Luận văn thạc sĩ Luật học: Pháp luật về hạn chế rủi ro trong hoạt động tín dụng chính sách của ngân hàng chính sách xã hội Việt Nam và thực tiễn thực hiện

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (12.26 MB, 118 trang )

Trang 1<div class="page_container" data-page="1">

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO. BỘ TƯ PHÁP TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI

TRAN THỊ NGỌC ANH

PHÁP LUẬT VẺ HẠN CHÉ RỦI RO TRONG HOẠT ĐỘNG TÍN DỰNG CHÍNH SÁCH CỦA NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HOI VIỆT NAM VẢ THỰC TIỀN THỰC HIEN

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

(Định hướng ứng dụng)

HÀ NỘI, NĂM 2020

</div>Trang 2<div class="page_container" data-page="2">

BO GIÁO DUC VÀ ĐÀO TAO BỘ TƯ PHÁP. TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI.

TRAN THỊ NGỌC ANH

PHÁP LUẬT VẺ HẠN CHÉ RỦI RO TRONG HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG CHÍNH SÁCH CỦA NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HOI VIỆT NAM VÀ THỰC TIỀN THỰC HIEN

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

Chuyên ngành: Luật kính tếMã số: 8380107

'Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Phạm Thị Giang Thu.

HÀ NỘI, NĂM 2020

</div>Trang 3<div class="page_container" data-page="3">

LỜI CAM ĐOAN

"Tôi xin cam doen đây là cơng trình nghiên cứu của riêng tơi, Các số liệu đã nấu

'rồng luận vin có nguồn gắt rõ sing và kết quả cũa luận văn là trung thụ:

"Tôi xin hoàn toàn chiu trách nhiệm về lời cam đoạn trên.

Người cam đoan.

Trần Thị Ngọc Ảnh

</div>Trang 4<div class="page_container" data-page="4">

LỜI CẢM ƠN

Ti tắt cả sự ánh trong và biét om sâu sắc nhất, tôi xin chân thành bay tổ lôngtiết ơn cũa mình tới cơ giáo PGS.TS, Pham Thị Giang Thu, Ban Lãnh dao Ngân hingChính sich xã hội Việt Nam, Lãnh đạo Ban Pháp chế đã hướng din tận tinh, chủ dé,

dành rất nhiễu thời gian và tâm huyễt trợ tơi hồn thành ln vin tốt nghiệp này: Tơi cing xin căm ơn Ben giám hiéw trường Dai học Luật Hà Nối, cá thấy cô

gto trong khoa seu đi học Trường Ds học Luật Hà Nội đã chỉ bão, giảng dạy trongsuốt thời gian tôi họ tập te trường

Mic di luận vin đã hoàn thiện với tất c@ sơ cổ gắng cũng nhy năng lực cũa bản thân tôi, tuy nhiên khơng thé tránh khối những thiéu sót nhất định. Vì vậy, tối rất mong

nhận được ar gop ý, chỉ bảo của q thấy cơ, đó chính là sơ giúp đố quý báu ma tốimong muốn nhất để cổ gắng hồn thiện hơn trong q tình nghiễn cứu và công tắc saunày

‘Xin chân thành cảm on/

Hà Nội, Ngày thing wim 2020

</div>Trang 5<div class="page_container" data-page="5">

DANH MỤC CHU CAI VIET TAT

đủ bằng tiếng ViệtHội ding quản tiNgân hing Chính sách xã hội

Ngan hàng Nhà nước` gân hing thương mai

TỔ tiết kiếm và vay von,Uy ben nhân din

</div>Trang 6<div class="page_container" data-page="6">

NHONG VAN ĐỀ CƠ BAN VỀ PHÁP LUAT HAN CHE RỦI RO TRONG HOAT BONG TÍN DỤNG CHÍNH SÁCH CUA NGAN HANG CHÍNH SÁCH XÃ HOI

ofS Bie.

VIET NAM. 6

11. Nhing vấn dé cơ bản vé rũ ro tin dung chính sách cia Ngân hàng Chính sách

xã hội Việt Nam, 6

LLL Khia mim, đặc đẫm và vai tr của tn hang chink sánh tại Ngân hàng 1.13. Điẫn fe bit giữa rất ro tin chang của Ngân hàng Chinh sách xã hội với

vũ ro in ng của các Ngân hàng thương mai 19

12. Khải niệm, các bộ phân cấu thành pháp lu về hen ch rỗi ro tin dung chin

sách x

121 Khải niệm

1.12 Các bộ phân câu thành pháp luật về han chễ ít võ tin hang chỉnh sách...23

13. Kinh nghiệm ofa một số quốc ga vé quản lý rũ ro tín dng chỉnh sich và baihọc lánh nghiệm đốt với Ngin hàng Chính sách xã hội Việt Nam 21 $1 Kinh ngậm quan I ria ro tin ng chính sách cũamit sổ quốc gia...25131.1 Kinhnghiém của Bangladesh 2513.12. Kinhnghiém quản frit ro cũa Ngân hàng Ralyat Indonesia (BRI)....271.32 Bài học lanh nghiện đổ với Ngân hàng Chính cách vã hột Tiết Nam... 30

CHƯƠNG 2 34

THUC TRANG PHÁP LUAT VỀ HAN CHE RỦI RO TRONG HOAT BONG TÍN DỤNG CHÍNH SÁCH CỦA NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XAHOI 34

VIỆT NAM. 34

31. Thực trang quy định về cơ chế tin dụng chính sách đặc thù của Ngân hangChink sách xã hội 34

</div>Trang 7<div class="page_container" data-page="7">

3 3. Thực trang quy định và phân loci nợ, trích lập dự phịng rũ ro và xử lý no bi rủire 4423. Thue trang quy dinh và thực hin các biện pháp bao dim tiên vay: 322.4, Thực trang quy định về các biển pháp han chỗ rồi ro khác 35

2.4.1 Thực rang quy nh về công tác ham soct ria ve trong hệ thông Ngân hàng

2.4.2 Thực rang qip nh về thông tn tin hong ngân hàng 362.43. Thực trang guy đình về hoạt đồng thanh tra, giảm sắt cia Ngân hàng Nhàước Tiệt Nam 60

CHƯƠNG 3 64

THỰC TIẾN THỰC HIEN PHÁP LUAT VỀ HAN CHẾ RỦI RO TRONG HOẠT BONG TIN DUNG CHÍNH SÁCH CUA NGAN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HOI VIỆT NAM VÀ MOT SỐ GIẢI PHÁP HAN CHẾ RỦI RO 64 3.1. Thục tẾn thục hiện pháp luật về hạn chế rồi ro tei Ngân hàng Chính sách xã hội

3.1.3. Thue hỗn thực hiện ey inh thực hiện các biên php bảo đâm tiền vayT7 3.1.4 Thực tn thực hiện ey dink vé các biển pháp han chỗ ria ro khác... SE 131.41. Thue hẫn thực hiện quy dink về công tác km sốt ria ro trong hệ thẳng

“Ngân hàng Chính sách vã hội 813.1.42 Thực tiến thực hận về thông tn tn cog ngôn hỏng 333.2. Một số gai pháp hen chỗ rk ro trong host động tin dụng chính sich cũa Ngânhàng Chính sáchxẩ hội Việt Nam 843.2.1. Giải pháp hồn thiện pháp luật vé han chế ria rơ trong hoạt đồng tin cingchính sách cũa Ngân hàng Chinh sách xã hội s4

3.22. Gidi pháp nhằm ning cao hậu quả tee ti áp chng pháp luật về hơn chế

ii ro trong hoat đơng tin ding chính sách cita Ngân hàng Chỉnh sách xã hội... 87

KET LUẬN CHUNG 94 DANH MUC TAI LIEU THAM KHAO 95

</div>Trang 8<div class="page_container" data-page="8">

DANH MỤC BANG

Bảng 31: Kết quả cho vay qua các t8 chức chính bị xã hối

Bảng 32: Tổng đ nợ các chương tình tin đụng phân heo tính chất dự nợ

Bảng 33: Tỷ lê sỡ dụng quỹ dự phòng rồi ro tin đụng

Bảng 3.4: Quỹ dự phòng ri ro tin đụng qua các năm (2014 - 2019)

Băng 3 5: Tông doanh sô nơ bị rồi 0 đoợc xử lý từ lửi thành lập đân 31/12/2019

</div>Trang 9<div class="page_container" data-page="9">

DANH MỤC HÌNH VẼ

Hình 2 1: Sơ đồ tổ chúc hộ thống Ngân hàng Chính sách xã hội Việt Nam, 37 Hình 3 2: Sơ đã quy tinh thi tue xét đuyệt cho vay dy thác img phn qua các tổ chức

chính tị - xã hối 4

Hình 2 3: Sơ đồ quy bình th tu xát đuyệt cho vay true Hiệp 4Hình 3.1: Cơ câu đơ nợ theo chương trinh cho vay cũa Ngân hàng Chính cách xã hội

(địa30/6/2020) 6

Hình 32: Bidu dé tỷ trọng các biện pháp đã xử lý nợ rũ ro tạ Ngân hing Chính sich

xã hội 15

</div>Trang 10<div class="page_container" data-page="10">

LỜI MỞ BAU

1. Lý đe chọn đề tài

Voi nhiệm vụ được gao là cơng cụ cơn Chính phổ để tiển kh thực hiên các chính

sách ta đụng tủ đãi của Nhà nước đối với hộ nghéo và các đối tượng chính sich khác,sau gin 17 năm host đông, được chỉ đạo sát sao cơn Thủ toởng Chính phố sự quan

tim giúp đỡ có hiệu qua của các Bộ, ngành Trung wong và cấp ủy, chính quyền dia phương cing với sự phối hop chất chế của các ổ chức đoàn thể trong hệ thống chính

tỉ - x8 hội được gao nhiệm vụ nhận ủy thác Ngân hàng Chỉnh séch xã hồi

(NHCSXH) đã tổ chúc thục hiện các chương tỉnh tín dung chính sich được Chính phủ giao đạt kết quả tốt, góp phân tích cực vào cơng tác giảm nghèo, tạo việc làm, đêm.

bio an sinh xã hội của đắt nước

Trong host đồng ngân hing nói chung và hoạt động của NHCSXH nổi ng hoatđơng tín dang là nghiệp vụ chủ yéu là trụ cốt của cả hộ thing ngân hàng và công là

host động tu én rit ro nhất Việc ngân hing đương đầu với rồi ro tin dụng là đều khơng thể tránh khỏi. Do đó, trong quản trị hoat đông ngân hàng thi quản trị rồi ro tin

đang là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng, Vi các ngân hing thương mai, hoạt động quản

trì rồi ro nhim hen chế tối da nhông tn tất tin đụng, gop phần thực hiện mục tiêu ‘inh doanh, cân đối giữa lợi nhuận mang lai và ri ro dự kiến có thể xây ra. Riông hoạt

đông đặc trù cia NHCSXH, tin đụng chinh sách là nhiệm vụ quan trong quyết din

din vai trò của NHCSXH trong chiến lược phát iển kin tổ - xã hộ, dim bảo an sinh

hội Đi tương thu hưởng tin dụng chính sách của NHCSXH theo nr chỉ din củaChính phủ là hồ nghéo, hơ gia đính chính sách sing ở các ving đặc tiệt khó khẩn, cácxã vàng sâu, vùng xe và các đối tương chỉnh sách khác nên mie đổ rũ ro đối vớikhoăn vay rt Lon. Hậu quả ce rũ ro không chỉ lâm suy yêu hoạt động của NHCSXH,"ngân sich nhà nước bị thiệt ha, đời sống ofa cán bộ ngân hàng bi giảm sit ma cơn làginh ning cho chính người vay

Hiển nay, host động tin dụng chính sách cia NHCSXH ngày cảng được Đảng vàNha nước quan tân, quy mô tin dụng ngày cảng mỡ rộng, khối lượng khách hàng ngàycảng lớn. Tuy nhiên, hệ thống pháp loật hiện hành quy đính về hạn ché rổ ro tin dụng

chính sich tei NHCSXH con nhiều han chế. Bin cạnh đó, mốt bộ phân tổ tnxing TẢ tiệm và vay vẫn (Tổ TIK&VV), các tổ chức chính tị - xã hội nhận ủy thác, Ủy ben

nhân din (UBND) các cấp và mét sổ cán bộ ngân hàng ning lực còn yêu thiẫu sự tên

tâm và nhiệt huyết, ÿ thức rã nơ cde người vay chữa cao dẫn đồn inh hình nơ q hen

có xu hướng gia tổng lâm ảnh hưởng đến hiệu qua tin dụng Chính vi vậy, vẫn để hạn

</div>Trang 11<div class="page_container" data-page="11">

chi ri ro tin dạng, dim bảo cung ving nguồn vốn có hiệu quả cho các đố tượng thụhưỗng của NHCSXH cin được quan tim hing đầu

“Xuất phat từ những lý do tiên, tôi quyết ảnh chọn vin dé: “Pháp Mật về hạu crid ro trong koạt động tin đụng chink sách của Ngân hàng Chính sch xã hội Vĩ

[Nam và thực tấu thực hiệu” làn đổ tả loận văn thạc ỹ của mình2. Tĩnh hình nghên cứu đ

Đi tử vi tín dụng chính sich xã hội và ri rơ tin ding của NHCSXH đã có khơng

it ác ơng tinh nghiên cửa tên ghạm vi cả nước ng như tùng đa phương Trong sôcác công tinh đã công bổ, liên quan trợc tiếp đốn nội dung đổ tả có các cơng tinh tiêutiểu su

- Luận án tiến inh tỉ "Hồn thiên cổng tác quán If tin chang chính sách của

“Ngân hàng Chính sách xã hội" của Trần Lan Phương năm 2016. Luận én đã tình bay

những vẫn để cơ bản về tín dụng chính sách cho người nghéo và các đối tượng chín

sách khác, thọ trang các chính sich tu di, chương tình tin dụng của Chính phủ cơngnhư cơng tác quin lý tin đụng chính sách Bin cạnh dé, luận án cơng đơa ra ba nhóm,

giã pháp chính nhim đỗi mới mổ hình tổ chức cấp tin ding của NHCSXH, tăng cường và huy động vốn cho các chương tỉnh tin dng chính sich, thúc diy tin dụng

chính sách hiệu qua

xử ý nợ xâu của Ngân hàng Chính sách xã hột" của NHCSXH năm 2013

Đổ án đảnh giá thục trang nợ xếu của NHCSXH, khả năng rã nợ thục trạng về ti sân

áo đảm, phương pháp đánh giá nơ xấu, nguyên nhân dẫn đến nợ xâuvà dé xuất các

giã pháp v xử lý nợ xâu của NHƠSXH

- ĐỂ tải nghiên cửu khoa hoc NHCSXH “Nang cao hầu quá cổng tác xử It nơ bi

vũ ro tạ Ngân hàng Chính sách xã hột" cũa nhóm tác giã năm 2019. Dé tà đã nghiên

cửu xây đụng mốt sổ chỉ tiêu đánh giá, nhận biết và cảnh báo sớm rồi ro tín dụng từ đó đơn ra liên nghỉ và một 26 giãi pháp nhằm làm căn cỡ để các nhà quản lý nghiên

cin, đều hink hoạt động côn hộ thẳng trong quản ý ri ro tín đụng

+ Luân vin thạc & "Han chế rũ ro tin đụng trong hoat đồng cia Ngân hàng Chính

sách vã hội —chỉ nhánh tình An Giang’ của Lê Phương Quý năm 2018. Luận vấn tậptrung vào dinh giá thực treng rồi ro trong hoạt động cho vay tin đụng chính sich của

NHCSXH chi nhánh tnh An Giang, thiểu những khó khăn, vướng mắc dẫn din rồi xo rong hoạt đơng cho vay, từ đó đưa ra các kiến nghị và giải phấp nhằm hạn chế rồi

ro tin dang rong hoạt động tín dụng chính sách

~ “Nữ l# nợ xd của Ngơn hàng Chính sách xã hội ~ Thực trang và những vẫn để

đất ra” của Lê Thị Thủ Thủy, đăng trên Tap chí khoa học Đại học quốc gie Hà Nội,

</div>Trang 12<div class="page_container" data-page="12">

Tập 32, Số 1 (2016) 60-68. Bài viết tập trong vào dinh giá thục trạng hoạt động ity

nơ xâu ti NHCSXH và in hiểu những vướng mắc đặt ra trong quá tình xử lý noi trên cơ sở d6 nêu ra các giã php khắc phục cần thất để dim bão chất lượng hoạt

đơng tín dụng của NHCSXH

Nhân chứng, các cơng bình nghiên cứu tiên mới chỉ để cập đến một sổ vẫn dé lý oận, thục tấn thực hiện và để xuất in nghị vỀ tín đụng chính cách va hạn ché r 0

tin đăng rong hoạt đông côn NHCSXH từ dưới góc đồ ánh t,t chính = ngân hingChưa có cơng tinh nghiên cửu nào di sâu vào phân tích, đánh giá thực trang và thực

tấn thục hiện quy định và han chế rũ ro tin dạng chính sách của NHCSKH duis góc đồ phép lý. Do đổ, có thể khẳng định, luận văn nty là cơng tình đầu tin nghiên cửu: một số vẫn để lý luân, thục trang quy đính của pháp luật va thực tin thục hiện pháp

luật về hen chỗ rồi ro trong hoạt động tín đọng chính sách của NHCSXH Việt Nam.3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiền cứu

‘Mue tiêu côn luận văn là nhằm lam sing tô mốt số vấn để lý luận vi tin đụngchính sách xã hội và rồi ro tin đụng chính sách trong hoạt động cũa NHCSXH; phântiệt được sự khác nhau giữa rồi ro tín dang thương mai và rối ro tin đụng chỉnh sách:

fim hiểu được mơ hình quân tr rõ ro cia mốt số quốc gia trên thé giới và rút ra bãi

học kính nghiệm cho Việt Nam. Đảng thờ, luận vin cing lam rõ các quy nh ciaphp luật về hạn chế rit ro trong hoạt đơng tin dụng chính sách và thục ấn áp đụngquy định của pháp luật trên thực tô tei NHCSXH. Trên cơ sở đó, nghiên cứu, để xuấtuột số tiễn nghỉ nhằm hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu qua áp đụng pháp luật vềhạn ché rủ ro tin dng chính sách của NHCSXH

Vi mục tiên đã nêu luận văn thụ hiện các nhiệm vụ rau:

- Nghiên cứu có hộ thẳng một sổ vấn dé lý un vé tin dụng chính sich xã hồi và

xưiro trong hoạt đồng tín dụng chính sich cia NHƠSXH

~ Phân tích, đánh giá thực trang các quy định pháp luật hiên hành va thực tiễn thực

Biện các quy dinh của phép luật về hạn chế rũ ro tín đụng chính sách tử NHCSXH vớicác nội đang: cơ ch tin đụng chính sich đặc thù, quy din về phân loại nợ, bích lậpdự phịng rũ ro và xở lý nơ quá han; quy định và việc thực hiện biện pháp bio dim

tiên vay, quy định về các phương thúc hen chỗ rỗi ro khác nin hộ thơng idm tra kiểm,

sốt rũ ro, quy định vé thơng in tín dung quy định về hoạt đồng thanh tr, gián sat

của ngân hàng nhà nước tei: Luật các ổ chức tin dụng 2010 sửa đổ, bổ mang 2017,

Luật Ngân hàng Nha nước 2012, Nghị dinh số 78/2002/NĐ-CP và Quyết dinh số131/2002/QĐ-TTg ngày 04/10/2002, Quyết ánh số 16/2003/QĐ-TTg ngày

33/01/2003 về việc thành lập NHCSXH, Quyết nh số 976/QĐ-TTg ngày 01/7/01 5

</div>Trang 13<div class="page_container" data-page="13">

của Thủ tưởng Chính phủ về việc ban hành quy chế phân loại nợ tsi NHCSXH, Quyếtđịnh số 180/2002/QĐ-TTg ngày 19/12/2002 của Thủ tướng Chính phủ về việc benhành Quy chế quin lý tà chính đái với NHCSXH, Thông tử số 62/2016/TT-BTC ngày15/4/2016 của Bộ Tà chính về hướng dẫn thục hiện Quy chế quân Lý tai chính đối vớiNHCSXH ban hành kèm theo Quyết định số 180/2002/QĐ-TTg ngày 19/12/2002 ciaThi tướng Chính phi: Bản canh đó 1a các quy đính trong pháp lt có liên quan nhạyBộ luật din m>2015, Luật Hén nhân và gia đính 2014, Luật cự trú 2006 va các Nghỉ

dinky, Thơng tơ hướng din để làm tổ các vin dé xung quanh nối dang hạn chỗ rồi ro tin

đang chính sách trong host đồng của NHCSXH.

4. Đồi tuợng nghiên cứu, phạm vinghién cứu

- Đổi tượng nghiên cửu của luân vim là quy đnh của pháp luật Việt Nam hiện

hành về rũ ro tín đụng chính sách trong hoạt đồng ota NHCSXEE

- Phạm vi nghiên cửu cia luận vin tập trùng dén nhõng vin dé lý luận và thực

của pháp luật Việt Nam hiện hành trên cơ sở đánh giá những thành tau và chỉ ranhững hen chế, bất cập Ngoài ra để lâm sâu sắc vẫn đồ nghiên cửu, tủy từng nội đụngVà yêu cầu đặt ra, luận vin cổ them khảo linh nghiệm vé mơ hình quản ti rũ ro tindang chính sách tủ một số quốc gia trên th giới niu Bangladesh, Indonesia

5. Các phương pháp nghiên cứu,

Đổ ti nghiên cứa trên cơ sở phương pháp luận day vật in chứng, dy vật lịch

sử của chủ nghĩa Mác - Lénin, tr tưởng Hỗ Chi Minh, quan đẫm của Đăng và Nhà nước về tin đụng chính sách xã hội, rỗi 10 trong hoạt động tin đụng chính sách và thực trang quy đính về hạn chỗ rồi ro tín đụng chính sách trong hoạt động cũa NHCSXH

Các phương pháp nghiên cửa cụ thé được sử dung một cách inh hoạt đỂ dim bio hiệu quả va tinh thuyết phục của luận vin, bao gầm phương pháp hỗi cửu các tải

liệu, phuơng pháp phân ich, phương pháp tổng hop, phương pháp đố chiều, phươnghấp so sinh.

6. Ý nghia Khoa học và thục

Luận vin a công tỉnh nghiên cứu khoa học, có tính hệ thống va tương đối tồndidn v han ch rũ ro trong hoạt động cho vay của NHCSXH, Luân vin bude đâu hệ

thống hỏa các vin để lý luận và thục tin liên quan din vẫn để hạn chế rõ ro tin đụng trong host động tin dụng chính sich cia NHCSXH, là cơ sở so sánh, đổi chiếu giữa host động kiểm soát rồi ro tin đụng chính sách với tin dang thương mai. Kết qua

"nghiên cửu luận văn phẫn nào phin ánh đúng thực trang pháp lut, gop phin véo côngiệc han chế rồi ro tin dụng tầng cường nâng cao hiệu quả của host động cho vay cia

các ngân hing tei Việt Nem, Ngot ra kết quả nghiên ca luận vin con có thé lâm ti

</div>Trang 14<div class="page_container" data-page="14">

liêu tham kho, nghiên cứu và giảng diy vé phông ngừa, ngăn chin và hạn chế rõ rơtrong hoạt động tính dụng chính sách tạ Việt Nam,

7. Bồ cục của luận văn

Ngoài phần mé diy kết luân và danh mục ta liệu thưn khảo, luân vin dave cơcâu gồm ba chương

Chương 1: Những vân đã cơ bản về pháp luật hen chế rit ro rong hoạt động tin

dang chính sich ci N gin hàng Chính sách xã hội Việt Nam.

Chương 2: Thục trang pháp luật về hạn chế rit ro trong host động tin đụngchính sách của Ngân hàng Chính sich xã hội Việt Nam,

Chương 3: Thục tấn thực hiện php luật về hạn ch rồi ro trong host động tin

dạng chính sich của Ngân hàng Chính sách xã hội Việt Nem và một số giải phep henchế rt ro

</div>Trang 15<div class="page_container" data-page="15">

NHUNG VAN DE CƠ BẢN VE PHÁP LUẬT HAN CHE RỦI RO TRONG HOAT ĐỘNG TÍN DUNG CHÍNH SÁCH CUANGAN HANG

CHÍNH SÁCH XÃ HỘI VIỆT NAM

111. Những vẫn đề cơ bản về rai re tin dụng chính sich cia Ngân hàng

ns đặc đu và vai tr cđa tu dng chính sách tại Ngân hàngt Nam

1111 Khả im

Điễu 17 Luật các tổ chức tin đụng năm 2010, sửa đổi bổ sang năm 2017 quy

din: "Chính phi thành lập ngân hàng chính sách hoạt động khơng vi mục tiêu lợi

nhuận nhầm thục hién các chính sách lánh tế - xã hội của Nhà nude”. Điễn 1 Điễu lễ về tỔ chức và host động của NHƠSXH ban hành kêm theo Quyết dinh số 16/2003/QĐ-TTg

nngiy 22/01/2003 của Thi hướng Chính phổ (seo đây gợi tit là Quyết đánh số 16/2003/QĐ-TT) quy dink “Ngân hàng Chính sách xã hột host động không và mục dich lợi nhuận,học hiện chính sich tin dang um đế đối với người nghéo và các đổi tượng chính sáchkhác"

Bên canh đó, theo quy định tại Nghị đính số 78/2002/NĐ-CP và Quyết định số 131/2003/QĐ-TTg ngày 04/10/2002, NHCSXH được thành lập để thực hiện chính

sách tín dung wu dii đổi với người nghèo và các đối tượng chính sách khác. Hoạt độngcủa NHCSXH khơng vì mue đích lợi nhuận, được Nhà nước bảo đền khả năng thanh:

toán, tỷ đơ trữ bắt bude bing 0%, không phối tham, gia bic hiém tiên gũi, được mién

thuê và các khoán phải nép ngân sách nha nước. NHCSXH được thực hiện các nghiệp‘ve huy động vốn, cho vay, thanh toán, ngân quỹ và được nhận vốn v thác cho vay trà

đãi cin chính quyền địa phương các tổ chức kình té, chính t - xã hồi, các hiệp hồi, các hội, các tổ chức phi chính phi, các cá nhân trong và ngoài nước diu tr cho các chương trình, dự án phát biển inh tổ xã hồi

Nhờ vậy, NHCSXH được hiễu thing nhất là một tổ chúc tin dụng đặc thi, mot

Jos hình ngân hing chính sách có nhiệm vụ chủ yêu là thực thi tin dụng chính sáchcủa Chính phi đổi với nhóm đổi tương chỉnh sich xã hội NHCSXH có bộ máy quản

ý và điều hành trong pham vi cả nước, 1a một pháp nhân, có vẫn điều I, có con đấu

có tai sản, hệ thơng giao địch và được Chính phủ bảo trợ.

‘axe thi tin dụng chỉnh sách là nhiệm vụ chủ yêu trong tâm của NHCSXH, Vay

“tin dạng chính sich’ được kiểu là g? Hiện nay, tiên thể giới chưa có một định ngiễa đây đã và cu thé nào đổi với thuật ngữ "ta dụng chính sách", mỗi quốc gia đều có

</div>Trang 16<div class="page_container" data-page="16">

x§ hội din din nhủ cầu cũng những đặc đm khác bit nhất định về đều kiện kinh ti

dang phát rida hay trong gia đoan chuyển đãi [1

Tại Điều Ì Nghĩ din #9 78/2003/NĐ-CP đã khẳng dink: “Tín dụng đối với ngi"nghèo và các đối tượng chính sách khác là việc sở dụng các nguồn lực tả chỉnh do

Nha nước huy đồng dé cho người nghéo và các đối tượng chính sách khác vay um đất phục vụ sin xuất kinh doanh: tạo việc làm, cdi thiên đời sống, gop phin thực hiện Chương tỉnh mục tiêu qude ga xóa đổi giảm nghéo, én ảnh xã hột"

Thọc tổ cho thiy, những hạn chế vé khả năng thôa mãn các đều kiện, quy ảnh vay vốn ofa ngân hàng thương mai khién cho người nghèo và các đối tượng chính sách gần nùnrkhơng thể tim ra nguồn vốn ti chính đáp ứng nh cầu sinh hoạ thiết yêu của gia din và hoạt ding sin xuất kinh doanh để ao ra thụ nhập, Bằng những rao căn nay, đà nhóm đối tượng chính sich có súc lao động, mong muốn được sỡ dụng sóc lao đơng để thost khdi đối nghéo nhang họ vẫn rơi vào võng lun quén cia sợ khó khăn và

những bất tinh đẳng xã hội khác. Nhà nước, với vei trở quan trong trong quản lý và

.đu hành sự tổn tại, phát triển xã hộ, đồng thải gánh vic trách nhiễm dim bảo en sinh xã hội, glam nghto bin ving cân sử đụng các cơng cụ tả chính để hướng tới cung cần,

hỗ trợ cũng cấp nguẫn lực từ chính của Nhà nước và xã hội mốt cách có hiệu quả nhất

tối người nghio và các đối tượng chính cách khác, giúp ho có vấn để sinh host, sin xuất kinh đoanh, ti đó thốt nghéo. Nhờ vậy: qua nghiên cửa, có thé đơa r khổ niệm,

“in dang chính sách” như sa

“Tin chong chính sách đãt với người nghào và các đổi tượng chính sách khác ioe bud là việc Nhà nước tễ chức gy đồng các ngunlực tài chính trong xã hội dé cho vay ini đi đốt với hộ nghào và các đãi tương chính cách Khác

cu thận đồi sống vóa đối giãn nghào, từng bước đâm bảo am sin xã hội

</div>Trang 17<div class="page_container" data-page="17">

xơ hình N gân hàng thương mui rên thi trường khi củng ting địch vụ ngân hàng trong

đó có host động cập tin dng đều dé hướng tới ốt đa hóa lợi nhuận lành doanh, sử

mênh của NHCSXH Ku thục hiện tín dụng chính sách khơng vi mục tiêu lợi nhuận,nhằm phục vụ nhóm đối tượng yêu thé trong xã hội có điều lên sẵn xuất nh doanh.

to việc làm, cũ thiên đời sống gép phần thục hiện chương tinh mục tiêu quốc ga xón đổ idm nghờo, dn inh inh tơ chính i và dim bảo an nh

Thứ hơi, di tượng thụ hương chính sách tin dụng uu đã là hô nghéo và các đối

tương chính cách khác. Mét trong những nguyên nhân căn bản dẫn tới đối nghéo là

"người nghèo và các đổi tượng chính sich khác khơng có năng lục lao động hoặc có

năng lực lo động niumg khơng có đã nguồn lục cân tht để lao động Do đó, họ cén nth trợ từ Chính phi và cơng đồng, bao gầm: hồ nghéo; hé cân nghéo; hỗ mới thoát

nghèo, hé gia dinh co cổng với cách mang, hộ gia đính thương binh, bit sỹ; hd ga

đánh là đồng bào dân tộc thễu số có thu nhập thấp; hộ gia nh dang sinh sing rong

vũng thường xuyên xấy ra hiên tei; hồ gia nh có hồn cảnh khó khẩn (gi cả neođơn tin tật. ); hô gia ảnh đang sinh sống trong ving đặc biết khó khơn, donnh:"nghiệp vừa và nhơ, thương nhân host động thương mi ti vùng khó khẩn,

Thứ ba, nguén vén dé thụ biện tin dang chính sich phân lớn la Ngân sách Nhànước NHCSXH được st đụng nguễn lục tải chính do Nhà nước huy động, vốn nhận

ty thác cho vay tu dai của chính quyền địa phương các tổ chức kink tổ chức chính trị - xã hội, các hiệp hội, các hội, các tổ chức phi Chính phủ, các cá nhân trong và "ngồi nước, tiên gũi duy bì bit bude của các tổ chúc tin dụng nhà nước,.. đỂ thục

Hiện hoạt đông tin đụng đặc thủ. Nhơ vây, khác với dic trừng cơ bản của các ngân

hàng thương mai là “& vay dé cho vay”, hay nói cách khác lad huy động các nguồn trong xã hội dé cho vay đáp ứng nhủ cầu vén cho sự phút tiễn kinh t tì

"nguồn vốn của NHCSXH lạ được tạo lập chủ yêu từ ngân sich Nhà nước.

Thứ hư, diy là kênh tin dụng nhiều trì để, Không tiép cân được với nguẫn tin

dang thương mai vi dé là kônh ta dung đồi hồi các yê cầu khất khe về hồ sơ thép Lý,năng lực tài chính tài sản bảo dim... khiến người nghèo và các đối tượng chính sách.

Xhác phải tấp cân thi trường tín dụng ph chính thúc với mức ãi mất cho vay cao hơn

hiểu so với mức sinh lời tạo ra từ lao đồng thông thường, Đây là nguyên nhân đặt ra

áp lục tré no lớn cho nhóm đối tượng chính sách và xe nữa la khiên họ ngày cảng gặp khó khăn hơn về tài chính, chứ khơng thực sự giúp họ vượt qua khó khăn Tín dung chính sách với những uw đãi về mất 1 suất (thấp hom Ti mắt thi trường) và đi km là các tu dai khác v điều kiện vay vốn (phân lớn không phải thuc hiện bảo đảm Hiên vay), thời hạn tr no, phương thức tr nơ, th tục cho vay và cách tếp cận với nguồn

vn nhân:

</div>Trang 18<div class="page_container" data-page="18">

tin dụng chính sich xã hố... Điễu liên cấp tin dụng cho các đổi tương chính sáchphi bảo dim dure tính linh hoạt và phù hợp với hoàn cảnh của ho, Các thủ tue vay

vốn, các yêu cầu về điều liên tà chính, va tet sin bảo dim cần được điều chỉnh ink host trong từng thời điển, ting mục đích vay vốn, gắn với thục tẾn đa phương và hoàn cảnh của người nghèo và các đối tượng chính sich khác để bio dim ho có thể tiấp cân được vốn vay, giúp ho cân bằngđược mức sinh lôi trong các hoạt đông sin xuất lánh đoanh, không phii tim din với các khoản tin dụng nặng lá, din din én ảnh:

cuộc sing,

1.113 Trị cũa tin đăng chính sách

Trải qua gin 17 năm hoạt động NHCSKH đã đoợc cả hệ thống chính ti - xã hồi

tập trong nguồn lọc lớn, tao ra súc manh tổng hop nhằm thúc diy tin dụng cho người

"nghèo một cách có hiệu qua, gop phân vio cơng cuốc xóa đổi gam nghéo bin ving“Thống qua tin dung chính sich, người nghéo và các đối tương chính sich khác sẽ đượcgiai quyết khó khăn về nguồn lục tai chính, giúp các đối tượng chính sách tiếp cận với

các dich vụ xã hội cơ bản khác nhờ y te, vấn hóa, giáo đọc... đổ cùng với các chính sách khác ofa Nhà made và sự n lực của bản thân nhanh chóng thốt nghéo bén vững,

tbo dim an sinh xã hộc Tin dạng chính sách đã thể biện được vai to to lớn sau ]

Thứ nhất tin dạng chính sich góp phần vào sơ phát tid kình t xã hồi

Tín dung chính sich cho vay tu dit hồ nghéo và các đi trong chính sách khácđể sản xuất kinh doanh, cdi thiện đời sống... Thục tế, kinh tế hồ gia định chiếm đại dasố tạ các vũng nống thôn cũng nus vùng khó khơn Khi những hộ ge đnh là hộ nghêo

va các đối tương chính sách đã ý thức được việc cần vốn đầu tư phát triển kinh tế thi

iệc được thụ huing tin ding chính sich võ cing cần thiét đối với họ Gia đính được

xem là tổ bao cña xã hội, kinh tổ hồ ga Ảnh phát tiễn chắc chắn kéo theo nh tỉ xã

hồi phát tiễn Do đó, git quyết chính sich tin ding wm đi đối với nhóm đổi tương

này sf gop phần thúc diy đều liên kinh tổ, ân ind x hội

Tín dạng chính sách cịn thục hiện cho vay đổi với thương nhân hoạt động

thương mai tai ving khỏ khẩn, doanh nghiệp vire và nhỏ. Các tổ chúc kin tẾ nổi chung và doanh nghiệp nổi riêng đầu hoạt động sản xuất kinh donnh ds trên vốn chủ sở hữu va vén vay. Một doanh nghiệp, su vn chỗ sở hữu a tập trung vốn vay để phát: triển sản xuất kinh doanh: Mặc đà mức cho vay tối da của tín dụng chính sich khơng lồn và 06 thể khơng đáp ứng được đã nh cầu của doanh nghiệp nhé và vừa nhưng &

những kim vực khỏ up cận với in đụng thương mai th tin dung chỉnh sách cing là

TỦ Ngàn hững cain sich indi 2018), “Cink bio, phông ngàn riz th dmg ương hoạt ding cia Nein hing(Cab sich sf hội" đ inghdn cin os học

</div>Trang 19<div class="page_container" data-page="19">

nguồn vốn hỗ tra hiệu quả Hơn nữa, để có thể vay vẫn được từ ngân hing thi các

doanh nghiệp cần phải ning cao wy tin của mình đổi với ngân hing dim bảo đợc các

nguyên tắc tin dụng Muốn vậy, rong các dự án kinh doanh cia minh, doanh nghiệp hải chọn dự an có mức sinh Ii cao nhất ĐỂ các dự án khã thi, doanh nghiệp phi im Tiểu th trường khai thée thông tin để dinh lượng hoạt động kính doanh của mình có

Hiệu quả Điều do làm ting hiệu qua kinh tổ của der án phương án Mất khác, mốttrong nhơng quy định tín dạng của ngân hing là khâu giám sát st dụng vén vay. Vớiviệc giám sắt này của ngân hing các doanh nghiệp phải sở dang vốn vay đứng mụcdich, nhay bén với những thay đất của thi troờng từ đó nâng cao hiệu quả kink té

Tín dạng chính sách con góp phần phát tri kinh tế kim we nông thôn, ving

sâu vùng xa, xây dung nông thôn mới. Hiện nay, khu vực nông thôn, vùng sit, vũngxa tuy vẫn con nhiêu khó khẩn trước mất nhưng nhìn chúng kh vực nay đã có nhiêu

chuyển biển tổ rt rong đời sống người din đặc biệt là người nghéo. Tin dụng chin sách gop phần lửng thác tiém năng dit đa, lao động và tải nguyên thiên nhiễn; gop nhân tạo điều kiện phát tiễn ngành nghề truyện thông ngành nghề muới, gop phần giải

cqayit wie lam cho các đốt tượng chính sách khó khẩn ở khu vục nơng thơn

Thứ hai, tín dong chính sich góp phần hen chế các đối tượng chính sách tiếpcăn “tin dụng đen"

Các đố: tuong chính sich khơng sở hữu nhiều tii sin dip ứng được êu chuẫn thông thường vé tài sin bảo dim ~ một trong rổ những yêu cầu tiên quyết khi tiếp cân nguồn vốn vay t các ngân hing thương mai. Haw hết ho khơng có túi sin cổ

đảnh 1a bắt đơng sin mang lạ giá ti và tín thị trường cao, hoặc có sở hike nhưng

khơng nhiêu tuy nhiên lá gặp nhơng vướng mắc khó gi: quyết về thủ tue sắc nhân

quyền sỡ hấu đến ra khá phổ biển tei nông thôn. Trong khi đó các tài sin khác có thésử dang 06 thể bảo dim cho khoản vay mã các ổ chức tín dụng áp đụng cho các đốitương khách hàng như sỗ tt kiện, máy móc, thiết bị... thi các đối tượng chính sách

gần nữ khơng có Nhơ vậy, ngn thu no thứ ba của các ổ chốc tin đụng thương mai Với nhóm đối tương này nêu khơng trã được nợ di bị han chế đã nhiêu. Do đó, gin như hồ nghéo và các đối trợng chính sich khác khơng thé tép cân được nguẫ tín đụng

thương mi. Va tắt u khi hồn cảnh q khó khẩn, nhóm đổi tương này phi vay với

lã suit cao từ các tổ chức, cá nhân tiên địa bản địa phương, gop phần tạo điều kiện cho th trường tín dang phi chính thức này phat tiển Tin dụng chính sich với li suất cho vay thập hơn lãi suất th trường, đều kién cho vay thường không yêu cầu biện

phip bảo dim tién vay, tao điều liên thuân lợi cho người vay vé thời hạn trả nợ,phương thúc trả nơ, cách thức xử lý rồi r0,.. giúp cho các đối hương chính sách n

</div>Trang 20<div class="page_container" data-page="20">

tim host đơng sin xuất kinh doanh, giúp ho không phố tim din với các khoản tin

dạng năng lấi

Chỉ thí số 12/CT-TTg ngày 25/4/2019 của Thủ tướng Chính phủ v tăng cường

phịng ngữa, đấu tranh với tội phạm và v pham pháp luật liên quan dén hoạt động “tin

đang den” nêu tố: Thời gian qua, tỉnh hình tội phạm và vỉ pham pháp luật liên quandin host động “tín dụng đen” ray ra tại nhiều địa phương, gly ảnh hường đến on nành,trật hy với thổ đoạn rất tinh ví, phúc tạp, Các đổi tương lợi ding meng viễn thông,Internet, mip bông các doanh nghiệp có chúc năng cho vay từ chỉnh, dich vụ đôi nợ

tanh doanh cằm đổ, tạo võ boc, đổi pho với cơ quan chúc năng để tổ chúc các host đồng cho vay không thể chấp, huy đồng vốn, kinh doen tài chính, góp vốn, gop tả

sản kinh doen với ãi suit rất cao (từ 1009 dén 300%, thậm chi lin dén 70086/năm

đối với khoản tần ở thoi dim vay) nhằm thu lợi bất chính [)} Đây la vin để nhức

nhái tồn xã hơi Thi hoớng cũng chỉ đạo cần ting cường các biện pháp chủ đơng

phịng ngừa, đều tranh có hiệu qua với tộ phạm và vi pham php luật liên quan dénhost động "tín dụng den’, góp phin dim bảo an ninh, tất hy Mt trong số đó chính làting cường tin dụng chính sách đổi với nhóm đối tương nghào, khó khăn ki iép cânới nguẫn tín dụng thương mai

Thứ:ba, tín dạng chính sich góp phần én nh chính bị đất nước, tt hex hồi

Tín dang chính sách được thụ hiển theo chủ chương của Đăng là một chính

sách hop lịng dn, góp phin khơng nhỏ trong én định chính tri, Người nghéo và các đối tương chính sich vẫn a một ting lớp chiém dai da số rong xã hội hi khơng được quan âm đóng cách thường dé bị các thể lục thi dich lợi dạng Do đó, tín dung chính: sách đã gop phin giác ng@ từ tưởng, tạo niềm tin cho những người yêu thể, đế bị tin

thương trong xã hội. Khitiép cân được in dụng us di, người nghào và các đổi tượngchính sách khác sẽ cảm nhân được sự quan tâm của Đảng và Chính phủ, chuyên tâm

êm ân, Šn ảnh cuộc sống, góp phần dim bảo én nh chính tị, wat hyxš hội

Thứ tr, tín dụng chính sách đồng vai trò quan trọng rong cổng tác bảo đâm ansinh xã hội

Dit ở bất kỳ quốc ga nào, giai đoạn phát tiễn nào, hộ nghào và các đổi tượng

chính sich khác ln thuờng trac, đối mat với những khó khẩn trong cuốc sống hàngngày. Nhóm đối tượng này là mot bộ phận chiêm một tỷ lệ nhất định trong xã hội

Hướng tới một xã hồi phát tiển, công bằng, các qude gia ln phi có những chính sách tu đã đổi với các đổi tượng nay, trong đó có việc phân bỗ các nguễn lực tả chính trong xã hồi dé mang lại những vu đi trong việc iép cân và sử dụng nguồn vẫn

[eps tance comida nang hú th đmng ơi 37015U/ trụ cập ngủy 1072020

</div>Trang 21<div class="page_container" data-page="21">

ny. Mot chính sich tn dang hop lý, được tiễn kei lúp thời và đồng bộ với các chính sách hỗ tro khác sẽ giúp người nghèo và các đổi tượng chính sich khác vượt qua những khó khấn trong cuộc sống

Thứ năm, tin dạng chính sách làm cầu nỗ và tạo điều kiện phát huy chức ning

nhiệm vụ của ode t8 chức chỉnh tử - xã hột

NHCSXH đi xây dung và tổ chức thục hiện thành công phương thúc quân lý

vốn tin dụng chính sách đặc thù phù hợp với câu trúc chính tì ota Việt Nam, trong đó có mr kết hợp tham gặa ci 04 tổ chức chỉnh tủ - xã hội nhận ủy thác với vai tr gián

sátxã hội va lim ty thác một số ni dng cơng việc rong quy trình nghiệp vụ tin dụng

chính sich Vén tin dụng chính sách là cầu nối để các tổ chức chính bị - xã hội phát

uy vai to của mình đã được Đăng và Chính ph giao phó rong việc kêu goi, gin tếtcác hội viên tham gia thực hành tất kiệm, sử đụng và phát huy được hiêu quả đồngYến vay, gop phi thu hién mục tiêu quốc gia về giảm nghéo, dim bảo an snh xã hộiThụ huồng chính sách tín đụng ua di, người nghéo va các đối tương chính sách khác

đã có điều kiện sn hoạt với các tỄ chúc chính tr - xã hộ, qua đó, các phong rào hoạt đơng của các tổ chức chính bị - xã hồi được năng lần oa về số lượng lấn chất lượng,

gop phần cũng cổ hệ thing chính tn cơ sở. Đồng thời, thơng qua hoạt đồng tin dụng

chính sách, các tổ chức chỉnh trị - xã hồi có điễu kiện quan tâm hơn dén hội viên làm

cho sinh hoạt Hei, đồn thé có nộ dung phong phủ hơn, có thé lổng ghép được các

host động khác như khuyên nông, khuyên lâm, khuyên ngự chuyển giao khoa học kỹ

thuật, chim sóc nic khỏe, nâng cao dân trí... góp phần tt giảm chỉ phí xã hồi

Hiện nay, 04 tổ chức chính tri - xã hội đang phối hợp với NHCSXH tham gia

quan lý nguén vấn tín dung chính sách, bao gém: Hội Phu nữ, Hội Nơng dân; Hội Cựu

chiến binh, Đoàn Thanh niên Phương thức Ủy thác cho vay thơng qua các tổ chúc chính ti - xã hội đã phát hy đoợc những điểm menh của mot bên Ta quân lý ngân

hàng — tổ chức tải chính chuyên nghiệp, trục tiếp quên lợ thực hiện các hoạt động chovay và thụ hỗi vẫn theo quy định; một bên là các tổ chúc chính tr - xã hội có manglưới ð ất of các địa bản, cũng góp sốc un truyền chỗ trương, chink sách bình xét

cho vay, đưa vốn tín ding um i, hướng dẫn, giám sắt sử dung vin hiệu quả với mơ hình Tơ TK&V V

Thứ su, tín dạng chính sich gp phẫn ting cường vai trị quản lý của chínhquyền dia phương

Host động tín dang của NHCSXH thu hút đoợc cã hé thống chỉnh ti vào cuộc.

Từ Trung ương din các dia phương có HĐQT và Ban dei điện HĐQT các cấp gầm đủ điện chính quyền dai phương và một số ban ngành them gia Theo đó chính quyền

</div>Trang 22<div class="page_container" data-page="22">

đa phương thông qua vie them gia quản lý tin dụng chính sách đã phát huy tich cục

hơn vai trị quản lý của mình với các Hình vục kinh tẾ, chính tị, vin hóa tủ đa phương Viễn tín dụng được chuyển tải ding đi tuong thụ hung, vẫn được giám sit

ngay tú cơ sỡ sử dụng đúng mục đích, gin lién với các hoạt đồng khuyển nơng,khun lân, khuyên ngụ, hoớng din hồi viên biết cách lâm ấn, sở dụng vin vay đúngmục đích, tiễt kiệm chi phí host đơng cho vay.

1.12. Rit ro tn dung chính sách cđa Ngơn hàng Chính sách xã hột1121 Khả mdm

Trong hoạt đông kinh tổ nổi chung và trong hot đồng ngân hàng nói rêng thi vẫn để rũ ro là khơng thể tránh khối, các nhà quân bị không thé loại bổ được rũi ro mà chỉ có thể phát hiện lớp thơi để có ning biện pháp chỗ động xử lý. Một rong đặc tính

của rồi ro là tính khổ xác định (có thể xây ra hay khơng, xảy ra lúc nào và thiệt ha &tức độ nto?) Hoạt đồng ngân hàng được đánh giá là mới tong những hoạ động nhdoanh tiềm an nhiễu rũ ro. Nhông vụ việc gây đỗ vỡ hệ thing ti chính cia một quốc

gait nhiêu đâu liên quan din các ngân hàng và gây ra những thiệt hai to lớn [4]. Riki ro

trong host động ngân hing có thể hiểu là những biễn cố không mong đợi khi xây ra

dấn đến tin tht vé tải sin của ngân hàng giản sút lợi nhuận thực tô so với dự liên hoặc phii bỏ ra thêm một khoản chỉ phi để có thé hồn thành được một nghiệp vụ tải

chính nhất ảnh []

Trong các loại rũ ro đối với host động ngân hing tổ chức tin dung phải đổi

mit nhiều nhất là rit ro tin ding Trong tải kêu quốc té “Financial InstitutionsManagement - A Modn Perpective” A Saunder và H. Lưng: nh nghĩa rồi ro tin

đang là khoản 18 tiềm tang khi ngân hàng cấp tin đụng cho mốt khách hing, nghĩa là

Xhã năng các luỗng thu nhập dự tính mang lạ từ khoăn cho vay cũa ngân hàng khôngthể được thục hiện diy đã về cả sổ hương và thôi hạn

Theo Khoản 1, Điều 3, Thông hr số 02/2013/TT-NHNN ngày 21/01/2013 của

Thống đắc NHNN quy dinh vé phân loại tà sẵn có, mức kích, phương phép tích lập dr phàng rõ ro và việc sở dang de phòng để xử lý mii ro trong hoạt đông cia tổ chúc

tin dạng chỉ nhánh ngân hàng nước ngồi th: "Rồi ro tín dụng rong hoạt đơng ngân

hàng là tén thất có khả năng xảy ra đi với nợ của tổ chức tin đụng chỉ nhánh ngân

hàng nước ngồi do khách hàng khơng thục hiện hoặc khơng có khả ning thực hiệnmột phần hoặc tồn bổ ngiĩa vụ của minh theo cam kết" Va tir góc dé các ngân hingri ro tin đụng có thể hiểu là rồi ro phát sinh do khách hàng vay không thực hiện ding

[] Bin Vi, Neng vin df pip vì hoạt ding ẩm so ¡ra th mg”, Tap chỉ Luật học số 122007

T] Ben, Pars. Ba managmese fauncial sưvkeriEour Q Rove, Syiva C Haden ~ 4" số. Bose:

‘McGraw Hiern, p27

</div>Trang 23<div class="page_container" data-page="23">

các đều khoản cơn hop đồng tín đụng, với biểu hiện cụ thé là khách hing châm tra no,

trả nợ không diy đã hoặc không trả nợ khi đến hạn các khoản gốc va lit vay, gly rà

những tin thất và tài chính và khó khăn trong host động lánh doanh của ngân hàng

Hiển nay có nhiêu quan niêm vé rũ ro va rũ ro tín dụng trong host động ngân

hàng tuy nhiễn theo đặc thù của hoạt đồng tin dung chính cách, có thể hiểu ii ro tn

dang rong host động ca NHCSXH như sa

“Rin ro tin cing trong hoạt đồng cũa NHCSEH là khả năng bx thật hại lồikhách hàng không thưc liên hoặc không cô khã năng thie luện glia vụ cũa mình

theo cam kết din din không cô khả năng trả no (gốn,lã) cho NHCSEH dẫn đôn tốn thất tài sẵn, ảnh hướng hêu cực đẫn up tn của NHỮSEH hoặc phẩ tầng thêm chỉ ‘phi đễ đâm bác cho hoạt đồng cũa NHCSTH theo cy dinh cũa pháp luật"

11.22, Phin toa ra ro tồn hg chính sách+ Rồi ro đo nguyên nhân khách quan

tii sin của khách hing hoặc của der án,

- Nhà nước thay đỗi chính sich lâm ảnh hưởng trục iếp đến hoạt đồng sẵn xuất

ánh đoanh cin khách hàng (không còn nguẫn cong cập nguyên vật liệu, mất hàng săn

xuất kinh doanh bị dầm. );

- Khách hangla cá nhân vay vấn, học sinh nh viên hoặc người đi lao động tại

nước ngồi vay vốn thơng qua hộ gia dink: bi mắt năng lực hành vũ din sự người vay

Yến ôm đau thường xun, mắc bệnh tim thần, có hồn cảnh khó khẩn đặc biết khơng nơi nương tua; mất tích hoặc bi tun bổ là chất, mất tích khơng cịn tài sẵn để trả nợ

hoặc khơng có nguờ thm kế hoặc người thửa kế thực mr khơng có khả năng tré nợthay cho khách bàng:

- Khánh hàng là pháp nhân, ổ chức kinh t đã có quyết định giã thể hoặc phá

sn theo quy định của pháp luật ma không cịn pháp nhân, khơng cịn vốn, tai sản để

tring cho NHCSXH

' Réi ro do nguyên nhân chỗ quan:* Réiro từ phía NHCSXHL

- Rik ro do ãnh đạo tạ một số đơn vi chưa quyết it trong công tá chỉ đạo điều

hành, công te kiểm ra trước, trong và sau khi cho vay cịn ơng lêo din dén phat sinh nhiều rồ tơ rong quá hình cho vay, thu hồi nợ kh đồn hạn

căn bộ ngân hàng không phát hợp tra giên sát chất thế và tin hình:

tốt với Hội đồn thể nhận ủy th

</div>Trang 24<div class="page_container" data-page="24">

sir dang vén vay côa khách hing nên chưa kip thời phát hiện những trường hop khách

hing sử dụng vốn vay sử mục đích, lam én thua 18 din đến khơng có khả năng tr nợ gin hing nhiều trường hop khách hing b6 đi khối nơi cơ rủ khơng rõ tung ích khơng

có khả năng thu hổi nợ

áa thần Ảnh hồ sơ vay vẫn còn thiêu sớt, rin cho vay đố với dự án thiêu tính khả th

- Cán bộ ngân hàng thiêu tinh thân trách nhiệm, vi phạm đạo đúc nghề nghiệp

thơng đồng với tổ chúc Hội đồn thổ, t8 TK&VV lập hỗ sơ giá để vay vốn, chiêm dang vốn kh giải ngân hey thủ no, đổi khi còn nễ nang trong quan hệ với tổ chúc Hồi

đoán thể, tổ trường tổ TREY, khách bàng:

- Sei sớt trong tác nghiệp. cho vay quá mức so với khả năng tri nợ của khách

hàng do khơng phân tích, thắm định kỹ khách hàng din én khống đánh giá chính xácthục trong khả ning tả chính, khš năng rã nợ của khách hàng, Dinh kỳ hạn trã nợ cho

các khốn vay khơng đúng thet, thời đẫm trả nợ phi là thoi diém có thu nhập Nêu

xác Ảnh lÿ bạn sử sẽ xay ra trường hop: khách hàng có thu nhập sớm hơn thời điểm,phi trả nơ cho nên sổ Gên tho được sẽ sở dụng vào mục dich khác, nên khi din hạnXhách hàng không co tiéntré nợ cho ngân hing hoặc khách hang co thu nhập sau thôi

điểm tea nơ nên khách hàng khơng có én rã nợ cho ngân hàng khi đến han din dén phải gia hạn nợ hoặc chuyển NOH

* Rito từ phía khách hing

- La rid ro do khách hing s dang vốn sử mục dich không thục hiện đúng

phương én sin xuất kinh doanh hoặc do tỉnh đố, ning lục sản xuất kinh doanh yêuikém dẫn din wie kinh doanh thualã, khi đến hen khơng có khš năng trã nợ cho ngân

- Một bộ phân khách hàng khơng cơn a đổi tương vay vẫntín dụng chính sách,vay vẫn chây ÿ khơng có thiện chỉ rã nợ, có khả năng rã nợ nhưng cổ nh khống trĩ

ng ngân hàng theo cam kết

* Réi ro từ phía các đơn vi nhận ủy thác, tổ trường tổ TRV.

- Là những ri ro đo chủ quan các đơn vi nhận ủy thác không quan tân đến

công tic nhân dy thác với NHCSXH, thục hiện không diy đồ các nội dang công việc

được NHCSXH ủy thác, công tác quản lý con lông lo dẫn độn tô TK&VV host đông

Xkêm phát sinh nhiêu nợ xâu khỏ đơi

- Cán bộ Hồi đồn thể, tổ trường tổ TREY lợi ding chức vụ lòng tin của hộ vay, thụ tiên gốc, li, tiền gi côa hộ vay nhưng không nộp vio ngân hing

* Bộ ro từ phía cơ quan quản lý nguén vên:

</div>Trang 25<div class="page_container" data-page="25">

Đi với các crn thuộc nguén vốn do UBND tinh, thành phố, Tổng Liên đồn

ao động Việt Nam, Liên mình các Hop tác xã Việt Nam, Hội người mù Việt Nam và

Bộ Quốc phòng quản lý NHCSXH thục hiện cho vay thơng qua các đự án, có th là dự fn nhôm hộ hoặc der án đo người vay vốn trực tếp làm chủ dự án có thé phát ảnh những rõ ro din din không thụ hải được no kha đồn hạn. NOH ting cao... do một 26

"nguyên nhân nar

- Chủ chr án khơng có trách nhiên, khơng thường xuyên idm tr các thành viên

tham gia dự án đỂ dim bio việc sit đụng vẫn vay đóng mục đích, có hiệu qui kính t tao được iệc làm mới như đơn xi vay vén để cam kết

- Các cơ quan quân lý vẫn như Tổng Liên đoàn lao động Liên Minh hợp tác xã

Việt Nam, Hồi người mù Việt Nam, Bộ Quốc Phòng... chơa quan tâm thực hiện kiểm,tra việc quân lý và sử đụng vốn vay ở một số tinh, thành phổ

- Chữa phối hop chất chế với NHCSXH địa phương từ khâu hướng din xây

dang dự án thấm định đợ án, cập phế tiên vay kiểm tra tình hình sở dụng vin vay và

- Quyết định phân bổ vốn cia UBND cấp xã chưa cần cứ vào nhu cầu vay vin

và din hướng phát tiễn kinh té xã hối cũa địa phương din din việc sử dụng vén

không hiệu quả không phù hợp với quy hoach sin xuất không tiêu thụ được sinphim, ảnh buông tới khš năng rể nợ cia khách hàng

1112 3 Một ỗ chỉ ti phân cn ria ro tin cong chính sách

‘rong quả trình hoạt đồng để phục vụ cho cơng tác chi đạo điều hành NHCSXH

đã sử dung một số tiêu chi phân loại nợ như nợ quá hen (NOH), nợ khoanh. Hiện nay

NHCSXH chưa ban hành bộ tiêu chí để đánh giá, cảnh báo, phòng ngồa rit ro tin đang Tuy nhiên, có nhiễu chỉ tiêu phản én chất ương tin dụng chính sách, có thể sỡ

dang để cảnh báo rồi ro tin đụng để đoợc để cập ở phần rên Va với đặc thù cônNHCSXH trong host đồng tin đụng, đặc tiệt các nổi dụng ủy thác, ủy nhiệm, din đắctin hỗi nợ thường có tính chất din tính cao, khó do lường ma chủ u được đính ga

Xơi thục hiện kiểm tre gi set. Do vậy, vỀ cơ bản qua nghiên cửu và thục tổ thực Tiện, tác giả nhân thấy rũ to tín dụng trong hoạt động cơn NHCSXH có thể được phân

ánh qua một số chỉ tiêu say# TP lệ ng quá hơn

+ Tỷ lẽ NOH trên tổng đơ nơ: Là tỷ lệ phin trăm của dr NOH so với tổng de ng các chương tỉnh tin dung dén thời điểm báo cáo

Tỷ lẽ nợ quá hạn %6) = No quá hen/Tổng dự ng x 100 G9)

</div>Trang 26<div class="page_container" data-page="26">

Chỉ tiêu này cao cho thấy tỷ trong NOH trong tổng dtr nợ là lớn, nó tiém ấn

"nguy cơ rồi ro tin dụngcao, chất lượng tin dang thấp

>. Tỷ lê NQH theo chương trình tin dung La tỷ lệ phần trăm của số dư NOH

từng chương tỉnh tin dụng so với tổng dự nợ cia chính chương tinh tín dụng đó

Tỷ là NOH erp) ) = No quá hạn crro/Tổng dư ngự) x 100 2%)

“Tỷ lê nay cao cho thiy mite đô rồi ro tin dụng cũa chương tinh tin dụng đ làlồn và ngược lạ

# Tỹ lệ nợ khoanh

Khoanh ne là việc NHCSXH chưa thụ nợ cũa khách hing và không tinh fi énvay phat sinh trong thời gen được khoanh nơ. Việc khoanh nợ tai NHCSXH được

tine hiện để rỡ lý nợ bi rũ ro do nguyên nhân khích quan lâm thiệt hạ tới đối tương

đầu tr

+ Tỷ lê nợ khoanh rên tổng dư nợ. Là tỷ lẽ phân trên cũa tổng số nợ đang được khoanh so với tổng dự nơ các chương tinh tin dụng đến hỏi đấm báo cáo.

‘TY lẽ ng khoanh (%6) = No khoanb/Tẳng dư nơx 100 (100%)

Chi ấu này cao cho thiy tỷ trọng nợ được khoanh sơ với tổng dự nợ côn ngân

hàng là lớn, chất lượng tin đụng cảng thấp

9. Tỷ lê nợ khoanh theo chương tình tin dung: La tỷ lệ phần trăm ofa số dự nơ dang được khoah từng chương trình tin dung so với tổng dự nơ của chính

chương trình đồ

"Tỷ lệ nơ khoanhtcrr (29 = No khoanh,crro/Tổng dư ngycrp)x 100 (4)

# TP lệ ng veá

Là tỷ lẽ phần trim của tổng sổ nơ đã được các cấp có thẩm quyền quyết dink ng dư nợ đinh oa sổ nợ đã xón) đến thời dim báo cáo

Tỷ lẽ ng đã xóa #9) = No di xư.(Qfø đã xóa+ Tổng đựng) x 100 (9)

Chi iu này phin ảnh số nợ bị mắt vin do các cấp cỏ thẫn quyền xóa nơ so với tổng dư nơ của NHCSXH. Chi tiêu này căng cao tị chất lương tin đụng cảng xéu

+ Tle tu lãi

Là tỷ 1š phân trăm số lãi thực thụ so với tổng số lái đợ tìm. Tỷ eta i G6) = Số l8 thục thu/Sô lá dự thu 100 9)

Chỉ tiêu này phản ánh khả ning tr Ii thục tổ oie khách hàng Chi iêu nàycảng cao chứng tô chit leg tin đụng cảng tốt

T lệ tung phân ib

Là ỷ lẽ phần trăm sổ nợ din han theo phân kỹ đã thủ so với tổng số nợ đồn hạn

theo phân kỷ (heo thôn thuận giữa khách hàng và NHCSXH rên hop đồng tin dạng)

</div>Trang 27<div class="page_container" data-page="27">

Tỷ lễ thụ hỗi nợ phân kỹ ($6) = No đến han theo phân kỹ thực thưTổng số nơ

din hen heo phân kx 100 (9)

Chi tide này phần ảnh khả năng, ý thức rã nợ của khách hàng và ar én đốc rã

ng của ngân hàng Chi tiêu này cing cao chứng tổ chit lượng tín đụng cảng tốt+ Tp lé ne khơng phát anh giao dich với ngân hàng

Là các 4/18 phân trim côn số đơ nợ không phát ánh thủ no, thu lãi trên tổng dr

nơ, chie theo các nhóm: đến 3 thing, từ tiên 3 din 6 tháng, trên 6 tháng không phátsinh giao dịch

Tỷ lê nợ không phát sinh giao dich với ngân hàng 6) =

sinh giao dich (3-6 tháng tin ổ tháng) /Tổng dư nơ x 100 (4)

Chi tiêu này phản ánh kh năng tả nợ gốc, lãi của khách hàng và mức độ đơn

đốc cđa tổ chúc Hội đốn thể, TÔ trường, ngân hing Chỉ tiêu này cảng lớn thì chất lồ dữ nợ khơng phát

ương tin đụng cảng xếu

"Nghị than 6, chẳn chong

Là sổ tin tiên quan din hoạt đông tin dung cia NHƠSXH được xác Ảnh bị nữ

dang ti pháp int do: tổ truờng tổ TKAVV vĩ phơn hợp đồng Ủy nhiên; các cá nhân, tỔ chúc lập hồ sơ tin dụng không để rút tên từ NHCSXH. Chỉ êu này được do lường ti quy mô dư nợ them ô, chiêm dụng phất sinh trong kỹ: Nó phấn ánh khả năng kiểm,

soit hỗ sơ tin dung va mức độ khơng tn th trong quy trình nghiệp vụ cia ngân hàng

+ No dén ham được cơ cu lợi that lạm tráng.

Là tỷ lê phần trim sổ nợ đến hạn ca các món vey khơng tré được nợ theocam kết và phấi điều chỉnh ky hen trả nợ, gia hạn nợ so với tổng số nợ gắc bạn đầu

của món vay

“Tỷ lê nợ đến hạn được cơ cị lạ thời hạn rã no 6) = (Dư nơ đâu chỉnh kỹ hạn

trã nợ + dine được ga bạn no)/Tổng nơ gốc ban đầu cũn món vay 100 (%)

CChỉ tiêu nay phản ánh tỷ l các món nợ khi đốn han được ngân hàng thục hiện

các gi pháp nghiệp vụ để xử lý gm điều chính kỷ han hã nợ và gia han nơ cho môn

vay. Chỉ iêu này cảng lớn thi chất lương tin đụng cảng xâu

$ Tông quay cũavẫn

Là ch tiêu phân ánh tin suit dr nợ bình quân trong kỹ được thu hdi bao nhiêu lân trong một chu kỳ cho vay hoặc phản ánh khoảng thời gian để thụ hải vén sm lôi phat én vay. Trong đó, đơ nợ bình qn trong kỹ là số tên chưa thụ hồ bình qn tại thời diém thơng kê va được xác dinh bing phương pháp bình quân gia quyền

Chỉ tiêu này đánh giá khả năng thủ hỗi nơ khi din han (cin sơ sánh với thời

an cho vay binh quân của đơn v0. Tân suất thụ hồi vốn rong một khoảng thời gian

</div>Trang 28<div class="page_container" data-page="28">

cảng lớn, các món vay cảng được dinh giá có khả năng thủ hổ, nói cách khác sổ khoảng thời gian thn hồi vẫn cảng nhỏ tả chất lượng tin đụng cảng tốt Cách tính tốn

chỉ iêu nay như sax

Vang quay của vin (vịng) = Tổng doanh số thu ngíDự nợ bình qn,“Từ đó, khoảng thơi gian thn hồi vén= Thời gen thẳng kV ông quay của vẫn1.1.3, Điẫm khác biệt giữa ri ro tn đựng của Ngân làng Chính sách xã hội6% rit ro tn dung cia các Ngân hàng larong mại

MGt là, v khách hing vay vẫn NHTM cho vay đốt với khách hing là các tổ chúc, cá nhân cổ nhu cầu vay vốn trong hoạt đông sin xuất ảnh doanh, đâu tạ tiêu đăng - đáp ứng các điều tiên vay vẫn do ngân hing để ra trừ một số trường hop pháp

luật quy định cân cho vay và hen ch cho vay. Như vậy, về cơ bản thi NHTM đượcchủ đông rong vide lựa chon khách hing vay vốn và da số khách hing đồ điều lậnvay vốn tin ding thương mai là các chủ thể có năng lục tai chính Với NHCSXH,

Xhách hing của NHCSXH được Chính phủ quy dinh trong tt ef các chương tình cho

vay, do chính quyền dia phương và cơ quan chức năng liên quan lựa chon bình xátKhách hàng của NHCSXH bao gồm hồ nghào, hộ gia đ nh có công với cách mạng hộgia Gin thương tinh, lit , hộ gia Gin là đồng bao dân tộc thiẫu số có thụ nhập

thấp, hồ ga dinh dang sinh sống trong vùng thường xuyên xây r thiên tú, hộ gia ảnh:

co hồn cảnh khó khẩn (giá cả, neo đơn, tan tật. ), hộ gia dinh đang sinh sống trongving đặc biết khó khin ~ đây đều à các đối ương yêu thể trong xã hội và năng lọc tá

chính khơng cao

Hai là, về hoạt đồng bảo đâm tiên vay: Trong hoạt động cho vay của ngân hàng

thương mi, hấu hết là các món vay lớn, có thục hién biện pháp bảo dim tiên vay, ki

có rũ ro xây ra vấn dim bio được khi năng tré no ofa khách hàng Voi NHCSXH cho

vay hiw hết các món vay nh, khơng có bảo dim tiễn vay nên khi hộ gặp mii ro dẫn

din khơng có khả năng trả nơ, ngân hing sẽ khơng có tài sản bảo đầm để tận thu. Daycũng chính là nội dang chủ yêu din din rủ ro tin dụng tei NHCSXH những công là

đặc trong và thể hiện sơ um đi ode NHƠSXH đãi với hộ nghào và đối tương chính,

sách khác

Ba là, về phương thức cho vay: Tại các NHTM hau hết đầu thực hiện cho vaytrụ tấp tới khách hàng vay vốn Tuy nhiên, NHCSXH chủ yêu cho vay đối với hộ ga

(ảnh thông qua việc tỷ thác qua các tổ chúc chỉnh tr - xã hội và hệ thống Tổ TREY

Việc cho vay ủy thác là cần thiết khống những phát huy được chủ trương xã hội hóatín dung mà cịn phát huy được cả một hệ thống chính trị tham gia vào cổng tác giảm

nghéo, tạo việc lam, đảm bão en sinh xã hội, ân định chính tị, phát triển kánh tế xã hồi

</div>Trang 29<div class="page_container" data-page="29">

vv góp phần rit lớn vio thành công của NHCSXH

Bồnlà về thời điểm xử lý ni ro: Các ngân hàng thương mai thục hiện việc sử

dang de phòng để xirly nitro tin dụng mốt quy métlan Tại NHCSXH việc xem xét xử lý nơ bị rổ ro do nguyên nhấn khách quan đoợc thực hiển tạ thời dm thục tổ phát

sinh rõ ro hoặc theo tùng dat trên cơ sở để nghĩ của khách hing, của NHCSXH và

chip thuận của cơ quan có thim quyền.

Năm là mục dich sx dụng quỹ de phông ii ro: NHTM sử đụng quỹ der phòng

chỉ đỂ xử lý ri ro tin dụng đối với các khoản nợ trong các trường hợp. Khách hing là tỔ chức, doanh nghiệp bị giả th, phá sản theo quy đính của phép luật, cá nhân bị chất hoặc mắt tich; các khoản nợ thuộc nhóm 5 — nợ có khả năng mất vốn. Cén với NHCSXH thi được sử đụng quỹ dự phòng rồi ro tín dang để xử lý tt cả các khoăn nợ

ic ca nơ trong hạn ki khách hing gip ri ro đ đâu liên xử lý nợ theo quy nh.

Sáulà, và thắm quyén xử lý nợ bi mii ro: Đối với ngân hàng thương mai việc xử lý sả ro do Hội đồng xổ lý ria ro xem xét quyết ảnh Hội đẳng xử lý rũ ro gém 01 thành viên là thành viên HĐQT, Hội đồng thành viên lim chỗ tch; 01 thành viên là thành viên côn ủy ben quấn lý rõ ro; 01 thành viên là Tổng Giám đốc (Giám 45) và tối thiểu 02 thành viên khác do HĐQT, Hai ding thành viên quyết dinh Đố: với NHCSXH, Thi tướng Chính phố quyết định xóa nơ (gốc, 18) cho khách hàng đổi với

trường hop quy mô cia đợt xóa nợ vượt q Quỹ dự phơng rồi ro tei NHƠSXH hoặccác khoăn nợ tan dong khơng có khả năng thụ hỗ trên cơ sở dé nghị của Ngân hàngNha nước và Bộ Tải chính, Chỗ tích HĐQT NHCSKH quyết ảnh việc khoanh nơ, xóa

nơ cho khách hing (đối với trường hop quy mơ cia đợt xóa nợ khơng vuot q Quỹ

de phịng rit ro tei NHCSXE); Tổng Giám đốc NHCSXH quyết định việc ga bạn neđối với khách hing, dim bio nguyên tắc công khe, din chỗ vax hột hóc

Bay là vé phân oai nợ và ỷ lệ trich lập dự phông, NHTM thực hiện phân fosi

nơ thành 05 nhóm, trong đó: Nhỏm 1 (nợ đã tiêu chuẩn, bao gém nơ được đính gala

có kha năng thu hồi diy đã gốc và li đóng han); Nhóm 2 (nơ cân chủ ý, bao gồm nợđược đánh giá la có khả năng thu hỗi đây đã gốc và 1 nhưng có dẫu hiệu khách hàng

suy giảm khả năng trả ng); Nhóm 3 (nợ đưổi tiêu chuẩn, beo gdm nợ được đánh gá là

khơng có khả năng thụ hối gốc và lá khi độn hax); Nhóm 4 (nơ ngĩ ngờ, bao gầm neđược đánh giá là có kha năng tin thất ca); Nhóm 5 (ng có kh năng mất vấn, baogm nơ được đánh giá là khơng cịn khả năng tho hồi, mắt vốn). NHTM phải thực hiệnphin loại nơ gốc và bích lập der phịng rũ ro định kỷ hàng q: Số tiền dự phịng

chung phải trích lập duve xác định bing 0,75% tổng sổ de các khoản nợ từ nhóm 1 đến nhóm 4 và có quy đính tỷ lê trích lập dur phịng cụ thể đổi với từng nhóm nợ:

</div>Trang 30<div class="page_container" data-page="30">

nhóm 1 (099), nhóm 2 (589), nhóm 3 (20%), nhỏm 4 (509), nhóm 5 (10036)

NHCSXH thục hiện ích dự phịng chung bảng 0,75% tinh trần số dự nợ chovay không bao gin nơ quá bạn và nợ khoanh tạ thời điển lập dtr phòng khơng phântiết tỷ lệ tích de phịng cụ thi cũa từng nhóm nợ NHCSXH thơng thường sẽ phânlosing theo trạng thú nơ, bao gém nợ rong hen, nợ quá bạn và nợ khoanh Trong đỡ(ÔNG quá hen: NHCSXH thực hiện phân loại nợ quả hen theo sổ ngày quá han, khơngnhắm mục đích trích lập dự phịng rũ ro cho tùng nhóm ng; (i) No khoenir Việc

Xhoanh nợ tủ NHCSXH được thục hiện để xử lý nợ bị nữ ro do nguyên nhân khách quan lim thiệt hai tới đối hương đầu he Việc x ý khoanh nợ úp thời lãi suất rong

thời gen khoanh nợ bằng là chính sich wa dai dành cho đối trong vay vén tin đụng5 cho hộ nghéo và các đối tương chỉnh sich bi ảnh ningbai thiên tei và các nguyên nhân khách quan khác đẳng thời trong thời gian khoanh:uu dai của Nhà nước,

na, hộ vay còn được vay vốn bổ sung, khoanh nợ bổ sung hoặc được xem xét xốa nợ Xôi đã đâu biện,

Qua so sánh giữa ni ro của hoạt động tin dụng chính sich với nã ro của hoạtđơng tin ding thương mai có thể nhận thấy, tuy khách hàng của NHCSKH đều là

nhón đối tượng yêu thé trong xã hồi, năng lực ti chính khơng cao, các món vay tại

NHCSXH đa số đều khơng có tai sản bảo dim nhưng số tin vay twong ứng với từng

chương tình tin đụng chính sách tu dit so với NHTM là khá thấp và phù hợp với khả

năng tà chính cũa khách hing (đố: da 100 tiệt/hộ gja dinh hoặc người lao động đổividi các chương trình cho vay hồ nghéo, hơ cân nghèo, hộ mới thốt nghéo, cho vaygi quyit vite làm, sin xuất kinh đoan ving khó khẩn,.), Bên cạnh đó, lấi suit chovay cing thoi gian rã nợ tei NHCSXH có sự bio trợ cd Chính phủ nên được um đất

hơn rất nhiều sơ với các ổ chức tín dạng thương mai, đây được xem nh cơ hội ma Nha mae thông qua NHCSXH trao cho hộ nghéo và các đối tượng chính sich khác để ho có điều kiện sin xuất anh doanh, én định cuộc sống, vươn lên thốt nghéo. Nhự

vây, nều nhóm đối tương khách hàng này thực hiện vay vốn tei các NHTM thi chắc

chấn rồi to với các NHTM lá rất cao vi ho khơng có được những ta đãi nh ti

NHCSXH, cịn id nhóm đổi tượng này thục hiện vay vẫn teiNHCSXH thi rũ ro này

lạ dave giản xuống ding ké nhờ cỏ Nhà nước bảo dim khả năng thanh toán, NHCSXH đợc phép sở dựng nguồn lụ tai chính từ Nhà nước để thục hiện hoạt động

tin ding đặc thù, cũng với đ là ny phối hop chit chế của chính quyền dia phương các

tỔ chúc đoàn thé trong hệ thống chính ti - xã hội được gieo nhiệm vụ nhận ủy thác xuyên suốt quá tình cho vay từ giai đoạn phê duyệt hỗ sơ dn kiểm ra, hỗ to tư vẫn

sau cho vay, đốn đốc trả no, thụ hỗ no

</div>Trang 31<div class="page_container" data-page="31">

By ra Vi vậy "rồi ro tin dụng côn ngân hàng không những là cấp sổ cơng mà có thé làcấp sơ nhân ri ro cia nền kinh tẾ". Trong nền kinh t thị trường hoạt déng tin dụngcủa ngân hàng iên quan đến rt nhiêu các thành phân kinh t từ cá nhân, hộ gia nh,

các tổ chức lạnh t cho tới các t8 chức tin đụng khác, Vi vậy, kết qua lánh doanh ofa

ngân hàng phin ảnh kết quả sin xuất kinh doanh cia nin kinh tổ và đương nhiên nópln thuc rt lớn vi tinh in tổ chức sản suất kính doanh cia ác doanh nghiập vàhá hing Do do, phòng ngừa và hạn ché nữ ro ín dụng khơng những là vẫn để ốngcòn với ngân hing ma còn là yêu cầu cấp thit của nén kinh tẾ gop phân vào mr én

đánh và phát tiễn của toàn xã hồi

Theo quy dinh tạ Khoản 1 Điều 3 Luật ben hành vin bản quy phem pháp luật2015 thi quy pham pháp luật được định ngĩa là những quy tắc xử sự chúng có hiệu

lọc bit buộc chung, được áp dụng lấp lấp lạ nhiễu lên đổi với cơ quan tổ chức, cá

nhân trong phạm vi cả nước hoặc đơn vị hành chính nhất định, do cơ quan nhà nước,người có thim quyền ban hành và được Nhà nước bảo dim thọc hiện Trong quản lýkảnh tế nói chang, quản lý hoạt đơng ngân hing nó riêng và đặc bit là bảo dim entoin hoạt động ngân hàng, việc điều chinh các quan hệ xã hội phát sinh rong finh vực

này bằng các quy pham pháp luật la võ cũng quan trong Các ngân hàng không thé ty

minh giã quyét hing loạt các vin để nhr phòng ngừa rũ ro, x lý rồi ro canh tranhkhơng lành manh, bảo đảm an tồn hệ thống ngân hang... mà thông qua pháp luật,

nhà ngớc sẽ thực hiện vai tro đều Hết nền kính t, duy ti tất ty kinh doanh và đâm, bio an toàn vé pháp lý cho các chủ thé trong nén kinh tổ nổi chung và ngân hàng nổi xiêng Bến cạnh đó, do đặc thù có tinh dây chuyên nên vige điều chỉnh bằng php luật

đối với hoạt đông ngân hàng nhằm dim bảo an ồn lá u cầu mang tính chất khách,

NHCSXH cũng là một los hình ngân hãng có đấy đã chúc năng vai trị củamột tổ chúc tii chính thơng thường trong nén kinh tổ với vai tro góp phân thực hiệnrue tiêu quốc gia vé giảm nghèo, dim bão an sinh xã hố, song host động ci ngônhàng chính ách khơng và mục têu li nhuận Tương tal với các ngân hing thương

</div>Trang 32<div class="page_container" data-page="32">

mei, việc thơng qua các quy định pháp luật a đặt ra các biện pháp nhằm phịng ngừa

xưiro, han ch rũ ro và xử Lý rồi ro trong hoạt đồng tin dụng chính sich cd NHCSXH

cũng a yêu cầu tất yêu đối với Nhà nước. VỀ cơ bản, cĩ thi hiểu

“Php luật về hơn chỗ ria vo trong hoạt đồng tin chong chính sách của ngân

hàng chính sách xã hột là tổng thé các any phan pháp luật do cơ quan nhà nước cổ thẫn quyển bem hành hoặc thừa nhận nhằm dis chẳnh các quan hệ xã hội phát sinh

trong quá trình thục hiện chức năng quản If nhà mrớc với hoạt đồng hơn ch ria ro tinhong cđa NHCSEH vớt mục dich bác vệ quyằn lợi cũa các chỉ thi tham gia vào quan

hệ đồng thời lầm cho các quan hệ phát miễn Gn din lành mạnh, an toe, hiệu quả gĩp phẩn thực hận mục td quốc gia về giảm nghèo, đêm bảo am sin vã hột"

Nei cách khác, pháp luật về han chế rit ro tin dạng chính sách bao gam các quypham pháp luật điều chỉnh các mốt quan hệ phát sinh trong qué tình NHCSXH thục

- Các quy pham vé cơ chỗ tin dung chính sich đặc thù của Ngân hing Chính

sách xã hi: NHCSXH là một ổ chức tin dụng đặc biệt hoạt động khơng vi mục âu lợi nhuận NHCSXH được thành lập để thực hiện chin sách tín đụng tu dai đổi với

"người nghéo và các đối toơng chính sich khác vi cơng cuộc xĩa đĩi giấm nghéo, dimbio an sinh xã hội. NHCSXH hạch tốn ấp trung tồn hé thống, hy chỗ về t chỉnh, te

chịu trách nhiệm về hoạt động tin đụng của mình rước pháp lit; thục hiện bảo tổn và phat rin vốn; bù dp chỉ phí và rấ ro hoạt động tin dụng NHCSKH khơng them ga

hiểm tến ghi, cĩ tỷ lẽ dự trổ bất buộc bắng 0%, được niễn thué và các khộn phải

nốp Ngăn sich Nhà nước. Cơ chế tin ding dic thủ của NHCSXH đợc thể hiện dưới nhiêu khía canh, tiêu biểu gdm nhĩm các quy dinh vé: đối tương khách hàng, phương

thúc cho vay và cơ câu tổ chúc hoạt động của NHCSHXXH, V 6 mục iêu và những quyđảnh hoạt đơng trén, NHCSXH là mét trong những cơng cu kinh tổ cia Nhà nước

shim giúp hơ nghio, hộ căn nghéo và các đối tương chính sách cĩ điều kiện tgp cân

vn tin dụng ưu đấu đỂ phú tiễn sân xuất, tạo vide làm, nâng cao thủ nhập, ci thiện

đối sống, ron lân thốt nghào, gĩp phần thực hiện chính sich ph tiễn kinh t gắn

liên với xĩa đĩ, giản nghéo, bảo dim an sinh x8 hội, vì nưục iêu din giảu - nướcranh xã hội - cơng bằng. dân chủ vin minh

</div>Trang 33<div class="page_container" data-page="33">

- Các quy phạm v biện pháp bảo dim tién vay: Đây là các quy dinh mang tính

chất dự phịng, phịng nga, bạn chế rồi ro và đầm bão an tồn vẫn trong hoạt đồngcủa các ngân hàng nổi chung và NHCSKH nĩ riêng Báo dim tin vay la việc thất lậpcác điều liện nhằm xác đặnh kha ning thực cố cơn khách hàng đối với việc hồn bãvốn vay đúng thời hạn Bảo dim tin vay nhằm mục dich bão dim cho các khoản tênmủ ngân hing cấp tin dang bằng hình thúc cho vay cĩ khã năng th hỗ: được ng khi

đổn hen Nĩi och khác, bio đầm tién vay là sự cam kết cơa người & vay đối với người

cho vay du trên các quy dinh cia nhà nước nhằm thiết lập và áp dụng các biện pháp

tác động meng tính chit ce phịng để béo dim việc rã nợ vẫn vay, ngắn ngừa vi phạm,

và tao khả năng khắc phục những hậu qua do vi pham: nghĩa vụ tré nợ gây ra Các bên

được thơa thuận lựa chọn biện pháp bảo dim phù họp, thơa thuận vé loại tả sân hiện co hoặc hình thành rong tương la đồng để bảo dim, pham vi bio dim; thưa thuận vé

phương thúc xử Lý ti sân bảo dim,... Sự tổn ti của hệ thơng bio dim tin vay là đều

kiện quan trong cho thị trường tín dung phát trién, do vậy, các biện pháp bão dim tiên.

vay đồng vai trị to lớn trong host động cho vay, dim bảo an tồn đãi với các khoản

vay, là cơ sở để ngân hing béo tồn và phát hiển host động cho vay của mình đổi với

các chủ thé trong nên kinh

- Các quy pham pháp luật về phân losing, tích lập dur phịng và xir lý nợ quá

chúc tín dụng cân cử vào các tiêu chuẩn định tinh vàđảnh lượng dé đánh giá mức đổ rũ ro của các khộn vay và các cam kết ngoại bằng,trên cơ sở đĩ phân loại các khoản no vào các nhĩm nơ thich họp, Trich lập đợ phịng

xổ ro đợc hiễu là khoăn tiên đoợc trích lập để dự phịng cho những tin thất c thể xây ra do khách hing của tổ chức tin dụng khơng thục hiện nghĩa vụ theo cam kết Như vậy phân loại nợ và ích lập dự phịng ri ro dave iễu la những biển pháp ma các ngân hàng áp dung di hơng ngie rik ro rin dung cĩ thể sấy re do khách hang

khơng thực hiện ngiĩa vụ thanh tốn như đã cam kết Nội dụng quy định này bao gầm,các nhĩm quy định về nợ được phân loại, nhĩm quy đính về thei diém thục hiện phân

losing, bích lập và sở ding dự phịng đ xử lý rồi ro; nhĩm các quy dinh về phương

han: Phân loại nợ là việc các

php và nguyên tắc phân loại nơ, nhĩm các quy định về trích lấp và dự hơng rũ ro tin

đang, nhơm các quy định và xử lý ng quá han Thơng qua việc điều chỉnh phân oxi nợ

và tric lập dự phịng rũ ro tín dụng NHCSKH co được một hành leng pháp lý khơngchỉ ting mức độ en tồn cho host động của mình mà cơn gĩp phần đâm bi

dink, tăng trưởng phát triển cia tồn hộ thống ngân hàng cơng như nên Lính tế

- Các quy phạm pháp luật nhằm bạn chế rủ ro khác như hit lập hệ thơng kiểm,

soit, kiểm tốn nội 86, các quy đính vỀ hoạt đồng giám rất của ngân hàng nhà nước,

</div>Trang 34<div class="page_container" data-page="34">

các quy dinh vé xây dựng hệ thing thơng tintin đụng... Do tính chất phúc tạp cd các"nghiệp vụ trong hoạt động ngân hàng cũng như những tác động cia các nghiễp vụ nàyđối vin nên nh tế xã hội, Nha nước phải xây đụng khung pháp lý về các biện phápnhằm thục hién quản ti nữ ro ngân hàng cũng như nhằm hen chế rồi zo trong hoạtđông cho vay. Pháp luật Gua ra các nội đụng, yêu cầu các ngân hing phải tyxây dụng

cho mình các bộ phân kiểm tra kiểm soát ni bộ, tuân thủ các quy định về báo cáo đánh giá, chíu sơ kiểm tra kiểm soát của cơ quan thanh tra giám sat ngân hàng phải thục hiên chuén hóa các quy tinh tin ding... Từ đó giúp các ngân hàng thực hiện đăng và diy đã các yêu cầu nhằn hen chế rũ ro trong host động cho vay ofa ngân

hàng ở múc thấp nhất

1.3.1. Kink nghiệm quân lý ric ro tin tụng chính sách của một sổ quốc gia

1.311 Kinhnghuém của Bangladesh

Bangladesh là một nước dang phát tiển với gin 40% din số sống đưới mức

nghèo đổi Các đổi tương chính sich oie Bangladesh bao gầm những nguời thất"nghiệp, người nghào và những nguời gặp khó khăn trong cuộc sing Xóa đái giảmnghèo ở một quốc gia như Bangladesh là một nhiệm vụ v6 cùng khổ khăn và thithách Trong suốt thời kỹ trước và sau ka giảnh được độc lập, Chính phi đã danh tồnbổ thời gian vào mục tiêu tu tiên hàng đầu là xóa đổi giảm nghéo thơng qua chương

tình tin đụng vi mé (4

Grameen Bank ở Bangladesh là một trong những ví du điển hình về quản lý tin dang chính cách & một tổ chúc tín dụng cho người nghéo phát triển thành cổng trên thé tới. Đây là một ỗ chức phát tiễn theo mổ hình truyền thơng đã được Raiffeisen đơn

xe từ thể lỹ 19. Mơ hình thành cơng ci Grameen Bank: hiện nay, dave bit nguẫn từmột di án của Giáo mr Muhammed Yunus thuộc Dai học Chittagong thực hiện vàonim 1976. Mục tiéu ben đầu là cho vay thí điểm đổi với những nống din nghéo,

những người khơng có ải sin và đất đi đoợc vay vẫn đã phục vụ cho sin xuất ông để cho 42 phụ nữ nghèo vay khoảng 27 USD. Dự án này được hiển hai rất thánh cơng và sau đó phát hiển thành ngân hàng Grameen Bank vào năm 1983 30 năm sm

Grameen Bank đ có hơn 32 triệu người vay với hơn 95% là phụ nỗ, Ì 178 chỉ nhánh,phục vụ ở 41.000 làng và tổng ti sin hơn 3 triệu USD. Do sơ hành cổng cũa mơ hìnhGrameen Bank đối với việc giúp đố người nghéo vào năm 2006, tác giả của mô hình

“Trần Lea Pinong 2016), “Hồn thiện cơng tíc qn ý th ding chi sich của Ngẫn hing Chih dính sĩ

hột) Thận tôn sỹ khu HH1

</div>Trang 35<div class="page_container" data-page="35">

Grameen Bank di nhận được giải thưởng Nobel về Hồ Bình

Co chế hoạt động của Grameen Bank: cho phép bắt cử người nơng din nào khơng

có dit canh tác, tha nhập đười 2.500 takeném (tương đương 100 USD) đâu đuợc vay

vốn, không cản phii thể chip, cầm cổ tai sẵn để dim bảo nợ vay. Mức tin vay thấp nit a 5.000 tea (trơng đương 200 USD), cho vay theo lit uất tị trưng Host động của Grameen Bank rấ kién ti mục tiêu phục vụ và kha thác tiệt đ những đặc đm,

của người nghéo, khơi diy tính tích cục tử bản năng vượt nghéo của họ

Việc cho vay của Grameen Bank thơng qua tổ nhém vay vén, mỗi nhóm gém 5 người cơ rủ tong cũng một làng có diéu kiện kinh tổ gin giống nhau Mỗi nhóm bên

một nhơm trường và một thư iy. Trng nhóm và thư kỹ phải gỡ mối liên hệ thường

xuyên với ngân hàng tổ chúc hop định kỹ, sinh hoạt nhóm, phd biển thơng in, nắm bit các yêu câu và quy dink chung của nhóm, Hàng tn nhóm có tổ chức hop dé xem.

xét ide biễn khai hoạt động từ vốn vay, xem xát khã năng tải chính. tình hình hồn ta

‘va su dim bảo trong các khoản vay đó. Mỗi kỹ hop các thành viên nhóm phải nộp tiề tiệm, ít nhất lá 1 take, số tn tất kiêm này được gỗ vào tải khoản cũa nhóm mỡ

trả ngân hing Truồng nhỏm duy tì kỹ luật thụ nợ đến hạn và nộp cho ngân hàngNhờ vậy sổ hộ nghờo tự vươn lên thoát nghào bing các khoản vay nd từ Grameen

Bank ting lên ngày một nhiều Việc cho vay thông qua tổ nhóm nhằm quin ý giám nát Ến nhau hạn ch tin trang sở dang vén vay không đúng mục dich, ngồi ra thơng qua

iệc my động tết kiệm bit buộc mỗi tuân vim huy đông được nguén vén, vừa tao cho

"người vay có nguồn rã nơ khi gặp khó khẩn và nhất là tao thối quen tt kiậm trong

công đồng người nghèo. Điều ngục nhiễn cho giới nghiên củu ý luận và thuc tin là

nơ khô dai của Grameen Bank chiêm tỷ lệ thập nhất trong sổ các ngân hing hoạt đông trên lãnh thổ Bangladesh

Kinh nghiệm quản ly rũi ro của Grameen Bank dé là [”]

Thứ nhất, Gremeen Bank day ti mốt hệ thing các quy định của minh không tống nhờ quy dinh cia Ngân hing Trung ung Bungjsdosh và nó phụ thuộc vào sie áp (Gir luận) xã hội giữa các thành viên trong nhóm để lâm giảm tỷ 1 nợ xâu Sự kết hop git hỖ trợ côn các thành viên với áp lục tng tao cho người vay có động cơ để

tint hiện các điều kiện cia khodn vay

Thứ hơi, hệ thơng nhóm 1a cấp gián sit đều tiên, cấp giám sử thử ha là Giám,

đốc Trang tim (Trung tân là cấp dưới của chỉ nhánh và là cập trên cia nhóm, 5 din 6

nhóm sẽ hợp thành một trung tim). Gigm đốc Trung tâm thường xun & thực đa,

TÌ Hong Thị Chương 2007), Tơm ch ro tn ong ti Ngân ing Chih sich ố hội Vật Ne” hn văn‘tae 031

</div>Trang 36<div class="page_container" data-page="36">

ám rất các khoản vay, đặc biệt là rong vie lựa chon người vay, phê duyét cho vay

nhóm và giám sắt các dự án vay vốn tổng tin nhập Ngoài ra cấp giảm set thử be là

iám đốc chi nhánh cũng ting cường giám set, hen ché ri ro rong quả tình xử lý phêday cho vay.

Thứ ba, Grameen Bank di dun ra nhiều loại vẫn cho vay linh hoạt bên canh các

loại vay cơ bên với nhiều loại thời hen cho vay khác nhau và cũng trả nợ theo tuần (vốn. vay cơ bin có thời hạn din mét nim, lá suất dink và trả gop hàng tit). Để được vay

vốn lịnh hoạt, người vay phi rã nợ các khoản vay cơ bin rt tốt Điều này giúp cho tỷ

lê hồn tra nợ tổng thé cơn Grameen Bank det đến aie 99%

Thứ t, việc huy đông tét kiệm từ người vay, người nghéo vay vốn, đồng gop cỗ phần và trổ thành chủ sỡ hữu của ngân hàng là một thành cơng cũa Grameen Bank

Ngồi vay tích cục đơng gip vốn, có rách nhiệm hồn tré nợ vay và có thôm nguồnlực khi xây ra rổ rõ, ngân hàng cing hạn chế được rồi ro khi người vay không tri

được no thì đã có một phân ngn tt im cơa họ đổ thanh tốn,

Thứ năm, Gramnsen Bank cơn phát tiễn kinh doanh bio hiểm khoản vay để có thé đưa ra một phương pháp vữa quan Lý rồi ro vờ de dạng hóa nguẫn thu Điều này

cũng cho phép ngân hàng thu hdi tất cã các khoản vay trong trường hop người vay bịchất

1.312 Eãnhnghuên quân i ria re ca Ngân hàng Ralyat Indonesia (BRIDE!)

BRI là Ngân hing thương mại Nhà nước của Indonesia, cỏ mốt số đối tươngXhách hing mục tiêu tương hy như của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát hiển nông

thôn Việt Nem, một số giống như của Ngân hàng Chính sách xã hội. BRI là kết quả

hop nhất của 2 ngân hàng Nhà nước, cỏ mục dich cung cấp tín dạng và các sẵn phẩm,

tiétkiém phục vụ tổng lớp trung lưu ở vùng nông thôn Indonesia, đưới cơ chế mới BRI co mục đích cũng cập dich vụ ngân hing nông thôn và thúc diy phát triển néng

Trước khi đỗ mới ké từ năn 1984, BRI cũng đi rơi vào tinh trang khó khấn vỀ

tài chính, thất bại do một chính sách goi là hướng dẫn chung (BIMAS). Từ năm 1973

din năm 1983, BRI có tỷ lệ nợ qué hạn ting liên tục từ múc 5,28% năm 1973 lần dé,

33-18% năm 1983. Nguyên nhân chủ yêu là do: cán bộ đơn vi cấp Desa (sập quận,

huyện) không quân ý được, không dave lựa chon và phê đuyệt cho vay. Trách nhiệnphé duyét va thu nợ do các cán bộ khác nb thục hiện; không sỉ chịu trách nhiệm vé

chất lượng khoản vay và tỷ lễ trả nợ (Theo đô nhân viên Bộ Nông nghiệp lựa chọn

[EA Preeng Quy 2018), “Him chi rồi ro tn dmg tong hot động cia Ngân hàng Chi sich sẽ hội ~ Chi

hinh tah An Gag” hận vin hac sổ 139

</div>Trang 37<div class="page_container" data-page="37">

người vay, BRI giả ngân các khoản tín dụng wu dii cho các khách hàng được BộNông nghiệp cấp giấy chúng nhận). Tỷ lệ nợ khó đồi cao do hing loạt vụ mat mùa,ngồi ra BRI cịn phải chịu áp lục về chỉ tiêu được giao din đến cảng tăng dư nợ thi

cũng din đến cho vay cả những nông din gia, không phi là khách hàng mục tiêu, Lãisuất tiễn gũi không thụ hút khách hàng và Chính phủ phải thuờng xuyên rốt vấn và bit

16, Báo cáo từi chính khơng được thục hiện diy đủ ở cép đơn vi

Từ năm 1984 BRI bit đầu qué tình chuyễn đổ, quả tình nay đoợc chữa lâm 4

gai doen và din giai đoạn thứ 4 (1998-2000), BRI đã thực nợ vượt qua giai đoạnkhủng hoing BRI hiện nay cung cấp diy đã các dich vụ ngân hàng và đều hoạt đồng

co i, Mỗt đơn vị chỉ nhánh đều độc lap về từ chính, trở thánh những trùng tâm anh.

lơi trách nhiệm của cán bộ dun trên kit qui foi nhuận, có chính sách thưởng cho cánĐổ, có chính sich khuyên khích khách hing trả nợ đúng hạn, phat nêu khơng đóng hạnLi suit cho vay cao hơn lạm phát và theo ãi suit thí trường li uất tiễn gis theo theo

1 mất thị trường, khơng có trợ cấp của Chính ph, mỗi đơn vi ci BRI tự chịu rách

nhiệm và lỗ la, Tỷ lê nợ xéu của BRI hiện nay giảm ding kể. Năm 2004 tỷ lẽ no xâucủa BRI là 2,1%, trong kh tỷ 18 này ofa các Ngân hàng khác của Indonesia là 5.89%

Hiên ay, BRI trở thành một trong nhống ngân hàng lớn nhất Indonesia với 25 tiệu tái

Xhoăn tất kiệm, 27 triệu nguời vay, 300 chi nhánh và 4 000 điểm giao địch, hộ thẳng

BRI trổ thành mo hình tà chính v mơ điển hình và bên vững ở châu A

Chiễn lược quản lý nti ro tin dung của BRI bao gồm nhiêu câu phần khác nhau.

trong đồ có các nội dụng sau () Yêu cầu vé tà sin thể chấp, (i) Giảm ri ro tin dụng

bing việc tua chon người vay có hiệu quả, giám sứ, kiễm sốt và đơn đốc thư nợ tốt, (i) Lập dự phòng đây đã đái với khoản no nghĩ ngờ; và i) Da dang hóa rổ ro

@ Tải sân thể chip

Tả sin thé chấp được yêu cầu thường là đất đi, nhà cin, xe máy và cắc ti sẵn

khác Tuy nhiên cũng giống như nhiều nước khác, các điều kiện về pháp lý ở

Indonesia thường không thuận lợi và tốn kim chỉ phí cho việc phát mai. Do đó tà sân

thé chip được xem như một phương tiên để đánh giá khoản vay. Mét người vay sẵn

sảng thé chip ti sin được xem là phương tin xác dinh món vay có mục đích rõ rànghơn là coi tú sin 46 1a một dang của ngudn dé rã nơ

(4) Giảm rồi ro thông qua việc lựa chọn người vay, kidm soit, giám sat và đến

đốc thụ hải nợ

Cán bô chủ chốt trong cho vay của BRI Unit (đơn vi cấp đưới của chi nhánh) là

</div>Trang 38<div class="page_container" data-page="38">

một cán bổ phụ trích khoản vay. Cán bộ nay chiu trích nhiễm tồn bộ chủ kỳ ci

khoăn vay từ việc lựa chọn, kiểm tra, giản st cho din khi ths hồi no. Mỗi cán bộ phụ

trách 400 kihách hàng vay vẫn và hấu hit thôi gian dành cho thục địa Việc này giúpcho cán bộ phụ rách nian được thông tin dur đốn về hoạt đồng kinh doanh, tính cách.và khuyên khích của người vay hơn va mỗi quan hệ giữa khách hàng va ngân hing

Nhõng món vay trên 4200 USD sẽ được Giém đốc Unit kiểm tra lạ, Đối với những khoăn cho vay lạ được phân Losi để xác dinh mức cho vay ai theo hệ thống phân loại

trên cơ sỡ thông tin về khách bàng nh sau (mức vay theo tỷ lễ % mức vay của kỷtruớo)

Losi A: trả no đúng hạn khoăn vay cũ, cho vay mới ting 100%

Losi B: Trả nợ kỹ bạn cuốt cũng đóng hạn 1 hoặc 2 kỹ ta châm ting 50%Losi C: Trả nợ kỹ coỗi cùng đúng hen, có 2 hoặc hơn 2 kỹ trchâm ting 50%Losi D: Trả kỷ củi cũng chân, nhưng ti nợ trong vòng I thẳng sư giảm 50%Losi B: Trả kỷ cuối cing châm hơn 2 tháng không cho vay mới

BI Unit áp dụng hệ thẳng phần os khoản vay chết chế theo các loại nay sau:

- No quá hen của kỹ hạn trước hạn tr nợ coỗi cũng (nợ đa

- Nợ không đạtiêu chuẩn: quá hạn đắn 2 tháng su khi hét hen tr nợ cuỗi cùng

(ao đồ)

-- Nơ nghĩ ngờ: quá hen 3--6 thing sau lúi hết hạn trả nợ cuốt cũng- Ng xấu: 6.12 thing seu khi hột hạn rã nợ cuối cũng

- No khơng có khả năng thụ hổi (nợ phải xóa): quá han 15 tháng sau khi hất han

trả nợ (danh sách den).

(i) Lập đã phông diy đã cho các khoản nợ ng ng

Căn cứ vào hệ thing phân Losi nợ đ lập q dự phòng diy di cho khoăn nơ quéhan. VỀ nguyên tắc luân có một khoản dự phòng 3% cho tit cả các oxi ne, kỄ cả nợ

tốt No đưới tiêu chun và nơ nghĩ ngỡ đợ phịng 50% và nơ sâu chr phịng 100%. Nhi

chính sách khun khích Gián

nơ xấu và chr phịng ri ro thấp v nó liên quan trục tếp đến lợi nhuận, cỗ tức và tiền

huống ce đơn vi minh

(69 Da dang hon rũ ro (pin tn it)

Các Unit rt thành công trong vide da deng hóa danh mục cho vay vio tất cả cácc và cán bộ Unit tích cực quan tâm đến việc gitrty1é

Tinh vực inh té nông thân. Hom nữa, một số finh vue rũi ro cao chỉ giới hạn trong

khoảng 20% dung cho vay. Tổng dự nợ của ngân bàng cuối nim 1996 có 44% chovay doanh: nghiệp nhỏ, 18% cho vay nơng nghiệp, chi có 2% cho vay ngành côngngiệp ahd và 33% cho vay dich vũ và cho vay mục dich khác 3%, trong đó cổ cho

</div>Trang 39<div class="page_container" data-page="39">

vay tiêu dang Do vậy iro tin dang đoợc phân in it hiệu quả

Trong hệ thống BRI có nhõng chi nhánh phi chịu rũi ro do thiên ti ar hanhhén bão lụt điều kiện bit lợt hơn một số chỉ nhánh khác. Do vậy các BRI wit ngồiiệc han chế rũ ro cơn đơn vi mình con có hệ thống i tre của chỉ nhánh BRI và toàn

hộ thing Với ỷ lẽ mắt vốn 2% của nơ dai hen nhin chúng được xem là đã thành công trong hệ thắng BRI

1.82. Bài học kinh nghiện đối với Ngân hàng Chink sách xã hội Việt Nam NHCSXH có thể van dung những lánh nghiệm trong chuyển đỗ: của BRI và

xây dng hi thống quân lý rũ ro dim bão nguyễn tắc tin dụng và văn dụng lànhnghiệm quốc tỉ. Gremeen Bank có đối tương phục vụ là những người nghéo nhất đã là

mơ hình để nhiéw nước, nhiễu tổ chúc áp dung và phd biển, ngoài ra Grameen Banke cũng đã có q trình dd: mới theo nướng phát tiển bén vồng và da dạng

(Qua lãnh nghiêm về tính hiệu q cơn vén vay, han chế rõ ro tin dạng kh thực

Hiện chương tình tin ding chính sich và tin đụng vi mộ, tin dang cho mục tu giản"nghèo cia mốt số nước rên thé giới, có thể nit ra những bài học kinh nghiệm: đối với

VietNam đồ 1à Ứ]

Thứ nhất, hen chỗ rồi ro tin dung khi cho vay chính sich yêu cầu việc tuân thủcác nguyên tc tin dụng

Cho vay chính sich cho mục iêu phat tiển hay xón đổi giảm nghéo, có my cen

thiệp hay khơng can thiệp oie Chính phủ đều phi tn thủ theo nguyên tắc tin dụng Đội với ngôn hàng thương mai hiện ney, các chính sách tin dung biện pháp han chế

ri to được áp dạng không đơn thuần là vi lợi ich ci ngân hing, ma là vì nự thính

vương của khách hàng mới dem tei sơ phát trién của ngân hing Vi vậy, đổi với NHCSXH thi căng phải dim bảo lợi ích âu di, phát riển bên vồng của đơ án cho vay

của khách hing, sự vươn ồn của ho thi mới đầm bio hiệu qué vén vay của ngân hàngThứ lơ, đa dẹng hỏa các dich vụ tai chỉnh vi mô và các địch vụ hỖ trợ khác choruc tiêu giim nghào và hạn ch rồi ro cho người nghéo

Nui nghéo và đối tương chính sách có nhu cầu rất cao về dich vụ tải chính, khơng chỉ một loxi dich vụ mà cịn có nhu cầu đa dang Ho là những đãi tượng df bị tổn thương và chiv những thiệt thời hơn khi xây ra ri ro, khơng hồng kinh tế Chính và vậy, tin dung đối với hộ nghéo và ín dang chỉnh sich đời hội phất kết hợp vi các sản phim nh tất kiệm, bảo hiém, quin lý những hỗ tro tr vẫn để quấn lý ta

] 18 Vin Gi G01), “Qua tinh th dựng tí Nin ing Chú sich hộithh Ga Tá, bận văn của tục

hô

</div>Trang 40<div class="page_container" data-page="40">

chính và hiệu quả sin xuất kinh doanh của bản thin ho. Vi vây ngoài host động tindang NHCSXH cần phi thực hiện cảng sim cảng tốt vé dich vụ tất kiệm cho người

nghéo, các dich vụ hỗ trợ cinthất rên cơ sở áp dụng công nghệ thông tin để tăng hiệu aqui, gm set quân lý và han ch rõ ro tốt hơn Các dich vụ tr vẫn, hỗ trợ cho người nghéo, khuyên nông khuyén lân, marketing cén phải chuyên nghiệp và hiệu quả hơn,

Thứ ba, chính sich can thiệp của Chính phi phẩi thích hop, gip nguời nghéo

từ chủ, tự quyết Ảnh va vươn lên hai thác tém năng của họ

ĐỂ hỗ trợ cho người nghào và các đối tượng chính sich khác thi Ngân hàng cân

có vai trò hỗ trợ vẫn và tơ vẫn phù hợp với niu cầu phát triển của họ. Chính bản thân,

hồ nghéo và đổi tương chính sách la người tự chủ hy cứu trích nhiệm vé quyết địnhcủa mình, quyết ảnh sơ thành bại Moi mr tin dụng cơ hội vi lợi ich trước mắt cũa"người vay, trồng chờ vào tu đầi ci Chính phủ đều khơng mang lạ hiệu qua cho cả

"người vay và ngân hing Vi vây chỉnh ngân hing và Chính phủ căn xem xét về những tựu đấi và can thiệp cén có chính sách thích hop để người nghéo và đổi tượng chinh

sách t ding võng một cách lâu dài

Thứ tr, áp ding chính sich wu đã lãi suit phủ hợp Việc vin dung li suất cho

vay đối với hộ nghéo khác nhau tùy theo chính sich ca Chính phủ Đốt với một số

"nước áp dụng lấi suit cho vay hé nghéo ngang bằng với mức lãi mắt thị trường và ho cho ring lồi thục hiển cho vay hộ nghéo với mức lấ suất nh vậy có nhiễu tác đụng

tích cục hơn nhơ đổi với nguời nghéo sẽ có tác đụng lâm cho họ có ý thức tt kiệm,Kiên chi phí đầu vàn, hạ ge thnh, không chủ quan Fe, uen dân với guy luật cantranh trong cơ chế thi trường để hoà nhập vươn lên; đi với ngân sách không phi tốnmột khoăn kinh phí hàng năm đỂ cập ba cho những tổ chúc tin đụng lâm dich vụ cho

vay hô nghờo; đố với tổ chúc tin dung cho vay hộ nghéo có thể huy động được nguồn vốn trong xã hôi, thục hiễn diy đủ chức năng cia mốt t chức tin dụng Một khi ngân sách phai cấp bù Ii suit thường quy dinh mức cho vay thấp chỉ giúp người nghéo đỡ "nghèo chứ khó thốt nghéo. Nhưng khi mức cho vay dim bio theo nim câu có thé giúp hồ nghéo sẵn xuất ánh lợi hàng tiêu đồng trong tháng và vay cho thấy bao cập lãi suất

khơng có lợi

Di NHCSXH đúng ving vi tử chính và cất giảm bị 18 của Ngân sách và hơn nữa để tiễn khũ được dich vụ tất kiểm và dich vụ khảo, không gj có thể thay thé

được là việc NHCSXH có lộ trình ning dẫn lã suất theo hướng thi trường, Những

chương tình tin đụng khác nhau cén có những hỖ tro wa đấi khác nhau từ phia Chin

phủ. Vi vậy: có những chương tỉnh tín dụng nền vu đế về lãi suất có những chương

trình khơng cân tiết phải wu dai lãi mắt. Lơ tình năng lãi mất theo eng thi trường

</div>

Luận văn thạc sĩ Luật học: Pháp luật về hạn chế rủi ro trong hoạt động tín dụng chính sách của ngân hàng chính sách xã hội Việt Nam và thực tiễn thực hiện

TRAN THỊ NGỌC ANH

PHÁP LUẬT VẺ HẠN CHÉ RỦI RO TRONG HOẠT ĐỘNG TÍN DỰNG CHÍNH SÁCH CỦA NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HOI VIỆT NAM VẢ THỰC TIỀN THỰC HIEN

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

TRAN THỊ NGỌC ANH

PHÁP LUẬT VẺ HẠN CHÉ RỦI RO TRONG HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG CHÍNH SÁCH CỦA NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HOI VIỆT NAM VÀ THỰC TIỀN THỰC HIEN

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

'Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Phạm Thị Giang Thu.

LỜI CẢM ƠN

DANH MỤC CHU CAI VIET TAT

ofS Bie.

VIET NAM. 6

xã hội Việt Nam, 6

sách x

DANH MỤC BANG

chính tị - xã hối 4

(địa30/6/2020) 6

xã hội 15

LỜI MỞ BAU

NHUNG VAN DE CƠ BẢN VE PHÁP LUẬT HAN CHE RỦI RO TRONG HOAT ĐỘNG TÍN DUNG CHÍNH SÁCH CUANGAN HANG

Tỷ là NOH erp) ) = No quá hạn crro/Tổng dư ngự) x 100 2%)

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về