Tiểu luận pptc hoạt động cho trẻ làm quen tác phẩm văn học

ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
KHOA GIÁO DỤC MẦM NON

TIỂU LUẬN
ĐỀ TÀI: THỰC TRẠNG TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG CHO TRẺ 4 -5 TUỔI
LÀM QUEN TÁC PHẨM VĂN HỌC Ở MỘT SỐ TRƯỜNG MẦM NON XÃ
CẢNH HÓA – HUYỆN QUẢNG TRẠCH – TỈNH QUẢNG BÌNH.

Sinh viên thực hiện:

Giảng viên hướng dẫn:

Lê Thị Hồng Mai

TS. Nguyễn Thanh Tâm

Lớp: GDMN 3A
Niên khoá: 2020 -2024

Huế, tháng 5 năm 2023


LỜI CẢM ƠN
Đầu tiên, em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Trường Đại Học Sư Phạm
Huế đã đưa học phần “Phương pháp tổ chức hoạt động làm quen tác phẩm văn học”
vào chương trình học. Đặc biệt, em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến giảng viên bộ
môn – TS. Nguyễn Thanh Tâm, người đã trực tiếp hướng dẫn dìu dắt, chỉ dạy, truyền
đạt cho em những kinh nghiệm giúp em hoàn thành tốt bài tiểu luận này. Trong quá
trình học tập cũng như trong quá trình làm bài tiểu luận, vì kiến thức hạn hẹp và cịn
nhiều bỡ ngỡ nên khó tránh khỏi sai sót, em rất mong nhận được những ý kiến đóng

góp từ Cơ để kiến thức của em trong lĩnh vực này được hồn thiện hơn. Đó cũng là
hành trang q giá để em có thể rút kinh nghiệm và dần hồn thiện bản thân mình.
Em xin chân thành cảm ơn!


MỤC LỤC

PHẦN MỞ ĐẦU..........................................................................................................3
1. Lí do chọn đề tài......................................................................................................3
2. Lịch sử vấn đề nghiên cứu.....................................................................................4
3.Mục đích nghiên cứu...............................................................................................4
4. Nhiệm vụ nghiên cứu..............................................................................................4
5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.........................................................................4
5.1 Đối tượng nghiên cứu.............................................................................................4
5.2. Phạm vi nghiên cứu...............................................................................................4
6. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................................5
6.1 Nhóm phương pháp nghiên cứu lý thuyết..............................................................5
6.2 Nhóm phương pháp thực tiễn.................................................................................5
7. Cấu trúc đề tài.........................................................................................................5
PHẦN NỘI DUNG.....................................................................................................6
CHƯƠNG1. CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG CHO TRẺ 4-5
TUỔI LÀM QUEN VỚI TÁC PHẨM VĂN HỌC..................................................6
1.1. Hoạt động cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học..........................................6
1.1.1.Nội dung dạy trẻ 4 - 5 tuổi LQTPVH và kết quả mong đợi................................6
1.1.2. Ý nghĩa của hoạt động làm quen với tác phẩm văn học đối với trẻ 4-5 tuổi.....8
1.2. Đặc điểm làm quen với tác phẩm văn học của trẻ 4 -5 tuổi.............................9
1.2.1. Tính tượng trưng, kí hiệu, sáng tạo.....................................................................9
1.2.2. Tính tích cực giàu cảm xúc chân thật..............................................................10
1.2.3. Tính tự lực, tự điều khiển.................................................................................11

1.2.4. Khi chơi trẻ bọc lộ cái riêng của mình..............................................................12
1.3. Quy trình tổ chức các hoạt động cho trẻ LQTPVH.......................................12
1.3.1. Xây dựng kế hoạch tổ chức hoạt động cho trẻ LQTPVH ................................12
1.3.2. Sắp xếp góc học tập, vui chơi trong lớp một các khoa học..............................13
1.3.3. Chuẩn bị sách, phương tiện, đồ dung...............................................................14
1.3.4. Tổ chức hoạt động............................................................................................15
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG CHO TRẺ 4-5 TUỔI
LÀM QUEN TÁC PHẨM VĂN HỌC Ở MỘT SỐ TRƯỜNG MẦN NON XÃ
CẢNH HÓA – HUYỆN QUẢNG TRẠCH – TỈNH QUẢNG BÌNH...................16
2.1. Khái quát về tình hình giáo dục mầm non tại các trường mần non xã Cảnh
Hóa, huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình..........................................................16
2.1.1. Về điều kiện tự nhiên, dân số...........................................................................16
2.1.2. Về giáo dục.......................................................................................................17
2.1.3. Tình hình phát triển giáo dục mầm non của xã Cảnh Hóa, huyện Quảng Trạch,
tỉnh Quảng Bình..........................................................................................................18
2.2. Tố chức khảo sát thực trạng tổ chức hoạt động cho trẻ 4-5 tuổi làm quen tác
phẩm văn học............................................................................................................19
2.2.1. Mục đích khảo sát thực trạng............................................................................19
2.2.2. Nhiệm vụ khảo sát thực trạng...........................................................................20
2.2.3. Phương pháp và đối tượng khảo sát..................................................................20
2.2.3. Thời gian, địa điểm khảo sát.............................................................................21
2.2.4. Nội dung cuộc khảo sát.....................................................................................21
2.3. Kết quả khảo sát thực trạng tổ chức hoạt động cho trẻ 4-5 tuổi làm quen với
tác phẩm văn học ở một số trường mầm non xã Cảnh Hóa, huyện Quảng Trạch,
tỉnh Quảng Bình........................................................................................................26
2.3.1.Thực trạng về việc lập kế hoạch tổ chức hoạt đông cho trẻ LQTPVH..............26
2.3.2.Thực trạng xây dựng môi trường hoạt động cho trẻ 4 – 5 tuổi LQTPVH........28
2.3.3. Thực trạng tổ chức hoạt động cho trẻ 4-5 tuổi tìm hiểu LQTPVH...................29

2.3.4. Những khó khăn, thuận lợi của giáo viên khi cho trẻ 4-5 tuổi LQTPVH........35
CHƯƠNG 3: BIỆN PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG
CHO TRẺ 4-5 TUỔI LÀM QUEN TÁC PHẨM VĂN HỌC Ở MỘT SỐ
TRƯỜNG MẦN NON XÃ CẢNH HĨA – HUYỆN QUẢNG TRẠCH – TỈNH
QUẢNG BÌNH..........................................................................................................37
3.1. Nguyên tắc đề xuất các biện pháp để tổ chức có hiệu quả hoạt động cho trẻ
4-5 tuổi làm quen tác phẩm văn học ở một số trường xã Cảnh Hóa, huyện
Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình...............................................................................37
3.1.1. Đảm bảo mục tiêu, kết quả mong đợi………………………………
37
3.1.2. Phát huy tính tích cực, sáng tạo của trẻ thông qua việc tạo môi trường tốt nhất
cho trẻ hoạt động.........................................................................................................38
3.1.3. Đảm bảo tính khả thi.........................................................................................40
3.2. Biện pháp nâng cao hiệu quả tổ chức hoạt động cho trẻ 4-5 tuổi làm quen
với tác phẩm văn học ở một số trường xã Cảnh Hóa, huyện Quảng Trạch, tỉnh
Quảng Bình................................................................................................................41
3.2.1. Giáo dục ý thức tự giác sáng tạo cho trẻ 4-5 tuổi kết hợp với ý thức bảo vệ môi
trường học đường........................................................................................................41
3.2.2. Nhận thức cho trẻ 4-5 tuổi hiểu được tầm quan trọng của tác phẩm văn học qua
đời sống thực tiễn........................................................................................................43
3.2.3. Tạo tính hứng thú, sáng tạo cho trẻ 4-5 tuổi thông qua làm quen với tác phẩm
văn học........................................................................................................................46
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ..................................................................................53
1. Kết luận..................................................................................................................53
2. Kiến nghị - Đề xuất...............................................................................................54
TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................................................55


PHẦN MỞ ĐẦU

1. Lí do chọn đề tài
Nhà văn Mark Twain đa từng nói: “Một người khơng đọc sách chẳng hơn gì một
kẻ khơng biết đọc”. Rõ ràng, đọc sách để tiếp thi tri thức và làm giàu cho đầu óc của
mình là một việc làm rất cần thiết. Để ý thức nâng cao nhận thức cho trẻ làm quen
với văn hóa đọc sách khi cịn nhỏ là yếu tố cần thiết. Văn hóa đọc đề cao tính nghệ
thuật, nhu cầu thưởng thức đích thực trong việc đọc sách. Việt Nam là một dân tộc
yêu sách, yêu tri thức và ln cầu tiến trên con đường tri thức là hình thức giáo dục
đơn giản, giúp hình thành nhân cách cũng như phát triển tư duy cho trẻ. Đặc biệt,
đối với trẻ mầm non hoạt động chủ đạo của trẻ em chính là hoạt động vui chơi. Trẻ
em khơng chỉ cần được chăm sóc sức khỏe, được học tập, mà quan trọng nhất trẻ cần
được thỏa mãn nhu cầu vui chơi, giáo dục làm quen với tác phẩm văn học. Tuy
nhiên, trong bối cảnh xã hội hiện đại, công nghệ thông tin phát triển, các bậc cha mẹ
luôn bận rộn với cơng việc nên ít có thời gian để giải thích ý nghĩa và dạy con biết
những giá trị của nền văn hóa truyền thống đọc sách của dân tộc Việt Nam, mà chỉ
chú ý quá nhiều vào việc học của trẻ. Cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học
không chỉ nâng cánh cho tâm hồn, giúp trẻ phát triển khả năng tư duy, sáng tạo, sự
khéo léo mà còn giúp các em hiểu về tình bạn, tình yêu gia đình, quê hương đất
nước. Trẻ em ở một xã hội cơng nghiệp chỉ quen với máy móc và khơng có khoảng
trống để chơi để làm quen các tác phẩm sách, truyện cũng là một thiệt thịi...” Chính
vì thế, việc giúp các em hiểu về cội nguồn với những tác phẩm văn học là một việc
làm hết sức cần thiết. Song, làm thế nào để tổ chức cho các em tập làm quen với các
tác phẩm văn học thực sự có hiệu quả, tạo được hứng thú, lôi cuốn hấp dẫn trẻ, giúp
trẻ được quay về cội nguồn bản sắc dân tộc là một điều mà tôi luôn băn khoăn suy
nghĩ. Chính vì vậy, tơi đã chọn đề tài “Thực trạng tổ chức hoạt động cho trẻ 4-5
tuổi làm quen tác phẩm văn học ở một số trường mần non xã Cảnh Hóa –
huyện Quảng Trạch – tỉnh Quảng Bình” để làm đề tài nghiên cứu.


2. Lịch sử vấn đề nghiên cứu
Các phương pháp cơ bản cho trẻ mẫu giáo tiếp xúc với tác phẩm văn học (Hà

Nguyễn Kim Giang – Nhà xuất bản Đại học quốc gia)Giáo trình Văn học dân gian
(Phạm Thu Yến chủ biên – Nhà xuất bản Đại học Sƣ phạm Hà Nội). Trong hai cuốn:
“Cho trẻ làm quen với với tác phẩm văn học – Một số vấn đề lí luận và thực tiễn”
(PGS.TS. Hà Nguyễn Kim Giang) và giáo trình “Tiếng Việt – Văn học và phương
pháp phát triển cho trẻ dưới 6 tuổi” (Lê Thị Kỳ - Nguyễn Thế Dũng – Lê Kim Oanh)
đều đề ra một hệ thống các phương pháp cơ bản để cho trẻ làm quen với tác phẩm
văn học ở trường mầm non, trong đó có nhắc đến phương pháp sử dụng phương tiện
trực quan. Tôi tiến hành nghiên cứu đề tài này với mong muốn giúp trẻ tiếp cận với
tác phẩm văn học một cách gần gũi, sáng tạo, phong phú..
3.Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu thực trạng tổ chức hoạt động cho trẻ 4-5 tuổi làm quen tác phẩm văn học
nhằm đề xuất những giải pháp nhằm nâng cao chất lượng quá trình tổ chức cho trẻ 45 tuổi làm quen với tác phẩm văn học.
4. Nhiệm vụ nghiên cứu
Nghiên cứu cơ sở lý luận về việc tổ chức hoạt động cho trẻ 4 -5 tuổi làm quen
với tác phẩm văn học.
Tìm hiểu thực trạng tổ chức hoạt động cho trẻ 4 -5 tuổi làm quen với tác
phẩm văn học ở trường Mầm non xã Cảnh Hóa – huyện Quảng Trạch – tỉnh Quảng
Bình.
Đề xuất các biên pháp tổ chức hoạt động cho trẻ 4 -5 tuổi làm quen với tác
phẩm văn học ở trường Mầm non xã Cảnh Hóa – huyện Quảng Trạch – tỉnh Quảng
Bình.

5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
5.1 Đối tượng nghiên cứu
Trẻ 4 - 5 tuổi ở một số trường mầm non xã Cảnh Hóa, huyện Quảng Trạch,
Quảng Bình.

tỉnh

5.2. Phạm vi nghiên cứu
Trẻ 4- 5 tuổi ở một số trường mầm non xã Cảnh Hóa, huyện Quảng Trạch, tỉnh
Quảng Bình. Năm học 2022-2023
6. Phương pháp nghiên cứu
6.1 Nhóm phương pháp nghiên cứu lý thuyết
- Phương pháp phân tích và tổng hợp lý thuyết
- Phương pháp phân loại và hệ thống hóa lý thuyết
- Phương pháp mơ hình hóa
- Phương pháp giả thuyết
- Phương pháp lịch sử
6.2 Nhóm phương pháp thực tiễn
- Phương pháp quan sát khoa học
- Phương pháp phân tích và tổng hợp kinh nghiệm
- Phương pháp chuyên gia
7. Cấu trúc đề tài
Chương 1: Cơ sở lí luận về tổ chức hoạt động cho trẻ 4-5 tuổi làm quen với tác phẩm
văn học
Chương 2: Thực trạng tổ chức hoạt động cho trẻ 4- 5 tuổi làm quen tác phẩm văn học
ở một số trường mầm non xã Cảnh Hóa – huyện Quảng Trạch – tỉnh Quảng Bình.
Chương 3: Biện pháp nâng cao hiệu quả tổ chức hoạt động cho trẻ 4-5 tuổi làm quen
tác phẩm văn học tại trường mầm non xã Cảnh Hóa – huyện Quảng Trạch – tỉnh
Quảng Bình.


PHẦN NỘI DUNG
CHƯƠNG1. CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG CHO TRẺ 4-5
TUỔI LÀM QUEN VỚI TÁC PHẨM VĂN HỌC
1.1. Hoạt động cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học
Khái niệm về hoạt động cho trẻ làm quen với tác phẩm vănh họcHoạt động cho trẻ
làm quen với tác phẩm văn học là một phương pháp giáo dục nhằm giới thiệu và

khuyến khích trẻ em tiếp xúc với các tác phẩm văn học, như truyện, thơ, tiểu thuyết,
v.v. Mục tiêu chính của hoạt động này là khuyến khích trẻ em phát triển khả năng
đọc, tư duy, trí tưởng tượng và trải nghiệm văn hóa thơng qua việc khám phá và tìm
hiểu các tác phẩm văn học.Trẻ trước tuổi đến trường phổ thơng có nhu cầu và khả
năng hiểu được các tác phẩm ngắn gọn, nội dung không phức tạp, kết câu, ngôn ngữ
dễ hiểu. Tuy vậy, do hạn chế của độ tuồi này nên trẻ chưa tự mình tiếp xúc trực tiếp
với tác phẩm (trẻ chưa biết chữ), chưa tự hiểu đầy đủ về giá trị nội dung cũng như
giá trị nghệ thuật của tác phẩm. Việc nắm bắt tác phẩm ở trẻ dường như phụ thuộc
vào sự truyền thụ của giáo viên, ở lứa tuổi này người ta chưa thể gọi việc cho trẻ tiếp
xúc với tác phẩm vãn học là việc dạy văn cho các em mà gọi là "trẻ làm quen với văn
học". “Làm quen’ chỉ ra mức độ tiếp xúc ban đầu của trẻ với văn học. Thực chất của
việc tiếp xúc nàv giáo viên sử dụng nghệ thuật đọc, kê diễn cảm, đê đọc thơ, kể
chuyện cho trẻ nghe, giảng giải bằng mọi cách để giúp các em hiểu được nội dung và
hình thức của tác phẩm. Trên cơ sở đó giáo viên xdạv cho trẻ em đọc thuộc diễn cảm
bài thơ, kể diễn cảm các câu chuyện hoặc đóng kịch các tác phẩm văn học.
1.1.1.Nội dung dạy trẻ 4 – 5 tuổi làm quen với tác phẩm văn học và kết quả mong
đợi.
Trong chương trình hiện hành (cải cách), khi lựa chọn tác phẩm văn học dành cho
trẻ, người ta đã ý thức và lựa chọn một số lượng văn học đáng kể với đầy đủ các thể
loại để tổ chức thực hiện hoạt động đọc và kể tác phẩm. Ví dụ : Thơ (Ảnh Bác – Trần
Đăng Khoa, Em yêu nhà em – Đoàn Thị Lam Luyến) ; truyện thơ (Gấu qua cầu,
Nàng tiên ốc) ; ca dao, câu đố, đồng dao là một mảng của nội dung chương trình ;
truyện, bao gồm các thể loại : truyện thần thoại (Cóc kiện trời), truyền thuyết (Ơng


Gióng, Sự tích Hồ Gươm), cổ tích (Cây khế, Tấm Cám), ngụ ngơn (Mèo lại hồn
mèo), truyện đồng thoại (Chú dê đen)..., một số kịch bản văn học : Mèo đi câu cá, Ai
đáng khen nhiều hơn..
Bên cạnh những tác phẩm văn học nghệ thuật dân tộc, chương trình văn học dành
cho trẻ cịn có tác phẩm văn học nước ngồi (Cơ bé qng khăn đỏ, Nàng Bạch

Tuyết và bảy chú lùn...) nhằm cho trẻ được làm quen với văn học thiếu nhi thế giới,
mở rộng không gian nghệ thuật cho các em. Như vậy, nhìn một cách tổng quát, nội
dung chương trình đã hướng trẻ đến kho tàng văn học nghệ thuật nước nhà, văn học
thiếu nhi thế giới, văn học thời cổ đại, văn học hiện đại. Trong đó, tác phẩm văn học
dân tộc Việt Nam chiếm số lượng lớn với đẩy đủ các thể loại phù hợp với tâm lí nhận
thức, tâm lí tiếp nhận văn học, năng lực thể chất, trí tuệ của trẻ. Nó có ý nghĩa lớn
trong việc phát triển đời sống tinh thần, bồi dưỡng phẩm chất tâm hồn dân tộc cho
trẻ. Căn cứ vào từng độ tuổi, chương trình chú ý phân định văn hoá, tri thức và các kĩ
năng giáo dục. Tuổi nhà trẻ chủ yếu là những bài thơ ngắn : Con tàu, Cây bắp cải ;
đồng dao : Nu na nu nống, Dung dăng dung dẻ ; một số câu chuyện ngắn : Đôi bạn
nhỏ, Thỏ ngoan... chủ yếu là rèn luyện cho trẻ cách phát âm, nhận biết, tập nói, cảm
nhận âm thanh nhịp điệu lời nói. Đến 3 tuổi, thơ vẫn chiếm ưu thế ; 4, 5, 6 tuổi, bên
cạnh thơ là văn xuôi, truyện tăng dần cả về số lượng, dung lượng tác phẩm. Ý thức
về thể loại văn học phù hợp với độ tuổi với mục đích trọng tâm là giáo dục văn học
nghệ thuật và ngơn ngữ là điểm nổi rõ trong chương trình, bên cạnh thực hiện nhiệm
vụ giáo dục, phát triển trí tuệ, đạo đức. Điều này thể hiện rõ quan điểm, tư tưởng xây
dựng chương trình, bên cạnh thực hiện nhiệm vụ giáo dục, phát triển trí tuệ, đạo
đức... Điều này thể hiện rõ quan điểm, tư tưởng xây dựng chương trình của các nhà
sư phạm nhất quán với mục tiêu nhiệm vụ giáo dục đã xác định. Đây chính là sự thể
hiện kết quả nghiên cứu lĩnh vực giáo dục mầm non những năm 90 của thế kỉ XX
của các nhà khoa học giáo dục Việt Nam khi xây dựng chương trình mơn “Làm quen
với văn học”. Gần đây, trong khi đang xây dựng chương trình đổi mới, hoạt động
làm quen với văn học được xác định theo hướng tích hợp chủ đề, chủ điểm. Các nhà
giáo dục cũng đã lựa chọn và đưa những tác phẩm văn học có trong chương trình cải
cách như đã nêu trên vào chương trinh, bổ sung thêm những tác phẩm mới và có


hướng mở cho cô giáo tự lựa chọn những tác phẩm văn học nghệ thuật có giá trị, đáp
ứng nhiệm vụ giáo dục. Khi lựa chọn tác phẩm, các nhà giúp cần chú ý đến sự toàn
diện, cân đối các thể loại phù hợp với đời sống tâm lí nhận thức, sự lớn khôn của trẻ,

giúp các em nhận ra được sự phong phú của văn học và mở rộng không gian nghệ
thuật, làm phong phú đời sống tinh thần của trẻ.
Trên cơ sở nội dung chương trình đã nêu trên, ở trường mà non, khi tiến
hành cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học chương trình đã đưa ra những nội dung
thực hiện như : đọc thơ cho trẻ nghe, kể và đọc truyện cho trẻ nghe, dạy trẻ kể
truyện, dạy trẻ đọc thuộc thơ diễn cảm, tổ chức trị chơi đó kịch dựa theo tác phẩm
văn học.
1.1.2. Ý nghĩa của hoạt động làm quen với tác phẩm văn học đối với trẻ 4-5 tuổi
Văn học là một loại hình nghệ thuật mà trẻ thơ được tiếp xúc rất sớm. Ngay từ tuổi
ấu thơ,các em đã được làm quen với các giai điệu nhẹ nhàng, tha thiết của lời hát ru.
Lớn hơn một chút các câu chuyện dân gian, các tác phẩm thơ truyện hiện đại đã gieo
vào lòng các em sự mến yêu với thế giới xung quanh, giúp cho các em hiểu vế truyền
thống lao động chiến đấu bển bỉ nhưng vô cùng anh dũng của dân tộc. Thơ truyện
cũng dẫn dát các em đi khắp mọi miên đất nước, giới thiệu cho các em những danh
lam tháng cảnh như Đồng Đăng: "Đồng Đăng có phố Ki LừaCó nàng Tơ Thị có chùa
Tam Thanh", hay “Sự tích Vịnh Hạ Long”, chỉ cho các em xem những cây trái của
Việt Nam, làm cho các em vui vầy với những con vật như: gà. vịt, ngan, ngỗng,
chích bơng, tu hú, bồ các, chim ri, sáo sậu... Cùng với việc mở rộng nhận thức về
thiên nhiên, truyện, thơ, còn mở rộng nhận thức cho các em về xã hội. Qua đó trẻ em
biêt được nỗi vất vả khó nhọc của người nơng dấn để làm ra thóc gạo (Hạt gạo làng
ta), quá trình sản xuất ra những đồ dùng, đồ chơi (Cái bát xinh xinh), truyền thôngs
chống giặc ngoại xâm anh hùng của cha ơng (Sự tích Hồ Gươm, Chú giải phóng
quân). Những phong tục tập quán cổ truyền tốt đẹp cũng đến với tuổi thơ qua những
tác phẩm văn học: “Sự tích bánh trưng bánh dày' "Cây đào”... Văn học là một
phương tiện giáo dục hiệu nghiệm. Hình tượng văn học có sức mạnh lơi cuốn trẻ thơ.
Nó có tác động mạnh mẽ lên tình càm của các em. Những bài học giáo dục đến với
các em một cách tự nhiên, khơng gị bó, khơng mang tính giáo huấn bắt buộc. Trẻ em


nhận ra tình u thương của ơng bà, cha mẹ đối với các em qua sự chăm sóc ân cần

chu đáo: Bà quạt cho Tích Chu ngủ, có thức ăn gì ngon bà nhường cho Tích Chu
(truyện Tích Chu); Mẹ dặn bé phải đi dường thẳng, phải đi theo mẹ, theo bầy (truyện
Cô bé quàng khăn đỏ, truyện Chú vịt xám), từ đó các em cùng quý trọng, biết ơn ông
bà, cha mẹ. Trẻ thơ sẽ học ở các tác phẩm những hành động đẹp trong đối xử với
anh, chị em, với bạn bè. Các em sẽ biết nhường nhịn, giúp đỡ người thân trong gia
đỉnh cũng như bạn bẻ ngoài xã hội (Làm anh, Bảy con quạ, Hai chú bướm, Đón bạn,
Gấu qua cầu).Những tình cảm lớn lao như yêu Tổ quốc, yêu đồng bào cũng dần được
hình thành trong các em qua các tác phẩm: Thánh Gióng, Sự tích Hồ Gươm, Sự tích
trăm trứng... Ngồi ra, thơ, truyện còn dạy các em ý thức chăm chỉ lao động (Bà chúa
Tuyết), lòng dũng cảm (Chú dê đen), sự khiêm tốn (Chú gà trống kiêu căng).., Văn
học góp phần khơng nhỏ vào việc giáo dục thâm mỹ cho trẻ em. Các em cảm nhận
những vẻ đẹp trong mối quan hệ giữa người với người, vẻ đẹp trong các hành động
cao thượng của các nhân vật trong tác phẩm. Những tác phẩm viết về đề tài thiên
nhiên tạo cho các em sự rung cảm với vẻ đẹp của tự nhiên. Tiếp xúc với tác phẩm
văn học, các em còn được làm quen với ngôn ngữ giàu đẹp của dân tộc. Đây là điều
kiện để các em phát triển vốn từ, rèn luyện cách nói diễn cảm, cách nói giàu hỉnh ảnh
quen thuộc của cha ơng như: cách nói so sánh ‘Trăng hồng như quả chín", cách nói
nhân hố “hoa u mọi người, nên hoa kết trái”, Không những thế ngay từ nhỏ các
em đã làm quen với các thành ngữ: Bão tháng bảy mưa tháng ba, đi đến nơi về đến
chốn và các kiểu câu miêu tả, câu cảm thán, câu hỏi. Tóm lại: Văn học có ý nghĩa rất
lớn với việc giáo dục trẻ thơ. Là những giáo viên chăm sóc giáo dục trẻ, chúng ta
cần biết lựa chọn và sử dụng một cách thích hợp các tác phẩm văn học để phát huy
hết tác dụng của phương tiện này
1.2. Đặc điểm làm quen với tác phẩm văn học của trẻ 4 -5 tuổi
1.2.1. Tính tượng trưng, kí hiệu, sáng tạo
Giàu tưởng tượng là thuộc tính của trí tuệ, gắn liền với năng lực hiểu biết của trẻ.
Trong quá trình quan sát trẻ hấp thụ những ấn tượng từ thực tại, cải biến chúng và
tạo ra một cách hiểu, cách cảm thụ đầy đủ và sâu sắc hơn trong nhận thức của mình.

Trí tưởng tượng được trẻ vận dụng trong tiếp nhận văn học là để đi sâu, mở rộng và
thanh lọc đời sống cảm xúc của mình, nhận ra cái mới trong mối quan hệ tưởng như
khó gắn kết lại. Qua đó làm nảy sinh khát vọng và khả năng sáng tạo của trẻ khi tiếp
xúc tác phẩm văn học.
Trẻ 4-5 tuổi có thể sử dụng tính tượng trưng và kí hiệu sáng tạo khi làm quen với tác
phẩm văn học trong trò chơi. Dưới đây là một số đặc điểm mà trẻ có thể thể hiện
trong q trình này:Tính tượng trưng: Trẻ có thể áp dụng tính tượng trưng để biểu
đạt ý tưởng và cảm xúc. Trẻ sử dụng các biểu tượng hoặc hình ảnh trừu tượng để đại
diện cho các khái niệm trong tác phẩm văn học. Ví dụ, trẻ có thể sử dụng một chiếc
lá để biểu thị sự tự do, hoặc một đóa hoa để biểu thị sự vui mừng.Tính hiệu sáng tạo:
Trẻ có thể tạo ra kí hiệu và biểu đồ riêng để đại diện cho các yếu tố trong tác phẩm
văn học, vẽ các biểu đồ nhân vật, sơ đồ câu chuyện hoặc sử dụng các kí hiệu đặc biệt
để thể hiện sự tương tác giữa các nhân vật và sự phát triển của câu chuyện.Tạo ra
mơi trường và đối tượng đặc biệt: Trẻ có thể sử dụng vật liệu đồ chơi và các đối
tượng có sẵn để tạo ra mơi trường đặc biệt cho trị chơi của mình. Họ có thể sáng tạo
các cảnh quan, địa điểm và mơ hình nhân vật để phản ánh cốt truyện và thế giới
trong tác phẩm văn học.Tưởng tượng và biến đổi: Trẻ có khả năng sử dụng tưởng
tượng để biến đổi tác phẩm văn học theo ý thích của mình. Trẻ đưa ra những ý tưởng
mới, thay đổi câu chuyện và nhân vật, và tạo ra các sự kiện và tình huống mới để thể
hiện sự sáng tạo và khám phá của mình.Sử dụng ngơn ngữ ẩn dụ và biểu cảm: Trẻ có
thể sử dụng ngơn ngữ ẩn dụ và biểu cảm để truyền đạt ý nghĩa sâu sắc trong trò chơi ,
sử dụng các từ ngữ không đen tối để biểu thị cảm xúc, sử dụng giọng điệu và cử chỉ
để truyền đạt ý tưởng và cảm nhận về tác phẩm văn học.Kết luận: tính tượng trưng,
kí hiệu sáng tạo này cho phép trẻ 4-5 tuổi thể hiện sự sáng tạo, tưởng tượng và khám
phá trong việc khám phá và làm quen với tác phẩm văn
1.2.2. Tích cực giàu cảm xúc chân thậtCảm nhận văn học mang đậm màu sắc
cảm xúc chân thật
Tuổi mẫu giáo là thời kỳ nhạy cảm với những cái đẹp. Có thể coi đây là thời kỳ
phát triển đầy mới mẻ và mạnh mẽ của những xúc cảm thẩm mỹ đối với thế giới
xung quanh. Khác với người lớn, sự tiếp nhận văn học vừa mang tính cảm xúc vừa

chịu sự chi phối của lí tính, trẻ em tiếp nhận văn học hồn tồn cảm tính. Khi nghe
cơ giáo đọc thơ hay kể chuyện trẻ tập trung cao độ vào giọng đọc, kể cũng như cử
chỉ, nét mặt, cảm xúc của cô giáo rồi dần biến thành cảm xúc của mình. Trẻ thích thú
với những câu chuyện vui, xúc động với những câu chuyện buồn. Trẻ cũng nhăn mặt
khi nghe kể về những nhân vật độc ác, mỉm cười khi nghe kể về những nhân vật
ngốc nghếch, có những hành động hài hước; có khi trầm tư suy nghĩ, lo âu, hồi hộp
muốn biết tình huống tiếp theo xảy ra như thế nào. Tiếp nhận văn học ít bị ràng buộc
bởi lý trí và kinh nghiệm mà chứa đựng khả năng tưởng tượng mạnh mẽ: Đối với trẻ
em, những gì làm xúc động mạnh mẽ là phương tiện duy nhất để làm cho trí tưởng
tượng và tính nhạy cảm phải hoạt động.
1.2.3. Tính tự lực, tự điều khiển.
Ở độ tuổi 4-5, tính tự lực và tự điều khiển trong việc làm quen với tác phẩm văn học
của trẻ có thể thể hiện qua các đặc điểm sau: Lựa chọn sách: Trẻ có khả năng lựa
chọn sách theo sở thích cá nhân và thể hiện ý muốn đọc những câu chuyện mà mình
thích. Trẻ có thể dùng những tiêu chí đơn giản như hình ảnh, màu sắc hay nhân vật
để chọn sách mà muốn đọc. Tự đọc và tự suy ngẫm: Trẻ có khả năng đọc sách một
mình, tuy khơng hồn tồn đọc thành thạo, nhưng có thể nhìn vào hình ảnh, hiểu ý
nghĩa của câu chuyện và tạo ra các kết nối cá nhân. Trẻ cũng có thể tự suy ngẫm và
đặt câu hỏi về những gì đã xảy ra trong câu chuyện. Tạo câu chuyện riêng: Trẻ có
khả năng sáng tạo và kể lại câu chuyện theo cách riêng của mình. Trẻcó thể dựa trên
các yếu tố trong tác phẩm văn học mà đã đọc để tạo ra những câu chuyện mới, thay
đổi nhân vật, sự kiện hoặc kết thúc Thể hiện qua hình ảnh: Trẻ có thể sử dụng năng
lực tưởng tượng của mình để vẽ tranh hoặc tạo các hình ảnh về câu chuyện mà trẻ đã
đọc. Điều này giúp trẻ tự điều khiển trong việc diễn đạt ý tưởng và cảm xúc của mình
về tác phẩm.Tham gia vào hoạt động đọc chung: Trẻ có thể tham gia vào các hoạt
động đọc chung với người lớn hoặc bạn bè. Trẻ có thể chia sẻ ý kiến, nhận xét và
thảo luận về câu chuyện. Điều này giúp trẻ phát triển khả năng giao tiếp và tự tin
trong việc chia sẻ quan điểm của mình.Thực hiện các hoạt động sáng tạo: Trẻ có thể

tham gia vào các hoạt động sáng tạo như mơ hình hóa, tạo đồ vật hoặc biểu diễn nhỏ
để tái hiện lại câu chuyện mà họ đã đọc.


1.2.4. Khi chơi trẻ bọc lộ cái riêng của mình.
Khi trẻ 4- 5 tuổi làm quen với tác phẩm văn học trong trị chơi, cái riêng của trẻ có
thể được thể hiện qua sáng tạo trong câu chuyện, trẻ có khả năng sáng tạo và xây
dựng câu chuyện riêng dựa trên tác phẩm văn học. Trẻ có thể thay đổi, thêm vào
hoặc thay đổi chi tiết câu chuyện để phù hợp với ý tưởng và tưởng tượng của mình,
tạo ra những nhân vật mới hoặc biến đổi nhân vật trong tác phẩm văn học theo sở
thích và tư duy riêng của mình. Trẻ sẽ đặt tên, thiết kế ngoại hình và tạo ra tính cách
cho nhân vật theo ý muốn. Áp dụng tác phẩm vào trị chơi: Trẻ có thể lấy cốt truyện
hoặc các yếu tố từ tác phẩm văn học và áp dụng vào trị chơi của mình, tạo ra mơi
trường chơi, đặt bối cảnh và tạo ra tình huống dựa trên tác phẩm, mang tính chất cá
nhân và sáng tạo.Sử dụng ngôn ngữ và từ vựng của riêng mình: Trẻ có thể sử dụng từ
ngữ và ngơn ngữ của riêng mình để miêu tả và diễn tả trong trò chơi, sáng tạo ra các
từ ngữ mới, tạo ra biệt danh cho nhân vật và sử dụng ngôn ngữ theo cách riêng để thể
hiện suy nghĩ và cảm xúc. Thể hiện sở thích và quan điểm cá nhân: Trẻ 4-5 tuổi có
thể sử dụng tác phẩm văn học để thể hiện sở thích và quan điểm cá nhân của mình
trong trị chơi, chọn những tác phẩm và nhân vật mà trẻ yêu thích và dùng chúng để
tạo ra câu chuyện và trải nghiệm độc đáo. Tóm lại khi chơi và làm quen với tác
phẩm văn học, trẻ 4-5 tuổi có thể bọc lộ cái riêng của mình thơng qua sự sáng tạo,
tưởng tượng và cái nhìn độc đáo của mình trong việc tạo ra câu chuyện, nhân vật và
trải nghiệm chơi.
1.3. Quy trình tổ chức các hoạt động cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học
1.3.1. Xây dựng kế hoạch tổ chức hoạt động cho trẻ làm quen với tác phẩm văn
học:
Xác định mục tiêu: Đầu tiên, xác định mục tiêu chính của hoạt động. Ví dụ, mục tiêu
có thể là khuyến khích trẻ phát triển kỹ năng ngôn ngữ, khám phá sự tưởng tượng,
tăng cường khả năng tư duy và xây dựng tình yêu với việc đọc sách.

Lựa chọn tác phẩm văn học:Chọn các tác phẩm văn học phù hợp với độ tuổi và sự
phát triển của trẻ. Các tác phẩm có thể là truyện cổ tích, truyện ngụ ngơn, sách học
bằng hình ảnh, v.v.Lựa chọn các tác phẩm có nội dung đơn giản, hấp dẫn và dễ hiểu
cho trẻ.


Xác định hoạt động phù hợp:Tạo ra các hoạt động sáng tạo và phù hợp với trẻ 4-5
tuổi. Ví dụ:Đọc sách: Chọn một tác phẩm văn học và đọc cho trẻ nghe. Trong quá
trình đọc, tạo ra các hoạt động như hỏi câu hỏi về nội dung, khuyến khích trẻ kể lại
câu chuyện, nhận xét về các nhân vật, v.v.Trò chơi vai diễn: Yêu cầu trẻ đóng vai các
nhân vật trong truyện và tạo ra các tình huống mới. Điều này khuyến khích trẻ sáng
tạo và phát triển kỹ năng xã hội.Hoạt động nghệ thuật: Hướng dẫn trẻ vẽ tranh về các
cảnh trong truyện hoặc tạo ra một cuốn sách nhỏ của riêng mình dựa trên câu
chuyện.
Lập lịch và tổ chức hoạt động:Xác định thời gian và tần suất của hoạt động. Tạo ra
một lịch trình linh hoạt để đảm bảo rằng các hoạt động được phân bố đều trong thời
gian.Tổ chức hoạt động theo nhóm hoặc cá nhân. Đảm bảo mỗi trẻ có cơ hội tham
gia và thể hiện ý kiến của mình.
Đánh giá và điều chỉnh:Quan sát sự tham gia và phản hồi từ trẻ. Đánh giá hiệu quả
của hoạt động và xem liệu mục tiêu đã được đạt được chưa.Dựa trên kết quả đánh
giá, điều chỉnh kế hoạch để cải thiện hoạt động trong tương lai.Quy trình này nên
được thực hiện theo sự linh hoạt và tùy chỉnh dựa trên nhu cầu và sự quan tâm của
từng nhóm trẻ cụ thể.
1.3.2. Sắp xếp góc học tập, vui chơi trong lớp một các khoa học
Xác định mục tiêu chính của góc học tập và vui chơi là giúp trẻ phát triển tình yêu
với việc đọc sách, khám phá thế giới của văn học và phát triển các kỹ năng ngôn ngữ,
tư duy và sáng tạo.
Lựa chọn một số tác phẩm văn học phù hợp với độ tuổi và sự phát triển của trẻ. Các
tác phẩm có thể là truyện cổ tích, truyện ngụ ngơn, sách học bằng hình ảnh, v.v. Hãy
chọn những tác phẩm có nội dung đơn giản, hấp dẫn và phù hợp với trẻ.

Tạo ra một góc trong lớp học dành riêng cho hoạt động văn học. Cung cấp các kệ
sách, ghế ngồi thoải mái và không gian trưng bày sách. Thiết kế các hoạt động tương
tác: Xác định các hoạt động và trò chơi liên quan đến tác phẩm văn học. Ví dụ, tạo ra
một trị chơi ghép hình với hình ảnh từ câu chuyện, hoặc một trị chơi tìm kiếm từ
vựng liên quan đến truyện.


Chuẩn bị sách và tài liệu phù hợp cho các tác phẩm văn học đã chọn. Bổ sung tài
nguyên như tranh minh hoạ, hình ảnh, bút màu, giấy, v.v., để trẻ có thể tương tác và
sáng tạo trong góc học tập.Giới thiệu các tác phẩm văn học cho trẻ và tạo cơ hội cho
trẻ khám phá. Hãy đọc sách cùng trẻ, đặt câu hỏi và khuyến khích trẻ thảo luận về
nội dung và các nhân vật trong truyện.Hỗ trợ trẻ trong việc sáng tạo và chơi các hoạt
động liên quan đến truyện. Theo dõi và tương tác tích cực với trẻ trong góc học tập
để trẻ cảm thấy an tồn và được khích lệ. Theo dõi sự tham gia và tiến bộ của trẻ
trong góc học tập. Đánh giá kết quả và hiệu quả của hoạt động và điều chỉnh nếu
cần.Lắng nghe phản hồi từ trẻ và thảo luận với các giáo viên khác để cải thiện và
phát triển góc học tập theo hướng tốt nhất.Luôn tạo ra môi trường an toàn, động viên
và tạo cơ hội cho trẻ thể hiện ý tưởng và tưởng tượng của mình khi làm quen với tác
phẩm văn học.
1.3.3. Chuẩn bị sách, phương tiện, đồ dung.
Lựa chọn một số sách và tác phẩm văn học phù hợp với độ tuổi và sự phát triển của
trẻ. Các tác phẩm có thể là truyện cổ tích, truyện ngụ ngơn, sách học bằng hình ảnh,
v.v. Hãy chọn những tác phẩm có nội dung đơn giản, hấp dẫn và phù hợp với trẻ.
Đảm bảo rằng có đủ sách và bản sao của tác phẩm văn học cho từng trẻ trong lớp.
Hãy chọn sách có kích thước phù hợp với tay của trẻ và có chữ viết lớn dễ nhìn.Tìm
hiểu về các bản minh họa và hình ảnh trong sách để có thể tạo ra các hoạt động tương
tác xung quanh nội dung của truyện. Bổ sung tài liệu phụ như bảng đen, bút màu,
giấy, hình vẽ, tranh vẽ, v.v., để trẻ có thể sáng tạo và tương tác trong quá trình làm
quen với tác phẩm văn học.
Xác định các phương tiện và đồ dùng cần thiết để tạo ra một mơi trường tương tác và

thú vị. Ví dụ, bạn có thể chuẩn bị các mơ hình nhân vật từ truyện, bộ đồ chơi liên
quan đến nội dung truyện, thẻ từ vựng, hình ảnh các địa điểm trong câu chuyện,
v.v.Cung cấp các đồ dùng như ghế ngồi thoải mái, chiếu, gối, thảm để trẻ có thể ngồi
thoải mái và tập trung vào hoạt động.
Sắp xếp sách và các tài liệu phụ sao cho dễ dàng tiếp cận và thuận tiện cho trẻ. Có
thể sử dụng kệ sách, hộp đựng sách hoặc ngăn kéo để tổ chức các tác phẩm văn


học.Bố trí các phương tiện và đồ dùng sao cho trẻ dễ dàng nhìn thấy và tiếp cận. Tạo
một khơng gian hấp dẫn và mời gọi để trẻ muốn tiếp cận và tham gia.
1.3.4. Tổ chức hoạt động
Trước khi tổ chức hoạt động cho trẻ làm quen với thơ, truyện, ngun tắc chung là
GV phải tạo khơng khí văn chương và chuẩn bị tâm thế cho trẻ để trẻ có thể cảm thụ
tác phẩm được tốt. Cho dù ở loại hoạt động nào thì GV cũng phải hướng tới mục
đích giáo dục toàn diện cho trẻ (về cả thẩm mĩ, đạo đức và trí tuệ). Xây dựng mục
đích và yêu cầu theo mỗi thể loại ( thơ hoạc truyện) và cách thức tổ chức theo ba
hoạt động.
Hoạt động 1: Ổn định tạo hứng thú
Hoạt động 2: Trọng tâm
Hoạt động 3: Kết thúc
Ví dụ: 1. Tổ chức hoạt động đọc thơ ( truyện ) cho trẻ nghe
a) Mục đích
Hoạt động đọc thơ ( truyện) cho trẻ nghe nhằm mục đích giúp trẻ biết cảm thụ
các tác phẩm thơ ( truyện ), nhận dạng ngôn ngữ thơ( truyện) khác với ngôn ngữ
văn xuôi ở vẫn điệu và nhịp điệu.
b) Yêu cầu
Giáo viên phải thuộc thơ,(truyện) đọc đúng nhịp điệu và vần điệu, phát âm rõ
ràng và chính xác các từ và câu thơ (truyện).
Giáo viên quan sát và cảm nhận kịp thời những phản ứng của trẻ khi nghe giáo
viên đọc.

Giáo viên giải thích các từ khó trong bài một cách giản dị, dễ hiểu, phù hợp với
nhận thức của trẻ ; tránh nói dài dịng, hoặc dùng một từ mới để giải thích một từ
khó dẫn trẻ đến những nội dung khó hiểu. Mỗi tiết học, cơ chỉ nên giải thích từ 1
đến 2 từ khó, khơng nên nhồi nhét làm cho trẻ dễ mệt mỏi, không tiếp thu được.
Nếu trong bài có hơn hai từ khó thì cơ có thể giải thích cho trẻ trước khi đọc bài
thơ, hoặc sau giờ học, ở mọi lúc mọi nơi.
c) Các bước tiến hành hoạt động đọc thơ, kể chuyện cho trẻ nghe
* Hoạt động 1: Ổn định gây hứng thú


Cơ có thể cho trẻ hát, chơi trị chơi hoặc giải câu đố gắn với nội dung, hợp với độ
tuổi, chủ đề, chủ điểm. Hoạt động này cần tiến hành nhanh và vui.
- Hoạt động 2 : Trọng tâm
- Bước 1 : Giáo viên giới thiệu tên bài thơ (truyện) và tên tác giả của bài thơ
(truyện ) (nếu như trẻ đã biết thì cơ có thể gợi lại một vài câu thơ và cho trẻ đoán
xem câu thơ, câu chuyện đó ở trong bài thơ,(câu chuyện) nào).
Bước 2 : Cô đọc (kể) mẫu bài thơ (chuyện) từ 1 đến 3 lần số lần đọc phụ thuộc
vào đối tượng dạy và nội dung của bài. Nếu bài dài hoặc trẻ tỏ ra khơng thích
nghe thì khơng nên đọc nhiều lần).
Bước 3 : Giúp trẻ hiểu tác phẩm bằng hệ thống câu hỏi đàm thoại. Nếu trẻ khơng
trả lời được thì cơ đọc trích dẫn và có thể giảng giải thêm, ví dụ : Khi cơ hỏi
“Hoa mướp có màu gì ?", nếu cháu không trả lời được, cô động viên cháu lắng
nghe và cô đọc lại đoạn đầu của bài : “Hoa cà tim tím – Hoa mướp vàng vàng...”,
cơ nhấn mạnh vào những tính từ chỉ màu sắc “tim tím”, “vàng vàng” để cháu ghi
nhớ. – Bước 4 : Cô đọc lại để củng cố bài (số lần đọc như bước 2).
* Hoạt động 3 : Kết thúc
- Cô nhận xét chung sau tiết học, khen ngợi các cháu và động viên - những cháu
chưa có câu trả lời đúng cần cố gắng hơn.
– Cô chuyển sang hoạt động khác (cần nghĩ cách đưa trẻ ra khỏi hoạt động sao
cho tự nhiên, thoải mái, gắn với bài, chủ đề, chủ điểm)

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG CHO TRẺ 4-5 TUỔI
LÀM QUEN TÁC PHẨM VĂN HỌC Ở MỘT SỐ TRƯỜNG MẦN NON XÃ
CẢNH HÓA – HUYỆN QUẢNG TRẠCH – TỈNH QUẢNG BÌNH.
2.1. Khái qt về tình hình giáo dục mầm non tại các trường mần non xã Cảnh
Hóa, huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình
2.1.1. Về điều kiện tự nhiên, dân số
Xã Cảnh Hóa là một xã miền núi phía tây huyện Quảng Trạch, cách trung tâm
huyện Quảng Trạch 20km theo quốc lộ 12C , cách thành phố Đồng Hới 60 km theo
quốc lộ 12C
Vị trí địa lí:
+ Phía Bắc giáp đất rừng xã Quảng Liên, xã Quảng Thanh+ Phía Nam giáp sơng
Gianh
+ Phía Đơng giáp xã Quảng Liên, xã Phù Hóa
+ Phía Tây giáp xã Tiến Hóa (huyện Tun Hóa)
Vị trí địa lí như trên củng có nhiều ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế xã hội của
xã. Vị trí gần các huyện xã, có kinh tế phát triển như xã Tiến Hóa (huyện Tuyên
Hóa), tạo điều kiện thuận lợi để giao lưu trao đổi học hỏi kinh nghiệm .Xã Cảnh Hóa
có vị trí địa lí thuận lợi cho giao lưu với các vùng khác bằng đường sông, tỉnh lộ…
Năm 2022, tổng số hộ trên địa bàn toàn xã 1.754 hộ có 5.960 nhân khẩu. Trong đó
Thiên Chúa giáo chiếm 65 %, số hộ nghèo trong năm chiếm 8,9 % thu nhập bình
quân đầu người 30 triệu \ người, phân bố không đồng đều .Số lao động trong độ tuổi
lao động 3.080 người chiếm 67,30% tổng dân số trong độ tuổi lao đơng . Trong đó
lao động nơng nghiệp chiếm 76,5% , lao động công nghiệp chiếm 10%, lao động
dịch vụ chiếm13, 4% trong số lao động của xã.Tuy nhiên đây là một xã thuần nông
chưa phát triển ngành nghề dịch vụ nên số lao động trong độ tuổi lao động già, số lao
đông trẻ ở địa phương rất ít, đa phần đi lầm ăn xa như thành phố Hồ Chí Minh và các
khu đơ thị lớn trong và ngồi tỉnh .Xã Cảnh Hóa gồm có 7 thơn: Vĩnh Thọ , Thượng
Thọ , Cấp Sơn, Kinh Nhuận, Ngọa Cương , Kinh Tân , Cây Thị .