Vai trò của người đứng đầu trong công tác đảm bảo chất lượng giáo dục ở trường trung học phổ thông

MỤC LỤC A. MỞ ĐẦU ................................................ Error! Bookmark not defined.
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI ................................................................................................. 2
II. PHẠM VI, ĐỐI TƯỢNG ............................................................................................ 3
III. PHƯƠNG PHÁP ....................................................................................................... 3
B. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU........................................................................................... 4
I. CƠ SỞ VẤN ĐỀ........................................................................................................... 4
1. Cơ sở lí luận .............................................................................................................. 4
1.1. Khái niệm ........................................................................................................... 4
1.2. Vai trò của người đứng đầu ................................................................................ 7
2. Cơ sở thực tiễn .......................................................................................................... 9
2.1. Thực trạng đội ngũ giáo viên ............................................................................. 9
2.2. Thực trạng chất lượng học sinh ........................................................................ 11
2.3. Thực trạng cơ sở vật chất ................................................................................. 11
II. NỘI DUNG CÁC GIẢI PHÁP ................................................................................. 12
1. Người đứng đầu phải ln làm mới mình ở vị trí tiên phong, gương mẫu trước tập
thể đội ngũ cán bộ, giáo viên trong đơn vị ở mọi lĩnh vực hoạt động giáo dục ......... 12
2. Người đứng đầu phải là chủ thể sáng suốt lựa chọn và phân cơng nhiệm vụ cho
đối tượng quản lí một cách khách quan, công bằng, đúng người, đúng việc đáp ứng
yêu cầu đảm bảo chất lượng giáo dục ........................................................................ 13
3. Người đứng đầu là người nói được làm được trong cơng tác xã hội hóa để hồn
thiện cơ sở vật chất, trang thiết bị; thúc đẩy khai thác tối ưu học liệu trên kênh thông
tin điện tử phục vụ quản lý giáo dục và giảng dạy, học tập đáp ứng nhu cầu chất
lượng cấp học Trung học phổ thông........................................................................... 14
4. Người đứng đầu là người truyền cảm hứng và nhiệt huyết trong chỉ đạo tổ chức
các hoạt động ngoài giờ lên lớp đa dạng, phong phú tạo môi trường thân thiện, tích
cực, năng động, mới mẻ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục ............................. 15
5. Người đứng đầu phải tổ chức chặt chẽ, khoa học và kịp thời, khách quan, chính
xác cơng tác đăng kí cam kết đảm bảo chất lượng; tiến hành thăm dò, kiểm tra, đánh
giá chất lượng giáo dục theo kênh thông tin hai chiều giáo viên – học sinh nhằm mục
tiêu quản lí bằng hiệu quả........................................................................................... 16
III. TRIỂN KHAI THỰC HIỆN .................................................................................... 18

1. Hình thành ý tưởng ................................................................................................. 18
2. Khảo sát thực tiễn ................................................................................................... 18
3. Đúc rút sáng kiến .................................................................................................... 18
4. Áp dụng thực nghiệm ............................................................................................. 19
C. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ...................................................................................... 20
1. Quá trình nghiên cứu .............................................................................................. 20
2. Ý nghĩa của đề tài ................................................................................................... 21
3. Hướng phát triển của đề tài .................................................................................... 21
1/23


4. Đề xuất, kiến nghị................................................................................................... 21
D. TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................................ 22
PHỤ LỤC

A. MỞ ĐẦU
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Giáo dục là quốc sách hàng đầu, phát triển giáo dục và đào tạo nhằm nâng cao
dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài. Trong bối cảnh thế giới ngày nay, các
tác động của q trình tồn cầu hóa, bước chuyển sang nền kinh tế tri thức, cuộc
cách mạng về công nghệ thông tin và truyền thông tạo ra cho giáo dục có thêm vai
trị mới: Giáo dục vừa là động lực cho việc vận hành nền kinh tế tri thức, vừa là hạ
tầng xã hội cho việc hình thành xã hội tri thức - đó là nền giáo dục đặt trên cơ sở
thích ứng với điều kiện, khả năng và nhu cầu phát triển của xã hội mới; đang tạo ra
một bức tranh đa dạng của các hệ thống giáo dục thế giới, nhưng vẫn có sự thống
nhất về xu thế vận động và phát triển, đó là: phổ cập hóa giáo dục, nâng cao chất
lượng giáo dục, dân chủ hóa giáo dục, thương mại hóa giáo dục, quốc tế hóa giáo
dục...; đồng thời tạo ra sức ép cho các hệ thống giáo dục phải có sự thay đổi trong
đào tạo - bồi dưỡng và cung cấp cho xã hội những con người có khả năng: làm việc
theo nhóm, làm cơng dân, làm lãnh đạo, năng động và sáng tạo... phù hợp với nhu

cầu của xã hội hiện đại.
Trước bối cảnh chung của thế giới nói chung và nước ta nói riêng, ngành giáo
dục tỉnh Nghệ hiện nay tập trung thực hiện tốt mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ, giải pháp
để xây dựng Nghệ An thành trung tâm giáo dục đào tạo của khu vực Bắc Trung Bộ.
Bên cạnh đó, chúng ta cịn phải chuẩn bị tiền đề tốt nhất sẵn sàng triển khai thực hiện
dạy học theo Chương trình Giáo dục phổ thơng mới. Một trong những việc làm góp
phần thực hiện các nội dung trên là chúng ta phải làm tốt công tác đảm bảo chất
lượng giáo dục trong các trường học. Bởi chất lượng giáo dục có ý nghĩa tiên quyết
và quan trọng hàng đầu trong sự nghiệp giáo dục con người. Các cấp lãnh đạo ngành
giáo dục tỉnh nhà đã từng bước và quyết liệt thực hiện các giải pháp để đổi mới toàn
diện nhằm nâng cao chất lượng giáo dục ở tất cả các cấp học với phương châm “lấy
học sinh làm trung tâm”, chú trọng phát triển con người để đào tạo nguồn nhân lực
chất lượng cao. Chuyển mạnh quá trình giáo dục chủ yếu từ trang bị kiến thức sang
phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học; học đi đơi với hành, lí luận
gắn với thực tiễn phát triển giáo dục gắn với nhu cầu phát triển kinh tế xã hội.
Gắn nhiệm vụ nêu trên với hoàn cảnh cụ thể của đơn vị, những năm học gần
đây, trường chúng tơi hết sức nỗ lực, đồng tâm để hồn thành tốt nhất nhiệm vụ trong
2/23


hoàn cảnh lũ lụt, dịch bệnh Covid – 19 kéo dài. Đặc biệt là việc đảm bảo giữ vững
chất lượng giáo dục của một trường vốn có bề dày thành tích dạy học; đồng thời
hồn thiện các tiêu chí đánh giá công nhận trường Chuẩn Quốc gia trong giai đoạn
mới. Với vị trí là người đứng đầu đơn vị, quá trình quản lí, chỉ đạo cơng tác đảm bảo
chất lượng giáo dục, tơi nhận thấy có nhiều khó khăn, vướng mắc trong đổi mới tư
duy và phong cách, lề lối làm việc của người lao động; hạn chế về điều kiện cơ sở
vật chất, trang thiết bị phục vụ cho dạy và học; sự chưa tồn tâm với cơng việc ở một
bộ phận giáo viên trẻ tuổi; trong tiến hành cam kết đảm bảo chất lượng giáo dục
hàng năm còn mang tính hình thức, đối phó, chưa xuất phát từ thực tế đối tượng giáo
dục… Thực tiễn đó địi hỏi người đứng đầu đơn vị phát huy vai trò trong tháo gỡ

khó khăn, vượt lên thách thức để làm tốt công tác đảm bảo chất lượng giáo dục. Nghị
quyết số 03 –NQ/TU của Ban chấp hành Tỉnh ủy ngày 19 tháng 11 năm 2021 cũng
có nội dung về xây dựng đội ngũ nhà giáo dục và cán bộ quản lí đáp ứng yêu cầu đổi
mới giáo dục; trong văn bản ghi rõ “đề cao trách nhiệm của người đứng đầu các cơ
sở giáo dục, tạo chuyển biến mạnh mẽ trong đổi mới cơng tác quản lí giáo dục, quản
trị nhà trường”.
Xuất phát từ những điều ở trên, tôi thấy cần phải phát huy Vai trị của người
đứng đầu trong cơng tác đảm bảo chất lượng giáo dục ở trường Trung học phổ
thơng để góp phần hóa giải những khó khăn đặt ra trong cơng tác quản lí trường
Trung học phổ thơng.
II. PHẠM VI, ĐỐI TƯỢNG
Vai trị của người đứng đầu trong công tác đảm bảo chất lượng giáo dục tại
trường Trung học phổ thông.
Vấn đề được khảo sát thực nghiệm với cán bộ quản lí, giáo viên và học sinh tại
trường THPT Thanh Chương 1.
III. PHƯƠNG PHÁP
- Phương pháp nghiên cứu lí thuyết
- Phương pháp phân tích
- Phương pháp điều tra, khảo sát
- Phương pháp thống kê…

3/23


B. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
I. CƠ SỞ VẤN ĐỀ
1. Cơ sở lí luận
1.1. Khái niệm
1.1.1. Người đứng đầu
“Người đứng đầu” là thuật ngữ được sử dụng phổ biến từ khá lâu, vị trí “đứng

đầu” là một địi hỏi mang tính quy luật trong giới tự nhiên cũng như trong xã hội lồi
người để đảm đương vai trị định hướng, lãnh đạo, điều hành hoạt động chung.
Trong mỗi tổ chức thường có một cá nhân giữ vị trí là người đứng đầu tổ chức.
Nói như Peter F. Ducker: “Trong bất kỳ thể chế, tổ chức nào cũng phải có một người
có thẩm quyền quyết định cao nhất, một “ông chủ” mà mọi người phải tuân theo”.
Các Mác cho rằng, trong cộng đồng xã hội thị tộc, xã hội nguyên thủy đã hình thành
các tổ chức tự quản, đó là hội đồng thị tộc và người đứng đầu là tù trưởng có vai trò
thực hiện chức năng quản lý trong cộng đồng thị tộc2. Đó là những cá nhân có uy tín,
có sức mạnh, giữ vai trò chi phối, điều hành hoạt động của tổ chức. Sau này, cùng
với sự ra đời của nhà nước, đặc biệt, với sự phát triển của nền dân chủ, với quyền tự
do lập hội, ngày càng có nhiều tổ chức và có nhiều người đứng đầu các loại hình tổ
chức khác nhau, từ tổ chức nhà nước đến các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã
hội, tổ chức xã hội…
Người đứng đầu tổ chức là người ở vị trí đầu tiên, vị trí cao nhất trong thứ bậc
quyền lực của tổ chức. Bởi hiểu theo cách đơn giản nhất, “đứng đầu” là đứng ở vị trí
đầu tiên trong đội hình, đội ngũ. Yếu tố quan trọng nhất để xác định người đứng đầu
đó là “vị trí cao nhất”. “Vị trí cao nhất” có thể là vị trí mang tính pháp lý hoặc khơng
mang tính pháp lý. Đơi khi người được mệnh danh là người đứng đầu – người có vị
trí pháp lý cao nhất – lại không thực sự là người đứng đầu. Trong phạm vi bài viết,
tôi xin được đề cập đến khái niệm “người đứng đầu” được công nhận về mặt pháp
lý trong đơn vị trường học bậc Trung học phổ thông. Tức là, người đứng đầu là người
thực hiện đồng thời vai trò lãnh đạo và quản lý trong tổ chức.
Như vậy, có thể hiểu “người đứng đầu” là khái niệm để chỉ thiết chế giữ vị trí
pháp lý cao nhất trong tổ chức, thực hiện vai trò lãnh đạo, quản lý tổ chức.
1.1.2. Người đứng đầu trong đơn vị trường học bậc Trung học phổ thông
Người đứng đầu là người có trách nhiệm giáo dục tư tưởng, định hướng hoạt
động cho cán bộ, công chức, nhân viên cấp dưới nhưng khơng được đứng ngồi sự
giáo dục đó, phải biết lắng nghe và tìm cách để biết lắng nghe những ý kiến đóng
góp, nhắc nhở của tổ chức đảng, của những người xung quanh, của cấp dưới và quần
4/23

chúng để hồn thiện mình; kịp thời điều chỉnh hành vi hoạt động và ứng xử đối với
việc lãnh đạo các nhiệm vụ với thẩm quyền và chức trách của mình.
Uy tín người lãnh đạo, quản lý là sự thống nhất giữa điều kiện khách quan với
nhân tố chủ quan. Do đó, việc đề ra giải pháp củng cố, nâng cao uy tín người lãnh
đạo, quản lý phải giải quyết tốt mối quan hệ giữa uy tín cá nhân người lãnh đạo, quản
lý với uy tín của tập thể, của tổ chức mà người đó đại diện. Uy tín của tập thể, của
tổ chức là tiền đề và chuẩn mực xã hội cho uy tín người lãnh đạo, quản lý. Ngược
lại, uy tín người lãnh đạo, quản lý sẽ góp phần tích cực vào việc củng cố, nâng cao
uy tín của tập thể, của tổ chức. Nếu uy tín của người lãnh đạo, quản lý giảm sút, tất
yếu sẽ làm giảm sút uy tín của tập thể, của tổ chức. Uy tín của người lãnh đạo, người
đứng đầu tập thể cơ quan, đơn vị do "cái Tâm, cái Tầm, cái Tài, cái Trí", quan trọng
hàng đầu là do đạo đức và lối sống trong sáng, gương mẫu của họ. Nhấn mạnh vai
trò, trách nhiệm của người đứng đầu cũng đồng nghĩa với nhấn mạnh về sự tiên
phong gương mẫu.
Người đứng đầu hết lịng, hết sức vì cơng việc được giao, gần gũi với nhân dân,
sống giản dị, không phô trương lãng phí, khơng thiên vị, khơng thành kiến trong
cơng việc thì sẽ làm gương cho cả tổ chức, cơ quan, đơn vị, địa phương. Người đứng
đầu trong sạch, thì có đủ tư cách kiểm tra, giám sát nghiêm túc cán bộ, nhân viên
trong tổ chức, cơ quan, đơn vị, địa phương do mình phụ trách, sẽ cơng tâm, cơng
bằng trong chỉ đạo, điều hành, quản lý hoạt động, trong đánh giá, bổ nhiệm cán bộ.
Ngược lại, nếu ở họ mà vụ lợi, thiên tư, cửa quyền, hách dịch, quan liêu, gia trưởng
thì sẽ mất uy tín, niềm tin từ cán bộ, đảng viên và quần chúng, mọi người sẽ không
nghe theo, không tâm phục và không thể thành tâm thành ý với công việc.
1.1.3. Chất lượng giáo dục
Trong giáo dục, các hoạt động giáo dục đều có mối quan hệ chặt chẽ với nhau
tạo thành một vịng trịn khép kín, đầu ra của hoạt động trước là đầu vào của hoạt
động sau. Vì thế, hoạt động giáo dục trước có chất lượng là điều kiện cần cho hoạt
động giáo dục sau có chất lượng và đầu ra có chất lượng; một trong các hoạt động

giáo dục không đảm bảo chất lượng, đầu ra của cả q trình rất khó hoặc không thể
đạt chuẩn đầu ra. Như vậy, tất cả các hoạt động có chất lượng thì sản phẩm đầu ra
mới có chất lượng. Chất lượng giáo dục được thể hiện ở chất lượng của tất cả các
hoạt động giáo dục, là chất lượng đầu vào, chất lượng quá trình và chất lượng đầu ra
được đặt trong bối cảnh cụ thể. Chất lượng giáo dục thể hiện ở mức độ đạt được của
người học về chuẩn kiến thức, kỹ năng, thái độ; khả năng thích ứng trong mơi trường
mới và khả năng tìm được vị trí việc làm trong tương lai. Vì vậy, chất lượng giáo
dục là sự phù hợp năng lực của học sinh với chuẩn đầu ra của một quá trình hay một
chương trình giáo dục.
5/23


Về bản chất, khái niệm chất lượng giáo dục là một khái niệm mang tính tương
đối. Với mỗi người, quan niệm về chất lượng giáo dục khác nhau và vì ở mỗi một vị
trí, lĩnh vực người ta nhìn nhận về chất lượng giao dục ở những khía cạnh khác nhau.
Các sinh viên, các nhà tuyển dụng, đội ngũ tham gia giảng dạy hoặc khơng giảng
dạy, chính phủ và các cơ quan tài trợ, các cơ quan kiểm duyệt, kiểm định, các nhà
chun mơn đánh giá. đều có định nghĩa riêng của họ cho khái niệm chất lượng giáo
dục.
Trong thực tế, có rất nhiều cách định nghĩa chất lượng, nhưng có thể được tập
hợp thành các nhóm quan niệm về chất lượng như sau:
Nhóm chất lượng là sự vượt trội, khái niệm coi chất lượng là sự vượt trội là một
khái niệm truyền thống, coi chất lượng là sự nổi trội, có chất lượng xuất sắc (vượt
tiêu chuẩn rất cao) và sự đạt được một số tiêu chuẩn đặt trước. Tuy nhiên quan điểm
này đi kèm với tính phân biệt trong đó chất lượng được coi là một cái gì đó đặc biệt,
dành cho những người ưu tú. Như vậy, chất lượng không được định nghĩa thông qua
việc đánh giá những gì được cung cấp mà dựa trên cơ sở cho rằng chính bản thân nó
ln mang tính nổi trội. Đó khơng phải là chất lượng được đo đếm qua các tiêu chuẩn
mà là chất lượng riêng biệt và không thể tiếp cận cho hầu hết mọi người. Theo quan
điểm này, chất lượng là cái sẵn có nằm trong nhà trường, và do vậy khơng cần có cơ

quan nào bên trong hay bên ngoài nhà trường để làm nhiệm vụ đảm bảo chất lượng
mà cơng việc đó được thực hiện bởi chính đội ngũ và nhà trường đó làm ra. Vì thế
cách tiếp cận này chưa hẳn đã hồn tồn khách quan trong các khâu đánh giá và công
nhận chất lượng của một nhà trường khi mà sản phẩm của họ được họ coi là chất
lượng mà không cần sự đánh giá từ bên ngồi.
1.1.4. Vai trị và ý nghĩa của công tác đảm bảo chất lượng giáo dục trong
đơn vị trường Trung học phổ thông hiện nay
Đảm bảo chất lượng giáo dục được hiểu là một cơ chế quản lý nhằm duy trì các
chuẩn mực và khơng ngừng cải tiến, nâng cao chất lượng giáo dục. Kiểm định chất
lượng được hiểu là q trình đánh giá từ bên ngồi để cơng nhận các cơ sở giáo dục
và chương trình giáo dục đạt được sứ mạng và các chuẩn mực đã được tuyên bố.
Trên quan điểm về đảm bảo chất lượng trong quản lý kinh tế, Đảm bảo chất
lượng trong giáo dục có thể hiểu là hình thức quản lý chất lượng được thực hiện
trước và trong quá trình giáo dục. Đảm bảo chất lượng nhằm phòng ngừa sự xuất
hiện sai sót trong q trình giáo dục tránh tạo ra những “sản phẩm giáo dục” có chất
lượng thấp. Tiêu chuẩn Việt Nam xác định: Đảm bảo chất lượng là toàn bộ hoạt động
có kế hoạch và hệ thống được tiến hành trong một hệ chất lượng và được chứng minh
là đủ sức cần thiết để tạo sự tin tưởng thoả đáng rằng thực thể (đối tượng) sẽ thoả
mãn đầy đủ các yêu cầu chất lượng. Đảm bảo chất lượng là phương tiện tạo ra sản
6/23


phẩm khơng có sai sót do lỗi trong q trình sản xuất hay giáo dục gây ra vì thế chất
lượng được giao phó cho mỗi người tham gia trong quá trình sản xuất hay giáo dục.
Từ ý tưởng này mà người ta quan tâm đến việc tạo nên hệ thống quy chuẩn chất
lượng khi áp dụng mơ hình đảm bảo chất lượng để những người trực tiếp làm ra sản
phẩm phải tự nhận thức được tầm quan trọng của chất lượng, biết cách làm thế nào
để đạt được chất lượng cao hơn và tự mình mong muốn làm điều đó, hơn thế nữa
cịn lơi kéo, vận động người khác cùng làm tốt như họ hoặc làm tốt hơn bản thân họ.
Như vậy, đảm bảo chất lượng giáo dục là một hệ thống các biện pháp, các hoạt động

có kế hoạch được tiến hành trong và ngoài nhà trường được chứng minh là đủ mức
cần thiết để tạo ra sự tin tưởng thoả đáng rằng các hoạt động và sản phẩm (học sinh)
sẽ thoả mãn đầy đủ các yêu của về chất lượng giáo dục theo chuẩn đầu ra của chương
trình giáo dục.
Đảm bảo chất lượng đào tạo bao gồm đảm bảo chất lượng bên trong
(intemalqualityassurance) và đảm bảo chất lượng bên ngoài (extemal quality
assurance) nhà trường. Đảm bảo chất lượng bên trong do nhà trường đảm nhận, đảm
bảo chất lượng bên ngoài do các cơ quan chức năng bên ngoài nhà trường thực hiện
(gồm cả các cơ quan kiểm định chất lượng). Đảm bảo chất lượng bên trong nhà
trường là nhân tố quan trọng nhất.
1.2. Vai trò của người đứng đầu
1.2.1. Vai trò của người đứng đầu trong đơn vị trường học
Người đứng đầu thực hiện đúng nguyên tắc tập trung dân chủ; tập thể lãnh đạo,
cá nhân phụ trách; thể hiện ở tính tiền phong gương mẫu, liêm chính, nói đi đơi với
làm; thể hiện ở tính dân chủ, tinh thần tập thể trong cơng tác và văn hóa ứng xử các
mối quan hệ của người lãnh đạo; thể hiện ở trình độ, năng lực, phẩm chất, phong
cách của người lãnh đạo, có quan điểm, phương pháp làm việc khách quan, tồn diện
và cụ thể…
Người đứng đầu có vị trí, trách nhiệm cá nhân và vai trị như đầu tàu, quyết
định mọi thành công hay thất bại trong hoạt động của cơ quan, tổ chức, đơn vị. Người
đứng đầu phải xác định cho thật rõ cơ chế trách nhiệm và chỗ đứng của mình trong
tập thể cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, đồn thể và cơ quan, đơn vị. Phải phân
biệt thật rạch ròi quyền và trách nhiệm của mình đến đâu; mối quan hệ giữa mình và
tập thể ban lãnh đạo như thế nào để tránh trường hợp thành tích thì nhận về mình,
cịn thiếu sót, khuyết điểm thì đổ lỗi cho tập thể. Sự nhập nhằng trong việc xác định
mối quan hệ giữa tập thể lãnh đạo và cá nhân phụ trách sẽ đẩy người đứng đầu rơi
vào một trong hai tình trạng: hoặc là độc đốn, chun quyền; hoặc là sợ trách nhiệm,
chờ đợi, khơng dám quyết đoán.
7/23

Người đứng đầu phải đề ra và kiểm soát được định hướng và thời gian phát
triển, hướng đi của đơn vị mình. Là nhà lãnh đạo, người đứng đầu chắc chắn phải
mong muốn thúc đẩy đơn vị, cơ quan tiến lên phía trước và tiến càng nhanh càng tốt.
Nhưng nếu những định hướng, các ý tưởng vượt lên quá xa so với khả năng, tiềm
lực thực tế của đơn vị tới mức mọi người khơng theo kịp, thì định hướng, kế hoạch
và chương trình hành động mà người lãnh đạo đề ra sẽ không thành công. Người
lãnh đạo luôn muốn mọi việc được hồn thành, nên họ ln muốn có mặt ở nơi diễn
ra hành động. Nhưng mọi hành động thường không phải lúc nào cũng đạt được như
ý muốn. Muốn đạt được kết quả, cùng với việc đề ra được hướng đi, sự phát triển
của tổ chức, đơn vị, người lãnh đạo cần chú ý tới việc phát triển mối quan hệ bền
vững với những nhân vật chủ chốt (ban lãnh đạo) của cơ quan, đơn vị. Bởi, bí quyết
để thỏa mãn không phải là giao tiếp khéo léo, mà là phát triển mối quan hệ bền vững
với mọi người. Nếu mục tiêu giúp đỡ và tạo dựng mối quan hệ tốt với mọi người, sẽ
tạo nên một sự tin tưởng, đồng thuận để cùng nhau thực hiện có hiệu quả các mục
tiêu, định hướng đề ra. Và tiêu chí quan trọng nhất của người lãnh đạo là ln đề cao
tập thể hơn thành công cá nhân, lên trên tham vọng cá nhân.
Người đứng đầu có vai trị dẫn dắt tập thể, trước hết là người biết phát huy trí
tuệ và năng lực của tập thể để có thể sáng suốt, đúng đắn khi đưa ra quyết sách và
có sức mạnh to lớn từ sự đồng thuận, đồng tâm trong q trình tổ chức thực hiện.
Chỉ có thực hành thực sự dân chủ thì người đứng đầu mới có thể phát huy được sức
mạnh to lớn của tập thể. Vì vậy, họ khơng những chỉ giỏi truyền đạt, thuyết phục,
vận động mà cịn biết chân thành lắng nghe, có lịng bao dung để tơn trọng những ý
kiến khác nhau, bao gồm cả phát biểu, kiến nghị trái với ý kiến mình để phát huy trí
tuệ tập thể vì lợi ích chung. Trong cơng việc, lúc thuận lợi thì biết động viên mọi
người chớp thời cơ tiến lên, khi khó khăn vẫn vững vàng mục tiêu lý tưởng, có hiểu
biết rộng và tầm nhìn xa để nhận ra thời cơ trong thách thức, đoàn kết mọi người,
dẫn dắt tổ chức, cơ quan, đơn vị, địa phương vượt qua khó khăn, thử thách, tiến bước
theo mục tiêu, định hướng đã xác định.
1.2.2. Vai trị của người đứng đầu trong cơng tác đảm bảo chất lượng giáo dục

Người đứng đầu phải nêu cao trách nhiệm của bản thân trong chấp hành chủ
trương, đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước; giữ gìn đạo đức lối sống; trong
thực hiện nhiệm vụ; ý thức tổ chức kỷ luật và trách nhiệm trong lãnh đạo, quản lý,
điều hành cơ quan.
Để đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục, người đứng đầu trong trường học phải là
người tiên phong trong các mặt công tác. Một lãnh đạo giỏi cần có tầm nhìn chiến
lược; có ý thức học hỏi và thích ứng với các xu hướng đổi mới. Tiếp đó, người đứng
đầu phải thể hiện được phẩm chất lãnh đạo; có ý thức trách nhiệm về những thành
8/23


cơng và thất bại; tìm ra cách thức mới để cải thiện môi trường dạy học, nâng cao
hiệu quả chất lượng giáo dục. Điều quan trọng, người đứng đầu phải biết lắng nghe,
đề cao dân chủ, đồng thời phải có thái độ công bằng nhưng nhất quán; là người đáng
tin cậy trong tiếp cận, xử lý các tình huống nảy sinh trong công tác quản lý.
Chuyển từ quản lý sang quản trị nhà trường đòi hỏi mọi người trong trường phải
có sự thay đổi nhận thức, hành vi và hoạt động của mình. Trong đó hiệu trưởng là
người đứng đầu, trong vai trò người cầm lái “con tàu đổi mới” rất cần có tư duy tích
cực sâu sắc. Người đứng đầu phải có khả năng tổ chức và sử dụng thành thạo các
quy trình khi làm việc, có khả năng động viên, thúc đẩy, truyền cảm hứng cho mọi
người trong trường; nhạy cảm trước các quyết định đưa ra bị ảnh hưởng bởi cộng
đồng, phong tục địa phương, đặc điểm, đặc thù của nhà trường.
Người đứng đầu cần hiểu nhuần nhuyễn và thực hiện hiệu quả phương châm
“xã hội hóa”, “dân chủ hóa và tự chủ hóa” trong hoạt động quản trị nhà trường; cùng
mọi người trong trường xác định tầm nhìn và sứ mạng nhà trường; xây dựng kế
hoạch khả thi hàng năm, dài hạn; có phương pháp quản trị đội ngũ; xây dựng tập thể
học sinh tự chủ.
Người đứng đầu có vai trị đặc biệt quan trọng, quyết định sự thành bại trong
công cuộc đổi mới của từng cơ sở giáo dục. Để đổi mới thành công, trước tiên lãnh
đạo quản lí phải là một giáo viên đổi mới. Người đứng đầu vừa xác định mục tiêu,

kế hoạch đổi mới, tập trung các nguồn lực (nhân lực, tài lực, vật lực) để thực hiện kế
hoạch đổi mới và kiểm tra, đánh giá, rút kinh nghiệm, điều chỉnh lộ trình, mục tiêu
đổi mới, kiên định với mục tiêu, lộ trình và kế hoạch đổi mới của đơn vị, khi ấy,
công cuộc đổi mới mới thành công theo mục tiêu của nhà trường.
2. Cơ sở thực tiễn
2.1. Thực trạng đội ngũ giáo viên
Trường chúng tơi là đơn vị có bề dày truyền thống và nề nếp dạy học hơn sáu
mươi năm, về chất lượng giáo dục luôn đứng ở vị trí tốp đầu của Huyện và Tỉnh.
Về cơng tác quản lý và điều hành của Ban Giám hiệu:
Số lượng: 4 (1 nữ), trình độ chun mơn: 3/4 trên chuẩn; có 3 CCCT, là những
giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh, có nhiều sáng kiến kinh nghiệm loại A, B cấp tỉnh. Ban
Giám hiệu là một tập thể đồn kết, có tầm nhìn khoa học, sáng tạo. Trong cơng tác
chỉ đạo, điều hành ln chủ động có kế hoạch cụ thể, dám nghĩ, dám làm, dám chịu
trách nhiệm. Tích cực đổi mới về lãnh đạo, điều hành và ứng dụng CNTT vào quản
lí, dạy học.

9/23


Công tác tổ chức triển khai kiểm tra đánh giá sâu sát, thực chất và đổi mới.
Khi thực hiện, luôn chủ động điều chỉnh kế hoạch kịp thời sát với thực tế. Được sự
tin tưởng của cán bộ, giáo viên, công nhân viên và cha mẹ học sinh nhà trường.
Đội ngũ giáo viên, nhân viên:
Có 36 giáo viên đạt trình độ trên chuẩn; 45 giáo viên dạy giỏi tỉnh, hàng chục
giáo viên có nhiều sáng kiến kinh nghiệm loại A, B và sáng kiến kinh nghiệm cấp
tỉnh; Chất lượng chuyên môn và nghiệp vụ sư phạm đáp ứng được yêu cầu đổi mới
giáo dục và thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018.
Trong công tác chấp hành tốt kỷ luật lao động, quy chế chuyên môn; năng
động, sáng tạo có tinh thần chia sẻ và hợp tác với đồng nghiệp, có ý thức đổi mới
phương pháp giảng dạy theo phương châm “Phát triển năng lực của người học”.

Tuy nhiên, với một bề dày và chất lượng giáo dục như vậy vừa là thuận lợi
nhưng đồng thời cũng là khó khăn, thử thách đối với người đứng đầu. Đòi hỏi người
đứng đầu phải vững vàng, có đủ mọi yếu tố ở các phương diện mới làm tốt được vai
trò quản lí trong đảm bảo và nâng cao chất lượng giáo dục cho đơn vị.
Hơn nữa, trong giai đoạn hiện nay dịch bệnh Covid -19 vẫn còn diễn biến, gây
xáo trộn đến công tác dạy học. Những người làm công tác quản lí chất lượng giáo
dục và đội ngũ giáo viên đứng trước thử thách không nhỏ, làm thế nào để thực hiện
dạy học đảm bảo chất lượng vẫn là câu hỏi khiến đa số chúng ta trăn trở, day dứt.
Dù chất lượng đội ngũ giáo viên vững chắc song có những lúc dạy học trực tuyến,
dạy học trực tuyến kết hợp trực tuyến để phịng chống dịch chúng tơi vẫn gặp những
khó khăn nhất định ảnh hưởng đến chất lượng giờ học như đường truyền internet, độ
an toàn thiết bị của học sinh, ý thức và tinh thần học tập của một bộ phận học sinh
chưa được kiểm soát sát sao.
Bên cạnh đó, giáo viên chúng tơi cũng khơng tránh khỏi nhiều đồng chí nhiễm
Covid-19 phải thực hiện dạy ở nhà qua mạng Internet, các em học sinh học tại lớp.
Dù nỗ lực vượt lên những khó khăn về kĩ thuật dạy học, lại chống chọi với virut nên
ít nhiều các tiết dạy học đó khơng thỏa mãn mục tiêu chất lượng như chúng tôi mong
muốn.
Trong công tác đảm bảo chất lượng hàng năm, chúng tôi trường tiến hành chỉ
đạo cho giáo viên thực hiện kí cam kết chất lượng giảng dạy và giáo dục ngay từ đầu
năm học. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện cam kết đảm bảo chất lượng giáo dục
hàng năm vẫn nảy sinh những vấn đề bất cập như: giáo viên đăng kí theo kiểu hình
thức, đối phó, hời hợt, cảm tính. Ngun nhân vấn đề do giáo viên chưa xuất phát từ
thực tế đối tượng giáo dục để xây dựng chỉ tiêu đăng kí chất lượng nên dẫn đến vẫn
việc đăng kí vẫn chỉ là con số nằm trên giấy.
10/23