BỆNH HỌC TIM MẠCH
TÀI LIM TNG HP DCH
Gii thiu Information Mc lc
Biên son ebook : Lê Đình Sáng
I HC Y KHOA HÀ NI
Trang web : www.ykhoaviet.tk
Email : ,
n thoi : 0973.910.357
THÔNG TIN
THÔNG BÁO VỀ VIỆC XUẤT BẢN BÁCH KHOA Y HỌC 2010 :
Theo yêu cu và nguyn vng ca nhiu bc, khác vi Bách Khoa Y Hc các phiên bc, bên
cnh vic cp nht các bài vit mi và các chuyên khoa mi cách thc trình bày, Bách
Khoa Y Hc chia ra làm nhiu cun nh, mi cun bao gm mt ch ca Y H s
giúp bc tit kic thi gian tra cu thông tin khi cn. Tác gi t c
nhng ý kic gi trong thi gian qua. Tt c các cun sách ca b sách
Bách Khoa Y Hc 2010 bc có th tìm thy và ti v t trang web www.ykhoaviet.tk
Sáng xây dng và phát trin.
ỦNG HỘ :
Tác gi i s ng h v m giúp cho Bách Khoa Y Hc phát
trin t
Mi tm lòng ng h cho vic xây dng mt website dành cho vic ph bin tài liu hc tp và ging dy
Y Khoa ca các cá nhân và Doanh nghip xin gi v :
N VIT NAM
Tên tài kho
S tài khon : 5111-00000-84877
CẢNH BÁO :
TÀI LIU NÀY CH MANG TÍNH CHT THAM KHO nhm mu bit v Y khoa.
Tuyc t ý áp d ch u tr bnh, nht
là vi nhi không thuc nghành Y . Tác gi ebook này không chu bt c trách nhim gì liên quan
n vic s dng thông tin trong cu áp dng vào thc tin ca b
tm t nhiu tác gi khác nhau, nhiu cuc kim chng , vì th mi thông tin
trong cuu ch mang tính chi . Cuc phân phát min phí vi mc
di, bt c n vii, chnh sa, in n
cun sách này vào bt c thu là bt hp l . Ni dung cun ebook này có th c thay
i và b sung bt c lúc nào mà không cc.
GIỚI THIỆU
Bm , biên dch và tng hp vi mp mt ngun tài liu
tham kho hu ích cho các bn sinh viên y khoa, và tt c nhng ai có nhu cu tìm hiu, nghiên cu, tra
cu , tham kho thông tin y hc.
sách mng da trên ngun tài liu ca cng , không mang mc
li, không gn vi mi bt k hình thc khi s dng
b sách này bn phng ý vi nhu kin sau . Nng ý , bn không nên tip tc s
dng sách :
Bn tay bn , hoàn toàn da trên tinh thn t nguyn ca bn. Không có bt
k sc, mi gi hay liên kt nào gia bn và tác gi b sách này.
Ma b phc v công tác hc tp cho các bn sinh viên Y khoa là chính, ngoài ra nu
bn là nhi t s dng b u tham
kho thêm .
Mi thông tin trong b u ch m chng bi
bt c t, Nhà xut bn hay bt c m liên quan nào . Vì vy, hãy
luôn cn trc khi bn chp nhn mp trong b sách này.
Tt c các thông tin trong bm, tuyn chn, phiên dch và sp xp theo trình t
nhnh . Mi bài vit dù ngn hay dài, dù hay dù d u là công sc ca chính tác gi bài vit
Lê Đình Sáng ch m và phiên dch, nói mi giúp chuyn ti nhng
thông tin mà các tác gi bài vin tay các bn .
B sách này là tài lim và dch bi mt sinh viên Y khoa ch không phi là m tin s
hay mt chuyên gia Y hc dày dn kinh nghi có rt nhiu li và khim khuyt không
c , ch quan hay khách quan, các tài liu b trí có th p lý , nên bên cnh vic thn
trc khi thu nhn thông tin , bc k phn mc lc b sách và phng dn s
dng b s dng b sách này mt cách thun tin nht.
Tác gi b n t này không chu bt c trách nhin vic s dng sai m
gây hu qu không tt v sc khe, vt cht, a bn và bnh nhân ca bn .
Không có chuyên môn , không phi là nhân viên y t , b s dng nhng thông tin
có trong b chu tr. T c ti này, các thy thuU TR BNH NHÂN
ch không phi lU TR BNH. Mi bnh là mt thc th c l
vic bê nguyên xi tt c mi thông tin trong b sách này vào thc tin s là mt sai lm ln . Tác gi s
không chu bt c trách nhim gì do s bt cn này gây ra.
Vì là b sách cng, to ra vì mng, do cng , b sách này có phát tri
hay không mt phn rt ln, không ch da vào sc lc, s kiên trì ci to ra b sách này , thì
nhng, góp ý, b sung, hiu chnh cng lc to l b
n. Vì mt mc tiêu tr thành mt b sách tham kho y khoa tng hp phù hp vi
nhu cu và tình hình thc tic y t nói riêng và trong cuc sng nói chung . Tác gi b sách
mong mi bc nhng lng, nhng tài liu quý mà bn
mun san s cho cng , vì mt c nim mong mi mà khi bu
xây dng b sách này , tôi vi .
Ni dung b sách này, có th ch t thm nhnh trong quá kh và hin ti hoc
n. Trong thi cách mng khoa hc công ngh tin nay,
không ai biu nhng kin thc mà b áp d
tr li câu hi này, ch có chính bn thân bn , phi luôn luôn không ngng-T MÌNH-cp nht thông
tin mi nht trong mc ci sc y khoa. Không ai có th, tt nhiên b
sách này không thn.
Nghiêm cấm s dng b i bt k mu nào, i hóa sn
phi bt c b sách này không phi là tác gi bài vit ca b sách ,
t rt nhiu công sc, thi gian, và tin b to ra nó, vì li ích chung ca cng. Bn
phi chu hoàn toàn trách nhim vi bt k vic s dng sai m ni dung b
sách này nêu ra.
Mi lý thuyu ch là màu xám, mt cun sách hay vn cun sách là lý thuyt, ch có thc t
cuc sng mi là cun sách hoàn ho nht, n không phc gi mà là din viên chính. Và
Bách Khoa Y H là mt ht thóc nh, vic s d xào nu hay nhân ging là hoàn toàn
tùy thuc vào bn i to ra ht thóc này s vui mc truyng l tip
tc c gng nu bit rng chính nh bn mà bii không còn phi x ch cu tr.
Mn b sách xin gi v cho tác gi a ch trên. Rt mong nhn
hi t các bc gi các phiên b
Kính chúc bc, gia quyn và toàn th i Vic sng trong khe mnh, cuc sng
ngày càng m no hnh phúc.
Đô Lương, Nghệ An. Tháng 8/2010
ABOUT
ebook editor: Le Dinh Sang
Hanoi Medical University
Website: www.ykhoaviet.tk
Email: ,
Tel: 0973.910.357
NOTICE OF MEDICAL ENCYCLOPEDIA PUBLICATION 2010:
As the request and desire of many readers, in addition to updating the new articles and new specialties,
as well as changes in presentation, Medical Encyclopedia 2010 is divided into many small ebooks, each
ebook includes a subject of medicine, as this may help readers save time looking up informations as
needed. The author would like to thank all the critical comments of you all in the recent past. All the
books of the Medical Encyclopedia 2010 can be found and downloaded from the site www.ykhoaviet.tk
,by Le Dinh Sang construction and development.
DONATE
The author would like to thank all the financially support to help the Medical Encyclopedia are
developing better and more-and-more useful.
All broken hearted support for building a website for the dissemination of learning materials and
teaching Medicine of individuals and enterprises should be sent to:
Bank name: BANK FOR INVESTMENT AND DEVELOPMENT OF VIETNAM
Bank Account Name: Le Dinh Sang
Account Number: 5111-00000-84877
DISCLAMER :
The information provided on My ebooks is intended for your general knowledge only. It is not a
substitute for professional medical advice or treatment for specific medical conditions. You should not
use this information to diagnose or treat a health problem or disease without consulting with a qualified
health professional. Please contact your health care provider with any questions or concerns you may
have regarding your condition.
Medical Encyclopedia 2010 t
warranty, express or implied. Lê Sáng specifically disclaims any implied warranties of merchantability
and fitness for a particular purpose. In no event will be liable for any damages, including but not limited
to any lost or any damages, whether resulting from impaired or lost money, health or honnour or any
other cause, or for any other claim by the reader. Use it at Your risks !
FOR NON-COMMERCIAL USER ONLY .
YOU ARE RESTRICTED TO adapt, reproduce, modify, translate, publish, create derivative works from,
distribute, and display such materials throughout the world in any media now known or hereafter
FOREWORD
aim of providing a useful
source of reference-material to medical students, and all who wish to learn, research, investigate to
medical information.
Just a set of open-knowledge, based on community resources, non-profit purposes, not associated with
commercial purposes under any kind, so before you use this books you must agree to the following
conditions. If you disagree, you should not continue to use the book:
This book is to provide to you, completely based on your volunteer spirit. Without any negotiation,
bribery, invite or link between you and the author of this book.
The main purpose of these books are support for studying for medical students, in addition to others if
you are working in health sector can also use the book as a reference.
All information in the book are only relative accuracy, the information is not verified by any law agency,
publisher or any other agency concerned. So always be careful before you accept a certain information
be provided in these books.
All information in this book are collected, selected, translated and arranged in a certain order. Each
Sáng was only a collectors in other words, a person to help convey the information that the authors
have provided, to your hand. Remember the author of the articles, if as in this book is clearly the
release of this information you must specify the author of articles or units that publish articles.
This book is the material collected and translated by a medical student rather than a professor Doctor
experienced, so there may be many errors and defects unpredictable, subjective or not offices,
documents can be arranged not reasonable, so besides carefull before reading information, you should
also read carefully the contents of the material and the policy, manual for use of this book .
The author of this e-book does not bear any responsibility regarding the use of improper purposes, get
bad results in health, wealth, prestige of you and your patients.
7. Not a professional, not a health worker, you are not allowed to use the information contained in this
book for diagnosis and treatment. Ever, the physician treating patients rather than treatment. Each
person is an independent entity and completely different, so applying all information in this book into
practice will be a big mistake. The author will not bear any responsibility to this negligence caused.
8. As is the community material, these books could be developed or not are not only based on their
strength and perseverance of the author of this book , the contribution, suggestions, additional
adjustment of the reader is great motivation for this book keep developed. Because a goal of becoming
a medical reference books in accordance with general requirements and the practical situation in the
health sector in particular and life.
9. The contents of this book, may only correct in a certain time in the past and the present or in the near
future. In this era of scientific and technological revolution as sweeping as fast now, no one knew before
is whether the knowledge that you have obtained can be applied in future or not. To answer this
question, only yourself, have to always update-YOURSELF-for latest information in all areas of life,
including the medical field. No one can, of course this book can not, do it for you.
10. Strictly forbidden to use this book in any bad purpose, not be allowed to commercialize this product
under any mean and any time by any media . The author of th-
articles, but has made a lot of effort, time, and money to create it, for the advanced of the community.
You must take full responsibility for any misuse purposes and does not comply with the contents of this
book yet.
11. All theories are just gray, a thousand books or a book are only theory, the only facts of life are the
most perfect book, in which you are not an audience but are the main actor. This Book just a small grain,
using it to cook or fry breeding is completely depend on you. And the person who created this grain will
begin more excited and motivated to keep trying if you know that thanks that so many people no longer
have to queue to wait for relief.
12. All comments related to the books should be sent to the me at the address above. We hope to
receive feedbacks from you to make the later version better.
13. We wish you, your family and Vietnamese people has always been healthy, happy and have a
prosperous life.
MỤC LỤC
CHƯƠNG 1. SINH LÝ BỆNH TUẦN HOÀN
1. KH THÍCH NGHI CA TIM
2. SUY TIM
3. RI LON CHUYN HOÁ CA MCH MÁU
CHƯƠNG 2. TRIỆU CHỨNG HỌC TIM MẠCH
4. KHÁM LÂM SÀNG BNH TIM MCH
5. TRIU CHNG BNH TIM MCH
6. TRIU CHNG THC TH BNH TIM MCH
7. TRIU CHNG HC BNH TIM MCH
8. KHÁM BNH MCH MÁU NGOI VI
9. TRIU CHNG HC BNH NGOI VI
10. CHP NG MCH VÀNH
11. HI CHNG SUY TIM
12. LON NHP TIM
13. NHI MÁU TIM CP
14. NGHIM PHÁP GNG SC
15. X QUANG TIM
16. SIÊU ÂM TIM
17. N TÂM
18. N NÃO
CHƯƠNG 3. BỆNH HỌC TIM MẠCH
19. CP CU NGNG TIM PHI
20. YU T NGUY BNH TIM MCH
21. BNH TIM GIÃN
22. BNH TIM PHÌ I
23. BNH TIM - PHI MN TÍNH
24. BNH TIM BM SINH I LN
25. BNH VAN NG MCH PHI
26. BIN CHNG NHI MÁU TIM
27. CÒN NG NG MCH
28. THT NGC
29. HP L VAN HAI LÁ
30. HP L VAN NG MCH CH
31. HP EO NG MCH CH
32. HP L VAN HAI LÁ
33. HP VAN NG MCH CH
34. H L VAN HAI LÁ
35. H VAN HAI LÁ
36. H VAN NG MCH CH
37. LON NHP TIM VÀ U TR
38. NGT VÀ LM
39. NGNG TUN HOÀN
40. NHI MÁU TIM CP
41. NHI MÁU TIM CP TÍNH
42. PHÙ PHI CP
43. RI LON CHC NÚT XOANG
44. RI LON LIPID MÁU
45. RI LON NHP CHM
46. SC TIM
47. SC TIM (#2)
48. SUY TIM
49. SUY TIM #2
50. TAI BIN MCH MÁU NÃO
51. TÁCH THÀNH NG MCH CH
52. TÂM PH MÃN
53. T CHNG FALLOT
54. THÔNG LIÊN
55. THÔNG LIÊN THT
56. THP TIM
57. THP TIM #2
58. TRÀN DCH MÀNG NGOÀI TIM
59. HUYT ÁP
60. HUYT ÁP NG MCH
61. VA NG MCH
62. VIÊM TIM
63. VIÊM MÀNG NGOÀI TIM
64. VIÊM MÀNG NGOÀI TIM CP
65. VIÊM MÀNG NGOÀI TIM CO THT
66. VIÊM MÀNG TRONG TIM NHIM KHUN BÁN CP
67. VIÊM NI TÂM MC NHIM KHUN
68. THT NGC N NH
69. THT NGC KHÔNG N NH
70. GIÃN MCH CHI I
71. PHNG NG MCH
72. U TR LON NHP TIM
73. U TR MT S RI LON NHP TIM
74. U TR NGOI KHOA CÁC BNH TIM
75. THÔNG NG- MCH
76. VT NG MCH
77. VIÊM TC NG MCH
CHƯƠNG 4. BỒI DƯỠNG SAU ĐẠI HỌC
78. CAO HUYT ÁP VÀ BNH VA NG MCH
79. PEPTIDE NATRI LI NIU TRONG THEO DÕI BNH NHÂN SUY TIM MN
80. HI CHNG VÀNH CP CT LÕI TIN B C NGOT NÀY CA TIM MCH HC THU TRIT TNG NC CA QUY
TRÌNH CH& X LÝ
81. NHNG CÔNG C H TR DÙNG TÌM KIM S NG B TRONG THT TRÁI
82. RI LON LIPID MÁU
83. VAI TRÒ CA SIÊU ÂM TIM VI S NG B TRONG SUY TIM
84. X TRÍ NHST CHÊNH LÊN
85. BNH MCH VÀNH MN CP NHT
86. ÁP DNG LÂM SÀNG SIÊU ÂM TIM
87. V HP VAN 2 LÁ
88. V H VAN 2 LÁ
89. V H VAN NG MCH CH
90. V HP VAN NG MCH CH
91. CAN THIP NG MCH VÀNH QUA DA
92. U TR SUY TIM MN I CAO TUI
93. NHNG V C BIT TRONG TO NHP TIM TR EM
94. LIÊN QUAN GIA MUT ÁP
95. V CHN U TR SUY TIM
96. V THT NGC N NH
97. CHN U TR HUYT ÁP I LN
98. K THUT CAN THIP TI THIU TRONG PHU THUT BNH LÕM NGC
99. ÁP T ÁP CP TÍNH BT QU: SINH LÝ BU TR
100. MT S XÉT NGHIM HOÁ SINH V RI LON LIPID MÁU & BNH VA NG MCH
101. MT S XÉT NGHIM HOÁ SINH TRONG NHI MÁU TIM CP VÀ BNH CAO HUYT ÁP
102. BNG I CHIU ANH-VIT
CHƯƠNG 5. NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
103. IU TR PHU THUT TNG MCH CH BNG MN TÍNH
104. M TO NHNG TÂM MC TR EM TI BNH VING I
105. MSCT- 64 TRONG HI CHNG ALCAPA
106. DÙNG CLOPIDOGREL SM TRONG HI CHNG MCH VÀNH CP: BÀI HC T CRUSADE
107. VAI TRÒ CA THÔNG KHÍ ÁP LN BNH NHÂN PHÙ PHI CP DO TIM
108. ÁNH GIÁ VAI TRÒ CA D-DIMER TRONG CHT KHCH SÂU
109. SO SÁNH GIÁ TR CA TROPONIN I TIN TRONG CHNH NHP
110. T L HIN MC HUYT KHU CHNG TRÊN BNH NHÂN NI KHOA CP TÍNH
111. KHO SÁT YU T C HUYT KHI TRÊN BNH NHÂN CÓ BNH NI KHOA CP TÍNH
112. VAI TRÒ CA CHP CT LP VI TÍNH 64 LÁT TRONG CHNH TIM BM SINH
113. T L M NING TRÊN BTIM M
114. NG MC NHC MÔ T BI CHP CT LP XON C 64 LP CT
115. HNG MCH PHI / TC NGHN BUNG TNG THT PHI
116. TÁC DNG H HUYT ÁP CA CÁC THUC NHÓM STATIN: KT QU CA MT PHÂN TÍCH GP S LIU CA NHIU
TH NGHIM LÂM SÀNG PHÂN NHÓM NGU NHIÊN CÓ CHNG
117. IU TR T ÁP I RT CAO TUI: KT QU NGHIÊN CU HYVET
118. KT QU, K THUT VÀ DNG C NG MCH PHI TI VIN TIM TP.HCM
119. NGHIÊN CU ADVANCE LÀM GIM BNH SUT TIM MCH VÀ CI THIN SNG CÒN VU TR PRETERAX
BNG TÝP 2
CHƯƠNG 1. SINH LÝ BỆNH TUẦN HOÀN
H tun hoàn là mt trong nhng chng nht tham gia vào hnh ca ni
n, va hút vy máu vào h thng ng dn kín là mch.Song
ng dn nh ma luôn luôn có th m kh ng c
thích ng vi nhu ci c s u hoà thn kinh th dch
ngay h tun hoàn cà h th
nói là s gp nhng rí lon tun hoàn trong hu ht các tình trng bnh lý ca tim ,
mch, hô hp và h th tim mch là mt h thng hoàn b , mt
cht hp cht ch vi phi s king xuyên ca h thn kinh. Mi
ta phu ng ti tun hoàn , mi s tê lit ca vn mch s gây nguy hii
vi hong c, vì ri lon ,
ni ting ti hong ca tim mch
Trong khi nghiên cu ch tun hoàn, cn quan nim rng s hong ca tim , mch có liên
quan cht ch và ng lu kinh lý.
I.KH A TIM
Không nht hiu xut rt cao, mà còn co kh u xuu
l c nhng nhu cu bc bit.
H tun hoàn là mt trong nhng chng nht tham gia vào hnh ca ni
t cán, va hút vy máu vào h thng ng dn kín là mch.Song
ng dn nh ma luôn luôn có th m kh ng c
thích ng vi nhu ci c s u hoà thn kinh th dch
ngay h tun hoàn cà h th nói là s gp nhng rí lon tun hoàn
trong hu ht các tình trng bnh lý ca tim , mch, hô hp và h th
tim mch là mt h thng hoàn b , m cht hp cht ch vi phi s
king xuyên ca h thn kinh. Mi ta phu ng ti tun hoàn , mi
s tê lit ca vn mch s gây nguy hii vi hong c,
vì ri lon , ni ting ti hong ca tim mch
Trong khi nghiên cu ch tun hoàn, cn quan nim rng s hong ca tim , mch có liên
quan cht ch và ng lu kinh lý.
1. KHẢ NĂNG THÍCH NGHI CỦA TIM
Không nht hiu xut rt cao, mà còn co kh u xuu
l c nhng nhu cu bc bit(xem b
Các chỉ tiêu
NGHỈ
TIÊU
HOÁ
LAO ĐỘNG
NHẸ
LAO ĐỘNG
NẶNG
ng oxy hp th trong 1 phút(ml)
245
360
600
3120
Hiu s oxy ging mch trong 100ml máu
7
8
10
13
ng máu trong mt phút(ml)
3500
4500
6000
24000
ng máu cung cp cho tim trong 1 phút(ml)
250
350
500
2000
ng máu cung cp cho h th
phút (ml)
350
300
400
450
ng máu cung cp cho da
400
500
800
2400
ng máu cung cp cho ni tng(ml)
1200
2000
1000
800
ng máu cung cp cho thn(ml)
400
450
350
350
ng máu cung c
900
800
2950
12000
S ng máu tun hoàn(ml)
3500
4000
4500
4500
S ng máu d tr(ml)
1000
500
0
0
Tht mt vòng máu(phút)
1
0,88
0,7
0,2
Vi nhng con s trên, nu ta áp dng công th l công xut c
khi làm vic so vi lúc ngh i 20 ln. S ng hoy là
nh kh tr ng rt ln d có th hoàn thành chi chu cu c
th t ngng.st , hoc trong nhng hp bnh lý khác. Kinh
nghim lâm sàngcho bit bnh tim mch,trong mt thi gian , không biu hin ra ngoài không thy phát
sinh ri lon tun hoàn , ngay c khi tim m t
ng hoc , ch yu là d n s p, dãn tim, tim
i.
1.Tăng tần số tim đập:p 60-80 cái trong vòng mt phút. Tu theo nhu cu c
cn nhiu máu, tn s p có th y là nh nh
Phản xạ Marây(maray):huyt áp ng mch cng mch ch gic,
chy máu nng, mc nghiêm trng lên th th áp lc hai b phng
n s p nhm phc hi huyt áp .
Phản xạ Benbrilgio(Bainbridge):huyt áp i, suy tim toàn b ng lên th
th áp lc b phn này ri t p nhanh.
Phản xạ Alam-smiéc(alam_smirk): gây ra trng thái thin
cùng cp nhanh.
Phn x n s p co tác dng máu tu ng nhu cu c bt
chu kin mp nhanh kéo dài s có hi vi gian tâm
a chu chuyn tim s ngn lc ngh , ngoài ra , tun hoàn
vành b hn ch (vì máu chng vành ch y không
ng thi ngh m bo, nên kh ng ca tim ngày
càng mt y
2. Dãn tim
Mun s p , tim cong có th c cha ca các bung làm cho
máu tr v tim nhi i k tâm thi
ng máu mi ln tâm thi ta thy vc rèn luyn tt tim giãn
rbóp chng nng, c hai
c s dng. Dãn tâm tht có tác dng tn s p vì th tích ca tâm
tht có th n s p c co hi v
phía trên)
Dãn tim sinh lý còn có th gp trong b van tim thi k u, lúc này, trong thi thi k
ng ng tâm tht mà còn ng mch ch(trong h ng
mch chng mch phi(trong h ng mch phi)tr v tâm th tích ca tâm
tht, gây dãn tâm tht.
Dãn tim bng gp trong suy tim khi sc co bóp cm do bnh ca h tim mch hay
do nhng nguyên nhân ngoài tim mch.Trong thc nghim có th t ngt trên th bng
cách truych mt s ng ln dung di áp lc cao.
Tóm li, dãn sinh lý là mt trng thái thích nghi cc cha ca bung thg
ng co bóp nhng tâm th ng phát, trái li dãn tim bnh lý là mt trng thái
th ng gc co bóp gim hn nên máu li gây dãn
tim.
3.Tim phì đại:
Tim dãn trong mt thi gian dài s dn ti tim: theo Sta_linh (staring) s kéo
dài ti mt m nhnh thì sc bóp càng mnh. Nu vng hong ca mt thi
gian dài s dn dn tr i , các s ng các s ci.
n cho rc cnh thì sc bóp càng khy
tim s i: quan niy s gic nhng hp tim phì i mà tim không co dãn
c.
i thì sc co bóp ci là m thích nghi quang trng ca tim
u kinh lý
n phân bit hai loi:
i sinh lý:gp nhi vng nhiu(vng viên, chin s b m ca loi
i này là gia trng cng ca h thng co bóp toàn thân vn gi c t l
ng
i bnh lý: gp trong bnh lý tim mch, khi tim phng co bóp trong m
(bnh van tim, huyt m ca loi bnh lý là trng c
không liên quan vi trng ca toàn th h th
Ngoài ra còn có th phân bit hai loi :
ng tâm : khi toàn b ng gp vn ng viên, nhng b
tuyn giáp(do chuy ng hong i sng trên núi
cao (do không khí loãng gây thiu oxy, tim phng ho
ng tâm: khi ch có mt b phn ci bnh lý (so tim phi
ng co bóp mt thi gian dài )
ng hp t ng tâm tr u
ch i tim trái, dn dn phát sinh suy tim trái, gây máu tun hoàn, làm cho timn ph
bóp, dn d i
i ti mc d hi phc :trong lâm sàng, nhng bnh nhân b huyt áp cao
có triu tr, thn th cao, trc tim chuyn trái).Nu tr tt
thy các hing này mt dn, nói lên quá trình hi phc ci tim
i là mt bin pháp thích nghi quan trng c có th gây ra trng
thái thii nhing, song các mch c
ng, khin dn suy yu (H1)
Nói tóm li, khi nhu cu v máu ct ngt trong diu kinh lý, tim có
kh t ci. Song, nu tim
phng hong mt thi gian dài, kh ng hong mt
thi gian dài, kh kit qu, bây gi s phat sinh suy tim.
2. SUY TIM
Suy tim xy ra khi tim mt mt phn hay toàn b kh y ra khi tim mng máu
thích hp vi c.
A-NGUYÊN NHÂN GÂY SUY TIM
Có th xp thành hai loi: bnh h tim mch và nguyên nhân ngoài tim mch
Bnh h tim mch:
Nhim khun, nhic: vi khuc t vi khung trên tim gây ri lon chuy
thm chí gây t nhanh chóng hoc dn dn ti suy tim (bch cu, viêm phi, thp
khp )
Các bnh n hoàn vành, có bnh van tim, các ri lon nhp tim, các bnh tim bm
ng ca tim, làm ging tim, dn t
m bo oxy theo nhu cu c , tim phng hong va lâu ngày dn ti suy tim.
Mt khác, khi thi chng thiu oxy rât kém, cho nên ri lon chuyn hoá k
khí tn ti suy tim
Các bnh mch: huy áp cao, dù nguyên nhân nào, là mt tr ngi vi hon cn
dn ti suy tim. Trong nhng hp huyt áp gim, muc huyng, cn
ng bp mn dn ti suy tim.
Nguyên nhân ngoài tim mch :
nhii nhiu oxy, khin cho ting, có th dn ti suy tim
nhng bnh phi :(hen, khí ph i)gây ra tình trng cn tr tun hoàn ti phi và mun
c máu qua phi, tim phng thi trng thái thiu oxy do bnh phi sm
mun dn ti suy tim.
thiu máu buc tim ph m bo nhu cu v oxy c sm mun
tng thái thiu oxy do thiu máu gây ra li làm cho suy tim d phát sinh
nhng bnh chuyng:
n giu v ng ca tim(ch
yp nhanh)
thiu vitamin B, gây ri lon tng hp axetyl CoA t n ch quá trình t
ng cn thin ti suy tim.
B-CƠ CHẾ BỆNH SINH CỦA SUY TIM
bnh sinh ca suy tim con là mt v rt phc tp, nhi. Tuy nhiên có th
phân bi bnh sinh ch yu :
suy tim do quá tng hong trong mt thi gian dài.
Suy tim do ri lon chuyn hoá tim
Suy tim hn h trên kt hp li
tác gi cho rng ri lon chuyn hoá u t bnh sinh ch yu gây ra suy tim .
n hoá n ra qua 3 gian:sn xung, bo
qun (tang trng và s dng H
2
;nu m ri lon, thy kh
m dn ti suy tim. Trong suy tim cp , ch yu là do ri lon tng
còn trong suy tim mnh ch yu là do ri lon s dng ng;tuy nhiên, v còn nhim
1. Đặc điểm cơ tim:
Khác vt quá trình liên t
t h thng mao mch rt phát trin, ít ra là mt mao mch cho mt sng máu cung
cu gp 10-20 ln so v
Màng t c bit mng,tu kin co oxy và các chng khuych tán nhanh
chóng vào trong t bào
t u ti lp th khng l n cao các men vòng Krep và cytochrom C
2. Suy tim do rối loạn tạo năng lượng:
ri lon quá trình tng là hu qu ca ri lon chuy hoá c bit là ri lon chuyn
hoá protein, gluxit, lipit. Men, din gii, vitamin, oxy_kh. Ngoài rra trong suy tim còn phát sinh nhng
s i v cu trúc và cha màng t bào và ti lp th (là nhng trung tâm tng h
ng ca t t, quá trình ti s nguyên vn ca ti lp th bao gm các men
vòng Krép, chui hô hp t bào và h thng cytochromC(ngay thoái bin k n ít nht là
16 men tham gia). Thiu oxy man tình dn ti gii lon tng.
Cn nhn mnh ti vai trò ca gim hot tính men (tham gia vào t) trong
quá tình tm hot tính men i lon tng hp men, hu qu ca
vitamin(là coenzym ca nhng phn ng men quan trng nht): thí d thiu vitamin B, gây gim
cocacboxylaza, cn thit to ra axetyl CoA t axits pyruvic, thiu vitamin B s c ch men chuyn amin,
thiu vitamin B gây ri lon h thng chuyn din t
3. Suy tim do rối loan sử dụng năng lượng:
c chuyp suy
tim do ri lon s dng , không thy ri lon photph
tim b suy tim mãn tính,nguyên nhân gây suy tim m kh i lon s
dng. Có th do:
S i cua actin-mýoin(v ng hoc cht )do nhim trùng nhic (bch cu) ho
rng (do ri lon tun hoàn vành)
Gim hon ch ging t ng này cn thit
cho hong c
+
và K
+
nhm duy trì s hnh v gradien gia Na
+
và K
+
hai bên màng t
bào, còn cn thit cho s hong c
+
t liên kt gia actin và mýoin dn ti trng
thái duu tác gi thy gim hot tính ATPaza trong suy tim thc nghim và lâm ng thi
thy kh
++
và Ca
++
rt cn thit cho s hong ca men
u Ca
++
gây gim hot tính ATPaza dn ti ri lon s dng ng
và suy tim phát sinh. Thiu Ca
++
có th do Ca
++
khuy
dài ra và còn do nhng s i v cu trúc ca m thông T.( cha h
th giúp nhanh chóng truyn th hong t màng t n tng s
cong mn s vn chuyn ca ion Ca
++
cn thi
C-RỐI LOẠN CHỈ TIÊU HOẠT ĐỘNG KHI TIM SUY
1. Giảm lưu lượng:
c là kh y hng máu bình thng
(60ml)vào h ng mng tâm thu gi bù dp
c nhip nhanh thì sc co bóp
càng gim bc nhu cu cng
thi tim buc php nhanh, nên tim càng suy.
2. Tăng thể tích máu:
Trong suy tim , th tích máu. Mt mt, khi tim suy, co bóp yc ht máu ra khi tim, cho
nên máu tr v , và máu s li h ch.Máu tr nên qua thn ít, lc
cu thn gim, gi mu
M luôn luôn trong tình trng thiu oxy, tu
sinh hng cu, kt qu là th g
3. Giảm tốc độ máu chảy:
Trong suy tim, kh m,nên máu chy chc bit h li
phi trong suy tim trái, máu li h ch ngoi vi suy tim phi.
4. Thay đổi của huyết áp:
t , huyt áp ph thuc ng tim và sc cn ngo
ng tim gim do th tích máu tr v gim và lc co bóp ca tim ging thi sc cn ngoi
m vì co dãn mch (do thiu õy và tun hoàn chm) co nên trong suy ting thy huyt áp
ng mch gim.
Còn huych bao gi u , máu chy chc bit h ch
ngoi vi, gây ch phi còn suy tim ph
huymch ngoi vi.
5. Công và hiệu suất của tim giảm:
Công sut ca tim(w)ph thuc vào huyi vng mng
ng tâm thu ging thi huyt áp trung
gim, kt qu là công sut ca tim gim.
Nu m 30ml oxy và bit rng c ng v
ng tiêu th y hiu sut cng 62,23/588(62,23N/m hay
Jun a toàn b tim trong 1 phút), tc là b trên
công sut ca tim ging thp nhanh tiêu th nhit qu là hiu sut
ca tim gim.
u oxy c ng(sng n
ry gi ch còn hai bin s dng oxy. Song khi tim suy, thì
không th n s c nhing s dng oxy
cng b hn ch nhit vòng
xon bnh lý làm cho suy tim thêm nng.
D-RỐI LOẠN CHUYỂN HOÁ TRONG CƠ TIM BỊ SUY
s thu phân ATP bi myosin(có hot ATPaza
cao).ATP cc cung cp lâu dài bc khc thì bi
ngun photphocreatin d tr:
ADP + photphocreatin à ATP + Creatin
Nh ch nó có kh t ng lâu dài(gi
ca chim), cho nên chuyn hoá nng v t nhiu men LDH loi H (khác vi LDH
loi M n hoá không nhng axít béo, th xêton mac c lactat na. Khi thiu
oxy , men LDH loi H s không hong thiu oxy rt kém
1. Rối loạn chuyển hoá gluxit
i phng hong nên càng d thiu ri lon chuyn
c bit là ri lon chuyn hoá gluxit:gin
u kin thiu oxy. Ri lon chuyn hoá các ch
dn ti nhim toan c nh mà hu qu là gim d tr ng.
2. Rối loạn chuyển hoá phôtphocreatin:
i gi
c photphoryl hoá có giây ni ging nh chuyng
thái nhing ca tim, cho nên không có tái hi phc photphocreatin, tc là
ng d tr tham gia vào quá trình hi phc ATP
i ta thy gim creatin rõ rt
3.rối loạn chuyển hoá K
+
và Na
+
:
i ta càng thy vai trò quan trng ca ion K
+
và Na
+
không nhng trong tính chu kích thích
ca s
photphocreatin
i ta thy gim K
+
do nhim toan, khin cho quá trình tng hp ATP va
photphocreatin b ri lo tr ng giam nghiêm trn ch
sâu sc kh ng vi yêu cu c, tc là tim suy.
Tóm li, thiu oxy là mt ýu t quan trng trong quá trình phát tri
tn dng oxy m thiu oxy nên s tái tng hp l
c biu oxy nên s tái tng hp ATP và photphocreatin gim làm cho hot
ng ca tim y
E-CƠ CHẾ CỦA NHỮNG BIỂU HIỆN SUY TIM TRÁI VÀ SUY TIM PHẢI
ng thy gi
ng sâu sc ti ví nhiu ch theo suy tim trái hay phi mà biu hi
khác nhau.
Nhng biu hinchính ca suy tim trái:
a) Khó thở: u hip và quan trng nhi b
cm giac ngt, nht là sau khi gng sng ,lên c trong suy tim trái là do tim
trái co bóp yuy ht máu ,dn dn phát sinh máu phi.Máu phi làm cho t t chc
phi bng thi các mao mch ph nang,kt qu là hn ch
ng không khí, gây khó thi bng hay khó th khi nm là do này gây máu
phi nng nhi bng ngi thì d khi nm là mt triu chng
ng thn khi có suy tim phi thì triu chng này gim cì máu ch
ngoi vi nên v phsuy tim trái có nh x
ng gng hong trong gic ng, gây xung huyt phi và co th
qun
b) Phù phổi: máu phc thu ch phi khic thoát vào ph
nang gây phù phi ma tính nghe phi thy tit c c bit rõ nn ph
th phát sinh phù phi cn chng nguy him nht cng do tim phi vn
còn kho bt ch hong(do gng sc chng hy mt s máu quá nhiu lên phng
thi trng thái thiu oxy trong t chm, kt qu là máu s ào t
vào ph nang gây phù phi cp , làm cho bnh nhân cht trong trng thái ngt ti cp din nu không
kp thu tri bnh giãy da, lo s làm cho tình trng nng thêm vì tim phi
càng dn máu lên phu tr i ta làm garo chi(hoch)d
gim gánh ni vi phi, dung thuc tr phc hi co bóp c suy, kt hp vi
c) Phế dung sinh hoạt giảm:tình trng máu phi làm gim tính co giãn ca t chc phi , hn ch thông
khí phi, dn ti gim ph dung sinh hot. Suy tim trái kéo dài có th dn ti
2. Những biểu hiện chinh của suy tim phải:
Nu nhng biu hin ca suy tim trái phn ln thuc v triu chng phi thì nhng biu hin ca suy
tim phi ch yu thuc v khu vch ngoi vi
a) Phù: trong suy tim phi do nhiu yu t kt hp li:
- huyc thoát ra khi mch nhing thi cn tr s tái hp thu
c t gian bào vào lòng mu t ch yu
- gim áp lc keo trong lòng mch do gim protein huyu qu ca ri lon ch
- c và mui do gim lc cu thn
b) Giảm bài tiết nước tiểu, ng máu qua thn ging thi ch thn gây gim
áp lc lc cu thn, gic tiu, dn ti muc, gây ra phù
c) Rối loạn chức năng gan: trong suy tim phi, máu ng máu gan có th 400
lên 800 ml).Th tích gan to ra , b i có th xung tng ru tr tt, tim phc hi kh
dàng, gan s nh l ri l
nh tu theo kh n dn v sau, tình trng thiu oxy do tun hoàn
kém kéo dài gây thoái hoá m, rn t khoch gan,lâu
ngày dn tt áp gánh và tràn dch màng bng(c c)
d )Xanh tÝm: triu chng này hay gp ng, thy rõ có th
là:
-do khng máu m nên huyt sc t không c bão hoà vi oxy hemoglobin kh
- các mao mch b dãn và máu
3. Trong suy tim toàn bộ:nhng biu hin ca suy tim phi cà suy tim trái kt hp vi nhau
Tóm li, tim là m hn và khi gim sút s
dn ti trng thái suy tim. S hiu bit v suy tim cho ta thy rõ cn phi ch
sm càng t có mt ch sinh hou tr thích hi vi bnh nhân suy tim.
[newpage]
3. RỐI LOẠN CHUYỂN HOÁ CỦA MẠCH MÁU
Nhng ri lon hong cuat mch máu biu hin c th s i ca huyt áp
t, huyng và sc cn ngoi vi liên quan cht ch vi nhau, theo công thc
ng ca tim, R là sc kháng ngoi vi, P là huyt áp và K là hng s
1.Lưu lượng tim:
ng tim ph thuc vào th tích máu tr v và sc co bóp c
a) thể tích máu trở về. ng máu do h cào tim ph
ng tâm thu trong lòng mch, h thch có mt vai tróât quan trng, vì cha ti 65-67%
toàn b th tích máu, cho nên ch s gây ging tim
b) sức co bóp của cơ tim. Máu tr v c nhiu khi tim có kh
mnh thì th tích máu tr v t áp ti thiu
2. Sức cản ngoại vi:
lc mà tim phi th dy máu t tâm tht trái ti tim phi. Tr lc này ph thuc vào:
nht c nhht trái phng co bóp m
trong lòng mch. Cho nên trong bng có huyt cao. Trái l nht gim
ng thy huyt áp gim
co giãn ca thành mu t chính ng ti sc cn ngoi vi. Khi co mch, sc cn
ngoi khi giãn mch sc cn gim huym theo. Trong b
cng mng mng mch gim co bóp, cng lc cn ngoi vi
ng, huyi nhiu , do hong phi hp ca
ng tim vì sc cn ngoi vi: nu mt trong nhng y t bi, nhng yu t kia s hot
ng bù ngay,nên ít ng ti huyt áp. Trong u kin bnh ký, nhng yu t i
quá lt kh p, s ng sâu sc ti huyt áp, gây gim hot áp.
Vit Nam, khi huyt áp tt áp ti thi
huyt áp. Còn khi huyt áp ti 90 mm Hg là có huyt áp gim
Nu huyt áp cao là mt trng thái bng kt thúc bng mt bin chng nhuy kch thì
huyt áp gim là mt triu chng quan trt áp ging gp trong sc, tru
tim , mch ngt. Còn huyt áp cao có th là mt bnh hoc mt triu chng gp trong nhiu bnh
A-SỐC
Trong tt c p sc(còn gu tháy huyt àp gim nghiêm trt
chi tiêu quang tr ng ca sc. Trng thái sc do rt nhiu loi nguyên
nhân gây ra (sc chc chy máu, sc bc t, sc do truyn máu nhm lo
ni bt lên là sc cht ph bin và tính cht nghiêm trng ca nó.
Sốc chấn thương là một trạng thái suy xụp đột ngột của toàn bộ chức năng quan trọng của cơ thể, do
chấn thương gây ra :
Sc do chn tranhlà loi sc kt hp , bao gm nhiu yu t : tng,
mt máu, nhim trùng, nhic, bng ,vv
S mt mi quá sc, trng thái tinh th c, vv
là nhu kin thun li cho sc phát sinh và phát trin .
1. các giai đoạn của sốc chấn thương:
giai đoạn tự bù đắp: biu hin bng hai trng thái phn ng:
trng thái t p quá mc và tm thc gm là s
ng hong toàn b ch nói lên trn h th
bnh nhânn trong trng thái kích thích ,vt vã, kêu c nht nht , mch nhanh và
mnh, huy ng không quá 2-30 phút
trng thái t m thi (gi là sc tim ) :su
hi thn vi huyng m
mch nhanh yu (100-p/phút),mch vn nhanh mc gi
Trong sc tim, tuy vng, khm song nh ch bù
p, co mch nh nên c mi làm vic gp b bù
vào KLMLT gic tim, ch cn mt ch, mt mng máu nh hoc x
trí mun là sc tr li ngay.
Tóm li, khi b ch có nhng phn ng thích ng bng các lng d
tr p vào các ri lon do chi là mt quá trình tiêu hao
ng d tr và nu kéo dài s có hi, dn tn th hai là n mt bù.
b) Giai đoạn mất bù( ng gi là sc)
n này biu hin s suy sp toàn b các chng c, nói lên trng thái c
ch h thi bnh nm yên,th i ngoi cnh, vn tnh, hi thì tr li yu t,
sc mt nht nht, m hôi lnh dính da, th yu, mch nhanh yu, huyt áp gim, thân nhit giu
không kp thu tr, sc nng có th chuyn sanh sc không hi phc, gây cht.
cơ chế một số triệu chứng chủ yếu trong sốc chấn thương:
Rối loạn tuần hoàn
ri lon vi tuu t bnh sinh ch yu chi phi quá trình phát sinh, phát trin và kt thúc
ca sc
trong si tác dng ca Stress chc và
sau mao mch(tr tun hoàn vành và não), gây thiu oxy t chc do thic cn
ngoi vi, làm m ch nhm dn máu cho các ni tng quan tr
ng này gi là trung tâm hoá tun hoàn). Tc, trng thái nhim toan
chuyn hoá- do thiu oxy t chc- c mao mch không nhy ci vi
ng tt sau mao mch d
u oxy do thiu máu, khin cho t chc ni tng b hoi tc bit
là hoi t rut
do hing máu k trên, áp lc thu
thiu oxy, tính thm thành mng hing thoát huy huyt
n mch vi th, tu kin cho hoi t t chc d phát
sinh
máu h thng mao mch kt hp vi thoát huyn ti gim KLMLT mà hu qu là thiu
oxy toàn thân. Có phc hc KLMLT( bng truyn dch kt hp vi thuc dãn mu tr mi
i kt qu tt
b) Thay đổi của huyết áp . Trong sng mch nht th
gim, rng hi phc ri li gim. huyrung khu
comt catacholamin gây co m
mch trong sn vng : chy máu thêm không quá 5% t làm cho
huyt áp tt ngay
tc, huyt áp gim ch yu do gi trên ), ngoài ra còn do
suy mch cp (do trung khu vn mch b c ch)
co mch trong sc ch thích p máu bnh lý(ch yu h thng gánh
)phát sinh sm và thoát huymun, dn ti gim KLMLT, co mch có tác dng nâng
huyt áp, tu ki thích nghi vi hoàn cnh mi
i ca mch: trong sch nhanh và mn và do
t catecholamin. Tc, mch nhanh và yu : mch nhanh do huyt áp gim, thông
qua ph x p nhanh, còn mch yu do gim KLMLT, tim h
ch nhanh (trên 130-140 ln /phút), yu, ngay c khi huyi tt, nói lên
ng xu. Sc càng nng mch càng yu, càng nhanh. Mt áp.
b)rối loạn hô hấpp nhanh và sâu có tác dp, do trung khu hô hp
n . Tc , hô hp nông, nhanh hoc chm, lon nhp, có th phát sinh hô hp
chu kì do trung khu hô hp b c ch(c ch t trên lan xung và do thiu oxy, hu qu ca gim KLMLT).
ng rt xu nu suy hô hp phát sinh sm
khi b sc chp b ri lon sn so vi sc m
sinh bc t
c) thay đổi của máu : trong sc chng kèm theo mt máu, các tác gi thy máu có khuynh
ng loãng do dng máu mng hp hng cu
gim ti 2-1,4 triu/mm
3
và huyt sc t ch còn 42-30%)
còn trong sc bng thy máu cô(do thoát huy vt bng), song thc t li là thiu
máu(do hng cu b hu i tác dng ca nhi cao)
d) Rối loạn tiết niệu: trong sc chc tiu gim rõ rt , thm chí không có (suy thân
cp), ch yu do gim KLMLT, ngoài ra còn do có ting mch dn ti cu thn gây gim lng
tht ADH và aldosteron gây tái hc
c tiu, gi là mt ch tiêu quan tr chng sng thi quynh
ng dch cân truyn
ng hu tr,huyi phi bnh vn cht do suy thn cp (t
ch yu là viêm ng thn cp)
2. bệnh sinh sốc chấn thương
Có nhiu thuyt nhm gi bnh sinh sc chn nay, còn tn ti hai
thuyt:
thuyt mt máu và thoát huy
Thuyt thn kinh phn x
a) thuyết mất máu và thoát huyết tương. Theo thuyt này, sc phát sinh là do kh
gim, hu qu ca mt máu vm mao mch. Trong
thc t, chng kèm theo chy máu và nhiu tác gi ng vic truyn máu sm
vi khng lu tr sc ch
Tuy nhiên, trên c chy máu cp tính ch là mt thì là mu sai lm.
Trong chy màu nng, ri lon tun hoàn xc do gim khng thi các
thích p còn phát huy tác dng mt thi gian dài. Còn trong sóc chi lon
thn ch thích p. Ngoài ra, sc ch
th phát sinh mà không kèm theo mt máu hoc ch mt máu ít. Còn thoát huyn,
ng ri lon tun hoàn nghiêm trng. Trong sc ch
gim ch yu do máu bc bit h thng gánh) phát sinh sc khi có gim huyt áp
Tuy nhiên, mt máu và thoát huyu không gây sc d phát sinh và sc
thêm nng
b) thuyết thần kinh phản xạ. Theo thuyt này, ri lon hong thn kinh là yu t ch yu gây ra sc
chn ti chng thi còn kích thích mnh các th th ti ch, lung
c dn truyn lên não, gây ra mt tr lan rng ra khp não, có
tác dng các chm bo v ( si cup,
ng d tr gim rõ rt, by gi phát sinh trng thái c ch có tác dng bo
v, tránh kit qu cho t bào thn kinh.Nu cht nng, c ch có th lan ti cc trung khu
thc vt quan trng(trung khu hô hp, vn mch cp và suy hô hp cp, làm cho tình
trng thiu oxy thêm nghiêm trng c( sc), có th dn ti sc không hi phc
c) thiếu oxy trong sốc. Trong sut quá trình sc, ni bng thái thiu oxy, thiu oxy là
hu qu ca ri lon tun hoàn(gim khi lon hô hp (suy hô hp)
não_ mt t ch bit hoá cao nht, mn cm nhi vi thic
, fo s phân phi lc cung cp nhing khác. Khi sc din bin
mnh, trng thái thiu oxy có tính cht toàn thân, làm cho sc thêm nghiêm trng. Ri lon thn kinh
gây ra, dn ti trng thái nhim toan chuyn hoá ng sâu sc ti hong ca h thn kinh
i tng khác
ri lon thn kinh, ri lon ni tng, ri lon chuyn hoá, thi mt thit vi nhau, to ra
mt vòng xoáy óc bnh lý dn ti sc không hi phc nu không kp thu tr
B - TRUỴ MẠCH
Tru mch là tình trng suy mch cp do các trung tâm vn mch b c ch sâu sc dn ti giãn mch
toàn bc bich. Khm, máu tr v tim ít, tim h
rc não,khin cho các trung tâm thn kinh b c ch sâu si lon vn
mch thêm nghiêm trng. Ngoài ra thiu oxy t chc gây ra ri lon chuyn hoá gluxit, lipit, protein phát
sinh nhim toan. Gan thiu máu tit ra cht dãn mch ( VDM, tên tt ca vaso dilatatr material ) càch
làm cho mch dãn thiêm. máu h thn ch ch c ca rut-
gan, làm cho nhic thiêm nng.
Try mch có th do nhiu nguyên nhân gây ra:
a) Nhiễm khuẩn: tình trng này xy ra vào lúc nng nht ca bc t ca vi khun
phm chuyn hóa tích lc thành mch, trung tâm vc và c c
nghii ta gây try mch bng cách tiêm mt lic vi khun kit l hoc t vi khun bch
h, chó. Sau khi tiêm mt thi gian ngn, huyng mch tt
nhanh, con vt giãy gia, có th cht ngay. M xác, thy máu ni tc bit là bng
b) Thay đổi tư thế: ng gp nhng bnh nhân nng, phi nng lên, máu theo trng
ng dn xung phng các th th ng mch cng
mch ch, thông qua trung tâm vn mch, gây co mch, dn máu lên não, song d8ay các trung tâm
hong yu thích nghi không khp, máu không lên não, gây try mch.
c) Chọc tháo nước ở ổ bụng: Nu tháo ht dch, có th gây try mch vì mch ni tc gii phóng
t ngc, gây gim khu qu là thi
không nên chc tháo ht và sau khi cht bi bnh.
d) thiếu oxy: mt s i, khi lên núi cao hay khi th không khí thiu oxy, có th phát sinh try mch:
gim huyt áp, mch nhanh yi bnh bt t
C- NGẤT
Ngt là mt trng thái bnh mt tri giác bt thình lình trong mt thi gian ngn
i b ngng có cm giác choáng váng, xây sm mt mày, chân tay rã ri, toát m
ngc hay bng trên, mt mi bun nôn ri ngã vt xung bng, mt tái nhng t dãn, hô hp
chi bnh phc hc nt thi gian ngn.
ca ngt là do vì m làm cho não lâm vào tình trng
thit ngt.
1. Nguyên nhân gây ngất:
a) Nguyên nhân do tim :
-n dây X. By gi p rt chm bng máu, nên gây thiu máu não.
Tình trng gp khi tính cm th cng mch cnh quá cao hoc trong phn x
nhãn cu- ph v. nhi có tình trng này, ch cn n mnh vào c hay m gây
ngt.
- Ri lon dn truyt còn gi là hi chng hp này,
p rt chm(30- p/ phút) làm cho não b thiu máu, gây ra ngt.
- Lon nh kh y máu lên não, gây
ra ngt.
Ngoài ra, trong h ng mch ch, khi làm vic nng, có th phát sinh ngt do máu dn t
não it.
b) Nguyên nhân ngoài tim:
- Các phn x n, s hãi, phn x niêm mi lon trung tâm vn mch và trung tâm
u hòa hong tim có th gây ngt.
- Ng( t nng) có th gp mt s i không có bnh thc th, do
c mch ln và phn ng thn kinh chm.
- tim lên não b tr ngi( bnh huyt áp cao, phng m phát
sinh ngt.
c bit mt s loi bnh nhân hut áp gim không rõ ng dy, huyt áo t
th tt xung 40 mmHg và ti thiu OmmHg, bnh nhân chóng mt và ngt.
2. Phân biệt ngất và hôn mê, sốc và trụy mạch:
- Ngt lhác vi hôn mê ch t tri giác, song t t, kéo dài và không t hi phc
- Ngt khác vi sc là nhng bii v h tim mch trong ngt xy ra nhanh chóng, bt thình lnh và t
ng hi phc. Sc thn kinh chng qua là ngt do tác nhân tâm l gây ra.
- Trong nhing hp, rt khó phân bit ngt vi try mch bnh sinh ca hai tr
m giu thiu máu não. Try mng xy ra nhi có v ng
hay tht s ng.
- Phân bit sc và try mch : Trên thc t lâm sàng, bnh c bnh sinh try tim
mch và sng hay nhm ln vi nhau. Có l ch tiêu phân bit sc và try mch là quá trình din
bin: try mch xy ra rt nhanh còn sc phi có thòi gian bin chuyn. Trong sy mch cp
( tc là try mch ) song ch xy ra n mun; trái vi try mch xt ngt, sc bao gi
n bip và mt bù
D- HUYẾT ÁP CAO
Huyt áp cao là mt quá trình bnh lý ph bin trên th gii : theo thng kê gi % dân s
b huyt áp cao
Vit Nam khi huyt áp tt áp ti thic coi là cao.
Vit Nam t l huyt áp cao nhng bnh nhân tim mch ti bnh vi
- Min Bc Vit Nam : 12,3% (1962)
- Min Nam Vit Nam : 15,4% (1967)
Da theo con s huyi ta phân bit:
Tăng huyết áp cả tối đa và tối thiểung gp nht có giá tr nht v bnh lý.
Tăng huyết áp tối đa:có nhiu ý king nht.
Tăng huyết áp tối thiểu: hai kh c s t gim do suy tim trái, hoc s ti thi
suy tim phi.
ng con s t i 150- 170mmHg t 50 tui tr lên.
t áp là mt triu chng ca nhu b là mt bnh, bt áp, nu