Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (4.39 MB, 87 trang )
<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">
<b><small>Gioi thieu</small></b>
Con người và bản chất con người
Hiện tượng tha hóa con người và vấn đề giải phóng con người
<small>Quan điểm của triết học Mác – Lênin về quan hệ cá nhân và xã hội, vai trò của quần chúng nhân dân và lãnh tụ trong lịch sử</small>
<small>Vấn đề con người trong sự nghiệp cách mạng ở Việt Nam</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4"><b>+ Con người là sản phẩm của giới tự nhiên.</b>
<i><b>CMac đã từng nói “Bản thân cái sự </b></i>
<i><b>kiện là con người từ loài động vật mà ra, cũng đã quyết định việc con người khơng bao giờ hồn tồn </b></i>
<i><b>thốt ly khỏi những đặc tính vốn có của con vật”</b></i>
<b><small>Vd: Con người không thể sống mà không ăn, không uống, không hô hấp, quang hợp bằng oxi</small></b>
<b>+ Là 1 bộ phận, có quan hệ và thống nhất với giới tự nhiên:</b>
<b>Thế giới tự nhiên là thân thể vô cơ của con người, đời sống thể xác và tinh thần của con người phải gắn liền vs thế giới tự nhiên.</b>
<i>Ví dụ: </i>con người phải tuân theo <i><b>quy luật của giới tự </b></i>
<i><b>nhiên (con người ai cũng phải trải qua các giai đoạn như là </b></i>
<i>sinh-lão-bệnh-tử), quy luật sinh học như di truyền (chúng ta đều </i>
<i>mang những đặc điểm di truyền từ bố mẹ), tiến hoá</i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9"><i><small>…(chèn ảnh người về sự trưởng thành từ bé—>lớn và mất đi)</small></i>
<small>(chèn ảnh con vật kiếm thức ăn và lúc chết khi cạn kiệt thức ăn).</small>
<i><b>Vd: nếu nguồn thức ăn từ tự nhiên cạn </b></i>
kiệt, con người biết cách trồng trọt, chăn nuôi, sản xuất ra các sản phẩm để tự phục cho nhu cầu của mình
</div><span class="text_page_counter">Trang 13</span><div class="page_container" data-page="13"><b>B<sup>CON NGƯỜI KHÁC BIỆT VỚI CON VẬT NGAY TỪ KHI CON </sup><small>NGƯỜI BẮT ĐẦU SẢN XUẤT RA NHỮNG TƯ LIỆU SINH HOẠT </small></b>
Nhưng một bước tiến do tổ chức cơ thể con người quy định để
<b>phân biệt với con vật đó là con người bắt đầu sản xuất ra tư liệu </b>
<b>sinh hoạt của mình</b>
</div><span class="text_page_counter">Trang 16</span><div class="page_container" data-page="16"><i><b> Ví dụ: nếu con vật chỉ biết cầm, nắm, hái, lượm, ăn thức ăn thơ sơ </b></i>
trong tự nhiên thì con người lại biết vừa khai thác những thứ có sẵn ấy và còn biết lao động sản xuất tạo ra của cái vật chất phục vụ đời sống của
<i><b> Đây là 1 trong những điểm nổi bật và cũng là khác biệt to lớn để phân biệt giữa người và vật.</b></i>
<b><small>CON NGƯỜI KHÁC BIỆT VỚI CON VẬT NGAY TỪ KHI CON NGƯỜI BẮT ĐẦU SẢN XUẤT RA NHỮNG TƯ LIỆU SINH HOẠT CỦA MÌNH </small></b>
<b>B</b>
</div><span class="text_page_counter">Trang 17</span><div class="page_container" data-page="17"><b><small>CON NGƯỜI KHÁC BIỆT VỚI CON VẬT NGAY TỪ KHI CON NGƯỜI BẮT ĐẦU SẢN XUẤT RA NHỮNG TƯ LIỆU SINH HOẠT CỦA MÌNH </small></b>
<small>.(chèn ảnh sự khác nhau về người và vật khi có sự lao động sx) </small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 18</span><div class="page_container" data-page="18"><b><small>CON NGƯỜI KHÁC BIỆT VỚI CON VẬT NGAY TỪ KHI CON NGƯỜI BẮT ĐẦU SẢN XUẤT RA NHỮNG TƯ LIỆU SINH HOẠT CỦA MÌNH </small></b>
Chính từ khi lao động, tức là tự sản xuất ra những tư liệu sinh hoạt của mình đã giúp con người dần hồn thiện, tiến hoá
thành một con người đúng nghĩa. Lao động đã làm hoàn thiện thân xác của con người, khiến cho chúng ta dáng đi thẳng, hoàn thiện các giác quan và phát triển não bộ. Chính lao động đã phát triển
<i><b>tư duy, ý thức, ngôn ngữ, chữ viết và giúp con người xây dựng nền văn minh vật chất và tinh thần . Điều này Ăngghen đã làm rõ </b></i>
điều này trong tác phẩm <i>“Tác dụng của lao động trong quá trình chuyển biến từ vượn thành người”</i>.
</div><span class="text_page_counter">Trang 19</span><div class="page_container" data-page="19"><b>CCON NGƯỜI LÀ SẢN PHẨM CỦA LỊCH SỬ VÀ CỦA CHÍNH BẢN THÂN CON NGƯỜI</b>
<small>Hình ảnh 2 nhà triết học</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 21</span><div class="page_container" data-page="21"><b>CCON NGƯỜI LÀ SẢN PHẨM CỦA LỊCH SỬ VÀ CỦA CHÍNH BẢN THÂN CON NGƯỜI</b>
<b><small>Con người vừa là </small></b>
</div><span class="text_page_counter">Trang 22</span><div class="page_container" data-page="22"><b>CCON NGƯỜI LÀ SẢN PHẨM CỦA LỊCH SỬ VÀ CỦA CHÍNH BẢN THÂN CON NGƯỜI</b>
<i><b><small>Con người như chúng ta đang tồn tại là nhờ những người đang hoạt động, đang lao động sản xuất và đang làm ra lịch sử của chính mình</small></b></i>
<small>ẢNH con người lao động</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 23</span><div class="page_container" data-page="23"><b>CCON NGƯỜI LÀ SẢN PHẨM CỦA LỊCH SỬ VÀ CỦA CHÍNH BẢN THÂN CON NGƯỜI</b>
<i><b> Lưu ý: </b></i>rằng con người là sản phẩm của lịch sử và bản thân con người, nhưng con
người, khác với các động vật khác, khơng thụ động để lịch sử làm mình thay đổi, mà con người còn là chủ thể của lịch sử.
</div><span class="text_page_counter">Trang 25</span><div class="page_container" data-page="25"><b>CON NGƯỜI VỪA LÀ CHỦ THỂ CỦA LỊCH SỬ, VỪA </b>
</div><span class="text_page_counter">Trang 26</span><div class="page_container" data-page="26"><b>CON NGƯỜI VỪA LÀ CHỦ THỂ CỦA LỊCH SỬ, VỪA </b>
</div><span class="text_page_counter">Trang 27</span><div class="page_container" data-page="27"><b>CON NGƯỜI VỪA LÀ CHỦ THỂ CỦA LỊCH SỬ, VỪA LÀ SẢN PHẨM CỦA LỊCH SỬ </b>
<small>HÌNH ẢNH LS TIẾN HÓA NGUỒN GỐC CON VẬT CON NGƯỜI</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 28</span><div class="page_container" data-page="28"><b>CON NGƯỜI VỪA LÀ CHỦ THỂ CỦA LỊCH SỬ, VỪA LÀ SẢN PHẨM CỦA LỊCH SỬ </b>
<b> Đầu tiên con người phải tiếp tục các hoạt động dựa trên tiền đề cũ, mặt khác con người phải tiến hành các hoạt động </b>
<b>mới của mình để cải biến những điều kiện cũ</b>
</div><span class="text_page_counter">Trang 29</span><div class="page_container" data-page="29"><b>CON NGƯỜI VỪA LÀ CHỦ THỂ CỦA LỊCH SỬ, VỪA LÀ SẢN PHẨM CỦA LỊCH SỬ </b>
<small>HÌNH ẢNH CN PHỤ THUỘC TỰ NHIÊN</small>
<small>- Con người một mặt </small><i><b><small>là một bộ phận của giới tự nhiên</small></b></i><small>, phải phụ thuộc và có quan hệ với tự nhiên, mặt khác </small><i><b><small>phải tuân theo các quy luật tự nhiên vì đó là điều tất yếu.</small></b></i>
<small>- Mơi trường xã hội có ảnh hưởng trực tiếp và quyết định đến con người </small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 30</span><div class="page_container" data-page="30"><b>CON NGƯỜI VỪA LÀ CHỦ THỂ CỦA LỊCH SỬ, VỪA </b>
</div><span class="text_page_counter">Trang 31</span><div class="page_container" data-page="31"><b>CON NGƯỜI VỪA LÀ CHỦ THỂ CỦA LỊCH SỬ, VỪA LÀ SẢN PHẨM CỦA LỊCH SỬ </b>
<small>Vd ảnh chiến tranh</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 32</span><div class="page_container" data-page="32"><b>BẢN CHẤT CON NGƯỜI LÀ TỔNG HÒA CÁC QUAN </b>
<i><b><small>Tham gia vào rất nhiều vào các mối quan hệ xã hội</small></b></i>
<i><b><small>Bản chất con người được hình thành và phát triển</small></b></i>
<i><b><small>Các quan hệ xã hội có vai trị chi phối và quyết định đời sống con người</small></b></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 34</span><div class="page_container" data-page="34"><b>BẢN CHẤT CON NGƯỜI LÀ TỔNG HÒA CÁC QUAN HỆ XÃ HỘI</b>
<small>ẢNH NGƯỜI DA ĐEN</small>
<small>Khơng có một bản chất nơ lệ cố hữu và bất biến của người da đen hay da trắng nào</small>
<b><small> Sản phẩm tất yếu của những quan hệ trong những điều kiện lịch sự xác định</small></b>
</div><span class="text_page_counter">Trang 35</span><div class="page_container" data-page="35"><i> </i>
<small>●</small> <sub>Theo C.Mác thực chất của </sub><i><b><sub>lao động bị tha hóa là q trình lao động và sản </sub></b></i>
<i><b><small>phẩm lao động từ chỗ để phục vụ và phát triển con người đã bị biến thành lực lượng đối lập, nô dịch và thống trị con người.</small></b></i>
<i><b><small> Con người bị tha hóa là con người đánh mất mình trong lao động, tức </small></b></i>
<i><b><small>trong hoạt động đặc trưng, bản chất của con người.</small></b></i>
<small>• Phân tích sự tha hóa trên 3 phương diện:</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 38</span><div class="page_container" data-page="38"><small>- Người cơng nhân bị tha hố trong sản phẩm: </small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 39</span><div class="page_container" data-page="39"><small>- Người công nhân bị tha hoá trong lao động:</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 40</span><div class="page_container" data-page="40">- Sự tha hóa bản chất tộc lồi người
</div><span class="text_page_counter">Trang 41</span><div class="page_container" data-page="41"><small>━</small> <i><b><small>Sự tha hóa </small></b></i><small>đã làm cho người lao động ngày càng phẫn nộ, sự phân cực xã hội ngày càng lớn và điều này đã gây ra </small><i><b><small>tình trạng bất ổn xã hội, tiềm ẩn nguy cơ khủng hoảng về mặt chính trị xã hội. </small></b></i>
<small>━</small> <sub>Trong nền sản xuất TBCN, sự tha hóa của lao động tạo nên bởi sự </sub>
<small>tha hóa trên các phương diện khác của đời sống xã hội: sự tha hóa của đời sống chính trị, tư tưởng của tầng lớp thống trị, của các thiết chế xã hội,... </small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 42</span><div class="page_container" data-page="42">Chính vì vậy sự khắc phục sự tha hóa khơng chỉ <i>gắn liền với việc xóa bỏ chế độ tư hữu, tư bản chủ nghĩa </i> mà còn <i>gắn liền với việc khắc phục sự tha hóa trên các phương diện khác của đời sống xã hội. </i>Đó là một q trình lâu dài, phức tạp để giải phóng con người nói chung, giải phóng người lao động nói riêng.
</div><span class="text_page_counter">Trang 43</span><div class="page_container" data-page="43">Một số biểu hiện của sự tha hóa con người
• <small>Dùng tiền để xác định mọi giá trị khác trong đời sống xã hội</small>
• <small>Sự giàu có nhanh chóng tác động mạnh đến mơi trường liên nhân cách và liên văn hóa.</small>
• <small>Coi lợi ích vật chất là trên hết, dẫn đến nhiều lĩnh vực xã hội quan trọng bị thương mại hóa như giáo dục, y tế,…</small>
• <small>Hiện tượng lệch chuẩn của một bộ phận tri thức</small>
• <small>Chủ nghĩa cá nhân</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 44</span><div class="page_container" data-page="44"><b>Mục đích:</b>
<i>Đấu tranh giai cấp </i>để thay thế chế độ sở hữu tư nhân về tư bản chủ nghĩa, về tư liệu sản xuất và phương thức sản xuất để giải phóng con người về phương diện chính trị <i>là nội dung quan trọng hàng đầu.</i>
<i>Khắc phục được sự tha hoá của con người</i>, biến lao động
sáng tạo trở thành chức năng của con người, trở thành hoạt động mang tính tự nguyện, tự tác trong điều kiện xã hội mới <i>là nội </i>
<i>dung có ý nghĩa then chốt.</i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 47</span><div class="page_container" data-page="47"><small> Theo quan điểm của các nhà kinh điển của chủ nghĩa Mác - Lênin, việc giải phóng những con người cụ thể là để đi đến giải phóng giai cấp, giải phóng dân tộc và tiến tới giải phóng tồn thể nhân loại. Việc giải </small>
<small>phóng con người được quan niệm một cách tồn diện, đầy đủ, ở tất cả các nội dung và phương diện của con </small>
<small>người, cộng đồng, xã hội và nhân loại với tính cách là các chủ thể ở các cấp độ khác nhau.</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 48</span><div class="page_container" data-page="48"><b><small>SỰ PHÁT TRIỂN TỰ DO CỦA MỖI NGƯỜI LÀ ĐIỀU KIỆN CHO SỰ PHÁT TRIỂN TỰ DO CỦA TẤT CẢ MỌI NGƯỜI”</small></b>
Cá nhân là khái niệm chỉ con người cụ thể sống trong một xã hội nhất
<b>định và được phân biệt với các cá thể khác thơng qua </b><i><b>tính đơn nhất </b></i>và
<i><b>tính phổ biến </b></i>của nó.
━ <i><b>Tính đơn nhất: vân tay, trình độ tri thức, tính cách,…</b></i>
<small>━</small> <i><b>Tính phổ biến: Con người là khái niệm dùng để chỉ tính </b></i>
phổ biến của tất cả cá nhân.
<i><b>Mang bản chất xã hội. Yếu tố xã hội là đặc trưng cơ bản để hình </b></i>
thành cá nhân
</div><span class="text_page_counter">Trang 52</span><div class="page_container" data-page="52">Như vậy, cá nhân là một chỉnh thể đơn nhất
<i>vừa mang tính cá biệt, vừa mang tính phổ biến, là </i>
chủ thể của lao động, của mọi quan hệ xã hội và của mọi nhận thức nhằm thực hiện chức năng cá nhân và chức năng xã hội trong một giai đoạn phát triển nhất định của lịch sử - xã hội.
</div><span class="text_page_counter">Trang 53</span><div class="page_container" data-page="53">quan, là tiền đề, điều kiện cho sự tồn tại và phát triển của xã hội và cá nhân
</div><span class="text_page_counter">Trang 54</span><div class="page_container" data-page="54"><small>+ Cá nhân là sản phẩm của xã hội</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 55</span><div class="page_container" data-page="55"><small>+ Cá nhân là chủ thể của xã hội</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 56</span><div class="page_container" data-page="56"><b>2. Mối quan hệ giữa cá nhân và xã hội</b>
<small>●Giữa cá nhân và xã hội có mối quan hệ biện chứng, trong đó xã hội giữ vai trị quyết định</small>
<i><b><small>+</small></b></i><small> Cá nhân là </small><i><b><small>sản phẩm </small></b></i><small>của xã hội</small>
<i><b><small>+</small></b></i><small> Cá nhân là </small><i><b><small>chủ thể </small></b></i><small>của xã hội</small>
<small>●Mối quan hệ giữa cá nhân và xã hội là tất yếu khách quan, là tiền đề, điều kiện cho sự tồn tại và phát triển của xã hội và cá nhân</small>
●Cơ sở của mối quan hệ giữa cá nhân và xã hội là quan hệ lợi ích
</div><span class="text_page_counter">Trang 57</span><div class="page_container" data-page="57"><small>●</small>
<small>●</small>
<small>* Khái niệm quần chúng nhân dân và vai trò </small>
<b> Quần chúng nhân dân là một cộng đồng người có tổ chức, có </b>
lãnh đạo nhằm giải quyết các nhiệm vụ lịch sử trên các lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hố của xã hội.
</div><span class="text_page_counter">Trang 60</span><div class="page_container" data-page="60"><small>* Quần chúng nhân dân gồm 3 bộ phận:</small>
━ Quần chúng nhân dân là những giai cấp, những tầng lớp xã hội thúc đẩy sự tiến bộ xã hội thông qua hoạt động của mình, trực tiếp hoặc gián tiếp trên các lĩnh vực của đời sống xã hội.
<small>VÍ DỤ:</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 62</span><div class="page_container" data-page="62"><small>* Quần chúng nhân dân gồm 3 bộ phận:</small>
<i><b>Xã hội chiếm hữu nô lệ – Quần </b></i>
<i>chúng nhân dân là giai cấp nơ lệ.</i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 63</span><div class="page_container" data-page="63"><small>* Quần chúng nhân dân gồm 3 bộ phận:</small>
<b>Xã hội xã hội chủ nghĩa – Quần </b>
chúng nhân dân là giai cấp công
nhân, giai cấp nông dân, đội ngũ trí thức
</div><span class="text_page_counter">Trang 64</span><div class="page_container" data-page="64"><small>* Vai trò trong lịch sử</small>
━ Quần chúng nhân dân là
người sản xuất ra của cải vật chất và của cải tinh thần chủ yếu duy trì cho sự tồn tại và phát triển của xã hội
</div><span class="text_page_counter">Trang 65</span><div class="page_container" data-page="65"><small>* Khái niệm lãnh tụ/vĩ nhân và vai trò</small>
━ <i><b> Lãnh tụ hay vĩ nhân là những cá nhân kiệt xuất trong các lĩnh vực chính trị, </b></i>
kinh tế, văn hóa, khoa học, nghệ thuật, …xuất hiện trong phong trào quần
chúng nhân dân, gắn bó mật thiết với quần chúng nhân dân. Họ trở thành người lãnh đạo quần chúng nhân dân nhằm thực hiện một mục tiêu xác định.
</div><span class="text_page_counter">Trang 69</span><div class="page_container" data-page="69"><small>* Khái niệm lãnh tụ/vĩ nhân và vai trị</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 70</span><div class="page_container" data-page="70"><small>* Khái niệm lãnh tụ/vĩ nhân và vai trị</small>
<i><b><small>━ Những phẩm chất cơ bản cần có ở một người lãnh tụ:</small></b></i>
<b><small>1.</small></b><small> Tri thức khoa học uyên bác, hiểu biết sâu sắc các xu thế phát triển của quốc gia, dân tộc, của thời đại và của phong trào</small>
<b><small>2.</small></b><small> Có năng lực thuyết phục được quần chúng nhân dân, thống nhất ý chí và hành động của họ, cần phải có sự tín nhiệm</small>
<b><small>3.</small></b><small> Gắn bó mật thiết với nhân dân, dám quên mình vì lợi ích của QCND</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 71</span><div class="page_container" data-page="71"><small>* Khái niệm lãnh tụ/vĩ nhân và vai trò</small>
<i><b><small>━ VAI TRỊ:</small></b></i>
<small>1. Thúc đẩy hoặc kìm hãm sự tiến bộ xã hội</small>
<small>- Nếu nắm bắt được quy luật vận động khách quan của lịch sử </small><b><small> thúc đẩy</small></b>
<small>- Nếu không nắm bắt được </small><b><small>kìm hãm</small></b>
<small>2. Sáng lập ra các tổ chức chính trị, xã hội, và là linh hồn của các tổ chức đó.</small>
<small>3. Lãnh tụ của mỗi thời đại chỉ có thể hồn thành những nhiệm vụ đặt ra của thời đại đó. Khơng có lãnh tụ cho mọi thời đại, chỉ có lãnh tụ gắn với một thời đại nhất định.</small>
<i><b>Sau khi hoàn thành vai trị của mình, lãnh tụ trở thành biểu tượng tinh thần mãi mãi tồn tại trong nhân dân</b></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 72</span><div class="page_container" data-page="72"><small>* Ý nghĩa phương pháp luận</small>
- Lý luận về con người của các nhà kinh điển của chủ nghĩa Mác – Lênin là nền tảng lý luận cho việc phát huy vai trò của con người trong cách mạng và trong sự nghiệp đổi mới ở Việt Nam hiện nay.
</div><span class="text_page_counter">Trang 74</span><div class="page_container" data-page="74">━ Chủ tịch Hồ Chí Minh, do yêu cầu khách quan của sự phát triển lịch sử – xã hội Việt Nam, tiếp thu văn hóa và các giá trị truyền thống của dân tộc, gia đình, tinh hoa văn hóa của nhân loại, trong đó có lý luận về con người của chủ nghĩa Mác – Lênin, đã vận dụng sáng tạo và phát triển lý luận về con người phù hợp với điều kiện lịch sử xã hội Việt
Nam hiện đại.
</div>