Tải bản đầy đủ (.pdf) (29 trang)

skkn ngữ văn thcs

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.67 MB, 29 trang )

<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">

<b>NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC MÔN NGỮ VĂN THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM SÁNG TẠO “SÂN KHẤU HĨA MỘT SỐ </b>

<b>HÌNH TƯỢNG NHÂN VẬT TRONG TÁC PHẨM VĂN HỌC” I. ĐIỀU KIỆN, HOÀN CẢNH TẠO RA SÁNG KIẾN </b>

<b>1. Bối cảnh của sáng kiến </b>

Năm học 2022 -2023, vấn đề đổi mới trong dạy và học diễn ra ngày càng mạnh mẽ, đặc biệt Đảng, Nhà nước và Bộ Giáo dục quyết tâm thực hiện Nghị quyết số 29NQ/TW ngày 4/11/2013 Hội nghị lần thứ VIII Ban chấp hành TW khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đáp ứng yêu cầu cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế. Cụ thể là đổi mới phương pháp dạy và học, kiểm tra, đánh giá hướng tới hình thành và phát triển năng lực cho học sinh. Nhìn những tổng thể mặt đạt được của giáo dục đến những mặt còn hạn chế, chúng ta đã thấy được sự nỗ lực, chung tay góp sức của các cấp, các ngành, của tồn Đảng, tồn dân ta để góp phần thúc đẩy đưa giáo dục đi lên. Nhằm nâng cao chất lượng giáo dục, hướng tới đối tượng lĩnh hội là các em học sinh thì các nhà trường, các thầy cơ quyết tâm tìm mọi cách thức để thực hiện đổi mới trong phương pháp dạy và học nhằm đưa kiến thức đến với học sinh một cách tự nhiên, hiệu quả nhằm nâng cao chất lượng học

<b>tập của các em. </b>

Trong bước tiến không ngừng của xã hội, giáo dục phổ thông ở Việt Nam cũng đang thực hiện những bước chuyển mình từ chương trình giáo dục “tiếp cận nội dung” sang “giáo dục tiếp cận năng lực”. Nghĩa là từ chỗ truyền thụ kiến thức thụ động chuyển sang quan tâm vào việc xây dựng kế hoạch, hỗ trợ, hướng dẫn học sinh tìm hiểu, khám phá, lĩnh hội tri thức và vận dụng được kiến thức vào thực tiên cuộc sống. Để thực hiện được mục tiêu đổi mới phát triển năng lực học sinh, nhất định người giáo viên phải thực hiện thành công việc chuyển từ phương pháp

<i>dạy học theo lối “truyền thụ một chiều” sang dạy “cách học vận dụng kiến thức, </i>

<i><b>rèn luyện kỹ năng, hình thành năng lực và phẩm chất”. </b></i>

Xuất phát từ thực tiễn của nền giáo dục nước nhà, Đảng và Nhà nước ta đã đề ra mục tiêu đổi mới và nhấn mạnh khâu quan trọng của đổi mới giáo dục là đổi

<i>mới phương pháp dạy học. Luật giáo dục năm 2005, điều 28.2 đã nêu rõ “Phương pháp dạy học phổ thông phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh; phù hợp với đặc điểm của từng lớp học; bồi dưỡng phương pháp tự học, khả năng làm việc theo nhóm, rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn, tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh”. Nền </i>

giáo dục đổi mới đòi hỏi giáo viên không chỉ trang bị cho học sinh kiến thức mà nhân loại đã tìm ra mà cịn phải bồi dưỡng cho học sinh tính năng động, óc tư duy sáng tạo và thực hành giỏi. Tức là giáo dục phải đào tạo được những con người không chỉ biết tiếp nhận tri thức, thực hành tri thức đó mà cịn phải có năng lực hành động để sáng tạo ra những tri thức mới. Góp phần thực hiện mục tiêu đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục, hiện nay, rất nhiều nhà trường đang thực hiện việc dạy học theo phương pháp trải nghiệm sáng tạo. Đây được coi là chìa khóa thực

</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">

hiện việc học đi đôi với hành, học qua làm, học giải quyết các vấn đề thực tiễn

<b>trong cuộc sống ngay trong lớp, trong trường. 2. Lí do chọn sáng kiến </b>

<b>Mơn Ngữ văn là một mơn học có vai trị vơ cùng quan trọng và có sự gần </b>

gũi, gắn bó mật thiết với cuộc sống con người. Trong xã hội phong kiến xưa, văn chương là môn thi duy nhất để các sĩ tử khẳng định mình trong các khoa thi. Trong xã hội ngày nay, việc học văn có ý nghĩa rất to lớn, nó giúp con người nhận thức được cái hay, cái đẹp, nhận thức được chuẩn mực trong cuộc sống; giúp con người hướng tới những giá trị nhân văn, nhân ái giữa nhịp sống xơ bồ, gấp gáp của thời đại. Có thể thấy, văn chương chân chính dù ở bất kì thời đại nào cũng đều đề cao tình yêu thương, lịng nhân ái, sự cơng bằng, giúp con người nhận thấy thế giới này sẽ đẹp hơn nhiều từ những điều giản dị nhất, định hướng cho con người sống có bản lĩnh, có suy nghĩ; có lối sống đúng đắn, cách ứng xử lành mạnh, văn minh. Và đặc biệt văn học còn rèn cho các em có được bộ óc sáng tạo, trí tưởng tượng phong phú - thứ mà con người đang rất cần khi bước sang một thời đại mới - thời đại

<b>công nghệ số 4.0… </b>

Thực tế việc giảng dạy môn Ngữ văn đối với đối tượng học sinh THCS còn gặp rất nhiều khó khăn bởi nhận thức của học sinh cịn hạn chế, học sinh khó tiếp nhận, ít hào hứng và say mê, học sinh chưa có tính tự giác trong học tập từ đó dẫn đến hiệu quả chưa cao. Học sinh chưa có sự chủ động tìm hiểu và khám phá bài học, các em tiếp nhận các tác phẩm một cách thụ động và như vậy nếu không được ôn tập, nhắc lại một cách thường xuyên thì nội dung kiến thức đã học sẽ chẳng đọng lại trong các em được bao lâu. Thêm vào đó khả năng cảm thụ và tư duy của học sinh cịn yếu, học sinh ít có khả năng độc lập suy nghĩ để tự mình chiếm lĩnh tri thức mới.

Vậy làm thế nào để tổ chức việc học môn Ngữ văn cho đạt hiệu quả? Thiên chức của giáo viên dạy văn cũng giống như người nghệ sĩ: khơi dậy tâm hồn ngây thơ của các em biết rung động trước cái đẹp, cái thiện của cuộc sống; biết yêu ghét cái xấu xa, thấp hèn. Xa hơn nữa, các em có thể cảm nhận được tài năng của nhà văn khi khắc họa các hình tượng nghệ thuật đặc sắc. Vậy làm như thế nào để giờ dạy văn dễ đi vào lịng người? Đó là một vấn đề luôn được các nhà trường, thầy cô quan tâm và trăn trở. Là giáo viên đứng lớp trực tiếp giảng dạy môn Ngữ văn, chúng tôi đã luôn trăn trở, suy nghĩ, tìm tịi, đổi mới phương pháp dạy học để tạo nên sự hứng thú học tập và nâng cao kết quả học tập cho học sinh. Chúng tôi mong muốn, sau mỗi tiết học, học sinh của mình khơng chỉ hiểu mà cịn say sưa, thích thú với những kiến thức vừa được khám phá. Xuất phát từ mong muốn này, tôi đã nhiều lần thử nghiệm, trao đổi cùng đồng nghiệp để tìm ra các giải pháp nâng cao chất lượng trong việc dạy học bộ môn.

Và một trong những giải pháp mà bản thân tôi cùng đồng nghiệp dạy bộ môn Ngữ văn tại trường THCS xã Hồng Nam tâm đắc, hứng thú đó là cho học

<i><b>sinh tham gia “Hoạt động trải nghiệm sáng tạo dưới hình thức sân khấu hố một số hình tượng nhân vật và tác phẩm văn học”. </b></i>

<i><b>3. Phạm vi và đối tượng áp dụng sáng kiến </b></i>

<b> Nghiên cứu trong phạm vi môn Ngữ văn tại các khối lớp của trường THCS </b>

xã Hoàng Nam năm học 2022– 2023 và đang chuẩn bị tiếp tục thực hiện trong năm học 2023 – 2024.

</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">

Đối tượng để thực hiện sáng kiến là học sinh lớp 7 và lớp 8 tôi đã và đang trực tiếp giảng dạy.

Hoạt động trải nghiệm sáng tạo này được diễn ra thường kì mỗi năm 2 lần theo lịch sinh hoạt của Câu lạc bộ Văn học trường THCS xã Hoàng Nam và được vận dụng linh hoạt trong tiết học theo chủ đề phù hợp, tiết sinh hoạt dưới cờ, buổi hoạt động ngoài giờ lên lớp theo chủ đề, v v…

<b>4. Mục đích của sáng kiến </b>

- Đổi mới phương pháp dạy học để tạo nên sự hứng thú, say mê, tự giác, chủ động học tập và nâng cao kết quả học tập môn Ngữ văn cho học sinh.

- Cách thức tổ chức việc học môn Ngữ văn đạt hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng dạy học.

<b>II. MÔ TẢ GIẢI PHÁP </b>

<b>A. Thực trạng của nội dung sáng kiến 1. Cơ sở lí luận </b>

Giảng dạy môn Ngữ văn không hề dễ và để giảng sao cho hay, cho học sinh thấm được cái hồn của tác phẩm, thấu được cái tình của tác giả rồi từ đó hình thành ý tưởng để có thể sân khấu hóa một số hình tượng văn học lại càng khó. Để làm được điều đó địi hỏi trước hết người giáo viên phải là người nắm chắc kiến thức về mảng văn học này để thật sự hiểu và sống với từng tác phẩm; từ đây mới có được những rung cảm thực sự, những ý tưởng sáng tạo, biến tác phẩm thành kịch bản để việc truyền thụ tri thức, tình yêu, sự say mê văn học tới các em học sinh một cách sáng tạo nhất. Muốn vậy, giáo viên phải nắm vững, hiểu rõ những khái

<i><b>niệm, đặc trưng hình thức của hoạt động trải nghiệm sáng tạo dưới hình thức “Sân khấu hố một số hình tượng nhân vật và tác phẩm văn học” trước khi tiến hành </b></i>

<b>tổ chức các hoạt động cụ thể, tạo hứng thú, lôi cuốn với học sinh. 2. Cơ sở thực tế </b>

Để tìm hiểu rõ hơn nguyên nhân dẫn đến chất lượng dạy học môn Ngữ Văn của một số lớp ở các khối của nhà trường trong những năm gần đây chưa cao, tôi tiến hành trao đổi, thảo luận và dự giờ thăm lớp các đồng nghiệp ở trường THCS xã Hoàng Nam. Qua thực tế dự giờ, trao đổi chuyên môn và chấm bài khảo sát học sinh, tôi nhận thấy những ưu điểm và tồn tại của giáo viên và học sinh như sau:

<b>a) Giáo viên </b>

- Ưu điểm: Các đồng nghiệp của chúng tôi đều yêu nghề, say chuyên môn, vững vàng về kiến thức; truyền đạt đúng đủ nội dung yêu cầu theo chuẩn kiến thức kĩ năng; đảm bảo đầy đủ tiến trình lên lớp theo Kế hoạch bài học.

- Tồn tại:

+ Giáo viên chủ yếu tuân thủ các phương pháp dạy học truyền thống chủ yếu dùng phương pháp thuyết giảng, đọc chép là chính. Khi dùng phương pháp này giáo viên chủ yếu dùng lời nói của mình tác động tới học sinh bởi vậy mà vơ tình đã làm mất khả năng tư duy sáng tạo, khả năng tưởng tượng vô cùng phong phú ở các em. Do đó, khi đối mặt với các đề thi có tính mở như hiện nay, học sinh khơng linh hoạt trong việc xử lí u cầu của đề dẫn đến kết quả thi chưa cao.

+ Hiểu biết của một số giáo viên chưa sâu rộng, cách truyền giảng chưa lôi cuốn được sự chú ý của học sinh. Trong quá trình lên lớp, giáo viên chỉ chú trọng truyền tải kiến thức trong sách giáo khoa, chưa có sự liên hệ mở rộng với các tác phẩm cùng đề tài ở ngồi chương trình, do đó chưa khơi gợi được hứng thú học tập

</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4">

của học sinh. Đặc biệt, khi giảng dạy, một số giáo viên chưa gắn vấn đề được đề cập tới trong văn bản với thực tế cuộc sống, chưa giúp học sinh nhận ra giá trị chân chính, cái đích cuối cùng của tác phẩm.

+ Những năm gần đây, các phương pháp, kĩ thuật dạy học mới đã được vận dụng vào các giờ học song chưa thực sự hiệu quả do giáo viên chưa hiểu chính xác, chưa làm tốt các thao tác dẫn đến việc làm hình thức, chống đối cho có. Bởi vậy mà dù áp dụng phương pháp dạy học mới nhưng thực chất là “bình mới rượu cũ”, học sinh vẫn rất thụ động làm theo sự hướng dẫn định hình dập khuôn, chủ quan của giáo viên chứ chưa thể hiện được cá tính, sáng tạo riêng của mình.

<b>b) Học sinh </b>

Đầu năm học 2022 - 2023 tôi đã tiến hành khảo sát học sinh và đưa ra một số kết luận, nhìn từ góc độ học sinh thì chất lượng dạy học mơn Ngữ văn ở trường THCS xã Hoàng Nam thời gian qua chưa cao là do:

- Học sinh chưa có hứng thú học môn Ngữ văn, với một số em việc học Văn trở thành “cực hình”, thành một việc vơ cùng khó khăn và mệt mỏi.

- Đa số các em học Văn theo lối học truyền thống: ghi chép thụ động, học thuộc một cách máy móc, khơng có cảm nhận, sáng tạo riêng, dập khuân theo kiến thức thầy cô truyền tải.

- Nhiều em lười suy nghĩ, tìm tịi, ỷ lại vào sách tham khảo, bạn bè, thầy cô. - Một số em khơng có hứng thú học tập, chưa có sự tập trung chú ý trong giờ, làm việc riêng hoặc không tập trung nghe giảng.

- Ấn tượng về các nhân vật, các tác phẩm văn học mờ nhạt, dễ quên nếu không được thầy cô nhắc đi, nhắc lại.

Nhận thức sâu sắc về những hạn chế của cách dạy học đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng học tập của học sinh, tôi đã suy nghĩ, tìm tịi đổi mới trong phương pháp dạy học bộ môn Ngữ văn. Từ sự thay đổi trong cách dạy, tôi cũng định hướng, giúp các em học sinh thay đổi phương pháp học, đổi mới cách viết văn theo lối tư duy sáng tạo để học sinh không chỉ là đối tượng của nhận thức mà các em còn xuất hiện với vai trò chủ thể của hoạt động học tập, của quá trình tiếp nhận. Qua thực tế thử nghiệm, chúng tôi nhận ra rằng, một trong những giải pháp giúp học sinh u thích, hứng thú với bộ mơn Ngữ văn là cho các em được trải nghiệm; đưa các nhân vật, các tác phẩm văn học đến với thực tế cuộc sống để học sinh có sự tiếp cận và bộc lộ suy nghĩ, cảm nhận rõ ràng hơn. Xuất phát từ năng lực, sở trường của các thành viên trong nhóm; từ những điều kiện của nhà trường và đặc biệt là từ đối tượng học sinh với những năng khiếu khác nhau, chúng tôi nhận thấy

<i>phương pháp dạy học thông qua hoạt động trải nghiệm sáng tạo “Sân khấu hóa một số hình tương nhân vật và tác phẩm văn học” đem lại những hiệu quả thiết thực </i>

cho việc dạy và học của thầy và trò nhà trường.

<b>B. Nội dung sáng kiến </b>

<b>1. Các giải pháp mới đã tiến hành để giải quyết vấn đề </b>

Qua thực tế khảo sát đầu năm tại các lớp, đội tuyển tôi được phân công

<i>giảng dạy về “Hứng thú học tập bộ môn Ngữ văn và Hoạt động trải nghiệm sáng tạo” tôi thu được kết quả như sau: </i>

* Ý kiến của học sinh về hứng thú học tập môn Ngữ văn và hoạt động trải nghiệm sáng tạo.

</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">

Dựa vào bảng trên có thể dễ dàng nhận thấy chưa nhiều học sinh có hứng thú học tập và hoạt động trải nghiệm đối với bộ môn Ngữ văn. Đối với lớp đại trà mới chỉ có khoảng 11 - 13 % học sinh yêu thích và khá nhiều học sinh ghét môn này (chiếm khoảng 23-27%). Phần lớn học sinh khơng có hứng thú học tập bộ môn Ngữ văn (khoảng 40% học sinh cảm thấy bình thường). Ngay cả với học sinh khá giỏi môn Ngữ văn mới được tuyển chọn số học sinh u thích cũng chỉ chiếm 16,7 %; tuy khơng có học sinh ghét học văn nhưng cịn tới 25% học sinh cảm thấy bình thường, chưa hứng thú với môn học và hoạt động trải nghiệm sáng tạo.

Từ việc khơng u thích, ít hứng thú với bộ môn dẫn đến kết quả bài làm của học sinh không cao. Cụ thể:

* Kết quả khảo sát kiến thức về chủ đề truyện dân gian của học sinh lớp 7A và truyện kí hiện đại của học sinh lớp 8A

<i>Bảng 1.2: Khảo sát kiến thức môn Ngữ văn 7; Ngữ văn 8: Chủ đề truyện dân gian 7, truyện kí hiện đại 8. </i>

Dựa vào bảng 1.2 nhận thấy kết quả học tập các nội dung kiến thức về truyện dân gian và truyện kí hiện đại của học sinh khối 7 và 8 chưa cao. Các lớp đại trà khơng có học sinh đạt điểm 9-10; tuy khơng có học sinh đạt điểm 0 nhưng vẫn cịn nhiều học sinh đạt điểm dưới trung bình thậm chí cịn có gần 10 học sinh ở cả 2 khối lớp đạt điểm 1-2 chiếm trên 20%, có tới 32- 37% học sinh trong lớp đạt điểm trung bình 5 - 6. Kết quả này cho thấy kết quả học tập bộ môn chưa cao.

+ Về phía học sinh, khi nghe tôi chia sẻ kế hoạch tổ chức hoạt động trải nghiệm sáng tạo môn Ngữ văn, đa số các em rất hào hứng. Tuy nhiên khi bắt tay vào công việc, nhiều yếu tố phát sinh khiến một số em khơng duy trì được quyết tâm ban đầu; một số em thì chưa có năng khiếu thể hiện mặc dù rất háo hức, có em dễ bị tác động, tham gia chưa tích cực, chưa phát huy hết khả năng sáng tạo của bản thân.

+ Ở độ tuổi của học sinh THCS, khả năng tư duy, sáng tạo của các em vẫn còn hạn chế, mức độ tập trung khi tham gia các hoạt động chưa cao, nhiều em khơng có năng khiếu để tham gia, một số em lúc đầu rất háo hức nhưng khi bắt đầu thực hiện thì nảy sinh tâm lý “cả thèm chóng chán”.

+ Đặc biệt, một thực tại mà giáo viên nào cũng nhận thấy: Sách tham khảo, sách hướng dẫn để học tốt, sách chuẩn kiến thức, những bài văn mẫu…q nhiều, vơ hình chung đã làm cho học sinh bỏ rơi sách giáo khoa. Thầy, cơ có kiểm tra

</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">

phát vấn thì các loại sách tham khảo nghĩ hộ, nói hộ tất cả. Thậm chí trong nhiều tiết ôn tập khi tôi đưa ra một câu hỏi, một đề bài để khắc sâu kiến thức thì trong q trình làm bài các em khơng hề xem lại sách giáo khoa hay nội dung bài học mà thầy cô đã giảng, mà ngay lập tức các em lôi ra đủ mọi loại tài liệu tham khảo để tìm câu trả lời và chép vào vở. Đến khi kiểm tra đánh giá thì chất lượng bài làm không cao thể hiện sự thiếu kiến thức và thái độ học tập chưa tốt của học sinh như các em khơng thích và khơng có hứng thú học Văn.

+ Bên cạnh việc dạy và học chương trình đại trà, học sinh trường THCS xã Hồng Nam cịn tham gia các hoạt động tập thể, đội tuyển thể dục thể thao, do đó thời gian dành cho các hoạt động trải nghiệm sáng tạo chưa nhiều.

- Về cơ sở vật chất: Nhà trường chưa có phịng riêng với các trang thiết bị đặc trưng phục vụ cho việc trải nghiệm, sáng tạo của học sinh. Các em vẫn phải tự lựa chọn địa điểm hoặc sử dụng tạm các phịng chức năng, phịng Đồn Đội, để sinh hoạt, sáng tác kịch bản và luyện tập. Bên cạnh đó, kinh phí hỗ trợ cho các hoạt động sáng tạo cịn chưa có hoặc rất hạn chế.

Trước tình hình ấy, để khắc phục những khó khăn đó và đáp ứng yêu cầu giảng dạy, giáo viên phải tìm hiểu kĩ chương trình, bổ sung thêm kiến thức từ các nguồn tài liệu, các sách nghiên cứu, đi sâu tìm hiểu, lựa chọn phương pháp giảng dạy phù hợp, vừa sức với học sinh, giúp các em vượt qua những khó khăn. Người giáo viên phải là chiếc cầu nối giúp các em cảm nhận được vẻ đẹp của các tác phẩm văn học qua việc giảng dạy ở trên lớp và qua việc tổ chức hoạt động trải nghiệm sáng tạo cho các em trong quá trình học.

Từ thực trạng trên, tôi nhận thấy rằng muốn nâng cao hiệu quả học tập bộ môn, một trong các giải pháp đó là nâng cao hứng thú học tập từ đó sẽ cải thiện và nâng cao kết quả học tập môn Ngữ văn. Đặc biệt trong điều kiện hiện nay, giáo dục nước ta đang đổi mới từ “dạy học tiếp cận nội dung” chuyển sang “dạy học tiếp cận năng lực”, chuyển từ học sinh “học được gì?” sang học xong học sinh “làm được gì?”. Vì vậy nhiệm vụ đặt ra đó là người giáo viên phải đổi mới phương pháp dạy học để nâng cao hứng thú học tập cho học sinh, nâng cao chất lượng học tập bộ mơn nói chung, phát triển 9 năng lực chung, 4 năng lực chuyên biệt môn Ngữ văn đặc biệt là năng lực sáng tạo, khả năng vận dụng kiến thức môn Ngữ văn vào cuộc sống.

Giáo viên bộ môn đã căn cứ trên điều kiện cơ sở vật chất, thiết bị, năng lực giáo viên và học sinh xác định và thực hiện các giải pháp sau để nâng cao hứng thú, chất lượng bộ môn, phát triển khả năng sáng tạo và vận dụng kiến thức vào thực tế đời sống.

<b>1.1. Thành lập Câu lạc bộ Văn học </b>

Câu lạc bộ (CLB) là hình thức sinh hoạt ngoại khóa của những nhóm học sinh cùng sở thích, nhu cầu, năng khiếu, …dưới sự định hướng của những nhà giáo dục nhằm tạo môi trường giao lưu thân thiện, tích cực giữa các học sinh với nhau và giữa học sinh với thầy cô giáo, với những người lớn khác. Hoạt động của Câu lạc bộ tạo cơ hội để học sinh được chia sẻ những kiến thức, hiểu biết của mình về các lĩnh vực mà các em quan tâm, qua đó phát triển các kĩ năng của học sinh như: kĩ năng giao tiếp, kĩ năng lắng nghe và biểu đạt ý kiến, kĩ năng trình bày suy nghĩ, ý tưởng, kĩ năng viết bài, kĩ năng chụp ảnh, kĩ năng hợp tác, làm việc nhóm, kĩ năng ra quyết định và giải quyết vấn đề,… Câu lạc bộ là nơi để học sinh được thực

</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">

hành các quyền trẻ em của mình như quyền được học tập, quyền được vui chơi giải trí và tham gia các hoạt động văn hóa, nghệ thuật; quyền được tự do biểu đạt; tìm kiếm, tiếp nhận và phổ biến thông tin,… Thông qua hoạt động của các Câu lạc bộ, nhà giáo dục hiểu và quan tâm hơn đến nhu cầu, nguyện vọng mục đích chính đáng của các em. Câu lạc bộ hoạt động theo nguyên tắc tự nguyện, thống nhất, có lịch sinh hoạt định kì và có thể được tổ chức với nhiều lĩnh vực khác nhau như: Câu lạc bộ học thuật; Câu lạc bộ thể dục thể thao; Câu lạc bộ văn hóa nghệ thuật; Câu lạc bộ võ thuật; Câu lạc bộ hoạt động thực tế; Câu lạc bộ trị chơi dân gian…

Trường THCS xã Hồng Nam là một ngơi trường có truyền thống hiếu học. Vì vậy bên cạnh nhiệm vụ bồi dưỡng học sinh giỏi, nhà trường ln chú trọng giáo dục tồn diện cho học sinh trong đó có giáo dục kiến thức, kỹ năng cho học sinh qua các hoạt động của các Câu lạc bộ. Nhà trường đã thành lập các Câu lạc bộ Toán học tuổi thơ, Câu lạc bộ Văn học, Câu lạc bộ STEM, … Đối với Câu lạc bộ Văn học, đây vừa là một sân chơi bổ ích, vừa là nơi để các em học tập và rèn luyện. Khi thành lập câu lạc bộ cần có những qui định và cách thức hoạt động cụ thể. Đồng thời để hoạt động của câu lạc bộ diên ra hiệu quả cần có sự quan tâm, đồng hành của nhà trường. Cụ thể nhà trường phân công tổ chuyên môn phụ trách chung, tổ chuyên môn phân công giáo viên phụ trách theo khối lớp. Tơi cùng các đồng chí giáo viên dạy môn Ngữ văn được phân công phụ trách học sinh khối lớp 7, lớp 8 nên có nhiều thuận lợi trong việc thực hiện biện pháp nâng cao chất lượng công tác giảng dạy môn Ngữ Văn.

<b>1.2. Tập hợp học sinh yêu thích Ngữ văn, học sinh có năng khiếu sáng tạo tham gia Câu lạc bộ Văn học </b>

Đối với hoạt động giáo dục nói chung, hoạt động trải nghiệm sáng tạo nói riêng thì học sinh chính là nhân tố chính, là người đóng vai trị thực hiện mọi hoạt động cịn người giáo viên chỉ đóng vai trị định hướng, tư vấn, bổ trợ giúp các em hoạt động thuận lợi có hiệu quả. Khơng một Câu lạc bộ nào có thể tồn tại và hoạt động thành cơng nếu thiếu sự đóng góp tích cực của các em học sinh.

Câu lạc bộ Văn học và hoạt động sân khấu hóa các hình tượng nhân vật và tác phẩm văn học trong nhà trường cũng vậy, vai trò của các em học sinh là vô cùng quan trọng. Điều đầu tiên mà người giáo viên phải quan tâm đó là tập hợp, lôi cuốn được các em học sinh tham gia. Đó là những em học sinh yêu thích mơn Ngữ văn, học sinh có năng khiếu sáng tạo. Hai đối tượng này có thể đồng nhất hoặc không đồng nhất. Bởi trên thực tế có những em học sinh lực học môn Văn không tốt, những em là học sinh các đội tuyển khác như Tốn, Anh, Hóa, Sinh… nhưng các em u thích mơn Ngữ văn nên vẫn tích cực tham gia và hoạt động rất hiệu quả. Đồng thời Câu lạc bộ thu hút hầu hết các em trong đội tuyển học sinh giỏi môn Văn ở hầu hết các khối lớp tham dự. Thông thường khi tiếp cận với một tác phẩm văn học việc đầu tiên là ta phải đọc nó bằng mắt, cảm nhận bằng trí óc và sân khấu là một hình thức để đưa các em đến một sự tiếp nhận gần gũi mang tính sáng tạo. Khơng chỉ đọc tác phẩm văn học, các em được trực tiếp tham gia vào tác phẩm, được lên sân khấu để cảm nhận, điều này để học sinh không chỉ thâm nhập mà còn sống cùng với tác phẩm. Và đưa tác phẩm lên một hình thức khác rất sinh động, linh hoạt, dê truyền tải.

Học sinh là một lứa tuổi mà người ta bảo “nhất quỷ, nhì ma, thứ ba học trò”, các em rất nghịch, rất ham vui, và cũng rất giàu sáng tạo. Nhiều khi có những em

</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">

học sinh lúc đầu không chịu đọc, không chịu học tác phẩm văn học nhưng sau khi tham gia câu lạc bộ, hứng thú đối với bộ môn của các em được cải thiện, nâng cao đáng kể và từ đó chất lượng học Văn của các em cũng có tiến triển tích cực. Như vậy việc sân khấu hoá tác phẩm văn học cũng là một thành tố kích thích sự ham đọc, ham học, và dễ tiếp cận tác phẩm dù dưới hình thức nào, các em được thoả sức sáng tạo và bộc lộ cá tính của mình.

Các em học sinh tuy chưa có kĩ năng diễn xuất nhưng lại ở lứa tuổi rất hồn nhiên, và giàu cảm xúc. Một tác phẩm văn học lên sân khấu do diễn viên chuyên nghiệp rất khác với các em học sinh diễn xuất. Các em học sinh có sự ngây thơ, hồn nhiên, trong trẻo để tiếp cận tác phẩm, và các em có sự sáng tạo. Sân khấu hố tác phẩm văn học có thể áp dụng cho nhiều thể loại văn học như văn học nước ngoài, văn học dân gian, văn học trung đại, văn học hiện đại…

Hoạt động ngoại khố trong nhà trường nói chung và hoạt động ngoại khố văn học nói riêng là một việc làm cần thiết và bổ ích, đây cũng là dịp để học sinh rèn luyện thêm kĩ năng cảm thụ tác phẩm, mang tính sáng tạo, được chủ động tham gia vào tác phẩm, đánh thức sự say mê trong các em.

Sứ mệnh nhân văn lớn lao của nhà giáo nói chung, hay sứ mệnh của giáo viên mơn Ngữ Văn nói riêng là khơng phải gieo cấy mà là đánh thức, đánh thức trí tuệ tâm hồn học sinh, đánh thức niềm đam mê sáng tạo, hứng khởi thích thú với mơn học. Thông qua từng tiết dạy Ngữ văn 7, Ngữ văn 8 trên lớp, các buổi bồi dưỡng học sinh giỏi Ngữ văn 7, kết hợp với giáo viên dạy cùng khối, giáo viên phát hiện và bồi dưỡng những học sinh có năng khiếu về môn học này. Lập danh sách, theo dõi, ghi chép để nắm chắc năng lực bộ môn, năng khiếu, sở trường của từng em, để định hướng các em theo các nhóm phù hợp trong hoạt động của câu lạc bộ.

<b>1.3. Bồi dưỡng phát triển tư duy sáng tạo và chia nhóm theo năng lực, sở trường của học sinh </b>

Giáo viên xin ý kiến Ban lãnh đạo nhà trường tổ chức lớp học bồi dưỡng phát triển tư duy sáng tạo cho học sinh. Các lớp học bên cạnh việc bồi dưỡng kiến thức lí luận, nâng cao những kĩ năng sân khấu cho học sinh còn có thể tổ chức các diên đàn thảo luận cho các em vào cuối mỗi buổi học. Diễn đàn là một hình thức tổ chức hoạt động được sử dụng để thúc đẩy sự tham gia của học sinh thông qua việc các em trực tiếp, chủ động bày tỏ ý kiến của mình với đông đảo bạn bè, nhà trường, thầy cô giáo. Thông qua diễn đàn, học sinh có cơ hội bày tỏ suy nghĩ, ý kiến, quan niệm hay những câu hỏi, đề xuất của mình. Đây cũng là dịp để các em biết lắng nghe ý kiến, học tập lẫn nhau. Vì vậy, diễn đàn như một sân chơi tạo điều kiện để học sinh được biểu đạt ý kiến của mình một cách trực tiếp với đông đảo bạn bè và những người khác giúp các em khẳng định vai trị và tiếng nói của mình, đưa ra những suy nghĩ và hành vi tích cực để khẳng định vai trị và tiếng nói của mình, đưa ra những suy nghĩ và hành vi tích cực để khẳng định mình. Qua việc trao đổi giữa học sinh sẽ có nhiều ý tưởng mới mẻ, thú vị nảy sinh tạo điều kiện

<b>thuận lợi cho hoạt động trải nghiệm sáng tạo của các em. </b>

Trong quá trình bồi dưỡng, giáo viên phụ trách kết hợp với giáo viên bộ môn tổ chức bồi dưỡng, theo dõi, nắm bắt chắc chắn năng lực, sở trường và tiến hành phân học sinh thành những nhóm nhỏ hơn đồng thời cũng phân công giáo

</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">

<i>viên phụ trách từng nhóm. Cụ thể chia học sinh theo năng lực, sở trường vào </i>

<b>những nhóm sau: </b>

<i><b>+ Nhóm sáng tác kịch bản: gồm những học sinh có tư duy tốt, có ý tưởng </b></i>

sáng tạo, khả năng diên đạt tốt… Những học sinh này lên ý tưởng, tham khảo các tài liệu, lắng nghe sự đóng góp của các thành viên, các thầy cơ để từ đó xây dựng kịch bản cho mỗi lần hoạt động trải nghiệm.

Giáo viên sẽ tổ chức cho nhiều nhóm học sinh sáng tạo sản phẩm ở cùng một tác phẩm, một chủ đề (vấn đề); sau đó cho các em thể hiện, nhận xét đánh giá lẫn nhau để rút kinh nghiệm cho bản thân.

<i><b>+ Nhóm diễn viên: gồm những học sinh có giọng truyền cảm, giọng khác </b></i>

biệt, có ngoại hình phù hợp, có khả năng nhập vai, diễn xuất tốt,...Tăng cường khích lệ nhiều đối tượng học sinh tham gia hoạt động trải nghiệm sáng tạo để học sinh có những trải nghiệm, khám phá bản thân và giáo viên có những lựa chọn phù hợp. Hình thức sân khấu hóa sẽ giúp học sinh khắc sâu kiến thức, rèn kỹ năng cảm thụ tác phẩm, kỹ năng “hóa thân” vào nhân vật văn học để đạt được mục tiêu là tạo yếu tố say mê, hứng thú, tích cực chủ động, sáng tạo trong học tập của học sinh. Trên cơ sở nền tảng cốt truyện của các tác phẩm, kết hợp sự tưởng tượng phong phú, phù hợp với nội dung chương trình, bằng lối diễn xuất tự nhiên và việc nhập vai khá tốt, các học sinh đã đem đến những trích đoạn chuyển thể như “Đẽo cày giữa đường”, “ Ếch ngồi đáy giếng”, “Con mối và con kiến”, “Con hổ có nghĩa”, “Lão Hạc”, “Tức nước vỡ bờ”, “Trong lòng mẹ”, Ca dao, tục ngữ, truyện cười dân gian… mang đậm tính sáng tạo, gây được cảm xúc cho người xem và điều quan trọng là học sinh được hiểu và cảm nhận sâu sắc hơn về các tác phẩm văn học, có hứng thú học tập hơn đối với bộ môn Ngữ văn.

<i><b>+ Nhóm chuẩn bị đạo cụ, phục trang, sân khấu: gồm những học sinh năng </b></i>

động, nhanh nhẹn, hoạt bát; có năng khiếu âm nhạc, hội họa, khéo tay,... Học sinh trong nhóm này có những em tuy lực học mơn văn chưa tốt, khơng có năng khiếu, khả năng cảm thụ tác phẩm chưa bằng các bạn nhưng các em lại có sự say mê, thích thú với môn học, với các hoạt động của câu lạc bộ và có năng khiếu về âm nhạc, hội họa nên các em vẫn tích cực tham gia và có những đóng góp đáng kể. Ngồi ra, các em khi chuẩn bị đạo cụ, phục trang, sân khấu còn phải chú ý đến sự phù hợp của chúng với tác phẩm, thời đại của tác phẩm và từ đó sẽ kích thích sự tìm tịi, học hỏi của bản thân. Giáo viên dựa vào những yếu tố đó để vừa hỗ trợ các em phát huy năng lực, giúp đỡ các em và động viên khơi gợi ý thức học tập của các em.

Các nhóm tiến hành bầu trưởng nhóm, phó nhóm, xây dựng nội quy, kế hoạch hoạt động của nhóm dưới sự hướng dẫn của giáo viên phụ trách. Với phương châm tích cực đổi mới phương pháp giảng dạy gắn với nhu cầu thực tế của học sinh, những năm gần đây, các buổi sinh hoạt ngoại khóa của Tổ Khoa học xã hội trường THCS xã Hoàng Nam thường diễn ra dưới hình thức sân khấu hóa một số hình tượng nhân vật và tác phẩm văn học trong nhà trường. Khi tham gia hoạt động sân khấu hóa, học sinh được lựa chọn những tác phẩm ngữ văn, trích đoạn văn học trong chương trình giảng dạy để nghiên cứu, chuyển thể sang hình thức sân khấu. Thơng qua hình thức trình diễn, các tác phẩm văn học dường như sống động và hấp dẫn hơn so với những giờ giảng trên lớp. Các em học sinh được dành thời gian nghiên cứu về đặc điểm, tính cách nhân vật, từ đó “nhập vai” sao cho sát

</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">

nhất với nội dung của tác phẩm văn học. Ngoài ra, để có thể bồi dưỡng tốt cho học sinh, người giáo viên cũng phải tích cực học hỏi, nâng cao trình độ, kĩ năng, phương pháp của chính mình với sự hỗ trợ của tổ chuyên môn và nhà trường.

Đề xuất với nhà trường cần bổ sung thêm sách tham khảo về các đề tài, các vở diễn cho giáo viên và học sinh ở thư viện của trường; thiết kế phịng bộ mơn có một sân khấu và đầy đủ đồ dùng, tiện nghi để phục vụ cho đặc thù của hoạt động sân khấu hoá. Nhà trường cần tạo điều kiện giúp đỡ cho một số giáo viên được học tập tại một số trung tâm phát triển tài năng con người và một số trung tâm sân khấu nghiệp dư để giáo viên có thêm các kinh nghiệm nhằm phục vụ tốt cho bản thân khi tham gia những hoạt động trên tại nhà trường.

Nhà trường tạo điều kiện để cho giáo viên, học sinh tổ chức các hoạt động trải nghiệm sáng tạo và tham quan thực tế, các cuộc giao lưu cùng những diễn viên, những nhà văn, nhà thơ, nhà biên kịch… để gây hứng thú cho giáo viên và học sinh một cách hiệu quả. Ví dụ như mời Đoàn chèo Nam Định … về giao lưu, chia sẻ cùng các em học sinh và giáo viên trong nhà trường. Thậm chí nhà trường tổ chức cho các em học sinh đi tham quan Nhà văn hóa tỉnh Nam Định để các em tận mắt thấy sân khấu; tận tay chạm vào những trang phục, đạo cụ; nghe chia sẻ của những diễn viên thực thụ để mở rộng tầm hiểu biết của mình.

Có thể nói, bồi dưỡng phát triển tư duy sáng tạo và năng lực, sở trường của học sinh là khâu khó khăn nhất và cũng là khâu quan trọng nhất để dẫn đến thành công của mọi hoạt động. Bởi vậy, cần có sự nỗ lực của học sinh, vai trò “thuyền trưởng” của người giáo viên và sự đồng hành của các tổ, nhóm, đơn vị đoàn thể trong nhà trường.

<b>1.4. Lựa chọn chủ đề hoạt động trải nghiệm sáng tạo </b>

Giáo viên hướng dẫn cho học sinh lựa chọn chủ đề hoạt động trải nghiệm sáng tạo từ các tác phẩm truyện, thơ trong và ngoài chương trình theo từng thể loại cụ thể: truyện truyền thuyết, truyện ngụ ngôn, truyện cười, ca dao dân ca, thơ văn

<b>hiện đại... tương ứng với chủ đề sinh hoạt câu lạc bộ từng giai đoạn. Đây là khâu vơ cùng quan trọng, có ảnh hưởng quyết định đến chất lượng hoạt động. </b>

Một chủ đề hay sẽ tạo nên sức hấp dẫn, hứng thú cho học sinh và từ đó học sinh sẽ có những ý tưởng, hình thức biểu diên phong phú, sáng tạo. Bởi vậy trong khâu học sinh và giáo viên phụ trách cần phải phối hợp hết sức nhịp nhàng, ăn ý. Học sinh bàn bạc, thảo luận đưa ra ý tưởng, giáo viên lắng nghe, chắt lọc rồi cùng học sinh thống nhất việc lựa chọn tác phẩm và hướng sáng tạo kịch bản.

Để tăng cường hứng thú cho học sinh, chủ đề sinh hoạt của Câu lạc bộ ln được đổi mới như: Sân khấu hóa tác phẩm văn học dân gian trong nhà trường; Thơ văn với đời sống, Văn học dân gian- sức sống trường tồn…Đồng thời các hình thức, loại hình nghệ thuật được lựa chọn cũng rất đa dạng, phong phú, sinh động như diên kịch, múa hát tập thể, hát dân ca giao duyên, ngâm thơ, diễn chèo, nhảy đương đại… Bởi vậy mỗi lần diễn ra hoạt động trải nghiệm đều thu hút được sự quan tâm, tham gia tích cực từ học sinh và đạt được sự đánh giá cao của Ban lãnh đạo nhà trường, các thầy cô giáo, các bậc phụ huynh và toàn thể học sinh của nhà trường.

<b>1.5. Tổ chức, hướng dẫn học sinh hoạt động </b>

Sân khấu hóa các tác phẩm Ngữ văn, trích đoạn văn học là một cách học hay, lôi cuốn người học. Bởi khi được hóa thân vào nhân vật trong tác phẩm văn

</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11">

học, các em tự phân tích, đánh giá, suy nghĩ về tâm lý nhân vật, bối cảnh, diễn biến câu chuyện, qua đó cảm nhận sâu sắc về tác phẩm văn học nói chung và từng nhân

<i>vật nói riêng. Nhận thức được ý nghĩa của hoạt động trải nghiệm sáng tạo dưới hình thức sân khấu hố một số hình tượng nhân vật và tác phẩm văn học đối với </i>

việc lĩnh hội kiến thức môn Ngữ Văn, các em càng say mê tham gia các hoạt động của Câu lạc bộ Văn học và phát huy mạnh mẽ vai trị của mình trong từng nhóm, từng bộ phận để làm nên những buổi sinh hoạt ngoại khóa thành công.

Từ đầu năm học, lãnh đạo tổ đã lập kế hoạch chi tiết về: thời gian, nội dung thực hiện, kiểm duyệt, khớp chương trình với các nhóm khối khác... phân cơng cụ thể giáo viên phụ trách từng nhóm, triển khai tới học sinh và tổ chức thực hiện.

<i><b>* Với nhóm sáng tác: Sau khi đã lựa chọn chủ đề, chọn tác phẩm, nhóm </b></i>

sáng tác đưa ra ý tưởng cụ thể và bắt đầu viết kịch bản. Các thành viên trong nhóm phân cơng nhiệm vụ, viết kịch bản. Giáo viên góp ý, chỉnh sửa và hoàn thiện kịch bản. Rất nhiều các tác phẩm văn học trong và ngồi chương trình được các em chuyển thể thành thơ, kịch bản để trình bày, biểu diễn trong các tiết học, buổi hoạt động ngoại khóa theo chủ đề và buổi sinh hoạt Câu lạc bộ Văn học.

<b>CÁC TÁC PHẨM VĂN HỌC VÀ NHÂN VẬT ĐÃ ĐƯỢC DÙNG TRONG HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIÊM SÁNG TẠO Ở CÁC TIÊT HỌC, BUỔI HOẠT ĐỘNG NGOẠI KHÓA THEO CHỦ ĐỀ, CÂU LẠC BỘ VĂN HỌC </b>

<b>A/ Các tác phẩm và nhân vật trong chương trình Ngữ văn THCS 1. Chuyển thể thành thơ </b>

- Truyện ngụ ngôn: Ếch ngồi đáy giếng - Truyện ngụ ngơn: Thầy bói xem voi - Truyện cười: Lợn cưới, áo mới

<b>2. Chuyển thể thành kịch </b>

- Truyện ngụ ngơn: Thầy bói xem voi - Truyện truyền thuyết: Thánh Gióng

- Truyện truyền thuyết: Sơn Tinh, Thủy Tinh - Truyện truyền thuyết: Bánh chưng, bánh giầy - Thơ ca dân gian: Ca dao dân ca châm biếm - Thơ trung đại: Nam quốc sơn hà

- Truyện trung đại: Chiếu dời đô

- Truyện hiện đại: Tức nước vỡ bờ, Lão Hạc,

- Truyện hiện đại: Những ngôi sao xa xôi, Chiếc lược ngà - Thơ hiện đại: Đồng chí, Bài thơ về tiểu đội xe khơng kính

<b>B/ Các tác phẩm và nhân vật ngồi chương trình </b>

- Truyện cười dân gian: Yết thị; Thà chết còn hơn - Truyện cổ tích Tấm Cám

- Ca dao dân ca châm biếm; ca dao dân ca về tình u q hương, đất nước; các bài Lí, Hị, Vè của các vùng miền

- Câu đố dân gian

- Truyện kể, giai thoại về Trạng nguyên Nguyên Hiền - Truyện hiện đại: Đồng hào có ma

- Nhân vật: Trạng nguyên Nguyên Hiền, Kim Đồng, Võ Thị Sáu, quan huyện, …

</div><span class="text_page_counter">Trang 12</span><div class="page_container" data-page="12">

<i><b>1. Sau đây là một số sản phẩm tiêu biểu của các khối lớp: </b></i>

<b>* Khối 6 </b>

- Khi tổ chức hoạt động trải nghiệm mang chủ đề: “Văn học dân gian - Sức sống trường tồn”. Nhóm sáng tác đã chuyển thể thành công vở kịch “Thánh

<b>Gióng”. Vở kịch “THANH GIĨNG” </b>

<i><b>(Chuyển thể theo truyện truyền thuyết Thánh Gióng) </b></i>

<i><b>Lời dẫn (học sinh nữ bước ra sân khấu chào khán giả và dẫn.): Đất nước </b></i>

Việt Nam, dân tộc Việt Nam từ thuở khai sinh lập địa đã gắn liền hai nhiệm vụ dựng nước và giữ nước. Trong nhiệm vụ gian lao mà rất đỗi thiêng liêng tự hào ấy của dân tộc đã xuất hiện bao vị anh hùng kiệt xuất. Hãy quay ngược dòng lịch sử trở về với thế kỉ thứ hai, thứ nhất trước cơng ngun. Hãy cùng sống lại với hình

<i>tượng nhân vật anh hùng Gióng chiến đấu chống giặc Ân xâm lược nước ta? (Học sinh đó đi vào thì nhạc nổi lên. Tướng Ân và 2 tên lính đi ra. Tướng Ân đi lại, vuốt râu cười khoái trá, mắt la mày lém nhìn dân làng rồi quay lại ngồi trên ghế, bắc chân chữ ngũ. Dân làng thu dọn quang gánh đồ đạc chạy loạn.) </i>

<b>* CẢNH 1: GIẶC ÂN LỘNG HÀNH Lính: Loa loa loa loa </b>

Người già người trẻ. Người khỏe người gầy. Người thầy người thợ. Chạy

<b>chợ làm nương. Xuống ngay ven đường. Nghe ta loan báo. </b>

<i><b>Mọi người: Gì thế? Giặc Ân lại giở trị gì thế? (mấy người hỏi nhau) </b></i>

<b>Lính: Tướng Ân ra lệnh. Dân làng nghe đây. Nội trong mười ngày. Phải thu tô, </b>

thuế. Rượu thịt ê hề. Cá trê đầy bể. Người già người trẻ. Giết hết khơng tha.

<i><b>Lính: (hai tên lính đi cùng nói theo) Giết hết! Giết hết! Ha. Ha. Ha. </b></i>

<b>Lính: Đàn ông trong nhà. Bắt đi biệt xứ. Bao nhiêu phụ nữ. Làm vợ người </b>

Ân.

<b>Tướng Ân: Khoan khoan! Cịn những cơ nào. Xinh như thiên thần. Dâng </b>

<i>lên cho ta tờ rờ chiếm. (vuốt râu, nháy mắt, cười với hai tên lính. Hai tân lính giả bộ gật đầu) </i>

<i><b>Tướng Ân: (cười và chỉ tay) Cô kia xinh kìa. Cơ kia nữa. (các cơ gái đi qua) </b></i>

<i>Nghe nói làng này có nhiều gái đẹp lắm phải khơng? (Vuốt râu) </i>

<i><b>Lính: (quay ra nói) Ối giời ơi! Đã có bao nhiêu vợ rồi mà cịn nổi lịng tham </b></i>

thế!

<b>Tướng Ân: Mày nói gì thế hử? Lính: Dạ con có nói gì đâu ạ! </b>

<b>Tướng Ân: Mày cho quân vào làng xem khua khoắng được gì thì mang về </b>

<i>đây cho ta nhé. Nhất là cái khoản… tờ rờ ấy nhé. (nháy mắt với tên lính) </i>

<i><b>Lính: (quay ra chỗ khác bĩu mơi). Vâng ạ! (lính đi ra liền chạy vào bẩm báo </b></i>

<i>nói khơng ra hơi) </i>

<i><b>* CẢNH 2: THÁNH GIÓNG RA TRẬN </b></i>

Tâu, tâu hạ bệ! Ý qn bệ hạ! Phía đằng xa vó ngựa rập rồn. Tiếng người hét vang trời dậy đất. Bệ hạ nên đề phịng cẩn mật! Khơng có ngày mất mạng như chơi đấy ạ!

<b>Tướng Ân: Mày chỉ thần hồn nát thần tính thơi! </b>

<i><b>Gióng: (phi ngựa ra sân khấu quát): Tên tướng giặc Ân độc ác kia! Ngươi </b></i>

hãy mau xin hàng may ra ta tha tội!

</div><span class="text_page_counter">Trang 13</span><div class="page_container" data-page="13">

<i><b>Tướng Ân:(cười) Này nhóc con! Miệng còn đang hơi mùi sữa mẹ. Thế mà </b></i>

đòi dọa nạt một vị tướng đã dày dạn (rày rạn) kinh nghiệm chiến trường như ta ư? Định chơi trị chuột vờn mèo hả?

<i><b>Lính: (nói theo) Định chơi trị chuột vờn mèo hả? </b></i>

<i><b>Gióng (dõng dạc): Tội ác của các ngươi không sao tha được! Các ngươi đã </b></i>

đốt nhà, phá cửa, giết hại dân lành! Lại cịn lưu manh hại bao cơ gái đẹp! Bọn giặc bạo tàn nên ta phải dẹp! Để cho yên bờ cõi nước Nam!

<i><b>Tướng Ân: (nheo mắt hỏi): Này! Nó là thằng nào mà khẩu khí ngang tàng </b></i>

vậy?

<b>Lính: Dạ. Dạ. Con cũng khơng rõ ạ! </b>

<i><b>Tướng Ân: (ấn dúi lính và nói). Giời ạ! Đồ. Đồ ăn hại! </b></i>

<i><b>Gióng: (đứng giữa sân khấu tự xưng): Ta tên là Gióng. Đích thị người trời. </b></i>

Sinh ra ở nơi, làng quê yêu dấu. Tinh thần chiến đấu của ta rất hăng. Những kẻ bậy

<i>xằng chuyên đi xâm lấn. Ta mà xuống tấn. Các ngươi bay đầu! (Gióng chống roi sắt xuống đất giẫm chân) </i>

<i><b>Tướng Ân: Á à! Mày dám không? Đây cổ ta đây. Chém đi! Chém đi! (đưa </b></i>

<i>cổ ra nói đùa): Cổ ta dai lắm đó! Đấy! Sợ rồi chứ gì? Có khi cịn tè cả ra quần rồi ấy chứ? (quay vào cười với bọn lính) </i>

<i><b>Gióng: (thét lên). Tên tướng Ân hung tàn hãy chịu trận đi! </b></i>

<b>Tướng Ân: Khoan! trước khi giao chiến với ta, ngươi hãy nghe ta hỏi đây! Đất </b>

nước ngươi chia làm mấy quận? Có được bằng quận nhỏ của nước ta khơng?

<i><b>Gióng: (đi lên 2 bước nắm chặt tay nói dõng dạc): Này tên tướng giặc </b></i>

cuồng ngông. Đất nước ta tên là Bách Việt. Dân nước ta sinh sống trăm miền. Dải đất liền không chia quận huyện. Còn các ngươi chuyên quyền lắm chuyện. Nên mới chia quận huyện cho nhiều.

<i><b>Tướng Ân: Láo! Láo! Thằng này láo tờ rờ sật! (kiêu ngạo hỏi tiếp): Vậy </b></i>

lãnh thổ của các ngươi có ở những đâu?

<i><b>Gióng: (vẫn giọng đanh thép): Nước ta một dải đất liền. </b></i>

<i><b>Tướng giặc: Hóa ra chúng chỉ biết có đất liền thơi. (những tên lính gật đầu) </b></i>

<b>Gióng: Các ngươi đừng có vội mừng! Nghe tiếp đây! Cây cầu lớn nối với </b>

miền biển đảo. Dù sóng gió bao phen dơng bão. Dân ta càng bám biển đảo quê hương. Những người con của đất Việt kiên cường. Không hèn nhát như giặc Ân sợ chết!

<i><b>Tướng Ân: (tức giận gầm lên nhưng kìm nén, giả giọng; cười hề hề và nói): </b></i>

Tuy các ngươi nhận xằng như vậy nhưng năm 248 tướng Đồ Thư đã sang đánh thắng các ngươi. Cho nên chúng ta sang đây để đòi lại đất? Nhãi ranh hiểu chửa?

<b>Lính: Hiểu chửa? Hiểu chửa? </b>

<b>Gióng: Các ngươi đừng nói sai sự thật. Tướng Đồ Thư cùng 50 vạn quân </b>

lính đã kéo sang xâm lược nước ta. Nhưng bộ tộc Văn Lang có thủ lĩnh tài ba đã làm chúng phải rã rời tan xác. Bài học rành rành mà ngươi cịn khốc lác. Hãy xem đây sức mạnh của trăm dân. Hội tụ trong ta có đủ trăm phần. Đánh bọn giặc khơng

<i>cịn một mống. (Gióng đánh nhau với giặc. Roi sắt gẫy. Giặc lại xông lên. Gióng nhổ tre đánh giặc. Giặc chết hết.) </i>

<i><b>Tướng giặc: (bị đánh và kêu lên) Ơi thơi hết đời ta rồi! (nằm lăn ra chết) </b></i>

<b>* CẢNH 3: THÁNH GIÓNG BAY VỀ TRỜI </b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 14</span><div class="page_container" data-page="14">

<i><b>Gióng: (xuống ngựa, cởi giáp sắt): Ta để lại giáp sắt này coi như tín vật. Vũ </b></i>

khí để nhân dân nêu cao ý thức chống giặc muôn đời. Giặc đã dẹp yên, nay ta phải về trời. Tạm biệt quê hương, xóm làng xứ sở. Tạm biệt cha mẹ già và nhân dân yêu

<i><b>nước. (nhân dân kéo ra cúi lạy tạ Gióng) </b></i>

<i><b>Lời kết: (học sinh nữ bước ra): Vậy là Gióng đã cùng ngựa sắt bay vào trời </b></i>

mây non nước. Gióng trở thành biểu tượng thiêng liêng cho tình u tổ quốc, cho ý chí và lịng căm hờn của nhân dân Việt Nam đối với quân xâm lược. Noi gương người anh hùng Gióng bất tử với thời gian, chúng ta hãy ra sức để dựng xây đất nước. Trước kẻ thù không bao giờ lùi bước. Quyết một lịng vì nước qn thân.

<b>* Khối 7 </b>

Buổi sinh hoạt ngoại khóa với chủ đề: “Thơ văn với đời sống” vở kịch

<i>“Thầy bói xem voi” chuyển thể từ văn bản “Thầy bói xem voi” trong chương trình </i>

Ngữ văn 7 của nhóm sáng tác cũng được đánh giá rất cao.

<b>Vở kịch: THẦY BÓI XEM VOI </b>

<i><b>(Theo truyện Ngụ ngôn) </b></i>

<b>* Cảnh 1: CẢNH CHỢ QUÊ </b>

<b>Cô hàng xôi: Ai mua xôi đi! Ai mua xôi nào! Các bà các chị mua xơi cho </b>

<i>em nào! (ngồi xuống nói) Ế quá! Hàng quà chán ghê! </i>

<b>Cô hàng rau: Ai mua rau đi! Rau rẻ, rau sạch, chuyên phun thuốc sâu nào! </b>

<i>(Ngồi xuống) </i>

<b>Cô hàng xôi: Này bà! Bà rao như thế thì làm sao mà bán được? </b>

<i><b>Cơ hàng rau: (Nguýt một cái) Kệ tui! </b></i>

<i><b>Người mua: (Đi ra hát) Cô hàng xôi ơi! Bán tôi năm hào. Xơi cơ ngon ghê </b></i>

nhưng mà tơi chê móng tay cơ dài. Móng tay cơ dài, cơ gãi lên đầu chấy rơi vào xơi.

<b>Cơ hàng xơi: Khỉ gió nhà anh này! Đây! Xôi của anh đây! </b>

<i><b>Người mua:(Đến hàng rau) Rau của cô bán bao nhiêu? </b></i>

<i><b>Cô hàng rau:(Đon đả) Rau của tơi có năm mươi nghìn một mớ. Rẻ nhể? </b></i>

<b>Người mua: Đắt thế thì có ma nào nó mua. </b>

<b>Cơ hàng rau: Thơi! Tơi bán rẻ cho anh năm nghìn một mớ. Rau của anh đây! </b>

<i><b>Người mua: Tôi xin. (trả tiền rồi đi ra) </b></i>

<i>(Hai cơ bán hàng cũng đứng dậy, đi về hai phía và rao như lúc đầu) </i>

<b>* Cảnh 2: NĂM THẦY BĨI TAN GẪU </b>

<i><b>Thầy Bùng: (Lị dị ra và hát nhạc vàng) Khi tôi sinh ra mang phận sẵn tên </b></i>

mù lịa. Cho nên tơi đây khơng được biết chi cuộc đời. Tơi ln mong sao mình được nhìn chút ánh sáng. Cho thân tơi đây đỡ phận đời nghèo cô đơn.

<i><b>Thầy Boong:(Vừa bước ra vừa lên tiếng) </b></i>

<i>Rõ khổ! Thầy Bùng lại thổ lộ nỗi cô đơn rồi. Gớm, gớm đúng là: (Hát chèo) </i>

Tư rằm mùng một phải chăng? Mà sao lại ế nhăn răng i i thế i này? Thầy Nồi, thầy Xoong, thầy Chảo đâu?

<i><b>Các thầy: (Nói vọng ra) Sao! </b></i>

<b>Thầy Boong: Góp vui văn nghệ đi chứ! Ế quá! Chả ma nào mị tới xem bói </b>

cả. Treo mõm, treo mõm rồi các thầy ơi!

<i><b>Thầy Nồi: (Chống gậy đi ra ngã vào hai thầy rồi kêu lên) Ối giời ơi! (Ngồi </b></i>

<i>nghiêm chỉnh lại và nói) Các thầy nghe tôi ngâm thơ đây này! Người ta đi cấy đi cày. Tơi mù đi bói qua ngày thế thơi. </i>

</div>

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về

Tải bản đầy đủ ngay
×