tiểu luận tố tụng hình sự

<span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">

<small>3.1. M t s   vưng m c khi ti n h nh kh i t , gi i quy t v n h nh s ...22 </small>

<small>3.2. M t s gi i ph p kh  c ph c, nâng cao hiu qu khi t v   n hnh s ...25 </small>

<i><small>Tiu kt chương 3 ...28 </small></i>

<small>KT LUN ...29 </small>

<small>Ti li u tham kh o ...31 </small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">

<b>Danh m c t   ng vit t t </b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4">

<b>PHẦN M  ĐẦU 1. L do ch</b> ọn đ <b> t i </b>

T tng hình s bao g m tồn b  ồ  hot đng c a các ch   th  ng hưng ti t t vic gi i quy t v án khách quan, cơng b ng, góp ph  ằ ần đấu tranh phòng chng ti phm, b o v quy  n con người. T t ng hình s là mt quá trình gi i quy t v án,     trong đó có nhiu ch th, nhiu giai đon khác nhau phù hp vi tính chất, đặc đim ca cc cơ quan tin hành t tng, l cơ ch m qua đó ti phm đưc điu tra làm rõ, b truy t , xét x và hình phị  ử t đưc áp dng.

Khi t v án hình s là m t trong nh ng v    ữ ấn đ lý lu n và  thc ti n quan ễ trng trong khoa hc Lu t t t ng hình s  . Quy định ny đưc php đin hóa lần đầu tiên trong BLTTHS năm 1988, ti c đưp t c bổ sung, phát trin trong BLTTHS năm 2003 v BLTTHS năm 2015. BLTTHS quy định trình t, th tc khi t v án hình s kh đầy đ và c th, tr thnh cơ s pháp lý quan trng, đã v đang pht huy vai trị tích c c trong th c ti n.Tuy nhiên, sau m t th i gian dài áp d ng, các   ễ  ờ  quy định v khi t v án hình s cũng dần bc l những vưng mc, bất cp nhất định do còn nhiu đim chưa hp lý và thiu đồng b, thng nhất; chưa d li u và  điu ch nh h t nhỉ  ững trường hp x y ra trong th c ti n t t ng hình s; chưa thc   ễ  s đp ng yêu cầu bo v quyn con người trong t tng hình s. Những hn ch ny gây khơng t khó khăn cho cc cơ quan tin hành t tng trong vic nhn thc và áp dng quy định pháp lu t, d ẫn đn tình tr ng kh i t   oan sai người vô t i ho ặc b t c trong vi c phát hi n và x lý t   ử i phm.

Bên cnh đó, nưc ta đang trong tin trình ci cch tư php nhằm xây dng nh nưc pháp quyn xã hi ch ngha, trin khai thc hin Hin pháp 2013 v quyn con người, v tổ chc b my nh nưc. Đng v Nh nưc ta khẳng định quyt tâm chính trị mnh mẽ c a mình trong vi c thc hin ch trương v trin khai

</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">

các nhi m v c i các   h tư php. Mt trong những phương hưng hoàn thi n các th   tc t t ng tư php đưc Nghị quyt 49-NQ/TW ngày 02/6/2005 c a B Chính tr   ị v chin lưc ci cch tư php đn năm 2020 đưa ra l: Hon thin các th t c t    tng tư php, bo đm tnh đồng b, dân ch, công khai, minh bch, tôn trng và bo v quyn con người. Do vy hoàn thin cc quy định v khi t v án hình s    trong t t ng hình s   Vit Nam là vấn đ   h t s c c n thi t nh m b o v có hi u qu ầ  ằ     các quy n và l i ích h p pháp không ch c   ỉ a người b h i mà còn cị   người thc hin hành vi ph m t i trong t t ng hình s .   

Tnh hnh như trên đặt ra nhu cầu cấp thit c v lý lun và thc tiễn do đó,

- Mc đch nghiên cu l đ ra các gi i pháp hoàn thi n quy định c a pháp  lut t tng hình s Vit Nam v khi t v án hình s , góp ph n nâng cao hi u qu    ầ   thc ti n gi i quy t các v án hình s . ễ    

- Nhi m v nghiên c u: Nghiên c   u cơ s lý lu n v  kh  i t v án hình s  trong t t ng hình s   Vit Nam, phân tch v đnh gi quy định c a pháp lu t hi  n hành v kh  i t v án hình s ; nh ững khó khăn, vưng m c, b t c p trong th c ti ấ   ễn thc hin cc quy định này trong vi c gi i quy t v án hình s    . Đưa ra cc gii pháp hoàn thi n pháp lu t t t ng hình s     hin hành v kh  i t v án hình s và nâng cao  hiu qu  kh  i t v án hình s . 

</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">

<b>3. Đi tưng v phm vi nghiên c u </b>

Đi tưng nghiên c u:  Cc quan đim lý lu n v  kh  i t v án hình s .Quy  định khi t v án hình s trong pháp lu t t t ng hình s Vi t Nam v Th c ti n         ễ khi t v án; nh  ững khó khăn, vưng m c, b t c p, t n t ấ  ồ i đ lm cơ s cho vic đ ra các gi i pháp hoàn thi n pháp lu t và tháo g    ỡ vưng m c trong th c ti  ễn.

Phm vi nghiên c u: Nghiên c u nh ng v  ữ ấn đ lý lun v khi t v án hình   s theo quy định ca pháp lut t tng hình s Vit Nam, th c ti n th c hi n các  ễ   quy định v khi t v án hình s theo pháp lu t t t ng hình s        Vit Nam.

<b>4. Phương pháp nghiên cu </b>

Cc phương php nghiên cu c th: cc phương php nghiên cu đặc thù ca khoa h c xã h i như phương php logic; phương php phân tch quy np, diễn dịch; phương php thng kê; cc phương tin truyn thông và mt s phương php khác.

<b>5. B c c ca tiu lu n </b>

Ngoài ph n mầ  đầu, k t lu n, danh m c tài li u tham kh o, n i dung ti      u lun gồm 3 chương:

Chương 1: Mt s vấn đ chung v lut t tng hnh s v khi t v án hình s Chương 2: uy đị Q nh ca b lut t tng hình s năm 2015 v kh  i t v án hình s 

Chương 3: Mt s vưng mc v gii php khc phc khi tin hnh khi t v n h nh s   

</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">

<b>PHẦN N I DUNG </b>Ộ

<b>CHƯƠNG 1: MỘT S V ẤN ĐỀ CHUNG VỀ LUT T T NG H</b>Ụ <b>NH S V </b> À

<b>KHI T V ÁN HÌNH S </b>Ụ 

<b>1.1. Lu t t t ng h nh s</b>    <b> </b>

B lut t t ng hình s năm 2015 ca nưc C ng hoà xã h i ch   ngha Vit Nam đưc Quc hi kho XIII thơng qua ti kì hp th 10 và có hiu lc thỉ hành t ngày 01 thng 01 năm 2018.

B lut t t ng hình s   năm 2015 k tha những quy định cỏn phù hp trong B lut t t ng hình s năm 2003; loi bỏ, sửa đổi những quy định khơng cịn phù hp; b sung, xây d ng nhiổ  u quy định m i phù h p v i nh ng yêu c u th c ti   ữ ầ  ễn ca nưc ta. B lut t tng hình s l căn c pháp lí quan trng nhất quy định trình t, th t c kh i t   ổ, điu tra, truy t , xét x ử và m t s  th  t c thi hành án hình s; nhim v , quy n h n và m i quan h     giữa cc cơ quan có thm quy n ti n hành t    tng; nhim v , quy n hn, trách nhim ca người có thm quyn tin hành t t ng; quyn v ngha v a ngườ c i tham gia tổ tng, cơ quan, tổ chc, cá nhân và hp tc quc t trong t t ng hình s , nh m ch  ằ  đng phòng nga, ngăn chặn ti ph m, phát  hin ch nh xác, nhanh chóng và x lí cơng minh, k p thời mi hành vi ph m ti, ỉ ử ị  không đ lt ti phm, khơng lm oan người vỏ ti; góp phần bo v cơng lí, bo v quyn con người, quyn cơng dân, bo v ch đ xã hi ch ngha, bo v li ích ca Nh nưc, quyn và li ích hp pháp ca tổ chc, cá nhân, gio dc mi người ý th c tuân th pháp lu  t, đấu tranh phòng ng a và ch ng t i ph m...

B lut t t ng hình s quy định trình t, th t c ti  p nhn, gii quyt nguồn tin v t i ph m, kh i t    , điu tra, truy t , xét x và m t s ử   th  t c thi hành án hình s; nhi m v , quy n h n và m i quan h     <i><b> giữa cc cơ quan có thm quyn tin hành </b></i>

t tng; nhim v , quy n hn và trách nhim ca người có thm quyn tin hành t

</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">

tng; quyn v ngha v a ngườ c i tham gia t t ng, cơ quan, tổ chc, cá nhân; hp tác quc t trong t t ng hình s.

B lut t t ng hình s   có nhim v b o đm phát hin chính xác và xử lý cơng minh, k p th i m i hành vi ph m t i, phòng ngị ờ    a, ngăn chặ n t i ph m, không  đ lt ti phm, không lm oan người vơ ti; góp ph n b o v công lý, b o v ầ     quy<i><b>n con người, </b></i>quyn công dân, bo v ch đ xã h i ch  ngha, bo v li ích ca Nh nưc, quyn và li ích hp pháp ca tổ chc, cá nhân, giáo dc mi người ý th c tuân theo pháp lu t, đấu tranh phòng ng a và ch ng t i ph   m.

Khi nim lu t t t ng h nh s     

Lut t tng hình s là mt ngành lu t trong h thng pháp lu t, t ng h p các     ổ  quy phm pháp lut điu ch nh nhỉ ững quan h xã h i phát sinh trong ho t đng khi t, điu ữa, truy t , xét x và thi hành án hình s .  ử 

Đấu tranh phịng ng a và ch ng t i ph m là v    ấn đ quan tr ng trong xã h i.   Đ gi i quy t v  ấn đ này mt cách kiên quy t, k p thời, có hi u qu , Qu c hi đã  ị    thông qua nhi u vãn b n pháp lu t quan tr   ng, trong đó B lut hình s (BLHS) quy  định hành vi nà là nguy hi m cho xã hi b coi là ti ph m và ph i ch u hình ph t.  ị   ị  Khi có hành vi ph m t i x y ra, vi c phát hi    n, xc định ti phm v người phm ti có  ngha quan trng trong đấu tranh ch ng t i ph  m.

<b>1.2. V n h nh s </b>á  

Khi ni m v n h nh s     

V n hnh s l V vic phm php có dấu hiu l ti phm đã đưc quy định trong B lut hnh s đã đưc cơ quan điu tra ra lnh khi t v hnh s đ tin hnh điu tra, truy t, xét xử theo cc trnh t, th tc đã đưc quy định  B

</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">

lut hnh s t tng. Người vi phm php lut đã bị khi t v hnh s đ tin hnh điu tra, truy t, xét xử theo cc quy định ca B lut hnh s t tng tc đã can n hnh s sẽ bị p dng mt s bin php do lut quy định như phi khai cung, phi có mặt ti nơi v vo thời gian do cc cơ quan tin hnh t tng cơ quan điu tra, vin - kim st, tịa n quy định, có trường hp bị p dng cc bin php cưỡng ch như tm giam, khm nh... Có th bị pht tù, bị cấm hnh ngh nu qua xét xử tòa n đã đ chng c chng minh l phm ti v đã ra quyt định bằng mt bn n hnh s.

<b>1.3. Kh i t  v n h nh s </b>á  

Hin nay, trong khoa h c lu t t t ng hình s , thu t ng “khi t v án hình      ữ   s” có th đưc hiu  nhiu góc đ khc nhau. Trưc h t, kh i t v án hình s      đưc hiu dưi góc đ là mt ch định ca lu t t  t ng hình s , bao gồm t p h p những quy định v trình t và th t c kh i t v án hình s . Bên c       nh đó, khi t v án hình s cũng có th đưc hi u là m t quy  t định t t ng m   đầu cho m t v án   hình s, đó l quyt định kh  i t v án hình s. Tuy nhiên, thơng thường thì thut ngữ “khi t v án hình s” đưc hiu dưi góc đ là mt giai đon đc lp ca quá trình t t ng hình s . Trong nh   ững năm qua, định ngha v “kh  i t v án hình s” đã đưc nhiu chuyên gia pháp lý hình s đ cp đn trong các t đin lut hc, các giáo trình lu t t t ng hình s    Vit Nam, các cơng trình nghiên c u và bài báo khoa  hc, c th như sau:

Theo T đin Lu t h c c a Vi n Khoa h c pháp lý (B      Tư php) th: “Khi t v án hình s là   hot đng ca cơ quan tin hành t t ng xc định có s vic phm ti đ tin hnh điu tra phát hin ti phm” . Theo quan đim ca tác gi thì  định ngha ny chưa chnh xc v bên cnh cc cơ quan tin hành t tng thì hot đng khi t v án hình s cịn đư c th c hi n b  i mt s cc cơ quan khc đưc giao nhi m v  tin hành m t s  hot đng điu tra như: B đi biên phòng, Hi

</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">

quan, Ki m lâm, l c lưng C nh sát bi n... Cc cơ quan ny sẽ có th m quy n kh  i t v án hình s n  u s  vic có d u hiấ u t i ph m x y ra thu   c trường hp đưc quy định ti Điu 111 BLTTHS 2015.

Giáo trình Lu t T t ng hình s    Vit Nam ca Trường Đ i h c Lu t Hà N i đưa ra định ngha như sau: “Khi t v án hình s l giai đon m đầu ca trình t t tng, trong đó cơ quan có thm quyn xc định s vic xy ra có dấu hiu c a t i phm hay không đ quyt định khi t hay quyt định khơng khi t v án hình s”. Như vy, theo quan đim này thì khi t v án hình s đưc xem l giai đon đầu tiên, m u cho quá trình t t ng hình s . Trđầ   ong giai đon này, nhim v c a  cc cơ quan có thm quyn l xem xét, xc định mt s vic xy ra trên thc t có dấu hi u c a t i ph   m hay khơng đ  đó ti t n hành ra m t trong hai lo i quy  t định: khi t v án hình s n u có d u hi u ca ti ph m ho c không khi t v án    ấ   ặ hình s n u khơng có d u hi u cấ  a ti phm.

Như vy, tuy mt s ni dung trong cc định ngha nêu trên v khi t v án hình s v ẫn chưa đưc th ng nh ất nhưng những định ngha ny đu có chung ni hm như sau:

Khi t v n hnh s l giai đon t tng hnh s đầu tiên m trong đó cơ quan tư php hnh s có thm quyn căn c vo cc quy định ca php lut t tng hnh s tin hnh vic xc định có (hay khơng) cc dấu hiu ca ti phm trong hnh vi nguy him cho xã hi đã đưc thc hin, đồng thời ban hnh quyt định v vic khi t (hoặc không khi t) v n hnh s liên quan đn hnh vi đó.

Quyt định khi t v n l cơ s php l đ thc hin vic điu tra. Cc hot đng điu tra v vic p dng bin php ngăn chặn, bin php cưỡng ch chỉ đưc tin hnh sau khi có quyt định khi t v n. Tuy nhiên, trong trường hp cần thit

</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11">

phi lm sng tỏ những ti liu đầu tiên, xc định hon cnh, địa đim xy ra ti phm, thu thp những vt chng v những tnh tit có gi trị cho vic pht hin ti phm th tin hnh khm nghim hin trường; khm nghim tử thi; trưng cầu gim định; yêu cầu định gi ti sn; trường hp khn cấp hoặc phm ti qu tang th giữ người hoặc bt người trưc khi khi t v n.

<b>1.4. Đặc đim ca giai đon khi t v án hình s </b>  

Vi tính ch t là mấ t giai đon t t ng đc l p, kh i t v án hình s có      những đặc đim riêng bit như sau:

Th nhất, nhi m v  đặc trưng ca giai đon khi t v án hình s là vic các cơ quan có thm quyn sẽ xc định mt s vic xy ra trong thc t có hay khơng có d u hi u t i phấ   m đ quyt định kh i t hay không kh i t v án hình s     , đm bo phát hi n k p th i, nhanh chóng t i ph ị ờ  m v người ph m t i, xc định s tht khách quan c a v án, x lý nghiêm minh m i hành vi ph m t i và tránh làm oan   ử    người vô t i. Quy t định kh i t v án hình s    l cơ s php l đầu tiên đ cc cơ quan ti n hành t t ng th c hi n nh ng ho     ữ t đng t t ng trong cc giai đon t  tng hình s k tip l điu tra, truy t, xét xử và thi hành án hình s. Giữa các giai đon này có mi quan h qua l i v tc đng lẫn nhau m trong đó, giai đon t tng trưc là tin đ cần thit cho vic thc hin nhim v ca giai đon t tng sau còn giai đon t t ng sau s   ẽ kim nghi m k t qu ca giai đon t tng trưc đó.   

Th hai, ch th thc hi n các ho  t đng t t ng trong giai đon kh i t v   án hình s r ất đa dng. Trưc ht, theo quy định c a BLTTHS hi n hnh, cc cơ quan có th m quy n kh i t v án hình s bao g      ồm cc cơ quan tin hành t t ng,   c th l Cơ quan điu tra, Vin kim sát và Tòa án. Bên cnh đó, theo quy định ca pháp lu t t t ng hình s , m t s      cơ quan khc như: B đi biên phòng, H i quan,  Kim lâm, lc lưng Cnh sát bi n, Kim ngư, cơ quan khc trong Công an nhân 

</div><span class="text_page_counter">Trang 12</span><div class="page_container" data-page="12">

dân, Quân đi nhân dân đưc giao nhim v tin hành mt s hot đng điu tra có quyn ra quyt định kh i t v án hình s    trong m t s  trường hp lut định.Đ xác định hành vi x y ra trên th c t có d u hi u ti phm hay không, cc cơ quan ny    ấ  cần căn c vào các d u hi u pháp lý cấ  a ti phm đưc quy định trong BLHS. Đồng thời, cc cơ quan ny cần phi nghiêm chỉnh thc hin đng chc năng, nhim v đưc giao và tuân th các th t  c t ng đưc quy định trong BLTTHS. t

Th ba, căn c khi t v  án hình s là s  vic đưc t giác, thông báo hoặc phát hi n có d u hi u c a t i ph ấ    m. Đ kh  i t v án hình s , pháp lu t t t ng hình     s chỉ yêu cầu ”có dấu hi u c a t i ph   m”, m khơng cần ”có đ ấ d u hi u c a t  i phm”. Bi vì, quyt định khi t v án chưa có ngha l buc ti bất kỳ mt ai, mà chỉ là m đầu m t v   n đ Cơ quan điu tra có căn c tin hành các hot đng điu tra c th đưc pháp lu t t t ng hình s    quy định nhằm xc định s tht khách quan c a v án.  

Th tư, thời hn t tng dành cho giai đon khi t v án hình s đưc lut t tng hình s quy định chặt chẽ đ hn ch vic kéo dài, nh hưng đn quyn và li ích hp pháp c a nh ững người chịu tc đng c a hành vi ph m ti, đặc bit là ngườ ịi b hi, cũng như sm l p l i tr t t kỷ cương   pháp lut. Thông thường, thời gian dnh cho giai đon khi t v án hình s l hai mươi ngy, k t ngy cơ quan có th m quy n nh  n đư c t giác, tin báo v t i ph m và ki n ngh    ị kh i t . Tuy nhiên, trong trường hp s vic bị t giác, tin báo v ti phm hoặc kin nghị khi t có nhiu tình tit phc tp hoặc phi kim tra, xác minh ti nhiu địa đim thì thời hn đ gii quy t có th   di hơn, nhưng không qu hai thng. Kt thúc thời gian ny, cơ quan có thm quyn phi ra quyt định khi t v án hình s nu xc định có d u hi u t i ph m ho c quyấ    ặ t định khơng kh i t v án hình s n u khơng có     

</div><span class="text_page_counter">Trang 13</span><div class="page_container" data-page="13">

dấu hi u t i ph  m. Giai đon kh i t k t thúc có th là s     khi đầu ca các giai đon t t ng ti p theo ho  ặc cũng có th là s chấm d t quá trình t t ng hình s .    

Th năm, hot đng t tng đặc trưng trong giai đon khi t v án hình s là hot đng ti p nh n t giác, tin báo v t i ph m, ki n ngh       ị kh i t và gi i quy t t giác, tin báo v t i ph m, kin nghị khi t . Các ho t đng này nhằm xc định tin đ pháp lut v ni dung ca vic điu tra v án hình s, tc xc định dấu hiu ti phm. Sau khi tip nhn thông tin v t i ph m, cơ quan có thm quyn phi tin hành kim tra, xác minh ngu n tin, tùy t ng sồ   vic m đ ra bi n pháp ki m tra,   xác minh phù h p. Qua ki m tra, xác minh thông tin v t i ph    m, xc định có dấu hiu ca ti phm th cơ quan có thm quyn khi t v án hình s phi ra quyt định khi t; n u khơng có d u hi u ti ph m thì ra quy ấ   t định không khi t v án hình s .

Th sáu, các quyt định t tng kt thc giai đon khi t v án hình s là  Quyt định khi t v án hình s hoặc Quyt định khơng khi t v án hình s. Quyt định khi t v án hình s đưc cc cơ quan có thm quyn khi t v án hình s đưa ra khi xc định s vic có d u hi u c a t i ph m. Quyấ     t định khi t v án hình s l văn bn pháp lý kt thc giai đon kh i t v án hình s , m ra giai      đon t tng tip theo l giai đon điu tra v án hình s . Quyt định ny l văn bn  php l lm cơ s đ tin hành mt cách hp pháp các hot đng tip theo nhằm làm rõ v án hình s  v l cơ s pháp lý tr c ti p c a các quan h pháp lu t t t      ng hình s pht sinh liên quan đn vi c gi i quy t v án. V i giá tr pháp lý và các quy      ị định ch t ch trong vi c ban hành quyặ ẽ  t định khi t v án hình s nên giai đon  khi t k t thúc b  ằng vic ra quyt định kh i t v án hình s    đã xc định tin đ pháp lu t v hình th c c a vi    c điu tra v án hình s .  

</div><span class="text_page_counter">Trang 14</span><div class="page_container" data-page="14">

<b>1.5. Nhim v c a kh i t v   n h nh s </b>á  

Khi tip nhn nguồn tin v ti phm, cơ quan có thm quyn khi t phi xc định có s vic xy ra hay khơng, nu có s vic xy ra phi xem s vic đó có hay khơng có dấu hiu ti phm. Giai đon khi t v n có nhim v xc định có hay khơng có dấu hiu ti phm đ khi t hoặc không khi t v n, bo đm không ti phm no không bị pht hin, không người vô ti no bị truy cu trch nhim hnh s oan.

Khi xc định có dấu hiu ti phm, cơ quan có thm quyn ra quyt định khi t v n. Nu xc định khơng có dấu hiu ti phm hoặc có cc căn c khác theo quy định ca php lut th ra quyt định không khi t v n. Trong trường

<i>hp đặc bit, khi xc định “những hành tuy vicó dấu hiệu của tội phạm nhưng tính </i>

2015) th khơng khi t v n hnh s m có th xử l bằng cc bin php khc.

<b>1.6. ngh</b> <b>a ca giai đon khi t v n h nh s</b>  á  <b> </b>

Mt mặt, khi t v n hnh s l s phn ng nhanh chóng t pha Nh nưc đi vi mỗi hnh vi phm ti nhằm góp phần pht hin, điu tra v xử l mt cch có căn c v đng php lut hnh vi phm ti v người phm ti, đồng thời không chỉ l chc năng quan trng trong hot đng tư php hnh s m còn l phương tin cơ bn đ thc hin tt nguyên tc không trnh khỏi trch nhim trong thc tiễn p dng php lut t tng hnh s, trnh bỏ lt ti phm;

Mặt khc, khi t v n hnh s cũng góp phần loi tr mt thi cc khc trong hot đng tư php hnh s, ngăn chặn kịp thời vic thông qua quyt định khi t v n hnh s mt cch thiu cân nhc kỹ, vi vng v do vy, có th sẽ kéo mt lot hu qu tiêu cc tip theo trong vic truy cu t tng hnh s  cc giai đon t tng hnh s tip theo sau (như: Điu tra không có căn c đi vi những hnh vi

</div><span class="text_page_counter">Trang 15</span><div class="page_container" data-page="15">

không cha đng dấu hiu ca ti phm hoặc nói chung những l khơng diễn ra trong thc t khch quan, khm xét, bt, giam giữ, buc ti, xét xử mt cch vô căn c v tri php lut, lm oan những người vô ti);

V cui cùng, khi t v n hnh s l mt giai đon t tng hnh s cơ bn v quan trng đ tăng cường php ch, bo v cc quyn v t do ca công dân trưc khi khi t bị can v p dng cc bin php nghip v ca giai đon điu tra, cùng vi cc giai đon t tng hnh s khc góp phần có hiu qu vo cuc đấu tranh phòng v chng ti phm trong ton xã hi.

<i><b>Tiu kt chương 1 </b></i>

Ti Chương 1, tôi đã tm hiu mt s vấn đ lý lun chung v kh  i t v án hình s , kh i t v án hình s     dưi góc đ là mt giai đon t t ng đ p cũng c l như đây l giai đon đầu tiên ca quá trình t tng hình s. Khi t v án hình s vi tính chất l giai đo  n t t ng hình s đầu tiên có  ngha rất quan tr ng v m  ặt pháp lý và v m t chính tr - xã h ặ ị i. Đây l giai đon m đầu c a quá trình t t ng,    to cơ s php l đ thc hin các hot đng t tng tip theo ca quá trình gii quyt v án. Vi c khi t v án hình s   có căn c và kịp thời sẽ góp phần đm bo hiu qu cơng tác phịng ng a và ch ng ti ph m, b o v l i ích chung c      a toàn xã hi, b o v quy n và l i ích h p pháp c a m i công dân, b       o đm th c hi n công   bằng xã h i. Pháp lu t t t ng hình s v       kh   n đã hnh thnh t nhữi t v ng ngày đầu Nh nưc dân ch nhân dân đưc thành lp; nhưng chỉ chính thc đưc pháp đin hố ti BLTTHS 1988 v đưc hoàn thin trong BLTTHS 2015, th hin các đặc đim ca mt giai đon t tng đc lp.

</div><span class="text_page_counter">Trang 16</span><div class="page_container" data-page="16">

<b>CHƯƠNG 2: QUY ĐỊNH C A B </b>Ủ <b>Ộ LUT T T NG HÌNH S </b> Ụ  NĂM 2015

<b>VỀ KHI T V ÁN HÌNH S </b> Ụ 

<b>2.1. Căn c  kh   án hnh s v i t v </b> 

Theo Điu 143 B  lu  tng H nh s 2015 v t t    Căn c kh  i t v án hình s Chỉ đưc khi t v n khi đã xc định có dấu hiu ti phm. Vic xc định dấu hiu ti phm da trên những căn c:

1. T gic ca c nhân;

2. Tin bo ca cơ quan, tổ chc, c nhân; 3. Tin bo trên phương tin thông tin đi chng; 4. Kin nghị khi t ca cơ quan nh nưc;

5. Cơ quan có thm quyn tin hnh t tng trc tip pht hin dấu hiu ti phm; 6. Người phm ti t th.

Đ  lo i tr những trường h p oan  sai, Điu lut quy định kh năng duy nhất cho phép kh i t v    n. Đó l khi đã xc định có dấu hiu t i ph m.

Dấu hi u t i ph m chính là nh ng tài li   ữ u ban đầu v s  kin ph m t i nói   chung, chưa phi tài liu v người phm ti c th nào và thc t cho thấy có những trường hp lc đầu mi ch bi t nh ng thông tin v s kin nhưng khi kim tra thì ỉ  ữ   s kin đó khơng đ dấu hiu ti phm. Điu lut quy định trên cơ s đó xc định căn c đ khi t v n m chưa nói đn khi t bị can bi vì những dấu hiu ban đầu đó chỉ mi cho phép xc định có ti phm xy ra cịn ai l người có hành vi phm ti thì c n thi t ph i ti n hành nh ng ho t ng t t ng hình s khác sau khi ầ    ữ  đ    khi t m i có th   xc định đưc. Cũng v th, lut quy định khi đã xc định có dấu hiu ti ph m thì ph i khi t v án hình s   ngay đ lm cơ s cho các hot đng

</div><span class="text_page_counter">Trang 17</span><div class="page_container" data-page="17">

điu tra, ch không đưc đi đ n khi phát hin ra người ph m ti thì mi quy t   định khi t. Đồng thời lut cũng chưa cho phép quyt định khi t b can ngay ị đồng thời vi khi t v án.

Có dấu hiu ti phm chnh l căn c cần v đ đ khi t v n hnh s. Dấu hiu ti phm đưc xc định trên cơ s những thông tin thu đưc t những nguồn nhất định. Điu lut quy định 6 nguồn thông tin c th lm cơ s xc định có dấu hiu ti phm.

Bằng vic khi t v n hnh s, cc cơ quan Nh nưc có thm quyn ra văn bn xc định có dấu hiu ti phm đ tin hnh cuc điu tra theo t tng hnh s. Theo quy định hin hnh th: Cơ quan điu tra, Vin kim st, To n, B đi biên phòng, Hi quan, Kim lâm, lc lưng Cnh st bin v cc cơ quan khc ca Công an nhân dân, Quân đi nhân dân đưc giao nhim v tin hnh mt s hot đng điu tra trc tip pht hin dấu hiu ti phm có th khi t v n hnh s.

Khi nhn đưc s t gic hay tin bo v ti phm, cơ quan có thm quyn khi t phi kim tra nhằm xc định có dấu hiu ti phm hay khơng v có những căn c đưc khi t v n hnh s hay không, đ ra quyt định khi t hay không khi t v n hnh s.

Khi ra quyt định khi t v n hnh s, cơ quan có thm quyn khi t phi căn c vo mt trong những cơ s đưc nêu  Điu 143 ca B lut t tng hnh s, phân tích, đnh gi đ đi đn những kt lun:

+ Có s vic đã xy ra hay không, thời gian, địa đim, diễn bin s vic… + S vic có đ dấu hiu mt ti phm c th đưc quy định trong B lut hnh s hin hnh hay không ?

</div>