Chính Sách Việc Làm Từ Thực Tiễn Thành Phố Hồ Chí Minh.docx

VIỆN HÀNLÂM
KHOAHỌCXÃHỘIVIỆTNAM
HỌC VIỆNKHOAHỌC XÃ HỘI

MAITHỊQUẾ

CHÍNHSÁCHVIỆCLÀM
TỪTHỰCTIỄNTHÀNHPHỐHỒCHÍMINH

Ngành:Chính
sáchcôngMãsố:934.04.0

2

LUẬNÁNTIẾNSĨCHÍNHSÁCHCƠNG

Ngườihướngdẫnkhoahọc:GS.TS.BùiThế Cường

HàNội, 2024

LỜICAMĐOAN

Tơixincamđoanluậnánlàcơngtrìnhnghiêncứukhoahọccủariêngtơi.C á c sốliệ
u,thơngtin,kếtquảnêutrongluậnánlàtrungthực,bảođảmđộchínhx á c , cónguồngốcrõ
ràngvàđượctríchdẫnđầyđủtheoquyđịnh.

Tơihồntồnchịutráchnhiệmvềcơngtrìnhnghiêncứucủamình.

Tácgiảluậnán

MỤCLỤC

MỞĐẦU................................................................................................................1
1.Tínhcấpthiếtcủađềtài...........................................................................................1
2. Mụcđíchvànhiệmvụnghiêncứu...........................................................................3
3. Đốitượngvàkháchthểnghiêncứu.........................................................................3
4. Phạmvinghiêncứu..............................................................................................4
5. Nộidungnghiêncứuvàcâuhỏinghiêncứu..............................................................5
6. Phươngphápnghiêncứu......................................................................................6
7. Đónggópmớivềlýluậnvàthựctiễncủaluậnán.....................................................13
Chương1.TỔNGQUANTÌNHHÌNHNGHIÊN CỨU......................................14
1.1. Tìnhhìnhnghiêncứuvềvấnđềlaođộng,việclàm...............................................14
1.2. Tìnhhìnhnghiêncứuvềchínhsáchviệclàm.......................................................16
1.3. Tìnhhìnhnghiêncứuvềđánhgiáchínhsáchviệclàm..........................................22
1.4. Kháiqtnhữngkếtquảnghiêncứuvàvấnđềđặtraluậnáncầntiếptụcgiảiquyết.30
Chương2.CƠSỞLÝLUẬN VỀCHÍNHSÁCHVIỆC LÀM.............................32
2.1. Cácvấnđềlýluậnvềviệclàmvà chấtlượngviệclàm...........................................32
2.1.1. Việclàm......................................................................................................32
2.1.2. Chấtlượngviệclàm.....................................................................................36
2.2. Cácvấnđềlýluậnvềchínhsáchviệclàm............................................................37
2.2.1. Kháiniệm chínhsáchviệclàm......................................................................37
2.2.2. Đặcđiểmchínhsáchviệclàm........................................................................40
2.2.3. Vaitrịcủachínhsáchviệclàm.......................................................................42
2.3. Nộidungchủyếucủachínhsáchviệclàm...........................................................44
2.3.1. Mụctiêucủachínhsáchviệclàm....................................................................44
2.3.2. Cácbiệnpháp chínhsáchviệclàm................................................................45
2.4. Đánhgiáchínhsáchviệclàm............................................................................48
2.5. Cácyếutốảnhhưởngđếnchínhsáchviệclàm.....................................................52
2.6. Khungnghiêncứuđánhgiáchínhsách việclàm.................................................56

2.7. KinhnghiệmvềchínhsáchviệclàmvàbàihọcchoTP.HCM...............................57
Chương3 .T H Ự C TRẠNGCHÍNHSÁCHVIỆCLÀMT Ừ T H Ự C T I Ễ N TH

ÀNHPHỐHỒCHÍMINH...................................................................................67
3.1. Kháiqtvềđiềukiệntựnhiên,kinhtế,xãhộiThànhphốHồChíMinh.....................67
3.2. ĐánhgiáchínhsáchviệcviệclàmcủaThànhphốHồChíMinh.............................71
3.2.1. Nộidungchínhsáchviệclàm.........................................................................71
3.2.2. Kếtquảthựchiệnchínhsáchviệclàm.............................................................79
3.2.3. Tácđộngcủachínhsáchviệclàm...................................................................91
3.3. ĐánhgiáchungvềchínhsáchviệclàmcủaThànhphốHồChíMinh......................109
Chương4 .GIẢIPHÁPHỒNTHIỆNCHÍNHSÁCHVIỆCLÀMCỦATHÀNH
PHỐHỒCHÍMINH..........................................................................................129
4.1. Bốicảnhkinhtế-xã
hộivànhữngvấnđềđặtrađốivớichínhsáchviệclàmc ủ a ThànhphốHồChíMinh......129
4.2. Quanđiểm,mụctiêuhồnthiệnchínhsáchviệclàmcủaThànhphốHồChíMinh.135
4.3. GiảipháphồnthiệnchínhsáchviệclàmcủaThànhphốHồChíMinh..1364 . 4 . Một
sốkiếnnghị..........................................................................................................149
KẾTLUẬN.......................................................................................................153
PHỤLỤC1.PHIẾUTHUTHẬPTHÔNGTIN.....................................................173
PHỤLỤC2.KẾTQUẢKHẢO SÁT....................................................................183
PHỤLỤC3.TỔNGHỢPÝKIẾN PHỎNGVẤNSÂU..........................................215

DANHMỤCCÁCTỪVIẾTTẮT

TỪVIẾTTẮT VIẾTĐẦYĐỦ

CBNV Cánbộnhânviên

CLVL Chấtlượngviệclàm

CNH,HĐH Cơngnghiệphóa, hiệnđạihóa

CSC Chínhsáchcơng

CSXH Chínhsáchxãhội

CSVL Chínhsáchviệc làm

DN Doanhnghiệp

DVVL Dịchvụviệclàm

ĐTB Điểmtrungbình

ĐTN Đàotạonghề

LLLĐ Lựclượnglaođộng

LĐTB&XH Laođộng–ThươngbinhvàXãhội

GDNN Giáodụcnghềnghiệp

KT-XH Kinhtế-xãhội

NLĐ Ngườilaođộng

NNL Nguồnnhânlực

NSDLĐ Ngườisửdụnglaođộng

TP.HCM ThànhphốHồChíMinh

TTDBNCND&TTTTLĐ Trungt â m Dựb á o nhucầunhânl ựcv à Thô

ngtinthịtrườnglaođộng

TTLĐ Thịtrườnglaođộng

SXKD Sảnxuất, kinhdoanh

DANHMỤCCÁCBẢNG, BIỂU ĐỒ

Danhmụccácbảng
Bảng2.1.Tiêuchív à c h ỉsốđánhgiáh i ệ uquảchínhsáchv i ệclàmc ủac ủaThànhphốH

ồChíMinh.........................................................................................

Bảng2.2.

CácchươngtrìnhviệclàmcủaPhilipin.................................................Bảng3.1Sựdịch

chuyểncơcấukinhtếgiaiđoạn2016–2020............................Bảng3.2.

Dânsố,laođộngThànhphốHồChíMinhgiaiđoạn2018–

2022.......Bảng3.3.Cácnhómlaođộngcầnđượchỗtrợvềviệclàm..................................

.Bảng3.4. Nguồnhỗtrợvốnvaygiảiquyếtviệclàmgiaiđoạn2018–2022........Bảng3.5.

KếtquảđàotạonghềtạiTP.HCMgiaiđoạn2018–

2022....................Bảng3.6.K ếtq u ảhỗtrợđàotạon g h ềchongườil a o độnggiaiđ o ạ n

2018–

2022.........................................................................................................................

Bảng3.7.ThôngtinkhảosátvềnhucầunhânlựcTP.HCM 2018–

2022............Bảng3.8.Kếtquảtưvấn,giớithiệuviệclàmthơngquahệthốngcácđơnvịdị

chv ụviệclàmtạiThànhphốHồChíMinhgiaiđoạn2018–

2022...........................Bảng3.9.

Lĩnhvựclàmviệccủangườilaođộngthụhưởngchínhsách................Bảng3.10.Thờigia

nngườilaođộngcóđượcviệclàmsaukhithụhưởngchínhsáchviệclàm..........................

.................................................................................

Bảng3.11.

Việclàmcủangườilaođộngsaukhiđượchỗtrợđàotạonghề..........Bảng3.12.Cơhộicóvi

ệclàmcủangườilaođộng................................................Bảng3.13.Tácđộngcủachính

sáchviệclàmđếnthờigianlàmviệccủangườil a o động...............................................

....................................................................

Bảng3.14.

Thờigianlàmviệcbìnhqn/tuầncủangườilaođộng.......................Bảng3.15.Tìnhtrạ

ngviệclàmcủangườilaođộngthụhưởngchínhsách...........Bảng3.16.Tácđộngcủachín

hsáchviệclàmđếntrạngtháiviệclàmcủangườil a o động.............................................

......................................................................

Bảng3.17.Thunhậpbìnhquân/
thángc ủangườilaođộngtrong12thángg ầnnhất...........................................................
...............................................................

Bảng3.18.Nhậnđịnhcủangườilaođộngvềtínhhiệuquảcủachínhsáchviệcl à m ..........
................................................................................................................
Bảng3.19.KếtquảthựchiệnmụctiêugiảiquyếtviệclàmcủaThànhphốHồChíMinhgiai
đoạn2018–2022............................................................................................
Bảng3.20.Nhậnđịnhcủangườilaođộngv ềnguồnnhânl ựcthựcthitíndụngưuđãitạoviệ
clàmvàhồtrợđàotạonghề.............................................................Bảng3.21.Nhậnđịn
hcủangườilaođộngvềnguồnnhânlựcthựchiệntưvấn,giớithiệuviệclàm......................
.............................................................................
Bảng3.22.
Nhậnthứccủangườilaođộngvềchínhsáchviệclàm........................Bảng4.1.
DựbáodânsốThànhphốHồChíMinhgiaiđoạn2021–2025...........

Danhmụcbiểuđồ
Biểuđồ3.1. Mứcvốnvayđápứngnhucầusảnxuấtkinhdoanhtạoviệclàm....Biểuđồ3.2.
Mụcđíchvayvốncủangườilaođộng...............................................Biểuđồ3.3.
Nghềđàotạophùhợpvớinhucầusửdụnglaođộng tạiđịaphươngBiểuđồ3.4. Việc
làmcủangườilaođộngsaukhihọcnghề..................................Biểuđồ3.5.Cơhộicóviệc
làmcủangườilaođộngsaukhitiếpcậndịchvụviệcl à m .................................................
..........................................................................

Biểuđồ4.1.Dựbáodânsốvà t ốcđộtăngdânsố đếnnăm2030trênđịabànThànhphố
HồChíMinh.........................................................................................
Biểuđồ4.2. Tỷlệ laođộngcóviệclàmphichínhthức.........................................

MỞ ĐẦU

1. Tính cấpthiếtcủađềtài
Việcl àm cóva i trịquantrọngtrongcuộcsốngcủaconngười.Việcl àm bềnvữn
gv à ổnđịnhmangl ạinguồnthun h ập,gópp h ầnnângc a o c h ấtlượngcuộcsốngchoc á n
hânvàcácthànhviêntronggiađình,đồngthờithểhiệnvịt h ếcủangườilaođộngtrongxãh
ội.Tạocơhộiviệclàmhiệuquảchongườilaođộngl à ưutiênhàngđầutrongc á c chiếnlượ
c,kếhoạchpháttriểnkinhtế-
xãhộiquốcgia.Nhữngnămqua,ĐảngvàNhànướcđãbanhànhnhiềuchínhsáchgiảiqu
yếtviệclàm,cácchínhsáchhướngđếntăngcơhộiviệclàmvànângcaochấtlượngviệclà
mchongườilaođộng.Trongđó,tíndụngưuđãitạoviệclàm,đàotạonghềvàtưvấngiớith
iệuviệclàmcholựclượnglaođộngđãpháthuyđ ư ợ chiệuquả,tácđộngtíchc ực,tạor a n
hiềuviệcl à m c ó c h ấ t l ư ợ n g ,giúpngườilaođộngchủđộnghơnkhithamgiavàothịtr
ườngl a o động,giảmt ỉ lệthấtnghiệpở thànhthịvàtăngt ỉ lệ sử dụngthờigianlaođộngởk
huvựcnơngthơn,tăngthunhập,nângcaomứcsống,gópphầnđảmbảoantồn,ổnđịnhvà
pháttriểnxãhội.Tuyvậy,chínhsáchviệclàmvẫncịnhạnchế,nộidungchínhsáchtồntại
nhiềubấtc ậ p (tínhbaophủchưac a o ,c á c c h ế đ ộ h ỗ trợcịnt h ấ p );nguồnl ựctàichính,cơ
sởvậtchấtvànguồnnhânlựctriểnkhaichínhsáchhạnchế;chưacócơchếphốikếthợptro
ngtriểnkhaichínhsáchvàothựctiễn;mộts ố chínhsáchđượcbanhànhnhưngchưacóhư
ớngdẫnthựchiện.
Thànhp h ốHồChíMinhvớivait r ị l à đ ầ utàukinht ếcủacản ư ớ c,trungt â m c ủavù
ngkinhtếtrọngđiểmphíaNam,tốcđộtăngtrưởngkinhtếcaođạt6 , 4 % giaiđoạn2016-
2020,đónggópvàoGDPc a o nh ấ tcủanước[21,tr13].TrướckhibịảnhhưởngbởidịchC
ovid-
19,mứcđónggópcủaThànhphốvàoGDPv à ngânsáchNhàn ư ớ cvớit ỉl ệtươngứnglà2
2%v à 27%.Năm2021,mặcdùchịutổnthấtnặngnềdodịchCovid-

19manglại,Thànhphốvẫnđónggóp18%vàoGDPcủac ảnướctínhtheog i á t h ựct ế,v à
mứcđónggópngânsáchnhàn ư ớ cchiếm2 3 , 2 % [125].T u y vậy,Thànhphốđangphảiđ
ốimặtv ớinhiềutháchthứcv ềviệclàm.T h ứnhất,hoạtđộngkinhtếb ịs u y g i ảms a u đạidị
chCovid-
19,nhiềuc ơ s ở sảnxuất,kinhdoanhb ịthuhẹph o ặcngưnghoạtđộngbuộcphảicắtgiảm
laođộng,làmgiatăngtìnhtrạngthấtnghiệpvàthiếuviệclàm,n ăm2021tỉl ệthấtnghiệptă
ngl ê n 6,4%,t ậptrungv à o nhómthanh

1

niên(15-
24tuổi)với14,1%gấpđơitỉlệthấtnghiệpchungtồnThànhphố,tỉl ệthiếuviệclàmlà3,
59%.Đếnn ă m 2022,tìnhtrạngthấtnghiệpt u y c ó g i ảmnhưngvẫnởmức4,19%;Thứha
i,dânsốtăngnhanh,lựclượnglaođộnglớnđãt ạốplựcđếngiảiquyếtviệclàm.Tínhđếnn
ăm2022dânsốThànhphốHồChíMinhl à 9.389.717triệungười,l ựclượngl a o độngl à 4
.609.922người,c h i ếm9 % tổngl ựclượnglaođộngc ảnướcv à c h i ếm4 6 , 6 % l ựclư
ợnglaođộngở ĐơngNambộ.Thứba,laođộnglàmviệctrongkhuvựckinhtếphichínht
hứcr ấ t lớn,chiếm46,6%lựclượnglaođộngThànhphố[13],đasốchưa
quađàotạonghề,năngsuấtlaođộngthấp,dễgặprủirovềviệclàmvàthunhậpbấpbênh;
T h ứtư,đổimớicơngnghệ,biếnđổimơitrườngvàkhíhậu,tồncầuhóaảnhhưởngđến
việclàmcủangườilaođộng,đặcbiệtđốivớithanhniên,phụnữvàc á c nhómyếuthế;Th
ứnăm,năngsuấtlaođộngthấp,mứcthunhậpcủangườil a o độngởThànhphốtuycaohơ
nsovớimặtbằngchungc ủac ản ư ớ c , nhưngvẫnkhôngđủđểbùđắpmứclạmph át v à c h i
phísinhhoạtđắtđỏởmộtđơthịlớnnhưThànhphốHồChíMinh.

Giảiquyếtc á c thácht h ứcv ềviệcl à m đ ặ tr a , ThànhphốHồChíMinhđ ã triểnkhai
nhiềugiảipháptốiưuvớimụcđíchtạoranhiềuc ơh ộ iviệcl à m tốthơn,khắcphụctìnhtrạn
gthấtnghiệpvàthiếuviệclàm,việclàmnăngsuấtthấp.C á c giảipháptậptrunghỗtrợvàt
ạođiềukiệnchongườilaođộng,trongđóưutiênnhóml a o độngmớibướcvàothịtrườngl
aođộng,laođộngyếuthế,laođộngkhuvựcnơngt h ơ n , l a o độngnữt ự tạoviệclàm,t i ế p cậ

ncơhộiviệclàmvà nângcaonănglựclàmviệc,thơngquacácchươngtrìnhtíndụngưuđ
ãitạoviệclàm,hỗtrợđàotạonghề,pháttriểnthơngtinthịtrườnglaođộng.

Cácchínhsáchđãđượcbanhànhvàtriểnkhaitrongthựctiễn,tuyvậy,chođếnn a y n
goàic á c báoc á o tổngkếtđượcthựchiệnbởic á c c ơ quanthựcthichínhsách,thìchưacó
cơngtrìnhnghiêncứuđánhgiámộtcáchhệthống,tồndiệnhiệuquảchínhsáchviệclàm
củaThànhphốHồChíMinhtiếpcậntừđốitượngthụhưởngchínhsách.Dovậy,cầ n c ó n
hữngphântích,đánhgi á mangtínhkhoahọcvềnhữngkếtquảvàtácđộngcủachínhsách
việclàm,nhận diệnnhữngthànhcơngv à hạnchế,nhữngyếutốt á c độngđếnhiệuquảchín
hsách,đ ể từđóđềxuấtcácgiảipháphồnthiệnchínhsáchtrongthờigiantới.Xuấtphátt
ừnhữnglýdotrên,tácgiảchọn“ChínhsáchviệclàmtừthựctiễnThành

2

phốHồChíMinh”l à m đ ề tàiluậnántiếnsĩchunngànhChínhsáchcơng.Luậnánnghiê

ncứunhằmmụcđíchđónggópvàocơsởlýluậnvàthựctiễnliênquanđếnhiệuquảcủac á c

biệnphápchínhsáchviệclàmchongườilaođộngc ủaThànhphốHồChíMinhtrongthời

giansắptới.

2. Mụcđíchvànhiệmvụnghiêncứu

Mụcđíchnghiêncứu

Mụcđíchnghiêncứucủaluậnánt ậptrungvàonghiêncứuđánhgiákếtquảvàtácđộn

gcủachínhsáchv i ệclàm;l à m r õ nhữngthànhtựu,hạnchế,ngunnhânhạnchế,từđóđ

ềxuấtcácgiảipháphồnthiệnchínhsáchviệclàmc ủaThànhphốHồChíMinhđếnnăm2

030.

Nhiệmvụnghiêncứu

Đểđạtđượcmụcđíchnghiêncứunêuởtrên,luậnánđặtracácnhiệmvục ầnthựchiệ

n,như sau:

Thứnhất,tổngquancáccơngtrìnhnghiêncứutrongvàngồinướccónộidungliên

quanđếnvấnđềlaođộng,việclàm,chínhsáchviệclàm,tácđộngcủachínhsáchv i ệclàm;t

r ê n cơsởđóh ệ thốnghóanhữngvấnđềl ý luậnvàthựctiễnliênquanđếnchínhsáchviệclà

mđãđượcnghiêncứuvànhữngvấnđềcầntiếptụcnghiêncứuởThànhphốHồChíMinh.

Thứhai,làmrõ cơ

sởlýluậnvềchínhsáchviệclàm,trongđótậptrungxâydựngkhungnghiêncứuđánhgiákế

tquảvàtácđộngcủachínhsáchviệclàmc ủaThànhphốHồChíMinh.

Thứba,khảosát,phântích,đánhgiákếtquảvàtácđộngcủachínhsáchviệc của

ThànhphốHồChíMinh.

Thứtư,đềxuấtcácgiảipháphồnthiệnchínhsáchviệclàm,tạocơsởchoviệcnângc

aohiệuquảchínhsáchcủaThànhphốHồChíMinhđếnnăm2030.

3. Đốitượngvàkháchthểnghiêncứu

Đốitượngnghiêncứu

Đốitượngnghiêncứucủaluậnánlàchínhsáchviệclàm cấpTỉnh–

ThànhphốHồChíMinh.

Kháchthểnghiêncứu

Cánbộ,cơngchức-

nhữngngườithamgiavàoqtrìnhxâydựngvàthựchiệnchínhsáchviệc

làmcủaThànhphốHồChíMinh.

Cácchuyêngia,nhànghiêncứuvềchínhsáchviệclàmcủaTP.HCM.
Đốitượngchínhsáchviệclàm:Đốitượngthụhưởngchínhsách(ngườilaođộng)và
cáctổchứctrunggian(CơsởGiáodụcnghềnghiệp,TrungtâmDịchv ụviệclàm,Ngânhà
ngChínhsáchxãhộichinhánhTP.HCM)tạiTP.HCM.
4. Phạmvinghiêncứu
Vềnộidung
Chínhsáchviệclàmcónộihàmrấtrộngliênquanđếncáclĩnhvựckinhtế-
x ã h ộivàc ó thểnghiênc ứudướinhiềug ó c độtiếpcậnkhácnhau.L u ậnánkhơngđisâu
vàonghiênc ứuqtrìnhxâyd ựnghaytổc h ứct h ựchiệnchínhsáchv à cũngkhơngnghi
êncứutấtc ảcáchợpphầncủachínhsáchviệclàm.Trongphạmvinghiêncứucủaluậnán,tá
cgiảchỉtậptrungnghiêncứuđánhgiák ế t quảvàtácđộngcủachínhsáchviệclàmtrongkh
nkhổvàphạmvichínhsáchxãhộidochínhquyềnThànhphốHồChíMinh

banhànhvàthựchiện.
Vềchínhsách:Luậnántậptrungvào03nhómchủyếugồm:Tíndụngưuđ ã i tạoviệ
clàm;HỗtrợđàotạonghềvàHỗtrợpháttriểnthơngtinthịtrườngl a o động.
Vềnộidung:Luậnántậptrungvào02yếutố,gồm:Đánhgiákếtquảthựchiệnchínhs
áchvàtácđộngcủachínhsáchđếntạocơhộicóviệclàmvànângc a o chấtlượngviệclàmc
hođốitượngthụhưởngchínhsáchviệclàmcủaThànhphốHồChíMinh.
+Vềkếtquảthựchiệnchínhsách:Luậnánxácđịnhsốngườilaođộngtiếpc ậntíndụn
gưuđãitạ oviệclàmvàsốviệclàmđượctạor ahoặcduytrìsaukhitiếpc ậntíndụngưuđ ã i ;
Sốngườilaođộngtiếpcậnhỗtrợđàot ạ onghềv à sốngườitìmđ ư ợ cv i ệcl à m ho ặcchuyển
việclàmsaukhihọcnghề;Sốngườilaođộngtiếpcậnđượcthơngtinthịtrườnglaođộngv
àsốngườicóđượcviệclàms a u khiđược tưvấn, giớithiệuviệclàm.
+Vềt á c độngc ủachínhsách:Luậnánđánhg i á tácđ ộ ngc ủat ừngnhómbiệnpháp,
gồm:Tíndụngưuđãitạoviệclàm,hỗtrợđàotạonghềvàhỗtrợpháttriểnthơngtinthịtrườn
glaođộngđếnviệctạocơhộicóviệclàmvànângcaochấtlượngviệclàmchođốitượngth
ụhưởngchínhsách việclàmcủaTP.HCM.

Vềgiảipháp:Cácnhómgiảiphápvàkiếnnghịtậptrungvàohồnthiệnnộidungchín
hsáchdochínhquyềnTP.HCMbanhành,tạocơsởchoviệcnângcaohiệuquảchínhsáchv
iệclàmcủaTP.HCMđếnnăm2030.

Vềkhơnggian
Luậnánnghiênc ứuđánhgiáchínhsáchv i ệcl à m c ủaThànhp h ốHồChíMinh.
Vềthờigian
NghiêncứuchínhsáchviệclàmcủaThànhphốHồChíMinhgiaiđoạn2018
-2022vàđềxuấtcácgiảipháphồnthiệnchínhsáchđếnnăm2030.
5. Nộidungnghiêncứuvàcâuhỏinghiêncứu
Nộidungnghiêncứu
Nghiênc ứuđánhgiáchínhsáchv i ệ cl à m c ủaThànhp h ốHồC h í Minh,luậnántậ
ptrunglàmrõcácyếutốcơbảnnhưsau:
Nộidung1.Làmr õ c ơ sởlýluậnvềchínhsáchv i ệclàm;x á c địnhkhungnghiêncứu

đánhgiákếtquả vàtácđộngcủa chínhsáchviệclàm.
Nộidung2.Phântíchthựctrạngcácvấnđềvềđiềukiệntựnhiên,kinhtế,x ã hộiliênq
uanđếnchínhsáchviệc làmcủaThànhphốHồChíMinh.
Nộidung3.NghiêncứuđánhgiáthựctrạngchínhsáchviệclàmcủaThànhphốHồC
híMinhtrên02nộidungcơbảngồmkếtquảthựchiệnchínhsáchvàt á c độngcủachínhsá
chđếnđốitượngthụhưởng.
Nộidung4.Đềxuấtcácgiảipháphồnthiệnchínhsách,tạo
cơsởchoviệcnângcaohiệuquảchínhsáchviệclàmcủaTP.HCMđếnnăm2030.
Câuhỏinghiêncứu
Nghiêncứucácnộidungnêuởtrênnhằmtrảlờichocáccâuhỏisau:
Câuhỏi1.Chínhsáchviệclàmđượctriểnkhaicóđạtđượcmụctiêumongđợic ủ a nh
àhoạchđịnhchínhsáchh a y khơng?
Hayn ó i cáchkhác,thựchiệnchínhsáchviệclàmcómanglạithànhcơngtrongviệctạocơ
hộicóviệclàmvànângcaochấtlượngviệclàmchođốitượngthụhưởngkhơng?
Câuhỏi2.Nhữngtácđộngcủachínhsáchviệclàmđốivớiđốitượngthụhưởngvàđố
ivớigiảiquyếtviệclàmcủaTP.HCMlàgì?
Câuhỏi3.Nhữngyếutốnàoảnhhưởngđếnkếtquảvàtácđộngcủachínhsáchviệclà
mcủaThànhphốHồChíMinh?

Câuhỏi4 .Cầncónhữnggiảiphápnàođểnângcao hiệuquảchínhsáchviệclàmcủa

ThànhphốHồChíMinh?

Đâylàmộtsốcâuhỏimànghiêncứuđánhgiáchínhsáchviệclàmcầntrảl ờinhằmki

ểmtrakếtquảvàtácđộngcủachínhsáchsaukhiđượctriểnkhaivàot h ựctiễn.Nghiêncứu

nàyc u n g c ấpthơngtinđ ầ uv à o c ó giátrịchoviệchồnthiệnchínhsáchv i ệcl à m nhằmgi

ảiquyếttháchthứcvềtìnhtrạngthấtnghiệp,thiếuviệclàmvà việc

làmnăngsuấtthấpđangtồntạiởTP.HCM.

Giảthuyếtnghiêncứu

Giảthuyết1:ChínhsáchviệclàmcủaTP.HCMcótínhbaophủcao,tạocơhộichom

ọingườilaođộngcónhucầuviệclàmtiếpcậnđượcchínhsách.

Giảithuyết2.Chínhsáchv i ệcl à m c ủaTP.HCMt á c độngtíchc ựcđếncơhộicóviệc

làmcủa đốitượngthụhưởng.

Giảthuyết3.ChínhsáchviệclàmcủaTP.HCMtácđộngtíchcựcđếntrạngtháiviệcl

àmcủađốitượngthụhưởng(gianlàmviệctănglên,cóviệclàmphùhợpvớibảnthânvàc

ơhộithăngtiếntrongcơngviệc).

Giảthuyết4.ChínhsáchviệclàmcủaTP.HCMtácđộngtíchcựcđếnthunhậpcủa

đốitượngthụhưởng.

6. Phươngphápnghiêncứu

6.1. Phươngpháptiếpcận

Từcác vấnđềđặtraởtrên,

luậnánchọn03quanđiểmtiếpcận,gồm:Đánhg i á hiệuquảchínhsách;tiếpcậnhệthống

vàquanđiểmvềquyềnconngười.

Đánhgiáhiệuquảchínhsáchcơng:Đánhgiáhiệuquảl à việcđánhgiámứcđộmàm

ộtchươngtrình,chínhsáchhoặccanthiệpđạtđượccácmụctiêuhoặcmụcđíchdựkiến[19

9].Mụcđíchchínhcủađánhgiáhiệuquảlàđolườngk ế t quảvà

tácđộngcủamộtchươngtrìnhnhằmxác

địnhliệuchươngtrìnhđócómanglạikếtquảmongmuốnvàđápứngnhucầucủanhómđối

tượngmụctiêuh a y khơng.Ápdụngquanđiểmđánhgiáhiệuquảchínhsáchcơngtrongn

ghiêncứunàynhằmtrảlờicáccâuhỏi,gồm:Mứcđộbaophủcủachínhsáchviệc

làmn h ư t h ế nào?

Việctăngcườngvốnv a y ưuđãic ó giúpngườilaođộngtạor a nhiềuviệclàmchobảnthân

vàcộngđồngvàtăngthunhậptừcơngviệckhơng?

Hỗtrợđàotạonghềcógiúpđốitượngthụhưởngchínhsáchnângcaonănglựcl à m việc,c

ó khảnăngtìmv i ệ clàmh o ặcchuyểnviệclàmp h ù h ợp,tăngnăng

6

suấtlaođộngvàtăngthunhậpkhơng?

HỗtrợpháttriểnthơngtinTTLĐcógiúpNLĐt ì m việctiếpcậnthơngtinvi ệclàmtrống,
giúptăngk hả năngtìmđượcviệcl àm phùh ợpkhơng?
Vớicáchtiếpcậnnghiêncứuvềđánhgiáhiệuquả,CSVLtrởthànhnhữngbiếnsốđộclậpv
àcáctácđộngvềcơhộicóviệclàmvàchấtlượngviệclàmlàcácbiếnphụthuộc.

Tiếpcậnhệthống:Chínhsáchviệclàmkhơngphảilàmộtchínhsáchhaychươngtrì
nhriênglẻ,màlàtổnghợpcủahệthốngcácchínhsáchKT-
XHliênquanđếnc á c vấnđ ề v ềv i ệcl à m v à giảiquyếtv i ệclàm.C á c chínhsáchn à y k
hơngphảiđơnthuầnl à mộttậphợpcácchínhsáchmàc ó mốiliênhệphụthuộc,tươngtác
v à ảnhhưởngqualạicùnghướngđếnmụct i ê u chungl à giảiquyếtvấnđềviệclàmđangtồ
ntại(thấtnghiệp,thiếuviệclàmvàviệclàmthunhậpthấp).Dovậy,nghiêncứuđánhgiá
chínhsáchviệclàmcầnphảixemxéttrongmộthệthốngcácchínhsáchviệclàmgồmtínd
ụngưuđãitạoviệclàm,hỗt r ợđàotạonghề, hỗtrợpháttriểnthơngtinthịtrườnglaođộng.

Quanđiểmvềquyềnconngười:Quanđiểmnàychorằng,mọingườicósứcl a o động
đềucóquyềncóviệclàm.Đólàmộttrongnhữngquyềncơ bảncủaconngười.Conngười
đượctựdotronglaođộnglàđiềucơbảnđểgiảiphóngs ứclaođộngvàkhaitháctriệtđểti
ềmnăngconngười.QuyềnlaođộngvàđảmbảocóviệclàmcủaNLĐđãđượckhẳngđịnh
trongHiếnphápnướcCộnghịaXãhộiChủnghĩaV i ệ tNam“Cơngdânc ó q u y ềnl à
m việc,l ựac h ọnn g h ềnghiệp,việcl à m v à nơilàmv i ệ c ” v à Nhàn ư ớ ccần“Khuyế
nkhích,t ạ o điềukiệnđểtổchức,cánhântạoviệclàmNLĐ”[61].Quyềnnày
đãđượccụthểhóatrongB ộLuậtlaođ ộ n g đầutiênở n ư ớ cta.Gầnđây,nghiêncứuCSVLt
ừgócđ ộ quyềnconngười,tổchứcLaođộngQuốctếhướngđếnưutiêntạoviệclàmchon
hữngđ ố i tượngyếut h ếv ềmặtx ã h ội(ngườikhuyếtt ậtv à mộts ốnhómđốitượngkhác).
Tuynhiên,trênt h ựct ếđ ả mb ảoquyềnc ó việcl à m c h o NLĐcònl à vấnđ ề tháchthứcv à l
àbàitốnphứctạp,khókhănởnướctanóichungv à TP.HCMnóiriêng.Phấnđấuđểđảm
bảoquyềncóviệclàmcủaNLĐlàmộtqtrình,nóchỉđượcthựchiệnđầy
đủtừngbướcthơngquachínhsáchcủanhàn ư ớ cphùhợpvớitừngthờikỳnhấtđịnh[18].
Vậndụngquanđ i ể mquyềnconngườitrongnghiêncứuđánhgiáCSVLnhằmt r ảl ờicâuh
ỏi:Chínhsáchviệcl à m cóbảođảmquyềncóviệclàmchongườilaođộngkhơng?

Chínhsáchviệc

7

làmc ó tínhđ ế n ưutiêng i ả iquyếtviệclàmc h o c á c nhómđốitượngkhókhăntrongtiếpc
ậnviệclàmhaykhơng?

6.2. Phươngphápnghiêncứu
Đềtàisửdụngphươngphápnghiêncứuđịnhlượngkếthợpphươngphápđịnhtínhđ
ểnghiêncứuđánhgiáCSVLcủa TP.HCM.
6.2.1. Phươngphápnghiêncứuđịnhlượng:Sửdụngkỹthuậtđiềutrakhảosát.
Địađiểmk h ảosát:Đốitượngt h ụhưởngCSVLr ấtrộng(baog ồmđốitượngthụhư
ởngtíndụngưuđãitạoviệclàm,hỗtrợđàotạonghề,hỗtrợthơngtinthịtrườnglaođộng),đ
a dạngv ềthànhp h ần,phânb ốr ảir á c ở khắpc á c địabàntạiTP.HCMv à c ó sựbiếnđộngk
hálớnnênviệctìmkiếm,cậpnhậtdanhsáchđểchọnmẫux á c s u ấtr ấtkhókhăn,d o v ậ y,l
u ậnánđ ã sửdụngphươngphápchọnmẫuthuậntiện(phixácsuất).Đểđảmbảocỡmẫu,0
6quận,huyệng ồmquận1,5,7,8,huyệnNhàBèvàhuyệnCủChiđượclựachọnđểthựchi
ệnkhảosát.Lýdotácgiảchọnkhảosáttại06quận,huyện,vìđâylàcácđịabànđ ạ idiệnc
ho03khuvựccủaTP.HCM,đólà:(i)Khuv ựcn ộithànhhiệnhữu(Quận1,5);
(ii)Khuvựcnộithànhpháttriển(Quận7,8)và(iii)Khuvựcngoạithành(huyệnNhàBèvà
CủChi).
Đốitượngvàquymơmẫukhảosát:Đốitượngkhảosátgồm02nhómlà(i)Ngườilao
độngvà(ii)Cánbộnhânviênthựchiệnchínhsáchviệclàm.
Vềngườilaođộng:Tácg i ảkhảosát02nhómgồmn g ư ờ i laođộngthụhưởngchính
sáchvàngườilaođộngkhơngthụhưởngchínhsáchnhưngcóđặcđ i ể m tươngtựNLĐt
hụhưởngchínhsách.TrêncơsởdanhsáchđốitượngthụhưởngCSVLv à đ ố i tượngkh
ơngt h ụhưởngchínhsáchdoc á c đ ị a phương(đượcl ựachọnkhảos át ) cungcấp,t á c g
i ảđ ã chọnr a 750ngườilaođộngđểkhảosát,trongđó550ngườilaođộngthụhưởngCSV
Lvà200ngườilaođộngkhơngthụhưởngchínhsách.Saukhiloạibỏnhữngphiếukhơng
đảmbảochấtlượngcịnlại650phiếuđượcđưavàoxửlý.Mẫuđượcphânbốnhưsau:

(i)Đốitượngthụhưởngchínhsáchviệclàm,gồm:485người(trongđó,thụhưởngtíndụn
gưuđãit ạ ov i ệcl à m l à 1 5 5 người,hỗt r ợhọcnghềl à 160người,h ỗtrợthôngtint h ịtrư
ờngl ao độngl à 170ngườingườiv à (ii)Đốitượngkhơngt h ụhưởngchínhsáchviệclàm
l à 165người.Lýd o tácg i ảchọncỡmẫul à 750vì,

8

thơngthườngkíchcỡmẫuđiềutraphảilớnhơnhoặcbằng100vàtốithiểutínhtheocơngth

ứcn=5xk(klàbiếnquansát)

[224].Luậnáncó42biếnquansát,d o vậycỡmẫutốithiểuphảilàn=5x42= 210.

Cỡmẫuluậnánkhảosátlà750v à phiếuthuvềhợplệlà650phiếulớnhơn210.

Đốivớicánbộnhânviên(CBNV):SaukhiràsốttồnbộCBNVquảnlýv à thựchi

ệnCSVLtạicácđơnvị,tổchức,gồm:CấpSở(SởLaođộngThươngbinhvà Xãhội,SởN

ơngnghiệpvà PháttriểnNơngthơn)và 06Quận/

huyện;Trungtâmgiáodụcthườngxun;TrungtâmDịchvụviệclàmcấpThànhphốv à

quận,huyện;cánb ộPhụn ữ;cánbộĐồnthanhniên;CBNVNgânhàngCSXHtạicácph

ịnggiaodịchtại06quận/

huyện,mỗiđơnvịtácgiảkhảosát02CBNVphụtráchtrựctiếplĩnhv ự c l a o động-

việclàm.Phiếukhảosátđ ư ợ cphátralà150phiếuvàphiếuthuvềhợplệlà122phiếu.

Nộidungkhảosát

Đốivớicánbộ,nhânviên:Nộidungkhảosáttậptrungvàothuthậpcácýkiếnđánhgi

ávềnộidungchínhsách,kếtquảthựchiệnchínhsáchvàtácđộngc ủachínhsáchđếntìnht

rạngviệclàm,t h u nhậpvàđờisốngc ủangườilaođộng,

nhữnghạnchế,khókhăntrongqtrìnhtriểnkhaiCSVL vàothực tiễn.

Đốivớingườilaođộng:N ộidungkhảosáttậptrungvàothuthậpnhữngthơngtinliên

quanđếnđặcđiểmcánhân(giớitính,tuổi,trìnhđộhọcvấn,trìnhđ ộ đàotạo),việclàm,tiế

pcậnchínhsáchviệclàm,tácđộngcủaCSVLđếncơhộicóviệclàmvàcảithiệnchấtlượng

việclàmsaukhithụhưởngchínhsách.

Kỹthuậtkhảosát:

(i)ĐốivớiCBNV,t ác giảgửiphiếukhảosátđếncác CBNVphụtráchlĩnhvựclaođộng

-việclàm,sau khiCBNVtrảlờiphiếusẽg ửilạichotácgiảtậphợp;

(ii)Đốivớingườil a o đ ộ ng,c ó haihìnht h ứckhảosát:

(i)TácgiảgửiphiếuđếnchoCBNVtạicácxã,phườngvàthịtrấn.CBNVđ ị a phươngsẽđ

ếngặptừngngườilaođộngtheodanhsáchđã

lậpđểkhảosátvàthuphiếu,sauđóphiếusẽchuyểnvềchotácgiảtậphợpvà(ii)Tácgiảtậph

uấnchomộtb ộphậnsinhviên,sauđón h ờ CBNVt ạiđ ị a phươngd ẫ n đườngđếngặptừn

gNLĐtheodanhsáchđãđượclậpđểphỏngvấntrựctiếp.

Thờigiankhảosát:Thờigianthựchiệnkhảosáttừtháng4/2023đếntháng06/2023.

Đặcđiểmmẫukhảosát
Đốivớicánbộ,nhânviên
Khảosát122CBNVhoạtđộngtrongcáclĩnhvựclaođộng,việclàm,đàot ạonghề.
Trongđó,4CBNVphụtráchlaođộng,việclàm,đàotạonghềcấpSở;1 5 CBNVphụtrách
lĩnhvựclaođộng,việclàm,đàotạonghềcấpquận/huyện;4 8 CBNVphụtráchlĩnhvực
laođộng,
việclàm,đàotạonghềcấpxã/phường/thịtrấn;16CBNVHộiphụnữcáccấp;4CBNVNg
ânhàngChínhsáchxãhộicáccấp;9 CBNVTrungt â m DVVLv à TrungtâmD ựb á o n
huc ầunhânl ựcv à ThơngtinthịtrườnglaođộngTP.HCMvà26CBNVthuộccáctổchức
chínhtrị
- xãhội, đồnthể.
Nộidungkhảosáttậptrungvàođánhgiánộidung,kếtquảthựchiệnchínhv à t ác độ
ngcủachínhsáchđế ntìnhtrạngviệclàm,t h u nhậpvàđờ isốngcủaNLĐ,nhữnghạnchế
, khókhăntrongqtrìnhtriểnkhaiCSVL vàothựctiễn.

Đặcđiểmmẫukhảosátcánbộnhânviên

TT Đốitượng Tầnsố Tỷlệ
1 Cánbộphụtráchlĩnh vựclaođộng,việclàmvà 4 3,3
đàot ạonghềcấpSở, ngành
2 CBNV phụtráchlaođộng, việclàmvà 15 12,3

đàotạonghềc ấpquận/huyện
3 48 39,3
CBNV phụtráchlaođộng, việclàmvà 16 13,1
4 đàotạonghềc ấpxã/phường/thịtrấn 3,3
5 CBNV Hộiphụnữcáccấp 4
6 7,4
CBNV NgânhàngChínhsáchxãhộicáccấp 9
7 21,3
Tổng CBNVTrungtâmdịchvụviệclàmvàTrungtâmDựbáonh 26 100.0
uc ầunhânlựcv à Thôngtint h ịtrườnglaođộngThànhph 122
ốHồChíMinh
Khác

Nguồn:Tácgiảtổnghợp

Đốivớiđốitượngthụ hưởngchínhsách(ngườilaođộng)
Vềgiớitính:Nữcó375người(57,7%);Namcó275người(42,3%).
Vềđộ tuổi:Từ15 đếndư ớ i25 tuổichiếm25,2%;Từ25-
35 tuổichiếm49,1%;Từ36đến45tuổichiếm21,2%vàtrên45tuổichiếm4,5%.

Vềtìnhtrạngsứckhỏe:Rấttốtl à 114người,chiếm17,5%;Tốtl à 398người,
chiếm61,2%;Bìnhthườnglà138người, chiếm21,2%.

Vềtrìnhđộhọcvấn:Dướitrunghọcc ơ s ở l à 8 4 người,c h i ếm12,9%;Trungh ọc

c ơ s ở là216người,chiếm3 3 , 2 % v à Trungh ọcphổthơngl à 350người, chiếm53,8%.

Vềtrìnhđộđàotạo:Chưaqua đàot ạ onghềl à 236người,chiếm36,3%;Đàotạong

h ềdưới03thángl à 317người,c h i ếm48,8%;Đàot ạ on g h ềt ừ3 -

6thángl à 31người,chiếm4,8%;C a o đẳngnghề/

caođẳngl à 3 0 người,chiếm4,6%;Đạihọcvàsauđạihọclà36người,chiếm5,5%.

Đặcđiểmmẫukhảosátngườilaođộng

TT Giátrị Tầnsố Tỷlệ

3 Giớitính 375 57,7
275 42,3
Nữ
164 25,2
Nam 319 49,1
138 21,2
4 Độtuổi 29 4,5

Từ15đếndưới25tuổi 114 17,5
398 61,2
Từ25đến35tuổi 138 21,2

Từ36đến45 84 12,9
216 33,2
Trên45tuổi 350 53,8

6 Tìnhtrạngsứckhỏe 236 36,3
317 48,8
Rấttốt 31 4,8
30 4,6
Tốt 36 5,5

Bìnhthường 155 31,95
160 32,99
8 Trìnhđộhọcvấn 170 35,05
165 100
Dướitrunghọccơsở

Trunghọccơsở

Trunghọcphổthơng

9 Trìnhđộnghề

Chưaquađàotạonghề

Đàotạonghề dưới3tháng

Đàotạonghềtừ3 -6tháng

Caođẳngnghề/Caođẳng

Đạihọcvàsauđạihọc

11 Thụ hưởngchínhsách
Tíndụngưuđãitạoviệclàm
Hỗtrợđàotạonghề
Hỗtrợpháttriểnthịtrườnglaolaođộng

12 Khơngthụhưởngchính sách

Nguồn:Tácgiảtổnghợp