Lí luận văn học (kèm viết mẫu

Fanpage: Học tốt Ngữ văn 9 - Cùng Anh Phong DE: DINH HUONG TAI LIEU BOI DUGNG HOC SINH GIOI - NGU VAN 8
(https: //facebook.com/bossphongv9)
ttps://facebook.com/pitunu01
CHUYEN
VIET Li LUAN VAN HOC
Nhận định văn học
Trình bày thành văn mẫu

NOI DUNG 1: THO PHAN ANH CUOC SONG

“Cuộc sống là cánh đồng màu mỡ để Thi ca muôn đời luôn bắt nguồn từ hiện thực cuộc sống muôn màu, muôn vẻ bởi “cuộc sống
cho tho bén ré sinh soi” - Puskin là cánh đông màu mỡ để cho thơ bén rễ sinh sôi - Puskin. Thơ chính là nơi để bộc lộ những
niềm ưu tư, những trăn trở nghĩ suy về nhân sinh giúp con người thấu hiểu lẽ đời, thấu hiểu

tình người. Hơn nữa, chỉ khi bắt nguồn từ cuộc sống, thơ mới thật sự là thơ, là tác phẩm thi

ca chân chính, vĩ đại, sống mãi với thời gian vơ tận, giữa không gian vô cùng...

“Thơ là hiện thực, thơ là cuộc đời, thơ Thơ là món ăn tỉnh thân vơ giá, độc đáo không thể thiếu trong cuộc sống của con người.
Thơ làm đẹp cho đời, ni. dưỡng tâm hồn và bồi đắp tình u trong mỗi chúng ta: Khơng
cịn là thơ nữa" - Xn Diệu chỉ vậy, có những điều mà chỉ thơng qua lời thơ, ý thơ, những vần thơ, câu thơ mới toát ra
được. Chính vì thế mà Xuân Diệu đã nhận định rằng: “Thơ là hiện thực, thơ là cuộc đời, thơ
còn là thơ nữa”. Thật vậy, một tác phẩm thi ca chân chính bao giờ cũng phản ánh hiện thực
cuộc sống nhưng không phải bê nguyên sỉ tất cả những gì đang xảy ra vào trang thơ của
minh. © tho, người nghệ sĩ không chỉ phản ánh cuộc đời, bộc lộ những tâm tư, tình cảm,
những rung động mãnh liệt trước hiện thực mà qua đó, thi nhân phải gửi gắm những tư
tưởng riêng, thông điệp riêng cùng với bài học q giá thơng qua các hình thức nghệ thuật
độc đáo, các giá trị thẩm mĩ tuyệt vời, làm sống dậy cái bản chất lãng mạn, tình tứ của thi
ca và làm tròn nhiệm vụ, chức năng của thơ đối với đời sống con người.

Biên soạn - Giảng dạy: Đào Thanh Phong (NGV9) Số điện thoại: 0865081929 Trang 1

Fanpage: Học tốt Ngữ văn 9 - Cùng Anh Phong TAI LIEU BOI DUGNG HOC SINH GIOI - NGU VAN 8
(https: //facebook.com/bossphongv9)
ttps://facebook.com/pitunu01
“Thơ là sự thể hiện con người va thời
Thơ ca chân chính ln phản ánh hiện thực, phản ánh từng thời đại nó đã đi qua mà trung
đại một cách cao đẹp” - Sóng Hồng tâm chính là con người. Thơ ca khơng chỉ là câu chuyện của lòng người mà còn cất lên
tiếng nói cuộc đời, không chỉ là những phút thăng hoa của cảm xúc mà còn là những
khoảnh khắc thăng trầm của hiện thực đây biến cố. Khi ánh mắt của nhà thơ nhìn thấu
những góc khuất của thời đại thì thơ ca vừa là lời đồng cảm lại vừa là cây bút sắc bén vạch
ra những mặt tăm tối. Thế nhưng nghệ thuật phản ánh hiện thực nhưng không sao chép
nguyên si mà nó phản ánh dưới lý tưởng, dưới cái nhìn đây thẩm mĩ của người nghệ sĩ
nhưng vẫn luôn thể hiện được tư tưởng, thông điệp mà tác giả muốn gửi gắm rút ra từ hiện
thực ẩn chứa đằng sau câu chữ. Mỗi một sự thật trần trụi mà tác giả tái hiện trong từng câu
thơ đều phản ánh khát vọng, ước mơ về một lẽ phải, về cái đẹp và chân lý của nhà thơ đó -
đó cũng là chân lý của thời đại, chân lý của nhân sinh.

“Thơ trước hết chính là cuộc đời, sau Thơ sẽ có gì nếu khơng phản ánh hiện thực cuộc sống? Phải chăng khi ấy thơ chỉ là những
đó mới là nghệ thuật” - Nguyễn Khải con chữ rời rạc, vô hồn, vô nghĩa nằm thẳng đơ trên trang giấy mà chẳng thể chạm đến
được trái tim người đọc! Xuất phát từ bản chất của văn chương nghệ thuật nên Nguyễn
Khải đã khẳng định rằng: “Thơ trước hết chính là cuộc đời, sau đó mới là nghệ thuật. Thật
vậy, khác với các loại hình nghệ thuật khác, thơ tồn tại ở trên đời là để làm bạn, là nơi kí
thác những nỗi niềm suy tư về nhân sinh của con người. Nếu thơ chỉ là cuộc đời, nó sẽ mãi
là những chất liệu thơ sơ, bình thường, giống như viên ngọc chưa được mài giũa. Nhà thơ là
người nghệ sĩ góp nhặt, lựa chọn những chất liệu có giá trị bằng những rung cảm tỉnh tế, sự
quan sát tỉnh tường cùng với đầu óc sắc bén và vốn sống giàu có để biến nó thành chất liệu

Biên soạn - Giảng dạy: Đào Thanh Phong (NGV9) Số điện thoại: 0865081929 Trang 2

Fanpage: Học tốt Ngữ văn 9 - Cùng Anh Phong TAI LIEU BOI DUGNG HOC SINH GIOI - NGU VAN 8

(https: //facebook.com/bossphongv9)
ttps://facebook.com/pitunu01

nghệ thuật. Với những công cụ như biện pháp nghệ thuật, những hình ảnh biểu tượng, nhịp
điệu,... nhà thơ sáng tạo nên những bài thơ có vần có nhịp hồ lẫn với dòng cảm xúc của
mình với đời sẽ tạo nên những vần thơ hay xao xuyến lịng người. Nếu thơ khơng có nhịp
điệu, khơng có cảm xúc hay thanh vần, ngược lại nếu thơ chỉ có hình thức nghệ thuật độc
đáo mà khơng có dáng dấp hơi thở cuộc sống thì đó khơng phải là thơ ca chân chính.

“Thơ chính là cánh cửa mổ ra một Đến với thế giới nghệ thuật của thơ, người đọc sẽ bắt gặp những điều tưởng chừng như
cái gì đó mà thường được phong kín không tồn tại trên cõi đời này. Có những điều ta vơ tình bỏ qn nhưng nhờ có bàn tay
dưới bức tường của cuốc sống” - Lí người nghệ sĩ, có thơ mà ta có thể sống thật sâu, thật lâu hơn với cuộc sống này hơn. Bởi
luận văn học “thơ chính là cánh cửa mở ra một cái gì đó mà thường được phong kín dưới bức tường của
cuộc sống”. Cuộc sống luôn ẩn chứa rất nhiều những điều bị phủ lấp bên trong mà ta sẽ
Khơng thể nhìn thấy được nếu khơng có một rủng cảm mãnh liệt, một sự quan sát tỉnh
tường trước cuộc đời. Chính người nghệ sĩ bằng tất cả những tài năng và thiên chức của
mình, họ đã tái hiện lại tất thảy những gì đang diễn ra trên trang giấy của mình. Để rồi, khi
đọc trang thơ, ta như sống được thêm nhiều cuộc đời, cảm được nhiều số phận và thấu rõ
tư tưởng của thi nhân về cõi nhân sinh mà chỉ có thơ mới có thể mang đến.

“Những tác phẩm thơ chân chính bao “Những tác phẩm thơ chân chính bao giờ cũng bắt ngn từ thực tại ồ mang ý nghĩa khái

giờ cũng bắt nguôn từ thực tại uà quát vé con ngudi, vé cudc đời, uê nhân loạt. Đến với thơ, ta luôn bắt gặp dáng dấp của cuộc

6 |mang ý nghĩa khái quát ve con sống mà trung tâm chính là con người trong từng câu chữ, những vần thơ ấy luôn hướng về

người, uê cuộc đời, vé nhân loại" - Lí con người, ln nói về những điều nhức nhối đang diễn ra trong cuộc sống để rồi từ những

luận văn học xúc cảm mãnh liệt được rung lên từ những hiện thực ấy trở thành những tư tưởng, những

Biên soạn - Giảng dạy: Đào Thanh Phong (NGV9) Số điện thoại: 0865081929 Trang 3

Fanpage: Học tốt Ngữ văn 9 - Cùng Anh Phong TAI LIEU BOI DUGNG HOC SINH GIOI - NGU VAN 8
(https: //facebook.com/bossphongv9)
nghệ sĩ chân chính ttps://facebook.com/pitunu01
thông điệp quý báu mà người hội, về nhân sinh.
đến, thức tỉnh con người về xã và một tác phẩm thi ca vĩ đại sẽ mang

Nói đến thơ là nói đến thế giới hiện thực được phản ánh thông qua cách cảm, cách nghĩ
“Tho phản ánh hiện thực cuộc sống của người nghệ sĩ. Đó phải là hiện thực được soi chiếu dưới ánh sáng lý tưởng chủ quan,
mà hiện thực ấy đã được ủ thành dưới một trái tìm đẩy xúc cảm với thế giới khách quan. Nhưng thơ không phải phản ánh
7 |men và bốc lên đắm say đến mức sỉ hiện thực với những tình cảm hời hợt, một chiều, nhất thời mà thơ thể hiện hiện thực với
mé trong tam hon thi si” - Ché Lan những tâm tư mãnh liệt nhất, sâu sắc nhất đã được người nghệ sĩ trăn trở, suy ngẫm, soi
Vién chiếu ở nhiều góc độ trong suốt cả q trình sáng tạo. Nói như Chế Lan Viên: “Thơ phản

ánh hiện thực cuộc sống mà hiện thực ấy đã được ủ thành men uà bốc lên đắm say đến mức sĩ
mê trong tâm hôn thị sử.

Thơ là thành quả của quá trình sáng tác văn học phản ánh hiện thực cuộc sống, là tiếng nói

của tâm hồn, thuộc phương diện trữ tình, là điểm tựa thế giới nội tâm của người thi sĩ, là

những rung động mãnh liệt của trái tim người thơ trước cuộc đời. Cũng như văn học, thơ

“Nhà thơ tuy chẳng muốn, cũng thấy phản ánh cuộc sống bằng hình tượng nhưng khơng phải hình tượng từ óc quan sát, tư duy

minh bị ràng buộc ào cuộc biến logic mà gắn liền với cảm xúc và tâm hồn. Nhưng thơ ln tìm về với cuộc sống, ln lấy

: chuyển của lịch sử" - Saint John | chất liệu từ cuộc sống, ln vì cuộc sống, vì con người mà ra đời, vì con người mà thơ tồn

Perse tại. Bởi thơ ở trong cuộc đời nên “nhà thơ tuy chẳng muốn, cũng thấy mình bị ràng buộc uào

cuộc biến chuyển của lịch sử" - Saint John Perse. Như vậy, dù muốn hay không muốn, dù vô

thức hay ý thức, thơ vẫn luôn chảy trong biển lớn cuộc đời và nhà thơ không thể đứng

ngồi dịng chảy ấy, họ phải sống, phải thâm nhập vào cuộc đời, phải sống cuộc đời của

Biên soạn - Giảng dạy: Đào Thanh Phong (NGV9) Số điện thoại: 0865081929 Trang 4

Fanpage: Học tốt Ngữ văn 9 - Cùng Anh Phong TAI LIEU BOI DUGNG HOC SINH GIOI - NGU VAN 8
(https: //facebook.com/bossphongv9)
ttps://facebook.com/pitunu01

những con người khác để thấu hiểu, thấu cảm một cách sâu sắc nhất và góp nên trang thơ.
Thơ ca là cuộc đời nhưng thơ ca không phải là những trang giấy in nguyên vẹn cuộc đời.
Nhà thơ phải như con ong hút những tỉnh túy của cuộc đời. Thi sĩ tìm đến cuộc đời, chắt
lọc những gì tỉnh túy nhất rồi soi chiếu những “chất vàng” ấy qua tâm hồn, qua cách cảm,
qua lí tưởng chủ quan của chính mình để dệt nên những vần thơ có giá trị, làm rung động
lòng người qua bao thế kỉ.

Thơ ca là tấm gương phản ánh hiện thực đời sống. Đời sống chính là chất liệu sơ khai, là

nền móng cần thiết nhất để làm nên một tác phẩm. Nhà thơ giống như con ong lặn sâu vào

cuộc đời, hút cho mình những giọt mật tinh túy nhất để làm đẹp cho nghệ thuật. Nhưng

“Giống như ngọn lửa bùng lên từ thơ sẽ chết nếu nhà thơ miêu tả cuộc sống chỉ để miêu tả mà khơng nói lên những tiếng

những cây cửi khổ, tài năng cũng lòng, những ẩn ứé bên trong cuộc đời nhân sinh. Nhà thớ có-thể miêu tả vẻ đẹp của một

được ni dưỡng bằng những tình đám mây, một dịng sơng, một bức tranh, một chiếc lá mùa thu hay một đàn hươu thơ ngộ

cẩm mạnh mẽ của con người - bằng đang thơ thần giữa cánh rừng hoang vu nhưng điều mà nghệ thuật quan tâm là đằng sau ấy

. tinh yéu va long cam thi; tho sinh ra | người ta tìm thấy tiếng nói, tư tưởng, xúc cảm, nỗi lòng của tác giả. Sẽ ra sao khi tác phẩm

từ mụ cười trong sáng hay từ giọt | ấy chỉ là những con chữ nằm thẳng đơ trên trang giấy? Sẽ ra sao khi văn học chỉ là sự sao

nước Tắt cay dang” - Raxun | chép nguyên bản của cuộc sống một cách nguyên si, máy móc? Khi ấy liệu người đọc có

Gamzatop cịn thích thú ngâm lên những vần thơ nữa hay không? Liệu những vẫn thơ ấy có thể chạm

đến trái tìm người đọc được nữa hay khơng? Âu chăng do vậy mà hàng ngàn năm nay thơ

vẫn ln cuộn mình trong biết bao nguồn cảm xúc dạt dào, cuộn mình trong cái dòng chảy

nóng hổi hơi thở của tình u, của tình người nỏng thắm. Có chăng vì lẽ đó mà Raxun

Biên soạn - Giảng dạy: Đào Thanh Phong (NGV9) Số điện thoại: 0865081929 Trang 5

Fanpage: Học tốt Ngữ văn 9 - Cùng Anh Phong TAI LIEU BOI DUGNG HOC SINH GIOI - NGU VAN 8
(https: //facebook.com/bossphongv9)
ttps://facebook.com/pitunu01

Gamzatốp đã góp tiếng nói của mình để lấp đây những mảnh ghép độc đáo vẻ thi ca:
“Giống như ngọn lửa bùng lên từ những cây củi khổ, tài năng cũng được nuôi dưỡng bằng
nhhững tình cảm mạnh mẽ của con người — bằng tình yêu va long cam thu; tho sinh ra ti nu
cười trong sáng hay từ giọt ước mắt cay đắng”.

Nói đến thơ là nói đến cái đẹp ở đời. Nhưng đó là cái đẹp đã được chắt lọc, soi chiếu dưới

nhiều góc độ, nhiều vẻ suy tư, trăn trở của người nghệ sĩ để rồi trở thành một vẻ đẹp tựa

“Thơ là hoa thơm của cuộc đời. Nếu bông hoa. Người thơ phải thâm nhập vào cuộc đời, lấy những gì tinh túy nhất rồi suy ngẫm,

chỉ tạo được từ trí tưởng tượng ồ cái sáng tạo, đúc kết chân lí, tư tưởng và góp nên trang thơ. Nhưng những tình cảm, cách nghĩ,

10 tơi nhơ bé của người nghệ sĩ thì thø cách hiểu của nhà thơ phải là những tình cảm cao đẹp, những xúc cảm sâu sắc nhất, uyên

ca chỉ là những bông hoa làm bằng thâm nhất đã được trăn trở, nhào nặn trong q trình sáng tạo chứ khơng phải là những

tổ bào” Pauxtopxki cảm xúc đơn thuần, hời hợt từ trí tưởng tượng hay cái tôi nhỏ bé nhất thời của người thơ

mà nói như Pauxtopxki: “Thơ là hoa thơm của cuộc đời. Nếu chỉ tạo được từ trí tưởng tượng

tà cái tôi nhỏ bé của người nghệ sĩ thà thơ ca chỉ là những bông hoa làm bằng uỏ bào”.

NỘI DUNG 2: THƠ THỂ HIỆN NHỮNG TÂM TRẠNG, CẢM XÚC CỦA CON NGƯỜI

“Thơ khơi phát từ lịng ta” - Lê Quý Không phải ngẫu nhiên mà Lê Quý Đôn đã từng tâm niệm rằng: “Thơ khởi phát từ lòng ta”
Đôn Thật vậy, thi ca muôn đời là nơi bộc lộ những trăn trở, những nghĩ suy, những thổn thức
11 của trái tìm người nghệ sĩ trước cuộc đời. Những vân thơ ấy mang những rung động xúc
“Thơ chỉ tran ra khi trong tim ta . , , `
. . , cảm nhưng vẫn ln mang hình dáng của cuộc đời trong đó. Nếu những vần thơ khơng
cuộc sống đã t: đây” - Tố Hữu „ , .
mang dang dap cuộc đời, không đủ độ chín tư tưởng và chở nặng suy tư, tình cảm của

Biên soạn - Giảng dạy: Đào Thanh Phong (NGV9) Số điện thoại: 0865081929 Trang 6

Fanpage: Học tốt Ngữ văn 9 - Cùng Anh Phong TAI LIEU BOI DUGNG HOC SINH GIOI - NGU VAN 8
(https: //facebook.com/bossphongv9)
ttps://facebook.com/pitunu01

người nghệ sĩ thì đó khơng phải là thơ ca chân chính. Bởi chỉ khi người thơ thật sự sống,

thật sự thâm nhập vào cuộc đời và xúc cảm một cách cao độ thì mới có thể làm thơ vì “thơ

¬

chủ tràn ra khủ trong tim ta cuộc sống đã ứ đây" - Tố Hữu.

Thơ ca là mảnh đất của những xúc cảm mãnh liệt, của những rung động tận đáy lòng người

nghệ sĩ. Sẽ chẳng thể có thơ khi người nghệ sĩ sống hời hợt, vô cảm, làm thơ khơng phải vì

cuộc đời, khơng phải vì con người. Để thơ là thơ ca chân chính, thơ ca thật sự thì người

“Thơ muốn làm cho người ta khóc, nghệ sĩ phải sống, phải cảm, phải hố thân vào hoàn cảnh của nhân sinh để thấu hiểu hết
trước tiên mình cũng phải khóc, tất thảy những gì đang diễn ra bởi “, “thơ muốn làm cho người ta hhóc, trước tiên mình cũng
12 muon lam cho người ta cười, trước | phải khóc, muốn làm cho người ta cười, trước hết mình phải cười” - Viên Mai. Người nghệ sĩ

hết mình phải cười” - Viên Mai phải đau cái đau, phải buồn cái buồn, phải vui cái vui của cuộc sống, của con người và nói

lên tiếng lòng thổn thức của trái tim, tứ tưởng thẩm mĩ của mình về hiện thực ấy thì tác

phẩm của anh mới có thể chạm đến trái tim người đọc và trường tồn vĩnh viễn theo thời

gian.

Không phải ngẫu nhiên mà ai đó đã từng chiêm nghiệm rằng: “Thơ là tiếng nói của tình

“Thơ là tiếng nói của tình cảm, là cảm, là những rưng động của trái tim trước cuộc đời”. Thật vậy, thi ca muôn đời là nơi bộc lộ..,
13 | những rung động của trái tim trước
những trở trăn, những nghĩ suy, những thốn thức của trái tim người nghệ sĩ trước cuộc đời.|.`.
cuộc đời” - Lí luận văn học „ở , , .
Va thơ (A) cũng khơng nằm ngồi quy luật ấy. Đến với thế giới nghệ thuật của thi nhân, ta
, , - .
sẽ bắt gặp những tình cảm, những rung động mãnh liệt của người thơ thông qua thi phẩm

mang tên (B).

Biên soạn - Giảng dạy: Đào Thanh Phong (NGV9) Số điện thoại: 0865081929 Trang 7

Fanpage: Học tốt Ngữ văn 9 - Cùng Anh Phong TAI LIEU BOI DUGNG HOC SINH GIOI - NGU VAN 8
(https: //facebook.com/bossphongv9)
ttps://facebook.com/pitunu01
14 “Trên đời có những thú chủ giải quyết
dudc bang tho” - Mayakovsky Nói đến thơ, Mayakovsky đã từng khẳng định rằng: “Trên đời có những thú chỉ giải quyết
được bằng thơ”. Thật vậy, thi ca tồn tại ở trên đời mang một sứ mệnh là nơi để người nghệ sĩ
giải bày những ưu tư, nỗi niềm, trăn trở về nhân sinh. Trong thế gian đầy đa đoan, đa sầu,
đa cảm, muôn màu mn vẻ mang nhiều hình sắc, có những thứ tình cảm khơng nơi nào có
thể bộc lộ, khơng phải ai cũng có thể cùng tỏ bày. Duy chỉ có thơ mới có đủ sức mạnh giúp
khỏa lấp những chỗ trống trong hồn người, chỉ có thơ mới có thể giúp ta tìm kiếm những
người đồng vọng tri âm, tri kỉ vượt thời gian, vượt không gian.

Nói đến thơ là nói đến thế giới của tình cảm bởi “thơ là sự thăng hoa uê cảm xúc, là sản

phẩm tỉnh thần của nhà thơ” Người nghệ sĩ phải thật sự rung động, phải sống thật sâu với

15 “Thơ là sự thăng hoa uề cảm xúc, là cuộc đời thì mới có thể viết ra những vần thơ làm rung động hồn người, từ trái tim đi đến
sản phẩm tỉnh thần của nhà thơ" trái tim. Tình cảm trong thơ khơng phải là tình cảm bộc phát, nhất thời mà là những tâm tư

đã được dồn nén, trăn trở trong suốt quá trình sáng tạo, do vậy đó là những tình cảm mang

tính tư tưởng sâu sắc của nhà thơ muốn truyền tải đến bạn đọc.

“Thơ là tiếng lòng”, là dấu ấn tư tưởng tình cảm riêng của người nghệ sĩ, còn người nghệ sĩ

là thư kí trung thành của trái tim. Khởi phát từ cuộc sống, thơ ca trở lại phục vụ cho đời

“Thơ là tiếng nới đâu tiên, tiếng mới sống tâm hồn của con người. Có người cho rằng: Khơng có gì hay hơn tiếng thì thầm của

16 thứ nhất của tâm hôn khi đựng chạm thơ ca trên mặt đất. Thơ ca là thứ nghệ thuật chung của tâm hồn đã trở nên tự do và không

tới cuộc sống” - Nguyễn Đình Thi bị bó buộc vào nhận thức giác quan về vật chất bên ngoài, nó diễn ra riêng tư trong khơng

gian bên trong và thời gian bên trong của tư tưởng và cảm xúc. Chính vì vậy, khi bàn về thơ

và đặc trưng thơ, Nguyễn Đình Thi cho rằng: “Thơ là tiếng nới đâu tiên, tiếng nới thứ nhất

Biên soạn - Giảng dạy: Đào Thanh Phong (NGV9) Số điện thoại: 0865081929 Trang 8

Fanpage: Học tốt Ngữ văn 9 - Cùng Anh Phong TAI LIEU BOI DUGNG HOC SINH GIOI - NGU VAN 8
(https: //facebook.com/bossphongv9)
ttps://facebook.com/pitunu01

của tâm hôn khi đụng chạm tới cuộc sống”.

Không phải ngẫu nhiên mà Lê Ngọc Trà đã từng chiêm nghiệm rằng: “Nghệ thuật bao giờ

cũng là tiếng nói của tình cảm cơn người, là sự tự gidi bay va giti gam tâm tư” Thật vậy, thơ

là tâm hồn, là tình cảm, nếu khơng có tình cảm, người nghệ sĩ sẽ khơng thể rung cảm với

hiện thực cuộc sống, không thể làm nên giá trị của tác phẩm. Bên cạnh đó, thơ có sức

mạnh diễn đạt rất thành cơng mọi cung bậc tình cảm đa dạng và phong phú của con người:

“Nghệ thuật bao giờ cũng là tiếng nói | niềm vui, nỗi buồn, sự cô đơn, tuyệt vọng, nỗi trăn trở, băn khoăn, sự hồi hộp, phấp phỏng

17 của tình cảm con người, là sự tự giãi | hoặc một nỗi buồn vu vơ. Có những tâm trạng và cung bậc tình cảm của con người chỉ có
bay va giti gam tâm tư" - Lê Ngọc | thể diễn đạt bằng thơ. Và khi người nghệ sĩ biết diễn đạt cảm xúc bằng thơ, người đọc có

Trà. thể hiểu được tâm tư, tình cảm của tác giả, từ đó người đọc cũng sẽ rung động, cũng có

ñhững cắm xúc như nhà thơ. Người thơ đưa những tình cảm chân thật, thiết tha nhất của

mình vào từng câu chữ sẽ khẳng định được tài năng và giá trị tác phẩm. Hơn nữa, người đọc

cũng thêm cảm thơng cho nỗi lịng thi nhân, rút ngắn khoảng cách giữa người sáng tạo

nghệ thuật với người thưởng thức nghệ thuật, giúp tác phẩm đạt được ý nghĩa “nghệ thuật

vi nhân sinh” hon.

“Câu thơ hay là câ,u thơ có khả„ năng Thơ ca là những tình cảm được thức tỉnh dưới sự rung cảm mãnh liệt của người nghệ sĩ.-..

đánh thức bao ấn tượng uốn ngủ Nhưng không phải câu thơ nào cũng có sức mạnh, chức năng thức tỉnh con người. Một câu..,.

18 quén trong ki tic con người” - Chu thơ hay phải là một câu thơ luôn mang bóng hình cuộc sống, ln chất chứa những nỗi|.
cố . .
niềm suy tư trăn trở sâu sắc, luôn chở nặng những nỗi lòng thốn thức của người nghệ sĩ đã
Văn Sơn
được chắt chiu, ấp ủ và đúc kết nên những chân lí, tư tưởng của chính nhà thơ - đó cũng

Biên soạn - Giảng dạy: Đào Thanh Phong (NGV9) Số điện thoại: 0865081929 Trang 9

Fanpage: Học tốt Ngữ văn 9 - Cùng Anh Phong TAI LIEU BOI DUGNG HOC SINH GIOI - NGU VAN 8
(https: //facebook.com/bossphongv9)
ttps://facebook.com/pitunu01

chính là chân lý chung của con người thì thơ mới là thơ ca chân chính, thơ ca thật sự, thơ
ca của nhân sinh bởi như nhà phê bình văn học Chu Văn Sơn đã từng khẳng định rằng: “Câu
thơ hay là câu thơ có hhä năng đánh thúc bao ấn tượng uốn ngủ quên trong ki tic con người:

Thơ ca muôn đời vẫn luôn là một món ăn tỉnh thần, một trong những sáng tạo cao quý và

“Trong tâm hồn của mỗi con người đỉnh cao của văn chương. Trong đó tình cảm vừa là gốc rễ của thơ ca, vừa là yếu tố chính
19 đều có một cái oan mà chỉ có thơ ca yếu làm nên giá trị của một tác phẩm, đồng thời phác họa chân dung tâm hồn của người
nghệ sĩ. Tình cảm trong thơ còn gợi mở, thức tỉnh những cảm xúc nội tâm của con người
mới mỗ được” - Nhecrasov
bởi “trong tâm hôn của mỗi cơn người đều có một cái oan mà chủ có thơ ca mới mở được” —

Nhecrasov. Thơ ca khiến cho tâm hồn con người thêm phong phú và tốt đẹp hơn.

Khi nói về thơ ca, nhà thơ Duybralay có viết: “Thơ là người thự ký trưng thành của trái tìm”.

Thật vậy, cảm xúc của trái tim trước thiền nhiên, sự vật, con người, sự kiện xã hội là yếu tố

tiên quyết để dệt những vần thơ hay. Bồi hỏi trước một hiện tượng, thổn thức trước một

cảnh huống cuộc đời với những tình cảm lớn, những xúc động mạnh của người nghệ sĩ mỗi

“Thơ là người thư kí trưng thành của khi dâng trào, tất cả đều để lại trong hồn người một cảm giác thi vị, đầy thức tỉnh trước
20 trái tìm” - Duybralay những tư tưởng của người thơ. Có những bài thơ người viết chỉ để cho riêng mình, có khi

cho một người nhưng đa phần là để cho mọi người. Dù chỉ để cho một người hay mọi người,

bản thân mỗi bài thơ phải là người thư ký trung thành ghi chép nhịp đập thiết tha của

những trái tỉm đang vui hay buồn, hạnh phúc hay đau đớn, tuyệt vọng hay hy vọng, đang

yêu hay đang chết, đang mộng hay đang tỉnh, đang hồ hởi với cuộc đời hay muốn xa lánh

nhân gian. Qua người thư ký trung thành - thơ ca - người đọc và nhà thơ tìm thấy xúc cảm

Biên soạn - Giảng dạy: Đào Thanh Phong (NGV9) Số điện thoại: 0865081929 Trang 10

Fanpage: Học tốt Ngữ văn 9 - Cùng Anh Phong TAI LIEU BOI DUGNG HOC SINH GIOI - NGU VĂN 8

(https: //facebook.com/bossphongv9) ttps:/facebook.com/pitunu01

của nhau, tìm thấy nhịp đập trái tim của nhau, tìm thấy tiếng nói đồng điệu, đồng tình,
đồng cảm, tìm thấy tri âm tri kỷ mà làm đẹp thêm, giàu thêm cuộc sống tình cảm của chính
mình. Một bài thơ như thế sẽ có sức lan tỏa từ thế hệ này sang thế hệ khác, từ biên giới này
tới biên giới kia. Nghĩa là một bài thơ chân chính sẽ vượt qua cả không gian lẫn thời gian để
liên kết những trái tìm của các thời đại và có sức sống vĩnh viễn.

... Còn tiếp

Biên soạn - Giảng dạy: Đào Thanh Phong (NGV9) Số điện thoại: 0865081929 Trang 11