Hình thành các khái niệm cơ bản của môn giáo dục học cho sinh viên trường cao đẳng sư phạm đà lạt thông qua dạy học trải nghiệm

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (56.67 MB, 159 trang )

<span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">

<b>TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM ... </b>

<b>PHẠM THỊ HẢI YẾN </b>

<b>HÌNH THÀNH CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN CỦA MÔN GIÁO DỤC HỌC CHO SINH VIÊN </b>

<b>TRƯỜNG CAO ĐẲNG SƯ PHẠM ĐÀ LẠT THÔNG QUA DẠY HỌC TRẢI NGHIỆM </b>

<b> Chuyên ngành : Giáo dục học Mã số : 84.401.01 </b>

<b>LUẬN VĂN THẠC SĨ </b>

<b>NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC NGƯT.PGS.TS. LÊ QUANG SƠN </b>

<b>Đà Nẵng – Năm 2022 </b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">

<b>L I CAM</b>

Tác gi

</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">

2.13. <sup>Nguyên nhân </sup> <sup>n vi c hình thành các khái ni m cho </sup>

2.14. <sup>Nguyên nhân </sup> <sup>n vi c hình thành các khái ni m c a </sup>

</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11">

3.11. TTC c i ch ng và th c nghi m sau th c nghi m 79 3.12. S c n thi t c a môn GDH sau sau th c nghi m b ng PPDH TN. 80 3.13. <sup>m c a SV l p th c nghi m v ti t d y h c thành công </sup>

3.15. So sánh k t qu c th c nghi m và sau th c nghi m 83

3.17. <sup>So sánh NL c</sup> <sup>c TN và sau TN cùng m</sup> <sup>ng là l p </sup>

</div><span class="text_page_counter">Trang 12</span><div class="page_container" data-page="12">

<b>DANH M C CÁC HÌNH </b>

1.4. <sup> c u trúc khung chu n u ra theo B Giáo d</sup>

3.3. TTC c i ch ng và th c nghi m sau th c nghi m 79 3.3. <sup>S c n thi t c a môn GDH sau sau th c nghi m b ng PPDH </sup>

</div><span class="text_page_counter">Trang 13</span><div class="page_container" data-page="13">

<b>M U </b>

L ch s nhân lo c sang m t k nguyên m i, k nguyên c a thông tin tri th c, thông tin và tri th c coi là tài s n vô giá là quy n l c t a m i qu c gia. S phát tri a công ngh thông tin ki n th c khơng cịn là c a riêng ng h c. HS có th ti p c n thơng tin t nhi u ngu n khác nhau. Các ngu n thông

i m i công tác th c hành, th c t p và phát tri n KN b tr cho SV hay còn g i

v th c hành, th c t p và phát tri n KN b tr chu n b cho cu c s ng ngh nghi p sau này c a SV, GV, nhà qu làm sao cho m i SV t t nghi p t i các m khơng ch có t m b ng t t nghi p mà cịn có m t h th ng KN do h c t p TN mà có. Các th c hành, th c t p và rèn luy n KN b tr s c l ng ghép

</div><span class="text_page_counter">Trang 14</span><div class="page_container" data-page="14">

c coi là m t trong nh ng hình th c th t s t cho s phát tri c sáng t o, giúp các em t chi n t i nên tri th c, hình thành các và ph m ch t c a b n thân. H u h t SV c h c t i d ng này u t ra thích thú h ng kh i. R t nhi u em th hi c c a mình qua các

sáng t o trong các môn h c.

Thông qua các th c hành, nh ng vi c làm c th , HS s phát huy vai trò c th , TTC, ch ng, t giác và sáng t o c a b c tham gia vào t t c các khâu c a quá trình t thi t k , chu n b , th c hi t qu . Bên c nh c bày t ng và l a ch ng c a chính mình. Do v y mà các em th t s hào h ng và r t tích c c h c t i d ng sáng t o.

Hình th c DHTN không nh <i>c h c h i, phát huy giá tr c a b n thân mà còn bi t tơn tr ng, l ng nghe, có tinh th n trách nhi</i> m và c u th . u mà hình th c h c t p TN luôn mong mu n rèn luy n, b p khi các em còn ng i trên gh ng. Thông qua các th c hành, nh ng vi c làm c th , SV s phát huy vai trò ch th , TTC, ch ng, t giác và sáng t o c a b n thân. Tìm ra nh ng gi i pháp m gi i quy t v - nh ng nhi m v c giao [11].

Th c t , quy trình h c t p TN liên quan ch t ch v i quy trình ti p nh n thông tin

theo Kolb, là m t quá trình v n d ng các hi u bi t v h c t p c a não b

Sau nhi c ti p gi ng d y t c ti n cho th <i><b>Hình </b></i> thành các khái ni n cho SV, nâng cao hi u qu d y h c b mơn GDH nói riêng, các mơn h c khác nói chung.

<b>3. Khách th ng nghiên c u </b>

<b> 3.1. Khách th nghiên c u: QTDH môn GDH cho SV </b> m

<b> ng nghiên c u: Hình thành các khái ni</b> n c a GDH cho SV thông qua DHTN.

</div><span class="text_page_counter">Trang 15</span><div class="page_container" data-page="15">

N u v n d a DHTN, phù h p v i các yêu c u c a vi c d y và h c, s c tính TTC c l p, t giác và sáng t o c a SV trong q trình h c t p mơn GDH, i t t các khái ni n c a mơn GDH, góp ph n nâng cao

- ng: SV l p K43A và K43B, ngành Giáo d c Ti u h c (Ti u h c A, Ti u hình th c h c t p TN, quan sát s chú ý và HT h c t p c a SV trong quá trình h c Giáo d c h c là m t khoa h . T u nh ng nguyên nhân, khó n th c tr ng hình thành các khái ni n cho SV thơng qua hình th c h c t p TN, nh ng y u t n vi c s d ng hình th c h c t p TN hi u qu trong d y h c Giáo d c h c là m t khoa h .

- Cách ti n hành: Ti n hành d gi quan sát cách th c ti n hành gi ng d y c a

</div><span class="text_page_counter">Trang 16</span><div class="page_container" data-page="16">

GV và nh ng bi u hi n trong h c t p c a SV khi GV s d ng hình th c h c t p TN trong gi hoc.

nh n th c và cách th c hình thành các khái ni n thơng qua hình th c h c t p TN c a GV và HT h c t p c a SV khi GV v n d ng th c h c t p TN trong bài gi ng.

- N i dung: Chúng tôi ti n hành xây d ng b n Anket, xin ý ki n b ng cách dùng h th ng các câu h i nhi u l a ch tìm hi u ý ki n c a GV và SV khi s d ng và

- Cách ti u tra: + Xây d ng phi u tra

+ Phát phi u tra cho GV và SV ng d n tr l i) + Thu phi u, x lý và phân tích s li u tra.

h ng th i cung c p m t s thông tin c th nh tin c y và s c thuy t

- N i d ng: C th i v i GV v m quan tr ng, y u t nào quy t nh s thành cơng khi hình thành các khái ni n trong môn GDH thông qua hình th c h c t p TN. V phía SV: Ti i, trị chuy n xoay quanh v GV v n d ng hình th c h c t p TN, SV t nh n th y b n thân chú ý, HT khi nào? T vi c hình thành các khái ni b n cho SV thông qua DHTN nào thì hi u qu , có th c TTC, t l c, t giác nh n th c c a SV, nâng cao ch ng

</div><span class="text_page_counter">Trang 18</span><div class="page_container" data-page="18">

<b> LÝ LU N V HÌNH THÀNH CÁC KHÁI NI M </b>

<b>N CHO SINH VIÊN THÔNG QUA D Y H C TR I NGHI M </b>

<b>1.1. T ng quan tình hình nghiên c u hình thành khái ni m thơng qua DHTN </b>

<i><b>1.1.1. M t s nghiên c u D y h c tr i nghi m trên th gi i </b></i>

nh s c n thi t c a vi c nghiên c u l ch s phát tri n

duy v Câu nói n i ti ng c a C.Mác nh n th c hi n t

mà nhìn l i c m t ti n trình dài c a l ch s ng ng c a l ch s s di n ra trong th i gian t chính cho s ra c hi n th a nhi u khái ni m.

ng bi n ch ng c a s nh n th c chân lý, mà trên con tri n khai c a vô vàn khái ni m. Song, nên hi ng bi n ch ng nào? V v này, Rôdentan vi u hồn c

i thành ph c t p, khơng cho phép quá trình nh n th c di i d n trong nh ng h p r t hãn h u m i có th theo dõi tr c ti p th y quá

tr ng, thành th m i liên h t cái này sang cái khác hoàn toàn b che l

Nh ng khái ni m công c hay nh ng khái ni m trung chuy n t v n tri th c, s hi u bi a ch th sang khía c nh m c m i c a hi n th c s

là kh m c a quá trình hình thành nên khái ni m m i. Vi c rút ra khái ni m này t khái ni m khác không ph i là vi c làm hồn tồn mang tín i d ph n ánh tính t t y u c a khách th .

N u th k XX, m t tri t lý giáo d c m c nhà giáo d i M ,

</div><span class="text_page_counter">Trang 19</span><div class="page_container" data-page="19">

John Dewey (1859- ng nh m c i cách giáo d c nhân lo ng tri t

nh ng tình hu t t tìm tịi, xây d ng ki n th c thông qua TN a h i h c khuy n khích tham gia các c ng, c a l p h c m t cách sáng t o [33].

Vào th k XX, các nhà giáo d c Xô vi t: N.V.Savin, T.A.Ilina [1], B.P.Êxip p c p t i lý thuy t d y h c p t i nhi u y u t tham gia QTDH cao vai trị tích c c

R.Roy Singh, nhà giáo d c v i cu n giáo d c cho th k XXI:

</div><span class="text_page_counter">Trang 20</span><div class="page_container" data-page="20">

th gi kh nh r ng trong th k XXI, n n giáo d c ph i t p trung giáo d c con

David A. Kolb, nhà giáo d c M th a tri t lý giáo d c c a John Dewey và có nhi u nghiên c u v lý thuy t h c t p TN, d y h i l n. Ơng có m t s

nh ng TN trong QTDH c a ông, nh ng nhà nghiên c u, nhà giáo d c và th c ti n. Ơng trình bày lý thuy t v h c t p qua KN và ng d ng trong giáo d c, công vi c và nâng cao s ng thành c a l a tu i HS, SV.

Tác gi John Dewey, David Guile và Toni Griffiths Vi n Giáo d

Anh Qu c, trong cu c t p qua kinh nghi m công vi c [34 c làm th i h c h c t p và phát tri n thông qua KN làm vi c. trong giáo d c hi u bi n i l n [33] nêu lên s ph c t

quanh nguyên t c giáo d i l n có th là m t gi phát tri

trình h p d i h c. Theo tác gi , nguyên t c giáo d i l n là c n cho h t m t ngu n tài nguyên h c t ng s t ng trong h c t p; t ng khuy n khích và h tr h c t y tinh th n h p tác; s d ng các nhóm nh .

</div><span class="text_page_counter">Trang 21</span><div class="page_container" data-page="21">

Liên h p qu n vi c d y h i nông dân i dung ch y n vi c d y ngh nông nghi p d a trên KN c i nông dân. L p h c t ch c t c v i hình th c theo nhóm, th o lu n, tra gi i quy t v i s ng d n c a k thu t

Cu ng d n d y h c cho các GV a Ian Bullock, Mike Davis,

Theo tác gi i l ng h c t nguy n, tích c c tham gia quá trình h c, h c n KN th c t , phù h ng theo m ti p thu [18], [23]. Ngoài ra,

kinh nghi o SV SV c tham gia tình hu ng th c t , ph i có tài mô ph ng KN h c t i h c Havard), có các khố h c TN gi i

tri n hi u bi t và KN trong h c t p g n v i th c t ngh nghi p [16][17][18].

m qua m t s cơng trình nghiên c n DHTN c ngoài cho

cho dù v i cách ti p c m khác nhau, song

giá thu n chi u chung v vai trò c a KTDH trong vi c nâng cao hi u qu nh n th c, phát tri n trí tu và KN xã h <b>i h c. </b>

<i><b>1.1.2. M t s nghiên c u d y h c tr i nghi m Vi t Nam </b></i>

DHTN c các nhà khoa h c, các chuyên gia nghiên c u trên nhi

</div><span class="text_page_counter">Trang 22</span><div class="page_container" data-page="22">

Lê Tu H Chí Minh: Lu tài nghiên c u Khái ni o hàm l p 11 hi c xây d nào? Vi c

hình thành các khái ni m v i v i HS? Có s n i kh p nào c o hàm v i các ph n khác có liên quan v

vào b i c nh Vi t Nam 2016- c b u tri n khai t tháng M

ng Anh k t h p v i B Giáo d o Vi t Nam t

n ng STEM t ng trung h và trung h c ph thông thu c

N i cách h c truy n th ng, sgk n cho các em nh ng ki n th c chung và t ng quan nh t thì nh ng d án STEM l ng v nh ng ý [17]. D án tr ng cây thâm canh trên ph n mái c a ng THPT Chuyên Lê H c th c hi n nh - m t t nh có truy n

c t tìm ra gi i pháp thâm canh phù h p. Ngồi ra, các th y cơ ch nhi m d án còn k t n i các em t i h c t p t i nông tr i V B n m t trang tr i tr ng rau s ch

i nông dân th c th .

ng STEM không ch là hình th c giáo d c khuy n khích HS s d ng ki n th c t ng h p c a các môn Khoa h c (S), Công ngh (T), K thu t (E) và Toán h c (M) mà còn trang b cho các em nh ng KN thi t y u c a th k 21 [17].

<i>Tác gi Nguyy v</i> tài lu n án Ti n s DHTN và v n d ng trong o ngh n dân d ng cho l

khung h th ng lý lu n v ng ch c, m t th c tr c phân tích và nhi u v c n làm rõ [2].

nh ph m trù khái ni m d y h c theo ti p c n TN và khung lý lu n v d y h c theo ti p c n TN i h c. Nh n di n th c tr ng d y h c trong chuyên ngành Tâm lý Giáo d c theo ti p c n TN m t s i h ph th c ti n quan tr ng cho các GV gi ng d y chuyên ngành Tâm lý Giáo d c nâng cao ch ng d y

</div><span class="text_page_counter">Trang 23</span><div class="page_container" data-page="23">

bày vi c phân tích khái ni m hàm s tu n hoàn c tri th c khoa h c, phân tích m t b SGK Tốn c a Pháp, trình bày hai th c nghi tài trình bày rõ: Khái ni m tu n hồn trong tốn h c và trong các khoa h c khác có gì gi ng và khác nhau? ng ph thông, khái ni m tu n hồn có xu t hi n trong các mơn h c ngồi tốn h c khơng? Có s n i kh p nào gi a khái ni m tu n hồn trong tốn h c và trong các

khái ni m hàm s c nh n m nh trong các t ch c toán h c g n v i khái ni m này? Có s gi ng nhau và khác nhau nào so v i th ch d y h c Vi t Nam?

d n t ch c cho HS [35]. Trong cu n này các tác gi c

qua ngày 28/7/2017, chính th c tr thành m t giáo d c b t bu c ng ph thông. b c ti u h c, th ng dành cho là 105 ti giúp GV và các b c ph huynh t ch c t t các cho HS biên so n b sách (Dành cho HS ti u h c) g m 10 cu n t l n l p 5. B c biên so n d a trên n n t ng lí lu n m i v ng h c, kinh nghi m c a c có n n giáo d c tiên ti n và th c ti n giáo d c c a Vi t Nam. Tuy nhiên, do mu n nh n m nh vai trò ch th , sáng t o c a HS trong , các tác gi không th

th c c a cu n sách l i bao hàm nh ng m i mà tác gi mong mu n GV và HS th c hi n trong quá trình ti n hành các giúp GV và các b c ph

tài li ng d n t ch c cho HS ti u h c (Dành cho GV và cán b qu n lí

b c ti u h c, bên c nh vi c h c t p các tri th c khoa h c, tr c c tham gia nhi u hình thành và rèn luy c, ph m ch t, s n sàng cho hành trang vào

c tr c ti p tham gia th c ti rèn luy n các thói quen t t, các ph m ch t

</div><span class="text_page_counter">Trang 24</span><div class="page_container" data-page="24">

nhân ái, khoan dung, trách nhi m, ch

c th c hi n thông qua nh ng ti p c n khác nhau tùy thu c vào m th

<i>Lê Th Thùy Linh DHTN nh m phát tri</i> c qua ch tích h p âm h c

<i>Ph m Quang Ti p </i> y h c khoa h c cho HS ti u h ng TN [29]. V i nghiên c u này làm rõ b n ch a h c t p TN, phân tích m i quan h a d y h c môn Khoa h c ti u h c và d y h ng TN xu t thi t k bài h c TN trong môn Khoa h c ti u h c và minh h a trên m t bài h c c th [29].

m m non, ti u h c. Nh ng nghiên c u c a các tác gi nh khác nhau. Có

</div><span class="text_page_counter">Trang 25</span><div class="page_container" data-page="25">

nh ng v c gi i quy t, có nh ng v quy t và c c gi i quy t. Tuy nhiên vi c nghiên c u c th v DHTN cho SV trong môn Lý lu n d y h c

lý thuy t v DHTN trong qua trình d y h c môn Lý lu n d y h c <b>. </b>

ng quy trình h c t p TN phù h c tính t giác, tích c c, ch ng, sáng t o, t ki n t o nên tri th c c a mình c Lý lu n d y

tri n. Khái ni m th nào là hình thành?

GDH c coi là khoa h c nghiên c u b n ch t, quy lu ng và n c a quá trình giáo d c v i các nhân t n phát tri n

</div><span class="text_page_counter">Trang 26</span><div class="page_container" data-page="26">

t nhân cách trong su t toàn b cu c s GDH

D a trên nh ng thành t u khác nhau c a th i trong vi c nghiên c

</div><span class="text_page_counter">Trang 27</span><div class="page_container" data-page="27">

Nhi u tác gi cho r y h c là toàn b các thao tác có m m chuy n các giá tr tinh th n, các hi u bi t, các giá tr c

nhu c u hi n t i c a xã h i. Tuy nhiên quan ni m này làm cho n n giáo d

s phát tri n c a xã h i. B i vì nó ch có nhi m v tái hi n l i các giá tr tinh th n xã h c v t ch t hóa b tr l i thành giá tr tinh th n bên trong

i h c.

Quan ni m này c l i quan ni m c a Socrate v giáo d c,

c khai sinh và tr thành giá tr tinh th n chung c a nhân lo i. Quan ni

h n ch n n giáo d c n m t PPDH i h c tr thành nh ng con i sáng t c nh ng giá tr tinh th n hi n có c a xã h i. Th i c a

mà tri th c c c s hóa v i m t t c c l n, làm cho tri th c d dàng và nhanh chóng tr thành tài s n chung. Tuy nhiên xã h i tri th c không ch

</div><span class="text_page_counter">Trang 28</span><div class="page_container" data-page="28">

t ng kh ng ki n th c mà nhân lo c trong tồn b l ch s a nó. S kh ng ki n th t thi t ph i kéo theo s i v ch t tri th c

có nhi m v h c t p và nh các ki n th c s i ph i có kh kh ng tri th n sinh ra các giá tr v t ch t và tinh th n m i ...và n m b t tri th c m i m v c a d y h c trong xã h i hi n nay là:

y h c là m t quá trình g m toàn b các thao tác có t ch nh

tri th c, giá tr tinh th n, các hi u bi t, các KN, các giá tr

v n ý th c, v n tình c m và hành vi. Là quá trình con i h th ng tri th c nh nh v khoa h c t nhiên, xã h i và v

GV và HS u khi n tâm lý c a HS giúp h t giác, tích c c, ch ng chi m c khoa h c, nh ng KN, k x o nh n th c và th c ti

phát tri c nh n th c và hình thành th gi i quan khoa h c cho h .

<i>Là m t b ph n cm t ng th nh m hình thành th gi i quan </i>

</div><span class="text_page_counter">Trang 29</span><div class="page_container" data-page="29">

gi n nh t là nh i t ng kinh qua th c t , t ng bi t, t ng ch u. TN mang l i kinh nghi m phong phú b i khi TN

i TN nhi u s có nhi u ki n th c, kinh nghi m s ng cho b n thân, giúp c, ph m ch t s ng.

<i>TN Theo Wikipedia, TN là ti n trình hay là quá trình </i> thu th p kinh nghi m, trên ti thu th c nh ng kinh nghi m t t ho c x u, thu th c nh ng bình lu n, nh nh, rút t a tích c c hay tiêu c c, không rõ ràng,

i t ng kinh qua th c t , t ng bi t, t ng ch u. TN mang l i

TN nhi u s có nhi u ki n th c, kinh nghi m s ng cho b i hình c, ph m ch t s ng.

di n ra m c a hay n i dung giáo d c thông qua ... H c t p thông qua TN là h c t p thông qua s ph n ánh v vi n v i h c v t, giáo khoa. H c t p TN ng nh t v i giáo d c th c nghi m, h c t ng, h c t p khám phá hay h c t p d ch v .

Khi t ch c cho SV, không nh t thi t ph i là quy mơ l n, ngồi tr i,... m c g i là TN. Khi HS tr c ti p tham gia vào các trên l p h c

i khi SV chân tay, ch y nh y,... m i g i là TN. Vi

t ch c cho SV nói chung, sáng t o nói riêng, GV khơng nên c ng nh c v th m hay quy mô th c hi n.

<i>ng thông qua các thao tác v t ch t bên ngồi (nhìn, s , n m, ng i...) và các quá </i>

<i>S TN c hi u là k t qu c a s i v i th gi i khách quan. S m c hình th c và k t qu các th c ti n trong xã </i>

</div><span class="text_page_counter">Trang 30</span><div class="page_container" data-page="30">

<i>h i, bao g m c k thu t và KN, c nh ng nguyên t c và phát tri n th gi i khách quan. TN là ki n th c kinh nghi m th c t ; là th th ng nh t bao g m ki n th c và </i>

ph i ng u nhiên mà Helen Keller l i th y. Hi u m n nh t, TN chính là nh ng gì ta thu nh c n th c, KN , kinh nghi m trên

phát tri n mơ hình h c t p TN, và m i quan h c a nó v i phong cách h c t p c a m i cá nhân.

</div><span class="text_page_counter">Trang 31</span><div class="page_container" data-page="31">

Trong mơ hình này, Kolb k th a g cách t ch c c a mơ hình phát tri n nh n th c c a Piaget, bao g m b n phát tri ng v i b n trong mơ hình c a Piaget: C m giác v ng (Sensorimotor), Ti n thao tác (Pre-operational), Thao tác c th (Concrete operational), và Thao tác hình th c (Formal operations). M n mô t m t cách th c n m b t ki n th c và chuy n

i ki n th c.

B n ch t c a mơ hình h c t p d a trên kinh nghi m c a Kolb là m t vòng xo n c mơ t q trình h c t p g m b n, phù h p v i b n phong cách h c t p bao g m:

(1) Kinh nghi m c th (Concrete Experience), (2) Quan sát ph n ánh (Reflective Observation), (3) Tr ng hoá khái ni m (Abstract Conceptualisation),

phát t m t mâu thu n gi a Kinh nghi m c th và Khái ni m tr ng , hi u t. Khi gi i quy t mâu thu n này, m i h c có th thích s d ng Khái ni m tr ng ho c Kinh nghi m c th .

T mô hình h c t p TN c a Kolb, tác gi Phan Tr ng Ng

- Quá trình h c t p qua TN c b u b ng s thu nh n kinh nghi m t các giác quan và k t thúc b ng s phân tích, khái qt hố và áp d ng cho chu kì m i.

</div><span class="text_page_counter">Trang 32</span><div class="page_container" data-page="32">

- Trong h c t p TN i h ng tồn di c tâm lí c a mình bao g m trí tu , c m xúc, th ch , HT c bi t là kinh nghi

có.

- Q trình h c t p qua TN ch mang l i hi u qu i h i

ki n tham gia m t cách t giác, t ch c l p và sáng t o.

- Trong h c t p TN, quá trình hình thành nên kinh nghi m m i d c u trúc l i kinh nghi m v n có cịn quan tr i s n ph m c a chính

- K t qu c qua (ki n th c, kinh nghi , giá tr c

giáo d c do nhà giáo d ng, thi t k ng d n th c hi n, t i cho HS ti p c n th c t , th nghi m các c m xúc tích c c, khai thác nh ng kinh

tri n các ph m ch t ch y c c t lõi c a HS trong các m i quan h v i b n thân, xã h ng t nhiên và ngh nghi c tri n khai qua b n m ch n i

nghi p.

n giáo d n c p ti u h c, n i dung t p trung vào các khám phá b n thân, rèn luy n b n thân, phát tri n quan h v i b n bè,

g i HS c t ch c th c hi n v i n i dung, hình th c phù h p v i l a tu i. c p trung h , n i dung ng nghi p t

thân v c ti p t c tri phát tri n các ph m ch c c a HS.

</div><span class="text_page_counter">Trang 33</span><div class="page_container" data-page="33">

n giáo d ng ngh nghi p. Ngoài các n cá nhân, xã h i, t nhiên, n i dung ng nghi p c p trung h c ph thông t

Kh ng T (551- 479 TCN) nói: "Nh ng gì tơi nghe, tơi s qn. Nh ng gì tơi th y, tơi s nh . Nh ng gì tôi làm, tôi s hi ng này th hi n tinh th n chú tr ng h c tham gia tích c c vào vi t câu h i, tìm tịi, TN, gi i quy t v , t ch u trách nhi m k t qu c a TN không quan tr ng b ng quá trình th c hi n và nh u h c

c t TN

t th i c i, song nó ch th c s phát tri n và tr thành m ng giáo d c chính th ng và phát tri n thành h c thuy t khi có nh ng cơng trình nghiên c u c a các nhà tâm lí h c, GDH n i ti ng trên th gi i. T cu i th k XIX, xu t hi n mô hình DHTN u tiên trên th gi i là mơ hình v nghiên c u ng d o th c nghi m c a nhà tâm lí h c Kurt Lewin. Lewin nh n m nh t i s k t h p ch t ch gi a lí thuy t và th c hành. Ông th y r ng, vi c h c có th t hi u qu t i quan h ch t ch gi a kinh nghi m cá nhân và vi c phân tích gi i quy t nhi m v h c t p. Nh n h c thuy t giáo d c TN, ph i nh c qua làm, h c b u t c a John Deway. V i tri t lí giáo d cao vai trò kinh nghi m, t gi a th k XX,

m v vai trò c a kinh nghi m trong giáo d

ch ra r ng, kinh nghi m giúp nâng cao hi u qu c a giáo d c b ng cách k t n i h c, ki n th c h c v i th c ti n cu c s ng, vì th c i bài t

n, d t, m ng [2] [9]. David Kolb nghiên c u chu trình h c t TN c c a h c t p TN bao g m kinh nghi m c th , quan sát ph n

</div><span class="text_page_counter">Trang 34</span><div class="page_container" data-page="34">

chi u, khái ni m hóa và th nghi m tích c c. Ngồi ra, cịn ph i k n r t nhi u các

Karen Warren... i v c có n n giáo d c phát tri c bi c ti p

TN c H ng Kông áp d ng thông qua vi c d y h c qua tham quan, dã ngo i.

V y TN sáng t o trong các môn h c chính là mà HS c th c hành thông qua các thao tác v t ch t bên ngồi (nhìn, s , n m, ng i, nghe...) và các quá trình tâm

c cho b n thân.

c kh ng và phát tri n t các nhà tâm lý h a Liên xô nh ng 70 c a th k u tiên có th k n các nhà tâm lý h

(1896 1934), A.N. Leonchev (1903 Vi i nghiên c u, phát

Có th nói, thành t u c a tâm lý h k khoa h c cho vi c DH

</div><span class="text_page_counter">Trang 35</span><div class="page_container" data-page="35">

khác, nh i, khoa h c phát tri n, t o thành xã h i

ng [28][29. Theo cách hi u này cho r ng: Trong vi c h c t i

c ng không ph i là cung c p s ng ki n th c, giá tr c mà là d y

GD. Không m i th y nào dù gi n m y có th h c thay cho HS. Chính thơng l c c a HS mà các giá tr nhân lo i m i tr thành giá tr tâm lý c a m i cá

t c các quá trình giáo d c, d y h c [28][29].

Không gi ng v i các quan ni m c a nh ng h c thuy t khác, lý thuy t tâm lý h c v nghi n c u b n ch t c a các hi i theo ti p c n duy v t hình thành trong xã h i và nh vào ngôn ng i th gi i bên ngoài và chuy n thành nh ng hi ng và quá trình tâm lý.

th c t i vào d ng ch th .

Nhi m v c a giáo d c mà c th là mơn GDH là hình thành và phát tri n nhân cách toàn di i h c. Mu n v ng ph i tránh giáo d c phi n di n tránh d y h c theo cách cung c p, truy n th m t chi u, ch cung c p s l ng ki n th c, giá tr c mà ph i ti n hành giáo d c nhi u m t t i giáo d c toàn di n. Theo tinh th ng ph i ti n hành giáo d c d y h i hình th ng, linh

</div><span class="text_page_counter">Trang 36</span><div class="page_container" data-page="36">

ng tr c ti v ng, t t rút ra kinh nghi m, d t m i và m t vài KN

<b>H c t TN là quá trình h</b> n th c t o ra thơng qua vi c chuy n hóa tri th c, KN và kinh nghi m.

TN hi n nh t là nh ng kinh qua th c t , t ng bi t, t ng ch u [5].

TN ph c v l i cho cu c s ng, chúng ta s ng trong th c t i thông tin v i th c t i nh i c nh ng ki n th c cho riêng b n thân chúng ta. Nh i s t hồn thi n mình c i t c th c t và s ng t

v y s ng và TN là hai khía c nh luôn luôn song hành cùng nhau và b sung hoàn thi n cho nhau [5].

Quá trình TN s ch ng y u t th và sai, s TN s mang l i

i hình thành v n kinh nghi m v n s ng, hình thành ph m ch c i [5] [9].

vào giác quan c i t o ra c m giác, tri giác, bi i c m th y có

</div><span class="text_page_counter">Trang 37</span><div class="page_container" data-page="37">

M t trong nh ng quá trình tâm lý cao c p di n ra trong h c t p c a SV và nói lên ng, m nh m c a trí óc là quá rình nh n th c.

Trong h c t p c a SV các quá trình nh n th c luôn di n ra t m n

</div><span class="text_page_counter">Trang 38</span><div class="page_container" data-page="38">

i v i s ng cá nhân và xã h i. Có nhi u b ng ch ng cho th y nhu c u nh n th u ki n t t y u cho s t n t i c a chính b n thân con

xét trong ph m vi c a h c t p, thì nhu c u nh n th c là nhu c i v i vi c ti p

ng c a nhu c u h c t y, lúc này nhu c u nh n th c tr thành nhu c u h c t t qu c a quá trình phát tri n c a nhu c u nh n th c trong ti n trình phát tri n c i.

<i><b>1.4.2. M i quan h gi a d y h c và hình thành các khái nin thơng qua DHTN </b></i>

trình d y. M i quá trình s m trách nh ng ch ng, nhi m v riêng, tuy nhiên chúng không th tách r i mà có m i quan h qua l i, g n bó ch t ch v i nhau, ph thu c vào nhau.

</div><span class="text_page_counter">Trang 39</span><div class="page_container" data-page="39">

- u ki i h c th m (th m k t thúc QTDH). - Tr ng thái nhân cách: + Ki n th c + H th m

- T ch c (organization) - ng d n (Orientation and Regulation) - Ki m tra (Control) i h u ki n bên ngoài. D n d n hình thành và phát tri o ngh nghi p, bi i nhân cách c a b n thân.

sáng t o chi c H th ng khái ni m khoa h c m t cách t o ngh nghi p và phát tri n nhân cách.

tích các quan h chung trong tài li u h c t ng l p k ho ng).

</div><span class="text_page_counter">Trang 40</span><div class="page_container" data-page="40">

ng) b ng. Khái ni m có 3 hình th c t n t n: - Hình th c v t ch d hình dung, ta l y m t ví d : khái ni

T t c nh ng cây vi t khác nhau v nguyên li u, màu s c, kích c c t n t i

C hình th c bên ngồi và bên trong c a khái ni nh b i m t chu i thao tác liên ti p nhau (= m ng) theo m t th t ch t ch g i là logic

Ngu n g c xu t phát c a khái ni m là s v t, hi ng. Khái ni m là m t

i phát hi n ra khái ni m thì khái ni m có thêm ch m i là trong tâm lý i.

m t t g i là (thu t ng ) hay m t (m t vài) câu (g y v t th c ,

ni m th c s là cái khơng th nhìn th c, nó là cái tinh th n.

y, trong d y h u h t s c quan tr c v t th c, tên g i, m. N u d y h c d ng l i ch i h c nh a

không kém quan tr ng là: khái ni m v b n ch t là m y hình thành