Tài liệu tập huấn cán bộ quản lý, giáo viên các trường phổ thông dân tộc nội trú về tích hợp nội dung giáo dục văn hoá dân tộc trong một số môn học và hoạt động giáo dục

Chă trì biên so¿n:
VĀ GIÁO DĀC DÂN TÞC
CH¯¡NG TRÌNH PHÁT TRIÂN GIÁO DĀC TRUNG HâC,
GIAI OắN II

Hòi òng biờn so¿n:
TS. Nguyễn Anh Cường
TS. Chử Thị Thu Hà
TS. Nguyễn Thị Thanh Vân
TS. Vũ Thị Uyên
TS. Nguyễn TiÁn Phúc
ThS. Triệu Thị Nhất
ThS. Đỗ Thị Kiều Nga
ThS. Lưu Văn Minh
ThS. Bùi Thị Kiều Thơ

2

MĀC LĀC

Chun đề 1. MÞT Sỉ VÂN ĐÀ CHUNG VÀ TÍCH HỵP, DắY HõC TCH
HỵP V TCH HỵP GIO DC VN HO DN TịC TRONG MịT Sổ
MễN HõC V HOắT ịNG GIÁO DĀC........................................................9

1. Mát së v¿n đà chung v tớch hp v dy hỗc tớch hp ...................................9

1.1. Khái niám tích hāp và dy hỗc tớch hp ...................................................9
1.1.1. Khái niám tích hāp ............................................................................. 9
1.1.2. Khái niám d¿y hỗc tớch hp..............................................................10

1.2. Mc tiờu ca dy hỗc tớch hp................................................................10
1.3. Các hình thćc tích hāp c¢ bÁn ................................................................ 11
1.4. Lāi ích cąa dy hỗc tớch hp...................................................................13

1.4.1. Lāi ích đëi vãi ng°åi d¿y ................................................................. 13
1.4.2. Lāi ích ởi vói hỗc sinh .................................................................... 13
2. Tớch hāp giáo dăc vn hoá dân tác trong mát së mụn hỗc v hot ỏng
giáo dăc ngoài giå lên lãp ............................................................................ 14

2.1. Nguyên tÉc tích hāp giáo dăc vn hoá dân tác .......................................14
2.1.1. ĐÁm bÁo măc tiêu giáo dăc, hình thành và phát triÅn các nng lāc
cn thit cho ngồi hỗc .................................................................... 14
2.1.2. Đáp ćng đ°āc yêu cÁu phát triÅn cąa xã hái, mang tính thiÁt thāc, có
ý ngh*a vói ngồi hỗc.......................................................................15
2.1.3. ĐÁm bÁo giÿ đúng bÁn sÉc VHDT trong nái dung tích hāp ............. 15
2.1.4. ĐÁm bÁo sā bình đÁng giÿa các dân tác trong nái dung tích hāp ....16
2.1.5. Viác xây dāng các bi hỗc/ch tớch hp da trờn chÂng trỡnh
hián hành, đßng thåi vừa sćc vói hỗc sinh ....................................... 16

2.2. Các nái dung vn hố dân tác tích hāp trong mỏt sở mụn hỗc v hot
đáng giáo dăc ngoài giå lên lãp............................................................17

2.2.1. Nái dung vn hố dân tác tích hp trong mỏt sở mụn hỗc ............... 17
2.2.1.1. Tích hāp giáo dăc và chą tr°¢ng, chính sách dân tác cąa ĐÁng
và Nhà n°ãc .............................................................................. 17
2.2.1.2. Tích hāp giáo dăc tinh thÁn tā hào dân tác................................19

3

2.2.1.3. Tích hāp giáo dăc ý thćc trách nhiám và giÁi pháp đÅ bÁo tßn và

phát huy các giá trå vn hoá dân tác ..........................................24

2.2.2. Nái dung vn hoá dân tác tích hāp trong ho¿t đáng giáo dăc ngồi
giå lên lãp.........................................................................................25

CÂU HèI THÀO LN ....................................................................26
TÀI LIàU THAM KHÀO ................................................................... 27

Chuyờn 2. NịI DUNG TCH HỵP GIO DC VHDT TRONG MịT Sổ
MễN HõC V HOắT ịNG GIO DC THEO ĐàNH H¯àNG PHÁT
TRIÂN PHỈM CHÂT VÀ NNG LĂC CĂA HâC SINH .............................28

1. Nái dung tích hāp giáo dăc vn hố dân tác trong mát së mơn hỗc............28
1.1. Nỏi dung tớch hāp giáo dăc VHDT trong môn Ngÿ vn .......................28
1.1.1. Tích hāp trong khởi kin thc cp Trung hỗc c sỗ.........................29
1.1.3. Tích hāp trong khëi kin thc cp Trung hỗc phỏ thụng ................. 33
1.2. Nái dung tích hāp giáo dc VHDT trong mụn hỗc Lồch s ...................34
1.2.1. Tích hāp trong khëi kin thc cp Trung hỗc c sỗ.........................35
1.2.2. Tích hāp trong khëi kiÁn thc cp Trung hỗc phỏ thụng ................. 40
1.3. Nái dung tích hāp giáo dăc VHDT trong mơn Đåa lí.............................41
1.3.1. Tích hāp trong khëi kiÁn thćc c¿p Trung hỗc CÂ sỗ........................42
1.3.2. Tích hāp trong khëi kiÁn thćc c¿p Trung hỗc phỏ thụng ................. 43
1.4. Nái dung tích hāp giáo dăc VHDT trong mơn Giáo dăc công dân........44
1.4.1. Tớch hp trong khởi kin thc Trung hỗc c sỗ (Mụn Giỏo dc
công dân) .......................................................................................... 45
1.4.2. Tớch hp trong khởi kin thc Trung hỗc phá thông (Môn Giáo dăc
Kinh tÁ và Pháp luÇt - lãp 10............................................................48
1.5. Nái dung tích hāp giáo dăc VHDT trong mơn M* tht ........................49
1.5.1. Tích hāp trong mơn M* Tht khëi kiÁn thćc THCS (sách KÁt nëi tri
thćc vãi cuác sëng) .......................................................................... 50

1.5.2. Tích hāp trong mơn M* Tht khëi kiÁn thćc THPT (sách KÁt nëi tri
thćc vãi cuác sëng) .......................................................................... 51

4

1.6. Nái dung tích hāp giáo dăc VHDT trong môn Âm nh¿c......................52
1.6.1. Tích hāp trong mơn Âm nh¿c khëi kiÁn thćc THCS (sách Chân tråi
sáng t¿o) ...........................................................................................53
1.6.2. Tích hāp trong mơn Âm nh¿c khëi kiÁn thćc THPT (sách Chân tråi
sáng t¿o) ...........................................................................................54

1.7. Nái dung tích hāp giáo dăc VHDT trong môn Ho¿t đáng trÁi nghiám và
Ho¿t đáng trÁi nghiám, h°ãng nghiáp ..................................................54

1.7.1. Tích hāp trong môn Ho¿t đáng trÁi nghiám, h°ãng nghiáp khëi kiÁn
thćc THCS (sách KÁt nëi tri thćc và cuác sëng)..............................56

1.7.2. Tích hāp trong môn Ho¿t đáng trÁi nghiám, h°ãng nghiáp khëi kiÁn
thćc THPT (sách KÁt nëi tri thćc và cuác sëng) .............................. 58

1.8. Nái dung tích hāp giáo dăc VHDT trong môn Công nghá ....................59
1.8.1. Tích hāp trong mơn Cơng Nghá khëi kiÁn thćc THCS (sách KÁt nëi
tri thćc và cuác sëng) ....................................................................... 60
1.8.2. Tích hāp trong mơn Cơng Nghá khëi kiÁn thćc THPT (sách KÁt nëi
tri thćc và cuác sëng) ....................................................................... 62

2. Nái dung tích hāp giáo dăc VHDT trong mát së ho¿t đáng ngoài giå lên lãp
(HĐGD NGLL) ............................................................................................ 63
2.1. Nái dung tích hāp giáo dăc VHDT trong ho¿t đáng Sinh ho¿t d°ãi cå.64
2.2. Nái dung tích hāp giáo dăc VHDT trong ho¿t đáng thÅ dăc giÿa giå ...69

2.3. Nái dung tích hāp giáo dăc VHDT trong ho¿t đáng ngo¿i khoá ...........72
2.3.1. Trong sinh ho¿t CLB ........................................................................73
2.3.2. Các hái thi, hái dißn, hái chā............................................................77
2.3.3. Hot ỏng tham quan, hỗc tầp ti di sÁn...........................................79
2.3.4. Ho¿t đáng nghiên cu khoa hỗc v di sn vn hoỏ tỏc ngồi ..........82
2.3.5. Mát së hình thćc khác ...................................................................... 84
CÂU HèI THÀO LN ....................................................................86
TÀI LIàU THAM KHÀO ................................................................... 87

5

Chuyờn 3. CC PHĂNG PHP, HèNH THC TCH HỵP GIÁO DĀC
VN HỐ DÂN TÞC TRONG MÞT Sỉ MƠN HâC V HOắT ịNG
GIO DC THEO NH HNG PHT TRIN PHặM CHÂT, NNG
LĂC CĂA HâC SINH ........................................................................................ 89

1. Các ph°¢ng pháp tích hāp giáo dăc vn hố dân tỏc trong mỏt sở mụn hỗc
và ho¿t đáng giáo dăc...................................................................................89

1.1. Tham quan, khÁo sát, tìm hiÅu thāc tÁ....................................................89
1.2. Khai thác kinh nghiám thāc tÁ, trun thëng vn hố vën có trong hỗc sinh

............................................................................................................... 92
1.3. NhÇp thân trong vn hố.........................................................................93
1.4. Hỗc theo d ỏn ........................................................................................ 94
2. Các hình thćc tích hāp giáo dăc vn hố dõn tỏc trong mỏt sở mụn hỗc v
ho¿t đáng giáo dăc ....................................................................................... 96

2.1. ThuyÁt trình ............................................................................................ 96
2.1.1. Mát së mụn hỗc v hot ỏng giỏo dc cú th ỏp dăng ...................96

2.1.2. Kỹ nng thuyÁt trình .........................................................................97
2.1.2.1. Các b°ãc thāc hián bài thuyÁt trình ...........................................97
2.1.2.2. Cách thćc tá chćc bài thuyÁt trình hiáu quÁ .............................. 97
2.1.2.3. Ngơn ngÿ c¢ thÅ khi thut trình tr°ãc đám đơng.....................97

2.2. Sân kh¿u hoá...........................................................................................99
2.2.1. Mỏt sở mụn hỗc v hot đáng giáo dăc có thÅ áp dăng ...................99
2.2.2. Kỹ nng tá chćc mát së hình thćc sân kh¿u hố că thÅ .................101
2.2.2.1. Lß hái ....................................................................................... 101
2.2.2.2. TiÅu phÃm và vn hoá dân tác ................................................. 103
2.2.2.3. Tá chćc ch°¢ng trình vn hố nghá tht có chą đà và VHDT
................................................................................................. 111

2.3. Tá chćc ho¿t đáng tham quan, triÅn lãm ..............................................121
2.3.1. Tham quan thāc tÁ tìm hiÅu và vn hoá dân tác ............................. 121
2.3.1.1. Các môn hỗc v hot ỏng giỏo dc cú th ỏp dng................121
2.3.1.2. Kỹ nng tá chćc ch°¢ng trình tham quan................................122

6

2.3.2. TriÅn lãm và vn hoá dân tác..........................................................125
2.3.2.1. Cỏc mụn hỗc v hot ỏng giỏo dc cú thÅ áp dăng................125
2.3.2.2. Kỹ nng tá chćc ch°¢ng trình triÅn lãm ..................................126

2.4. Tá chćc ho¿t đáng nghiên cću khoa hỗc cho hỗc sinh.........................133
2.4.1. Chỗn đà tài nghiên cću ................................................................... 133
2.4.2. Xây dāng đà c°¢ng nghiên cću......................................................134
2.4.3. Thu thÇp t° liáu...............................................................................136
2.4.4. Xử lý t° liáu ....................................................................................139
2.4.5. Vit bỏo cỏo nghiờn cu khoa hỗc..................................................140

2.5. Kỹ nng tá chćc ho¿t đáng câu l¿c bá..................................................143
2.6. Tá chćc cuác thi có nái dung và VHDT...............................................144

2.6.1. Hình thćc tá chćc ........................................................................... 144
2.6.2. Kỹ nng tá chćc cuác thi có nái dung và VHDT ...........................145
2.6.3. Nhÿng v¿n đà cÁn l°u ý..................................................................149
2.7. Mát së hình thćc khác .......................................................................... 151
2.7.1. Xây dāng video...............................................................................151
2.7.2. NhiÁp Ánh........................................................................................155
2.7.3. Ho¿t đáng Handmade – Thą công ..................................................156
3. H°ãng dÅn thit k dy hỗc tớch hp giỏo dc vn hoỏ dõn tỏc trong cỏc
mụn hỗc v ho¿t đáng giáo dăc..................................................................157
3.1. Tích hāp trong cỏc mụn hỗc ................................................................. 157
3.1.1. Môn Låch sử - Đåa lý c¿p THCS.....................................................157
3.1.2. Môn Vn c¿p THPT........................................................................162

3.2. H°ãng dÅn thāc hành xây dāng kÁ ho¿ch và kåch bÁn tá chćc các
ho¿t đáng giáo dăc VHDT cho HS ..................................................... 170

3.2.1. Gāi ý xây dāng kÁ ho¿ch tá chćc các ho¿t đáng giáo dăc VHDT cho HS
........................................................................................................ 170

3.2.2. Gāi ý xây dāng kåch bÁn tá chćc mát së hình thćc tích hāp giáo dăc
vn hoá dân tác cho HS trong trồng hỗc ...................................... 178

CÂU HèI THÀO LN ..................................................................181
TÀI LIàU THAM KHÀO ................................................................. 181

7

Chā vi¿t tÍt DANH MĀC CHĀ CÁI VI¾T TÌT
VHDT
GDVHDT Chā vi¿t đÅy đă
BSVHDT Vn hoá dân tác
HĐGD NGLL Giáo dăc vn hoá dân tác
SHDC BÁn sÉc vn hoá dân tác
PTDTNT Ho¿t đáng giáo dăc ngoài giå lên lãp
GD&ĐT Sinh ho¿t d°ãi cå
PHHS Phá thông dân tác nái trú
TPT Giáo dăc và Đào t¿o
LLVT Ph huynh hỗc sinh
DTTS Táng phă trách
THCS Lāc l°āng vũ trang
THPT Dân tác thiÅu së
BGH Trung hỗc c sỗ
HNK Trung hỗc phỏ thông
CLB Ban Giám hiáu
VD Ho¿t đáng ngo¿i khoá
HSSV Câu l¿c bá
GDTC Ví dă
PT Hỗc sinh, sinh viên
HS Giáo dăc thÅ ch¿t
GV Phá thông
GDĐT Hỗc sinh
Giáo viên
Giáo dăc và Đào t¿o

8

Chuyên ß 1.

MỘT SỐ V¾N Ề CHUNG VỀ TÍCH HỢP, DẠY HỌC TÍCH HỢP
V TCH HP GIO DỵC VN HO DN TC TRONG MỘT SỐ

MÔN HỌC VÀ HOẠT NG GIO DỵC

1. Mòt sỗ vn chung v tớch hÿp và d¿y hãc tích hÿp
1.1. Khái niệm tích hÿp và dạy học tích hÿp
1.1.1. Khái niệm tích hợp

Hián nay có nhiÃu quan điÅm khác nhau và tht ngÿ tích hāp. Có ý kiÁn
cho r¿ng: Tích hợp là tổ hợp (combination) hay phái hợp (co-ordination) cỏc
mụn hỗc. Cú ý kin khỏc li cho rng: tớch hāp chÁng qua là sā lÉp ghép c¢
giãi, phép cáng Ân thun gia cỏc mụn hỗc.

Theo từ điÅn TiÁng Viát, tích hÿp đ°āc giÁi thích là việc dồn hợp chung lại.1
Theo D°¢ng TiÁn Sỹ tháng các kiÁn thức (khái niệm) thuộc các môn học khác nhau thành một nội
dung tháng nhất, dựa trên cơ sở các mái quan hệ về lý luận và thực tiễn được
đề cập trong các mơn học đó”2.
Theo Từ điÅn giỏo dc hỗc thỡ tớch hp l tượng nghiên cứu, giảng dạy, học tập cāa cùng một lĩnh vực hoặc vài lĩnh
vực khác nhau trong cùng một kÁ hoạch giảng dạy=3.
Trong giáo dăc, tích hÿp đ°āc hiÅu là Tổng hợp trong một đơn vị, thậm
chí là trong một tiÁt học hoặc một bài tập nhiều mảng kiÁn thức và kỹ năng

1 Từ điển tiÁng Việt (1993), NXB Vn hoá, Hà Nái.
2 D°¢ng TiÁn Sỹ (2002), Phương thức và nguyên tắc tích hợp các mơn học nh¿m nâng cao chất
lượng giáo dÿc và đào tạo, T¿p chí giáo dăc, 26(3/2002).

3 Bùi HiÃn, Từ điển giáo dÿc học, NXB Từ điÅn bách khoa, 2001.

9

liên quan với nhau nh¿m mÿc đích tăng cường hiệu quả giáo dÿc đồng thời
cũng nâng cao chất lượng và tiÁt kiệm thời gian học tập cho người học.

1.1.2. Khái niệm dạy học tích hợp

D¿y hỗc tớch hp l mỏt quan niỏm dy hỗc nhm hỡnh thnh v phỏt
trin ỗ hỗc sinh nhng nng lc cÁn thiÁt, đặc biát là nng lāc vÇn dăng kiÁn
thćc vào giÁi qut có hiáu q nhÿng tình hng thāc tißn. Theo đó, GV s¿
lßng ghép nhÿng nái dung giáo dc vo cỏc mụn hỗc cú sn, thụng qua cỏc
hot ỏng hỗc tầp do GV tỏ chc v hóng dn, HS khụng chó bit cỏch thu
thầp, chỗn lỗc v x lý thơng tin mà cịn chą đáng nên lên v¿n đÃ, vÇn dăng
các kiÁn thćc và kỹ nng vào giÁi quyt cỏc vn liờn quan n hỗc tầp v
thc tiòn cuỏc sởng. Dy hỗc tớch hp giỳp cho viỏc hỗc tầp ca HS trỗ nờn ý
ngh*a hÂn, phỏt trin đ°āc nhÿng nng lāc cÁn thiÁt nh° nng lāc giÁi quyÁt
v¿n đÃ, đáp ćng yêu cÁu đái mãi giáo dăc hiỏn nay.

Dy hỗc tớch hp l mỏt hỡnh thc dy hỗc trong ú GV tỏ chćc, h°ãng
dÅn sao cho HS biÁt huy đáng táng hāp kiÁn thćc, k* nng đã có thuác các
l*nh vāc đÅ gii quyt c nhiỏm v hỗc tầp v qua ú hỡnh thnh kin thc,
k* nng mói. Hỡnh thc dy hỗc ny giỳp HS nhần thc s vầt, hiỏn tng
khoa hỗc theo đúng bÁn ch¿t quan há cąa nó vãi các sā vÇt hián t°āng khác.
Trong trong xã hái hián nay khụng cú mỏt mụn hỗc, mỏt ngnh hỗc hay mỏt
l*nh vc no cú th tòn ti ỏc lầp m luụn có mëi quan há qua l¿i vãi nhau,
bá sung cho nhau đÅ hồn chãnh h¢n; hoặc đÅ giÁi qut mát nhiám vă thāc
tißn cÁn phÁi sử dăng phëi hāp các kiÁn thćc và k* nng khác nhau. Do vÇy,
d¿y tích hāp là mát cách hÿu hiáu đÅ HS phát triÅn nng lāc.

1.2. Māc tiêu của dạy học tích hÿp

Dy hỗc tớch hp giỳp ngồi dy xỏc ồnh rừ mc tiờu, la chỗn nhng
nỏi dung quan trỗng khi tỏ chc dy hỗc. T ú GV cú thÅ t¿o điÃu kián đÅ
nâng cao kiÁn thćc cho HS.

Dy hỗc tớch hp phỏt trin ç HS nng lāc giÁi quyÁt nhÿng v¿n đà phćc
hāp v giỳp cho viỏc hỗc trỗ nờn cú ý ngh*a h¢n đëi vãi HS so vãi viác d¿y

10

hỗc hay giỏo dc mỏt cỏch riờng r. Dy hỗc tích hāp d¿y cho HS cách sử
dăng kiÁn thćc trong bëi cÁnh thāc tißn. Thay vì nhßi nhét cho ng°åi hỗc
nhiu kin thc loi lớ thuyt, phÂng phỏp ny nờn chỳ trỗng vo luyỏn
tầp cho ngồi hỗc nng lc vần dng cỏc kin thc, k nng ó hỗc vo tình
hng thāc tißn, có ích cho cc sëng cá nhân và có nng lāc sëng tā lÇp.

Dy hỗc tớch hp thit lầp mởi quan hỏ gia cỏc kin thc ó hỗc. Trong
quỏ trỡnh hỗc tầp, t nỏi dung khỏc nhau ca mòi mụn hỗc, ngồi hỗc phi
khỏi quỏt cỏc khỏi niỏm ó hỗc mỏt cỏch cú hỏ thởng trong phm vi tng mụn
hỗc hay gia cỏc mụn hỗc vói nhau. Thụng tin cng phong phỳ, càng đa d¿ng
thì tính há thëng càng cao, từ đó HS lm ch c kin thc v dò dng vần
dng kin thc ó hỗc khi gp phi nhng tỡnh huởng b¿t ngå, thách thćc
trong cuác sëng.

Nh° vÇy, d¿y hãc tích hÿp là mát quan điÅm dy hỗc nhm mc tiờu
phỏt trin phm cht v nng lc ngồi hỗc ngồi hỗc cú th vần dng cỏc
kin thc, k nng ó hỗc vo gii quyt cỏc tỡnh huởng thc tiòn. Dy hỗc
tớch hp phỏt trin tớnh tớch cc hỗc tầp ca ngồi hỗc, gúp phn trong viác

đái mãi ph°¢ng pháp và hình thćc tá chćc d¿y hỗc.

1.3. Cỏc hỡnh thc tớch hp c bn

Cú nhiu hỡnh thc dy hỗc tớch hāp:

+ Tích hợp nội mơn là hình thćc tích hāp phá biÁn nh¿t. Trong khn
khá mỏt mụn hỗc, phởi hp vần dng phÂng phỏp v tri thc ca nhiu khoa
hỗc chuyờn ngnh khỏc nhau đ¿t đ°āc măc tiêu giáo dăc. Đßng thåi, phÁi
phëi hāp há thëng kiÁn thćc và ph°¢ng pháp táng hāp cąa chớnh mụn hỗc ú
hiu sõu sẫc sẫc mỏt vn , mỏt nỏi dung c th ca mụn hỗc.

Ví dÿ: Tích hāp nái dung cąa Hoỏ hỗc vụ cÂ, Hoỏ hỗc hu c trong nỏi
dung ca chÂng Hoỏ hỗc v cỏc vn kinh t, xã hái và mơi tr°ång; Tích
hāp giÿa các phân mơn i sở, Hỡnh hỗc v Lng giỏc trong mụn Toỏn t¿i
mát së thåi điÅm. ChÁng h¿n nh°: ćng dăng l°āng giỏc trong hỡnh hỗc (khi
tớnh diỏn tớch, th tớch); ng dăng l°āng giác trong đ¿i së, nh° biÁn đái, chćng
minh mỏt sở bt ng thc; ý ngh*a hỡnh hỗc v c hỗc ca o hm.

11

+ Tích hợp đa mơn: Tích hāp đa mơn đ°āc thāc hián theo cách tá chc
t cỏc mụn hỗc xoay quanh mỏt ch , ti, d ỏn, to iu kiỏn cho ngồi
hỗc vần dng tỏng hp kin thc ca cỏc mụn hỗc cú liờn quan.

+ KÁt hợp lồng ghép: Mát nái dung nào đó đ°āc kÁt hāp vào ch°¢ng
trình ó cú sn. Hoc nh ỗ nóc ta, trong nhiu nm qua đã kÁt hāp, lßng
ghép các chą đà và dân së, mơi tr°ång, an tồn giao thơng, sćc khée sinh sn,
k nng sởng... vo cỏc l*nh vc mụn hỗc nh ồa lớ, Sinh hỗc, GD o c
v Cụng dõn...

+ Tích hợp liên mơn là hỡnh thc tớch hp Ân gin, ỗ mc ỏ thp nh°ng
khá phá biÁn, theo đó, các m¿ch nái dung khác nhau ca mỏt mụn hỗc tớch
hp, do yờu cu c thù và chuyên môn, đ°āc đặt c¿nh nhau, nh¿m t¿o ra
mởi liờn h ngang trong quỏ trỡnh dy v hỗc, quan hỏ tÂng hò cựng t
c mc tiờu ca mụn hỗc.

ChÂng trỡnh liờn mụn t¿o ra nhÿng kÁt nëi rõ rát giÿa các môn hỗc.
ChÂng trỡnh cng xoay quanh cỏc ch , vn chung, nh°ng các khái
niám hoặc các kỹ nng liên môn đ°āc nh¿n m¿nh giÿa các môn chć không
phÁi trong từng môn riêng biát.

Xây dāng môn hỗc mói bng cỏch liờn kt mỏt sở mụn hỗc vói nhau
thnh mụn hỗc mói nhng vn cú nhng phn mang tờn riờng ca tng mụn
hỗc. Thớ d: mụn Lớ- Hoá, Sử- Đåa, Sinh- Đåa ch¿t, Hoá - Đåa...

+ Tích hợp xun mơn là hình thćc tích hāp cao và phćc t¿p. Theo đó,
nái dung giỏo dc ca mỏt sở mụn hỗc chuyờn ngnh tróc õy c tớch
hp to thnh mỏt mụn hỗc hon ton mói. VD: mụn Khoa hỗc t nhiờn
c xõy dng trờn nn tng ca ba mụn Hoỏ hỗc, Vầt lý v Sinh hỗc; mụn
Khoa hỗc xó hỏi c xõy dng từ các môn: Låch sử, Đåa lý và Giáo dăc
công dõn.

Cỏc mụn hỗc c thc hián theo ph°¢ng thćc tích hāp là sā kÁt hāp
mát cách có há thëng các kiÁn thćc và kiÁn thćc mụn hỗc thnh mỏt nỏi dung
thởng nht, gẫn bú cht ch vói nhau. Trờn c sỗ liờn hỏ v lớ luần v thc
tiòn c cầp trong bi hỗc, HS va nhần thc c nỏi dung bi hỗc, va
nhần diỏn đ°āc vn hoá dân tác.

12

Viác tích hāp các kiÁn thc cú th thc hiỏn trong nhiu mụn hỗc. Cỏc
nỏi dung c la chỗn tớch hp thuỏc nhiu l*nh vāc khác nhau, mćc đá
tích hāp cũng khác nhau, nh°: mức độ toàn phần, mức độ bộ phận, mức độ
liên hệ. Că thÅ:

– Mức độ ton phn: Mc tiờu v nỏi dung bi hỗc hon toàn phù hāp
vãi măc tiêu cąa nái dung ho¿t đáng giáo dăc (Chương trình giáo dÿc địa
phương, Hoạt động trải nghiệm,....).

– Mức độ bộ phận: Mỏt bỏ phần bi hỗc cú nỏi dung òng nht vãi nái
dung ho¿t đáng giáo dăc.

Mc liờn h: Kin thc bi hỗc khụng liên quan đÁn nái dung giáo
dăc, nh°ng dāa vào kiÁn thc bi hỗc, GV cú th bỏ sung kin thc đó b¿ng
cách liên há các kiÁn thćc giáo dăc.

1.4. Lÿi ích của dạy học tích hÿp

1.4.1. Lợi ích đái với người dạy
- Ph°¢ng pháp này giúp GV dß dàng táng hāp kiÁn thćc, tinh giÁn nỏi

dung, tầp trung nỏi dung trỗng yu giỳp dò hỡnh dung và không bå
trùng lặp.

- PhÂng phỏp dy hỗc ny tng tớnh tÂng tỏc gia GV và HS. GV có
nhiÃu thåi gian đÅ sáng t¿o và trÁi nghiám vãi HS. HS thoÁi mái đặt câu héi,
trình bày thÉc mÉc và đ°āc GV giÁi đáp kåp thåi.

- GiÁm áp lāc nghà nghiáp, tng khÁ nng chuyên môn cąa GV.

- T¿o nên mëi quan há thÁy trò gÁn gũi, thân thiÁt và tët đ¿p qua từng
trÁi nghiám hỗc tầp thc t.

1.4.2. Li ớch ỏi vi hc sinh
- KhÂi nguòn cm hng hỗc tầp cho HS: Nỏi dung bi hỗc bỏm sỏt vói

thc tÁ kÁt hāp vãi ph°¢ng pháp giÁng d¿y trāc quan sinh ỏng, giỳp cỏc em
hng thỳ vói bi hỗc hÂn. Xúa bộ cm giỏc nhm chỏn ca phÂng phỏp dy
hỗc truyÃn thëng. Giúp các em thoÁi mái t° duy, théa sc sỏng to, tầp trung
tởi a vo bi hỗc.

13

- Xóa tan tình tr¿ng hỗc vt ca HS: Viỏc vần dng ngay cỏc kin thc
va hỗc gii quyt vn thc tiòn trong cuỏc sởng s xúa tan tỡnh trng
hỗc vt, hỗc tróc quên sau nh° tr°ãc đây.

- HS cÁm th¿y mình đ°āc quan tâm h¢n: Ph°¢ng pháp dy hỗc c chó xut
phỏt t mỏt phớa GV, ụi khi s¿ khiÁn HS cÁm th¿y b¢ v¢, khơng theo kồp tin
ỏ hỗc tầp trờn lóp. Tuy nhiờn vói phÂng pháp này, đòi héi GV cÁn nhiÃu
thåi gian quan tâm và giám sát cho từng HS đÅ các em phát trin nng lc òng
u, cú s phỏt trin tởt hÂn.

- Giỳp HS trỗ nờn t tin hÂn: Viỏc ch ỏng tham gia hỗc tầp, cho ý kiÁn
giúp các em tā tin, nng đáng h¢n, khơng cịn cÁm th¿y sā hãi khi trình bày
tr°ãc đám đơng.

- Hỗc sinh c tip cần nguòn ti nguyờn hỗc tầp dòi do: PhÂng phỏp
ny ũi hội cỏc em phi ch ỏng tip cần nguòn kin thćc dāa trên u cÁu
cąa giáo viên. Vì vÇy, các em đ°āc phát huy nng lāc cąa chính mình trong

viác l*nh hỏi kin thc v vần dng thc tiòn.

2. Tớch hp giỏo dc vn hoỏ dõn tòc trong mòt sỗ mơn hãc và ho¿t đßng
giáo dāc ngồi giã lên láp

2.1. Ngun tắc tích hÿp giáo dāc văn hố dân tộc

2.1.1. Đảm bảo mÿc tiêu giáo dÿc, hình thành và phát triển các năng lực cần
thiÁt cho người học

- Giỏo dc hỗc sinh v truyn thởng tët đ¿p cąa cáng đßng các dân tác
Viát Nam, bÁn sÉc vn hoá cąa các dân tác thiÅu së và đ°ång lëi, chính sách
dân tác cąa ĐÁng và Nhà n°ãc, giỏo dc thỏi ỏ trõn trỗng di sn VHDT,
tng bóc hỡnh thnh ỗ HS lũng t ho dõn tỏc, thỏi đá tā tin khi giãi thiáu
nhÿng giá trå vn hoá cąa dân tác mình vãi các dân tác khác, làm nên tiÁng
nói đa d¿ng, phong phú trong nÃn vn hố thëng nh¿t cąa dân tác Viát Nam.

- Giáo dăc lëi ćng xử vn hoá trong mụi trồng hỗc tầp v sinh hot (ho
hp, thõn thiỏn) cho HS. Chính vì vÇy, cÁn thiÁt phÁi giáo dăc sā hồ hāp và
thân thián cho HS. VÇn dăng các giá trå vn hố tiÁn bá đÅ hình thành quan

14

há và lëi ćng xử vn hố là góp phÁn quan trỗng vo nhiỏm v giỏo dc ton
diỏn HS.

- To dng mụi trồng hỗc tầp và sinh ho¿t đÇm đà bÁn sÉc dân tác. VÇn
dăng các giá trå vn hoá, các sÁn phÃm VHDT thiÅu së đ°a vào nhà tr°ång
đÅ xây dāng môi tr°ång giáo dăc vn hoá, tá chćc đåi sëng nái trú cho hỗc
sinh nhm hỡnh thnh mỏt mụi trồng sởng thõn thiỏn, cỗi mỗ, on kt v

ầm bn sẫc dõn tỏc giỳp cho hỗc sinh cm nhần c s gn gi, gẫn bú
nh cuỏc sởng ca gia ỡnh ỗ quờ hÂng.

2.1.2. Đáp ứng được yêu cầu phát triển cāa xã hội, mang tính thiÁt thực, có
ý nghĩa với người học

Nái dung và vn hoá dân tác phi cú s la chỗn k cỏc kin thc này
đáp ćng đ°āc yêu cÁu phát triÅn hián nay và có ý ngh*a thiÁt thāc. ĐÅ đáp
ćng yêu cÁu này, GV khơng chã nêu mát cách có há thëng và các chính sách
dân tác cąa ĐÁng, Nhà n°ãc tr°ãc đây m phi thồng xuyờn cầp nhầt ch
trÂng, chớnh sỏch mói cąa ĐÁng và Nhà n°ãc và các v¿n đà bÁo tßn và phát
triÅn vn hố các dân tác, cũng nh° nhÿng ch°¢ng trình, dā án đã và đang
triÅn khai trên thāc tÁ nh¿m giúp HS hiÅu rõ và dÁn ý thćc h¢n và vn hố
cąa dân tác mình cũng nh° hiÅu đ°āc sā quan tâm cąa ĐÁng, Nhà n°ãc đëi
vãi các dân tác thiÅu së hián nay. CÁn quan tâm tãi các v¿n đà mang tính xã
hái cąa đåa ph°¢ng nh¿m giúp HS có nhÿng hiÅu biÁt nh¿t đånh và n¢i các
em đang sinh sëng, từ đó chn bå cho HS tâm thÁ sẵn sàng tham gia vào ho¿t
đáng kinh tÁ - xã hái cąa đåa ph°¢ng.

2.1.3. Đảm bảo giữ đúng bản sắc VHDT trong nội dung tích hợp

Vn hoỏ gi vai trũ quan trỗng trong đåi sëng tinh thÁn cąa mßi quëc gia
dân tác. Nú mang bn sẫc v phÂng thc tòn ti ca mát cáng đßng, mát
dân tác, mát quëc gia, khiÁn cho cáng đßng ¿y, quëc gia ¿y, dân tác ¿y mang
trong mình nhÿng nét đặc thù riêng, khơng thÅ bå pha trán. Chính vì vÇy, bÁn
sÉc vn hố chính là linh hòn, l ngỗn uởc sởng phõn biỏt dõn tỏc này vãi
dân tác khác. Vì vÇy trong q trình đ°a các nái dung VHDT đÅ d¿y tích hāp
cÁn phÁi tìm hiu k v la chỗn cỏc bn sẫc vn hoỏ tiêu biÅu cąa từng dân

15

tác thÅ hián qua vn hố vÇt thÅ, vn hố phi vÇt thÅ, vn hố m°u sinh... tùy
thc vào từng nái dung tích hāp că thÅ hoặc từng vùng miÃn trờn ton quởc
cho phự hp. la chỗn ỳng bn sÉc VHDT thì trong quá trình so¿n bài
và giÁng bài GV cÁn nghiên cću, tìm hiÅu thÇt kỹ bÁn sÉc vn hố cąa các
dân tác mà mình đånh tích hāp thơng qua các cơng trình nghiên cću chun
sâu cąa các chuyên gia, nghá nhân hoặc tÁng lãp tri thćc là ng°åi dân tác
bÁn đåa.
2.1.4. Đảm bảo sự bình đÁng giữa các dân tộc trong nội dung tích hợp

Bình đÁng giÿa các dân tác là c¢ sỗ xõy dng khởi i on kt ton
dõn tỏc, t¿o sćc m¿nh phát triÅn bÃn vÿng đ¿t n°ãc, góp phÁn thāc hián măc
tiêu "dân giàu, n°ãc m¿nh, xã hái cụng bng, dõn ch, vn minh". Quỏ trỡnh
la chỗn nỏi dung VHDT đÅ tích hāp cÁn đÁm bÁo sā bình đÁng giÿa các dân
tác trong đåa ph°¢ng hoặc các dân tỏc m cú HS hỗc trong trồng, trỏnh tỡnh
trng chó quan tâm nhiÃu đÁn dân tác có së dân đơng, đåi sëng kinh tÁ, vn
hoá- xã hái phát triÅn mà ít quan tâm đÁn nhÿng dân tác dân së ít và đåi sëng
kinh tÁ, vn hố- xã hái chÇm phát triÅn. Vì mßi dân tác đÃu có nhÿng bÁn
sÉc vn hoỏ riờng biỏt v c tụn trỗng ngang nhau gia các dân tác.
2.1.5. Việc xây dựng các bài học/chā đề tích hợp dựa trên chương trình hiện
hành, đồng thời vừa sức với học sinh

Ch°¢ng trình giáo dăc phá thơng hián hành cąa các c¿p có quy đånh că
thÅ nhÿng đ¢n vå kiÁn thćc khác nhau ca tng mụn hỗc. Vỡ vầy, khi thc
hiỏn tớch hp, GV cÁn cn cć vào nái dung că thÅ cąa tng bi hỗc la
chỗn nỏi dung phự hp. òng thồi viỏc la chỗn nỏi dung tớch hp phi m
bo tính vừa sćc, phù hāp vãi đặc điÅm tâm sinh lý cąa HS từng c¿p. Tránh
tình tr¿ng nái dung tích hp trong mụn hỗc quỏ rỏng hoc quỏ sõu so vãi
trình đá cąa HS dÅn đÁn viác khó hiÅu và quá tÁi so vãi nhÇn thćc chung
cąa HS.

16

2.2. Các nội dung văn hố dân tộc tích hÿp trong một số mơn học và hoạt
động giáo dāc ngồi giá lên lßp

2.2.1. Nội dung văn hố dân tộc tích hợp trong một sá môn học
Theo Ch°¢ng trình giáo dăc phá thơng mãi, các mơn hỗc u c chỳ

trỗng xõy dng theo hóng tinh gin, hián đ¿i, thiÁt thāc, phù hāp vãi lća
tuái và trình ỏ ca ngồi hỗc, chỳ trỗng giỏo dc o c và giá trå sëng,
rèn luyán kỹ nng sëng, hiÅu biÁt xã hái,& tng thåi gian ho¿t đáng trÁi
nghiám sáng t¿o, hot ỏng xó hỏi. Vỡ vầy, dy hỗc tớch hp đ°āc đÃy m¿nh
nh¿m phù hāp vãi xu thÁ trong d¿y hỗc hiỏn i hiỏn nay v ỏp ng yờu cu
ỏi mãi Ch°¢ng trình giáo dăc phá thơng theo đånh h°ãng phát triÅn phÃm
ch¿t, nng lāc HS. Nái dung VHDT tích hp trong mụn hỗc l rt a dng v
phong phỳ.

2.2.1.1. Tích hợp giáo dÿc về chā trương, chính sách dân tộc cāa Đảng
và Nhà nước

Quan điÅm, chą tr°¢ng, đ°ång lëi cąa ĐÁng Cáng sÁn Viát Nam và v¿n
đà dân tác và công tác dân tác đ°āc thÅ hián trong Vn kián qua các kỳ Đ¿i
hái ĐÁng, qua nhiÃu Chã thå, Nghå quyÁt cąa ĐÁng Cáng sÁn Viát Nam vÃ
công tác dân tác.

Trong Báo cáo Chính trå cąa BCHTW ĐÁng khoá XII t¿i Đ¿i hái đ¿i biÅu
toàn quëc lÁn thć XIII đã nêu ra 6 nái dung và dân tác và công tác dân tác
cho giai đo¿n mãi:

- Mát là, bÁo m cỏc dõn tỏc bỡnh ng, on kt, tụn trỗng giúp nhau
cùng phát triÅn.

- Hai là, huy đáng, phân bá, sử dăng, quÁn lý hiáu quÁ các ngußn lāc đÅ
đÁu t° phát triÅn, t¿o chuyÅn biÁn cn bÁn và kinh tÁ, vn hoá, xã hái ç vùng
có đơng đßng bào dân tác thiÅu së.

- Ba l, chỳ trỗng tớnh c thù cąa từng vùng dân tác thiÅu së trong ho¿ch
đånh và tá chćc thāc hián chính sách dân tác.

17

- Bën là, có c¢ chÁ thúc đÃy tính tích cāc, ý chí tā lāc tā c°ång cąa đßng
bào các dân tác thiÅu së phát triÅn kinh tÁ - xã hái, thāc hián giÁm nghèo đa
chiÃu, bÃn vÿng.

- Nm là, chm lo xây dāng đái ngũ cán bá, ng°åi có uy tín tiêu biÅu
trong vùng dân tác thiÅu së.

- Sỏu l, nghiờm trồ mỗi õm m°u, hành đáng chia r¿, phá ho¿i khëi đ¿i
đoàn kÁt toàn dân tác.

Quan điÅm, chą tr°¢ng cąa ĐÁng và v¿n đà dân tác t¿i Nghå quyÁt Đ¿i
hái ĐÁng Cáng sÁn Viát Nam lÁn thć XIII đ°āc coi là kim chã nam cho công
tác dân tác cąa cÁ há thëng chính trå trong giai đo¿n 2021 – 2030.

Nh° vÇy, chính sách dân tác cąa ĐÁng và Nhà n°ãc ta có thÅ hiÅu là mát
há thëng, mát tÇp hāp lãn các chính sách liên quan tãi phát triÅn dân tác.
Trong há thëng, tầp hp cỏc chớnh sỏch y s bao gòm:

- Chính sách chính trị: đ¿i đồn kÁt, cơng b¿ng, bình đÁng, dân chą, hāp
tác&, xây dāng c sỗ chớnh trồ - xó hỏi, ỏi mói tỏ chc v hot ỏng ca hỏ
thởng chớnh trồ ỗ vựng đa dân tác, đào t¿o và bßi d°ÿng đái ngũ cán bá lãnh
đ¿o quÁn lý ng°åi dân tác thiÅu së, vựng a dõn tỏc, nht l ỗ c sỗ&

- Chính sách kinh tÁ: đ¿t sÁn xut, canh tỏc, xõy dng c sỗ h tng - kỹ
thuÇt phăc vă phát triÅn kinh tÁ và dân sinh, chuyÅn đái ph°¢ng thćc canh
tác, c¢ c¿u kinh tÁ, t¿o viác làm cho lao đáng, xóa đói giÁm nghèo, phát trin
kinh t hng hoỏ, mỗ mang thồ trồng, khai thỏc các thÁ m¿nh cąa kinh tÁ
miÃn núi nh° kinh tÁ lâm nghiáp đßi rừng, kinh tÁ trang tr¿i, chn ni các
đàn gia súc lãn&

- Chính sỏch vn hoỏ: xúa mự ch, phỏ cầp tiu hỗc, trung hỗc, xõy dng
trồng lóp, o to giỏo viờn, dy tiÁng dân tác, bÁo tßn và phát huy bÁn sÉc
vn hố tác ng°åi, đÁm bÁo tā do tín ng°ÿng, tơn giỏo ca ngồi dõn tỏc
thiu sở ỗ cỏc vựng a dân tác.

- Chính sách xã hội: các v¿n đà thuác và dân sinh: n°ãc, đián, nh ỗ, vỏ
sinh mụi trồng, y t v chm súc sćc khée cáng đßng, dân së và kÁ ho¿ch
hố gia đình, giÁi quyÁt các tá n¿n xã hái, phong tăc tÇp quán l¿c hÇu&

18

Có thÅ th¿y, chính sách dân tác cąa ĐÁng và Nhà n°ãc ta có tính tồn
dián và các ph°¢ng dián kinh tÁ, chính trå, xã hái, vn hố trong nái dung cąa
nó, tính đÁn sā đa d¿ng và khác biát cąa các đëi t°āng tác ng°åi, các trình
đá phát triÅn khác nhau, các điÃu kián, hồn cÁnh khác nhau trong sā phát
triÅn. Thơng qua viác áp dăng mát cách đßng bá và tồn dián các chính sách,
sā nghiáp phát triÅn kinh tÁ - xã hái miÃn núi đã đ¿t đ°āc nhiÃu kÁt q nái
bÇt, góp phÁn làm chuyÅn biÁn m¿nh m¿ đåi sëng đßng bào cỏc dõn tỏc ỗ

nóc ta.

2.2.1.2. Tích hợp giáo dÿc tinh thần tự hào dân tộc

a. Giáo dÿc nguồn gác và quá trình lịch sử dân tộc

Viát Nam là mát quëc gia đa dân tác vãi 54 dân tác anh em, trong đó
dân tác Kinh chiÁm đa së (85,3%) và 53 dân tác thiÅu së (chiÁm 14,7%)4. Từ
thåi kỳ Th°āng cá, Viát Nam đã là n¢i tă c° cąa nhiÃu thành phÁn c° dân,
thuác các bá lc khỏc nhau, cựng chung mỏt nguyỏn vỗng xõy dng mỏt cuỏc
sởng vn minh nụng nghiỏp. Chớnh trờn c sỗ đ¿u tranh chëng thiên nhiên và
chëng kÁ thù bên ngoài, nhÿng c° dân khác nhau và ngn gëc, tiÁng nói và
vn hố đã có ý thćc qn tă nhau l¿i. Ý thćc tët đ¿p đó đ°āc phÁn ánh vào
tiÃm thćc cąa các tác ng°åi hián nay và mëi quan há anh em cùng chung mát
ngußn gëc qua các huyÃn tho¿i v nn i hòng thu, v qu bu..., ròi muỏn
hÂn là các huyÃn tho¿i cąa các tác ng°åi nh° m¿ Âu C¢, bë L¿c Long Quân
cąa ng°åi Viát; chim Âu, cái Úa cąa ng°åi M°ång; Sao Luông, Báo CÁi cąa
ng°åi Tày... Bên c¿nh nhÿng nét khác biát cąa từng tác ng°åi, nÁy sinh
nhÿng nét giëng nhau và nhân chąng, ngôn ngÿ, vn hoá và nh¿t là ý thćc
cùng chung sëng trong mát quëc gia – dân tác. Do yêu cÁu chëng ngo¿i xâm
và thiên tai, n°ãc ta đã sãm là mát qc gia đa dân tác. Q trình đó bÉt
ngn từ thåi Hùng V°¢ng vãi nhà n°ãc Vn Lang, đÁn đåi Lê Thánh Tơng
đã có mát lãnh thá vãi biên c°¢ng án đånh, mát nhà n°ãc vãi mát bá máy
hành chính thëng nh¿t cÁ n°ãc, mát trung tâm kinh tÁ, chính trå, vn hố, mát

4 Āy ban Dân tộc: Sá liệu điều tra tình hình kinh tÁ - xã hội 53 dân tộc thiểu sá năm 2019.

19

tiÁng nói giao tiÁp thëng nh¿t, mát tính cách vn hoá rõ ràng, mát ý thćc là

con ng°åi Viát Nam cho dù thuác các tác ng°åi khác nhau.

Cỏc dõn tỏc ỗ nóc ta chia theo há ngơn ngÿ, bao gßm:

* Ngữ hệ Nam Á: có 25 ngơn ngÿ, trong đó:

 Nhóm Việt - Mường: có 4 ngôn ngÿ: Viát (Kinh), M°ång, Thá, Chćt.
 Nhóm Mơn - Khơme: có 21 ngơn ngÿ: Kh¢ - me, Ba -na, X¢ - đng, C¢
ho, Hrê, Mnông, Xtiêng, Bru - Vân KiÃu, C¢ tu, Kh¢ mú, Tà ơi, M¿, Co,
Gié Triêng, Xinh mun, Ch¢ ro, MÁng, Kháng, R¢ Mm, ¡ Đu, Brâu.

* Ngữ hệ Thái – Kađai: có 12 ngơn ngÿ:

 Nhóm Thái (8 ngôn ngữ): Tày, Thái, Nùng, Sán Chay, Giáy, Lào, Lā,
Bë Y.
 Nhóm Kađai (4 ngơn ngữ): La Chí, La Ha, C¢ Lao, Pu Péo.

* Ngữ hệ Hmơng – Miền (Hmơng – Dao): gßm 3 ngôn ngÿ: Hmông,
Dao, Pà ThÁn.

* Ngữ hệ Nam Đảo: có 5 ngơn ngÿ: Gia rai, Ê đê, Chm, Raglai, Churu.

* Ngữ hệ Hán - Tạng: có 9 ngơn ngÿ.

 Nhóm Hán (có 3 ngơn ngữ): Hoa (Hán), Sán Dìu, Ngái.
 Nhóm Tạng - MiÁn (có 6 ngơn ngữ): Hà Nhì, Phù Lá, La Hą, Lơ Lơ,
Cëng, Si La.

Có th khng ồnh, cỏng òng cỏc dõn tỏc ỗ Viỏt Nam (cÁ dân tác đa së
và các dân tác thiÅu së) đ°āc hình thành và phát triÅn cùng vãi tiÁn trình låch

sử hàng ngàn nm dāng n°ãc và giÿ n°ãc ca c dõn tỏc. Trờn c sỗ u
tranh, thớch ng vãi tā nhiên và chëng kÁ thù xâm l°āc từ bên ngồi đÅ sinh
tßn, các tác ng°åi khác nhau và nguòn gởc, ting núi, phong tc tầp quỏn ó
ý thc quÁn tă nhau l¿i, cë kÁt trong mát cáng đßng quëc gia. Quá trình các
dân tác cáng c° trên đ¿t n°ãc ta đßng thåi là q trình chung l°ng đ¿u cÇt đÅ
dāng n°ãc và giÿ n°ãc. Trong mëi quan há dõn tỏc, mt on kt tÂng tr
l ch yu, trỗ thành truyÃn thëng lâu đåi tët đ¿p, làm nên sćc m¿nh to lãn
cąa đ¿t n°ãc ta. Ngày nay, sćc m¿nh đồn kÁt đó tiÁp tăc đ°āc phát huy trong
sā nghiáp đái mãi đ¿t n°ãc d°ãi sā lãnh đ¿o cąa ĐÁng Cáng sÁn Viát Nam.

20