Quản lý chất thải rắn sinh hoạt quận bắc từ liêm, thành phố hà nội giai đoạn 2020 2030 (tomtat)
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.37 MB, 27 trang )
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
BỘ XÂY DỰNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC HÀ NỘI
----------------------------------
TRẦN NGỌC DŨNG
QUẢN LÝ CHẤT THẢI RẮN SINH HOẠT
QUẬN BẮC TỪ LIÊM, THÀNH PHỐ HÀ NỘI
GIAI ĐOẠN 2020 - 2030
LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÝ ĐÔ THỊ VÀ CƠNG TR ÌNH
Hà Nội _ 2023
..
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
BỘ XÂY DỰNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC HÀ NỘI
----------------------------------
TRẦN NGỌC DŨNG
KHOÁ: 2021-2023
QUẢN LÝ CHẤT THẢI RẮN SINH HOẠT
QUẬN BẮC TỪ LIÊM, THÀNH PHỐ HÀ NỘI
GIAI ĐOẠN 2020 - 2030
Chuyên ngành: Quản lý Đô thị và Cơng trình
Mã sớ: 8580106
ḶN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÝ ĐƠ THỊ VÀ CƠNG TRÌNH
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS. NGHIÊM VÂN KHANH
XÁC NHẬN
CỦA CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN
Hà Nội _ 2023
..
LỜI CẢM ƠN
"Quá trình thực hiện luận văn thạc sĩ là giai đoạn quan trọng nhất trong
quãng đời mỗi học viên cao học. Luận văn thạc sĩ là tiền đề nhằm trang bị cho
chúng em những kỹ năng nghiên cứu, những kiến thức chuyên sâu quý báu
trong quá trình phát triển sự nghiệp.
Trước hết, chúng em xin chân thành cảm ơn quý Thầy, Cô Khoa Sau đại
học - Trường Đại học Kiến trúc đã tận tình chỉ dạy và trang bị cho em những
kiến thức cần thiết trong suốt thời gian ngồi trên ghế giảng đường, Làm nền
tảng cho em có thể hồn thành được bài luận văn này.
Em xin trân trọng cảm ơn Cô: PGS.TS. Nghiêm Vân Khanh đã tận tình giúp
đỡ, định hướng cách tư duy và cách làm việc khoa học. Đó là những góp ý hết
sức quý báu khơng chỉ trong q trình thực hiện luận văn này mà còn là hành
trang tiếp bước cho em trong quá trình học tập và lập nghiệp sau này.
Và ći cùng, xin gửi lời cảm ơn đến gia đình, bạn bè, tập thể lớp
CH21QL3, những người luôn sẵn sàng sẻ chia và giúp đỡ trong học tập và
cuộc sống. Mong rằng, chúng ta sẽ mãi mãi gắn bó với nhau.
Xin chúc những điều tốt đẹp nhất sẽ luôn đồng hành cùng mọi người.”
Hà Nội, ngày 05 tháng 8 năm 2023...
Tác giả
Trần Ngọc Dũng
..
ii
LỜI CAM ĐOAN
Tơi cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu
trong luận văn của tôi với đề tài “Quản lý chất thải rắn sinh hoạt Quận Bắc Từ
Liêm, Thành phố Hà Nội, giai đoạn 2020 - 2030 ” là trung thực và chưa từng được
ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác.
Tơi xin chịu mọi trách nhiệm về lời cam đoan trên.
Hà Nội, ngày 05 tháng 8 năm 2023...
Tác giả
Trần Ngọc Dũng
..
iii
MỤC LỤC
Lời cảm ơn.......................................................................................................... i
.
Lời cam đoan.....................................................................................................ii
Mục lục.............................................................................................................iii
Danh mục các chữ viết tắt.................................................................................iv
Danh mục bảng..................................................................................................v
Danh mục hình..................................................................................................vi
MỞ ĐẦU
* Lý do chọn đề tài...........................................................................................1
* Mục tiêu nghiên cứu.....................................................................................2
* Đối tượng và phạm vi nghiên cứu................................................................2
* Phương pháp nghiên cứu..............................................................................2
* Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài......................................................3
* Các khái niệm thuật ngữ được sử dụng trong luận văn...............................4
* Cấu trúc luận văn..........................................................................................5
NỘI DUNG
CHƯƠNG 1: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ CHẤT THẢI RẮN
SINH HOẠT TẠI QUẬN BẮC TỪ LIÊM, THÀNH PHỐ HÀ NỘI GIAI
ĐOẠN 2020 - 2030............................................................................................6
1.1. Giới thiệu chung về Quận Bắc Từ Liêm..................................................6
1.1.1. Sự hình thành và phát triển.....................................................................6
1.1.2. Vị trí địa lý và đặc điểm điều kiện tự nhiên ..........................................7
1.1.3. Đặc điểm kinh tế - xã hội và hạ tầng kỹ thuật.......................................8
1.2. Hiện trạng phát sinh, phân loại, thu gom, lưu chứa, vận chuyển chất
thải rắn sinh hoạt trên địa bàn Quận Bắc Từ Liêm giai đoạn 2020 - 2030 - 12
..
iv
1.2.1. Hiện trạng phát sinh chất thải rắn sinh hoạt ........................................12
1.2.2. Tình hình phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn.........................15
1.2.3. Hiện trạng công tác thu gom, lưu chứa, vận chuyển chất thải rắn sinh
hoạt trên địa bàn ..............................................................................................17
1.3. Thực trạng công tác quản lý chất thải rắn sinh hoạt tại Quận Bắc Từ
Liêm giai đoạn 2020 - 2030............................................................................22
1.3.1. Tổ chức bộ máy quản lý .......................................................................22
1.3.2. Cơ chế chính sách quản lý ....................................................................26
1.3.3. Một số dự án liên quan đến quản lý chất thải rắn sinh hoạt đã và đang
triển khai trên địa bàn Quận Bắc Từ Liêm ....................................................27
1.3.4. Sự tham gia của cộng đồng trong công tác quản lý chất thải rắn sinh
hoạt tại quận Bắc Từ Liêm .............................................................................30
1.4. Đánh giá thực trạng công tác quản lý chất thải rắn sinh hoạt tại Quận
Bắc Từ Liêm giai đoạn 2020 - 2030 ..............................................................32
1.4.1. Thuận lợi................................................................................................32
1.4.2. Khó khăn – nguyên nhân – thách thức ................................................33
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN NGHIÊN CỨU QUẢN
LÝ CHẤT THẢI RẮN SINH HOẠT TẠI QUẬN BẮC TỪ LIÊM, TP. HÀ
NỘI, GIAI ĐOẠN 2020 – 2030.......................................................................39
2.1. Cơ sở lý luận trong quản lý chất thải rắn sinh hoạt................................39
2.1.1. Nguồn phát sinh chất thải rắn sinh hoạt ..............................................39
2.1.2. Tác động của chất thải rắn sinh hoạt ....................................................41
2.1.3. Các cơ chế chính sách chung liên quan đến quản lý chất thải rắn sinh
hoạt.................................................................................................................47
2.1.4. Các yêu cầu về quản lý nhà nước đối với chất thải rắn ......................48
2.1.5. Các yếu tố ảnh hưởng tới quản lý nhà nước về chất thải rắn .............49
2.1.6. Sự tham gia cộng đồng trong quản lý chất thải rắn sinh hoạt ............51
..
v
2.2. Cơ sở pháp lý liên quan đến quản lý chất thải rắn sinh hoạt đô thị ......52
2.2.1. Các văn bản pháp lý..............................................................................52
2.2.2. Căn cứ Quy chuẩn và Tiêu chuẩn ........................................................53
2.3. Nội dung về quản lý chất thải rắn trong Quy hoạch chung xây dựng thủ
đô hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.......................................53
2.3.1. Mục tiêu chung: ....................................................................................53
2.3.2. Mục tiêu đến năm 2030 ........................................................................54
2.3.3. Mục tiêu đến năm 2050 ........................................................................54
2.4. Bài học kinh nghiệm về Quản lý chất thải rắn sinh hoạt trên thế giới và
Việt Nam..........................................................................................................55
2.4.1. Quản lý chất thải rắn sinh hoạt tại 1 số thành phố trên thế giới .........55
2.4.2. Quản lý chất thải rắn sinh hoạt tại một số Quận, Thành phố ở Việt
Nam................................................................................................................62
CHƯƠNG 3: ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC
QUẢN LÝ CHẤT THẢI RẮN SINH HOẠT TẠI QUẬN BẮC TỪ LIÊM,
THÀNH PHỐ HÀ NỘI, GIAI ĐOẠN 2020 – 2030........................................67
3.1. Quan điểm và nguyên tắc quản lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn
Quận Bắc Từ Liêm, giai đoạn 2020-2030.....................................................67
3.1.1. Quan điểm về quản lý chất thải rắn sinh hoạt tại Quận Bắc Từ Liêm ..
....................................................................................................................... 67
3.1.2. Các nguyên tắc quản lý chất thải rắn sinh hoạt tại Quận Bắc Từ Liêm
........................................................................................................................68
3.2. Đề xuất giải pháp quản lý kỹ thuật nâng cao hiệu quả công tác quản lý
chất thải rắn sinh hoạt của quận Bắc Từ Liêm ..............................................69
3.2.1. Dự báo phát sinh chất thải rắn sinh hoạt của quận Bắc Từ Liêm và
giải pháp giảm thiểu phát sinh chất thải rắn sinh hoạt đến năm 2030 .........69
..
vi
3.2.2. Giải pháp điều chỉnh mạng lưới thu gom, vận chuyển chất thải rắn
sinh hoạt ...........................................................................................................77
3.2.3. Giải pháp về tăng cường và mở rộng phạm vi của hoạt động phân
loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn đến năm 2030 trên toàn Quận ...........78
3.2.4. Tăng cường trang thiết bị, phương tiện tổ chức thu gom và vận
chuyển chất thải rắn sinh hoạt theo quy hoạch ..............................................81
3.3. Giải pháp hoàn thiện và bổ sung văn bản pháp luật và một số chính
sách tăng cường quản lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn quận Bắc Từ
Liêm giai đoạn 2020 - 2030............................................................................86
3.3.1. Hồn thiện và bổ sung hệ thớng văn bản pháp luật tại Quận Bắc Từ
Liêm................................................................................................................86
3.3.2. Hoàn thiện và bổ sung chính sách trong cơng tác quản lý chất thải rắn
sinh hoạt ...........................................................................................................87
3.3.3. Mở cửa thị trường, thúc đẩy đa dạng hóa chủ thể đầu tư phương tiện
thu gom, vận chuyển CTRSH ........................................................................89
3.4. Giải pháp xây dựng chương trình huy động sự tham gia của cộng đồng
trong quản lý chất thải rắn sinh hoạt giai đoạn 2020-2030...........................91
3.4.1. Nguyên tắc cần thực hiện trong quá trình huy động sự tham gia của
cộng đồng trong quản lý CTRSH tại quận Bắc Từ Liêm: ............................92
3.4.2. Tuyên truyền để nâng cao nhận thức của cộng đồng trong việc giữ
gìn và phát triển các giá trị mơi trường ..........................................................92
3.4.3. Xây dựng quy trình huy động sự tham gia của cộng đồng. ...............93
3.4.4. Các tổ chức chính trị - xã hội, các đồn thể, cá nhân tham gia quản lý
CTRSH...........................................................................................................94
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.........................................................................95
Kết luận..........................................................................................................95
Kiến nghị........................................................................................................96
..
vii
TÀI LIỆU THAM KHẢO 99
PHỤ LỤC 102
..
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ Viết Tắt
Tên đầy đủ
CTNH
Chất thải nguy hại
CTR
Chất thải rắn
CTRSH
Chất thải rắn sinh hoạt
CTRSHĐT
Chất thải rắn sinh hoạt đơ thị
HĐND
Hội đồng nhân dân
KHHGĐ
Kế hoạch hóa gia đình
KTTH
Kinh tế tuần hồn
NĐ - CP
Nghị định chính phủ
NQ - CP
Nghị quyết chính phủ
QH
Q́c hội
QLCTR
Quản lý chất thải rắn
THPT
Trung học phổ thông
TNHH
Trách nhiệm hữu hạn
TNXP
Thanh niên xung phong
TP
Thanh phố
UBND
Ủy ban nhân dân
..
v
DANH MỤC BẢNG
..
Số hiện hình
Tên hình
Trang
Bảng 1.1
Bảng tổng hợp dân số năm 2021
11
Bảng 2.2
Hiện trạng khối lượng CTRSHĐT phát sinh tại
các phường thuộc quận Bắc Từ Liêm
15
Bảng 1.3
Thống kê số xe thu gom rác tại Quận Bắc Từ
Liêm
18
Bảng 2.1
Định nghĩa thành phần chất thải rắn
39
Bảng 2.2
Các vấn đề ô nhiễm do ảnh hưởng của chất thải
rắn
43
Bảng 3.1
Dự báo khối lượng chất thải rắn thông thường
phát sinh từ các bệnh viện và cơ sở y tế trên địa
bàn Quận theo quy hoạch đến năm 2030
71
Bảng 3.2
Khối lượng chất thải rắn của trường học khu vực
quận Bắc Từ Liêm
72
vi
DANH MỤC HÌNH
Số hiệu bảng, biểu
Tên bảng, biểu
Trang
Hình 1.1
Bản đồ hành chính Quận Bắc Từ Liêm
6
Hình 1.2.
Vứt rác bừa bãi tại các khu vực hồ Phú Diễn
13
Hình 1.3
Vứt rác bừa bãi tại phường Đức Thắng
13
Hình 1.4
Phương tiện và thiết bị thu gom chất thải rắn
18
Hình 1.5
Quy trình thu gom chất thải rắn
19
Hình 1.6
Hình thu gom chất thải rắn tại các hộ dân cư
20
Hình 1.7
Hình thức thu gom chất thải rắn tại chợ
21
Hình 1.8
Hình 1.9
Hình 1.10
22
23
24
Hình 1.11
Sơ đồ tổ chức liên danh công ty
25
Hình 2.1
Mô hình quản lý rác thải thực hiện kinh tế
tuần hoàn ở Croatia
59
Hình 2.2
Hình 2.3
Hình 2.4
..
Tập kết chất thải tại phường Cổ Nhuế 1 ảnh
hưởng văn minh
Tổ chức bộ máy hành chính Quận Bắc Từ
Liêm
Bộ máy Quản Lý Chất thải rắn tại Quận Bắc
Từ Liêm
Mô hình quản lý rác thải thực hiện kinh tế
tuần hoàn ở Malaysia
Hội nghị ra mắt mô hình điểm phân loại rác
thải tại nguồn và hướng dẫn quy trình ủ rác
hữu cơ bằng ứng dụng công nghệ vi sinh
theo mô hình thùng ủ
Chất thải hữu cơ được ủ với thuốc vi sinh
sau 15-20 ngày
61
64
65
vii
Hình 3.1
Hình 3.2
Hình 3.3
Hình 3.4
..
Minh họa giải pháp ủ chất hữu cơ tại hộ gia
đình để tái sử dụng làm phân bón cho cây
trờng
Minh họa giải pháp tái sử dụng chất thải để
làm các vật dụng trang trí tại các khu vui
chơi, giáo dục tại các phường
Minh họa cách phân loại chất thải rắn tại
ng̀n theo 3 nhóm
Minh họa thùng rác phân loại chất dễ phân
hủy hữu cơ/cháy được màu xanh lá cây và
chất trơ/không cháy được màu vàng
76
77
80
80
Hình 3.5
Xe thu gom rác đẩy tay cỡ nhỏ 1000 lít
82
Hình 3.6
Mặt bằng tổng thể khu tập kết rác thải điển
hình khi được cải tạo
85
1
MỞ ĐẦU
* Lý do chọn đề tài
Cùng với quá trình hội nhập nền kinh tế thế giới, việc mở rộng Thủ đơ Hà
Nội với các chính sách khuyến khích đầu tư của Nhà nước và Thành phố, nhiều khu
vực hiện có trong các quận nội thành được cải tạo, chỉnh trang nâng cấp đồng bộ hệ
thống hạ tầng xã hội - hạ tầng kỹ thuật, nhiều khu đô thị mới được hình thành nhanh
chóng theo các quy hoạch, tạo nên sự thay đổi lớn, một diện mạo mới về hình ảnh
đô thị của Thủ đô.
Tuy nhiên, do việc mở rộng đô thị về không gian, sự gia tăng dân số, tớc độ
đơ thị hóa cao nên hệ thớng hạ tầng cơ sở kỹ thuật và xã hội nói chung và hệ thớng
quản lý chất thải rắn sinh hoạt nói riêng ln trong tình trạng q tải, chưa theo kịp
tớc độ phát triển của Thủ đô Hà Nội. Mặc dù đã được Nhà nước, Thành phố và xã
hội đặc biệt quan tâm đầu tư, nhưng hệ thống quản lý chất thải rắn sinh hoạt của
Thành phố đang gặp các vấn đề bức xúc như: việc thu gom, vận chuyển và xử lý
chất thải rắn sinh hoạt chưa triệt để, chưa hợp lý, cản trở giao thông, làm giảm mỹ
quan đô thị; các khu xử lý chất thải rắn sinh hoạt còn thiếu và yếu; công nghệ xử lý
chất thải rắn vẫn cịn vừa kết hợp thủ cơng và cơ giới. Hiện nay công tác quản lý
chất thải rắn sinh hoạt chưa hiệu quả đang là nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường
đất, nước, khơng khí cho trước mắt và lâu dài, làm biến đổi các sinh cảnh tự nhiên
và vùng sinh thái, gây tác hại đến sức khoẻ cộng đồng.
Quận Bắc Từ Liêm được thành lập theo nghị quyết số 132/NQ-CP ngày 27
tháng 12 năm 2013 của chính phủ. Quận Bắc Từ Liêm là một quận mới được tách
từ huyện Từ Liêm cũ cùng với quận Nam Từ Liêm. Trong quá trình chủn đổi
cấp đơ thị từ huyện lên quận đã kéo theo những thay đổi trong công tác quản lý đơ
thị, trong đó có quản lý chất thải rắn sinh hoạt. Mặt khác, do ý thức bảo vệ môi
trường của người dân khu vực Quận chưa cao, việc phân loại rác thải chưa được
2
thực hiện và hành vi vứt rác bừa bãi không đúng nơi quy định của người dân đã gây
rất nhiều khó khăn trong việc thu gom rác thải của đội ngũ nhân viên mơi trường.
Để góp phần phát triển kinh tế - xã hội bền vững, quản lý chất thải rắn sinh
hoạt có hiệu quả, việc nghiên cứu “Quản lý chất thải rắn sinh hoạt quận Bắc Từ
Liêm, TP Hà Nội, giai đoạn 2020-2030” hết sức cấp thiết nhằm hoàn thiện hơn nữa
cơng tác quản lý có hiệu quả, đảm bảo việc tổ chức cuộc sống của người dân được
thuận lợi, tạo điều kiện cho mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội toàn Quận.
* Mục tiêu nghiên cứu
- Phân tích, đánh giá hiện trạng phát sinh, phân loại, thu gom, lưu chứa, vận
chuyển chất thải rắn sinh hoạt và thực trạng công tác quản lý chất thải rắn sinh hoạt
trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm.
- Nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn, đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả
công tác quản lý chất thải rắn sinh hoạt phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế xã
hội và đáp ứng yêu cầu bảo vệ môi trường tại địa phương theo quy hoạch.
* Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: Công tác quản lý chất thải rắn sinh hoạt
- Phạm vi nghiên cứu: Quận Bắc Từ Liêm, TP Hà Nội với diện tích 45,24
km2, Quy mơ dân sớ 354.767 người.
+ Thời gian nghiên cứu: Trong giai đoạn từ năm 2020 đến năm 2030.
+ Về khoa học: công tác quản lý chất thải rắn gồm quản lý nhà nước và quản
lý kỹ thuật các hoạt động phân loại tại nguồn, thu gom, lưu chứa, vận chuyển chất
thải rắn sinh hoạt phát sinh trên địa bàn nghiên cứu
* Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp khảo sát, thu thập thông tin tài liệu các phường của Quận về:
Điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội; Hiện trạng kỹ thuật, thực trạng công tác quản lý
chất thải rắn sinh hoạt tại địa bàn Quận.
3
- Phương pháp kế thừa: Kế thừa có chọn lọc các kết quả đã công bố từ các đề
tài, dự án, nhiệm vụ, nghiên cứu khoa học liên quan đến nội dung nghiên cứu của
đề tài
- Phương pháp tổng hợp, đánh giá: Sử dụng trong q trình tổng hợp thơng tin
và phân tích, đánh giá thực trạng tình hình tổ chức quản lý chất thải rắn, các văn
bản, chính sách, chiến lược… liên quan đến vấn đề môi trường;
- Phương pháp so sánh: So sánh đối chiếu để đúc rút kinh nghiệm các mơ
hình tương tự trong và ngồi nước nhằm xây dựng các bài học thực tiễn trong xây
dựng và quản lý chất thải rắn sinh hoạt cho quận Bắc Từ Liêm.
- Phương pháp chuyên gia: xin ý kiến các chuyên gia trong các buổi làm việc
tọa đàm, đánh giá tiến độ, trao đổi học thuật với cơ quan quản lý chất thải rắn tại địa
phương…liên quan đến nội dung nghiên cứu của luận văn.
* Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
- Ý nghĩa khoa học: Nghiên cứu đề xuất các giải pháp quản lý chất thải rắn
sinh hoạt trên địa bàn Quận Bắc Từ Liêm là cơ sở khoa học cho cơ quan quản lý
nhà nước và các bên liên quan có thể triển khai xây dựng cơ cấu tổ chức, vận hành
bộ máy, huy động sự tham gia của cơng đồng thực hiện có hiệu quả việc quản lý
chất thải rắn, đồng thời kết quả nghiên cứu của luận văn là tài liệu tham khảo trong
giảng dạy, nghiên cứu liên quan đến quản lý chất thải rắn sinh hoạt.
- Ý nghĩa thực tiễn: Các giải pháp quản lý chất thải rắn sinh hoạt giúp cho
chính quyền địa phương quản lý hiệu quả chất thải rắn; góp phần xây dựng Quận
Bắc Từ Liêm phát triển kinh tế xã hội bền vững. Quản lý chất thải rắn sinh hoạt
đồng bộ và hiện đại, mang đặc thù riêng cho khu vực, đem lại cho cư dân cuộc sớng
xanh, sạch hài hịa với thiên nhiên, tạo ảnh hưởng tốt tới cảnh quan môi trường của
Quận Bắc Từ Liêm cũng như sức khỏe của mỗi người dân.
4
* Các khái niệm thuật ngữ được sử dụng trong luận văn
Chất thải rắn: Theo mục 10, Điều 3 của Luật bảo vệ mơi trường ban hành
năm 2022, có thể hiểu chất thải rắn (CTR) là vật chất ở thể rắn thải ra từ sản xuất,
kinh doanh , dịch vụ, sinh hoạt hoặc các hoạt động khác.[3]
Như vậy, thuật ngữ chất thải rắn bao hàm tất cả các chất rắn hỗn hợp thải ra
từ cộng đồng dân cư, cũng như các chất thải rắn đặc thù từ các ngành sản xuất nơng
nghiệp, cơng nghiệp, khai khống và các ngành dịch vụ khác.
- Chất thải rắn sinh hoạt:
Chất thải rắn sinh hoạt (viết tắt là: CTRSH), còn gọi là rác thải sinh hoạt, là
các chất rắn bị loại ra trong quá trình sớng, sinh hoạt của con người và động vật
ni. Chất thải dạng rắn phát sinh từ khu vực đô thị - gọi là chất thải rắn đô thị bao
gồm các loại chất thải rắn phát sinh từ các hộ gia đình, khu cơng cộng, khu thương
mại, các cơng trình xây dựng, khu xử lý chất thải. Trong đó, CTRSH chiếm tỷ lệ
cao nhất. [3]
- Quản lý chất thải rắn sinh hoạt:
Quản lý chất thải là các hoạt động kiểm sốt chất thải trong śt q trình từ
phát sinh đến thu gom, vận chuyển, lưu trữ, xử lý, thải bỏ, tiêu huỷ chất thải. Do
vậy quản lý CTRSH cũng bao gồm toàn bộ các hoạt động quản lý chất thải đã nêu
trên. Mục đích của quản lý CTRSH là bảo vệ sức khoẻ của cộng đồng, bảo vệ môi
trường, giảm thiểu CTRSH, tận dụng tối đa vật liệu, tiết kiệm tài nguyên và năng
lượng, tái chế và sử dụng tối đa các thành phần cịn hữu ích (hữu cơ, vơ cơ có thể tái
chế). [3]
- Nguồn phát sinh chất thải rắn sinh hoạt :
CTRSH phát sinh từ hoạt động hàng ngày của con người. Rác sinh hoạt thải
ra ở mọi nơi mọi lúc trong phạm vi thành phố hoặc khu dân cư, từ các hộ gia đình,
khu thương mại, chợ và các tụ điểm buôn bán, nhà hàng, khách sạn, cơng viên. Khu
vui chơi giải trí, các viện nghiên cứu, trường học, các cơ quan nhà nước. [3]
5
- Các khái niệm về công tác thực hiện trong quá trình quản lý CTRSH:
Thu gom CTR: là hoạt động tập hợp, phân loại, đóng gói và lưu giữ tạm thời
CTR tại nhiều điểm thu gom tới địa điểm hoặc cơ sở được cơ quan nhà nước có
thẩm quyền chấp thuận. [3]
Lưu giữ tạm thời CTR: là việc giữ CTR trong một khoảng thời gian nhất
định ở nơi được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận trước khi vận chuyển xử lý.
Vận chuyển CTR: là quá trình vận tải CTR từ nơi phát sinh, thu gom, lưu
giữ, trung chuyển đến nơi xử lý, tái chế, tái sử dụng hoặc bãi chôn lấp CTR. [3]
- Sự tham gia của cộng đồng trong công tác quản lý chất thải rắn sinh hoạt:
Sự tham gia của cộng đồng trong công tác quản lý CTRSH có nghĩa là các
thành viên trong cộng đồng địa phương tham gia vào công tác tổ chức và vận hành
các hệ thống quản lý chất thải. Sự tham gia của cộng đồng được huy động ngay từ
khâu thu gom và quá trình phân loại rác thải tại nguồn.
- Xã hội hóa cơng tác quản lý chất thải rắn sinh hoạt.
Xã hội hố cơng tác quản lý CTRSH là sự tham gia của các thành phần kinh
tế, các tổ chức quần chúng, các hiệp hội nghề nghiệp… vào các hoạt động quản lý
CTRSH như phân loại, thu gom, vận chuyển và xử lý.
* Cấu trúc luận văn
Ngoài các phần Mở đầu, Kết luận và kiến nghị, Tài liệu tham khảo và
Phụ lục, nội dung chính của Luận văn gồm ba chương:
- Chương 1: Thực trạng công tác quản lý chất thải rắn sinh hoạt tại Quận Bắc
Từ Liêm, Thành Phố Hà Nội, giai đoạn 2020-2030
- Chương 2: Cơ sở lý luận và thực tiễn nghiên cứu công tác quản lý chất thải
rắn sinh hoạt tại Quận Bắc Từ Liêm, Thành Phố Hà Nội, giai đoạn 2020-2030
- Chương 3: Đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý chất thải
rắn sinh hoạt tại Quận Bắc Từ Liêm, Thành Phố Hà Nội, giai đoạn 2020-2030
THƠNG BÁO
Để xem được phần chính văn của tài liệu này, vui
lịng liên hệ với Trung Tâm Thơng tin Thư viện
– Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội.
Địa chỉ: T.1 – Nhà E – Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội
Đ/c: Km 10 – Nguyễn Trãi – Thanh Xuân Hà Nội.
website:
Email:
TRUNG TÂM THÔNG TIN THƯ VIỆN
Lưu ý: Tất cả những tài liệu trôi nổi trên mạng (không phải trên trang web chính
thức của Trung tâm Thơng tin Thư viện – Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội) là
những tài liệu vi phạm bản quyền. Nhà trường không thu tiền, và cũng khơng phát
hành có thu tiền đối với bất kỳ tài liệu nào trên mạng internet.
95
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
Kết luận
Sau thời gian nghiên cứu và thực hiện luận văn, tác giả đã rút ra những kết
luận sau:
- Quận Bắc Từ Liêm theo quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến
năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050 là một trong những quận trung tâm
của đô thị. Hiện nay, quận đang trong quá trình phát triển với nhiều khu dân
cư có đặc điểm khác nhau. Công tác quản lý CTRSH trên địa bàn quận Bắc
Từ Liêm đã được sự quan tâm của các cấp chính quyền như UBND thành
phớ, UBND quận,… nhưng do đặc điểm về hạ tầng kinh tế-xã hội và hạ
tầng kỹ thuật khác nhau nên nguồn gốc, khối lượng phát sinh và thành phần
chất thải rắn thông thường phát sinh cũng khác nhau dẫn đến khó khăn
trong cơng tác phân loại, thu gom, vận chuyển tại địa bàn Quận.
- Để xây dựng Quận Bắc Từ Liêm trở thành một Quận phát triển bền vững
tại Thủ đô, một trong những yếu tố quan trọng là công tác quản lý CTRSH
phải được sự quan tâm của chính quyền địa phương và người dân. Luận
văn đã nghiên cứu xây dựng được các cơ sở khoa học trong quản lý
CTRSH trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm bao gồm: Cơ sở lý luận, cơ sở
pháp lý trong quản lý CTRSH (hệ thống các văn bản trong quản lý CTR
trong các quy hoạch và chiến lược quản lý CTR), kinh nghiệm về quản lý
CTR của một số đô thị trên thế giới và ở Việt Nam.
- Dựa trên cơ sở khoa học và thực trạng quản lý CTRSH của quận Bắc Từ
Liêm tác giả đã đưa ra một số đề xuất để nâng cao hiệu quả công tác quản
lý CTRSH trên địa bàn Quận giai đoạn 2020-2030 như sau:
+ Giải pháp quản lý kỹ thuật như giảm thiểu phát sinh, phân chia khu vực
quản lý CTR, tăng cường cơng tác phân loại, hồn thiện trang thiết bị cho
hệ thống thu gom, vận chuyển CTRSH.
96
+ Giải pháp hồn thiện, bổ sung cơ chế chính sách trong quản lý chất thải
rắn góp phần thúc đẩy các hoạt động các các tổ chức, cá nhân liên quan để
tăng tỷ lệ thu gom, vận chuyển CTRSH đạt 100% trong thời gian tới.
+ Giải pháp về hoàn thiện bộ máy quản lý nhà nước về quản lý CTRSH tại
Quận Bắc Từ Liêm.
+ Giải pháp về tăng cường sự tham gia của cộng đồng trong quản lý
CTRSH
Kiến nghị
Để thực hiện được các đề xuất nêu trên, tác giả đưa ra các kiến nghị sau:
- UBND Thành phố cần sớm rà sốt lại các văn bản liên quan đến cơng tác
bảo vệ mơi trường và quản lý CTR để có những điều chỉnh kịp thời cho
phù hợp với thực tế; Có kế hoạch đầu tư xây dựng, nâng cấp hệ thống hạ
tầng kỹ thuật, đặc biệt là hệ thống giao thông để thuận tiện cho việc thu
gom và vận chuyển CTR từ nguồn phát sinh của Quận đến nơi xử lý CTR.
- UBND quận: Nghiên cứu điều chỉnh mức thu phí vệ sinh theo các quy định
mới liên quan đến Luật BVMT 2020; Tăng cường công tác tuyên truyền
giáo dục nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho người dân; Thường xuyên
tổ chức tham quan học tập kinh nghiệm tốt của các địa phương khác;
Thường xuyên bồi dưỡng nâng cao năng lực cán bộ chuyên trách cấp Quận
và phường.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
* Tiếng Việt
[1] Cù Huy Đấu, Trần Thị Hường (2009), Quản lý chất thải rắn đô thị, NXB Xây
dựng.
[2] Chính phủ (2013), Nghị quyết sớ 132/NQ-CP ngày 27 tháng 12 năm 2013 của
Chính phủ về việc điều chỉnh địa giới hành chính huyện Từ Liêm để thành lập 02
quận và 23 phường thuộc thành phố Hà Nội.
[3] Chủ tịch Quốc Hội (2022), Luật Bảo vệ Môi trường số 21/VBHN –
VPQH/2022 của Quốc hội ngày 29 tháng 12 năm 2022
[4] Chủ tịch Quốc hội(2020), Luật Xây dựng số 02/VBHN-VPQH/2020 ngày 15
tháng 07 năm 2020.
[5] Chủ tịch Quốc hội(2020), Luật Quy hoạch đô thị, số 16/VBHN-VPQH/2020
ngày 15 tháng 07 năm 2020
[6] Đỗ Mạnh Hải (2012), Quản lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn quận Long
Biên, Thành phố Hà Nội đến năm 2030, Luận văn Thạc sỹ Quản lý đơ thị và cơng
trình, trường đại học Kiến trúc Hà Nội.
[7] Nguyễn Hữu Dũng (2011), Quản lý môi trường đô thị, tài liệu giảng dạy, khoa
Sau đại học – trường đại học Kiến trúc Hà Nội.
[8] Nguyễn Thị Ngọc Dung (2011), Quản lý Hạ tầng kỹ thuật đô thị, tài liệu giảng
dạy, khoa Sau đại học – trường đại học Kiến trúc Hà Nội.
[9] Nguyễn Văn Phước (2007), “Quản lý chất thải rắn”, Nhà xuất bản Đại học
quốc gia Thành phớ Hồ Chí Minh
[10] Quận Bắc Từ Liêm mục tiêu phương hướng giai đoạn 2020 – 2030
( />[11] Sở Tài nguyên và Môi trường: Cổng thông tin quy hoạch, kế hoạch sử dụng
đất (
.
[12] Th.S Ngô Bá Quang (2018), “Nghiên cứu đề xuất mô hình quản lý chất thải
rắn phù hợp với phát triển kinh tế - xã hội tại quận Bắc Từ Liêm, TP Hà Nội”
[13] Th.S Nguyễn Hữu Dũng (2017), “Quản lý nhà nước về chất thải rắn trên địa
bàn quận Bắc Từ Liêm, TP Hà Nội”, Đại học Quốc gia Hà Nội
[14] Th.S Lương Xuân Tự (2014), “Quản lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn
Quận Bắc Từ Liêm, Thành phố Hà Nội”, Đại học Kiến Trúc Hà Nội
[15] Thủ tướng Chính phủ (2014), Quyết định sớ 609/QĐ-TTg ngày 25 tháng 04
năm 2014 phê duyệt Quy Hoạch xử lý Chất Thải Rắn Thủ Đô Hà Nội đến năm
2030, Tầm nhìn đến năm 2050
[16] Thủ tướng Chính phủ (2012), Quyết định số 1216/QĐ-TTg ngày 05 tháng 9
năm 2012 phê duyệt Chiến lược Bảo vệ môi trường Quốc gia đến năm 2020 tầm
nhìn đến năm 2030.
[17] Thủ tướng Chính phủ (2013), Quyết định số 582/QĐ-TTg ngày 11 tháng 04
năm 2013 về việc phê duyệt Đề án tăng cường kiểm sốt ơ nhiễm mơi trường do
sử dụng túi ni lơng khó phân hủy trong sinh hoạt đến năm 2020.
[18] Thủ tướng Chính phủ (2012), Quyết định số 432/QĐ-TTg ngày 12 tháng 4
năm 2012 về việc phê duyệt Chiến lược phát triển bền vững Việt Nam giai đoạn
2011 – 2020
[19] Thủ tướng Chính phủ (2013), Quyết định số 2612/QĐ-TTg ngày 30 tháng 12
năm 2013 về việc phê duyệt Chiến lược sử dụng công nghệ sạch giai đoạn đến
năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030.
[20] UBND Thành phố Hà Nội (2016), Quyết định số 54/2016/QĐ-UBND về
việc ban hành giá dịch vụ thu gom, vận chuyển rác thải sinh hoat; giá dịch vụ vệ
sinh môi trường đối với chất thải rắn công nghiệp thông thường trên địa bàn thành
phố Hà Nội.
[21] UBND Quận Bắc Từ Liêm(2020), Quyết định 7063/2020/QĐ-UBND ngày
23 tháng 12 năm 2020 về phê duyệt danh sách nhà thầu đáp ứng yêu cầu gói kỹ
.
thuật của Gói thầu sớ 1: Thu gom, vận chủn rác thải và duy trì vệ sinh mơi
trường trên địa bàn Quận Bắc Từ Liêm giai đoạn 2021-2023.
[22] UBND Quận Bắc Từ Liêm(2020), Quyết định 6238/2020/QĐ-UBND ngày
06/11/2020 về việc phê duyệt dự toán và kế hoạch lựa chọn nhà thầu cơng tác: Thu
gom, vận chủn rác thải và duy trì vệ sinh môi trường trên địa bàn Quận Bắc Từ
Liêm giai đoạn 2021-2023.
[23] UBND Quận Bắc Từ Liêm(2020), Quyết định 7216/2020/QĐ-UBND ngày 30
tháng 12 năm 2020 về việc phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu Gói thầu sớ 1: Thu
gom, vận chuyển rác thải và duy trì vệ sinh môi trường trên địa bàn Quận Bắc Từ
Liêm giai đoạn 2021-2023.
[24] Website, Cổng thông tin ở mốt số đơn vị
1. UBND Quận Bắc Từ Liêm
:
2. UBND Thành phố Hà Nội
:
3. Sở Tài nguyên và Môi Trường Hà Nội
: www.sotnmt.gov.vn
4. Một số website khác:
- Vietnam business centre tại singpaore:
www.kinhnghiemsingapore.wordpress.com/2010/12/10/kinh-nghiem-quanlychat-thai-ran-tai-singapore.
- GreenHub (Trung tâm Hỗ trợ Phát triển xanh):
/> />- Báo Điện tử của Bộ Tài Nguyên Môi Trường
/>
.
PHỤ LỤC
PHỤ LỤC I: DỰ BÁO KHỐI LƯỢNG RÁC THẢI SINH HOẠT NĂM 2030 CỦA QUẬN BẮC TỪ LIÊM, TP HÀ
NỘI
TT
Khu vực
phường
Dân số năm
2030 (người)
Tiêu chuẩn thải
Khối lượng CTRSH đô thị năm 2030
rác
(Tấn/ngày)
(kg/người.ngđ)
Phát sinh
Thu gom
1
Phú Diễn
43.992
1.3
57.19
54.33
2
Minh Khai
41.205
1.3
53.57
50.89
3
Phúc Diễn
32.550
1.3
42.32
40.20
4
5
Thượng Cát
Liên Mạc
11.809
16.109
1.3
15.35
14.58
1.3
20.94
19.89
6
7
Đông Ngạc
Đức Thắng
25.810
23.671
1.3
33.55
31.88
1.3
30.77
29.23
8
Thụy
16.210
1.3
21.07
20.02
9
29.533
1.3
38.39
36.47
10
Tây
Tựu
Phương
Xuân Đỉnh
43.575
1.3
56.65
53.82
11
Xuân Tảo
22.586
1.3
29.36
27.89
12
Cổ Nhuế 1
47.003
13
Cổ Nhuế 2
Tổng
55.260
409.313
1.3
1.3
61.10
71.84
532.11
58.05
68.25
505.50
..
