Tiểu luận Công tác xã hội cá nhân & gia đình
MC LC
Li m u2
Ni dung
I. C s lý
lun 4
1. Cỏc khỏi nim 4
1.1. Cụng tỏc xó hi 4
1.2. Cụng tỏc xó hi cỏ nhõn 4
1.3. Tr em.4
1.4. Sang chn tõm lý 5
1.5. Stress
5
1.6. Khng hong 5
2. Nhng biu hin sang chn tõm lý ca tr em
5
3. Hu qu ca sang chn tõm lý vi tr.6
4. Cụng tỏc xó hi cỏ nhõn vi tr b sang chn tõm lý 6
II. Cụng tỏc xó hi cỏ nhõn v gia iỡnh vi tr b sang chn tõm
lý 6
1. Mụ t tỡnh hung thõn ch 6
2. Tin trỡnh Cụng tỏc xó hi cỏ nhõn v gia ỡnh 6
2.1. Tip nhn ca8
2.2. Thu thp thụng tin 9
2.3. Chn oỏn 10
2.4. Lp k hoch tr liu 18
2.5. Thc hin k
hoch 20
Sinh viên: Lê Thị Bích Phợng - Lớp LCĐ2CT3
1
Tiểu luận Công tác xã hội cá nhân & gia đình
2.6. Lng
giỏ 23
2.7. Kt thỳc.24
Kt lun. 25
Ti liờu tham kho26
LI M U
Ngy nay trong xõy dng t nc vi mc tiờu dõn giu nc mnh, xó
hi cụng bng dõn ch vn minh, con ngi Vit Nam trc nhng th thỏch
mi cng cn huy ng ngun nhõn lc cú trớ tu, cú phm cht v cú y
sc kho, thớch ng v thc hin thnh cụng cỏc mc tiờu kinh t xó hi hin
i. Song song vi vic s dng ngun lc phi tng cng bi dng v chm
súc khụng ngng nõng cao cht lng ngun l con ngi Vit Nam l mt
iu cú ý ngha quyt nh. Khụng th chia ct sc kho th cht vi sc kho
tõm thn xó hi. Xó hi cng vn minh, cng phỏt trin thỡ sc kho tõm thn
cng tr nờn quan trng. Vỡ vy ta cn ly sc kho tõm thn mt trong nhng
ch s thit yu trong n lc chung phn u nõng cao cht lng cuc sng
ca mi ngi.
Tr em l mm non tng lai ca t nc, l th h y trin vng ca
nc ta trong mi lnh vc nhng ng thi cng l i tng nhy cm, v d
b tn thng nht. Xó hi cng vn minh thỡ cng cn s chm súc u ỏi v vt
cht v tinh thn cho tr em, mt khỏc cựng vi nhp sng ca quỏ trỡnh cụng
nghip hoỏ hin i hoỏ, ụ th hoỏ t nc, tr em ó v ang cú nguy c l
nn nhõn v tn thng v th cht c bit l tõm thn: nh ri lon, t k,
sang chn tõm lý ngy cng nhiu hn nhng tr em mc phi nhng chng
bnh liờn quan n tõm thn dn n nhng hu qu khụn lng nh phỏt trin
Sinh viên: Lê Thị Bích Phợng - Lớp LCĐ2CT3
2
Tiểu luận Công tác xã hội cá nhân & gia đình
lch lc v tõm thn, t k, tress, hu hoi v nhõn cỏch v cui cựng cú th dn
ti hnh vi t sỏt. Tuy nhiờn sang chn tõm lý tr em nu c phỏt hin v
iu tr kp thi thỡ kh nng phc hi rt cao. Ngc li nu kộo di s dn
n nhng tn thng nghiờm trng v tinh thn nhõn cỏch v tớnh mng ca tr
em.
gii quyt tỡnh trng trờn ũi hi s phi hp ca rt nhiu cỏc c
quan, t chc trong ú cụng tỏc xó hi úng vai trũ quan trng. Cụng tỏc xó hi
cỏ nhõn núi riờng cng nh cụng tỏc xó hi núi chung l mt lnh vc hot ng
thc t nờn s dng rt nhiu k nng v phng phỏp trong vic giỳp i
tng. Nhõn viờn xó hi cú nhng kin thc k nng chuyờn nghip tỏc ng
n tr v nhng mi quan h xung quanh sang chn tõm lý.
L sinh viờn ca khoa cụng tỏc xó hi trc thc trng tr em b khng
hong tõm lý nh hin nay em xin la chn ti: Cụng tỏc xó hi cỏ nhõn v
gia ỡnh vi tr em b sang chn tõm lý mong mun cú th giỳp cỏc em
c tr li cuc sng bỡnh thng. Tiu lun ny ó c tỡm hiu v gúp nht
t nhiu ngun ti liu khỏc nhau v nhng kin thc kinh nghim cũn thiu nờn
khụng th trỏnh khi nhng thiu sút. Rt mong cỏc thy cụ xem xột v gúp ý
bi tiu lun ca em c hon thin.
Qua õy em cng xin gi li cm n chõn thnh n Ging viờn: Ts Bựi
Th Xuõn Mai ó nhit tỡnh ging dy v giỳp em hon thnh bi tiu lun ny.
Em xin chõn thnh cm n!
Sinh viờn thc hin
Lờ Th Bớch Phng.
Sinh viên: Lê Thị Bích Phợng - Lớp LCĐ2CT3
3
Tiểu luận Công tác xã hội cá nhân & gia đình
NI DUNG
I. C S Lí LUN
1. Cỏc khỏi nim
1.1 Cụng tỏc xó hi
Theo Liờn on chuyờn nghip xó hi quc t thỡ: Cụng tỏc xó hi thỳc
y s thay i xó hi, tin trỡnh gii quyt vn trong mi quan h con ngi
v s tng quyn lc v gii phỏp cho ngi dõn nhm giỳp cho cuc sng ca
h ngy cng thoi mỏi d chu hn. Vn dng cỏc lý thuyt v hnh vi con
ngi v cỏc h thng xó hi , cụng tỏc xó hi can thip nhng im tng tỏc
gia con ngi v mụi trng xó hi ca h.
Theo quan nim ca Philippin: Cụng tỏc xó hi l mt ngh chuyờn mụn
thụng qua cỏc dch v xó hi nhm phc hi, tng cng mi quan h qua li
gia cỏ nhõn v mụi trng vỡ nn an sinh ca cỏ nhõn v ton xó hi.
1.2 Cụng tỏc xó hi cỏ nhõn
Cụng tỏc xó hi cỏ nhõn l mt phng phỏp giỳp tng cỏ nhõn con
ngi trong mi quan h mt - mt. L mt cỏch thc, quỏ trỡnh nghip v m
Sinh viên: Lê Thị Bích Phợng - Lớp LCĐ2CT3
4
Tiểu luận Công tác xã hội cá nhân & gia đình
nhõn viờn xó hi s dng cỏc k nng chuyờn mụn giỳp i tng phỏt huy
tim nng tham gia tớch cc vo quỏ trỡnh gii quyt vn ci tin iu kin sng.
Mc ớch ca phng phỏp cụng tỏc xó hi cỏ nhõn l nhm thit lp mi
quan h tt vi i tng, giỳp cho h hiu rừ v chớnh h hoc v hon cnh
ca h xỏc nh li mi tng quan vi nhng ngi xung quanh giỳp h tng
kh nng huy ng v vn dng cỏc ngun lc ca bn thõn v xó hi nhm to
s thay i cho chớnh mỡnh.
Cụng tỏc xó hi cỏ nhõn nhm phc hi, cng c v phỏt trin cỏc chc
nng xó hi ca cỏ nhõn v gia ỡnh thụng qua s thm gia tớch cc ca cỏ nhõn
v xỏ hi vo quỏ trỡnh gii quyt vn .
1.3 Tr em:
Theo Cụng tỏc v Quyn tr em ca Liờn Hp Quc thỡ: Tr em l tt
c con ngi di 18 tui, tu vo lut ỏp dng cho tr em (Tr mt s nc cú
quy nh riờng v quy nh ny). Vit Nam tr em l nhng ngi di 16 tui.
1.4 Sang chn tõm lý.
Sang chn tõm lý l cm xỳc mnh do cỏc s vic, hon cnh tỏc ng
tõm lý gõy ra phn ln l tiờu cc nh s hói, lo lng, bun phin, tht vng.
1.5 Stress (Cng thng)
L mt thut ng sinh hc ch hu qu ca vic tht bi ca c th con
ngi hay ng vt trong vic phn ng li mt cỏch phự hp vi nhng e da
v th cht hay cm xỳc tỏc ng lờn ton b c th, cú th do cú tht hay tng
tng. Nú bao gm mt trng thỏi bỏo ng v sn xut adrevaline, sc
khỏng ngn hn nh mt c cu sao chộp v tỡnh trng suy kit. Nú liờn quan
n s bt lc ca c th con ngi trong phn ng. Nhng triu chng chung
ca stress bao gm s núng ny, tỡnh trng cng c mt tp trung v mt vi
phn ng mnh xu ca c th nh au u, nhp tim tng mnh.( Theo Wikipedia)
1.6 Khng hong
L mt trng thỏi sc tinh thn do mt s kin hoc mt chui nhng s
Sinh viên: Lê Thị Bích Phợng - Lớp LCĐ2CT3
5
Tiểu luận Công tác xã hội cá nhân & gia đình
kin bt ng gõy ra, nhng nh hng tiờu cc trm trng ti cỏ nhõn. Trong
tỡnh trng ny cỏ nhõn cm thy mt cõn bng, cng thng v gim sỳt hot ng
chc nng vn cú.
Khi b khng hong, cỏ nhõn thng c gng i phú vi vn nhng
cỏc phng ỏn ng phú vi nhng khú khn thng ngy cú th s khụng cú
hiu qu na, cỏ nhõn tr nờn ht hng.
2.Nhng biu hin sang chn tõm lý tr em
S ln lờn ca tr em l mt quỏ trỡnh liờn tc. Trong quỏ trỡnh phỏt trin
c v th cht v tinh thn, tr em thng chu tỏc ng qua li gia cỏc yu t
sinh hc v iu kin ca mụi trng sng (gia ỡnh, nh trng, vn hoỏ xó
hi). Mi giai on cú nhng c im riờng ca nú nờn nu s chm súc khụng
phự hp, thiu khuyn khớch, thiu h tr, thiu tụn trng u gõy lờn nhng
sang chn nng n, nh hng tõm lý ca tr. Cỏc biu hin bt thng ca
sỳc kho tõm thn cỏc tui:
Tr nh v tr trc tui i hc (0-5 tui): thng biu hin khụng chi
khụng bit núi, hoc ngng núi sau khi ó bit núi. Khụng phỏt trin v tng
cõn, khụng t ra gn bú vi cha m. tui ny tr cũn non nt, cũn sng ph
thuc trong s bao bc ca b m. Nhng c ch quan tõm, yờu thng, chm
súc v th hin tỡnh cm ca ngi ln ó to ra nhng n tng ban u cho
tr, dn dn giỳp tr hỡnh thnh cỏc giỏc quan, k nng giao tip v vn ng.
Nu ngay t u, nhng nhu cu ca tr khụng c ỏp ng hay tr cha chun
b tinh thn trc nhng thay i ca mụi trng xung quanh s khin tr tn
thng v th cht v tinh thn.
Tr tiu hc (6-11 tui): thng xuyờn khúc lúc v nhỳt nhỏt lo õu quỏ
mc v vic b mt mỡnh, xỏo trn gic ng, ỏc mng dai dng, sa sỳt rừ rt
trong hc tp, ci hoc khúc vụ c, bng bnh hoc gõy hn, quỏ lo s n ni
khụng th lm c cỏc hot ng thụng thng, trng thỏi m mng vo ban
ngy quỏ nhiu n ni nh hng n cỏc hot ng thụng thng tn ỏc vi
Sinh viên: Lê Thị Bích Phợng - Lớp LCĐ2CT3
6
Tiểu luận Công tác xã hội cá nhân & gia đình
thỳ nuụi
tr ln v v thnh niờn (11-18 tui) l giai on cú nhiu bin ng ,
phỏt trin phc tp hn so vi cỏc giai on trc. tui ny tr cú tớnh t
trng cao, khỏ nhy cm vi nhng gỡ xỳc phm n khuynh hng t lp ca
mỡnh, nhng li trỏch mng nng n s b tr phn ng mnh m v gin gi,
hay gin di b i, ngm ngm cm tc. Biu hin sang chn tui ny cú
th l s bun ru, d b kớch thớch, n khụng ngon, ng khụng yờn, hay ngh v
cỏi cht, tr nờn cụ c, thay i rừ rt v hc tp, lm dng ru thuc, thay
i trong gic ng, thúi quen n ung, trn trỏnh i hc, trm cp i lang thang,
thng xuyờn lo lng, cú nhng cn gin d.
3. Hu qu ca sang chn tõm lý vi tr.
- Hu qu v th cht: Tr d b suy nhc, c th chỳng mt mi, au
mi khp ngi, au u, au d dy, mt ng hoc khú ng.
- Hu qu v mt tinh thn: Tr thng s hói, lo lng hay gp ỏc mng,
bun phin tc gin, ri vo trng thỏi cụ n, ri lon cm xỳc, lc lừng, chỏn
nn, dn n d b stress.
Nhng nh hng kộo di thỡ tỏc hi ln nht ca nú m ta khụng lng
trc c l nh hng ln n nhõn cỏch ca tr. Nhõn cỏch ca tr d b phỏt
trin mt cỏch lch lc khi ln lờn do tr luụn ngh rng mỡnh vụ dng, mỡnh l
k b i, mỡnh ch lm hi ngi khỏc do ú tr phỏt trin nhõn cỏch khụng bỡnh
thng d sa vo cỏc t nn xó hi
4. Cụng tỏc xó hi cỏ nhõn vi tr em b sang chn tõm lý.
Ging nh cụng tỏc xó hi i vi i tng núi chung thỡ cụng tỏc xó
hi cỏ nhõn vi tr em (cng cn tuõn th theo cỏc nguyờn tc ca nhõn viờn
cụng tỏc xó hi v thc hin theo 3 chc nng ca cụng tỏc xó hi bao gm:
chun oỏn, cha tr v phũng nga v phỏt trin. ng thi ngi nhõn viờn xó
hi cng cn nm rừ nhng k nng c bn ca giao tip tham vn, ỏnh giỏ vn
, bờn cnh ú cn da trờn c s cỏc lý thuyt k nng giao tip, tham
Sinh viên: Lê Thị Bích Phợng - Lớp LCĐ2CT3
7
Tiểu luận Công tác xã hội cá nhân & gia đình
vn,thuyt hnh vi, thuyt tr liu nhn thc, thuyt h thng cha tr mt
cỏch hiu qu nht.
II. CễNG TC X HI C NHN V GIA èNH VI TR EM B
SANG CHN TM Lí.
1.Mụ t tỡnh hung ca thõn ch:
Ngi cha a cu con trai 14 tui ang hc lp 8 n tỡm nhõn viờn xó
hi mong h giỳp cu bộ quay tr li trng hc vỡ cu bộ ó trn hc
nhiu ln. Nh trng cng quyt khụng nhn cu bộ tip tc i hc na
vỡ em b hc quỏ nhiu so vi quy nh
Ngi cha cũn cho bit: Trc õy Tun l mt cu bộ ngoan hc gii
nhng k t cỏi cht ca ngi ch gỏi, Tun cú nhng biu hin khỏc hn. Ch
gỏi Tun l ngi rt yờu thng quan tõm n Tun hay a i chi nhng ch
ó mt do tai nn giao thụng khi i chi cựng Tun cỏch õy mt nm. M Tun
nm nay 44 tui lm cụng vic ni tr rt yờu quý con gỏi vỡ cụ hay quan tõm
chia s vi m khi b m cú nhng bt ho. Khi ch gỏi Tun mt b rt au
kh , coi Tun l nguyờn nhõn khin ch Tun mt, hay la mng v b mc Tun
khi b Tun vng nh. Tun thng trn mt mỡnh trong phũng v khụng núi
chuyn vi ai trong nh cng nh trng hc.
B Tun rt quan tõm n con cỏi nhng ụng l ngi phi lo ti chớnh
cho gia ỡnh, ỏp lc cụng vic khin ụng khụng cũn nhiu thi gian quan tõm
n cỏc con na, ch khi thy Tun cú nhng biu hin khỏc l v thụng bỏo ca
nh trng thỡ mi chỳ ý n chỏu.
2. Tin trỡnh cụng tỏc xó hi cỏ nhõn v gia ỡnh
2.1. Tip cn ca
Vic tip cn i tng c thc hin do b ca thõn ch a thõn ch
n gp nh nhõn viờn xó hi, mong mun s giỳp vỡ vy vic nhõn viờn xó
hi ó tip cn v trũ chuyn vi thõn ch. Nhng ghi nhn ban u ú l: thõn
ch khụng núi, ch ngi mt mỡnh, khụng chia s, c bui núi chuyn ch nhỡn
Sinh viên: Lê Thị Bích Phợng - Lớp LCĐ2CT3
8
Tiểu luận Công tác xã hội cá nhân & gia đình
lung tung v chỡm vo im lng, khi nhõn viờn xó hi thõn ch ngi mt mỡnh,
thõn ch khụng cú biu hin thay i t th.
Nhõn viờn xó hi ó khộo lộo s dng cỏc k nng cú th thu hỳt s
chỳ ý ca em, t ra ci m, thỏi sn sng ún nhn chia s ca thõn ch.Cỏc
k nng c nhõn viờn xó hi s dng phn ny ú l:
- Quan sỏt hnh vi, v b ngoi: Nhõn viờn xó hi nhn thy thõn ch t
ra khụng ham thớch hoc t thỏi chm chỳ bt c hot ng hay vn no
mt ht sinh lc. Nột mt t ra lo lng v bt an, em ngi sỏt mộp gh cm thy
xa l, cng thng.
- Giao tip: Nhõn viờn xó hi din t mch lc rừ rng, ni dung mc
ớch lụi kộo s chỳ ý quan tõm ca thõn ch, em cú th bc l thỏi ca mỡnh.
- Lng nghe: Khi nhõn viờn xó hi t ra cõu hi v lng nghe thõn ch
tr li thỡ nhn thy nhg tõm lý bt an ca thõn ch v thõn ch núi di
che giu cm giỏc ca mỡnh.
Qua tip xỳc v tip nhn ca ban u, nhõn viờn xó hi nhn thy vn
ca thõn ch nm trong kh nng v chc nng ca c quan xó hi nờn chun b
bc tip theo. Tuy nhiờn, trong ca ny i tng ca nhõn viờn cụng tỏc xó hi
khụng ch l cỏ nhõn thõn ch m cũn l gia ỡnh thõn ch. Trng tõm gii quyt
vn vn l nhng sang chn tõm lý ca em Tun .
2.2. Thu thp thụng tin
õy l tin trỡnh thu thp cỏc d liu cú cỏi nhỡn tng th v cỏi nhỡn
ca thõn ch. Trc tiờn nhõn viờn xó hi tỡm hiu hon cnh thõn ch thụng
qua s trỡnh by ca em, xỏc nh tớnh cht ca vn , t ú tỡn hiu sõu hn.
Cụng vic thu thp v kim chng thụng tin c duy trỡ liờn tc trong thi gian
tin hnh h tt thõn ch gii quyt vn vỡ s cú s thay i liờn tc v hon
cnh v i tng nht l sau khi cú s can thip ca nhõn viờn xó hi.
Cỏc thụng tin v trng hp ca thõn ch c ly t nhiu ngun khỏc
nhau cú th a ra nhng d bỏo v tỡnh trng tn thng ca tr. thc
Sinh viên: Lê Thị Bích Phợng - Lớp LCĐ2CT3
9
Tiểu luận Công tác xã hội cá nhân & gia đình
hin c iu ny cng cn phi cú s kt hp nhng kin thc tõm lý hc v
sc kho cng ng.
- Cỏc ngun thụng tin m nhõn viờn xó hi thu thp ú l:
- T chớnh thõn ch
- T gia ỡnh thõn ch
- Bn bố
- Ti trng hc ca thõn ch trc õy
- T dõn ph
- Cỏc trc nghim tõm lý, thm nh v tõm thn hc xỏc nh mc
chc nng xó hi ca thõn ch.
Cỏc thụng tin m nhõn viờn xó hi thu thp ú l: Nhng biu hin ca
thõn ch? Nhng biu hin ú bt u t bao gi? Cú bỡnh thng khụng?
Nhng cỏch gii quyt vn ú?Mi quan h trong gia ỡnh thõn ch nh th
no? Thỏi ca mi ngi thõn ra sao trc nhng biu hin ú ca em? Em
ó tng nh th hay cha?
Qua nhng thụng tin thu thp c nhõn viờn xó hi cú th phõn tớch vn
ca thõn ch ú l:
Gn õy Tun cú nhng s thay i ỏng k (trn hc trờn lp, trm
lng, ớt núi, hay khộp kớn mỡnh trong phũng.) iu ny bt ngun t vn
ca gia ỡnh em. B m Tun khụng cũn quan tõm ti em nh trc õy.
tui 14 tui cú nhng s thay i v xỏo trn v tõm lý th cht v vic trc
õy quen c quan tõm chm súc, quan tõm ca gia ỡnh( c bit l ch gỏi)
t trc. Bõy gi s quan tõm ú gim(thm chớ b mt khi ch gỏi mt) khin
em cm thy cụ n v õm ra chỏn, ghột b hc. Chỳng ta phi tỡm hiu nhng
thay i trong hnh vi ca Tun v a ra nhng hng gii quyt hp lý nhm
giỳp Tun thay i, phc hi tr thnh con ngoan trũ gii nh trc õy.
Ngoi ra nhõn viờn xó hi cũn thu thp thờm cỏc thụng tin ú l:Tun
khụng cú nhiu bn bố, trờn lp em khụng chi thõn vi ai, ớt núi, lm lỡ. Khi v
Sinh viên: Lê Thị Bích Phợng - Lớp LCĐ2CT3
10
Tiểu luận Công tác xã hội cá nhân & gia đình
nh thng xuyờn trong nh. Khụng ai chia s, núi chuyn tõm tỡnh trong gia
ỡnh, b bn rn, m ghột b, ch gỏi mt.
Trờn õy l nhng thụng tin ban u, nhng cha hon ton chớnh xỏc, vỡ
vy cn lm sỏng t hoc kim chng li vi i tng nhỡn nhn nhng mõu
thun bt ngun t nhng nguyờn nhõn sõu xa khỏc na.
2.3. Chun oỏn
Chun oỏn l xỏc nh trng tõm ca vn da trờn c s thụng tin d
kin thu thp t giai on trc.
S PH H
Sinh viên: Lê Thị Bích Phợng - Lớp LCĐ2CT3
11
M
Thõn
ch
B
Ch
TiÓu luËn C«ng t¸c x· héi c¸ nh©n & gia ®×nh
SƠ ĐỒ SINH THÁI
Chú thích:
Đàn ông Quan hệ thân thiết
Đàn bà Quan hệ hai chiều
Đã chết Quan hệ xa cách Kết hôn
ĐIỂM MẠNH ĐIỂM YẾU CỦA HỆ THỐNG THÂN CHỦ
Thân chủ Bố Mẹ Họ hàng Bà nội
Sinh viªn: Lª ThÞ BÝch Phîng - Líp LC§2CT3
Gia đình
Môi trường
Bạn bè
Bệnh viện
Họ hàng
Nhân viên
XH
Thân chủ
12
Tiểu luận Công tác xã hội cá nhân & gia đình
im mnh c i hc
Ngoan
ngoón,bit
võng li
Cú ngh
nghip, cú
thu nhp
Gia ỡnh
khụng cú
mõu thun
Cú quan
tõm n
con cỏi
Cũn tr, yờu
gia ỡnh
Thng
chỏu, cú
kinh t
Thng
chỏu,cú
quan h
thõn thit
vi chỏu
im yu B hc nhiu
ớt giao tip
Sng thu
mỡnh
Khụng cú
nhiu thi
gian quan
tõm n
con cỏi
Khụng quan
tõm n
Tun, thiu
trỏch nhim
vi Tun
xa nờn
khụng giỳp
nhiu
cho gia
ỡnh
Tui cao
Nh xa
Qua nhng bc chn oỏn ban u nhõn viờn xó hi ó s dng cỏc lý
thuyt gii quyt vn ca thõn ch:
* Thuyt hnh vi nhn thc
Thuyt ny bt ngun t c s ca tõm lý ho rng con ngi cú phn ng
do mt s thay i ca mụi trng gi l tỏc nhõn kớch thớch phn ng ca con
ngi nhm thớch nghi vi cỏc tỏc nhõn ny. Biu din di dng mụ hỡnh:
S -> R -> B
Kớch thớch-> Phn ng-> Kt qu
Thuyt hnh vi nhn thc lp lun rng chớnh t duy quyt nh phn ng
ch khụng phi tỏc nhõn kớch thớch. S d chỳng ta cú nhng hnh vi hay tỡnh
cm lch chun vỡ chỳng ta cú nhng suy ngh khụng phự hp. Nh vy thay
i nhng hnh vi lch chun chỳng cn phi thay i nhng suy ngh khụng
thớch nghi:
S -> C -> R ->B
Nhn thc
Sinh viên: Lê Thị Bích Phợng - Lớp LCĐ2CT3
13
Tiểu luận Công tác xã hội cá nhân & gia đình
Theo cỏc lý thuyt gia nhn thc, vn nhõn cỏch v hnh vi ca con
ngi c to bi nhng suy ngh lch lc, nhng mi quan h tong tỏc
vi nhng mụi trng bờn ngoi, con ngi nhn thc nhm v gỏn nhón
nhm c t trong tõm trng n hnh vi bờn ngoi, sau ú gõy nờn nhng nim
tin, hỡnh tng, i thoi ni tõm tiờu cc. Nhn thc hnh vi l trng phỏi tr
liu da trờn quan im cho rng cm xỳc ca con ngi c to ra khụng phi
bi hon cnh/ mụi trng m bi chỳng ta nhỡn nhn vn .
p dng vo thc tin ca thõn ch :
Nhng kớch thớch t bờn ngoi tỏc ng n hnh vi ca thõn ch ú l:
- Cỏi cht ca ngi ch khin Tun au kh, khụng cũn ngi tõm s, chia s
- S ht hi ca ngi m
- S thiu quan tõm ca gia ỡnh
Nhng nhn thc sai lm cú th bt ngun ú l:
- S mc cm ti li ó gõy ra cỏi cht ca ngi ch( thc cht khụng phi)
- T coi mỡnh l ngi tha vỡ thiu s quan tõm ca b m trong thi
gian gn õy, s ht hi ca ngi m.
Nhng hnh vi tiờu cc ca thõn ch ú l: thu mỡnh sng khộp kớn, b
hc nhiu ngy, khụng giao tip chia s vi ngũi khỏc.Trng hp ca thõn
ch nhng kớch thớch bờn ngoi ó khin em cm thy ht hng cú nhng hnh
vi sai lch, mc cm t ti v cú du hiu ca sang chn tõm lý.
Vic thc hin cụng tỏc xó hi cỏ nhõn s giỳp thõn ch gim nhng
hnh vi tiờu cc v tng cng nhng hnh vi ỳng n. Trc ht nhõn viờn xó
hi phi nhn bit rng Tun ang tui 14- tui dy thỡ, rt nhy cm vi
nhng s thay i mụi trng, c th vỡ vy phi rt t nh khi lm vic vi thõn
ch giỳp thõn ch sa cha li nhng sai lch trong nhn thc v th gii bờn
ngoi ca thõn ch cú c nhng hnh vi hp lý hn. Thõn ch cú cm giỏc
ỳng n v bn thõn v tng tỏc hi ho vi mụi trng xung quanh.
gii quyt vn ca thõn ch trc tiờn nhõn viờn xó hi cn tip
Sinh viên: Lê Thị Bích Phợng - Lớp LCĐ2CT3
14
Tiểu luận Công tác xã hội cá nhân & gia đình
xỳc, trũ chuyn vi thõn ch khi thỏc nhng thụng tin tỡnh hỡnh sc kho tỡnh
trng tõm lý ca em, quan sỏt nhng biu hin bờn ngoi. Cn phi giỳp thõn
ch nhn thc c rng nhng nhn thc ca em hin ti l khụng ỳng: gia
ỡnh vn luụn yờu thng v che ch cho em, nhng mt mỏt trong gia ỡnh
khụng phi do em gõy ra. Cn kt hp trao i vi gia ỡnh trong cuc trao i
ny em cú th tin cy v nhỡn nhn li vn , t duy hp lý.
Nhõn viờn xó hi cng c bit chỳ ý n ni au ca thõn ch v cỏi
cht ca ngi ch( ch l ngi rt yờu thng, quan tõm chia s vi em, giỳp
em chm hc tp, hay a em i chi, cú th núi õy l ch da tinh thn ca
tr), mt i ngi ch thõn ch cú nhng tõm lý khng hong khụng lng trc
mt khỏc ú cũn l nhng dn vt ti li mỡnh l nguyờn nhõn khin cho ch
cht. Nhõn viờn xó hi cn khuyn khớch em chia s gim thiu nhng hnh
vi khụng hp lý v cú th s dng mi quan tõm ca ngi b hoc ngi b
thay i suy ngh ca thõn ch.
Cn khuyn khớch thõn ch hc cỏc bi tp t tng tng xem em mun
nh th no trong hon cnh ny, mun lm gỡ thay i iu ú, khớch l em
chia s hnh ng t oc cỏc mong mun.
Nhõn viờn xó hi cú th lm mu mt s hnh vi tr quan sỏt hc hi,
vớ d nh: tr quan sỏt mỡnh trũ chuyn vi tr khỏc hoc hng dn tr thc
hin cỏc trũ chi chia s v gim thiu cỏc hnh vi giỳp tr ci m hn trong
giao tip.
* p dng thuyt phõn tõm gii quyt vn ca thõn ch, c th:
Theo Sigmund Freud i din ca lý thuyt phõn tõm hc thỡ nhõn cỏch
ca con ngi c xõy dng qua s tng tỏc phc hp gia cac xung nng
vi nhng kinh nghim thi niờn thiu ca h. Hnh vi ca con ngi l kt qu
ca cỏch nuụi dy, i x ca b m khi h cũn nh, c bit l trong 5 nm u
i. nh hng ny mang tớnh mnh m v lõu di cho n tn nhng giai on
v sau.
Sinh viên: Lê Thị Bích Phợng - Lớp LCĐ2CT3
15
Tiểu luận Công tác xã hội cá nhân & gia đình
Cu trỳc nhõn cỏch cú ba cu thnh ú l: cỏi nú, cỏi tụi, cỏi siờu tụi. Cỏi
nú gm nhng bn nng vụ thc v thỳc y con ngi tho món nhng mong
mun khụng tớnh n cỏc nguyờn tc, cỏc quy inh ca xó hi. Cỏ nhõn khi mi
sinh ra u hm cha cỏi nú.
Cỏi tụi c hot ng, iu chnh bi thc tin xung quanh, nhng
mong mun c tho món da trờn iu kin thc tin cú s can thip ca cỏi
tụi. Cỏi tụi kim soỏt cỏi nú v luụn x lý tỡnh hung mt cỏch logic hp lý vi
th gii thc tin.
Cỏi siờu tụi bao gm ý thc v o c, nú cú nhim v kim soỏt hnh
vi thc tiờn ca cỏi tụi sao cho phự hp vi quy nh ca xó hi.
S mõu thun gia cỏi nú (bn nng) v cỏi siờu tụi d lm cho con ngi
ri vo trng thỏi cng thng. Mt mt, con ngi mun tho món nhng nhu
cu t nhiờn nhng ng thi li b kim soỏt ca cỏi siờu tụi v khụng cho phộp
h tho món tt c nhu cu bn nng.
Trong trng hp ca thõn ch, NVXH cn c bit chỳ ý n s thay
i v tõm lý 12- 18 tui, giai on hỡnh thnh nhõn cỏch, cú nhng s thay i
trong tõm lý, nhng tỏc ng khụng bỡnh thng ca mụi trng xó hi d dng
tỏc ng lm lch lc n nhng nhn thc, phỏt trin nhõn cỏch ca tr.
Thõn ch cú mt mu gia ỡnh hnh phỳc khụng cú s cói vó (b l tr
ct chớnh ca gia ỡnh, m lm ni tr, cú hai con nh, khụng cú cỏc cuc xung
t to tỏt), s thay i mụi trng khi ch gỏi Tun mt khin nhng khng
hong trong gia ỡnh xut hin v dn n xỏo trn tõm lý em. Em gp vn
tõm lý, khng hong, au kh, t ti mc cm, khụng giao tip trong gia ỡnh
cng nh trờn lp, b m ht hi, em ó trn hc nhiu ln. Sau khi tip xỳc,
NVXH ó phỏt hin nguyờn nhõn chớnh ú l nguyờn nhõn thiu ht tỡnh cm
quan tõm ca gia ỡnh. V thuc v cu trỳc cỏi nú phỏt trin mnh nhm
tỡm kim li tỡnh yờu thng chia s ca gia ỡnh trc õy, hng n quỏ kh
khi gia ỡnh cũn hnh phỳc v y nh trc.
Sinh viên: Lê Thị Bích Phợng - Lớp LCĐ2CT3
16
Tiểu luận Công tác xã hội cá nhân & gia đình
tr liu vn trờn NVXH ó s dng phng phỏp t do liờn
tng, phõn tớch s chuyn dch cho thõn ch cú th dói by nhng tõm s
un khỳc ca mỡnh, t ú chuyn dch li nhng li khuyờn, hng dn tr n
chiu hng tớch cc hn. ng thi, NVXH cng phi lm vic vi gia ỡnh
em cha m em nhỡn nhn li thỏi hnh vi khụng ỳng ca mỡnh, khin cho
tr cú nhng hnh vi tiờu cc ú. Vic phi kt hp gia gia ỡnh, h hng (b
ngoi), bn bố cú th l nh trng m em hc tp trc õy cú c s tr
giỳp tng hp n thõn ch, lm em hiu rng em rt quan trng vi gia ỡnh v
nhng ngi xung quanh nu em lm nh vy s khin h rt bun.
Mt khỏc, NVXH cng cú th ỏp dng cỏc l thuyt v Cụng tỏc xó hi
gia ỡnh giỳp gia ỡnh em gii quyt vn ca gia ỡnh hin ti: Cỏc thnh
viờn ớt cú s quan tõm n nhau, v thỏi khụng ỳng ca ngi m vi Tun.
* Da vo mụt hỡnh can thip cu trỳc gia ỡnh
Lý thuyt ny cho rng gii quyt nhng suy gim chc nng trong
gia ỡnh cn thay i cu trỳc mi quan h trong gia ỡnh c thc hin qua
cỏc chiu cnh: quyn lc, ranh gii liờn kt.
Mi gia ỡnh cn cú kh nng t chc gia ỡnh theo h thng th bc vi
quyn lc hp lý, cựng vi ranh gii rừ rng, v s ng viờn cht ch v s liờn
kt gia cỏc thnh viờn trong ra ỡnh. Trong ú, ranh gii c xem nh s phõn
tỏn gii hn vai trũ ca cỏ nhõn trong gia ỡnh cng nh ngi ngoi gia ỡnh.
S liờn kt l s liờn mỡnh ca cỏc thnh viờn trong gia ỡnh. Quyn lc c
th hin qua mc nh hng ca mi cỏ nhõn i vi cỏc thnh viờn khỏc
trong gia ỡnh. Khi can thip lm rừ vi cỏc thnh viờn trong gia ỡnh v yu t
ny trong cu trỳc gia ỡnh hc.
Trong cu trỳc gia ỡnh ca Tun, NVXH nhn thy nhng vn ang
tn ti trong gia ỡnh ny. V ranh gii gia ỡnh, ú l ranh gii gia cỏc thanh
viờn trong gia ỡnh, gia h thng cỏc thnh viờn vi nhau, h thng cha thiu s
quan tõm ỳng mc n gia ỡnh v con cỏi, s khụng chia s ca ngi con
Sinh viên: Lê Thị Bích Phợng - Lớp LCĐ2CT3
17
Tiểu luận Công tác xã hội cá nhân & gia đình
cng to ra mt h thng riờng bit, ranh gii cng nhc vi gia ỡnh, cũn ngi
m chớnh nhng suy ngh thiu ỳng dn ca mỡnh cng lm cho cỏc ranh gii,
h thng cng tr nờn xa cỏch hn lm cho mi liờn kt ca cỏc thnh viờn trong
gia ỡnh trc õy. Mt khỏc, quyn lc ca ngi m th hin thụng qua mc
nh hng vi ngi con gỏi (ó mt). Chớnh ngi con gỏi giỳp cho ngi
m c chia s, tõm tỡnh, khi ngi con gỏi mt to nờn s ht hng v cú
nhng cm xỳc tỏc ng lờn cỏc thnh viờn trong gia ỡnh. Mt phỏt hin na
ca NVXH ú l s liờn kt gia ngi b v ngi m ó to iu kin cu
trỳc gia ỡnh cng thờm xỏo trn khi cú s kin ngi ch gỏi mt.
giỳp gia ỡnh vt qua nhng vn nờu trờn NVXH ó úng vai trũ
trung gian ho gii, ch ng to ra s tin tng, giỳp h tng tỏc vi nhau
hiu qu. Khớch l cha m cú nhng cỏch ng x mi phự hp, cựng vi h ngi
li bn bc v vn ca h v nhng vn , nhng hu qu cú th xy ra vi
con trai h nu h tip tc duy trỡ nhng hnh vi thỏi t ú cú nhng s
thay i. NVXH cn giỳp ngi m nhn thc v vic la mng tr s khin em
ri vo nhng hu qu tõm lý kộo di, tn thng v mt tinh thn, khin em cú
nhng ut c trong lũng, dn dn tr nờn trm cm, nguy him, khin em mt t
tin khụng dỏm lm gỡ, tỏch khi cuc sng, thm chớ vic la mng ca ngi m
v nhng suy ngh em l nguyờn nhõn khin ch gỏi em mt s khin cho em tin
nhng iu ú l ỳng, vic em cm giỏc mỡnh mc li ln s khin em cú th
cú nhng biu hin hnh vi xu thm chớ t ti, thiu ht chc nng xó hi.
Mt khỏc s i x thiờn v ca ngi m vi ngi con gỏi cng dn
n vic tr cú nhng sang chn tõm lý.
NVXH cn giỳp gia ỡnh t chc li cu trỳc cỏc mi quan h trong gia
ỡnh, cỏc mi liờn kt cha- con; m- con; v chng, cn hng h tp trung vo
nhng vn dang ni cm v tng cng s t tin vo sc mnh ca h thay
i, NVXH cú th lm mu gia ỡnh cú nhng tri nghim s thay i.
NVXH cú th cha m quan sỏt cuc trũ chuyn ca NVXH vi Tun
Sinh viên: Lê Thị Bích Phợng - Lớp LCĐ2CT3
18
Tiểu luận Công tác xã hội cá nhân & gia đình
h chỳ ý n nhng hnh ng li núi, c ch ca em. Gia ỡnh cn trũ
chuyn vi em nhiu hn, hi han v tỡnh hỡnh hc tp, lng nghe v tỡm hiu
nhng khỏc bit trong suy ngh hnh ng ca tr. Khi em nh thỡ cho em
cú khong thi gian th gión lm vic cựng b m nh: n cm, i chi ngy
cui tun. NVXH cn giỳp cha m khuyn khớch tr tham gia mt s cõu lc b
thiu niờn v i thm b ngoi.
Hng dn cha m trỏnh nhng thỏi phờ phỏn, cm ỏnh, chi mng
em. Cha m nờn coi em nh mt ngi trng thnh khi núi chuyn vi em, cn
thng thn trao i vi em, lng nghe nhng ý kin ca em tỡm c ting núi chung.
2.4. Lp k hoch tr liu
Cn c vo mụ hỡnh x lý khng hong trong hot ng ny nhõn viờn xó
hi cn phi, xỏc nh mc tiờu cn t c v a ra nhng gii phỏp c th s
c thc hin gii quyt vn ca tr.
NVXH cn phi xỏc nh ni dung cn thc hin v mc tiờu cn t
c, ú l:
- Tr liu tõm lý khc phc nhng sang chn ó xy ra.
- Tham vn gia ỡnh em
- Ci thin nhng mi quan h trong gia ỡnh em
- Giỳp cho thõn ch cú th quay tr li trng hc
Vic a ra k hoch tr liu ó chỳ ý n tõm lý ca tr, do tr l mt
trong nhng i tng c bit ca cụng tỏc xó hi, v tr thng khỏ nhy cm
vi cỏc em bộ khỏc nờn nu khụng phự hp s dn n tỡnh trng xu hn.
C th k hoch v cỏc hot ng:
Stt Mc tiờu Hot ng Ngi thc
hiờn
Thi gian Kt qu mong
i
1 Tr liu tõm lý
khc phc
nhng sang
chn ó xy
ra vi thõn
- trũ chuyờn chia s
vi tr
- ỏp dng cỏc k nng
chia s, liờn tng
- Chi trũ chi
NVXH
Thõn ch
Bn bố
Cỏc c quan
xó hi
Vic tr
liu cn
din ra
trong sut
quỏ trỡnh
Tr c chia s
tõm s, ci mo
hn
Ho ng vi
bn bố
Sinh viên: Lê Thị Bích Phợng - Lớp LCĐ2CT3
19
TiÓu luËn C«ng t¸c x· héi c¸ nh©n & gia ®×nh
chủ - Tham gia hoạt động
nhóm
- Dạy kỹ năng sống
cho trẻ
thực hiện
kế hoạch
Trang bị những
kỹ năng sống
cho trẻ tránh
khủng hoảng
2 Tham vấn cho
gia đình
- Trò chuyện với cha
mẹ
- Chia sẻ những kinh
nghiệm vượt qua
khủng hoảng gia đình
- Hướng dẫn các kỹ
năng trị liệu tâm lý và
chia sẻ trong gia đình
NVXH
Hội phụ nữ
Gia đình
Cơ quan xã
hội
4 tuần
1buổi/tuần
Cha mẹ ngồi lại
thảo luận các
nhiệm vụ trong
gia đình
Có được các kỹ
năng để chia sẻ
tình cảm trong
gia đình.
Vượt qua khung
hoảng gia đình
3 Cải thiện các
mối qua hệ
trong gia đình
- Để trẻ và bố mẹ nói
chuyện với nhau
- Tạo điều kiện để gia
đình đi chơi cùng
nhau
- Tham vấn cho thân
chủ
NVXH
Thân chủ
Gia đình
Mối quan hệ
gia đình được
cải thiện
Thân chủ cảm
nhận mình là
một phần quan
trọng của gia
đình
4 Giúp trẻ có
thể quay trở
lại trường học
- Làm việc với trẻ và
gia đình về cách thức
quay trở lại trường
học
- Biện hộ giúp thân
chủ với Nhà trường
- Kết nối trẻ với nhà
trường
NVXH
Thân chủ
Trường học
Trẻ được quay
trở lại trường
học
Chú ý trong giai đoạn này, vai trò chủ động là thân chủ và NVXH có thể
tìm hiểu nhiều hơn về thân chủ.
2.5. Thực hiện kế hoạch
Sinh viªn: Lª ThÞ BÝch Phîng - Líp LC§2CT3
20
TiÓu luËn C«ng t¸c x· héi c¸ nh©n & gia ®×nh
Đây là tiến trình tổng hợp các hoạt động và dịch vụ nhằm vào việc giúp
đỡ thân chủ và gia đình dựa trên kế hoạch trị liệu. Đó là giải toả hay giải quyết
một số vấn đề trước mắt và điều chỉnh những khó khăn, công nhận sự tham gia
của đối tượng.
Quá trình thực hiện kế hoạch cần có sự phối hợp của gia đình, nhà
trường, bạn bè, và sự hợp tác tích cực của trẻ, tại bước này NVXH có thể thực
hiện tham vấn với trẻ, vai trò đặc biệt của cha mẹ ở giai đoạn này là rất quan
trọng. Việc quan tâm trò chuyện, chia sẻ với trẻ là điều rất cần thiết để trẻ nhanh
chóng phục hồi. Các giải pháp chung ở phần trên cũng có thể áp dụng vào bước
này.
NVXH có thể áp dụng các dịch vụ xã hội để giúp hiệu quả đạt được tốt
hơn. Đó là:
- Các dịch vụ xã hội: bệnh viện, trường học, các trung tâm xã hội, các
dịch vụ hướng dẫn bồi dưỡng kỹ năng sống, kỹ năng làm cha mẹ
- Cung cấp các kỹ năng để chia sẻ cho các thành viên, làm thế nào để thể
hiện tình cảm với các thành viên trong gia đình? Làm thế nào để truyền tự tin?
Làm thế nào để duy trì sự cân bằng và sức mạnh nơi người khác giữa các thái cực.
- Cung cấp kỹ năng làm cha mẹ, làm thế nào để truyền thông hiệu quả
với con cái và hiệu quả với người khác, làm thế nào để thấu hiểu con cái…
- Một điều NVXH cần chú ý là: luôn luôn lấy trẻ làm trọng tâm trong gia
đình và mọi bước của công việc( trẻ cảm thấy như thế nào và có thể bị ảnh
hưởng như thế nào). Cần hiểu được trẻ và chú ý đến những thông tin mà trẻ chia
sẻ, hiểu ước muốn của trẻ sẽ tạo điều kiện cho sự tin tưởng của trẻ. NVXH cần
tạo một môi trường thân thiện, khuyến khích sự tham gia, cơ hội bình đẳng tránh
không để phân biệt đối xử hoặc loại trừ. Các chính sách và nguyên tắc bảo vệ trẻ
em là một phần không thể thiếu trong công tác tham gia của trẻ, đảm bảo theo
dõi đánh giá.
Khó khăn ở giai đoạn thực hiện này: Quá trình thực hiện thì những khó
Sinh viªn: Lª ThÞ BÝch Phîng - Líp LC§2CT3
21
TiÓu luËn C«ng t¸c x· héi c¸ nh©n & gia ®×nh
khăn lường trước hoặc không lường trước có thể xảy ra đó là:
- Sự thiếu hợp tác đến cùng của trẻ, trẻ bỏ dở giữa chừng.
- Tiến trình trị liệu tâm lý là một quá trình cần có thời gian kéo dài và
những kết quả bước đầu còn thấp khiến thân chủ và gia đình thân chủ còn nản lòng
- Các dịch vụ chưa được cung cấp đầy đủ theo đúng như nhu cầu của
thân chủ và mong muốn giúp đỡ của NVXH
* Vai trò của NVXH:
Huy động nguồn lực nhằm giúp gia đình thực hiện vai trò trong khả năng
hạn chế của họ, đó là mối quan hệ giúp đỡ hay phục vụ, đặc biệt vì sự hiểu biết
của NVXH gắn liền với cách làm việc. NVXH cần phát huy cao nhất khả năng
có mặt của người cha- mẹ. Trong quá trình này NVXH phải làm việc bằng các
giác quan, bằng trực giác, bằng quan sát cá nhân và sự hiểu biêt, kinh nghiệm
trong nghề nghiệp.
Sự giúp đỡ của NVXH là một chỗ dựa nội tâm hết sức ân cần, chu đáo
với trẻ, khi trẻ tự phân đấu, đòi hỏi NVXH phải tiếp cận được sự tuyệt vọng của
trẻ mà mình có thể cảm nhận thấy, đồng thời cần giữ một khoảng cách nào đó
với thân chủ để tránh dựa dẫm ỷ lại. Cách hỗ trợ cũng cần tránh cảm giác
thương hại về những gì đã xảy ra với em, nâng đỡ trẻ, khơi gợi sự sáng tạo và
những khả năng vốn có để thực hiện những ước muốn của trẻ hướng trẻ đến tương
lai tươi sáng.
Tất cả những mối quan hệ có được với bất cứ trẻ nào cũng có thể gợi cho
NVXH những hình ảnh tuổi thơ những khó khăn những kỷ niêm, điều đó cũng
có nghĩa là khi làm việc với thân chủ NVXH cũng đồng thời cũng làm việc với
quá khứ của mình vì thế các hoạt động cũng phần nào mang ý nghĩa chủ quan.
Do đó công việc mà NVXH nên làm đó là nên làm tập thể để có thể trao đổi
những suy nghĩ của từng người, chia sẻ những giải pháp để tránh lạm quyền
cũng như nản chí, tất nhiên điều này cũng dựa trên sự đồng ý của thân chủ và
gia đình họ.
Sinh viªn: Lª ThÞ BÝch Phîng - Líp LC§2CT3
22
Tiểu luận Công tác xã hội cá nhân & gia đình
* Cỏc k nng v kinh nghim s dng cỏc k nng c NVXH ỏp
dng:
Quan sỏt thõn ch (thỏi , hnh vi, c tr, v ngoi), mụi trng sng,
cỏch thc tng tỏc ca thõn ch vi mụi trng sng ca mỡnh. Vớ d: Quan sỏt
nhng biu hin qua nột mt ca thõn ch khi núi v vn ca thõn ch, em cú
nhng biu hin u bun, cỳi mt khụng ỏp, hoc tr li thỡ ngp ngng, khụng
góy gn. iu ny cho thy em cú nhng tỏc ng rt ln t nhng gỡ ó tri qua
v ang c gng ln trỏnh nú. Quan sỏt l k nng thu thp thụng tin khụng th
thiu trong ton b quỏ trỡnh khai thỏc vn , v tin trỡnh tr liu.
K nng giao tip: Trong quỏ trỡnh giao tip NVXh cn thc hin cú hiu
qu cỏc thụng tin giao tip, trc ht l thu thp thụng tin t phớa thõn ch v
sau cựng l vic x lý cỏc kt qu mt cỏch chớnh xỏc, y , sau ú l s
truyn t thụng tin, trao i bn lun thụng qua cỏc k nng nghe khỏc nh nghe
núi vit.
K nng núi: NVXH din t mch lc, rừ rng nhng ni dung vi thõn
ch. S dng li núi gin d d hiu phự hp v to s lụi cun vi cỏc biu hin
cỏch thc bờn ngoi, quan sỏt thỏi ca thõn ch iu chnh cỏc cỏch tr liu
hay giao tip cho phự hp.
K nng nghe: NVXH ó biu th s ng cm vi ngi nghe, to s t
tin, bỡnh tnh, khi gi tớnh tớch cc s chõn thnh v thng thn ca tr. Tuy
nhiờn khi lm vic vi Tun vic tp trung chỳ ý l rt khú vỡ em luụn c tỡnh
che du tỡnh cm tht ca mỡnh vỡ vy NVXH ó thu thp thụng tin bng cỏch
lng nghe ý kin ca nhng ngi trong gia ỡnh, trỏnh to ỏp lc cho em.
Ngoi ra cũn nhiu k nng khỏc c ỏp dng ú l: phn hi, thu cm,
x lý khng hong, ghi chộp.
Khi tip nhn ca ca Tun, NVXH ó trc tip n gp nhng ngi thõn
trong gia ỡnh ca Tun: b m, b ngoi, cụ giỏo ch nhim thu thp thụng
tin, v tp trung ch yu vo i tng l Tun. Bng vic quan sỏt nhng li
Sinh viên: Lê Thị Bích Phợng - Lớp LCĐ2CT3
23
Tiểu luận Công tác xã hội cá nhân & gia đình
sinh hot gn õy ca Tun m khụng cho em bit, quan sỏt vic em b hc.
Tỡm hiu hnh vi ca em bit rừ thụng tin. Qỳa trỡnh giao tip vi Tun giỳp
NVXH khai thỏc v hnh vi, cỏc k nng nghe núi, quan sỏt c ỏp dng
khng nh li thụng tin. Mt khỏc khi núi chuyn vi em cn giỳp em hiu rng
khụng ai b ri em, gii thớch cho em hiu rng b m u yờu thng em. Kt
hp k nng ghi chộp NVXH cú nhng ỏnh giỏ c th biu hin ca em
trc v sau khi tr liu.
2.6. Lng giỏ
Lng giỏ l cụng vic o lng v thm nh cỏc thay i tin b ca
thõn ch, nhm xỏc nh xem s can thip ca Nhõn viờn xó hi hay tr liu cú
em li kt qu mong mun khụng, xem mc t c kp b sung v iu chnh.
Lng giỏ c tin hnh liờn tc trong sut quỏ trỡnh gii quyt vn .
Qua quỏ trỡnh tr liu Nhan viờn xó hi nhn thy ó cú nhng bin chuyn tớch
cc trong gia ỡnh thõn ch, cỏc mi quan h ó cú s thay i, s tng tỏc trong gia
ỡnh din ra nhiu hn. Tun ó bt khụng cũn sụngd thu mỡnh na, em cng cú nhng
chia s dự thỏi cũn dố dt. Cỏc mi quan h ngoi gia ỡnh ang cú s ci thin ỏng
k. Vic giỳp thõn ch cú th quay tr li trng hc ngay thỡ cha c do ang l
mựa ngh hố nờn em s c tr li trng hc vo u nm hc mi. cú th cú
thờm cỏch nhỡn nhn v s thay i ca Tun, ta cú th nhỡn nhn s thay i mụi
trng qua s sinh thỏi sau:
S SINH THI SAU KHI TR LIU
Sinh viên: Lê Thị Bích Phợng - Lớp LCĐ2CT3
24
Tiểu luận Công tác xã hội cá nhân & gia đình
S thay i ó rừ rt cho thy cỏc bc tr liu l ỳng hng, Nhõn viờn xó hi
cn h tr ng viờn Tun v gia ỡnh duy trỡ nhng k hoch ó dt ra giỏm sỏt v
gii quyt nhng vn phỏt sinh ngoi mong mun. Ngoi ra cng cn chun b cỏc
bc chia tay i tng m trỏnh s ht hng.
2.7. Kt thỳc
Kt thỳc l chm dt mi quan h Nhõn viờn xó hi - i tng (khộp li h s)
thng l khi chm dt khi dch v ca c quan ó hon tt, cỏc mc ớch t c hay
chuyn ca giỳp sang mt c quan khỏc hay Nhõn viờn xó hi khỏc gii quyt v s
hin din ca Nhõn viờn xó hi khụng cũn cn thit na.
Nhng tin b ca Tun v gia ỡnh l iu cõng thit cho thy cỏc la
chn phõn tớch l ỳng. Quỏ trỡnh kờt thỳc vi gia iỡnh Tun v vi riờng bn
thõn em khụng din ra t ngt trỏnh ht hng vi thõn ch. iu ny ó c
chun b qua cỏc bui tr liu, Nhõn viờn xó hi khụng lm h cho thõn ch
trỏnh tõm lý li khụng cn thit v luụn khộo lộo nhc n vic kt thỳc em
chun b tõm th, cú nh vy mi quan h gia thõn ch v gia ỡnh mi c
duy trỡ
Sinh viên: Lê Thị Bích Phợng - Lớp LCĐ2CT3
Gia ỡnh
Mụi trng
Bn bố
Bnh vin
H hng
Nhõn viờn
XH
Thõn ch
25