Quản lí ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học tại các trường trung học cơ sở tỉnh hải dương hiện nay

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
HỌC VIỆN QUẢN LÝ GIÁO DỤC
----------

TRẦN MINH THÁI

QUẢN LÍ ỨNG DỤNG
CƠNG NGHỆ THƠNG TIN TRONG DẠY HỌC
TẠI CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ
TỈNH HẢI DƯƠNG HIỆN NAY

LUẬN ÁN TIẾN SĨ QUẢN LÍ GIÁO DỤC

HÀ NỘI – 2021


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
HỌC VIỆN QUẢN LÝ GIÁO DỤC
----------

TRẦN MINH THÁI

QUẢN LÍ ỨNG DỤNG
CƠNG NGHỆ THƠNG TIN TRONG DẠY HỌC
TẠI CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ
TỈNH HẢI DƯƠNG HIỆN NAY
Chuyên ngành: Quản lí giáo dục
Mã số: 9 14 01 14

LUẬN ÁN TIẾN SĨ QUẢN LÍ GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: GS.TS. PHẠM QUANG TRUNG

HÀ NỘI – 2021


i

LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của riêng tôi, các số liệu và kết
quả nghiên cứu trong luận án chưa từng được ai công bố trong bất kì cơng trình nào
khác. Các thơng tin trích dẫn trong luận án đều được ghi rõ nguồn gốc.
Tác giả luận án

Trần Minh Thái


ii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
STT Chữ viết đầy đủ

Chữ viết tắt

1

Ban giám hiệu

BGH

2

Cán bộ quản lí

cán bộ quản lí

3

Cơng nghệ thông tin

4

Công nghệ thông tin và truyền thông

5

Cơ sở vật chất

6

Giáo dục

7

Giáo dục và Đào tạo

8

Giáo viên trung học cơ sở

9

Học sinh

10

Khoa học và Công nghệ

KH&CN

11

Kinh tế xã hội

KT-XH

12

Nhà xuất bản

Nxb

13

Nhân viên

NV

14

Nghiên cứu sinh

NCS

15

Phương pháp dạy học

16

Phần mềm dạy học

PMDH

17

Quản lí giáo dục

QLGD

18

Trung học cơ sở

THCS

CNTT
CNTT&TT
CSVC
GD
GD&ĐT

GV THCS
HS

PP


iii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................................... i
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ............................................................................. ii
MỤC LỤC ..............................................................................................................iii
DANH MỤC BẢNG .............................................................................................. viii
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ ................................................................................ x
MỞ ĐẦU ................................................................................................................. 1
1. Lí do chọn đề tài ................................................................................................. 1
2. Mục đích nghiên cứu ........................................................................................... 3
3. Giả thuyết khoa học............................................................................................. 3
4. Khách thể, đối tượng nghiên cứu........................................................................... 4
5. Nhiệm vụ nghiên cứu .......................................................................................... 4
6. Cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu.............................................................. 4
7. Câu hỏi nghiên cứu ............................................................................................. 7
8. Phạm vi nghiên cứu............................................................................................. 7
9. Những luận điểm bảo vệ ...................................................................................... 8
10. Đóng góp mới của luận án.................................................................................. 9
11. Cấu trúc luận án ................................................................................................ 9
Chương 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ QUẢN LÍ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ
THÔNG TIN TRONG DẠY HỌC TẠI CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ
TỈNH HẢI DƯƠNG HIỆN NAY ........................................................................... 10
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề ....................................................................... 10
1.1.1. Nghiên cứu về ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học ở trường phổ

thơng............................................................................................................... 10
1.1.2. Nghiên cứu về quản lí ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học ở
trường phổ thông .............................................................................................. 19
1.1.3. Nhận xét chung và những hướng nghiên cứu tiếp theo .................................. 25
1.2. Một số khái niệm cơ bản ............................................................................... 27
1.2.1. Dạy học .................................................................................................. 27
1.2.2. Công nghệ thông tin ................................................................................. 29
1.2.3. Ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học ............................................... 30
1.2.4. Ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học tại các trường trung học cơ sở .... 31
1.2.5. Quản lí dạy học........................................................................................ 34


iv
1.2.6. Quản lí ứng dụng cơng nghệ thơng tin trong dạy học tại các trường trung
học cơ sở đáp ứng yêu cầu về đổi mới giáo dục..................................................... 36
1.3. Bối cảnh hiện nay và sự tác động của nó tới dạy học, ứng dụng công nghệ
thông tin trong dạy học và quản lí ứng dụng cơng nghệ thơng tin trong dạy học
tại các trường trung học cơ sở ............................................................................. 37
1.3.1. Cuộc cách mạng thông tin và truyền thông trong cách mạng cơng nghiệp
lần thứ tư và sự tác động của nó tới ứng dụng công nghệ thông tin trong giáo dục
và quản lí giáo dục nói chung ............................................................................. 37
1.3.2. Đổi mới căn bản toàn diện giáo dục Việt nam và sự tác động của nó tới yêu
cầu phải đổi mới quá trình dạy học ...................................................................... 40
1.3.3. Một số nguyên tắc cơ bản khi ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy ở
trường trung học cơ sở theo định hướng phát triển năng lực đáp ứng yêu cầu đổi
mới giáo dục hiện nay ....................................................................................... 44
1.3.4. Nội dung ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học ở các trường trung
học cơ sở ......................................................................................................... 45
1.4. Quản lí ứng dụng cơng nghệ thơng tin trong xây dựng kế hoạch bài
dạy của giáo viên .............................................................................................. 48

1.4.1. Quản lí ứng dụng cơng nghệ thơng tin trong xây dựng kế hoạch bài dạy của
giáo viên .......................................................................................................... 48
1.4.2. Quản lí ứng dụng cơng nghệ thơng tin trong tổ chức dạy học ở trường
trung học cơ sở................................................................................................. 49
1.4.3. Quản lí ứng dụng cơng nghệ thơng tin trong hỗ trợ và khuyến khích học tập
cho học sinh trung học cơ sở............................................................................... 51
1.4.4. Quản lí ứng dụng cơng nghệ thơng tin ở trường trung học cơ sở trong việc
khai thác các tiện ích trên mạng Internet ............................................................... 53
1.4.5. Quản lí cơ sở vật chất trong ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học ........ 53
1.5. Những yếu tố ảnh hưởng đến quản lí ứng dụng cơng nghệ thơng tin trong
dạy học ở trường trung học cơ sở ........................................................................ 54
1.5.1. Sự tác động của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đối với giáo dục Việt
Nam................................................................................................................ 54
1.5.2. Yếu tố con người, điều kiện cơ sở vật chất và chế độ chính sách tác động
đến quản lí ứng dụng cơng nghệ thơng tin trong dạy học ........................................ 55
Kết luận chương 1 .................................................................................................. 58


v
Chương 2. CƠ SỞ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÍ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ
THÔNG TIN TRONG DẠY HỌC TẠI CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ
TỈNH HẢI DƯƠNG HIỆN NAY ........................................................................... 60
2.1. Khái quát về giáo dục và đào tạo tỉnh Hải Dương .......................................... 60
2.1.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên - kinh tế và văn hoá tỉnh Hải Dương............... 60
2.1.2. Khái quát về giáo dục tỉnh Hải Dương ........................................................ 60
2.2. Tổ chức khảo sát thực trạng .......................................................................... 65
2.2.1. Mục đích khảo sát .................................................................................... 65
2.2.2. Nội dung khảo sát .................................................................................... 65
2.2.3. Đối tượng, địa bàn, thời gian điều tra, khảo sát ............................................. 66
2.2.4. Phương thức xử lý số liệu .......................................................................... 66

2.3. Thực trạng ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học tại các trường
trung học cơ sở tỉnh Hải Dương .......................................................................... 67
2.3.1. Thực trạng nhận thức của giáo viên trung học cơ sở về ứng dụng công nghệ
thông tin trong dạy học ...................................................................................... 67
2.3.2. Thực trạng năng lực ứng dụng công nghệ thông tin của giáo viên các
trường trung học cơ sở ....................................................................................... 68
2.3.3. Thực trạng ứng dụng công nghệ thơng tin trong các khâu q trình dạy học
của giáo viên trung học cơ sở tỉnh Hải Dương....................................................... 72
2.3.4. Thực trạng về cơ sở vật chất, thiết bị công nghệ thơng tin .............................. 75
2.4. Thực trạng quản lí ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học tại các
trường trung học cơ sở tỉnh Hải Dương hiện nay ................................................. 79
2.4.1. Nhận thức của cán bộ quản lí và giáo viên đối với ứng dụng công nghệ
thông tin .......................................................................................................... 79
2.4.2. Thực trạng quản lí ứng dụng cơng nghệ thơng tin để xây dựng kế hoạch bài
dạy của giáo viên trung học cơ sở........................................................................ 80
2.4.3. Thực trạng quản lí ứng dụng cơng nghệ thơng tin trong q trình dạy học
của giáo viên trường trung học cơ sở ................................................................... 83
2.4.4. Thực trạng quản lí ứng dụng cơng nghệ thơng tin trong việc hỗ trợ và
khuyến khích học tập cho học sinh trung học cơ sở ............................................... 86
2.4.5. Thực trạng quản lí ứng dụng công nghệ thông tin của giáo viên trường
trung học cơ sở trong việc khai thác các tiện ích trên mạng Internet. ........................ 91
2.4.6. Thực trạng quản lí cơ sở vật chất trong việc ứng dụng công nghệ thông tin
trong dạy học ................................................................................................... 93


vi
2.5. Thực trạng yếu tố ảnh hưởng đến quản lí ứng dụng công nghệ thông tin
trong dạy học ở trường trung học cơ sở tỉnh Hải Dương....................................... 99
2.6. Phân tích thời cơ thuận lợi, khó khăn và thách thức trong quản lí ứng
dụng cơng nghệ thơng tin trong dạy học của giáo viên trung học cơ sở ................ 102

2.7. Kinh nghiệm quản lí ứng dụng cơng nghệ thơng tin trong dạy học ở
trường trung học cơ sở hiện nay ........................................................................ 105
2.7.1. Ở nước ngoài ......................................................................................... 105
2.7.2. Ở trong nước ......................................................................................... 106
Kết luận chương 2 ................................................................................................ 111
Chương 3. GIẢI PHÁP QUẢN LÍ ỨNG DỤNG CƠNG NGHỆ THƠNG TIN
TRONG DẠY HỌC TẠI CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ TỈNH HẢI
DƯƠNG HIỆN NAY ........................................................................................... 113
3.1. Nguyên tắc đề xuất các giải pháp................................................................. 113
3.1.1. Đảm bảo khoa học sư phạm..................................................................... 113
3.1.2. Đảm bảo tính khoa học cơng nghệ............................................................ 113
3.1.3. Đảm bảo tính chuẩn nghề nghiệp giáo viên trung học cơ sở và chuẩn kĩ
năng cơng nghệ thơng tin cơ bản....................................................................... 114
3.1.4. Đảm bảo tính liên thơng, liên ngành.......................................................... 115
3.1.5. Đảm bảo tính hiện đại và tính mở ............................................................. 115
3.1.6. Đảm bảo tính hiệu quả ............................................................................ 116
3.2. Các giải pháp quản lí ứng dụng cơng nghệ thông tin trong dạy học của
giáo viên các trường trung học cơ sở tỉnh Hải Dương hiện nay ........................... 116
3.2.1. Giải pháp 1: Tổ chức nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lí và giáo viên
về tầm quan trọng của việc ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học hiện nay... 116
3.2.2. Giải pháp 2: Bồi dưỡng nâng cao trình độ ứng dụng cơng nghệ thơng tin
cho giáo viên trung học cơ sở ........................................................................... 119
3.2.3. Giải pháp 3: Chỉ đạo các tổ chuyên môn triển khai ứng dụng công nghệ
thông tin trong dạy học .................................................................................... 124
3.2.4. Giải pháp 4: Đầu tư kinh phí mua sắm cơ sở vật chất, thiết bị Công nghệ
thông tin đạt chuẩn theo quy định để đảm bảo ứng dụng công nghệ thông tin
trong dạy học ................................................................................................. 130
3.2.5. Giải pháp 5: Chỉ đạo việc xây dựng môi trường dạy học đa phương tiện........ 135
3.2.6. Giải pháp 6: Đổi mới kiểm tra, đánh giá ứng dụng công nghệ thông tin
trong dạy học, gắn liền với cải tiến việc thực hiện yêu cầu đảm bảo chất lượng ....... 138

vii
3.3. Khảo nghiệm về mức độ cấp thiết và khả thi của các giải pháp quản lí ứng
dụng cơng nghệ thông tin trong dạy học của giáo viên các trường trung học cơ
sở tỉnh Hải Dương ............................................................................................ 142
3.4. Thử nghiệm giải pháp quản lí ứng dụng cơng nghệ thơng tin trong dạy học
của giáo viên các trường trung học cơ sở tỉnh Hải Dương ................................... 147
3.4.1. Mục đích thử nghiệm.............................................................................. 147
3.4.2. Nội dung thử nghiệm .............................................................................. 147
3.4.3. Chọn mẫu và địa bàn thử nghiệm ............................................................. 149
3.4.4. Tổ chức thử nghiệm ............................................................................... 150
3.4.5. Phân tích kết quả thử nghiệm ................................................................... 156
Kết luận chương 3 ................................................................................................ 161
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ........................................................................ 163
1. Kết luận ......................................................................................................... 163
2. Khuyến nghị................................................................................................... 164
DANH MỤC CƠNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CỦA TÁC GIẢ ............................. 168
TÀI LIỆU THAM KHẢO.................................................................................... 169
PHỤ LỤC


viii

DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1.

Thống kê quy mô các trường trung học cơ sở tỉnh Hải Dương .................. 61

Bảng 2.2.

Thống kê số lượng cán bộ quản lí và giáo viên trung học cơ sở tỉnh
Hải Dương......................................................................................... 62

Bảng 2.3.

Thống kê trình độ chuyên môn của giáo viên trung học cơ sở tỉnh Hải
Dương từ năm học 2017 - 2018 đến năm học 2019 - 2020 ....................... 63

Bảng 2.4.

Kết quả hai mặt giáo dục của học sinh trung học cơ sở tỉnh Hải Dương
năm học 2019 - 2020........................................................................... 64

Bảng 2.5.

Thang mức độ đánh giá thực trạng ........................................................ 66

Bảng 2.6.

Thực trạng nhận thức của giáo viên trung học cơ sở về việc ứng dụng
công nghệ thông tin trong dạy học......................................................... 67

Bảng 2.7.

Nhận thức của giáo viên về ứng dụng công nghệ thông tin ....................... 69

Bảng 2.8.

Đánh giá năng lực ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học................ 70

Bảng 2.9.

Mức độ ứng dụng công nghệ thơng tin trong các khâu q trình dạy
học của giáo viên trung học cơ sở tỉnh Hải Dương................................... 72

Bảng 2.10.

Thống kê máy tính, phịng máy ............................................................ 75

Bảng 2.11.

Đánh giá hạ tầng, thiết bị, sách, tài liệu phục vụ cho dạy học ứng dụng
công nghệ thông tin. ............................................................................ 76

Bảng 2.12.

Tổng hợp ý kiến đánh giá nhận thức của cán bộ quản lí và giáo viên về
ứng dụng cơng nghệ thơng tin trong dạy học .......................................... 79

Bảng 2.13.

Tổng hợp ý kiến đánh giá về thực trạng quản lí ứng dụng cơng nghệ
thông tin để xây dựng kế hoạch bài dạy.................................................. 80

Bảng 2.14.

Thực trạng về quản lí ứng dụng cơng nghệ thơng tin trong quá trình dạy
học của giáo viên trung học cơ sở.......................................................... 83

Bảng 2.15.

Thực trạng quản lí ứng dụng cơng nghệ thơng tin trong việc hỗ trợ và
khuyến khích học tập cho học sinh trung học cơ sở.................................. 87

Bảng 2.16.

Tổng hợp ý kiến đánh giá thực trạng quản lí ứng dụng công nghệ thông
tin trong việc khai thác các tiện ích trên mạng Internet.............................. 91


ix
Bảng 2.17.

Thực trạng quản lí cơ sở vật chất trong việc ứng dụng công nghệ
thông tin trong dạy học ..................................................................... 94

Bảng 2.18.

Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lí ứng dụng công nghệ thông tin trong
dạy học tại các trường trung học cơ sở tỉnh Hải Dương .......................... 100

Bảng 3.1.

Các tiêu chí và chỉ số đánh giá tính cấp thiết và tính khả thi .................... 142

Bảng 3.2.

Kết quả khảo sát mức độ cấp thiết của các giải pháp quản lí ứng dụng
Công nghệ thông tin trong dạy học của giáo viên trung học cơ sở. ........... 143

Bảng 3.3.

Kết quả khảo sát mức độ khả thi của các giải pháp quản lí ứng dụng
cơng nghệ thơng tin trong dạy học của giáo viên trung học cơ sở tỉnh
Hải Dương ....................................................................................... 145

Bảng 3.4.

Bảng so sánh năng lực ứng dụng công nghệ thông tin của giáo viên
nhóm thử nghiệm và nhóm đối chứng trước khi thử nghiệm ................... 151

Bảng 3.5.

So sánh kết quả nhóm thử nghiệm và nhóm đối chứng .......................... 157

Bảng 3.6.

Bảng so sánh trình độ ứng dụng cơng nghệ thơng tin của giáo viên
nhóm thử nghiệm và nhóm đối chứng sau thử nghiệm ........................... 157


x

DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ
Sơ đồ 1.1.

Công nghệ thông tin trong giáo dục và đào tạo........................................ 14

Sơ đồ 1.2.

Xu hướng ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học .......................... 15

Biểu đồ 2.1. Đánh giá năng lực ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học tại các
trường trung học cơ sở ......................................................................... 71
Biểu đồ 2.2. Tổng hợp ý kiến về mức độ ứng dụng công nghệ thông tin trong các
khâu qquá trình dạy học của đội ngũ giáo viên trung học cơ sở ................. 73
Biểu đồ 2.3. Đánh giá hạ tầng, thiết bị, sách, tài liệu, ... phục vụ cho dạy học ứng
dụng công nghệ thông tin. .................................................................... 76
Biểu đồ 2.4. Tổng hợp ý kiến đánh giá về thực trạng quản lí ứng dụng cơng nghệ
thơng tin để xây dựng kế hoạch bài dạy.................................................. 81
Biểu đồ 2.5. Thực trạng về quản lí ứng dụng cơng nghệ thơng tin trong quá trình
dạy học của giáo viên trung học cơ sở.................................................... 84
Biểu đồ 2.6. Thực trạng mức độ quản lí ứng dụng công nghệ thông tin trong việc hỗ
trợ và khuyến khích học tập cho học sinh trung học cơ sở......................... 88
Biểu đồ 2.7. Tổng hợp ý kiến đánh giá về thực trạng quản lí ứng dụng cơng nghệ
thơng tin trong việc khai thác các tiện ích trên mạng Internet..................... 92
Biểu đồ 2.8. Thực trạng quản lí cơ sở vật chất trong việc ứng dụng công nghệ thông
tin trong dạy học ................................................................................. 95
Biểu đồ 2.9. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lí ứng dụng cơng nghệ thơng tin trong
dạy học tại các trường trung học cơ sở tỉnh Hải Dương .......................... 101
Biểu đồ 3.1. Kết quả khảo sát mức độ cấp thiết của các giải pháp quản lí ứng dụng
Công nghệ thông tin trong dạy học của giáo viên trung học cơ sở ............ 144
Biểu đồ 3.2. Kết quả khảo sát mức độ khả thi của các giải pháp quản lí ứng dụng
Cơng nghệ thơng tin trong dạy học của giáo viên trung học cơ sở. ........... 146


1

MỞ ĐẦU

1. Lí do chọn đề tài
Cuộc cách mạng Cơng nghiệp lần thứ tư (CMCN 4.0) tác động mạnh mẽ đến
mọi lĩnh vực của xã hội trong đó có Giáo dục và Đào tạo. Trong giai đoạn chuyển đổi
số với sự phát triển của khoa học công nghê ̣ gắ n với các thành tựu như: Kế t nố i va ̣n
vâ ̣t, dữ liê ̣u lớn, trí tuê ̣ nhân ta ̣o và thực tế ảo đã tác động mạnh mẽ đến cơng tác quản
lí của Giáo du ̣c và Đào ta ̣o. CNTT ngày càng được ứng dụng rộng rãi và làm thay đổi
cách quản lí, làm việc của con người. CNTT đã tác động mạnh mẽ đến quá trình giáo
dục. Đặc biệt, trong dạy học hiện nay, CNTT đã thay đổi cơ bản cách dạy của thầy và
cách học của trò.
Hàng năm, Bộ Giáo dục và Đào ta ̣o ra các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn về việc
ứng dụng CNTT trong quản lí, điều hành [7], [9], [12], [13]. Ngành Giáo dục và Đào
tạo xây dựng cơ sở dữ liệu dữ liệu dùng chung làm nền tảng cho việc chuyển đổi số.
Cùng với đó là chủ trương tăng cường hợp tác với các doanh nghiệp trong việc triển
khai ứng dụng CNTT. Chính phủ phê duyệt Đề án 117 “Tăng cường ứng dụng công
nghệ thông tin trong quản lí và hỗ trợ các hoạt động dạy và học, nghiên cứu khoa
học góp phần nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo giai đoạn 2016 - 2020, định
hướng đến năm 2025” [24]. Theo mu ̣c tiêu đề ra trong Đề án: "Phấn đấu 100% các
cơ quan quản lí nhà nước về giáo dục và đào tạo, các cơ sở giáo dục và đào tạo thực
hiện quản lí hành chính xử lí hồ sơ cơng việc trên mơi trường mạng; 70% cuộc họp
giữa các cơ quan quản lí nhà nước và cơ sở giáo dục và đào tạo được áp dụng hình
thức trực tuyến; 70% lớp bồi dưỡng chun mơn cho giáo viên và cán bộ quản lí
giáo dục được thực hiện qua mạng theo phương thức học tập kết hợp (blended
learning); 50% hồ sơ thủ tục hành chính được xử lí trực tuyến tối thiểu mức độ 3,
trong đó 30% được xử lí trực tuyến ở mức độ 4” [8].
Ngày 03/06/2020, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 749/QĐ-TTg
về việc phê duyệt Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng
đến năm 2030; trong đó giáo dục và đào tạo là một trong 8 lĩnh vực được ưu tiên


2

hàng đầu trong triển khai thực hiện. Chuyển đổi số được ngành xác định là khâu đột
phá, nhiệm vụ quan trọng cần triển khai thực hiện những năm tới đây. Làm tốt
chuyển đổi số không chỉ giúp nâng cao chất lượng giáo dục mà quan trọng hơn là
góp phần nâng cao năng suất lao động, tạo cơ hội lớn để hội nhập quốc tế. Để thực
hiện thành công chuyển đổi số trong giáo dục thì việc ứng dụng cơng nghệ thơng tin
và quản lí ứng dụng cơng nghệ thơng tin trong dạy học thường nhắc đến như hoạt
động tin học hóa các quy trình nghiệp vụ trong các nhà trường. Với sự hỗ trợ của
CNTT, các phần mềm hiện đại, rất nhiều hoạt động giáo dục truyền thống sẽ dần dần
được thay bởi phần mềm, công nghệ mô phỏng .... Việt Nam muốn đi xa, đi một cách
chắc chắn trên con đường phát triển trong thời đại công nghệ 4.0, thì phải trang bị tốt
kỹ năng về chuyển đổi số một cách căn cơ cho từng cấp bậc học.
Mặt khác cơng cuộc đổi mới căn bản tồn diện giáo dục Việt nam khởi đầu
bằng đổi mới cách tiếp cận trong xây dựng chương trình giáo dục phổ thơng 2018,
trong đó thay vì “Truyền thụ kiến thức cho học sinh, sẽ là rèn luyện phẩm chất năng
lực người học” làm thay đổi tận gốc việc tổ chức quá trình dạy học, vai trị của thày,
của trị, của nhà quản lí và việc áp dụng công nghệ thông tin vào dạy học và quản lí
q trình này càng trở nên cấp thiết. Tuy nhiên hiệu quả của ứng dụng CNTT hoàn
toàn phụ thuộc vào các giải pháp quản lý của người đứng đầu nhà trường. Trong bối
cảnh hiện nay có nhiều thay đổi thì việc ứng dụng CNTT trong dạy học ở các nhà
trường là một trong những hình thức dạy học hữu hiệu đòi hỏi các nhà quản lý phải
thay đổi.
Việc ứng dụng CNTT trong dạy học tại các trường THCS tỉnh Hải Dương đã
sớm được quan tâm và đầu tư, bước đầu góp phần nâng cao chất lượng giáo dục. Bên
cạnh những mặt ưu điểm thì vẫn cịn bộ lộ những hạn chế. Đó là việc triển khai chưa
đồng bộ giữa các trường, một số giáo viên chưa nắm được các quy trình ứng dụng
CNTT trong dạy học, hình thức làm việc cịn rời rạc và mang tính kinh nghiệm cá
nhân. Các cấp quản lí xây dựng được chiến lược và lộ trình để tổ chức các hoạt động
hỗ trợ cho ứng dụng CNTT trong dạy học. Một số cán bộ quản lí chưa tiếp cận hoặc

3

chưa thấy được sự cần thiết của việc ứng dụng CNTT trong dạy học, chưa tiếp cận
khung lý luận và quy trình quản lí ứng dụng CNTT trong dạy học.
Ứng dụng CNTT trong dạy học và quản lí ứng dụng CNTT trong dạy học có
vai trị to lớn đối với ngành giáo dục. Nhiều tác giả trong và ngoài nước đã có các
cơng trình khoa học đề cập đến vai trò của CNTT trong dạy học. Tuy nhiên vấn đề
về: Quản lí ứng dụng CNTT trong dạy học tại các trường trung học cơ sở tỉnh Hải
Dương trong bối cảnh hiện nay chưa có cơng trình nào đi sâu vào nghiên cứu một
cách cơ bản, hệ thống và cụ thể.
Xuất phát từ những lí do trên, tơi chọn đề tài nghiên cứu: “Quản lí ứng dụng
cơng nghệ thơng tin trong dạy học tại các trường trung học cơ sở tỉnh Hải
Dương hiện nay”
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lí luận và thực trạng quản lí ứng dụng CNTT trong dạy
học tại các trường THCS; phân tích nguyên nhân của thực trạng, từ đó đề xuất các
giải pháp quản lí ứng dụng CNTT trong dạy học tại các trường THCS tỉnh Hải
Dương, góp phần nâng cao chất lượng dạy học ở các nhà trường, đáp ứng yêu cầu về
đổi mới giáo dục THCS hiện nay.
3. Giả thuyết khoa học
Trong những năm qua, quản lí ứng dụng CNTT ở các trường THCS tỉnh Hải
Dương đã có bước phát triển, đạt được một số thành tựu; song vẫn còn nhiều hạn chế
và bất cập, nhất là trong bối cảnh đổi mới giáo dục và sự phát triển nhanh chóng của
cách mạng thông tin và truyền thông.
Nếu nghiên cứu yêu cầu của đổi mới giáo dục và sự tác động của nó tới q
trình dạy học, tới vị trí, tới vai trò của người thày, học trò và các nhà quản lí trong q
trình này; đồng thời nghiên cứu những thành tựu của cách mạng thông tin và truyền
thông trong bối cảnh mới có thể xác định được vị trí và vai trị của việc ứng dụng
CNTT trong q trình dạy học mới, từ đó sẽ tìm được các giải pháp quản lí, góp phần

nâng cao chất lượng, đáp ứng u cầu đổi mới giáo dục trong giai đoạn hiện nay.


4

4. Khách thể, đối tượng nghiên cứu
4.1. Khách thể nghiên cứu
Ứng dụng CNTT trong quá trình dạy học ở các trường THCS nhằm đáp ứng
mục tiêu đổi mới giáo dục.
4.2. Đối tượng nghiên cứu
Quản lí ứng dụng CNTT trong dạy học tại các trường THCS tỉnh Hải Dương.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Xây dựng cơ sở lí luận về quản lí ứng dụng CNTT trong dạy học tại các
trường THCS hiện nay;
5.2. Khảo sát, đánh giá thực trạng ứng dụng CNTT và quản lí ứng dụng
CNTT ở các trường THCS tỉnh Hải Dương hiện nay;
5.3. Đề xuất các giải pháp quản lí ứng dụng CNTT ở các trường THCS tỉnh
Hải Dương hiện nay;
5.4. Khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các giải pháp quản lí; thử
nghiệm một giải pháp quản lí ứng dụng CNTT đã đề xuất.
6. Cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu
6.1. Cách tiếp cận
6.1.1. Tiếp cận công nghệ thông tin và truyền thông thể hiện qua việc làm rõ
bản chất của quá trình dạy và học chính là q trình truyền thơng và thơng tin, thể
hiện q trình thu nhận thơng tin, xử lí thơng tin và ra quyết định chính xác và hiệu
quả nhất.
6.1.2. Tiếp cận hệ thống thể hiện là các giải pháp quản lí được đề xuất sẽ bao
gồm từ nâng cao nhận thức, nâng cao năng lực, chỉ đạo ứng dụng CNTT trong dạy
học, đảm bảo các điều kiện CSVC, thiết bị CNTT và tạo môi trường dạy học đa
phương tiện … Các giải pháp là một hệ thống bao gồm nhiều giải pháp quan hệ

tương hỗ, vì vậy cần lưu ý mối quan hệ chặt chẽ trong một hệ thống của các thành tố
tạo thành một thể thống nhất.


5

6.1.3. Tiếp cận quản lí chất lượng thể hiện trong nghiên cứu này là yêu cầu cụ
thể hoá các tiêu chí đánh giá chất lượng giờ dạy ứng dụng CNTT đánh giá và thường
xuyên thu thập thông tin phản hồi để cải tiến quản lí nhằm đạt được các mục tiêu đã
đề ra. Đồng thời bảo đảm và kiểm soát chất lượng ứng dụng CNTT giao cho tổ
chuyên môn và từng giáo viên trong quá trình ứng dụng CNTT trong dạy học.
6.1.4. Tiếp cận quá trình dạy học: Dạy học là một quá trình bao gồm nhiều
khâu, nhiều yếu tố, trong đó bao gồm nhiều thành tố như: Mục tiêu dạy học; nội dung
dạy học; chương trình dạy học; thầy với hoạt động dạy; trò với hoạt động học … Các
thành tố này có quan hệ mật thiết với nhau, trong đó muốn đạt kết quả dạy học thì
phải quản lí tất cả các khâu các thành tố q trình dạy học ở các trường THCS một
cách hiệu quả nhất. Đặc biệt ứng dụng CNTT trong dạy học bao gồm nhiều khâu, từ
khai thác thông tin đến ứng dụng CNTT trong quản lí kết quả học tập của học sinh.
6.1.5. Tiếp cận chức năng quản lí: Là những tác động có mục đích của chủ thể
quản lí đến hoạt động dạy và học của giáo viên và học sinh trong mơi trường dạy học
có ứng dụng CNTT, đảm bảo cho các hoạt động dạy và học có chất lượng, hiệu quả
cao nhằm nâng cao chất lượng đào tạo, đạt được mục tiêu đề ra của nhà trường.
6.2. Phương pháp nghiên cứu
6.2.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lí luận.
Luận án nghiên cứu sử dụng tổng thể các phương pháp phân tích, tổng hợp,
phân loại, hệ thống hoá, khái quát hoá... các nguồn tài liệu lí luận nhằm xây dựng
khung lí thuyết về hiệu trưởng quản lí ứng dụng CNTT trong dạy học ở trường
THCS trong bối cảnh hiện nay.
6.2.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn.
- Phương pháp quan sát

Tiến hành dự giờ dạy có ứng dụng CNTT của giáo viên THCS, tham gia các
buổi hội giảng, tổ chức chuyên đề, thi giáo viên dạy giỏi, dự các chuyên đề bồi dưỡng
năng lực ứng dụng CNTT trong dạy học.


6

- Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi
Sử dụng phiếu hỏi nhằm khảo sát thực trạng nhận thức của hiệu trưởng và
giáo viên, lãnh đạo cấp phòng và cấp sở về sự cần thiết của việc ứng dụng CNTT
trong dạy học; về nhận thức của các khách thể nghiên cứu về ứng dụng CNTT trong
dạy học của giáo viên THCS.
Khảo sát mức độ ứng dụng CNTT của giáo viên, khảo sát về cơ sở vật chất,
thiết bị CNTT ở các trường THCS tỉnh Hải Dương; đồng thời đánh giá thực trạng
cơng tác quản lí của hiệu trưởng đối với việc ứng dụng CNTT trong dạy học nhằm
tìm ra những kết quả và những hạn chế trong thực tiễn; kết quả điều tra, khảo sát
được phân tích, so sánh, đối chiếu để tìm ra những thơng tin đảm bảo tính khách
quan, tin cậy.
- Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động thông qua các kết quả giảng
dạy và học tập của giáo viên và học sinh ở các trường THCS có ứng dụng CNTT
trong dạy học.
Nghiên cứu các sản phẩm của giáo viên như kế hoạch dạy học, giáo án, đặc
biệt là giáo án điện tử, đồ dùng dạy học, kế hoạch tự bồi dưỡng để đánh giá trình độ,
năng lực ứng dụng CNTT của giáo viên.
Nghiên cứu các kế hoạch, quyết định, báo cáo của hiệu trưởng để đánh giá
thực trạng cơng tác quản lí ứng dụng CNTT trong dạy học ở trường THCS.
Phân tích các báo cáo, kỷ yếu hội thảo về ứng dụng CNTT của giáo viên để
xác định thực trạng ứng dụng CNTT ở trường THCS.
- Phương pháp phỏng vấn
Tiến hành phỏng hiệu trưởng và giáo viên để tìm hiểu, đánh giá nhận thức của

họ về ứng dụng CNTT trong dạy học ở trường THCS hiện nay.
- Phương pháp chuyên gia
Hỏi ý kiến các chuyên gia, các nhà khoa học về giáo dục học, tâm lí học, quản
lí giáo dục, về CNTT để xác định tên đề tài, xây dựng đề cương nghiên cứu, thẩm
định đánh giá thực trạng và các giải pháp đề xuất …


7

- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm
Tiến hành nghiên cứu, tổng kết các kinh nghiệm của giáo viên, hiệu trưởng
các trường THCS có kinh nghiệm tốt trong việc ứng dụng CNTT trong dạy học để có
thêm cơ sở xác định các giải pháp quản lí.
6.2.3. Nhóm phương pháp thống kê tốn học
Dùng thống kê tốn học để xử lí kết quả nghiên cứu như: Tính điểm trung
bình, độ lệch chuẩn; dùng tiện ích Excel để vẽ sơ đồ, đồ thị.
7. Câu hỏi nghiên cứu
Luận án tập trung giải quyết các câu hỏi nghiên cứu sau:
7.1. Ứng dụng CNTT trong dạy học đây là yêu cầu bắt buộc trong dạy học
hiện nay. Trong bối cảnh đổi mới giáo dục thì ứng dụng CNTT trong dạy học phải
đảm bảo những yêu cầu nào?
7.2. Nội dung quản lý ứng dụng CNTT trong dạy học tại các trường THCS
bao gồm những nội dung gì?
7.3. Thực trạng quản lý ứng dụng CNTT trong dạy học tại các trường THCS
tỉnh Hải Dương có những ưu điểm, những hạn chế và những nguyên nhân nào?
7.4. Những yếu tố nào ảnh hưởng đến quản lý ứng dụng CNTT trong dạy học
tại các trường THCS trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay? Áp dụng thực trạng
đối với các trường THCS tỉnh Hải Dương?
7.5. Có các giải pháp nào đề xuất để khắc phục những hạn chế về quản lý ứng
dụng CNTT trong dạy học tại các trường THCS tỉnh Hải Dương hiện nay?

8. Phạm vi nghiên cứu
8.1. Phạm vi về nội dung nghiên cứu.
Đề tài tập trung nghiên cứu quản lí của hiệu trưởng đối với việc ứng dụng
CNTT trong dạy học của giáo viên ở các trường THCS công lập trên địa bàn tỉnh Hải
Dương trong bối cảnh hiện nay.


8

8.2. Phạm vi về chủ thể quản lí.
Trong đề tài đề cập đến một số chủ thể gián tiếp như: Sở Giáo dục và Đào tạo,
phòng Giáo dục và Đào tạo … nhưng các giải pháp quản lí ứng dụng CNTT trong
dạy học dành cho chủ thể trực tiếp là hiệu trưởng các trường THCS.
8.3. Phạm vi về khách thể khảo sát.
Hiệu trưởng, phó hiệu trưởng, cán bộ giáo viên ở các trường THCS trên địa
bàn tỉnh Hải Dương; lãnh đạo và chuyên viên các phòng Giáo dục và Đào tạo huyện;
lãnh đạo Sở giáo dục và Đào tạo.
8.4. Phạm vi về thời gian nghiên cứu.
- Thực trạng nghiên cứu: Từ tháng 10 năm 2017 đến tháng 12 năm 2019
- Thử nghiệm: Từ tháng 1 năm 2020 đến tháng 4 năm 2020
- Toàn bộ luận án: Từ tháng 10 năm 2017 đến tháng 9 năm 2020.
9. Những luận điểm bảo vệ
9.1. Đổi mới căn bản toàn diện giáo dục theo hướng “Chuyển từ nền giáo dục
chủ yếu truyền đạt kiến thức sang nền giáo dục chủ yếu rèn luyện phẩm chất, năng
lực học sinh” tất yếu dẫn đến sự thay đổi trong quá trình dạy học, sự thay đổi trong
vai trò của học sinh, vai trò của giáo viên và đặc biệt là nhà quản lí nói chung của
hiệu trưởng nói riêng. Từ đó dẫn đến thay đổi cách thức quản lí ứng dụng thơng tin
trong dạy học.
9.2. Việc ứng dụng CNTT trong dạy học ở bối cảnh hiện nay địi hỏi phải
nghiên cứu những u cầu của chương trình giáo dục phổ thơng 2018 đối với q

trình dạy học ở trường THCS, từ đó xác định được những nội dung có thể ứng dụng
và cũng là cơ sở để quản lí q trình này.
9.3. Những giải pháp quản lí ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học là
xu thế tất yếu, là những phương thức hiệu quả đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục,
buộc các trường phổ thơng nói chung, các trường THCS nói riêng phải triển khai
thực hiện đồng bộ nhằm đạt mục tiêu giáo dục.


9

10. Đóng góp mới của luận án
Xây dựng được khung cơ sở lý luận về ứng dụng CNTT và quản lí ứng dụng
CNTT trong dạy học tại các trường THCS trong bối cảnh đổi mới giáo dục phổ
thông; xác định được những yêu cầu về ứng dụng CNTT trong dạy học chương trình
phổ thơng năm 2018.
Phân tích thực trạng ứng dụng CNTT và quản lí ứng dụng CNTT trong dạy
học ở các trường THCS tỉnh Hải Dương, cung cấp luận cứ và những minh chứng
thực tiễn để quản lí, giáo viên có cơ sở đánh giá việc ứng dụng CNTT và quản lí ứng
dụng CNTT trong dạy học tại các trường THCS tỉnh Hải Dương, từ đó đánh giá ưu
điểm và những hạn chế cũng như phân tích nguyên nhân của thực trạng để làm căn
cứ đề xuất các giải pháp khắc phục những hạn chế đó.
Xây dựng các giải pháp quản lí ứng dụng trong dạy học ở các trường THCS.
Khẳng định tính hiệu quả của các giải pháp trong quản lí dạy học, góp phần nâng cao
chất lượng giáo dục, góp phần thực hiện thành cơng Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày
4/11/2013 Hội nghị Trung ương 8 khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và
đào tạo.
11. Cấu trúc luận án
Ngoài phần mở đầu, kết luận và khuyến nghị, luận án gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lí luận về quản lí ứng dụng CNTT trong dạy học tại các
trường trung học cơ sở hiện nay.

Chương 2: Cơ sở thực tiễn về quản lí ứng dụng CNTT trong dạy học ở các
trường THCS tỉnh Hải Dương hiện nay.
Chương 3: Giải pháp quản lí ứng dụng CNTT trong dạy học ở các trường
THCS tỉnh Hải Dương hiện nay.


10

Chương 1
CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ QUẢN LÍ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
TRONG DẠY HỌC TẠI CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ
TỈNH HẢI DƯƠNG HIỆN NAY
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Nghiên cứu về ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học ở trường
phổ thông
1.1.1.1. Nghiên cứu ở nước ngoài
Hiện nay, các nước trên thế giới đều khẳng định vai trị to lớn của CNTT trong
GD&ĐT nói chung và trong quản lí dạy học nói riêng. Tác giả Christ Abbott đã
khẳng định: “ICT is changing the face of education - CNTT và truyền thông đang
thay đổi bộ mặt của Giáo dục” [113, tr.1]. Hiệu trưởng Saverius Kaka, trường SMA
Tarsissius nói “Các nhà quản lí giáo dục cần phải khôn ngoan trong việc thực hiện
các chiến lược để ứng dụng CNTT vào trong giảng dạy và học tập”; Ông cũng cho
rằng: “Ngày nay CNTT đã và đang phát triển rất nhanh chóng; vì thế tồn bộ hệ
thống giáo dục cần được cải cách và CNTT nên được tích hợp vào các hoạt động
giáo dục” [132, tr.28]. Tác giả David Mousund, thuộc bộ phận quản lí và chính sách
đào tạo trường đại học Oregon Australia đã đưa ra nhận xét: “Lĩnh vực CNTT đang
thay đổi nhanh chóng đến mức nó vượt quá khả năng cập nhật của đa số nhà lãnh
đạo khiến họ ngần ngại” [115]. Với nhận định đó, chúng ta thấy rằng, một trong
những trở ngại lớn của việc ứng dụng CNTT là kiến thức về CNTT của các nhà quản
lí thường đi sau sự phát triển của công nghệ. John Mcbeath and Kate Myer cũng

khẳng định: “Những tư tưởng chủ đạo cơ bản về việc sử dụng CNTT trong giáo dục
tuy đã thay đổi nhưng thay đổi rất chậm” [118, tr.9]. Đây có thể coi là hệ quả của
chính sự ngần ngại của các nhà lãnh đạo khi ứng dụng CNTT.
Hai tác giả Marjolein Drent, Martina Meelissen University of Twente, P.O.
Box 217, 7500 AE Enschede, The Netherlands đã có đề tài: Which factors obstruct or


11

stimulate teacher educators to use ICT innovatively [122] (Những nhân tố cản trở
hoặc kích thích giảng viên sử dụng CNTT sáng tạo). Đề tài đề cập về các yếu tố
kích thích cũng như những hạn chế trong việc sử dụng CNTT của các nhà giáo
dục Hà Lan.
Tác giả Andrew Jones thuộc British Educational Communications and
Technology Agency (Beca), có đề tài: A Review Of The Research Literature On
Barriers To The Uptake Of ICT By Teachers [111] (Một đánh giá về tổng quan
nghiên cứu vào các rào cản về sự tiếp thu CNTT của giáo viên). Đề tài đã đưa ra dẫn
chứng từ các nguồn nói về những rào cản trong nhận thức của các giáo viên về việc
ứng dụng CNTT. Đó là: Thiếu tự tin và lo lắng của giáo viên về máy tính; thiếu năng
lực về CNTT; thiếu phương pháp sư phạm trong việc ứng dụng CNTT; cơng tác
quản lí, tổ chức yếu kém; chưa có phần mềm phù hợp; thiếu nguồn lực về CNTT;
khơng có điều kiện truy cập Internet.
Xu hướng chung của các nước trên thế giới là: Tin học, ứng dụng CNTT đã
được hầu hết các nước trên thế giới quan tâm đưa vào trong các trường học và đã trở
nên một vấn đề mang tính tồn cầu. CNTT mang đến sự đổi mới về cách dạy, cách
học cho mọi cấp học. CNTT tạo điều kiện trong việc liên kết nghiên cứu khoa học.
CNTT trong giáo dục sẽ là giải pháp chiến lược nhằm đáp ứng nhu cầu của nền kinh
tế tri thức.
Về chương trình giảng dạy: CNTT được tích hợp trong các mơn học trên
phạm vi tồn quốc. Ở Hàn Quốc, CNTT được tích hợp từ 10% đến 20% trong các

môn học, nhằm nâng cao kĩ năng tư cho học sinh. Ở Australia, CNTT tại các trường
tiểu học đã được tích hợp hồn tồn trong việc giảng dạy vào các mơn học như Tiếng
Anh, Tốn, Khoa học, Nghệ thuật, Y tế và Giáo dục thể chất, Ngôn ngữ, Xã hội và
môi trường. Trong các trường THCS, CNTT được được tích hợp vào các mơn học
hoặc dạy như là một chủ đề riêng biệt. Triển khai học E-Learning, dạy học online
ngày càng được sử dụng nhiều và đã phát huy hiệu quả. Các nước trên đã dùng các


12

cơng nghệ hiện đại, đó là: cơng nghệ truyền thơng đa phương tiện (Multimedia);
công nghệ mạng (Network) và Internet.
Về việc bồi dưỡng giáo viên, đây là một khâu quan trọng trong chương trình
CNTT. Giống như dạy E-Learning, việc bồi dưỡng giáo viên đã áp dụng dưới hình
thức online, tập huấn các kĩ năng sử dụng máy tính, hỗ trợ tốt nhất việc tích hợp
CNTT trong các tài liệu và trong giảng dạy của các môn học. Ở Úc, giáo viên được
đào tạo về CNTT thường xuyên và mỗi giáo viên được trang bị một máy tính xách
tay để sử dụng. Việc đào tạo cho giáo viên về CNTT ở Hàn Quốc là một hoạt động
thường xuyên. Hàng năm, giáo viên được đào tạo và được cấp chứng nhận về CNTT
chiếm 33%.
Tại Thái Lan, Philippines, Malaysia, Trung Quốc, Nhật Bản, và Ấn Độ: chính
sách phát triển CNTT trong giáo dục gắn với chính sách, kế hoạch tổng thể về CNTT
của quốc gia. Đầu tư cơ sở hạ tầng CNTT, đào tạo giáo viên, đẩy mạnh các hoạt động
ứng dụng CNTT trong dạy học học tập nhưng khơng hồn tồn tích hợp CNTT trong
một hoạt động giáo dục cụ thể nào đó.
Việc dạy học trực tuyến (online) vẫn còn đang trong giai đoạn khởi đầu.
Malaysia tiến hành xây dựng nhiều dự án thúc đẩy việc học trực tuyến. Ở Thái Lan
và Indonesia, trường học điện tử đang trở thành phổ biến nhưng chỉ tập trung chủ yếu
về số lượng, mà chưa coi trọng chất lượng.
Hai tác giả Christa S.C. Asterhan, Edith Bouton trường Giáo dục, Đại học

Hebrew ở Jerusalem, Israel (2017) với nghiên cứu: Chia sẻ kiến thức qua mạng xã
hội trong các trường trung học. Bài viết phân tích về cách thức giáo viên và học sinh
đã sử dụng các công cụ CNTT cho các mục đích liên quan đến trường học. Các tác
giả nêu rõ: “Các kết quả kết hợp từ các nghiên cứu này cho thấy cùng với việc giáo
viên sử dụng thông tin mạng xã hội với học sinh của mình cho các mục đích xã hội
và tâm lí học sư phạm, mà cịn để hỗ trợ các hoạt động dạy học”. Việc giới thiệu
phần mềm dạy toán học trên cơ sở máy tính (The learning Equation Mathematics) tại


13

Canada đã đem lại kết quả nổi bật so với việc sử dụng sách giáo khoa truyền thống.
Tuy nhiên các phần mềm mới chỉ đưa vào dạy học bộ môn toán.
Một trong các nguyên nhân mà nền giáo dục của các nước ở khu vực Châu Á
- Thái Bình Dương có trình độ tương đương với các nước có nền giáo dục tiên tiến
trên thế giới, đó chiến lược ứng dụng CNTT trong giáo dục, đặc biệt là việc triển khai
ứng dụng CNTT trong dạy học và quản lí. Ở các nước này, đã và đang xuất hiện một
xã hội thơng tin được nối mạng. Ở đó việc học tập được tổ chức trên cơ sở một hệ
thống thông tin cường độ cao, mơi trường mạng máy tính kết nối đến từng giáo viên,
từng học sinh. Khả năng học tập của học sinh được tăng cường với những mơ hình
dạy học rất mới và hiện đại.
Qua thực tiễn ở các nước này, rút ra bài học kinh nghiệm để việc ứng dụng
CNTT trong dạy học ở nhà trường đạt hiệu quả cao là:
- Phải có cơ sở hạ tầng CNTT đảm bảo việc triển khai ứng dụng CNTT trong
dạy học và trong quản lí. Trường học được kết nối Internet tốc độ cao, phịng học
phải được trang bị máy tính, Projector và các thiết bị CNTT khác, nhất là phòng đa
phương tiện (Multimedia).
- Việc đào tạo, bồi dưỡng những kiến thức và kĩ năng về CNTT cho giáo viên,
cán bộ quản lí là một hoạt động liên tục và thường xuyên. Triển khai ứng dụng hình
thức trực tuyến trong đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn cho đội ngũ về sự hiểu biết, kĩ

năng sử dụng máy tính, tích hợp CNTT trong giáo án và trong giảng dạy của các môn
học khác nhau;
- Tăng cường sử dụng hình thức dạy học trực tuyến (online), dạy học điện tử
(E-Learning); tăng cường dùng mạng trường học để trao đổi, hợp tác, chia sẻ giữa
các trường trong các hoạt động ứng dụng CNTT.
Như vậy các nghiên cứu ở nước ngồi đã có những cơng trình khoa học bàn
về ứng dụng CNTT trong dạy học, ứng dụng CNTT trong quản lí giáo dục. Các cơng
trình nghiên cứu đều xác định: Trong dạy học hiện đại, vai trò của CNTT và ứng
dụng CNTT trong dạy học là xu hướng tất yếu. Chính vì vậy ở các nước tiên tiến trên