Giải pháp nâng cao chất lượng thẩm định tài chính dự án đầu tư tại sở giao dịch 1 ngân hàng đầi tư và phát triển việt nam

BỘ GIÁO 'DỤC VÀ ĐÀO TẠO

NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

HỌC VIÊN NGÂN HÀNG

TRẦN BẢO NGỌC

GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG THẨM ĐỊNĨ
TÀI CHÍNH Dự ÁN ĐẦU T ư TẠI SỞ GIAO DỊCH I
NGÂN HÀNG ĐẦU Tư VÀ PHÁT TRIEN v iệ t n a m

ị
Ị
ị

LUẬN VÃN THẠC SỸ KINH TẾ

HÀ NÔI - 2004

I


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

NGÂN HÀNG NHÀ NUỚC VIỆT NAM

HỌC V Ệ N NG ÂN HÀNG

TRẦN BẢO NGỌC

GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHAT LƯỢNG THAM đ ịn h
TÀI CHÍNH D ự ÁN ĐẦU TƯTẠI s ở GIAO DỊCH INGÂN HÀNG ĐẦU TƯVÀ PHÁT TRIEN v iệ t n a m
C H UYÊN NG ÀN H : K IN H TẾ T À I CHÍNH, NG ÂN HÀNG
M Ả SỐ: 6 0 . 3 1 . 12

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ
NGUỜI HƯỚNG DÂN KHOA HỌC: TS. TRƯƠNG
HỌC Vlệr^ NGÂN

hàng

V IỆ N N C K H N O Ã N H À N G

T H Ư

Y ĨỆ N

C Ư Ữ . . T C S Ì 'c £
HÀ NỘI, 2004

Qưốc CƯỜNG


LỜ I C A M Đ O A N

Tôi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu cua riêng tôi.
Các số liệu, kết quá nêu trong Luận văn này là trung thực và
có nguồn gốc rõ ràng.

Tác giả luận văn

Trần Bảo Ngọc


MI C Li e

PHẦN MỞ ĐẢI

1

CHƯƠNG 1
: DC \N ĐAU TC \ ÀCHAT 1.1'ỢNG DIÀM ĐỊNH TÀI
CHÍNH DựAVĐẨl

rưTAl NGÀN HÀNG miơNG M
ẠI

1.1

Lý luận cư han vé dự an đáu tu

1.1.1

K h á i n ie m (iu á n đ à u tu

1.1.2

P h a n lo a i (iu án đ à u tu

^

1.1.3

Y êu càu c u a d ự á n đ á u tu

6

1.2

Thám định tài chính dụ an đau tu tai ngân hàng thương

6

mại
1.2.1

H o a t d o n g c h o vay th e o d u an tai n g a n h à n g th ư ơ n g m ạ i

à

1.2.2

T h á m d in h tai c h ín h d ự an d ấ u tu ta i n gan h à n g th ư ơ n g m ạ i

8

1.2.2.1

K h á i n ie m

th ấ m đ ịn h d ụ an đ á u tu

1 2.2.2

M ụ c d u ll ,Vn g h ĩa cua vice th a m d in h tài ch in h d ự á n đ à u tư

^
8

tạ i n g a n h a n g th ư ơ n g m ạ i
1.2.2.3

O u \ trinh va n ộ i d u n g th a m d in h tài c h in h d ự á n đ â u t ư tạ i

10

n g a n h a n g th ư ơ n g m a i
1.3

Chát lương thấm đinh tài chính đu au đau tu tại ngàn hàng

25

thương m ạ i
1.3.1

O u a n die IU vé c h a t lương th a m d in h tài c h ín h d ự á n d â u tư

25

tại n g a n h a n g th ư ơ n g m ai
1.3.2

C á c d u tieu p h a n a n h c h a t lư ợn g th a m d in h tà i c h in h d ự án

26

d ấ u tu tai n g a n h à n g th ư ơ n g m ai
1.3.3

M illing nh an tò a n h h ư ơ n g to i c h a i lư ơ n g th ấ m đ ịn h tài

27

c h ín h d ư an dầu tư tạ i n gan h à n g th ư ơ n g m ai
1.3.3.1

M illing

nh an tơ vế p h ía n g a n h à n g

-7

1.3.3.2

M illing

n h a n tơ vè ph u i k h á c h h a n g

w

1.3.3.3

Milling

n h a n tớ vế m o i trư ờng

7\


CHUÔNG II: Im e

I RẠNG I HAM ĐỊNH 1AI CHINH DU AN DAI

TU'TAI SỚGI AO DICH 1- NGÀN HÀNG DAI
VIỆT NAM
2.1

Vài

net

CO ban ve So giao dịch

32

I I VÀ PHÁT TRIEN

1- Ngân

hàng

đáu tư và phát

32

triếu Việt Nam

2. 1.1

S ự ra d ô i va p h á t tr ie II

32

2. 1.2

C ơ c a n to c h ứ c

3ỉ

2.1.3

T ìn h h ìn h h o ạ t đóm* k ỉn h doanlì

35

2.1.3.1

K e t q u a m o r ộ n g th ị p h a n , tiep can k h á c h h à n g m ớ i , k h a
n ă n g m ờ r ụ n g d ịch vu p h ú c VII k h á c h h à n g

38

2.1.3.2

H

2.1.3.3

C o n g ta c tin d ụ n g

40

2.1.3.4

C o n g tá c k h a c

42

7 7

Thực trạng thám định tai chinh dụ an đáu tư tại So giao 43

uy

d o n g von

39

dịch I- Ngân hàng Đáu tu và Phát triẻn Việt Nam

2 .2.1

Q u ỵ trìn h th ấ m d in h ta i ch in h d ụ an d ấ u tư ta i s ò g ia o d ịc h 1
N g a n h à n g Đ ầ u tu và T h a t trie'll V iet ISa m

44

7 7 1

N ộ i d u n g th a m đ ịn h tà i c h in h d u an d â u tu tạ i s à g ia o d ịch I
N g a n h à n g Đ ấ u tu va T h a t trie'll V iệt Siam

47

2.2.3

7h u e

48

2.2.3.1

Vọ/ d u n g

2.2.3.2

/ ham

d in h tà i c h in h du an cua So g ia o d ịch ỉ - N g a n h à n g

Hàu tu và T h á t trie'll \ l e t \ a m

55

2.2.3.3

Q u y e t d m h c h o vay cu a So giao di ch ỉ - N g a n h à n g Đ à u t ư và
T h á t tr ie ’ll \ l ệ t N a m

56

2.3

Đánh gia cong tác tham dinh tài chinh dự an đáu tư tại sỏ

56

té th a m đ ịn h tà i c h in h m ộ t d ự án d à n tu
d u an m in h h o a

48

giao dịch I- Ngàn hàng Đau tu và Phát triến Việt Nam
2.3.1

K ét qua

58

2.3.2

Tốn ta i và n g u yê n n h a n

58

2.3.2.1

T ồn ta i

51

2.3.2.2

N g u y ê n nh a n

55


CHUONG 1
1
1
: GIAI PHÁP NÀNG CAO CIIẢI I LONG THAM ĐỊNH
TÀI CHÍNH D Ị

65

AN O Ầ U T U TAI S Ở GIAO D Ị C H I- NGÂN HÀNG

ĐẦU TUVÀ PHAI IR1ẾN VIỆT NAM

3.1

Định hướng nàng cao chát lirọiig tham định tài chính dự án

67

của So Giao dịch I- Ngan hàng Đan tu và Phát triến Việt

Na 111 '
3.2

Giai pháp nang cao chat lượng thám định tài chính dự án

67

đầu tu tại So giao dịch 1- Ngàn hang Đáu tư và Phát triến
Việt Nam
3.2.1

C h u a ii h o a (lói n g ũ can b ọ p h ụ c
c h ín h d u án dấ u tu

c o n g tá c th ẩ m đ ịn h tà i

67

3.2.2

H o à n th iẹn p h ư ơ n g p h á p và n o i d u n g th a m đ in h tà i c h ín h

70

VII

d ự á n d â u tu
3.2.3

N a n g c a o hicu q u a c o n g tá c to cliu c diêu h à n h và c ơ s à v ậ t

75

c h ấ t p h ụ c vu c ò n g tá c th ấ m d in h tà i c h in h d ự á n đ ầ u tư
3.2.4

Đ a d a n g h o a và n a n g c a o c h a t lư ơ n g n g u o n th ò n g tin

78

3.3

Một so kiên nghị

79

3.3.1

K iế n n g h i d o i vói C h in h p h u va cac B o n g à n h lien q u a n

79

3.3.2

K iế n n g h i d o i vói N g a n h à n g N h a nư ơc

80

3.3.3

K iế n n g h i voi N g a n h à n g Đ à u tu va C h a t trien V iệt N a m

81

3.3.4

K iế n n g h i d o i vói cá c ch u d á u tu

82

PHẦN KẾT l I \ \

84


PH Ẩ N M Ờ Đ Ẩ l

1. Tính cáp thiết cua luận vãn:

Việt Nam đang trong thời kỳ phát triển kinh tị thị trường có sự quan lý
điều tiết cua Nhà nước theo định hướng xã hội chu nghĩa, cùng với cơng cuộc
Cơng nghiệp hoa- Hiện đại hố thực hiện mục tiêu dàn giàu, nước mạnh, xã hội

công bàng, dàn chu. vãn minh thì nén kinh tị càng phai được tàng trướng và phát
triển. Việc có được đỏng vốn dấu tư dã là khó. sự quan IÝ sir dụng nó sao cho
lành mạnh, có hiệu qua lại càng kho hơn. Chính diều do làm cho việc lựa chọn
được phương thức dầu lu' tốt nhát trơ nõn ngày càng quan trọng.
Nghiệp vụ thám dinh tài chính dự án dầu tư là một trong những hoạt động
chun mịn có nhiều dong góp quan trọng trong hoạt dọng kinh doanh cũng như
sự an toàn cua các ngan hàng thương mại bơi no góp phan làm tăng hiệu qua sừ
dụng vốn vay. giam rui ro trong hoạt dộng cua ngan hàng, từ đó góp phần thúc
đẩy sự phát triển cua các ngân hàng noi riêng và dàt nước nói chung.
Tại Sớ giao dịch I. Ngàn hàng Đáu tư và Phát triền Việt Nam. do đánh giá
được tầm quan trọng cua nghiệp vụ thám dinh tài chính dự án đầu tư mà hoạt
dộng cua dơn vị cũng dạt dược nhiều kèt qua kha quan, tạo ra tác dộng tốt đến
nền kinh tô- xã hợi. Tu\ vậy. q trình thực hiện những cịng việc cụ thế còn nổi
lên một số hạn chè cần liếp tục khàc phục, sưa dối.
Từ những ly lẽ tron, em dã chọn vàn dề

"Một

so

giái pháp nâng cao chát

lượng thám định tài chinh du án dáu tu tại So giao dịch I, Ngàn hàng Đau tu
và Phát triẻn Việt Nam

làm nội dung nghiên cứu.


2. Mục đích nghiên cứu cùa luận vãn:
Dựa trên co SO' l\ luận VC dự an đầu tư. tham định dự án... cũng như tình

hình thực tè trong hoạt dộng đơ nghiên cứu. tìm ra giai pháp cùng kiến nghị, góp
phần nàng cao chàt lưọng cơng tác thám dinh tài chính dự án đầu tư của So giao
dịch 1. Ngàn hàng Đáu nr và Phát triến Việt Nam.
3. Đoi tượng

và

pham vi nghiên cứu:

- Đối tượng nghiên cưu: là còng lác thám định tài chính dự án đầu tư.
- Phạm vi nghicn cứu: là cịng tác tham định tài chính dự án đầu tư cua sỏ'
giao dịch 1. Ngán hàng Đấu tư và Phát triển Viột Nam.
4. Phương pháp nghiên cứu:

Xuàt phát từ những nguvèn 1\ chung, luận vãn sư dụng tổng hợp những
phương pháp nghiên cứu và sử dụng kiên thức cua các mòn: duv vật biện chứng,
duy vật lịch sư. thịng kc học. kinh tc dầu tư. tài chính cịng, phàn tích kinh tế. hệ
thống, so sánh... làm phương pháp luận cho quá trình nghiên cứu.
5. Ket cáu cua lua11 văn:

Luận vàn gồm co ba chương (khơng kị phần mục lục. danh mục tài liệu tham
khao, các ban phụ lục):
- Chương I Dự án chiu tư vờ (7/í// lượtiii tham dinh lài chính dự Ún dầu tư tụi
ngân /lủng thương mạt
- Chương II: I hực trung tluim dinh tài chinh dự un ddu tư tụi Sờ giao dịch INgãn hàng dâu tu' và phút tricn \ 7(7 Nam.
-

c hương III

( r ia l

pháp núng cao chat Ỉượtiiỉ tham dịnlỉ tài chính d ự án dầu tư

tại Sờ giao dịch I- Ngan hàng Dàn tư và Phát tricn \ 7(7 Nam.
- Phan kết luan


CHƯƠNG I: DỊ AN ĐU Tư'VÀ CHẤT LƯƠNG THAM định

TẢI CHÍNH Dự AN ĐẨư Tư TẠI NGÀN HÀNG THƯƠNG MẠI

1.1.

LÝ LUẬN Cơ BAN VỂ Dự AN ĐẨư Tư

1.1.1. Khái niệm dụ án đán tu

Trong qua trình phát triến kinh tè thị trườn e nhĩrne năm gần đày. người ta
thường được nghe nhiều đến “dự an đàu tư". Vậy dư an dầu tư là gì?
Theo nghị dinh so 88/CP nềv 01/09/1999 cua Chính Phu thì khái niệm
này được hiêu như sau: 'Dự án là tập hợp nhữne de xuàt đê thực hiện một phần
hay tồn bộ cơn it việc, mục tiêu hoặc u cầu nào đó".
Cịn theo Nền hàng thè eiới (World Bank): “Dự an dầu tư là tống thế các
chính sách, hoạt dộne và chi phí liên quan đèn nhau được hoạch định nhàm đạt
được nhữne mục tiêu nao đó trone thịi eian nhàt định".
Trẽn góc dộ quan lý. dự án là một cone cụ dè hoạch định việc sư dụng
vốn. vật tư. lao độne nham tạo ra nhữne san phàm mói cho xã hội.
Trên giác độ kế hoạch hoa: Dự an là kè hoạch chi tiết đế thực hiện chương
trình đầu tư xâ\ dime nhằm phát trièn kinh tè \ à hội làm căn cứ trong việc ra
quvết định và sư dụng vón đầu tư.

Trên góc dộ phan cịng lao dộne. xã hội thì dự an lại là việc thực hiện sự
phàn cịng, bơ trí lực lượna lao dộne xã hội nhàm eiai quyết mõi quan hệ giữa các
chu thế kinh tê khác nhau với xã hội trẽn

CO' SO'

khai thác các yêu tô tự nhiên.

Cho dù co nhiều cách tièp cận sone tựu tru ne lại. dự án đầu tư đều phái
đảm bao các yêu tò:


4

- Mục tiêu cua dự án: được thế hiện ơ hai mức. mục tiêu phát triển là
những lợi ích kinh tò- \ a hội do thực hiện dự an đem lại. mục tiêu trước mắt là
các mục tiêu cụ thế cần dạt được cua việc thực hiện dự an.
- Các kêt qua cưa dự án: dó là những kèt qua cụ the. có thế dinh lượng
dược tạo ra từ những hoạt động khác nhau cua dự án. Đàv là điều kiện cần thiết
để thực hiện được các mục tiêu cua dự an.
- Các hoạt dộng: là những nhiệm vụ hoặc hành động dược thực hiện trong
dự án đè tạo ra các kẽt quá nhat dinh. Những nhiệm vụ hoặc hành động nàv mìn
với một lịch biêu và trách nhiệm cụ thè
- Các Iìguon lực: nguồn lực vé thời gian, vật chài, tài chính và con người
cân thièt đè tiên hành các hoạt dộng cua dự an. Giá trị hoặc chi phí cua các
nguồn lực này chính là vịn đầu tư cho dự an.
1.1.2. Phan loại dụ án dầu tu

Đè thuận tiện cho việc theo doi. quan 1\ và de ra những biện pháp nhàm
nàng cao hiệu qua hoạt dộng đàu tư. cán tiên hành phàn loại các dự án đầu tư và

xem xét dặc diem hoạt dộng cưa chung. Co thè phàn loại dự án đầu tư theo các
tiêu thức sau:
- 1heo co càu tái san xuàt: co thè phàn thành dự an dầu tư theo chiểu rộng
và dự án dầu tư theo chiều sâu.
- Theo lĩnh vực hoạt động trong xà hội cua dự an: có thế chia thành dự án
dầu tư phát triển kinh doanh, dư an đầu tư phát trièìi khoa học- kỹ thuật, dự án
đầu tư phát triển co

SO'

hạ t ầ n g ...

- Theo giai doạn hoạt dộng cưa dự an trong qua trình tái san xuất xã hội.
gồm: dự an dầu tư thương mại và dự an dầu tư san xuàt


- 1heo thòi gian thực hiện và phát huy tác dune đị thu hổi đu vịn đã bị ra:
có thê phàn chia thành dự án đầu tư ngăn hạn và dự án dầu tư dài hạn.
- I heo phan cap quán ly: Điểu lệ quan Iv đầu lu' và xàv dựng ban hành theo
Nghị định Õ2/1999/NĐ-CP ngày 08/07/1999 cua Thu tướng Chính phu phân chia
dự án dâu tư thành 3 nhom A. B. c tuv theo tmh chát và qưv mơ cua dự án Tron°
dó: Nhóm A do 1hu tương Chinh phu quvèt dinh, nhom B.
trướng

CO'

c do

Bộ trườn °. Thu

quan ngang bộ. cư quan trực thuộc Chính phu. UBND cấp tinh (và

thành phị trực thuộc Trung Uơne) quyết dinh.
• Theo ngn

V O I

1

có thè dược phan chia thành: dự án đầu tư có vịn huy

dộng trong nước (von ngàn sách, vòn cua doanh nghiệp, tiền tiết kiệm cưa dàn
cư...) va dự an dau tư co vòn hue dòng từ nước ngồi (vịn dầu tư gián tiêp và vốn
đầu tư trực tiếp).
- Theo vùng lãnh thổ: cách phan loại nàv cho thàv tình hình đầu tư cua
từng tinh, từng vùng kinh tê và anh hương cua dầu tư dời với tình hình phát triển
kinh tè- xã hội O' từng dịa phương.
1.1.3. Yéu cầu cùa dụ an đầu tu

Mọt dự an dầu tư là tổng thè các vèu tò càu thành, phan ánh q trình
nghiên cưu cụ thè. có he thơng và tương dối tồn diện. Các sơ liệu trong một dư
án đáu tư dều dựa tròn những càn cứ khoa học. Chinh vì vậy. dế có thế đạt hiệu
qua mong mn, dự án dầu tư phai dam bao các yòu càu sau:

- c (í

tính khoa học: dự an phai dam bao dược nghiên cứu. phân tích và

tiinh bà\ khoa học. Muon vậv. ngav từ khi lap dư an phai tí mi. chính xác rõ
ràng trên từng noi dung.

- Co tính pháp 1\ bât kỳ dự an nào trong quá trình lập đều phai dam bao
tính pháp ly. nghĩa là khơng dược chứa trong no những chi tiết trái với quy dịnh
cua Pháp luật và chinh sách cua Nhà nước. Điều nàv đòi hoi cán bò dư án cần


0

năm vững luật pháp, ch 11 trương, đường lòi cua Đang và Nhà nước liên quan đến
dự án đầu tư.
- Có tính thực tiền: Dự án đấu tư phai dam hao mang lại hiệu quá cho nhà
đầu tư và các hiệu qua kinh tê- \ à hội.
- Có tính thịng nhât: Việc \àv dựng dự an cần tuân thu các quy định
chung cua các co quan quan lý chức nàng vồ hoạt dộng đầu tư và các quy định có
tính quốc tế.
1.2.

THẨM ĐỊNH TÀI CHÍNH DỊ

AN ĐẤl

TƯ TẠI NGÂN HÀNG

THƯƠNG MAI

1.2.1. Hoạt động cho vay theo dự an tại ngan hàng thương mại

Sau khi chuvcn doi sang nén kinh tè thi trường. Vièt Nam đang tiến những
bước vững chác trong cong cuộc xay dựng và phát triòn đất nước. Nền kinh tê của
Việt Nam ln dược du\ trì ó mức lãng trương kha. dạt dược mục tiêu kê hoạch
dề ra. Xu at kháu tiép tục dạt được lòe dộ tăng trương cao. thu ngàn sách nhà nước

tiêp tục tàng qua các nám. hoạt dộng lien tệ ve co han dap ứng được vẻu cầu của
phát triển kinh tè. Đặc hiệt, ngubn lực huv dộng cho dầu tư luôn phát triển đạt
khá. cơ càu dấu tư dã lurớng vào thúc dáv chuvèn dịch co càu kinh tè. hạ tầng
kinh tê và xã hội dược cai thiện rò rẹt. Trong những năm qua. dê phục vụ cho q
trình Cơng nghiệp hoa- Hiện dại hoa dàt nước, các dự an dầu tư của nhà nước và
các thành phần kinh tè khác không ngừng gia lãng ve sị lượng và quv mơ đầu tư.
Điểu này dời hoi phai co một nguồn vòn lớn vượt qua giói hạn cua ngàn sách nhà
nước. Và vì vàv. các Ngàn hàng thương mại (NHTM) vói tư cách là mơt trung
gian tài chính quan trọng trong nền kinh tè. dã nhận nhiệm vụ tài trợ vốn cho các
dự án đầu ur cua dat nước. Đãv là một kênh tài trọ ràt phổ hiến trong những nền
kinh tè mói chuyến doi dang trong giai doạn phát trièn và hội nhập như Việt
Nam. Nó dang tạo ra một khỏi Itrọng vịn dầu tư khổng lổ dược hình thành từ


7

nhiều nguồn khác nhau như từ naan sách nhà nước, tù' huv động trong dân cư. từ
các nguồn tài trọ nước ngoài. Y.Y. Mặt khác, đàv cũng là những nguồn vốn lành
mạnh và có độ an tồn tương địi cao. Việc tài trọ này cua ngàn hàng được thực
hiện thông qua loại hình cho vav theo dự án. Trong thời gian gần dâv. cùn ° với
sư phát triển cua nền kinh tè. các NHTM Việt Nam dang ngàv càng mở rông và
phát triển loại hmh nà\ và dã thu dược những kịt qua ban dầu đáng khích lệ.
Hàng nghìn các dự an dau tư cua các ngành kinh tè dược tài trợ vốn từ kênh ngân
hàng đã di vào hoạt động, dang tạo ra thu nhập và việc làm cho hàng triệu lao
dộng. Bòn cạnh do. các dự án nàv dã và dang góp phần quan trọng vào cơng cuộc
xây dựng và phát triển dát nước.
Tuy nhiên, việc tài trợ vòn cho các dự an qua kênh ngàn hàng dang gày ra
những khó khăn nhất định cho các NHTM Việt Nam. dặc biệt là các NHTM
quốc doanh (NH ĨMQD). Hàng nghìn tv dỏng dư nọ cua các ngàn hàng nàv dang
dọng trong các dự an dau tư và khó co thè thu hổi. Chí tính riêng các dự án cơng

nghiệp cua bốn ngành mía đường, sàt thép, phan bón và giày đã có tổng dư nợ tại
bốn NHTM QD (Ngàn hang Cõng thương. Ngàn hàng Đàu tư và Phát triển. Ngàn
hàng Ngoại thương và Ngàn hàng Nòng nghiệp và Phát triển nông thổn) lèn tới
trên 9000 ty đồng. Đặc biệt, dư nợ cua các ngàn hàng nàv hiện nav đang tập
trung chu yèu vào các long còng tv 90. 91- những khách hàng có độ tín nhiệm
chi ờ mưc 111. nhưng lại có sị dư nọ chiêm đèn gán 4 0 r f tổng dư nợ cưa các
NHTMQD. Bên cạnh do. hàng nghìn ty dỏng vịn xay dựng cơ ban đang bị nợ
trong các dự án trọng diem quòc gia. Đàv là những dự an có thời gian kinh tê từ
b- 10 năm nẽn hiệu qua thực sự cua dự án và an tồn vịn cho vay tiềm án nhiều
rủi ro khó tính toan trước, mà theo thịng lệ qc tè. YÒ11 cưa các dự án này phai
dược thực hiện trên thị trường chứng khốn. Ngồi ra. các dự án về nơng nghiệp,
giao thịng và thuy lợi cũng dang năm giữ một khôi lượng lớn dư nợ cua các ngàn
hàngc. nàv.


s
Vì vậy. đị hạn chè tý lệ nợ xán cho các NHTMQD. Ngàn hàng Nhà nước
Việt Nam đã đưa ra các giai pháp nhàm hồ tro' các ngàn hàng xử lý các khoan nợ
khó địi và giúp các ngan hàng chư động hơn trong việc ra quyết định cho vay
theo dự an. Tuy nhiên day chi là những giai pháp mang lính hỗ trợ. mà khơng có
tác dụng triệt dè trong việc nàng cao và khổng ngừng mo' rộng hoạt động tài trợ
dự án cua các ngan hàng. Chính vì thè. việc nang cao chài lượng thám định trên
cơ sớ hồn thiện cong tác thám dinh tài chính dự an dáu tư được coi là một giai
pháp quan trọng trong chiên lược quan ly cua các NHTM Việt Nam khi thực hiện
mục tiêu phát triòn hoạt dộng cho va\ theo dự án.

1.2.2. Thám định tài chinh dự an dáu tu tại ngan hàng thương mại
1 .2 .2 . ỉ .

K h á i ììiẹnt th a m địn h d ư an dâ u tư

Thám định dự an dầu tư là vice tò chức xem xét một cách khách quan,
khoa học và toàn diện cue nội dung co han co anh hương tới công cuộc dầu tư để
ra quyết dinh đầu tư và cho phép dầu tư.
Trong luận văn này. em chi de cập đèn việc thám dinh dự án đầu tư về mặt
tài chính.
ỉ . 2.2.2.

M ụ c đ ích . V n g h ĩa cua vice th a m din h tài c h ín h d ự án đ ầ u tu tại
n g a n h à n g th ư ơ n g m ai

Vé thực chài, qua trình thám định tài chính dự an tại NHTM là quá trình
thám dinh lại. rà soat lại tất ca cac khut cạnh tài chinh mà chu đầu tư đã đề cập và
thẩm định trong dự án trình ngàn hàng. Cũng vần là cịng việc kiểm tra mức độ
phù hợp cua dự an ddi vơi các mục tièu phát triòn cua doanh nghiệp, các mục tiêu
phát trién kinh tè xã hội cua Nhà nước, nhưng ngan hàng sẽ thực hiện nghiệp vụ
thám định này dưới mội quan diêm khác, quan diêm cua người đang xem xét có
dưa ra quyết định dấu lu' cho dự an hay không, tức là sẽ xem xét dự án theo tiêu
chuẩn lợi nhuận dự án mang lại. kha năng tra nợ cua dự án dế đàm bao an toàn


cho quyêt định đan tư. Đày khổng còn là quan diêm cua chu đầu tư nữa. Như vậy
tức là ngan hàng phai tham định giá trị thực sự mà một dự án mang lại theo tiêu
chí của họ.
Ngan hàng với lu cách là đơn vị cưng ứng vòn cho dự án sẽ tàp trung xem
xét về mật hiệu qua tài chính cua các dự an. Nói như vậv khơng có nghĩa là
khơng quan tàm dèn cac khía cạnh khác cua dự an. mà thực ra O' đây việc đánh
giá hiệu qua tài chinh da bao gom ca việc danh gia các khía cạnh khác cua dự án
như thị trường, các u tơ đầu vào. đầu ra. lợi ích xã hội cua dự án...vì các chí
tiêu này đã được lượng hố và dưa vào trong q trình tham định tài chính dự án.

Trẽn nguyên làc phái thu dược vòn và lãi trong một thời gian nhất định của
dự án dược vay. tham dinh tài chinh dự án dầu tư

có

các

V

nghĩa sau:

- Có cơ so quan trọng nhat dò quvèt dinh chu trương bó vốn đầu tư. đám
báo hiệu qua vịn dâu tư. Sau khi tham dinh, ngàn hàng sẽ tiên hành tài trợ cho
cac dự an có kha năng hồn tra von và lãi. dỏng thời từ chỏi các dư án kém hiệu
qua. khơng có kha năng hồn tra.
- Phát hiện và bơ sung them các giai pháp chơ chu đầu tư nhàm nàng cao
tính kha thi cho việc trién khai thực hiện dự an. hạn chê và giam bớt các rui ro.
- 1ạo ra can cứ dc kiểm tra và sư dụng vịn dưng mục đích, đúng đỏi tưựn°
và tiết kiệm vốn.
- Xác đinh dược hiệu qua dầu tư cua dự án. Đàv là cơ sớ tương đôi vữnơ
chăc đê xác định kha nang hồn tra vịn. tra nọ cua dự an và cua chu dầu tư.
- Rút ra dược nhung bài học kinh nghiệm dè thám định những dự án sau
được tốt hơn.
Tham định tài chinh dự an còn tà một căn cứ quan trọng dế ngân hàn ° ra
quyêt định vé sờ tiền vay. thời gian vay. mức lãi suàt. mức thu nợ hợp lý... từ đó
tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp hoạt dộng co hiệu qua.


10

1.2.2.3.

Q u y trinh và nội d u n g th a m đ ịn h tai chinh d ụ án đá u tư tạ i ngan
h à n g th ư ơ n g m ại

tt. Quy tì inlì th a m dinli tai cliinh du an d à u tư tai n gan h à n g th ư ơ n g m a i

Đị cơng tác thấm định tài chính dự an đầu tư phát huy được vai trị của
mình trong hoạt động cho vay. thì trước hết các ngàn hàng phai xây dựng được
mọt qu\ tnnh tham đinh tài chinh dư an dàn tư chãt chõ. Quv trình này

ờ

các

NHTM khác nhau có thè khơng giỏng nhau, nhưng nhìn chung quy trình này
thường diẻn như sau:
Qu> trình thám định tài chính dự án dầu tư


11

Trịn cơ so quy ninh thám định tài chính dự an đấu tư đã được xây dựng,
ngan hang sc ticn hanh thâm dinh tài chính dư an đàu tư theo nhữnư nơi dunư cu
thế nhàm đánh gia tính kha thi về mặt tài chính cua dự an đầu tư.
b. N ộ i d u n g th a m dinh tà i ch ín h d ụ á n d ấ u tu ta i n gan h à n g

Moi quan tam trước tiên cua các ngàn hàng là phàn tích tính hiệu qua cua
dự an nham đanh gia sụ an toan cua sò vòn va\' mà dư an cần. Các n°àn hàn ° coi
dự an đau tư nhu mọt hoạt động có kha nàng tao ra lọi nhuận tài chính và thu hút

được những nguỏn tài chính rị ràng. Vì vậy. các ngàn hang khi tiến hành thẩm
dịnh tài chính dự an đầu tư quan tàm tói nhữne nội dune co ban sau(1) T h ấ m d in h q u y m o cua du an

Đa\ thực chai la Mệc xac dinh long mức vòn dầu tư và cơ cấu n°uổn vốn
cua dự an. \

1

vậy nòn dày là nội dung dầu tiên can dược xem xét khi tiến hành

tham dinh tai chinh dụ an đầu tư. 1ham dinh quy mị cua dự án trước hết phai
tính tốn chính xác tổng mức vịn dầu tư hoi no

CO V

nghĩa quan trọng đỏi vói

tính kha thi cua dự an. Nếu vịn dầu tư dược dự lính q thấp sẽ tàng tính hiệu
qua gia tạo cua dự an nhưng dư an lại khơng kha thi. nên khó khăn trong việc
thực hiện hoặc gày lãng phí vịn đầu tư. Ngược lại nêu dư tính quá cao sẽ khom'
phan anh dược chinh xac hiệu qua tài chính cua dư an. Tone mức vịn đầu tư cua
dự án bao gồm tồn bọ số vốn cán thiết dè thiết lap và dưa dự án vào hoạt độn °.
Tong vòn dâu tu bao gom vốn cị dinh và vịn lưu dộng ban đầu (chí tính cho một
chu ky san xuât kinh doanh đầu tic'll), dược chia thành các khoan mục như chi phí
chuan bụ chi phi xay lap và mua sâm thièt bị. chi phí neuvên nhiên vật liệu vồn
lưu đọng... Tỏng mưc vòn dâu tư dự tinh cua dự an cấn dược xem xét theo từn°
giai đoạn cua qua ninh thực hiện dầu tư và dược xác dinh rõ ràng bàn° tiền Việt
Nam. ngoại tệ. bàng tiền hoặc bane tài san khác.

Bcn cạnh việc xac định tòng mức von đấu tư. thám định quy mỏ đầu tư cua
dự án còn cần phai xác định các nguồn tài trợ cho dư an và kha nàng đám bao
vỏn từ mỏi nguồn VC mat sò lương va tiến dọ. Các nguồn tài trợ cho dự án có thế
do ngàn sách cap. vay ngàn hàng, vịn góp cị phàn, vịn liên doanh, vịn tự có
hoặc do huy động từ những nguồn khác. Đè dam bao tiến độ thực hiện dự án đầu
tư và tránh ứ đọng vỏn nen các nguồn tài trợ cần được xem xét khơng chí về mặt
số lượng mà cịn vè ca thời điếm nhận tài trọ. Các nguồn dư kiên này phai được
dam bao chác chăn về mật cơ so pháp ly và co so thực tè. Chàng hạn nêu là vốn
tự có thì phai co ban giai trình ve tình hình hoạt dộng san xuất kinh doanh cua
doanh nghiệp, chưng to doanh nghiệp dà. dang và sè tiếp tục hoạt động có hiệu
qua. có tích luỳ và do dó đám bao nguồn vón thực hiên dự án. Nêu là vốn do
ngàn sách cáp hoặc ngan hàng cho vay thì phai co sự cam kết cua cơ quan có
tham quyền bàng văn han. Nêu là vịn góp cổ phán hoặc liên doanh thì phai có sự
cam kêt về sỏ lượng và tiến dị góp vịn dược quy dịnh trong điểu lệ doanh
nghiệp. \ ói các hình thức vốn khác thì phai co sự cam kết chác chắn từ phía đối
tác trực tièp hoặc gian tiếp được uy quyền bàng vãn ban.
Sau khi can dời cac nguồn vịn kha thi vói nhu cầu vòn thực tê cua dự án
ngàn hàng sẽ xác định lượng von tài trọ cho dư an và xây dựng kế hoạch tài trợ
của ngàn hàng vào dư an.
(2) 1 h a m dinh dòng ti en củ a dư an

Mòt trong những nội dưng co ban và quan trọng nhát cua cơng tác thám
dịnh tài chính dự an dầu tư là thấm định dòng tiền của dự án. Đày là co sớ dế vận
dụng các chi tiêu danh giá hiệu qua tài chính dự an. Tuy nhiên, do có nhiều bèn
liên quan đến dự an đầu tư và chịu tác dộng trực tiếp từ việc thực hiện dự án đầu
tư. nên khi thẩm dinh tài chính dự an dầu tư các bèn sè dứng trên quan điếm cua
mình đế xác định dòng liền cua dư an.


Các nhà đấu tư sẽ đánh gia kha nans sinh lời cua đổng vốn mà họ đã thực

sự bo ra. Vì vậy. họ quan tâm đèn dịng tiền lien quan đèn chu đầu tư tức là dòng
vốn chu

SO'

hữu chi ra đè đầu tư ban dầu (vịn tự có) và dịng thu nhập do đầu tư

còn lại sau khi da can đoi tât ca các khoan chi phi gồm ca chi phí tra nợ gốc. lãi
vay và thuế. Cịn ngàn hang khi thâm định tài chính dự an đầu tư sẽ đánh giá kha
năng sinh lời cua mỏi dõng vốn mà khơng phan biệt no là vốn vay hay vịn chủ SO'
hữu.
Khi tính toan dịng tiền cua dự an cần phai quan tàm tới một sô điểm cơ
bán sau:
Trước khi di vào tinh tốn dịng tiền cua dự an. các ngàn hàng cần phái
tiên hành thám dinh tinh hợp Iv cua các bang dự trù tài chính dược trình bày
trong luận chứng kinh tè kỹ thuật cua dự án. Co ba bang dự trù tài chính mà các
ngàn hàng quan tám. do là: Bang dự tính mức lài lồ (doanh thu - chi phí), bang dự
trù cân dõi kế toan và bang dự tính can dối thu chi cua dự án. Khi thám định các
bang dự trù tài chính, cac ngân hàng lie'll hành việc phàn tích sự phù hợp và tính
chính xác cua các chi lieu so với các dịnh mức kinh tè kỹ thuật cua Nhà nước,
cua ngành và cua ban than dự an. Nêu phát hiện thà\ sự bàt hợp lý. ngàn hàng sẽ
xây dựng lại hoặc tư ván dế các doanh nghiệp chu dong xem xét lại các bang dự
trù tài chính nhàm dam bao tinh khoa học cua các thòng sò kinh tê kỹ thuật được
dưa ra trong dự an. Đà\ là một noi dung có anh hương quan trọng tới thám định
tài chính dự án dấư tư. \ I các bang dự trù tài chính là cơ

SO'

dế xây dựng bang tính

dịng tiền cua dự an. từ dó tính loan các chi tiêu danh gia hiệu qua tài chính dự
án.
Vân dể tièp theo cần lưu \ khi tính tốn dịng tie'll cua dự án là phàn biệt
khái niệm thu nhập ròng cua dự an và khái niệm thu nhập kè tốn trong các báo
cáo tài chính. Thu nhập ròng (hay dòng tie'll sau thuế) cua dự án là căn cứ đê
đánh giá dự án dau tư. dược xác dinh dựa vào sò chênh lệch giữa lượng tiền nhặn


14

được \ a lượng ticn đà chi tièu. Khái niòm nàv klione hoàn toàn giỏne khái niêm
thu nhạp tiong Hao cao kèt qua kinh doanh cưa doanh Iiehiêp. Tuy nhiên nhữn°
dự bao \c thu chi cua du an được làp theo pliưone pháp ke toán là căn cứ đế xác
dinh thu nhập rịng dự an. Theo phương pháp kè tốn, việc xác định nhữn° khoan
thu nhập, chi phi và chi liêu trẽn CO' SO' thu chi dã dược hoàn tất. Nhưng khi xác
định dòng tiền cua một dự án dầu tư. các khoan thu chi dược tính tại thời điếm
ghi nhận nó.
Nhu \ ạ\ mọt each tơng cỊt nliàt. thu nhàp rò na hav luồng tiền ròn ° cua
dự án dược hiếu là phấn chênh lệch giữa luting tiền vào và luồng tiền ra. đó là
những khoan thu chi bang tiền phát sinh liên quan dèn việc hình thành và vận
hanh dự an đâu tu. 1u\ nhiên, khòng phai lúc nào eũuie có thế rõ ràn ° và thốn°
nhât vê những khoan thu chi dó. dặc biệt là dịne liền lie'll quan đến việc vav và
tia nợ v a \ . Trong thực tè thâm dinh tài chính dự an dầu tư tại nhiều tổ chức tín
dụng ớ \ iệt Nam. dặc biệt là các N H Í M vần cịn ton lại nhiều quan điểm khơnơ
thong nhat vê Nice dua hay không dưa và dưa nhu' thè nào luồng tiền vav vào
dòng liên cua dự an. Hien nay. toil tai ba quan diêm xoav quanh vấn dề nàv như
sau:
+ Quan diem 1: Không nên dưa luỏne tie'll vav vào tlịng tiền cua dư án.
Việc sư dụng

I1Ọ

vay khơng làm thay dổi ve ban chát hiệu qua cua dự án. Hiệu

qua đó phụ thuộc vào each thức vặn hành tài san hình thành từ vốn đầu tư. cịn di
vay chi là một quyèt dinh liên quan dè'11 việc tìm Iieubn dầu tư. Do dó. dế quvết
dịnh lựa chọn ha\ loại ho dự an nen căn cứ vào Illume mục tiêu mà dự án đó đạt
dược chứ khơng phai là vào các neuòn vòn dầu tư cho dư an.
+ Quan them 2: c an đưa luỏne tiền vav xào dòne tiền cua dự án nhữn° chi
dưa lai \ a \ mà killing dưa gốc vav. Sò tiền tra lai vav là mòt khoan chi tiêu bàn°
tien that sự. Sò tièn va\ nhiêu hay Ít. lãi suat va\ cao hav thàp sẽ ánh hướn° đến
khoan ch 1 này. qua dó làm thay dổi luông tiền cua chu dầu tư và lợi nhuận mà dự


án tạo ra cho chu đấu tu thông qua chi tiêu NPY. Do v ạ \ . cần tính đến khốn chi
này khi xác định dịng liển cua dự an. Ngồi ra. so gịc vav chi đê hồn tra lại sơ
tiền vay han đầu nõn khơng cần dưa vào dịng tiền.
+ Quan điếm 3: (Yìn đưa ca lưỏng lien tra nọ gòc và lãi vào dòng tiền cua
dự án. Tra gốc và lài vay đểu là nghiệp vụ phai chi tiền nên cần đưa vào luồng
tiền cua dự án.
Trong một sô tài liệu, quan điếm thứ nhài chiêm ưu thê vì cho ràng thám
định tài chính dự an dầu tư là thám dinh những nguồn lực mà dự án đã sư dụng
đế tạo ra giá trị tăng them. Tuv nhiên, các NHTM Việt Nam lại sử dụng cách xày
dựng dòng tiền theo quan điểm thứ ha khi phan tích các dự án đầu tư. v ề mặt trực
quan, quan điếm này dung vì no xét dịn lng tiền tra nọ vay như một khốn chi
tiền, bám sát vói nguven tắc xác dinh dòng lien. Hon nữa. việc sử dụng các
nguồn tiền vav tác dộng trực tièp dèn chi phí cua dư an (chi phí lãi vay), vì vậy
khi xác dinh dịng nền theo quan diêm nàv. các ngan hàng có thể đánh giá dược
kha năng tra nợ cua dự án. Tưv nhiên, chi phi tra lãi vav tượng trưng cho thời
gian của tiền tệ và khoan tiền nàv dã dược tình hãng each chiết khâu dịng tiền

tương lai. Khâu trừ tiền lãi vào dịng tiền cũng tức là tính lãi gâp đơi. Vì vậy.
khơng nên dưa lài va\ vào dịng tiền cua dự án. mà chi nên coi nó là một khoan
chi phí dự án. bèn cạnh dó cần khâu trừ dòng tiền tra

I1Ọ

gbc vào dòng tiền cua dự

án. Khi do. nguyên tăc xác định dòng tién cua dự an dầu tư vẫn được dam bao.
đổng thời tránh dược hien tượng tính lãi hai lần.
Sau khi xem xét luồng lien tra

I1Ọ

vav cua dự an. các ngàn hàng quan tàm

tới phương pháp tinh khau hao cua dự an. Bơi kháu hao dược coi là một chi tiêu
hèt sức nhạy cam dời vơi các dự an dầu tư. No dược dịnh nghía là khốn chi phí
dê bù đăp chi phi hình thành tài san cò dinh (TSCĐ). Trong báo cáo kết qua kinh
doanh cua kê toán, khau hao dược khâu trừ vào chi phi đế xác định lợi nhuận
trong kỳ. nhưng dè lính dịng tién cua dự án. kháu hao khơng phai là chi phí băng


lo

tiên, nó ch 1 là một u tị cua chi phi làm Siam tluic thu nhập doanh nghiệp. Do
vậy. khâu hao được coi là một nguồn thu nhập cua dự an. Nếu dự án được tài trợ
bàng vịn vay thì khau hao là một nguồn tra nọ quan trọng cua dự án. Vì vậv việc
lựa chọn một phương pháp tính khau hao phù hop có \ nghía quyết định tới hiệu
qua hoạt dộng và kha nang tra nọ cua dự án. Bèn cạnh do. phần lớn các dự án đều

có giá trị thu hổi 1SCĐ. Các tài san cua dự an như ma\ móc thiết bị. nhà \ư ơ n °
phương tiện kỹ thuật, khi kêt thúc dự án vần còn co giá trị thị trường nhát dinh.
Khi ban chúng sc XLicit hiện một dòng lien cuòi dư an. Dòng tiền nàv phu thuộc
vao giá bán và gia trị còn lại theo sò sách cua dự an. \ à dòng tiền nàv cùn° với
các dòng tiền hợp thành dòng tiền ròng cua dự án.
Van dè cuòi cùng trong tham định dòng tiền cua dự án là thu hổi vốn lưu
động rịng. Các dự an dau tư khơng chi đời hoi dầu tư vào TSCĐ mà còn đòi hoi
dâu tư vào vịn lưu dộng rịng. \ ơn lưu dọng rịng dược tinh báng tổng tài san lưu
động (TSLD) trừ di nguồn vón ngàn han. Khi vịn lưu dịng rịng dương dự án
phai có một ngn tài trợ vượt qua so vịn đàu tư vào TSCĐ dể tài trơ cho sự tàn °
lèn cua TSLĐ. Đa\ là phần tăng lèn cua TSLD (các khoan phai thu và hàng tồn
kho), đèn khi dự an kèt thúc, hàng tổn kho dược ban hèt và không được thav thế
các khoan phai thu dược chuyến thành tie’ll mật. dự an sẽ thu hổi lại được vòn đầu
tư vào vòn lưu dọng ban dầu. Dòng tiền nàv sè dưọc cộng vào dòng tiền ròn° cua
dự án.
Còng thức tính dịng tiền rịng cua dự án:
Lng tiên cua dự án = Luông tiền từ hoạt dộng kinh doanh + Thav dổi
vốn lưu dộng ròng + Ch 1 tiêu vòn cua dự an.
/

roiiii d ó :

Lng tiền từ hoạt dộng kinh doanh = Lợi nhuận sau thuê

(LNST) + Khâu hao.


Sau khi đã xác định được bang tính done lien qua các năm cua dự án. ngàn
hàng sẽ lựa chọn lãi suát chiêt khâu đè quv đổi theo eia trị hiện tại cua tiền nhàm
đánh gia chính xác hiệu qua kinh tè vòn đáu tư. Ta dã biết, các dự án dầu tư

thường có thời gian trung hoặc dài hạn. mà liền có gia trị theo thời sian nên việc
chiêt khâu các dòne tiền cùa dự an ve cùne một thòi di ếm sẽ tạo điều kiện thuận
lợi cho việc tính tốn cac chi tie'll danh giá hiệu qua tài chính dự án. Lãi suất
chiêt khâu là cịng cụ de quy đổi các dòne tiền xuàt hiện o những thời điểm khác
nhau về cùng một thời diêm, no phan anh chi phí eo hội cua việc sư dụng vốn.
Chủ sờ hữu sẽ lựa chọn lãi suât chièt khâu báng chi phí vịn chu sớ hữu. bơi đâv
là tỷ lệ sinh lời tòi thiêu mà chu dự an vèu cầu. Theo quan diêm cua dự án thì chi
phí vịn trung bình (WACC) sè dược lựa chọn là lãi suàt chiết khấu, vì đây là chi
phí huy dộng von trung bình cua dự an. Các ngàn hàng sè lựa chọn lãi suất chiết
khâu là mức độ rui ro cua dự an dời xói ngàn hàng, vì vậy lãi suất chiết khâu có
the là lãi suàt cho vay hoặc là IV lệ sinh lời dự kiên cua dự án đôi với ngàn hàng.
Bèn cạnh đó. ngàn hàng cịn dua thèm mức dọ diều chinh rủi ro vào lãi suất cho
vay đê phan ánh mức do rủi ro cua những dự an eo thòi hạn khác nhau đối với
ngân hàng.
Việc xác dinh lai suât chièt khau eo V nghĩ hèt sức quan trọng trong việc
tính tốn các chi tie'll phan ánh hiệu qua tài chính dự an. Tuy nhiên. NHTM quyết
định cho vay dựa trẽn ngun tăc sinh lịi và bao tồn vịn. Vì vây. vấn đề được
quan tàm chính khi ngan hàng tiền hành tham dinh tài chính dự án đầu tư là kha
năng hoàn tra gốc và lãi đầy du và dung hạn. Do do. các dự án được ưu tiên lựa
chọn là nhũng dự an co chú đầu tư co kha năng tra no cao. Kha nàng nàv đươc
thể hiện thòng qua tình hình tài chính lành mạnh, sức thuyết phục cua tài san
dám bao và uy tm cua người bao lãnh. Chính vì vậv. khi thám định tài chính dự
án đầu tư. khác vói các doanh nghiệp là chu dự an. NHTM tính tốn các chi tièu
H O C VIẾIM n o Á n h a n g
V IÊ N N C K H N G Â N H À N Q

THƯ VIỆN

sôAỵiAS^ỵàỉl..

IS

phan ánh hiệu qua lài chính dự an chi nhằm hồ tro các quvêt định cho vav cua
ngàn hàne.
(3) T h am đ ịn h cá c chỉ lieu đ a n h g ia hiệu q u a tà i ch in h d ụ án

Khi thâm dinh tài chính dự an dầu tư. các nhà thâm dinh cùa ngàn hàng tập
trung chu yêu vào các chi tiêu phan ánh hiệu qua dầu tư sau:
- Giá trị hiện tại ròng (Net Present Value - N P \ ): Chi tiêu này phan ánh
quy mỏ lai cua dụ án

O'

hiện tại (đàu thời kv phan tích). Giá trị hiện tai rịng còn

dược gọi là hiện giá thu nhập thuần, dược xác dinh bane cồng thức:
xnr

V

ẵ _____

V

___ c

( 1 + /• )

“

(! + /•)

—

TroihỊ dó
B,: Khoan thu cua năm ị.
c,: Khoan chi phí cua năm i.
n: Sị năm hoạt dộne cua dời dự an.
r: Lài suàt chiết khâu dược chọn.
Clìt tiêu NPV dược xem như một tiêu chưàn quan trọng đế đánh giá dự án
dâu tư. Dự an được chap nhận khi có NPV " 0. Khi do. tổng các khoan thu cua
dự án > lòng các khoan chi phi sau khi dã dược chièt khâu về hiện tại. Ngược lại
dự án khơng chap nhận khi NPY s 0 vì khi do tịng thu cua dự án khơng đu bù
dăp chi phí bo ra.

c 111 licit

N P \ còn dược sư dune none những trường hợp các dự

án loại trừ nhau. Những dự án co NPV > 0 và lớn nhai sẽ dược lựa chọn. NPV
cho ta biết giá trị lợi nhuận cua dự an quy ve hiện lại sau khi đã hồn du vịn. Tuy
nhiên, chi tiêu nà\ khơng cho biêt mức dộ sinh lịi cua dư án. vì vậv có nhữn° dự
"ìuạn nhưrm kha nàng sinh lợi thàp nên hiệu qua đầu tư không cao.
Hơn nữa. chi tiêu N P \ không thế lựa chọn dự an Irons trường hợp các dự án có


thời gian kinh tê khác nhau. Đò khàc phục hạn chị nàv. người ta sử dụng chi tiêu
hệ sơ hồn vốn nội hộ IRR.
- Hệ số hoàn vỏn nội bộ (Internal Rate of Return - IRR): Hệ số hồn vịn

nội bộ là mức lai st ncu dime nó đè chiịt khâu các dịne tiền cua dự án về hiện
tai thì sẽ cho gia tri NPY bằng 0. tức là:

I -

A -----(1 ~ ỈRR )

I

~ (I + ỈRR ị

0

IRR là một chi lièu cơ ban trona phan tích lài chính dự án. Nó cho biết
mức lãi suat mà dự an co thế đạt dược, dư an sè dược chàp nhận khi IRR > r eiới
hạn. Dự an không dược châp nhạn khi 1RR < r eiới hạn. r eiới hạn có thể là lãi
suât cho vay cua ngan hàng, có thế là ty suàt lợi nhuận dinh mức do Nhà nước
quy định nêu dự án sư dung vốn do neàn sách càp. co thè là chi phí cơ hội nếu dự
án sử dụng vốn tự có dè đầu tư. Chi tiêu 1RR co thè dược xác định theo bốn
phương pháp sau:
+ Sư dụng các phan mém line dune mav linh như chương trình bane tính
EXCEL dế tính tốn 1RR. MIRR. NPV. v.v.
+ Thứ dan các giá trị cua lãi suât chièt khâu r (0 < r < x ) vào vị trí cua
IRR trong cịng thức trẽn. Trị so nào thoa mãn cone thức thì dó chính là IRR cần
tìm. Phương pháp nàv mat nhiéu thời gian do phai tính mị mầm.
+ Xác định qua vẽ dồ thị: Lập hẹ trục toạ dợ. trục hoành biêu thị các giá trị
lãi suât chiết khau r. true tung biếu diễn các giá trị NPV tương ứng. Khi biếu diễn
các giá trị (I'|. N P \ ). (I . N P \ -). v.v. lèn dơ thị ta dược một dường cong. Đường
cong này căt trục hoành lại một diêm, tại do N P \ = 0 và diêm đó chính là giá trị
IRR cần tìm. Phương pháp này dời hoi phai vẽ rát chinh xác hoặc sư dụng các

phần mềm thích hợp trcn máy tính.