Chủ đề 1 nguồn gốc của nhà nước

<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ – LUẬT KHOA TOÁN KINH TẾ

BÀI TIỂU LUẬN

</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">

MỤC LỤC

LỜI CẢM ƠN ... iii

BẢNG PHÂN CÔNG NHIỆM VỤ ... iv

DANH MỤC HÌNH ẢNH MINH HỌA ...v

LỜI MỞ ĐẦU ... 6

CHỦ ĐỀ 1: NGUỒN GỐC CỦA NHÀ NƯỚC ... 7

1.1. Thuyết thần học (thuyết thần quyền) ...7

1.1.1. Phái quân quyền (quân chủ) ...7

1.1.2. Phái giáo quyền ... 7

1.1.3. Phái dân quyền ...7

1.2. Thuyết gia trưởng ... 9

1.3. Thuyết khế ước xã hội ... 12

1.4. Thuyết bạo lực ... 13

1.5. Thuyết tâm lý ... 16

1.6. Thuyết Mát-xít ... 19

ĐÁNH GIÁ ...22

CHỦ ĐỀ 2: BÉ TRAI TỬ VONG TRÊN XE BUÝT ... 23

2.1 Diễn biến sự việc ... 23

</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">

LỜI CẢM ƠN

Đầu tiên, nhóm chúng em xin phép được gửi lời cảm ơn đến trường Đại học Kinh tế -Luật vì đã tạo điều kiện, mơi trường cho sinh viên được nghiên cứu về bộ môn “Nhập mơn Luật học”. Đây là cơ hội để nhóm chúng em được nghiên cứu, tìm tịi, học hỏi nhiều kiến thức về mơn học, đồng thời giúp chúng em có tinh thần trách nhiệm hơn, trưởng thành hơn và trau dồi kỹ năng làm việc nhóm giúp hỗ trợ trong q trình học tập.

Tiếp theo, nhóm chúng em xin phép được gửi lời cảm ơn chân thành đến thầy Lưu Đức Quang – giảng viên hướng dẫn đề tài của chúng em. Thầy đã ln nhiệt tình chỉ dạy, hỗ trợ nhóm trong suốt q trình. Nhờ sự chỉ dạy, góp ý tận tình của thầy đã giúp nhóm chúng em thực hiện tốt bài tập nhóm này.

Mặc dù đã rất nỗ lực, song do còn nhiều hạn chế về kiến thức nên khó tránh khỏi có những thiếu sót trong bài làm. Chúng em kính mong nhận được sự đóng góp ý kiến của q thầy cơ. Xin chân thành cảm ơn.

</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4">

BẢNG PHÂN CÔNG NHIỆM VỤ

1 Dương Thị Hoài K234131537 Làm powerpoint. Duyệt, tổng hợp nội dung. Viết bài tiểu luận.

K234131546 Soạn nội dung và ví dụ cụ thể.

4 Đồn Kiều Nhi K234131557 Làm powerpoint.

Soạn nội dung và ví dụ cụ thể. 5 Nguyễn Thanh Nhi K234131559 Soạn nội dung.

Soạn câu hỏi và phản biện. Viết bài tiểu luận. 7 Cà Trần Thảo Vân K234131581 Thuyết trình.

Soạn nội dung.

<b>Too long to read onyour phone? Save to</b>

read later on your computer

Save to a Studylist

</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">

DANH MỤC HÌNH ẢNH MINH HỌA

Hình 1 Tịa thánh Vatican ... 8

Hình 2 Giáo hồng đang cử hành thánh lễ Phục Sinh ... 9

Hình 3 Nạn phân biệt giới tính khiến hơn 100000 bé gái tử vong mỗi năm ...11

Hình 4 Ấn Độ mất 63 triệu phụ nữ vì quan niệm trọng nam khinh nữ ... 11

Hình 5 Nhóm làm việc hợp tác ... 13

Hình 6 Chiến tranh Nga - Ukraine ... 14

Hình 7 Hậu quả của cuộc xung đột Nga - Ukraine ...15

Hình 8 Bạo lực dẫn đến bạo lực ...16

Hình 9 Mạng xã hội Tik Tok hiện nay ...17

Hình 10 Tik Tok ảnh hưởng đến xã hội ...18

Hình 11 Tiểu bang đầu tiên của Mỹ cấm Tik Tok ...18

Hình 12 Sự phát triển của cơng nghệ ...20

Hình 13 Mua sắm trực tuyến ...21

Hình 14 Sơ đồ các mối quan hệ pháp luật ... 27

</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">

LỜI MỞ ĐẦU

Chúng ta phải đối mặt với những hiện thực tồi tệ của thế giới hiện đại trong quá trình khám phá sự xuất hiện và phát triển của nhà nước. Những học thuyết về nguồn gốc đã tạo ra nhà nước, đóng vai trị là trụ cột của xã hội. Theo học thuyết về nguồn gốc của nhà nước, quyền lực nảy sinh từ ý chí và sự chấp thuận của cộng đồng, chứ không phải tự nhiên.

Nhưng ngay giữa cuộc thảo luận học thuyết, chúng ta bất ngờ phải đối mặt với thực tế phũ phàng được thể hiện trong thảm kịch xe buýt năm 2019 liên quan đến cái chết của một đứa trẻ. Ngoài lĩnh vực học thuyết, sự cố này đóng vai trị như một lời nhắc nhở nghiêm túc về những sai sót trong hệ thống quản lý rủi ro và an toàn của xã hội đương đại của chúng ta.

Tuy có vẻ là hai thế giới riêng biệt, nhưng khi xem xét cả hai chủ đề cùng một lúc, chúng ta thấy rằng việc quy hoạch và hình thành nhà nước khơng chỉ là vấn đề lịch sử thuần túy mà còn là đặc điểm tổng hợp các vấn đề đương đại. Chúng ta sẽ điều tra mối liên hệ giữa những thực tế này, từ việc xây dựng quyền lực đến xử lý rủi ro, cung cấp một diễn đàn để xem xét nội tâm, phê bình và đề xuất các giải pháp thực tế.

</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">

CHỦ ĐỀ 1: NGUỒN GỐC CỦA NHÀ NƯỚC

1.1. Thuyết thần học (thuyết thần quyền) Nội dung

Tất cả vạn vật trên thế giới đều do Thượng đế tạo ra và để duy trì trật tự thế giới Thượng đế đã sáng tạo ra nhà nước và trao cho nhà nước quyền lực siêu nhiên, vô hạn.

Quyền lực nhà nước là vĩnh cửu, bất biến và sự phục tùng quyền lực đó là cần thiết và tất yếu.

Thuyết thần học được chia làm 3 phái nhỏ: 1.1.1. Pháiquânquyền(quânchủ)

Nội dung: Thượng đế trao trực tiếp quyền cai trị dân chúng cho nhà nước mà đại diện là vua (Hoàng đế, Thiên tử,…) nên quyền lực của vua là tuyệt đối.

Ví dụ: lịch sử các triều đại phong kiến ở Trung Quốc, Việt Nam,…

1.1.2. Pháigiáo quyền

Nội dung: quyền lực được Thượng đế trao cho Giáo hội, từ đó Giáo hội giữ lại quyền thống trị về mặt tinh thần và trao quyền thống trị về mặt thể xác cho nhà nước thông qua đại diện là nhà vua.

Ví dụ: lễ đăng quang của các nhà vua chỉ được thừa nhận chính thức khi chúng được cử hành tại Giáo đường, có sự cho phép của Tổng giám mục - cịn được gọi là Giáo hồng - và vương miện của vị tân vương chính thức tuyên bố thay quyền Thượng đế cai trị xã hội.

1.1.3. Pháidân quyền

Nội dung: nguồn gốc của quyền lực là từ thượng đế và quyền lực đó được trao cho nhân dân để họ ủy thác cho nhà nước (đại diện là vua).

Tạo sự phục tùng của nhân dân đối với vua; và ngược lại vua cũng có trách nhiệm chăm lo lợi ích nhân dân.

Tư tưởng nhà nước là của dân bắt đầu.

Trading HUB 3

Xác suất

thống kê ^96%⁽²⁸⁾

<b>36</b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">

Ví dụ mở rộng hiện nay

Thành quốc Vatican là quốc gia vẫn còn tồn tại theo học thuyết này vào thời điểm hiện tại. Thành quốc Vatican là hậu thân của Quốc gia Giáo hoàng rộng lớn hơn, tồn tại từ năm 756 tới 1870 sau Công Nguyên, quốc gia này được thành lập năm 1929 theo Hiệp ước Latêranơ. Thành Vatican chính thức là một nền qn chủ vì tơn giáo chính thức là Cơng giáo Rơma do Giám mục Rơma (giáo hồng) điều hành. Giáo chức của Giáo hội Cơng giáo Rơma là những người có quyền lực cao nhất trong nhà nước.

<small>Hinh 1 Tòa thánh Vatican</small>

Thành phố này nhận ra rằng Thiên Chúa đã tạo ra thế giới và đặt đức Kitơ làm trung tâm, vì duy chỉ có Ngài mới là Đường và lịch sử có ý nghĩa quan trọng. Chính đức Kitơ sẽ giúp mọi người sống một cuộc sống đầy đủ theo thiên chức của họ. Các nghi lễ vẫn được thực hiện một cách sôi nổi.

Tuy nhiên, mục tiêu cuối cùng của hoạt động Mục vụ không phải là mở rộng Giáo hội mà là đưa đức Kitô đến gặp gỡ con người thời đại, con người thực sự, sống trong các xã hội và lịch sử cụ thể.

</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">

<small>Hinh 2 Giáo hoàng đang cử hành thánh lễ Phục Sinh</small> Ưu điểm, nhược điểm

Ưu điểm

Khi nói về nguồn gốc ra đời của nhà nước, các học thuyết khác đã phát triển từ đó. Trong thời kỳ hồng hoang sơ khởi, khi khơng có đủ bằng chứng khoa học để chứng minh các hiện tượng tự nhiên, người dân lựa chọn tin vào thượng đế và tín ngưỡng.

Theo học thuyết này, sự phát triển của đất nước sẽ phụ thuộc vào nhà vua vì người dân sẽ dễ dàng phục tùng các đường lối chính sách của nhà cầm quyền. Đất nước sẽ phát triển và dân số sẽ ấm no nếu có một vị vua giàu có.

Nhược điểm

Học thuyết này chỉ mơ tả sự hình thành của nhà nước từ góc độ duy tâm. Lạm quyền độc đốn xảy ra khi quyền lực quá tập trung vào tay một người hoặc một nhóm người.

1.2. Thuyết gia trưởng Nội dung

</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11">

Sự phát triển của gia đình và quyền gia trưởng là những yếu tố chính dẫn đến sự hình thành của nhà nước. Trong thực tế, quyền lực của nhà nước chỉ là sự tiếp tục của quyền lực của những người đứng đầu trong gia đình.

Khổng Tử cũng đã có nói: “Quốc gia như một đại gia đình và gia đình thì như một tiểu quốc gia”.

Aristoteles, một đại biểu của học thuyết này, cho rằng sự phát triển của gia đình và quyền gia trưởng là ngun nhân chính dẫn đến sự hình thành của nhà nước.

Nhà nước chính là một hình thức tổ chức tự nhiên của xã hội lồi người, giống như mơ hình gia tộc mở rộng, và quyền lực của nó thuộc về quyền gia trưởng được nâng cao lên.

Sự ra đời của nhà nước là cả một quá trình lâu dài và bền bỉ. Khi mà dân số loài người tăng thì nhu cầu quản lý xã hội cũng tăng vì ngồi mục đích bảo vệ trật tự, an tồn xã hội thì cịn bảo đảm cho nền kinh tế và sự sinh tồn của xã hội.

Nhà nước ra đời trực tiếp từ nhu cầu đảm bảo trật tự, an toàn xã hội và hơn thế nữa là đảm bảo về mặt kinh tế.

Ví dụ mở rộng hiện nay

Hiện tượng kỳ thị phụ nữ nghiêm trọng vẫn là một vấn đề nổi bật ở Ấn Độ. Người dân ở đây tin rằng nam giới mang lại may mắn cho gia đình, trong khi phụ nữ chỉ mang lại đen đủi. Hơn nữa, họ tin rằng khi sinh con gái, phụ nữ phải trả tiền làm của hồi mơn. Do đó, nhiều trẻ em gái Ấn Độ đã bị vứt bỏ khi vừa chào đời hoặc bị giết chết ngay cả khi chưa sinh.

</div><span class="text_page_counter">Trang 12</span><div class="page_container" data-page="12">

<small>Hinh 3 Nạn phân biệt giới tính khiến hơn 100000 bé gái tử vong mỗi năm</small>

Ấn Độ hiện đang phải đối mặt với vấn đề lớn nhất: thiếu phụ nữ tham gia thị trường lao động. Đây là một lãng phí đáng kể đối với một quốc gia đông dân thứ hai trên thế giới. Chỉ có 9% phụ nữ nước này có việc làm sau đại dịch COVID vào năm 2022.

Năm 2021, 80 phụ nữ Ấn Độ đã bị rao bán trên một nền tảng xã hội, một hành vi quấy rối và hạ nhục có nguồn gốc từ bất bình đẳng giới ở quốc gia. Điều này cho thấy rằng một quốc gia phát triển như Ấn Độ vẫn coi thường nữ giới và coi thường người khác chỉ vì giới tính trong xã hội hiện đại.

<small>Hinh 4 Ấn Độ mất 63 triệu phụ nữ vi quan niệm trọng nam khinh nữ</small> Ưu điểm, nhược điểm

</div><span class="text_page_counter">Trang 13</span><div class="page_container" data-page="13">

Ưu điểm

Đảm bảo trật tự, an tồn xã hội, duy trì được sự sinh tồn cho cộng đồng.

Đảm bảo mục đích kinh tế, góp phần thúc đẩy kinh tế phát triển.

Đảm bảo lợi ích chung cho cộng đồng.

Nhược điểm

Thể hiện sự bất bình đẳng trong xã hội, sự nô dịch và thống trị con người, coi đó như một điều tự nhiên, thiết yếu.

1.3. Thuyết khế ước xã hội Nội dung

Thuyết khế ước xã hội cho rằng nhà nước ra đời là kết quả của một bản hợp đồng (khế ước) được ký kết giữa các thành viên sống trong trạng thái tự nhiên của xã hội khơng có nhà nước về việc xác lập quyền lực nhà nước và kiểm soát, giám sát quyền lực nhà nước – nhà nước do nhân dân thành lập.

Đánh dấu bước tiến trong nhận thức của con người về nguồn gốc nhà nước.

Ví dụ mở rộng hiện nay

Theo thuyết khế ước xã hội, doanh nghiệp không chỉ là một cơng ty kiếm lời mà cịn là một thành viên của xã hội và có trách nhiệm giúp xã hội phát triển một cách bền vững.

Các nguyên tắc cơ bản của thuyết khế ước xã hội trong doanh nghiệp bao gồm:

Trách nhiệm xã hội: các công ty có nghĩa vụ đảm bảo rằng hoạt động của họ thúc đẩy sự phát triển bền vững và không gây hại cho xã hội và môi trường.

Đạo đức kinh doanh: một doanh nghiệp phải quản lý nhân viên, khách hàng, cung ứng và các bên liên quan khác theo các nguyên tắc và tiêu chuẩn cao.

</div><span class="text_page_counter">Trang 14</span><div class="page_container" data-page="14">

<small>Hinh 5 Nhóm làm việc hợp tác</small> Ưu điểm, nhược điểm

Ưu điểm

Quan điểm về nguồn gốc hình thành của quốc gia đã tiến bộ đáng kể so với trước đây.

Có giá trị lịch sử to lớn, bao gồm vai trò của nhà nước và nhân dân, cũng như yếu tố góp phần tiến bộ xã hội.

Nhược điểm

Theo quan điểm của chủ nghĩa duy tâm, chưa thể giải thích được nguồn gốc vật chất và bản chất của giai cấp nhà nước dựa trên khoa học và các quy luật xã hội và tự nhiên.

1.4. Thuyết bạo lực Nội dung

Nhà nước bắt nguồn từ niềm tin rằng vũ lực là cơ sở của sự thống trị. Nhà nước bắt nguồn từ quá trình sử dụng bạo lực giữa các thị tộc này với các thị tộc khác; những

</div><span class="text_page_counter">Trang 15</span><div class="page_container" data-page="15">

thị tộc chiến thắng đã thành lập bộ máy đặc biệt được gọi là nhà nước để giữ quyền lực và nô dịch những thị tộc chiến bại.

Các nhà tư tưởng như Gumplovicz, E. Duyzinh, Kauxky, Hume và những người khác đã đại diện cho thuyết bạo lực.

Ví dụ mở rộng hiện nay

Lịch sử xung đột giữa Nga và Ukraine rất dài. Hai quốc gia này trước đây là một phần của Liên Xô, nhưng chúng đã chia tay vào năm 1991. Kể từ đó, Nga đã ln coi Ukraine là một phần của "không gian hậu Xô viết" và đang cố gắng trở lại tầm ảnh hưởng của mình trên đất nước này.

<small>Hinh 6 Chiến tranh Nga - Ukraine</small>

NATO là một liên minh quân sự được lãnh đạo bởi Hoa Kỳ. Nga phản đối việc Ukraine gia nhập NATO vì họ coi nó là mối đe dọa an ninh của họ.

Nga lo ngại về khả năng Ukraine trở thành một trung tâm NATO ở biên giới. Mặt khác, Ukraine lo ngại về khả năng Nga sẽ sử dụng vũ lực để ngăn Ukraine gia nhập NATO.

</div><span class="text_page_counter">Trang 16</span><div class="page_container" data-page="16">

<small>Hinh 7 Hậu quả của cuộc xung đột Nga - Ukraine</small>

Các nhà lãnh đạo của cả Nga và Ukraine đều thận trọng và không muốn làm mất mặt hoặc làm tổn thương vị thế của họ. Điều này có thể khiến họ sử dụng bạo lực để đạt được mục tiêu của mình, ngay cả khi họ biết rằng điều đó có thể dẫn đến bạo lực trả đũa.

Chiến tranh giữa Nga và Ukraine là một cuộc xung đột có nhiều nguyên nhân phức tạp. Nhưng bạo lực là một thành phần quan trọng của cuộc xung đột này. Theo lý thuyết bạo lực, bạo lực luôn dẫn đến bạo lực. Chỉ khi một bên hoặc cả hai bên ngừng sử dụng bạo lực, vịng luẩn quẩn có thể được phá vỡ.

</div><span class="text_page_counter">Trang 17</span><div class="page_container" data-page="17">

<small>Hinh 8 Bạo lực dẫn đến bạo lực</small> Ưu điểm, nhược điểm

Ưu điểm

Để bảo vệ quốc gia của họ khỏi sự xâm lược của các thị tộc khác, các thị tộc yếu phải cố gắng phát triển nền kinh tế.

Nhược điểm

Bạo lực cũng gây thiệt hại về mặt thể chất và tinh thần.

1.5. Thuyết tâm lý Nội dung

Nhà nước xuất hiện do nhu cầu tâm lý nguyên thủy của con người luôn muốn phụ thuộc vào các thủ lĩnh và giáo sĩ để lãnh đạo.

Nhà nước được hình thành từ các cá nhân siêu nhân chịu trách nhiệm lãnh đạo cộng đồng và xã hội.

</div><span class="text_page_counter">Trang 18</span><div class="page_container" data-page="18">

<small>17</small> Ví dụ mở rộng hiện nay

Tik Tok, một nền tảng mạng xã hội ở Trung Quốc, đã bị cáo buộc thu thập dữ liệu người dùng và thao túng tâm lý người dùng bằng cách phát hành video liên quan đến nội dung mà người dùng xem.

<small>Hinh 9 Mạng xã hội Tik Tok hiện nay</small>

Tik Tok có thể được các chính phủ sử dụng để truyền bá thông tin sai lệch hoặc tuyên truyền thông tin xấu về đối thủ của họ. Điều này có thể được thực hiện bằng cách tạo ra các video giả mạo hoặc bằng cách sử dụng các tài khoản giả mạo để đăng nội dung sai lệch.

Tik Tok có thể được sử dụng bởi một nhóm vận động chính trị để thu thập tiền hoặc khuyến khích mọi người tham gia vào các hoạt động của họ. Điều này có thể được thực hiện bằng cách tạo ra các video hấp dẫn và hấp dẫn để thu hút sự chú ý của người dùng.

Tik Tok có thể được sử dụng để tác động đến dư luận liên quan đến một vấn đề chính trị. Điều này có thể được thực hiện bằng cách đăng các video về một vấn đề mà họ quan tâm và cố gắng thuyết phục người xem đồng ý với quan điểm của họ.

</div><span class="text_page_counter">Trang 19</span><div class="page_container" data-page="19">

<small>Hinh 10 Tik Tok ảnh hưởng đến xã hội</small>

Thống đốc bang Montana Greg Gianforte đã ký luật cấm sử dụng Tik Tok trên toàn bang vào ngày 17/5. Điều này khiến tiểu bang đầu tiên của Mỹ cấm ứng dụng ứng dụng video ngắn phổ biến thuộc sở hữu của công ty ByteDance (Trung Quốc). Lệnh cấm bắt đầu áp dụng vào ngày 1/1/2024.

<small>Hinh 11 Tiểu bang đầu tiên của Mỹ cấm Tik Tok</small> Ưu điểm, nhược điểm

</div><span class="text_page_counter">Trang 20</span><div class="page_container" data-page="20">

Giúp giải thích tâm lý và động cơ của các tầng lớp xã hội trong việc xây dựng và duy trì nhà nước.

Nhược điểm

Khơng tập trung vào tâm lý cá nhân mà tập trung vào tâm lý xã hội và của các xã hội hoặc nhóm cá nhân lớn hơn.

Các quan điểm trên cho rằng các hạn chế về lịch sử, nhận thức hoặc các yếu tố khác có thể dẫn đến sự hình thành của một quốc gia đã được giải thích sai lệch.

1.6. Thuyết Mát-xít Nội dung

Nguồn gốc nhà nước có thể tóm gọn theo 2 nguyên nhân chính:

Sự phát triển của kinh tế dẫn đến sự xuất hiện của chế độ tư hữu về của cải (nguyên nhân kinh tế).

Sự ra đời các giai cấp trong xã hội và các giai cấp này có sự đối kháng mâu thuẫn (nguyên nhân xã hội).

Nhà nước không phải là một lực lượng siêu nhiên từ bên ngoài áp đặt vào xã hội loài người mà nảy sinh từ bên trong xã hội.

Ví dụ mở rộng hiện nay

Các nhóm xã hội và cá nhân tự kinh doanh trên mạng xã hội đang gia tăng. Trước đây, các doanh nghiệp thường phải sử dụng các kênh truyền thông truyền thống, chẳng hạn như quảng cáo trên TV, báo chí hoặc qua các cửa hàng trực tiếp.

Tuy nhiên, với sự phát triển của công nghệ và mạng xã hội, các doanh nghiệp và cá nhân ngày nay có thể dễ dàng tiếp cận khách hàng bằng cách quảng cáo hàng hóa hoặc dịch vụ của họ trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook, Instagram và Tik Tok. Đây là một minh họa cho việc sử dụng lý thuyết Mác-xít để hiểu rõ vai trị của phương tiện truyền thơng và cơng nghệ trong cả q trình tiêu dùng và sản xuất.

</div>