Tải bản đầy đủ (.pdf) (120 trang)

Bài giảng: Quản trị công ty đa quốc gia pot

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (647.13 KB, 120 trang )

1
QUẢN TRỊ
CÔNG TY ĐA QUỐC GIA
PGS. TS. TRẦN HÙNG
ĐHTM
2
Mctiờuhcphn:
z Mục tiêu chung:
Nhằm cung cấp cho sinh viên những kiến
thức lý luận và thực tiễn hoạt động quản trị
trong các công ty đa quốc gia, các phơng
pháp t duy, các chuẩn mực ứng xử và hành
động trong điều hành các hoạt động kinh
doanh đa quốc gia.
3
Mctiờuhcphn:
z Mục tiêu cụ thể:
Giúp cho sinh viên hiểu đợcđặcđiểmvàvaitrò
của các công ty đa quốc gia, có kiến thức tổng
quan về những hoạt động quản trị cơ bản trong
các công ty đa quốc gia nh quản trị chiến lợc,
quản trị sản xuất và thơng mại, quản trị hoạt
độngR&D và quản trị nhân sự trong môi trờng
kinh doanh đa quốc gia.
4
Nội dung môn học:
ợc thể hiện trong 4 chơng về các vấn đề nh:
công ty đa quốc gia và môi trờng kinh doanh của
các công ty đa quốc gia, quản trị chiến lợc, quản trị
các hoạt động và quản trị các nguồn lực trong các
công ty đa quốc gia. Ngời tham dự học môn học


này sẽ thảo luận về ảnh hởng của các yếu tố bên
ngoài đến các lĩnh vực kinh doanh của các công ty
đa quốc gia cũng nh chiến lợc toàn cầu và triển
khai chiến lợc, quản trị nguồn nhân lực và tài trợ
ngắn hạn
5
Tài liệu tham khảo:
[1] PGS. TS. Nguyễn Ngọc Bích - TS. Trần Hùng
(đồng chủ biên), Quản trị học quốc tế, NXB. Thống
kê, 2003.
[2] Nguyễn Thiết Sơn (chủ biên), Các công ty đa quốc
gia - Khái niệm, đặc trng và những biểu hiện mới,
NXB. Khoa học xã hội, 2003.
[3] Donald Ball, Wendel Mc Colloch, Những bài học
doanh thơng quốc tế. NXB. Thống kê, 2002.
[4] Paul W. Beamish, Allen Morrison, Philip M.
Rosenzwig, International Management, Irwin, 1997.
6
Tài liệu tham khảo (tiếp):
[5] John D. Daniesl, Lee H. Radebaugh, Kinh doanh
quốc tế Môi trờng và hoạt động, NXB. Thống kê,
1995.
[6] Fred David, Khái luận về quản trị chiến lợc, NXB.
Thống kê, 1995.
[7] Alan C. Shapiro, Quản trị tài chính quốc tế, NXB.
Thống kê, 1999.
7
§Ò c−¬ng chi tiÕt
8
Chng 1:Công ty đa quốc gia và môi

trờngkinhdoanhcủacôngtyđa quốcgia
1.1. Vị trí, vai trò của các công ty đa quốc gia trong nền kinh tế thế
giới
1.1.1. Khái niệm về công ty đa quốc gia
1.1.2. Nguồn gốc ra đời của các công ty đa quốc gia
1.1.3. Vị trí và vai trò của các công ty đa quốc gia trong nền kinh tế
thế giới
1.2. Các đặc điểm cơ bản của các công ty đa quốc gia.
1.2.1. Đặc điểm về quy mô hoạt động
1.2.2. Đặc điểm về phạm vi hoạt động
1.2.3. Đặc điểm về tổ chức
1.2.4. Đặc điểm về sở hữu
1.2.5. Đặc điểm về quản lý
9
Chương 1:C«ng ty ®a quèc gia vµ m«i
tr−êngkinhdoanhcñac«ngty®a quècgia
1.1. VÞ trÝ, vai trß cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia trong nÒn kinh tÕ thÕ
giíi
1.1.1. Kh¸i niÖm vÒ c«ng ty ®a quèc gia:
+ Theo tõ ®iÓn Wipkipedia:
Multinational corporation (or transnational
corporation) (MNC/TNC) is a corporation
or
enterprise that manages production establishments
or delivers services in at least two countries
.
10
Chương 1:C«ng ty ®a quèc gia vµ m«i
tr−êngkinhdoanhcñac«ngty®a quècgia
1.1. VÞ trÝ, vai trß cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia trong nÒn kinh tÕ thÕ

giíi
1.1.1. Kh¸i niÖm vÒ c«ng ty ®a quèc gia:
+ Theo tõ ®iÓn Wipkipedia:
Công ty đa quốc gia, thường viết tắt là MNC (từ
các chữ Multinational corporation) hoặc MNE (từ
các chữ Multinational enterprises), là công ty sản
xuất hay cung cấpdịch vụ ở ít nhất hai quốc gia.
11
Chương 1:C«ng ty ®a quèc gia vµ m«i
tr−êngkinhdoanhcñac«ngty®a quècgia
1.1. VÞ trÝ, vai trß cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia trong nÒn kinh tÕ thÕ
giíi
1.1.1. Kh¸i niÖm vÒ c«ng ty ®a quèc gia:
A multinational enterprise (MNE) is a firm that has
productive capacity in a number of countries. The
profit and income flows that they generate are part of
the foreign capital flows moving between countries.
12
Chương 1:C«ng ty ®a quèc gia vµ m«i
tr−êngkinhdoanhcñac«ngty®a quècgia
1.1. VÞ trÝ, vai trß cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia trong nÒn kinh tÕ thÕ giíi
1.1.1. Kh¸i niÖm vÒ c«ng ty ®a quèc gia:
Định nghĩa trong cuốnsách của: John D. Daniesl, Lee H.
Radebaugh, Kinh doanh quèc tÕ – M«i tr−êng vμ ho¹t
®éng, NXB. Thèng kª, 1995 (tr.13):
Công ty đa (MNC, MNE) là doanh nghiệpcótầmmứchoạt động
khắpthế giới đốivớithị trường, và sảnxuất ở nước ngoài cộng
vớitriếtlýtoàncầu đượchợpnhất bao gồmcả các hoạt động
trong nướcv
àở nước ngoài.

MộtMNC đích thựcthường sử dụng hầuhếtcácdạng hoạt động
kinh doanh quố
ctế như xuấtkhẩu, licensing, đầutư nước
ngoài gián tiếpvàtrựctiếp.
13
Chương 1:C«ng ty ®a quèc gia vµ m«i
tr−êngkinhdoanhcñac«ngty®a quècgia
1.1. VÞ trÝ, vai trß cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia trong nÒn kinh tÕ thÕ
giíi
1.1.1. Kh¸i niÖm vÒ c«ng ty ®a quèc gia:
Công ty xuyên quốc gia (Transnational
Corporation – TNC): là những công ty đượcsở
hữuvàquảnlýbởi các công dân ở các nước
khác nhau.
Ví dụ:
14
Chương 1:C«ng ty ®a quèc gia vµ m«i
tr−êngkinhdoanhcñac«ngty®a quècgia
1.1. VÞ trÝ, vai trß cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia trong nÒn kinh tÕ thÕ giíi
1.1.1. Kh¸i niÖm vÒ c«ng ty ®a quèc gia:
Multinational Corporation - MNC
A corporation that has its facilities and other assets in at
least one country other than its home country. Such
companies have offices and/or factories in different
countries and usually have a centralized head office where
they co-ordinate global management. Very large
multinationals have budgets that exceed those of many
small countries.
15
Chương 1:C«ng ty ®a quèc gia vµ m«i

tr−êngkinhdoanhcñac«ngty®a quècgia
1.1. VÞ trÝ, vai trß cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia trong nÒn kinh tÕ thÕ giíi
1.1.2. Nguån gèc ra ®êi cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia
Công ty nào là MNC đầu tiên đang còn được tranh cãi.
Một số cho rằ
ng Knights Templar, thành lập vào

m 1118, trở thành công ty đa quốc gia khi nó bắt
đầu chuyển sang kinh doanh ngành ngân hàng
vào

m 1135. Tuy nhiên một số khác cho rằng British
East India Company hay Dutch East India Company
mới thực sự là các công ty đa quốc gia đầu tiên
16
Chng 1: Công ty đa quốc gia và môi
trờngkinhdoanhcủacôngtyđa quốcgia
1.1. Vị trí, vai trò của các công ty đa quốc gia trong nền kinh tế thế
giới
1.1.2. Nguồn gốc ra đời của các công ty đa quốc gia
- Do các công ty với nhiều lý do khác nhau muốn
mở rộng hoạt động và ảnh hởng của mình ra
nớc ngoài (thờng dới dạng đầu t trực tiếp)
17
Chương 1: C«ng ty ®a quèc gia vµ m«i
tr−êngkinhdoanhcñac«ngty®a quècgia
Mục đích phát triển thành công ty đa quốc gia
z Thứ nhất: đólànhu cầu quốc tế hóa ngành sản
xuất và thị trường nhằm tránh những hạn chế
thương mại, quota, thuế nhập khẩu ở các nước mua

hàng, sử dụng được nguồn nguyên liệu thô, nhân
công rẻ, khai thác các tìêm năng tại chỗ.
z Thứ hai: đólànhu cầu sử dụng sức cạnh tranh và
những lợi thế so sánh của nước sở tại, thực hiện
việc chuyển giao các ngành công nghệ bậc cao.
18
Chương 1: C«ng ty ®a quèc gia vµ m«i
tr−êngkinhdoanhcñac«ngty®a quècgia
z Thứ ba: tìm kiếm lợi nhuận cao hơn và phân tán rủi
ro. Cũng như tránh những bất ổn do ảnh hưởng bởi
chu kỳ kinh doanh khi sản xuất ở một quốc gia đơn
nhất.
z Ngoài ra, bảo vệ tính độc quyền đối với công nghệ
hay bí quyết sản xuất ở một ngành không muốn
chuyển giao cũng là lý do phải mở rộng địa phương
để sản xuất. Bên cạnh đó, tối ưu hóa chi phí và mở
rộng thị trường cũng là mục đích của MNC.
19
Chng 1: Công ty đa quốc gia và môi
trờngkinhdoanhcủacôngtyđa quốcgia
1.1. Vị trí, vai trò của các công ty đa quốc gia trong nền kinh tế thế giới
1.1.2. Nguồn gốc ra đời của các công ty đa quốc gia
- Chính phủ của các nớc cũng khuyến khích các công ty
hoạt động ở nớc ngoài để mở rộng ảnh hởng.
- Chính phủ các nớc (nơi nhận dầu t) chấp nhận cho các
công ty nớc ngoài hoạt động để có thêm nguồn vốn phát
triển kinh tế, tiếp thu công nghệ, tạo công
ăn việc làm và
thu thuế.
20

Chương 1:C«ng ty ®a quèc gia vµ m«i
tr−êngkinhdoanhcñac«ngty®a quècgia
1.1. VÞ trÝ, vai trß cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia trong nÒn kinh tÕ thÕ giíi
1.1.3. VÞ trÝ vµ vai trß cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia trong nÒn kinh tÕ thÕ
giíi
Từ chỉ 3.000 công ty ĐQG vào năm 1900, đếnnăm 2004 đã
tăng lên đến 63.000. Cùng với 821.000 chi nhánh trên khắpthế
giới, các công ty này tuy chỉđang trựctiếpsử dụng 90 triệulao
động (trong đókhoảng 20 triệu ở các nước đang phát triển)
song đãtạorađến 25% tổng sảnphẩmcủathế giới - riêng
1.000 công ty hàng đầuchiếm đến 80% sảnlượng công nghiệp
thế giới.
21
Chương 1:C«ng ty ®a quèc gia vµ m«i
tr−êngkinhdoanhcñac«ngty®a quècgia
1.1. VÞ trÝ, vai trß cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia trong nÒn kinh tÕ thÕ giíi
1.1.3. VÞ trÝ vµ vai trß cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia trong nÒn
kinh tÕ thÕ giíi
Do họ có ảnh hưởng trong việctạoraviệclàmvà
nguồnthuthuế, chính phủởcác nước đang phát
triểncạnh tranh nhau để giành đượcvốn đầutư của
họ.
22
Chương 1:C«ng ty ®a quèc gia vµ m«i
tr−êngkinhdoanhcñac«ngty®a quècgia
1.1. VÞ trÝ, vai trß cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia trong nÒn kinh tÕ thÕ giíi
1.1.3. VÞ trÝ vµ vai trß cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia trong nÒn
kinh tÕ thÕ giíi
Các công ty đa quốc gia lớn mạnh có thể có ảnh
hưởng lớn đến các quan hệ quốc tế khi chúng có

ảnh hưởng kinh tế lớn đến các khu vực mà các nhà
nhà chính trị đại diện và chúng có nguồn lực tài
chính dồi dào để phục vụ cho quan hệ công chúng
23
Chương 1:C«ng ty ®a quèc gia vµ m«i
tr−êngkinhdoanhcñac«ngty®a quècgia
1.1. VÞ trÝ, vai trß cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia trong nÒn kinh tÕ thÕ giíi
1.1.3. VÞ trÝ vµ vai trß cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia trong nÒn kinh tÕ thÕ
giíi
Nhưng danh sách các tác hạitừ hoạt động củahọ cũng dài
không kém. Một trong những lĩnh vựcmàngườitathấyrõsức
mạnh nhấtlàvăn hóa. Vì các công ty ĐQG thống lĩnh hoạt
động sảnxuất và phân phốisảnphẩmtruyền thông (chỉ có sáu
công ty bán 80% tổng số băng đĩanhạc trên toàn thế giới), họ
du nhậpnhững ý tưởng và hình ảnh khiếnmộtsố chính phủ và
tổ chức tôn giáo lo ngạicóthể làm xã hộimất ổn định.
McDonald (vớikhoảng 29.000 nhà hàng tại 120 nước) bị cáo
buộclàcổ xúy cho chếđộănuống không có lợichosứckhỏe.
24
Chng 1:Công ty đa quốc gia và môi
trờngkinhdoanhcủacôngtyđa quốcgia
1.2. Các đặc điểm cơ bản của các công ty đa quốc
gia.
1.2.1. Đặc điểm về quy mô hoạt động
1.2.2. Đặc điểm về phạm vi hoạt động
1.2.3. Đặc điểm về tổ chức
1.2.4. Đặc điểm về sở hữu
1.2.5. Dặc điểm về quản lý
25
Chng 1:Công ty đa quốc gia và môi

trờngkinhdoanhcủacôngtyđa quốcgia
1.2. Các đặc điểm cơ bản của các công ty đa quốc
gia
1.2.1. Đặc điểm về quy mô hoạt động
Mtbn bỏo cỏo gn õy caLiờnHip
Qucchobit 53/100 t chckinht ln
nhtth giilcỏccụngtyaqucgia

×