạch lạc.
Để trẻ cảm thụ tốt ngôn ngữ của câu thơ, điều quan trọng nhất là phải đọc
diễn cảm, thể hiện nhịp điệu, âm điệu và sắc thái của bài thơ. Tôi tập đọc diễn
cảm và thuộc bài thơ trước khi đọc cho trẻ nghe. Khi dạy trẻ đọc thơ cơ phải tìm
hiểu nhịp điệu, âm điệu của bài thơ. Trò chuyện với trẻ về nội dung bài thơ, giải
thích nghĩa của một số từ, ý của các câu thơ, vẻ đẹp của các câu thơ mô tả, kết
hợp với tranh minh họa hoặc làm các động tác minh họa. Tôi đọc cho trẻ nghe
nhiều lần, đọc thơ theo cá nhân, theo nhóm, luyện tập cách đọc diễn cảm.
- Trong giờ kể chuyện:


5

Cô sẽ kể thật diễn cảm thể hiện rõ giọng điệu của từng nhân vật để trẻ dễ

cảm nhận và cuốn hút trẻ lắng nghe, cơ giảng nghĩa từ khó, đặt câu hỏi khích lệ
trẻ nhắc lại lời thoại của nhân vật từ đó cơ sẽ sửa phát âm cho trẻ.
Ngoài việc chuẩn bị đồ dùng đồ chơi đẹp hấp dẫn thì giọng đọc, lời kể
cũng đóng vai trị quan trọng. Trước khi trẻ làm quen một câu chuyện cổ tích
nào đó thì giáo viên phải dành thời gian tìm hiểu nội dung câu chuyện và tính
cách của nhân vật trong truyện.
Ví dụ: Khi cho trẻ làm quen với tác phẩm “Dê con nhanh trí”
Tơi dành thời gian tìm hiểu nội dung câu truyện, tìm hiểu về tính cách của
nhân vật trong truyện: Dê mẹ, dê con, con sói khi kể thực sự thu hút trẻ.
+ Giọng Dê con nhí nhảnh.
+ Giọng Dê mẹ chậm dãi giọng ấm áp.
+ Giọng sói to ồm ồm
- Phát triển ngơn ngữ cho trẻ thơng qua các bài đồng dao, ca dao, trị
chơi, câu đố dân gian
Đồng dao, ca dao như một bức tranh với nhiều màu sắc thể hiện sự phong
phú, đa dạng của cuộc sống, từ đời sống sinh hoạt vật chất và tinh thần, tình
cảm của con người, nó có giá trị về mặt trí tuệ, tình cảm và ngơn ngữ, ảnh
hưởng rất lớn đến việc hình thành, phát triển nhân cách trẻ.
Ngôn ngữ trong đồng dao, ca dao là ngôn ngữ hát, kể, giàu tính nhạc, giàu
hình ảnh, có sức tạo hình. Nó rất phù hợp với việc rèn cho trẻ phát âm, tích lũy
vốn từ, hiểu nghĩa của từ, nắm ngữ pháp, lối nói trơi chảy, uyển chuyển.
Để phát huy tính tích cực của ngơn ngữ qua các bài đồng dao, ca dao đối
với sự phát triển ngôn ngữ của trẻ thì việc tổ chức các hoạt động cho trẻ đọc
thuộc đồng dao, ca dao là rất quan trọng. Lồng ghép vào các chủ đề.
Ví dụ: Chủ đề “Gia đình” dạy trẻ đọc bài ca dao “Cơng cha nghĩa mẹ”.
+ Chủ đề “Thế giới động vật” dạy trẻ đọc bài đồng dao “Con vỏi con
voi”.
+ Chủ đề “Thế giới thực vật: Dạy trẻ đọc bài “Lúa ngô là cô đậu nành”
Qua đó tơi thấy được hiệu quả rõ ràng, trẻ hào hứng tham gia đọc đồng
dao, ca dao và nhớ bài lâu hơn.

2.2. Sử dụng tranh ảnh, đồ dùng trực quan trong các hoạt động để
phát triển ngôn ngữ


6

Phương pháp sử dụng tranh ảnh trong các giờ học và nó đem lại hiệu quả
rất cao, có thể sử dụng tranh trong giờ tạo hình, trong hoạt động khám phá
khoa học.
Ví dụ: như hoạt động khám phá về con gà tơi có thể đưa bức tranh vẽ đàn
gà cho trẻ quan sát và hỏi trẻ: Đây là bức tranh gì?
+ Con có nhận xét gì về bức tranh này?
Qua đó trẻ được nhìn trực tiếp trẻ sẽ trả lời các câu hỏi của cô dễ dàng
hơn, khi trẻ tự tin trẻ sẽ trả lời lưu lốt hơn, nói đủ câu hơn và trẻ được tìm
hiểu những từ mới thơng qua bức tranh mà trẻ chưa biết và khi được quan sát
tranh sẽ thu hút được trẻ chú ý vào hoạt động hơn.
Trong hoạt động phát triển ngơn ngữ thì việc sử dụng tranh là rất quan
trọng có thể cơ kể chuyện, đọc thơ qua tranh cho trẻ, dạy trẻ kể chuyện, đọc thơ
theo tranh hoặc cơ làm mơ hình các nhân vật trong bài thơ, câu truyện để kể cho
trẻ nghe trẻ sẽ rất hứng thú vào hoạt động và trẻ sẽ khắc ghi sâu hơn nội dung
bài thơ, câu chuyện qua những hình ảnh mà trẻ quan sát được và trẻ cịn có khả
năng nhìn vào bức tranh và kể chuyện theo tranh từ đó ngơn ngữ của trẻ được
phát triển nhanh hơn, tốt hơn.

Hoạt động học qua tranh ảnh

Để thu hút, lôi cuốn trẻ vào hoạt động tơi lựa chọn các hình thức tổ chức
phù hợp, hấp dẫn như tổ chức hội thi “ Bé đọc thơ hay, kể truyện diễn cảm” để
phát huy tính tích cực của trẻ, tạo cơ hội cho trẻ tham quan những hình ảnh thật
và những nhân vật ngộ nghĩnh sáng tạo kết hợp đưa ứng dụng công nghệ thông

tin để trẻ dần hịa nhập, trẻ được hóa thân vào các nhân vật trong tác phẩm văn
học mà cô giáo vừa lồng ghép. Để rồi từ chỗ lắng nghe cô giới thiệu dẫn đến trẻ
hiểu và ghi nhớ được nội dung của bài học một cách chủ động.


7

Tiết học có ứng dụng cơng nghệ thơng tin
2.3. Thơng qua các hoạt động
Tổ chức theo nhóm trong các góc:
Đây là cơ hội cho trẻ được trò chuyện với các bạn và phát triển khả năng
giao tiếp của trẻ, trẻ sớm học được cách giao tiếp, suy nghĩ và cảm giác thành
lời khi chơi với đồ vật.
Ví dụ: Trong góc xây dựng tôi cho 4 - 5 trẻ chơi xây vườn cây ăn quả tôi
sẽ gợi ý cho trẻ hãy tự phân công việc cho nhau. Để xây vườn cây ăn quả thì cần
lấy những nguyên liệu gì? Để xây vườn cây ăn quả phải xây như thế nào để trẻ
tư duy và phát triển ngơn ngữ.
Qua trị chơi "Xây dựng”: Yêu cầu trẻ phải nói đủ câu, đúng cấu trúc ngữ
pháp mới có thể tham gia tốt vào trị chơi.

Bé xây dựng
vườn cây ăn quả

Để giúp trẻ khám phá ra những từ mới giúp trẻ tích lũy vốn từ mà trẻ tiếp
thu được qua việc trò chuyện. Hơn nữa cơ trị chuyện với trẻ nhẹ nhàng tình
cảm tạo tâm lý thoải mái cho trẻ, trẻ sẽ hứng thú với cách tổ chức các giờ học
của cơ từ đó nâng cao khả năng phát triển ngôn ngữ cho trẻ.
Tăng cường trò chuyện để phát triển khả năng giao tiếp của trẻ.

8

Ví dụ: Qua hoạt động ngồi trời: Khi cho trẻ quan sát cây. Tôi đặt cái câu
hỏi “Đây là cây gì? Các con có nhận xét gì về cây này?... trẻ có thể vận dụng
linh hoạt những kinh nghiệm mà trẻ biết và trả lời câu hỏi mạch lạc, bằng vốn
ngôn ngữ của bản thân.

Quan sát cây hoa súng
2.4. Thông qua các ngày hội, ngày lễ và các hội thi
Qua các buổi ngoại khoá theo chủ đề, các ngày hội, ngày lễ và các hội
thi…ngoài việc tổ chức cho trẻ biểu diễn các tiết mục hát, múa chào mừng, cần
cho trẻ thể hiện các tác phẩm văn học bằng các hình thức như: đọc thơ, kể
chuyện, đóng kịch…tơi nhận thấy trẻ rất hứng thú tham gia.
Ví dụ: Lễ hội trung thu, 20/11, lễ hội mùa xuân…
Hội thi “Bé kể chuyện, đọc thơ” các cấp…

Trẻ được thể hiện khả năng ngôn ngữ của mình, được biểu diễn, được
khen ngợi, trẻ rất tự tin. Đây là biện pháp hay để phát triển ngơn ngữ vì thơng
qua đó rèn luyện khả năng diễn đạt mạch lạc, tự tin trước đám đông cho trẻ.


9

2.5. Tích luỹ kinh nghiệm và nâng cao kiến thức chun mơn
Bản thân tơi ln tự học, tìm hiểu qua tài liệu, báo chí, qua mạng và đồng
nghiệp để nâng cao trình chun mơn của bản thân.
Ln lắng nghe đồng nghiệp, cấp trên góp ý để rút ra kinh nghiệm sửa
đổi cho những giờ học sau đạt kết quả cao hơn.
Bản thân ln cố gắng học hỏi, tìm tịi để áp dụng công nghệ thông tin và
đưa công nghệ thông tin vào các hoạt động phát triển ngôn ngữ để trẻ hứng thú

với hoạt động hơn nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ.
Để bổ sung kịp thời những kiến thức mới phù hợp nhu cầu đổi mới giáo
dục mầm non và cũng để duy trì, củng cố kiến thức đã có nên tơi thường xun
tham dự đầy đủ các buổi học chuyên đề, hội thi giáo viên giỏi, giao lưu chun
mơn qua đó tơi đã có thể tự rút cho mình những kinh nghiệm vơ cùng q báu
để có những kiến thức về giáo dục trẻ đặc biệt là phương pháp phát triển ngôn
ngữ cho trẻ.
2.6. Làm tốt công tác tuyên truyền và phối kết hợp với phụ huynh
Để thực hiện tốt công tác tuyên truyền cho phụ huynh hiểu và nhận thức
được tầm quan trọng của việc phát triển ngôn ngữ của trẻ để phụ huynh uốn
nắn con em của mình trong khi trẻ ở nhà.
Giáo viên và phụ huynh cùng trao đổi về tình hình của trẻ, uốn nắn trẻ khi
trẻ nói ngọng, nói chưa đủ câu, hay nói lắp, dạy trẻ biết chào hỏi, biết thưa
gửi lễ phép, biết cảm ơn, biết xin lỗi. Đọc cho trẻ nghe những bài thơ, câu
chuyện và dạy trẻ đọc thơ, kể chuyện rèn trẻ mọi lúc, mọi nơi để hình thành
cho trẻ những hành vi đẹp, lời nói đẹp.
Thực hiện tốt cơng tác tuyền truyền với phụ huynh trong cuộc họp, vào
giờ đón trả trẻ, qua bảng tuyên truyền về chương trình dạy theo chủ đề. Qua đó
phụ huynh thấy ngơn ngữ của trẻ được phát triển như thế nào và phối hợp với
giáo viên rèn luyện thêm cho trẻ ở nhà.

Tuyên truyền phụ huynh
qua giờ đón trả trẻ

3. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm:


10

Qua thực hiện một số biện pháp trên tôi đã đạt được kết quả như sau:

Đối với trẻ: Trẻ hứng thú tích cực tham gia vào các hoạt động, hăng hái
trả lời câu hỏi của cô và bạn. Trẻ biết diễn tả bằng lời những yêu cầu của bản
thân, thường xuyên đặt câu hỏi cho các bạn và cô, khi được xem, được quan sát
một sự vật hiện tượng nào đó.
Trước khi
Sau khi
Nội dung
áp dụng
áp dụng
Tổng
Tổng
Tỉ lệ %
Tỉ lệ %
số
số
Tính tự tin trong giao tiếp
15/25
60
23/25
92
Khả năng nghe và hiểu ngôn ngữ.
14/25
56
22/25
88
Trẻ hứng thú tham gia kể chuyện sáng tạo.
13/25
52
21/25
84

Ngôn ngữ rõ ràng mạch lạc
14/25
56
23/25
92
Đối với phụ huynh học sinh: Phụ huynh hiểu được tầm quan trọng của
ngôn ngữ đối với sự phát triển của trẻ từ đó phụ huynh đã quan tâm đến trẻ
nhiều hơn, tích cực kết hợp với giáo viên trong việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ.
Đối với giáo viên: Tơi đã có nhiều kinh nghiệm hơn trong q trình giáo
dục trẻ phát triển ngơn ngữ cho trẻ.
Ln tạo hứng thú cho trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động.
Phối kết hợp với tổ khối, chuyên môn nhà trường lập kế hoạch giáo dục
phù hợp với lớp mình được quản lý.
4. Kết luận
Phát triển ngơn ngữ cho trẻ trong độ tuổi mầm non nói chung và trẻ 4-5
tuổi nói riêng là hết sức quan trọng, trẻ như tờ giấy trắng trẻ sẽ tiếp thu lĩnh hội
từ người lớn bạn bè xung quanh chính vì vậy cần sự quan tâm thường xun trị
truyện với trẻ ln tạo hứng thú cho trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động để
trẻ được trải nghiệm, từ đó trẻ sẽ tích cực trả lời câu hỏi của cơ.
Cơ giáo phải đi sâu vào nghiên cứu để tạo ra được nhiều tình huống, mơi
trường tốt cho trẻ phát triển ngơn ngữ, hiểu được tâm lý trẻ và khả năng nhận
biết của trẻ, từ đó để có biện pháp rèn luyện phù hợp với từng cá nhân trẻ.
Phải thường xuyên trò chuyện với trẻ, khơi gợi, đặt ra nhiều câu hỏi cho
trẻ trả lời và nhiều tình huống để trẻ giải quyết.
Khuyến khích trẻ nói lên những ý nghĩ của trẻ thơng qua các hoạt động
như: khám phá khoa học, hoạt động ngoài trời, hoạt động cho trẻ làm quen với
văn học...nhằm giúp trẻ luyện cách trình bày, diễn đạt ý.


11

Cho trẻ tham quan, hướng dẫn từ quan sát sự vật, hiện tượng nhằm mở
rộng vốn hiểu biết cho trẻ; kết hợp đàm thoại để trẻ hiểu sâu bản chất của sự vật,
hiện tượng và nói lên nhận xét của mình.
Mở rộng vốn từ cho trẻ và khuyến khích trẻ sử dụng vốn từ trẻ học được
trong các hoạt động hàng ngày, đặc biệt qua trị chơi phát triển ngơn ngữ, trị
chuyện, đàm thoại giữa cơ với trẻ, giữa trẻ với trẻ.
Cần tích cực làm đồ dùng đồ chơi sáng tạo để cuốn hút trẻ.
Phát triển ngôn ngữ cho trẻ mầm non nói chung và trẻ 4 – 5 tuổi nói riêng
là một việc làm thiết thực nhất trong chương trình đổi mới hiện nay, địi hỏi cơ
giáo phải có sự sáng tạo, linh hoạt khi dạy trẻ, phải có sự kiên trì rèn luyện giữa
cơ và trẻ thì sẽ đem lại kết quả cao.
Với những giải pháp đã được thực hiện trong sáng kiến có thể triển khai
áp dụng rộng rãi đối với trẻ 4-5 tuổi tại các trường mầm non trong huyện, nhằm
góp phần nâng cao chat lượng phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Tuy nhiên, việc áp
dụng và khai thác còn tùy thuộc vào đặc điểm, điều kiện của mỗi địa phương
mà vận dụng cho phù hợp.

XÉT DUYỆT

Thạnh Phú, ngày 23 tháng 03 năm 2023
Giáo viên

HỘI ĐỒNG KHOA HỌC TRƯỜNG

Nguyễn Thị Ngọc Hạnh

* Tài liệu tham khảo
- Chương trình chăm sóc giáo dục trẻ 4 - 5 tuổi.
- Phương pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ qua bộ môn văn học.

12

- Website hỗ trợ giảng dạy và chăm sóc trẻ em: www.mamnon.com
- Tâm lí học trẻ em.
- Tạp chí mầm non
- Tài liệu bồi dưỡng hè dành cho cán bộ quản lí và giáo viên.
- Tổ chức hoạt động phát triển ngơn ngữ cho trẻ mầm non theo hướng tích hợp,
- Phương pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo
- Giáo trình Phương pháp phát triển lời nói trẻ em
- Giáo trình Phương pháp phát triển ngơn ngữ cho trẻ mầm non