TIỂU LUẬN
MÔN: CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC
TÊN TIỂU LUẬN:
VAI TRỊ CỦA ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM TRONG
Q TRÌNH THỰC HIỆN SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA
GIAI CẤP CÔNG NHÂN VIỆT NAM
MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU..................................................................................................1
NỘI DUNG LÝ LUẬN....................................................................................2
I. Khái niệm giai cấp công nhân..................................................................2
1.................................................................................................Định nghĩa
...................................................................................................................2
2..............................................................Đặc điểm của giai cấp công nhân
...................................................................................................................2
II. Nội dung sứ mệnh của giai cấp công nhân..............................................3
III. Điều kiện khách quan quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân....................................................................................................................
5
1.............................................Địa vị kinh tế xã hội của giai cấp công nhân
...................................................................................................................5
2....................................Đặc điểm chính trị, xã hội của giai cấp cơng nhân
...................................................................................................................6
IV. Vai trò của Đảng Cộng sản trong quá trình thực hiện sứ mệnh lịch sử
của giai cấp cơng nhân....................................................................................8
1...Tính tất yếu và quy luật hình thành phát triển chính đảng của giai cấp
công nhân..................................................................................................8
2........................Mối quan hệ giữa Đảng Cộng sản với giai cấp công nhân
...................................................................................................................9
V. Sứ mệnh lịch sử cụ thể của giai cấp cơng nhân Việt Nam trong q
trình phát triển cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước hiện nay...........10
KẾT LUẬN....................................................................................................14
TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................15
LỜI MỞ ĐẦU
Lịch sử phát triển của xã hội loài người là sự thay thế các hình thái kinh
tế - xã hội như một quá trình lịch sử - tự nhiên. Trong mỗi thời kỳ chuyển
biến cách mạng từ hình thái kinh tế - xã hội này sang hình thái kinh tế - xã hội
khác cao hơn, ln có một giai cấp đứng ở vị trí trung tâm, giữ vai trị là lực
lượng chủ yếu, là lực lượng lãnh đạo q trình chuyển biến đó. Giai cấp này
có nhiệm vụ lịch sử là thủ tiêu chế độ xã hội cũ, xây dựng chế độ xã hội mới
phù hợp với yêu cầu khách quan của tiến trình lịch sử và do chính địa vị
khách quan của giai cấp đó trong xã hội đương thời. Trong tiến trình phát
triển của xã hội lồi người, đã từng có nhiều giai cấp khác nhau nắm giữ sứ
mệnh lịch sử như giai cấp chủ nô; giai cấp địa chủ, quý tộc phong kiến; giai
cấp tư sản và hiện nay là giai cấp công nhân.
Mác đã khẳng định: “Chỉ có giai cấp cơng nhân mới có sứ mệnh lịch
sử”. Giai cấp cơng nhân xố bỏ chế độ tư bản chủ nghĩa, xoá bỏ chế độ người
bóc lột người, giải phóng giai cấp cơng nhân, nhân dân lao động và toàn thể
nhân loại khỏi mọi áp bức, bóc lột, nghèo nàn lạc hậu, xây dựng xã hội cộng
sản chủ nghĩa văn minh.
Từ vai trị to lớn đó của giai cấp cơng nhân, cùng với điều kiện hồn
cảnh thời đại, việc khẳng định sứ mệnh lịch sử của giai cấp cơng nhân có ý
nghĩa quan trong cả về lý luận lẫn thực tiễn. Trong giai đoạn hiện nay, sự
nghiệp cơng cuộc cơng nghiệp hố, hiện đại hố đang diễn ra trên tồn thế
giới, chủ nghĩa xã hội theo đó lại đang ở trong thời kỳ thoái trào, nhiều trào
lưu mới, tư tưởng mới, ý kiến được đề ra cân nhắc kĩ hơn về sứ mệnh lịch sử
của giai cấp công nhân thời đại mới. Thời đại quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên
chủ nghĩa xã hội đồng thời làm nảy sinh nhiều biến động trên nhiều mặt cả
tích cực lẫn tiêu cực. Bởi vậy, vấn đề làm sáng tỏ sứ mệnh lịch sử của giai cấp
công nhân được hơn bao giờ hết là vấn đề được cần được bàn luận kĩ càng, cả
trên hai phương diện lý luận và thực tiễn.
1
NỘI DUNG LÝ LUẬN
I. Khái niệm giai cấp công nhân
1. Định nghĩa
Giai cấp cơng nhân là một tập đồn xã hội ổn định, hình thành và phát
triển cùng với sự phát triển của nền công nghiệp hiện đại, với nhịp độ phát
triển của của lực lượng sản xuất có tính xã hội hóa ngày càng cao, là lực
lượng sản xuất cơ bản, tiên phong, trực tiếp hoặc gián tiếp tham gia vào quá
trình sản xuất, tái sản xuất ra của cải vật chất và cải tạo các quan hệ xã hội; là
lực lượng chủ yếu của tiến trình lịch sử quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ
nghĩa xã hội.
Ở các nước tư bản chủ nghĩa, giai cấp công nhân là những người khơng
có hoặc về cơ bản khơng có tư liệu sản xuất phải làm thuê cho giai cấp tư sản
và bị giai cấp tư sản bóc lột giái trị thặng dư; ở các nước xã hội chủ nghĩa, họ
là người cùng nhân dân lao động làm chủ những tư liệu sản xuất và cùng nhau
hợp tác lao đơng vì lợi ích chung của tồn xã hội trong đó có lợi ích chính
đáng của bản thân họ.
2. Đặc điểm của giai cấp công nhân
Giai cấp công nhân là giai cấp cơ bản trong xã hội hiện nay bao gồm
những người lao động có hai thuộc tính cơ bản:
- Về phương thức lao động: công nhân là những người lao động trực
tiếp hoặc gián tiếp tham gia quá trình sản xuất của cải vật chất trong môi
trường công nghiệp hiện đại. Do sự phân công lao động ngày càng được
chuyên mơn hóa cao độ nên lao động của người cơng nhân ngày càng có tính
chất xã hội hóa cao hơn, đây cũng chính là điểm cơ bản để phân biệt công
nhân hiện đại với công nhân trong các công trường thủ công thời phong kiến.
- Về địa vị trong quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa: trong quan hệ sản
xuất tư bản chủ nghĩa người cơng nhân là những người khơng có tư liệu sản
2
xuất nên để có thể duy trì sự tồn tại của bản thân và gia đình họ bắt buộc phải
bán rẻ sức lao động của mình và bị giai cấp tư sản bóc lột giá trị thặng dư.
Như vậy, khi phân tích nội dung khái niệm giai cấp công nhân, chúng
ta đã thấy rõ mâu thuẫn cơ bản trong lòng phương thức sản xuất tư bản chủ
nghĩa đó là mâu thuẫn giữa lực lượng sản xuất mang tính chất xã hội hóa ngày
càng cao với quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa dựa trên chế độ sở hữu tư
nhân về tư liệu sản xuất; mâu thuẫn này biểu hiện về mặt xã hội là mâu thuẫn
giữa giai cấp công nhân (đại diện cho lực lượng sản xuất mới) và giai cấp tư
sản (đại diện cho quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa).
II. Nội dung sứ mệnh của giai cấp công nhân
Khi nghiên cứu về các giai cấp, tầng lớp trong hình thái kinh tế xã hội
chủ nghĩa, C.Mác và Ph.Ăngghen đã rút ra các kết luận:
- Một là: Giai cấp tư sản trong chưa đầy một thế kỷ đã tạo ra một lực
lượng sản xuất nhiều hơn và đồ sộ hơn, với lực lượng sản xuất bằng tất cả các
xã hội trước để lại, tạo ra năng xuất lao động cao hơn nhiều. Do đó giai cấp tư
sản đã từng đóng vai trị tích cực trong lịch sử là tạo năng suất lao động cao.
- Hai là: khi lực lượng sản xuất đạt tới trình độ xã hội hố cao, xuất
hiện mâu thuẫn về quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa mà tập trung là sở hữu
tư bản chủ nghĩa, kìm hãm sự phát triển của lực lượng sản xuất. Khi lực lượng
sản xuất phát triển, quan hệ sản xuất như cũ thì xuất hiện giai cấp mới để giải
phóng quan hệ sản xuất cũ, đó chính là giai cấp cơng nhân.
- Ba là: việc giai cấp công nhân đứng lên đấu tranh để giải phóng giai
cấp, điều đó khơng có nghĩa chỉ giải phóng giai cấp mà tập trung giải phóng
xã hội và giải phóng con người vì giai cấp cơng nhân có lợi ích phù hợp với
nhân dân lao động, với dân tộc và với nhân loại.
Từ những kết luận của C.Mác và Ph.Ăngghen và những khẳng định về
nội dung tổng quát sứ mệnh lịch sử của giai cấp cơng nhân là: xố bỏ chế độ
3
tư bản chủ nghĩa, xố bỏ chế độ người bóc lột người, giải phóng giai cấp cơng
nhân, nhân dân lao động và toàn thể nhân loại khỏi sự áp bức bóc lột, nghèo
nàn lạc hậu, xây dựng xã hội cộng sản văn minh.
Nội dung thực chất của sứ mệnh lịch sử của giai cấp cơng nhân ở đây
chính là:
- Trong lĩnh vực kinh tế: giai cấp cơng nhân tiến hành xố bỏ chế độ
tư hữu tư nhân tư liệu sản xuất, xây dựng chế độ công hữu tư liệu sản xuất,
nâng cao năng suất lao động thoả mãn từng bước nhu cầu phát triển của nhân
dân. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân trong lĩnh vực này chỉ rõ mục
tiêu cuối cùng của giai cấp công nhân, thoả mãn nhu cầu ngày càng đầy đủ
hơn: làm theo năng lực, hưởng theo nhu cầu. Do đó nó cần phải được thực
hiện một cách lâu dài, gian khổ, trải qua từng bước cụ thể. Xoá bỏ chế độ
chiếm hữu tư nhân tư liệu sản xuất; xây dựng chế độ cơng hữu là q trình
phù hợp nhưng phải dần dần từ từ.
- Trong lĩnh vực chính trị: giai cấp cơng nhân phải trở thành giai cấp
thống trị trong xã hội. Đó là phải đập tan chính quyền tư sản; xây dựng
chính quyền nhà nước(nền chun chính vơ sản): thực chất là để đảm bảo
quyền lực chính trị thuộc về nhân dân, giữ vai trị quan trọng là cơng cụ xây
dựng xã hội mới, là kiểu nhà nước: nhà nước nửa nhà nước và nhà nước tự
tiêu vong.
- Trong lĩnh vực xã hội đó là: phải tiến hành xố bỏ giai cấp bóc lột;
phải tiến hành xố bỏ giai cấp nói chung, tạo ra sự bình đẳng trong quan hệ
giữa người với người. Ở đây xố bỏ giai cấp bóc lột với tư cách là giai cấp
chứ khơng xố bỏ các cá nhân vì họ có thể là những cá nhân có ích trong xã
hội mới.
Có thể nói nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp cơng nhân bao gồm
bốn sự nghiệp. Đó là sự nghiệp giải phóng giai cấp; sự nghiệp giải phóng xã
4
hội, dân tộc; sự nghiệp giải phóng người lao động; và sự nghiệp giải phóng
con người.
Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân phải được thực hiện trên toàn
thế giới.Và để thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là một quá
trình lâu dài, gian khổ, phức tạp, nên những người cộng sản phải kiên trì,
khơng nóng vội, nó phải đợc tiến hành hai giai đoạn: tập trung lực lượng để
giành chính quyền và tập trung lực lượng để xây dựng chế độ xã hội mới.
Liên hệ với nước ta, nội dung cơ bản của sứ mệnh lịch sử của giai cấp
công nhân Việt Nam được thể hiện thông qua việc thực hiện 2 giai đoạn cách
mạng: Cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân và Cách mạng XHCN.
III.Điều kiện khách quan quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp
công nhân
Học thuyết C.Mác và Ph.Ăngghen về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân là luận chứng khoa học về địa vị kinh tế xã hội và vai trị lịch sử của giai
cấp cơng nhân, về mục tiêu và con đường để giai cấp đó hồn thành sứ mệnh
lịch sử của mình. Học thuyết đã chứng minh sứ mệnh lịch sử của giai cấp
công nhân được quy định bởi những điều kiện kinh tế, xã hội khách quan.
1. Địa vị kinh tế xã hội của giai cấp công nhân
Dưới chủ nghĩa tư bản, với sự phát triển của nền đại công nghiệp, giai
cấp công nhân ra đời và từng bước phát triển. Giai cấp công nhân là bộ phận
quan trọng nhất, cách mạng nhất của lực lượng sản xuất có trình độ xã hội hóa
cao. Đây là giai cấp tiên tiến nhất, là lực lượng quyết định phá vỡ quan hệ sản
xuất tư bản chủ nghĩa, là người duy nhất có khả năng lãnh đạo xã hội xây
dựng một phương thức sản xuất mới cao hơn phương thức sản xuất tư bản chủ
nghĩa, là giai cấp tiêu biểu cho xu hướng phát triển của lịch sử trong thời đại
ngày nay.
5
Mặc dù là giai cấp tiên tiến, nhưng giai cấp công nhân không có tư liệu
sản xuất nên buộc bán sức lao động của mình cho nhà tư bản để sống. Họ bị
giai cấp tư sản bóc lột nặng nề giá trị thặng dư mà họ đã tạo ra trong thời gian
lao động, nên có lợi ích đối kháng trực tiếp đối với gia cấp tư sản. Bởi vậy, để
tự giải phóng mình, giai cấp công nhân phải thủ tiêu chế độ tư bản chủ nghĩa
bằng việc tiến hành cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa.
Địa vị kinh tế - xã hội khách quan không chỉ khiến giai cấp công nhân
trở thành giai cấp cách mạng triệt để mà cịn tạo cho họ có khả năng thực hiện
được sứ mệnh lịch sử đó. C. Mác và Ph. Ăngghen khẳng định: “Trong tất cả
các giai cấp hiện đang đối lập với giai cấp tư sản thì chỉ có giai cấp vơ sản
thực sự cách mạng. Các giai cấp khác đều suy tàn và tiêu vong cùng với sự
phát triển của nền đại công nghiệp; giai cấp vô sản, trái lại, là sản phẩm của
bản thân nền đại công nghiệp”.
2. Đặc điểm chính trị, xã hội của giai cấp cơng nhân
Địa vị kinh tế xã hội đã tạo cho giai cấp cơng nhân có những đặc điểm
chính trị xã hội mà những giai cấp khác khơng thể có được, đó là những đặc
điểm cơ bản sau đây:
- Thứ nhất, giai cấp công nhân là giai cấp tiên phong cách mạng.
Giai cấp công nhân là đại diện cho lực lượng sản xuất tiên tiến nhất, chế độ
xã hội tiên tiến nhất, do đó, họ đại diện cho phương thức sản xuất tiến bộ
hơn phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa. Giai cấp công nhân luôn phát
triển và lớn mạnh khơng chỉ về số lượng mà cịn về chất lượng cùng với sự
phát triển của khoa học và cơng nghệ hiện đại. Chính điều kiện làm việc ở
thành thị và các khu công nghiệp giúp cho giai cấp công nhân mở rộng các
quan hệ xã hội, mở mang trí tuệ. Cuộc đấu tranh chống áp bức bóc lột vì
dân sinh dân chủ, cải thiện điều kiện làm việc đã tơi luyện cho giai cấp
cơng nhân có những phẩm chất cần thiết cho cuộc đấu tranh. Lợi ích căn
6
bản của giai cấp công nhân thống nhất với lợi ích căn bản của nhân dân lao
động nên họ có đủ khả năng và điều kiện tập hợp quần chúng nhân dân làm
cách mạng.
- Thứ hai, giai cấp công nhân là giai cấp có tính cách mạng triệt để.
Trong Tun ngơn của Đảng Cộng sản C.Mác và Ph.Ăngghen đã chỉ rõ:
“Trong tất cả các giai cấp hiện đang đối lập với giai cấp tư sản thì chỉ có giai
cấp vơ sản là giai cấp thực sự cách mạng, tất cả các giai cấp khác đều là
những tầng lớp trung đẳng Đó là do giai cấp công nhân không gắn với tư hữu,
do vậy, họ kiên định trong cuộc đấu tranh xóa bỏ chủ nghĩa tư bản và xây
dựng xã hội mới”
- Thứ ba, giai cấp công nhân có ý thức tổ chức kỷ luật cao. Mơi
trường làm việc của giai cấp công nhân là sản xuất tập trung cao và có trình
độ kỹ thuật ngày càng hiện đại, có cơ cấu tổ chức ngày càng chặt chẽ, làm
việc theo dây chuyền buộc giai cấp công nhân phải luôn tuân thủ nghiêm ngặt
kỷ luật lao động. Do yêu cầu của cuộc đấu tranh giai cấp chống lại giai cấp tư
sản - là một giai cấp có tiềm lực về kinh tế - kỹ thuật nên giai cấp công nhân
phải đấu tranh bằng phẩm chất kỷ luật của mình.
- Thứ tư, giai cấp cơng nhân có bản chất quốc tế. Giai cấp cơng nhân ở
tất cả các nước đều có chung một mục đích là giải phóng mình đồng thời giải
phóng xã hội khỏi áp bức bóc lột và họ đều có chung một kẻ thù là giai cấp tư
sản bóc lột. Và cũng do yêu cầu của cuộc đấu tranh giai cấp, để chống lại chủ
nghĩa tư bản, giai cấp tư sản khi mà chúng đã liên kết với nhau thành tập đồn
tư bản, chủ nghĩa đế quốc, vì vậy mà giai cấp công nhân càng phải nêu cao
tinh thần quốc tế của giai cấp mình. Dựa vào đặc điểm này, C.Mác -
Ph.Ăngghen nhấn mạnh: trong sự nghiệp cách mạng của giai cấp vô sản “Vô
sản tất cả các nước đoàn kết lại”. V.I. Lênin sau này cũng khẳng định: “Vô
sản tất cả các nước và các dân tộc bị áp bức đoàn kết lại”.
7
Từ sự phân tích về địa vị kinh tế xã hội và những đặc điểm xã hội chính
trị của giai cấp cơng nhân, chính đó là những cơ sở khách quan để khẳng định
giai cấp cơng nhân có sứ mệnh lịch sử là đấu tranh để thủ tiêu chế độ tư bản
chủ nghĩa và từng bước xây dựng thành công xã hội mới – xã hội xã hội chủ
nghĩa và chủ nghĩa cộng sản trên phạm vi toàn thế giới.
IV. Vai trò của Đảng Cộng sản trong quá trình thực hiện sứ mệnh
lịch sử của giai cấp công nhân
Sứ mệnh lịch sử của giai cấp cơng nhân được hình thành một cách
khách quan, nhưng để thực hiện thắng lợi sứ mệnh lịch sử đó thì phải thơng
qua những nhân tố chủ quan của giai cấp công nhân. Trong những nhân tố
chủ quan đó thì việc thành lập đảng cộng sản, một đảng trung thành với lợi
ích của giai cấp cơng nhân, của dân tộc, vững mạnh về chính trị, tư tưởng là
nhân tố giữ vai trò quyết định nhất đảm bảo cơng nhân thực hiện sứ mệh của
mình..
1. Tính tất yếu và quy luật hình thành phát triển chính đảng của
giai cấp cơng nhân
- Tính tất yếu:
Trong thực tế lịch sử, phong trào công nhân chống giai cấp từ sản đã
xuất hiện ngay từ khi chủ nghĩa tư bản ra đời. Mặc dù quy mô ngày càng mở
rộng nhưng đều bị thất bại. Khi chưa có đảng lãnh đạo, phong trào đấu tranh
của giai cấp công nhân chỉ mang tính tự phát, rời rạc, chưa có tổ chức và hệ
thống, chưa có lý luận dẫn đường. Khi Đảng Cộng sản ra đời và trực tiếp lãnh
đạo phong trào cách mạng và với tư cách là đội tiên phong chính trị của giai
cấp cơng nhân và tồn xã hội, Đảng Cộng sản có nhiệm vụ đề ra cương lĩnh,
mục tiêu, phương hướng, đường lối, chiến lược, sách lược, các chính sách
đúng đắn, phù hợp với điều kiện thực tiễn của đất nước, với quy luật vận động
8
khách quan của thế giới; với quyền lợi của đại đa số nhân dân lao động. Chỉ
có Đảng Cộng sản lãnh đạo giai cấp công nhân mới chuyển từ đấu tranh tự
phát lên tự giác, sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản trở thành điều kiện để giai
cấp công nhân hồn thành sứ mệnh lịch sử của mình.
Để giữ được vai trò lãnh đạo của mình, Đảng phải ln ln hướng mọi
hoạt động vì lợi ích chung của dân tộc, ln tổ chức, giáo dục toàn đảng, toàn
dân thực hiện thắng lợi các mục tiêu, yêu cầu nhiệm vụ đặt ra để hoàn thành
sứ mệnh lịch sử của mình. Đảng phải chăm lo xây dựng về tổ chức, nâng cao
năng lực lãnh đạo, vững mạnh về chính trị, gắn bó với nhân dân
- Quy luật hình thành và phát triển đảng của giai cấp công nhân:
Bằng thực tiễn cách mạng ở nước Nga cùng với phong trào cộng sản và
công nhân quốc tế V.I. Lênin đã khái quát và nêu lên một vấn đề có tính quy
luật về sự ra đời của Đảng Cộng sản, đó là: Chủ nghĩa Mác kết hợp với phong
trào công nhân dẫn tới sự ra đời của Đảng Cộng sản. Đây là vấn đề có tính
phổ biến đối với sự ra đời của Đảng Cộng sản ở nhiều nước trên thế giới, nhất
là châu Âu. Vận dụng một cách sáng tạo quan điểm của chủ nghĩa Mác-Lênin
vào tình hình cụ thể của Việt Nam, Nguyễn Ái Quốc đã sáng lập ra Đảng
Cộng sản Việt Nam (03/02/1930), đó là sản phẩm của sự kết hợp giữa chủ
nghĩa Mác-Lênin với phong trào công nhân và phong trào yêu nước Việt
Nam. Đây là một sáng tạo, một đóng góp của Chủ tịch Hồ Chí Minh cho
phong trào cộng sản và công nhân quốc tế. Sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt
Nam chính là sự kết hợp một cách nhuần nhuyễn giữa chủ nghĩa Mác-Lênin
với phong trào công nhân và phong trào yêu nước ở Việt Nam.
2. Mối quan hệ giữa Đảng Cộng sản với giai cấp công nhân
Giai cấp công nhân là cơ sở giai cấp của Đảng Cộng sản, là nguồn bổ
sung lực lượng cho Đảng, nói cách khác Đảng trước hết bao gồm những
người ưu tú nhất trong giai cấp công nhân. Đảng Cộng sản là đội tiên phong
9
chiến đấu, là lãnh tụ chính trị, là bộ tham mưu chiến đấu của giai cấp cơng
nhân. Vai trị của đảng đối với giai cấp công nhân thể hiện ở chỗ: Một là,
khơng có một tổ chức chính trị nào hoạt động được mà lại khơng thơng qua
chính đảng của giai cấp mình. Giai cấp cơng nhân cũng vậy, họ hoạt động,
làm cách mạng thông qua đội tiên phong của mình, đó là Đảng Cộng sản,
đảng của giai cấp cơng nhân. Hai là, để hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình
thì giai cấp cơng nhân cần phải có một chính đảng chính trị vững vàng kiên
định, sáng suốt, có đường lối chiến lược sách lược đúng đắn thể hiện lợi ích
của giai cấp hay tồn thể phong trào. Ba là, với một Đảng Cộng sản chân
chính thì sự lãnh đạo của Đảng chính là sự lãnh đạo của giai cấp. Đảng với
giai cấp là thống nhất nhưng Đảng có trình độ lý luận và tổ chức cao nhất để
lãnh đạo giai cấp và dân tộc, vì thế khơng thể lẫn lộn Đảng với giai cấp.
V. Sứ mệnh lịch sử cụ thể của giai cấp cơng nhân Việt Nam trong
q trình phát triển cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước hiện nay.
Để minh chứng cho sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân, ta sẽ nhìn
nhận sứ mệnh lịch sử cụ thể của giai cấp cơng nhân Việt Nam trong q trình
phát triển cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước ta hiện nay.
Trước hết, giai cấp công nhân Việt Nam là một trong những bộ phận
của giai cấp công nhân quốc tế, nhưng do điều kiện ra đời và hồn cảnh lịch
sử nước ta nên nó cịn mang những đặc điểm riêng. Đó là:
- Thứ nhất: giai cấp công nhân Việt Nam còn non trẻ, ra đời từ những
năm đầu của thế kỷ XX ở một nước nửa thuộc địa phong kiến. Đó là giai cấp
thuần nhất về tư tưởng, sớm tập trung về lực lượng, khơng có tầng lớp cơng
nhân q tộc, sớm tổ chức được chính Đảng của mình. Giai cấp cơng nhân
Việt Nam được kế thừa truyền thống đấu tranh bất khuất của dân tộc, hơn nữa
nó lại bị ba tầng áp bức nặng nề nên có tinh thần cách mạng.
10
- Thứ hai: giai cấp cơng nhân Việt Nam có mối liên hệ khăng khít,
thường xun, chặt chẽ với giai cấp cơng nhân và tầng lớp trí thức.
- Thứ ba: giai cấp công nhân Việt Nam sớm tiếp thu ánh sáng cách
mạng tháng Mười Nga của chủ nghĩa Mác- Lênin, không bị chi phối bởi chủ
nghĩa cơ hội, sớm gắn bó với phong trào cơng nhân Quốc tế.
Những đặc điểm trên đây của giai cấp công nhân Việt Nam đã có ảnh
hưởng to lớn tới việc thực hiện sứ mệnh lịch sử to lớn của nó. Bởi vì:
- Do đặc điểm tập trung, sớm thống nhất cả về tư tưởng, tổ chức, sớm
tổ chức được chính Đảng của mình, sớm tiếp thu chủ nghĩa Mác- Lênin nên
nó đã nhanh chóng trở thành lực lượng chính trị tiên phong của dân tộc, đã
xây dựng được cương lĩnh chính trị và đường lối cách mạng đúng đắn ngay từ
buổi đầu, vì vậy ln giữ vững vai trò độc quyền lãnh đạo cách mạng Việt
Nam
- Do có quan hệ mật thiết và gắn bó với giai cấp cơng nhân và tầng lớp
trí thức nên giai cấp cơng nhân Việt Nam sớm tập hợp, đồn kết và khơng
ngừng phát huy sức mạnh của cả dân tộc trên nền tảng liên minh Cơng-
Nơng- Trí thức.
- Do gắn bó với phong trào cơng nhân quốc tế và sớm tiếp thu tư
tưởng Mác- lênin nên giai cấp công nhân Việt Nam đã sớm kết hợp và giải
quyết đúng đắn vấn đề dân tộc và giai cấp, kết hợp được sức mạnh dân tộc và
sức mạnh thời đại.
Do không bị ảnh hưởng của chủ nghĩa cơ hội Quốc tế III nên giai cấp
công nhân Việt Nam luôn giữ vững được tinh thần thống nhất về tư tưởng,
đoàn kết về tổ chức, vững vàng về chính trị, kiên cường và triệt để trong
phong trào đấu tranh cách mạng.
Chính vì những lẽ trên nên giai cấp cơng nhân Việt Nam thơng qua
chính Đảng của mình đã lãnh đạo nhân dân ta hồn thành triệt để cách mạng
11
dân tộc dân chủ nhân dân, cả nước từng bước q độ lên chủ nghĩa xã hội.
Chính q trình thực hiện sứ mệnh lịch sử đó đối với dân tộc cũng là sự đóng
góp vào phong trào cách mạng của giai cấp cơng nhân và nhân dân tồn thế
giới.
Tuy nhiên do sinh ra và trưởng thành ở nước nông nghiệp lạc hậu, bị áp
bức bóc lột nặng nề nên giai cấp cơng nhân Việt Nam cịn có những hạn chế
như: trình độ văn hố, khoa học kỹ thuật, chun mơn nghề nghiệp ch-ưa cao,
tác phong, tập qn, thói quen, tâm lý cịn ảnh hưởng nặng nề của người sản
xuất nhỏ. Chính những hạn chế đó cũng ảnh hưởng khơng nhỏ đến sự nghiệp
cách mạng của giai cấp công nhân.
Ngày nay giai cấp công nhân Việt Nam đang lãnh đạo nhân dân ta tiến
lên sự nghiệp đổi mới đất nước, cơng nghiệp hố và hiện đại hóa đất nước và
thực hiện mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội cơng bằng, văn minh. Điều
đó địi hỏi giai cấp cơng nhân Việt Nam cần khắc phục nhanh chóng những
hạn chế của mình, phát triển giai cấp cơng nhân cả về số lượng, chất lượng,
khơng ngừng nâng cao trình độ tư duy, trình độ tổ chức hoạt động thực tiễn…
chỉ có như vậy mới đáp ứng được địi hỏi của thực tiễn, mới hoàn thành được
sứ mệnh đối với dân tộc.
Với những đặc điểm như trên nên sứ mệnh lịch sử của giai cấp
công nhân Việt Nam cũng có những nội dung khác so với sứ mệnh lịch sử của
giai cấp công nhân trên thế giới nói chung. Sứ mệnh lịch sử đó được thể hiện
trong từng giai đoạn khác nhau của lịch sử.
- Trong giai đoạn trước khi giành độc lập cả nước, giai cấp công nhân
cùng với toàn dân tộc đứng lên làm cuộc cách mạng dân chủ nhân dân, thông
qua đội ngũ tiên phong của mình để giành chính quyền, thiết lập chính quyền
nhân dân. Trong giai đoạn cách mạng xã hội chủ nghĩa, giai cấp công nhân
Việt Nam từng bước lãnh đạo quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội, từng bước
12
tiến hành xố bỏ chế độ người bóc lột người, giải phóng quần chúng nhân dân
lao động khỏi tình trạng áp bức bất công, xây dựng cơ sở vật chất ban đầu của
chủ nghĩa xã hội, phát triển y tế, văn hoá giáo dục…
- Trong giai đoạn hiện nay, trong công cuộc xây dựng đất nước quá độ
lên chủ nghĩa xã hội, đội ngũ công nhân Việt Nam bao gồm những người lao
động chân tay và lao động trí óc hoạt động sản xuất trong các ngành công
nghiệp và dịch vụ công nghiệp thuộc các doanh nghiệp Nhà nước, hợp tác xã
hay thuộc khu vực tư nhân, hợp tác liên doanh với nước ngồi. Họ hình thành
một giai cấp cơng nhân thống nhất đại diện cho phương thức sản xuất tiên
tiến, thông qua Đảng cộng sản Việt Nam được vũ trang bằng chủ nghĩa Mác –
Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh đang lãnh đạo công cuộc đổi mới và phát
triển đất nước.
Chính vì thế, để thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình, giai cấp công
nhân Việt Nam phải được phát triển về số lượng và chất lượng, vươn lên khắc
phục những hạn chế, từng bước đáp ứng những yêu cầu của sự nghiệp công
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Đại biểu đại biểu toàn quốc lần thứ IX Đảng cộng sản Việt Nam đặc
biệt chú trọng phương hướng xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam trong
quá trình đẩy mạnh cơng nghiệp hố, hiện đại hóa đất nước theo định hư-ớng
xã hội chủ nghĩa. Đại hội chỉ rõ: “Đối với giai cấp công nhân, coi trọng phát
triển về số lượng và chất lượng, nâng cao giác ngộ và bản lĩnh chính trị, trình
độ học vấn và nghề nghiệp, thực hiện “tri thức hố cơng nhân”, nâng cao
năng lực ứng dụng và sáng tạo công nghệ mới, lao động đạt năng suất, chất
lượng và hiệu quả ngày càng cao, xứng đáng là một lực lượng đi đầu trong sự
nghiệp cơng nghiệp hố, hiện đại hóa đất nước và vai trò lãnh đạo cách mạng
trong thời kỳ mới…”
13
KẾT LUẬN
Tóm lại, các phân tích trên về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
cả về lý luận lẫn thực tiễn đã khẳng định tính khách quan của sứ mệnh lịch sử
của giai cấp cơng nhân, đúng như lời của C.Mác nói. Hiểu được rõ về giai cấp
công nhân, đặc biệt là sứ mệnh lịch sử của giai cấp cơng nhân chính là một
vấn đề hết sức quan trọng trong nhận thức của mỗi cơng dân thời đại mới,
giúp ta có những nhận thức đúng đắn đối với các giai cấp trong xã hội nói
chung và giai cấp cơng nhân nói riêng. Qua đó, mỗi cá nhân trong xã hội cần
khơng ngừng nâng cao ý thức trách nhiệm về giai cấp, về nhận thức xã hội để
nâng cao tri thức văn hóa của mình.
Trước những địi hỏi mới của cơng cuộc đổi mới hiện nay, để đảm bảo
thắng lợi của sự nghiệp cơng nghiệp hố, hiện đại hố đất nước, Đảng ta ln
địi hỏi phải tăng cường hơn nữa bản chất giai cấp công nhân thì mới đáp ứng
được yêu cầu của sự nghiệp cách mạng trong giai đoạn mới. Cùng với việc
đẩy mạnh sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước hiện nay, giai cấp
cơng nhân Việt Nam theo đó sẽ tăng nhanh về số lượng. Việc tăng cường giáo
dục chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, giáo dục đường lối chính
sách của Đảng và Nhà nước trong giai cấp cơng nhân là một yêu cầu cấp thiết
cho thắng lợi của sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội mà Đảng và nhân dân
ta đã lựa chọn.
14
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Giáo trình Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lênin
2. C. Mác và Ph. Ăngghen: Toàn tập, NXB Chính trị quốc gia 1995
3. Giáo trình Chủ nghĩa xã hội khoa học - NXB Chính trị quốc gia 2006
15