Luận văn thạc sĩ Quản lý tài nguyên và Môi trường: Đề xuất một số giải pháp tăng cường công tác quản lý nhà nước về tài nguyên đất đai trên địa bàn quận Hà Đông - thành phố Hà Nội

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (6 MB, 119 trang )

Trang 1<div class="page_container" data-page="1">

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan những số liệu, kết quả nghiên cứu trong Luận văn này là trung thực và chưa từng được công bố trong bất cứ một cơng trình

khoa học nao trước đây.

Tơi cũng cam đoan mọi tài liệu tham khảo trích dẫn trong Luận văn này đều đã được ghi rõ nguồn gốc.

Tác giả luận văn

Ngô Doan Khánh

</div>Trang 2<div class="page_container" data-page="2">

CẢM ON

“Trong quá trình học tập va rên luyện tại trường Đại học Thủy lợi — Hà

Nội. Được sự nhiệt tình giảng dạy của các thay, các cô trong trường Đại học Thủy lợi nói chung, trong khoa Kinh tế và Quản lý nói riêng đã trang bị cho

tác giả những kiến thức cơ bản về chuyên môn cũng như cuộc sống, tạo chotác giả hành trang vững chắc trong công tác sau nay.

Xuất phát từ sự kính trọng và lịng biết ơn sâu sắc, tác giả xin chân

thành cảm ơn các thầy cơ. Đặc biệt dé hồn thành luận văn tốt nghiệp nay, ngoài sự cố gắng nỗ lực của bản thân, cịn có sự quan tâm giúp đỡ và chỉ bao

tận tình của cơ giáo hướng dẫn PGS.TS. Ngơ Thị Thanh Vân, trường Đại

học Thủy lợi. Xin chân thảnh cảm ơn các thầy cơ phịng Quản lý đảo tạo Đại học và Sau đại hoc, Khoa Kinh tế và quản lý đã giúp đỡ tơi trong q trình

học tập và thực hiện đề tải

“ác giả cũng xin tran trọng cảm ơn sự giúp đỡ nhiệt tỉnh của lãnh dao,

cán bộ Phịng Tài ngun — Mơi trường và Văn phịng đăng ký quyền sử.

dụng đất Quận Hà Đông, các tập thể, cá nhân các phường thuộc Quận HàĐông đã tạo điều kiện cho tác giả thu thập số liệu và những thông tin cầnthiết liên quan để thực hiện nghiên cứu của Luận văn. Cảm ơn các anh chịđồng nghiệp, bạn bè và gia đình đã động viên và giúp đỡ tác gia hồn thành

Luận văn này.

“Trong q trình nghiên cứu, mặc dù đã có sự cố gắng của bản thân,

song do khả năng và kinh nghiệm có hạn, nên luận văn khơng tránh khỏi

thiếu sót ngồi mong muốn, vì vậy tác giả rit mong được quý thầy cô giáo, các đồng nghiệp góp ý để các nghiên cứu trong luận văn này được áp dụng

vào thực tiễn.

Xin chân thành cảm ơn!

“Tác giả luận văn

Agơ Dỗn Khánh

</div>Trang 3<div class="page_container" data-page="3">

MỤC LỤC

MỞ ĐÀU

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIEN VE CÔNG TAC

QUAN LÝ NHÀ NƯỚC VE TÀI NGUYÊN DAT ĐẠI 1

1.1. Đất dai va quan lý nha nước về đất dai trong nền kinh tế thị trường...L

1.1.1. Khái niệm, vai trò và đặc điểm của

1.1.2. Nguyên tắc sử dụng và quản lý dat đai trong nền kinh tế thị trường. 1.2. Nội dung và công cụ trong công tác quản lý Nhà nước vẻ đất dai

1.2. 1. Khái niệm quản lý Nhà nước về đất đai

1.2.2. Ban hành văn bản pháp quy và tổ chức thực hiện

1.2.3. Thực hiện các nghi vụ quản lý Nhà nước về đất dai

Seale

1.2.4. Quan lý, giám sát việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của người sử dụng,

đất „13 1.2.5. Quan lý tài chính về đất dai và thị trường quyền sử dụng đất trong thị trường bat động sản. soe ov ae 14 1.2.6. Thanh tra đất đai, giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tổ cáo và xử lý vi

phạm trong quản lý và sử dụng đất 16

1.3. Đổi mới quản lý, sử dụng đất dai ở Việt Nam trong quá trình chuyển. sang nén kinh tế thị trường... AT 1.3.1. Các mốc đổi mới quản lý Nha nước vẻ đất đai. 17 1.3.2. Chế độ sử dụng một số loại đất hiện nay... “23

1.3.3. Phân cấp công tác quản lý Nhà nước vé đất đai... 28

L4. Các nl inh hưởng đến công tác quản lý nhà nước về tải nguyên đất

đại "= 30

1.4.1. Các nhân tổ khách quan.. 30

1.4.2. Các nhân tổ chủ quan. 31 1.5. Tống quan các nghiên cứu về quản lý Nhà nước về tài nguyên đất dai. 31

KET LUẬN CHƯƠNG I... - - =

</div>Trang 4<div class="page_container" data-page="4">

CHƯƠNG 2: PHAN TÍCH THỰC TRẠNG TRONG CƠNG TAC QUAN LÝ NHÀ NƯỚC VE TÀI NGUYÊN DAT DAI TRONG KHU VỰC QUAN HÀ ĐÔNG - TP. HÀ NỘI... «eo 34, 2.1, Giới thiệu khái quát về tình hình chính trị, kinh tế, xã hội của quận Hà.

2.1.1. Đặc điểm tự nhiên 34

2.1.2. Điều kiện kinh tế ~ xã hội... 35

2.2. Tình hình quản lý và quy hoạch việc sử dụng đắt trên địa bàn Thành Phố

Hà Nội trong thời gian vừa qua 37

2.2.1. Tình hình quan lý và quy hoạch việc sử dung đất 37

2.3. Tình hình quản lý Nhà nước vẻ tài nguyên đất dai tại quận Hà Đông

trong thời gian vừa qua "ám... „41

2.3.1. Bộ máy tổ chức quản lý Nhà nước về đất dai Quận Hà Đông...41 2.3.2. Thực trạng công tác quản lý Nhà nước về đất đai... Ad

2.4, Đánh giá chung về công tác quản lý, sử dụng đất dai của quận 1 2.4.1. Những kết quả dat được. en . 71

2.4.2. Những tổn tại và nguyên nhân của những tổn ta... ...72 KET LUẬN CHƯƠNG 2... « - - TT CHƯƠNG 3: GIẢI PHAP TANG CƯỜNG CONG TAC QUAN LÝ NHÀ. NƯỚC VE TÀI NGUYEN DAT DAI TREN DIA BAN QUAN HA ĐÔNG

</div>Trang 5<div class="page_container" data-page="5">

3.2.2. Các yếu tố chủ quan. : : 182,

3.3. Nguyên tắc dé xuất các giải pháp. 83

3.4. Một số giải pháp nâng cao chất lượng công tác quan ly nha nước về đất

đai trên địa bàn Quận Hà Đông. = = so 84

3.4.1. Các giải pháp về bộ máy tổ chức quan lý đất dai 84 3.4.2. Các giải pháp về công tác quản lý dat đai 84 3.5. Kiến nghị một số giải pháp hỗ trợ. 99 KET LUẬN CHƯƠNG 3 102

KET LUẬN VÀ KIEN NGHỊ

TÀI LIỆU THAM KHAO...

</div>Trang 6<div class="page_container" data-page="6">

DANH MỤC HÌNH

Hình 2.1. Bản đồ quy hoạch sử dụng đất quận Ha Đơng đến năm 2020... 35

Hình 2.2: Cơ cấu đất đai theo đổi tượng quản lý, sử dụng... sone 59

</div>Trang 7<div class="page_container" data-page="7">

DANH MỤC BANG, BIEW

Bảng 2.1: Cơ cấu trình độ cán bộ địa chính Quận và các phường... 2

Bang 2.2: Tổng hợp các dự án thu hồi đất từ 2012 đến năm 2014. sevens 50, Bang 2.3: Tổng hợp các trường hợp quận Hà Đông thu hồi dat do sử dụng đắt vi phạm luật dat đai đến năm 2014. : sess 50 Bang 2.4: Tổng hợp kết quả giao dit nông nghiệp cho các tổ chức... SD Bang 2.5: Tổng hợp kết quả giao đất thực hiện các dự án đến năm 2014... 53

Bảng 2.6: Kết quả cắp GCN quyền sử dụng đắt nông nghiệp. 56 Bảng 2.7: Kết quả cấp GCN quyển sử dung đất ở và vườn liễn kề, Cấp GCN

quyển sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất 6 „5T

Bảng 2.8: Tổng hợp diện tích các loại đất theo địa giới hành chinh . 60

Bang 2.9: Tổng hợp diện tích và cơ cấu dat đai theo đối tượng sử dụng...61

Bang 2.10: Thống kê diện tích đắt dai qua các năm 2010 - 2014. _

Bảng 2.11: Kết quả thực hiện công tắc quản lý tài chính on 5

</div>Trang 8<div class="page_container" data-page="8">

DANH MỤC CÁC CHỮ Vì

Chir viết tắt Chữ day đủ

CNH- HĐH Cong nghiệp hóa - hiện đại hóa

GCN Giấy chứng nhận

GCNQSDD Giay chứng nhận quyền sử dụng đắt

GPMB Giải phóng mat bằngHDND Hội đồng nhân dân

NT Nông thôn mới

QSDĐ. Quyền sử dụng đất

TNHH "rách nhiệm hữu hạn

UBND ‘Uy ban nhân dan

</div>Trang 9<div class="page_container" data-page="9">

MỞ ĐÀU 1. Tính cấp thiết của đề tài

Đất đai là một trong những tài nguyên quan trọng nhất của mọi chế độ

xã hội, dat đai là tư liệu sản xuất đặc biệt. Đối với nông nghiệp, lâm nghiệp, đất dai là yếu tổ khơng thé thay thé cịn đổi với công nghiệp, dich vụ là yếu tổ quan trọng hàng đầu. Dat đai còn là nơi cư trú của din cư, tạo môi trường. không gian sinh tồn cho xã hội lồi người nhưng đất đai có đặc điểm là bị giới hạn về diện tích nên việc sử dụng đất đai cần có sự quản lý chung của

nhà nước. Chính vì vậy, các quốc gia đều quan tâm đến vấn dé quản lý Nhà nước về đất đai, nhằm đảm bảo sự hiệu quả đối với việc sử dụng đất và duy

trì các mục tiêu chung của xã hội.

Quản lý nhà nước về đất đai tốt hay xấu có tác động rất lớn đến nhiều lĩnh vực, nhiều mặt của kinh tế - xã hội, nhất là trong giai đoạn phát triển

nên kinh tế thị trường như: việc thu hút đầu tư ( phụ thuộc vào các quy định

của nha nước, quyền và nghĩa vụ của nhà đầu tư, giá dat, tiến độ giải phóng

mặt bằng...); sự ơn định chính trị - xã hội ( liên quan đến thu nhập, việc làm của người dân, tình hình khiéu kiên, tranh chấp đất dai...). Vì vậy, làm tốt

cơng tác quản lý nha nước về đắt dai có ý nghĩa cực kỳ quan trọng.

“Trong thời ky đổi mới vừa qua, Việt Nam đã có nhiều thay đổi trong quản lý nhà nước về đất đai. Luật đất đai ban hành lần đầu tiên năm 1987, đến nay đã qua 2 lan sửa đổi năm 1998, 2001 và 2 lần ban hành luật mới vào.

năm 1993, 2003. Tuy nhiên, hign nay tình hình diễn biến quan hệ về đất dai xuất hiện những vấn để mới và phức tap hơn cả về lý luận cũng như thực tiễn của công túc quản lý nhà nước về đắt dai vẫn còn nhiều bắt cập, chưa dap

ứng yeu cầu đổi mới của cơ chế thị trường. Chính vì yếu t6 đó nên việc

nghiên cứu thực tiễn quá tình thi hành luật dé từ đó có những đề xuất sử đổi

bổ sung theo hướng phù hợp hơn với những yêu cầu mới là hết sức cần thiết.

</div>Trang 10<div class="page_container" data-page="10">

Công tác quản lý nhà nước về đất đai ở Việt Nam nói chung và tại quận Hà Đơng - TP. Hà Nội nói riêng vẫn bộc lộ nhiều hạn chế yếu kém. ‘Tinh hình vi phạm trong quan lý, sử dụng dat cịn khá phổ biến, Thị trường.

bắt động sản còn yếu và hỗn loạn, tình hình sử dụng lãng phí đất cịn diễn ra

ở nhiều nơi, việc khiếu kiện tập. it dai ln là vấn dé nóng bóng của. xã hội... Bản thân học viên đang theo học ngành kinh tế tài ngun thiên

nhiên vị ơi trường nên có mong muốn dùng những kiến thức đã học để

nghiên cứu, tim hiễu về thực trạng công tác quản lý nhà nước về tài nguyên

đất đai trên địa bàn quận Hà Đông ~ TP. Hà Nội nhằm đánh giá được những. mặt tốt và chỉ ra được những vấn để còn yếu kém, bắt cập và nguyên nhân xây ra sự bat cập đó là do đâu dé từ đó đề xuất những giải pháp nhằm hồn

thiện hơn cơng tác quản lý đất đai tại địa phương. Vì vậy, việc chọn đề

“pé xuất một số giải pháp tăng cường công tác quản lý nhà nước về tài nguyên đất dai trên địa bàn Quận Hà Đơng - TP Hà Nội” có ý nghĩa cả về lý luận và thực 0 „ dip ứng yêuhiện nay trên địa bàn quận Hà Đơng.

2. Mục đích nghiên cứu của dé tài

Dựa trên những cơ sở lý luận và thực tiễn về công tắc quản lý nhà

nước về đất dai, những phân tích và đánh giá thực trạng hoạt động quản lý

đất dai trên địa bàn quận Hà Đông trong thời gian vừa qua, để tài nghiên cứu

nhằm tim ra những giải pháp tăng cường hơn nữa hiệu quả và chất lượng công tác quản lý nha nước về đất đai trên địa bàn quận Hà Đông ~ TP. Hà No

3. Phương pháp nghiên cứu

Ngoài việc sử dụng phương pháp duy vật biện chứng và duy vật lịchsit của triết học Mác - Lênin, quá trình nghiên cứu còn sử dụng các phương.pháp điều tra thực tế, thống kê, so sánh, phân tích, đánh giá.

</div>Trang 11<div class="page_container" data-page="11">

C6 nhiều cách tiếp cận khi nghiên cứu về quản lý dat đai, tuy nhiên, ở đây, học viên chủ yếu tiếp cận vấn đề thiên về giác độ kinh tế trong

hi trường.

tượng và phạm vi nghiên cứu của đề a. Đổi tượng nghiên cứu của dé tài

Luận văn chủ yéu nghiên cứu các nội dung và công cụ sử dụng trong. quản lý nhà nước về đất đai (theo quy định của Luật Đất đai năm 2013), ngoài ra có đánh giá tình hình sử dụng một số loại đất để làm rö hơn về

nhiệm vụ quản lý và một số nội dung khác ảnh hưởng đến công tác quản lý.b, Phạm vỉ nghiên cứu của đề tài

“Chỉ nghiên cứu trong dia quận Hà Đông — TP. Hà Nội, thời gian kể từ khi thực hiện Luật Dat đai (sửa đổi) năm 2003 đến nay, trong đó tập trung vào thời ky từ năm 2009 đến nay: một số số liệu minh hoạ, đánh giá, so sánh có thé lấy ở phạm vi các tỉnh thành hoặc toàn quốc,trong hoặc ngoài các mốc. thời gian trên

5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của dé tài «a, Ý nghĩa khoa học

"Đề tài góp phần hệ thống và cập nhật những vấn đề lý luận cơ bản và gắn với nội dung thực tiễn về nhiệm vụ, vai trò của công tác quản lý nhà nước về tài nguyên đất đai. Những nghiên cứu này có giá trị làm tài liệu tham khảo cho công tác giảng dạy, học tập và nghiên cứu chuyên sâu về công tác

quản lý đất đai

b, Ý nghĩa thực tiễn

Đề xuất các giải pháp mang tính khả thi, là tài liệu tham khảo quan trọng cho cơ quan quản lý đất đai các cấp trong quận, ngồi ra đề tải cũng góp phan tổng kết thực tiễn thi hành Luật va các chính sách dat đai tại cơ sở.

</div>Trang 12<div class="page_container" data-page="12">

6. Kết quả dự kiến đạt được

Kết quả nghiên cứu luận văn có nhiệm vụ đạt được gồm:

- Hệ thống những cơ sở lý luận cơ bản và những yếu tổ ảnh hưởng đến

công tác quản lý ải nguyên đắt đai ti khu vực Quận Hà Đơng — Thành Phó

Hà Nội. Luận văn cũng tổng quan những phương pháp nghiên cứu liên quan

én lĩnh vực của đề tài;

~ Phân tích thực trạng cơng tác quản lý tài nguyên đất đai tại khu vực

Quận Hà Đông ~ Thành Phố Hà Nội trong thời gian 5 năm từ 2010 - 2014.

Qua dé đánh giá, phát huy những kết quả đã đạt được và khắc phục những van dé còn ton tại;

~ Nghiên cứu đề xuất những giải pháp có cơ sở khoa học và thực tiễn, có tính khả thi nhằm nâng cao chất lượng trong công tác quản lý tài nguyên cất đai tại khu vực Quận Hà Đông ~ Thành Phố Hà Nội trong thời gian tới

7. Nội dụng của luận văn

Ngoài phần mở dau, kết luận kiến nghị. luận văn được cấu trúc với 3

chương nội dung chính:

- Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về công tác quản lý nhà nước về tài nguyên đất đai

- Chương 2: Phân tích thực trạng trong cơng tác quản lý nhà nước về tài nguyên đất đai trong khu vực quận Ha Đông ~ TP. Hà Nội.

- Chương 3: Một số giải pháp tăng cường công tắc quản lý nhà nước về tài nguyên đất đai trên địa bàn quận Hà Đông - TP. Hà Nội.

</div>Trang 13<div class="page_container" data-page="13">

CHƯƠNG 1

CO SỞ LÝ LUẬN VA THỰC TIEN VE CÔNG TAC QUAN LÝ NHÀ NƯỚC VE TÀI NGUYÊN DAT DAL

1.1. Sự cần thiết của công tác quản lý nhà nước về đất đai trong nền kinh tế thị trường.

1.1.1. Khái niêm, vai trò và đặc điểm của đất đai 1,111. Khải niệm về đất đai

Trong nền sản xuất, đất đai giữ vị trí đặc biệt quan trọng. Đất đai là điều kiện vật chất mà mọi sản xuất và sinh hoạt đều cần tới. Dat dai là khởi điểm tiếp xúc và sử dụng tự nhiên ngay sau khi nhân loại xuất hiện. Trong

q trình phát triển của xã hội lồi người, sự hình thành và phát triển của mọi

nÈn văn minh vật chất và văn minh tỉnh thần, tắt cả các kỹ thuật vật chất và văn hoá khoa học đều được xây dựng trên nền tảng cơ bản là sử dụng đất đai

Luật đất đai hiện hành đã khẳng định “Dat đai là i nguyên quốc gia vô

cùng quý giá, là tư liệu sản xuất đặc biệt, là thành phần quan trọng hàng đầucủa môi trường sống, là địa bàn phân bố các khu dân cư, xây dựng các cơngtrình kinh tế, văn hố, xã hội, an ninh quốc phịng”. Như vậy, đất đai là điều

kiện chung nhất đối với mọi quá trình sản xuất và hoạt động của con người. Nối cách khác, khơng có dit sẽ khơng có sản xuất cũng như khơng có sự tồn

tại của chính con người. Do vậy, để có thể sử dụng đúng, hợp lý và có hiệu

quả tồn bộ quỹ đất thì việc hiểu rõ khái niệm về đất đai là vô cùng cần thiết.

1.1.1.2. Vai trò của đất đai

At dai là một trong ba nguồn lực chính của at chất cà ự với lao động và vốn,

mọi nền sản xuất ở bat kỳ chế độ xã hội nào. Bat dai là điều kiện a

thiết để thực hiện moi quá trình sản xuất, vừa là chỗ đứng, vừa là địa bản. hoạt động cho tắt cả các ngành sản xuất và mọi hoạt động trong đời sống xã

</div>Trang 14<div class="page_container" data-page="14">

hội. Đối với các ngành nơng ~ lâm ~ thủy sản thì đất dai (bao gồm cả diện

tích mặt nước) là tư liệu sản xuất đặc biệt khơng thé thay thé, nó vừa là tư.

liệu lao động, vừa la đối tượng lao động. Dat dai là chỗ đứng cho các ngành.

khác như công nghiệp, dich vụ, giao thông và là một trong các yếu tố đầu vào. hết sức quan trọng của ngảnh nảy

Đối với đời sống con người nói riêng và của thé giới sinh vật nói chung, đất dai có vai trò hết súc đặc biệt, là địa bản cư ngụ, là nơi duy trì sự sống của con người và sinh vật. Dat đai cùng các yếu tố tự nhiên gắn liền với

nó như nước, khơng khí va ánh sáng là cơ sở để phát triển các hệ sinh thái, là

yếu tố hàng đầu của môi trường sống. Hội nghị Bộ trưởng Môi trường các nước Châu Âu năm 1973 tại Luân Đôn đã đánh giá: “Dat dai là một trong những của cải quý nhất của loài người, nó tạo điều kiện cho sự sống của thực

vật, động vật và con người trên tri đất”

Như vậy, việc quan lý Nhà nước đối với Dat đai là hết sức cần thiết, vừa đảm bảo khai thác tốt tiềm năng dat đai với vai trò là một nguồn lực, lại

vira đảm bảo mục tiêu giữ gin môi trường sống cho toàn xã hội. Quản lý Nhà

nước đối với Đất đai trong nên kinh tế thị trường góp phần hạn chế các anh

hưởng ngoại sinh tiêu cực (ảnh hưởng xấu tới mơi trường)

Đối với Việt Nam, đất nước vẫn cịn gần 70% dân số sống bằng nông. nghiệp, đời sống đang phụ thuộc vào dit dai. Vì vậy, sự quản lý và điều tiết của Nha nước dé đảm bảo én định đời sống tối thiểu cho bộ phận dân cư nay

có yếu tổ sống cịn với con đường CNXH của nước ta

1.1.1.3. Đặc diém của đất dai

Dit dai có đặc điểm rất quan trọng là giới hạn về số lượng nhưng vô hạn về chất lượng, chất lượng này tốt hay xấu là tu thuộc vào sự đầu tư vào đất, nếu qui định thời gian thì sẽ là rào cản cho việc đầu tư.

</div>Trang 15<div class="page_container" data-page="15">

Diện tích đất dai có hạn. Sự giới hạn đó là do tồn bộ diện tích bé mặt của trái đất cũng như diện tích dat đai của mỗi quốc gia, m lãnh thổ bị giới

hạn. Sự giới hạn đó cịn thể hiện ở chỗ nhu cầu sử dụng đắt dai của các ngành

kinh tế quốc dân trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội ngày cảng tăng. Do diện tích đất đai có hạn nên người ta khơng thể tuỳ ý muốn của mình tăng diện tích đất đai lên bao nhiêu cũng được. Đặc điểm này đặt ra yêu cầu quản lý đất đai phải chặt chẽ, quản lý về số lượng, chất lượng đất, cơ cấu đất đai theo mục dich sử dụng cũng như cơ cấu sử dụng đất dai theo các thành phần

kinh tế và xu hướng biến động của chúng để có kế hoạch phân bổ và sử dụng

đất dai có cơ sở khoa hoe. Đơi với nước ta diện tích bình qn đầu người vào loại thấp so với các quốc gia trên thé giới. Vấn dé quản lý và sử dụng đất đai tiết kiệm, hiệu quả và bền vững lại cảng đặc biệt quan trọng.

‘Dat dai được sử dụng cho các ngành, các lĩnh vực của đời sống kinh tế, xã hội. Việc mở rộng các khu công nghiệp, các khu chế xuất, việc mở rộng. các đô thị, xây dựng kết cấu ha ting phát triển nông ,lâm, ngư nghiệp đều phải

sử dụng đất đai. Dé đảm bảo cân đối trong việc phân bổ đất dai cho các ngành, các lĩnh vực, tránh sự chồng chéo và lăng phí, cần coi trọng cơng tác.

quy hoạch và kế hoạch hố sử dụng dat đai và có sự phơi hợp chặt chẽ giữa các ngành trong công tác quy hoạch và kế hoạch hố đất dai,

Dit đai có vị trí tương đối cố định, tinh chất cơ học, vật lý, hoá học va sinh học trong dat không đồng nhất. Do vị trí cổ định và gắn liền với các điều. kiện tự nhiên thé nhưỡng, thời tiết, khí hậu, nước, cây trồng và các điều kiện kinh tế như kết cấu ha ting, kinh tế, công nghiệp trên các vùng, các khu vực. nên tính chất của đất có khác nhau. Vì vậy, việc sử dụng đất đai vào các quá. trình sản xuất của mỗi ngành kinh tế cần phải nghiên cứu kỹ lưỡng tính chất của đất cho phủ hợp. Trong sản xuất nông nghiệp, việc sử dụng dat dai phải

phù hợp với các điều kiện tự nhiên, kinh tế và chất lượng ruộng dat của từng

</div>Trang 16<div class="page_container" data-page="16">

vùng để mang lại hiệu quả kinh tế cao. Để kích thích việc sản xuất hàng hố. trong nơng nghiệp, Nhà nước đề ra những chính sách đầu tư, thuế cho phù hợp với điều kiện đất đai ở các vùng trong nước.

Trong nông nghiệp, nếu sử dụng hợp lý đất đai thì sức sản xuất của nó khơng ngừng được nâng lên. Sức sản xuất của đất đai tăng lên gắn liền với sự. phat triển của lực lượng sản xuất, sự tiến bộ khoa học kỹ thuật, với việc thực hiện phương thức thâm canh và chế độ canh tác hợp lý. Sức sản xuất của đất đai biểu hiện tập chung ở độ phì nhiêu của dat đai. Vì vậy phải được thực hiện

các biện pháp hữu hiệu dé nâng cao độ phi nhiều của dit dai, cho phép nang

suất đất đai tăng lên.

Khi tham gia vào nên kinh tế thị trưởng, đất đai có sự thay đổi căn bản về ‘ban chất kinh tế xã hội: Tir chỗ là tư liệu sản xuất, điều kiện sống chuyền sang la tư liệu sản xuất chứa đựng yếu to sản xuất hàng hoá, phương điện kinh tế của đất trở thành yêu tổ chủ đạo quy định sự vận động của đất dai theo hướng ngày càng,

nâng cao hiệu quả. Đặc biệt trong tình hình hiện nay, giá đất cũng như lợi nhuận

khi đầu tự vào đất tăng cao đã khiển cho tinh trạng tranh chấp, lần chiếm đất dai xảy ra, làm ảnh hưởng đến mọi mặt của đời sống kinh tế xã hội. Trong sản xuất

nơng nghiệp, khí tham gia vào cơ chế thị trường đất dai cũng chứa đựng nguy cơ

quay về sản xuất tự cắp tự túc nếu người sử dụng. dat không đủ năng lực, nếu thị trường bắt lợi kéo.

xuất hằng hoá, việ

đất dai là một động lực quan trọng dé góp phẩn hồn thiện hệ thống thị trường, Hon nữa, đất đai cũng là một nguồn vốn tham gia vào sản sử dụng đất lại rất cẳn có vốn cho nên hình thành thị trường.

quốc gia. Chính vi vậy việc quản lý nhà nước về đất đai là hết sức cần thiết, nhằm phát huy những ưu thế của cơ chế thị trường và hạn chế những khuyết tật của thị trường khi sử dụng đất đai, ngoài ra cũng làm tăng tính pháp lý của đắt đai. (Nguyễn Khắc Thai Sơn, 2007)

</div>Trang 17<div class="page_container" data-page="17">

Tóm lại, việc khai thác những ưu điểm và hạn chế, những khuyết tật của

cơ chế thị trường đặc bit là các quan hệ đất đai vận động theo cơ chế thị trường

thì khơng thé thiếu được sự quản lý của Nha nước với tư cách là chú thé của nền

kinh tế quốc dan, Như vậy Nhà nước thực hiện chức năng quản lý là một đòi hoi khách quan, là nhu cầu tắt yêu trong việc sử dụng đất đa. Nhà nước không cị quản lý bằng công cụ pháp luật, các công cụ tải chính mi Nhà nước cịn kích thích, khuyến khích đối tượng sử dụng đắt hiệu qua bằng biện pháp kinh tế. Biện pháp kinh tế tác động trực tiếp đến lợi ích của người sử dụng đất và đây là một

biện pháp hữu hiệu rong cơ chế thị trường, nó làm cho các đối tượng sử dụng đất có hiệu quả hơn, làm tốt cơng việc của minh, vừa bảo dim được lợi ích cá

nhân cũng như lợi ích của toàn xã hội

1.1.2. Nguyên tắc sử dụng và quản lý dat dai trong nền kinh tế thị trường. Nguyên tắc quản lý Nhà nước về đất đai là những tiêu chuẩn về hành vi mã các cơ quan quản lý Nhà nước và các chủ sử dung dat phải tuân thủ

trong quá trình quản lý, sử dụng.

“Theo Luật đất dai 2013, quản lý Nhà nước về đất đai có các nguyên tie sau:

1.1.2.1. Bảo dam sự quản lý tập trung, thong nhất của Nhà nước.

Tir vai trò của dat dai đối với nén kinh tế, xã hội cho thay việc Nha nước. thống nhất quản lý về dat đai là cần thiết. Điều đó sẽ đảm bảo cho việc duy trì các mục tiêu chung của cả xã hội. Từ xưa tới nay, 6 tắt cả các quốc gia trên thé giới, Nhà nước đều thực hiện quản lý tập trung thống nhất về đất đai.

Luật đất đại 2013 của nước CHXHCN Việt Nam (sau đây gọi tắt là

Luật Bat đại 2013) ghỉ: “Nha nước thực hiện quyền đại diện chủ sở hữu toàn dân về đất dai và thống nhất quản lý Nhà nước về đất dai

Quyền quan lý tập trung thống nhất của Nhà nước được thực hiện theo.

luật pháp và được thé hiện trên nhiều mặt như: Đại diện chủ quyển quốc gia về lãnh thổ, quyền giao đất hoặc cho thuê đắt đổi với các tổ chức hộ gia đình,

</div>Trang 18<div class="page_container" data-page="18">

cá nhân trong và ngoài nước, quyền định giá đất, điều tiết thu nhập từ đắt dai, quyền kiểm tra, giám sắt việc sử dụng đất và xử lý vi phạm Pháp luật đất dai

Để đảm bảo quyền quản lý tập trung thống nhất của Nhà nước về đất đai thì Nhà nước phải nắm và sử dụng tốt các công cụ quản lý cũng như các.

phương pháp quản ly thích hợp. Nếu sử dụng tốt công cụ quản lý và phương

pháp quan lý thì quyền quản lý tập trung thống nhất của Nhà nước được duy

trì ở mức độ cao,

Đảm bảo kết hợp quyền sở hữu và quyền sử dụng đất đai:

Điều 5 Luật Đất dai 2013 ghi: “Dat đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hitu,, và “Nha nước trao quyền sử dụng đất cho người sử dụng thơng qua hình thức giao dat, cho thuê dat, công nhận quyền sử dụng i với người dang sử dụng dat ôn định; quy định quyền và nghĩa vụ của.

người sử dụng đất,,

8 toàn dân. Dat dai là Nhu vậy, ở nước ta, quyền sở hữu dat đai thuộc

chủ sở hữu và

tải sản chung của tắt cả mọi người, Nha nước là người đại điện

thống nhất quản lý toàn bộ đất đai.

1.1.2.2. Đảm bảo sự két hợp hài hỏa các lợi ích

Đất dai phản ánh mối quan hệ về lợi ích giữa cá nhân, tập thé va cộng. đồng xã hội. Dat dai là yếu tố đầu vào quan trong của sản xuất. Vì vậy, trước. hết phải đảm bảo lợi ích của người sử dụng đất. Mặt khác đất dai là tai sản

quốc gia vì vậy nó phải đảm bảo lợi ích chung của xã hội. Kết hợp hải hịa ba lợi ích tức là chúng ta phải chú ý đồng th ba lợi ich đó khơng để lợi íchnày Kin át hoặc triệt tiêu lợi ích khác. Việc đảm bảo hai hịa ba lợi ich được

thực hiện thông qua công tác quy hoạch, chính sách tải chính về dit và các cquy định về quyền và nghĩa vụ của Nhà nước và người sử dụng đất

1.1.2.3. Tiết kiệm và hiệu quả

Đây là một trong những nguyên tắc cơ bản của quản lý kinh tế bởi vì bat cứ một hoạt động nào dù là kinh tế hay phi kinh tế đều cần phải được.

thực hiện trên cơ sở tiết kiệm và hiệu quả.

</div>Trang 19<div class="page_container" data-page="19">

Đất dai là nguồn lực quan trọng, là điều kiện tồn tại cơ bản của cả xã hội, mặt khác, chúng ta đều biết đắt đai có giới hạn về mặt diện tích, trong

khi đó nhu cầu sử dụng đất cho các mục đích ngày cảng tăng lên cho nên đắt

dai ngày cảng trở lên khó khăn và hạn hẹp. Điều nảy cảng cho chúng ta thấy ý nghĩa của việc sử dụng dat tiết kiệm và hiệu qui

Ngun tắc này địi hỏi cơng tác quản lý Nhà nước về đất đai phải làm tốt công tác quy hoạch phân bổ đất dai phù hợp với yêu cầu của từng thời kỳ phát triển kinh tế xã hội, bên cạnh đó, phải quy định cụ thé về chế độ sử dụng

các loại đất, đồng thời tổ chức quản lý, giám sát tốt việc sử dụng đất để đảm

bảo tính hiệu quả.

1.2. Nội dung và cơng cụ trong công tác quản lý Nhà nước về đất dai 1⁄2. 1. Khái niệm quản lý Nha nước về đất đai

‘Theo Luật đắt đai năm 2013, quản lý Nhà nước theo nghĩa rộng có thể

diễn đạt như sau:

Quan lý Nhà nước về đất dai là toàn bộ hoạt động của các cơ quan

trong bộ máy nhà nước ta căn cứ vào cơ sở pháp luật để điều chính các nội

dung quản lý đất dai từ Trung ương đến địa phương trong việc phát sinh, thay đổi và chấm dứt quan hệ đất dai; điều chỉnh các hành vi của các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân sử dụng dat hướng tới mục dich bảo vệ quỹ dat đai trên toàn quốc, giữ gìn, tơn tạo, quản lý, sử dụng đất đai có hiệu quả theo định hướng.

của Nhà nước

‘Quan lý Nhà nước về đất dai có thé có nhiều nghĩa khác nhau tại các

nước khác nhau. Quản lý nha nước về đất đai có thé đồng nghĩa với quản lý đất đai, tập trung vào cách thức Chính phủ xã dựng và thực hiện các chính

sách đất đai và quản lý dat đai cho tất cả các loại dat không phân biệt quyền. sử dụng đất. Cụ thể hơn, đây là quá trình Nhà nước quản lý dat đai thuộc sở hữu của Nhà nước và giao đất cho các mục dich sử dụng khác nhau,

</div>Trang 20<div class="page_container" data-page="20">

Như vậy, có thé xác định khái niệm quán lý Nhà nước đối với đất dai ở

nước ta như sau: “Quan lý nhà nước đối với đất dai là sự tác động liên tục, có

định hướng mục tiêu của bộ máy Nhà nước lên đối tượng sử dụng đất, nhằm thực hiện mục tiêu chung dé ra trong những điều kiện và môi trường kinh tế nhất định, trên nguyên tắc cao nhất Nhà nước là đại điện sở hữu toàn dân về đất đai trực tiếp tham gia vận hành thị trường, dé thực hiện quyền về kinh tế

của sở hữu và các chức năng khác của Nhà nước. Khai thác, sử dụng hợp lý,

hiệu quả nguồn tài nguyên đất đai, đồng thời có biện pháp bảo vệ đất và môi

trường sống theo hướng sử dụng bén vững quỹ đất. Quản lý nhà nước về da đai đô thị nhằm phân bổ tài nguyên đất đai đúng quy hoạch, kế hoạch sử

dụng đất đây đủ, khoa học, hợp lý và đạt hiệu quả kinh tế cao, xây dựng phát triển đơ thị theo hướng tồn diện, hiện đại, văn minh, tăng cường sức cạnh tranh của đô thị trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế, đồng thời khai thác. được thế mạnh của đất đai đô thị là có giá trị kinh tế cao, có thể tạo ra nguồn. vốn đầu tư lớn cho quá trình phát triển của đô thị”

1.2.2, Ban hành văn bản pháp quy và t6 chức thực hiện

ay chính là q trình Nhà nước sử dụng công cụ pháp luật trong quản

lý. Nha nước dùng pháp luật để thực hiện quyền cai trị của mình, bằng cách

tác động vào ý chi của con người dé điều chỉnh hành vi của họ.

Luật pháp là công cụ cho các cơng cụ quản lý khác, các chính sách chế

49 của Nhà nước thực hiện có hiệu quả hơn.

Đất nước ta đang từng bước chuyên sang nén kinh tế thị trường, diễn

biến quan hệ về đất đai xuất hiện nhưng vấn đề mới và phức tạp đỏi hỏi lý luận cũng như thực tiễn phải tiếp tục được bổ s ing, hịa thiện. Vì vậy, cơng tác ban hành văn bản pháp quy luôn được quan tâm hàng đầu.

Tuy nhiên, để pháp luật đi vào cuộc sống và phát huy hiệu quả, cần tổ chức tốt công tác tuyên truyền phé biến pháp luật đến mọi đối tượng trong xã

</div>Trang 21<div class="page_container" data-page="21">

hội, bên cạnh đó việc thực thi pháp luật cũng cần được quan tâm, phải kiên quyết xử lý những đối tượng vi phạm cả trong quản lý và sử dụng đất.

'Nội dung này bao gồm việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật về

quan lý sử dụng dat, tuyên truyền phổ biến đến mọi đối tượng quản lý, sử dụng dat và tô chức thực hiện các văn bản đó. Tham quyền ban hành văn ban pháp quy trong quản lý Nha nước về đất đai của cắp dưới thường được quy. định trong văn bản pháp quy của cấp trên. Đồng thời cũng nghiêm cấm việc. các cơ quan quản lý cấp dưới ban hành trái hoặc có thêm các quy định khác

so với các văn bản của cấp trên.

Những nội dung thuộc thẳm quyền ban hành của Chính phủ được quy định rõ trong Luật và những nội dung thuộc thẳm quyền ban hành của cấp.

tỉnh được ban hành trong nghị định của Chính phủ. Theo các văn bản thi

hành Luật Dat dai 2013, cấp tỉnh quy định về một số nội dung trên địa bàn

tinh như: Giá đất hàng năm trên cơ sở khung giá của Chính phủ, hạn mức

giao đất ở mới và han mức công nhận đất 6; suất đầu tư đối với các dự án;

quy định quản lý một số loại đắt như nghĩa địa, đắt tôn giáo, tín ngưỡng.

1.2.3. Thực hiện các nghiệp vụ quản lý Nha nước về đắt dai

1.2.3.1. Xúc định địa giới hành chính, lập và quản lý hỗ sơ địa giới hànhchính

Các nội dung cụ thể bao gồm công tác hoạch định và phân định đường địa giới hành chính các cắp (quốc gia, tỉnh, huyện, xã), cắm mốc địa giới, lập. ban dé địa giới hành chính các cấp và lập ban đồ hành chính các cấp. Cơng

tác phân định biên giới quốc gia không chỉ thực hiện trên đất liễn mà phảichú ý trên các vùng biển và hai dio, vi đây là bộ phận hết sức quan trọng của

lãnh thé mỗi nước.

Công tác hoạch định va phân định địa giới hành chính các cấp tỉnh,

huyện, xã cũng hết sức quan trọng, việc phân định không đảm bảo rất dễ nảy

</div>Trang 22<div class="page_container" data-page="22">

sinh tranh chấp về địa giới, việc chia tách, sắp nhập các đơn vị hành chính

các khơng mang tính chiến lược sẽ gây ra những lãng phí rất lớn cho

ấp

xã hội và ảnh hưởng đến sự phát triển của chính đơn vị đó.

Các quy định về lập và quản lý hỗ so địa giới hành chính, mốc địa giới hành chính được quy định tại điều 17 Luật Bat dai năm 2013:

~ Đo đạc, lập bản đỗ địa chính; thống kê, kiểm kê dat dai; đánh giá phân loại đất; xây dựng hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu đất đai: Để nắm được số lượng, chất lượng đất đai, Nhà nước phải tiến hành điều tra, khảo sát,

do đạc để nắm được quỹ đất theo từng loại dat và từng loại đối tượng sử dụng

đất. Bản đồ địa chính là bản đồ chi tiết phản ánh hiện trạng sử dụng đất, trên

46 vừa thé hiện các yếu tổ kĩ thuật về thửa đất như hình thé, vị trí (loa độ), điện tích, kích thước các cạnh lại vừa thể hiện các yếu tổ xã hội như chủ sử. dụng dat, mục đích sử dụng dat, tình trạng pháp lý về quyền sử dụng đối với thửa dat, tinh trạng quy hoạch.

~ Thống kê, kiểm kê đất đai cung cấp số liệu về thực trạng sử dụng dat

tại một thời điểm nhất định trong năm, qua đó cho biết cơ cấu đất dai về loại

đất cũng như đối tượng sử dụng đất, đây là nguồn số liệu giúp cho cơng tác

đánh giá tỉnh hình quản lý sử dung, mức độ thực hiện quy hoạch để từ đó có

biện pháp bổ sung, chấn chỉnh kịp thời những lệch lạc so với định hướng sử dụng đất ở tầm vĩ mô và dài hạn. Điều 53 Luật Dit dai 2013 quy định cụ thể về công tác thống kê, kiểm kê đất đai.

- Đánh giá phân hạng đất là đánh giá về mặt chất lượng đất thơng qua

việc phân tích tính chat lý hóa đất, đánh giá các điều kiện tự nhiên xã hội anh

hưởng đến việc sử dụng đất (chủ yếu khả năng sử dụng trong Nơng nghiệp). ~ Xây dựng hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu đắt đai là việc thiết lập ban. đầu và cập nhật biến động hệ thống hồ sơ ở dang giấy và dạng số về toàn bộ. nguồn lực dat dai, tình hình phân bổ sử dụng, tinh trạng pháp lý trong quản lý

</div>Trang 23<div class="page_container" data-page="23">

và sử dung dat, thông tin về người sử dung đất, nhằm mục đích phục vụ cơng, tá“nu, quản lý, hoạch định chính sách

1.2.3.2. Quy hoạch và kế hoạch sử dụng đắt

= Quy hoạch dat dai là sự tính toán, phân bé dat đai một cách cụ thé ve số lượng, chất lượng, vị trí, khơng gian trên cơ sở khoa học nhằm phục vụ cho các mục đích kinh tế, xã hội. Kế hoạch hóa đất đai là sự xác định các chỉ tiêu về sử dụng đắt đai, các biện pháp và thời hạn thực hiện theo quy hoạch

đất đai

- Trong công tác quản lý đắt đai, quy hoạch, kế hoạch hóa là một cơng

cụ hết sức hữu hiệu, nhất là trong nền kinh thể thị trường. Nó giúp cho việc

quan lý đất đai và các nguồn tải nguyên thiên nhiên khác một cách tiết kiệm, có hiệu quả, giữ gìn cảnh quan mơi trường. Quy hoạch cịn là cơng cụ để phân bỗ nguồn lực (kể cả vốn, lao động và công nghệ) đồng đều ở các vùng.

trong cả nước.

~ Quy hoạch dai hạn về đất đai được công bố sẽ giúp các nhà đầu tư

chủ động hơn trong việc hoạch định chiến lược kinh doanh của mình.

- Thơng qua cơng cụ quy hoạch, Nhà nước sẽ góp phan điều tiết cung, cầu một số loại dat trên thị trường sơ cap của thị trường bắt động sản.

- Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được duyệt là căn cứ và là điều kiện bắt buộc để thực hiện việc thu hồi dat, giao đắt, cho thuê dat, chuyển mục đích sử dụng đất. Quy hoạch là công eu quản lý khoa học vi trong công tác lập quy hoạch phải đảm bảo tính thống nhất, tính đồng bộ, tính khoa học

và tỉnh dự báo. Một quy hoạch tốt cần đảm bảo tính chiến lược và tính thực thi, Trong cơng tác thực thi cần tn thủ theo các nội dung đã quy hoạch, han

chế tối đa việc điều chỉnh bổ sung.

~ Quy hoạch, kế hoạch là công cụ quan trọng của quản lý, tuy nhiên

không được lạm dụng quy hoạch, kế hoạch hóa nếu khơng sẽ rơi vảo tỉnh

</div>Trang 24<div class="page_container" data-page="24">

trạng hành chính hóa các quan hệ về đất dai, điều nay trái với sự vận động kinh tế thị trường.

- Luật Đất đai 2013 từ điều 21 đến điều 30 đã quy định đầy đủ về

nguyên tắc, căn cứ, nội dung, trách nhiệm lập và thâm quyền phê duyệt quy hoạch, kế hoạch sử dụng dat, ngồi ra cịn quy định việc cơng bố thực hiện va điều chỉnh quy hoạch.

~ Ngồi quy hoạch sử dụng dit, cịn có các quy hoạch khác hỗ trợ cho công tác quản lý Nhà nước về đất đai như quy hoạch tông thể kinh tế xã hội,

quy hoạch ngành, quy hoạch ving, quy hoạch xây dựng đô thị và khu dân cư.

nông thôn.

1.2.3.3. Giao đất, cho thuê đất, chuyển mục dich sử dung đắt, thu hoi đất

~ Giao dit và cho thuê đất là những hình thức Nhà nước giao quyển sử dụng đất cho người sử dụng dat. Chuyển mục đích sử dụng đất và thu hồi đắt

là việc Nhà nước thực hiện quyền định đoạt của mình đổi với dit dai, Nhà

nước cho phép chủ sử dụng đất chuyển từ mục đích sử dụng nảy sang mục

lích sử dụng khác hoặc thu hồi của chủ sử dụng này để giao cho chủ sử dụng

khác hay sử dụng vào mục đích cơng cộng. Việc giao quyền sử dụng dat được.

đi kèm với một số cơng cụ quản lý khác, đó là hạn mức đất va thời hạn sử ‘dung đối với từng loại đắt và từng nhóm chủ thể sử dụng đất

~ Việc thu hồi đất của Nhà nước chỉ thực hiện trong một số trường hợp nhất định như thu hồi để sử dụng vào mục đích cơng cộng, khu din cư nơng

thơn, quỹ đất phát triển đô thị, khu công nghiệp, khu công nghệ cao, khu chếxuất hoặc các dự án phát triển kinh tế thuộc nhóm A, hoặc trường hợp vi

phạm trong quá trình sử dụng đắt... Các trường hợp thu cịn lại áp dụng hình

thức tự thỏa thuận giữa các đối tượng sử dụng đất (về bản chất là chuyển. nhượng quyển sử dụng đấu. Trong một số trường hợp đặc biệt, khẩn cấp, Nha nước có thể áp dụng hình thức trưng dụng đất.

</div>Trang 25<div class="page_container" data-page="25">

~ Từ điều 31 đến điều 45 Luật Dat dai 2013 quy định chỉ tiết về việc. giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng dat, thu hồi đất và trưng dụng đất

1.2.3.4. Đăng ký đất dai, cấp GCN QSD đất

ia người sử dụng dat. Sau khi it, thuê đất, nhận chuyển QSD ~ Đăng ký đất đai là quyền và nghĩa vụ.

phát sinh quyền sử dụng đất (được giao da

đất...), hoặc có nững thay đổi trong sử dụng đất thi người sử dụng phải đăng. ký với cơ quan Nhà nước để được công nhận quyền sử dụng đắt hợp pháp và

lâm thủ tục cấp GCN QSD đất.

- GCN QSD đất là chứng thư pháp lý xác nhận quan hệ hợp pháp giữa

Nha nước với người sử dung đất. Được cấp GCN là quyền đầu tiên của người sử dụng dat, là cơ sở dé thực hiện các quyền khác của người sử dụng dat, la căn cứ để giải quyết các tranh chấp về quyền sử dụng đất. GCN QSD đất

cũng là điều kiện để giao dịch trên thị trường

~ Từ điều 46 đến điều 52 Luật Đất đai 2013 quy định chỉ tiết về đăng.

ký đất dai và cấp GCN QSD dit.

1.2.4. Quản lý, giảm sát việc thực hiện quyền và nghĩa vu của người sử dung đắt

Đây là nội dung hết sức quan trọng, nó dién ra thường xuyên, liên tục, phản ánh các vận động chủ yếu của quan hệ về đất đai trong thị trường.

Để thực hiện nội dung này, trước hết phải ban hành hệ thống văn bản. pháp quy về quyền hạn và trách nhiệm của Nhà nước, quyển và nghĩa vụ của

người sử dụng đất, quy định các tha tục hành chính về quản lý sử dụng dat và

các chế tài xử lý vi phạm.

Về quyền và nghĩa vụ của người sử dụng dat không chỉ được quy định. trong Luật Bit dai mà còn được quy định trong các văn ban luật khác như Bộ

Luật Dân sự, Luật Nha ở, Luật Kinh doanh bit động sản.

</div>Trang 26<div class="page_container" data-page="26">

Luật Dat đai 2013 đã có 17 điều, từ điều 105 đến điều 121 quy định về quyền và nghĩa vụ chung cũng như quy định chỉ tiết quyền và nghĩa vụ của các nhóm đối tượng sử dụng dat, Về các thủ tục hảnh chính trong quản lý sử dụng đất được quy định từ điều 122 đến điều 131

Theo luật hiện hành, tuy giữa các nhóm đối tượng sử dụng đất khác

nhau thi có quyển và nghĩa vụ khác nhau, nhưng nhìn chung, người sử dụng

đất có các quyền và nghĩa vụ cơ bản sau:

Người sử dụng dat có các quyền chung như: được cắp GCN QSD dat; được hưởng kết quả đầu tư trên đất; được Nhà nước bảo hộ khi bị người khác. xâm phạm đến quyền sử dụng đất của mình; được khiếu nại, tố cáo, khởi kiện về những hành vi vi phạm quyền sử dụng đất và những hành vi khác vi phạm pháp luật về đất đai.

Ngoài ra, người sử dụng đất cũng có quyền: chuyển đổi, chunhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho quyển sử dụng đất; quyển

thé chấp, bảo lãnh, góp vốn bằng quyền sử dụng đất; quyền được bôi thường.

khi Nhà nước thu hồi đất

Về nghĩa vụ, người sử dụng đất có các nghĩa vụ chung sau đây dung đất đúng mục đích, đúng quy định vé chế độ sử dụng đất và các quy

định khá áp luật; đăng ký quyền sử dụng đất, làm đầy đủ thủ tục khicủa phthực hiện các quyền của mình; thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính; thực hiện

các biện pháp bảo vệ đất, bảo vệ môi trường; không làm tổn hại đến lợi ích

hợp pháp của người sử dụng đất có liên quan

Quan ty tài chính về đắt dai và thị trường quyền sử dụng đắt trong

thị trường bắt động sản

1.2.5.1. Quản lý tài chính về đắt dai

‘Quan lý tài chính về đất đai là việc sử dụng hệ thống cơng cụ tài chính như giá đất, thuế, tiền thuê đất, nhằm điều tiết các quan hệ về đất đai để đạt mục tiêu trong quản lý.

</div>Trang 27<div class="page_container" data-page="27">

Quan lý tài chính về đất đai là cơng cụ hết sức hữu hiệu trong nền kinh.

hi trường, có tác dụng kích thích việc sử dung đất tiết kiệm và có hiệu quả.

Chính sách ưu đãi về thuế hay tiền th đất sẽ có tác dụng khuyến khích hay hạn chế trong đầu tư, qua đỏ sẽ có tác dụng phân phối nguồn lực của xã hội.

Trong hệ thống tài chính về dat đai, yêu tổ cơ bản là giá dat, theo lý luận của Mác, giá đất là giá trị của địa tô trên tỷ suất lợi nhuận của sản xuất kinh doanh trên dat, giá đất phản ánh khả năng sinh lợi từ hoạt động kinh tế trên đất

và nó quyết định giá cho cả những loại dit khơng có hoạt động kinh tế. Trong

thực tế, giá đất còn bị ảnh hưởng bởi sự kỳ vọng vào khả năng sinh lợi trong

ig tương tự như giá cổ phiếu trén thị trường chứng khoản).

kỳ quốc gia nào cũng tồn tại hai hệ thống giá: một là giá do

Nhà nước quy định, dùng để điều chỉnh quan hệ kinh tế giữa Nhà nước và

người có quyền đối với đất (sở hữu đất); hai là giá hình thảnh trên thị trường. trong mối quan hệ về đất đai giữa những người có quyền về đất đai hoặc là giữa người có quyền về đất và người sử dụng đất, giá nay phụ thuộc vào quan

hệ cung cầu trên thị trường. Một nền kinh tế ôn định, hai hệ thống giá này sẽ

tương đương nhau va phan ánh chân thực giá đất.

Điều 36 Luật Đất đai 2013 và các Nghị định 44/2014/NĐ-CP và “Thông tư 36/2014/TT-BTNMT quy định chỉ tiết về nguyên tỷ

xác định giá và khung giá các loại da

. phương pháp

theo quan điểm kinh tế học hiện đại, thuế đất là khoản thuế của

chính phủ đánh vào địa tơ tức là đánh vào chủ sở hữu dit, Nước ta, Nhà nước

là đại diện chủ sở hữu đất nên thuế chỉ đánh vào một số đối tượng được

hưởng các quyền lợi như là chủ sở hữu đất, chủ yêu là cá nhân, hộ gia đình,

tập thể khơng thuộc diện th đất (không phải nộp tiền sử dụng đắt).

Tiên thuê it; đơn giá thuê đất (khoản tiền thuê trên I đơn vị diện tích,

trong 1 năm) chính là địa tơ ma người sử dụng phải trả cho Nhà nước.

‘Don giá thuê dat là yêu t6 chi phí cầu thành nên giá thành sản phẩm hang

hóa, dich vụ nên nó ảnh hưởng đến sức cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường,

</div>Trang 28<div class="page_container" data-page="28">

‘Theo quy định hiện hành, dang có sự khác nhau giữa hộ gia đình, cánhân, tổ chức trong nước với người Việt Nam định cư ở nước ngoài, cá nhân,

tổ chức nước ngoài trong việc trả tiền thuê đất.

Nghị định 46/2014/NĐ-CP quy đỉnh cụ thể việc cho thuê đất và đơn giá thuê đắt đối với các đối tượng

1.2.5.2. Quản lý thị trường quyén sử dụng đất trong thị trường bất động sản

Khi quyển sử dụng dat trở thành hàng hóa thì việc tạo lập va quản lý thị trường là điều kiện bắt buộc. Thị trường phát triển sẽ đảm bảo cho quyền sử dụng đất chuyển thành hing hóa một cách thuận lợi, lúc đó đất đai thực sự. trở thành nguồn vốn quan trọng cho phát triển kinh tế xã hội.

Quan lý thị trường quyền sử dụng đất là việc Nhà nước tạo lập khung. pháp lý, sử dụng các công cụ vĩ mô như quy hoạch, tải chính để điều tiết thị trường và đảm bảo các điều kiện dịch vụ công như cung cấp thông tin, tư

định hướng thị trường phát triển lành mạnh.

Thi trường quyền sử dụng đất là bộ phận không thể thiểu trong thị trường bat động sản. Dat đai là yêu tố gắn liễn với bắt động sản, như vậy, về bản chat thi trường quyền sử dụng đất cũng chính là thị trường bat động sản

Phat triển thị trường quyền sử dụng đất nói riêng va thị trường bất động sản nói chung có tim quan trong đặc biệt đối với hoạt động của các doanh nghiệp. Luật Dat đai 2013 (từ điều 61 đến điều 63) quy định cụ thể về quyền sử dụng đất trong thị trường bat động sản và quản lý thị trường quyền sử dụng đất.

1.2.6, Thanh tra đắt đủ, giải quyết tranh chấp, khiễu nại, tố cáo và xứ lý vi phạm trong quân lý và sử dụng đắt

Day là nội dung thé hiện chức năng kitra, giám sát của Nhà nước

đối với quản lý sử dụng đất.

</div>Trang 29<div class="page_container" data-page="29">

Thanh tra đất đai nhằm đảm bảo cho việc quản lý, sử dụng đất được.

tuân thủ theo đúng pháp luật. Q trình thanh tra, kiểm tra ngồi việc pháthiện các sai phạm để xử lý cịn có tác dụng chắn chỉnh lệch lạc, ngăn ngừanhững sai phạm có thể xảy ra

Giải quyết khiếu nại, tổ cáo là việc các cơ quan chức năng giải quyết các kiến nghị của cá nhân, tập thể hoặc tổ chức trong trường hợp không chấp thuận quyết định hành chính hoặc hành vi hành chính của cơ quan quản lý

Nha nước hoặc tổ cáo những sai phạm trong quản lý, sử dụng đắt.

“Xử lý vi phạm là biện pháp giải quyết của cơ quan Nhà nước khi có. hành vi vi phạm trong quản lý và sử dụng đất. Xử lý vi phạm có thé bằng biện pháp hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.

‘Tur điều 132 đến điều 144 Luật Dat đai 2013 quy định cụ thể về công. ip, khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm trong.

tác thanh tra, giải quyết tranh clquản lý va sử dụng đất.

1.3. Đổi mới quản lý, sử dụng đất đai ở Việt Nam trong quá trình chuyển sang nền kinh tế thị trường.

1.3.1. Các mốc déi mới quản lý Nhà mước về đất đai

Nước ta là một nước nông nghiệp nên van dé quản lý dat đai gắn với

sự ra đời của Nhà nước từ thời phong kiến đến thời kỳ Nhà nước bảo hộ

thuộc Pháp, chính quyền Ngụy tại m Nam Việt Nam cũng như Nhà nướcViệt Nam tir sau Cách mạng Tháng Tám. Tuy nhiên, ở đây chúng ta chỉ tập

trung phân tích các mốc đổi mới về quản lý sử dụng đắt đai ở Việt Nam trong

quá trình chuyển sang nền kinh tế thị trường. 13.1.1. Thời kj trước Luật Bat dai năm 1987

Sau Cách mang tháng Tám năm 1945, đặc biệt là sau thời kỳ cải cách

ruộng đất 1953 - 1956, chính quyền cách mang đã tịch thu ruộng đất của địa chủ chia cho nhân dân. Đền năm 1959 ~ 1960, Đảng va Nhà nước vận động

toàn dân hưởng ứng phong trào hợp tác hóa, đại bộ phận nhân dân đã đồng.

</div>Trang 30<div class="page_container" data-page="30">

góp ruộng đất vào HTX. Công tác quan lý đất đai thời kỳ này chủ yếu là nắm. quỹ đất phục vụ xây dựng kế hoạch sản xuất của các HTX và tập đoàn. sản xuất.

‘Tai miễn Nam, sau khi thống nhất đắt nước, Nha nước thực hiện cl sách xóa bỏ các hình thức tu hữu dat đai của ting lớp địa chủ và tư sản, ruộng. đất được tịch thu va giao cho các tập đồn sản xuất, đưa nơng dân vào làm ăn.

tập thé. Một số hộ chưa có hoặc khơng có điều kiện vào tập đồn vẫn tiếp tục sử dụng dat theo hình thức cá thể.

Năm 1980, có hai văn bản quan trọng đánh dấu cho những quan hệ

mới về đất đai cũng như việc quan lý sử dụng đất. Văn bản thứ nhất là Hiến pháp năm 1980, đã khẳng định: “dat đai thuộc sở hữu toàn dân,... Văn bản thir hai là Quyết định số 201/CP ngày 01/7/1980 của Hội đồng Chính phủ về việc *Thống nhất quản lý ruộng đất và tăng cường công tác quản lý ruộng đất

trong cả nước,.. Đây được coi là văn bản đầu tiên quy định chế độ thống nỉ quản lý đất đai trong cả nước sau khi đất nước thống nhất. Quyết định 201 đã

quy định khá day đủ về các nội dung quản ly nha nước. đai cũng như. trách nhiệm quản lý của các cắp chính quyền và cơ quan chun mơn tham mưu về lĩnh vực đất dai

1.3.1.2. Thời kỳ thực hiện Luật Đắt dai năm 1987 và Luật ĐẤt dai năm 1993

(từ 1988 ~ 2003)

Ngày 22/12/1987, Luật Dai dai đầucủa nước ta được Quốc hội

thông qua. Sự ra đời của Luật Bat dai đã đánh dấu mốc quan trọng trong công tác quản lý sử dụng đất, đó là các quan hệ về đất đai đã được luật hóa

Những nội dung cơ bản của Luật Đất dai 1987 là: đất dai thuộc sở hữu toàn dan do nhà nước thống nhất quản lý; nha nước giao đất cho tổ chức, tập

pháp tạm thời được cấp GCN QSD đất; quy định chế độ quản lý đất đai thể, cá nhân sử dụng lâu dài ôn định hoặc có thời hạn; người sử dụng

</div>Trang 31<div class="page_container" data-page="31">

(trong đó có 7 nội dung quản lý nha nước về đất dai) va chế độ sử dụng đất (gồm 5 loại đấu; quy định về quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất;

ngồi ra Luật cịn quy định nghiêm cấm việc mua bán (thực chất là chuyển

nhượng), phát canh thu tô (thực chất là cho thuê dat).

Điểm mới về chính sách đất đai của Luật Dat dai 1987 là bên cạnh. việc giao đất cho tập thé thi nhà nước cịn giao đắt nơng nghiệp cho cá nha sử

dụng én định lâu dài. Tuy nhiên, chủ trương nay cũng chưa thực hiện được.

Đến năm 1988, Nghị quyết 10 của Bộ Chính trị về đổi mới cơ chế quản lý

kinh tế mới cho phép thực hiện giao khốn ruộng cho hộ gia đình xã viên

HTX, Đây được coi là sự "cởi trói” cho người nơng dân. Việc giao quyền cho

người sử dụng, mặc dit chưa hoàn thảnh, nhưng cũng đã giải phóng sức sảnxuất, tạo ra sự phát triển kỳ diệu trong ngành nông nghiệp trong những nam

sau đó và tạo tiền để cho sự ra đời của Nghị định 64/ND-CP của Chính phủ về giao đất nơng nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân sử dụng lâu dài.

Sau khi có Luật và các văn bản pháp quy dưới luật, công tác quản lý

nhà nước v đất dai được chứ trọng và din di vào nề nếp. Cơ quan quản lý

chuyên ngành được tăng cường ở cả 4 cấp, ở cáp tính thành lập Sở Địa chính, ở cấp huyện thành lập phỏng Địa chính và cắp xã có cán bộ địa chính chun.

Trong thời kỳ này, nền kinh tế từng bước chuyển sang cơ chế thị

trường, sau Š năm thực hiện, những quy định của Luật Dat dai 1987 không

đáp ứng được những yêu cầu của quá trình đổi mới, vì thế năm 1973, Luật

"Đất dai lẫn thứ 2 được ban hành.

Điểm mới của Luật Đắt dai 1993 là: Nhà nước cho doanh nghiệp trong nước và tổ chức, cá nhân người nước ngoài thuê đất, người sử dụng đất nông nghiệp và đất ở được nhà nước giao cho 5 quyển: chu) sn đổi, chuyển

nhượng, thừa kế, thé chấp va cho thuê hạn giao một số loại dat.

</div>Trang 32<div class="page_container" data-page="32">

Sau năm 1994, thực hiện chủ trương cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa

theo tỉnh thần Nghị quyết TW 7 khóa VII (tháng 7/1994), nhiều vấn đề về sử

là đất sản xuất kinh doanh của các doanh.

dung đất phi nơng nghiệp, nl

nghiệp trong và ngồi nước được đặt ra nhưng chưa được di

Luật Dat dai 1993,

chỉnh trong

Để giải quyết những vấn đề đó, trong thời gian từ 1994 đến đầu 2003, nhà nước đã ban hành nhiều văn bản để kịp thời điều chỉnh các quan hệ về đất đai phát sinh trong thực tế. Tháng 10/2004, Uy ban Thường vụ Quốc hội

446 ban hành hai Pháp lệnh là: Pháp lệnh về quyền và nghĩa vụ của tổ chức

trong nước được Nhà nước giao đất, cho thuê đất và Pháp lệnh về quyền và nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân nước ngoài thuê đất tại Việt Nam.

Trong giai đoạn này, về cơ cấu tô chức của cơ quan tham mưu thuộc. lĩnh vực đất dai đã có một sự thay đổi lớn, đó là sự ra đời ngành Tài nguyên

và Môi trường, thực hiện các chúc năng quan If nhà nước về đất dai, khốngsin, nước, mơi trường, khí tượng thủy văn và đo đạc bản đỏ. Bộ Tài nguyên

và Môi trưởng được thành lập theo Nghị quyết số 02/2002/QH11 ngày

(05/8/2002 của Quốc hội, trên cơ sở hợp nhất Tổng cục Địa chính, Tổng cục. Khí tượng Thủy van và các tơ chức thực hiện chức năng quản lý nha nước về

tải nguyên nước, khống sản và mơi trường thuộc các bộ ngành khác.

1.3.1.3. Thời kỳ thực hiện Luật Đắt dai 2003 (từ tháng 7/2004 đến nay).

Luật Đắt dai 2003 có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2004 là một văn

bản luật khá đồ sộ, gồm 7 chương với 146 điều, trong đất daios có nhiều điều

khoản được quy định chỉ tiết có thể thực thi

Luật mới đã quán triệt những quan điểm đổi mới của Đảng về đất dai

theo tinh thần Nghị quyết VIT BCH TW khóa XI, thể hiện qua 4 điểm cơ bán sau: một la, nha nước là đại diện chủ sở hữu tồn dân vé dat đai, có quyền định đoạt và hưởng lợi từ đất dai; hai là, coi đất dai là nguồn nội lực và là

</div>Trang 33<div class="page_container" data-page="33">

nguồn vốn to lớn của đất nước; ba là, khẳng định quyền sử dụng đất là hàng

hóa đặc biệt, nhà nước đảm bảo các điều kiện để hàng hóa đó được trao đổi

trên thị trường; bốn là, trong mdi quan hệ về đất dai phải dim bảo hài hịa lợi ích giữa nhà nước, nhà đầu tư và người sử dụng, đồng thời hướng tới sự bình đẳng giữa các chủ thé sử dụng thuộc mọi thành phn kinh tế.

Sau khi có Luật, Chính phủ đã ban hành khá đồng bộ các Nghị định

hướng dẫn thi hành và nhỉ

10 Nghị định, 1 Nghị quyết của Chính phủ và 1 chỉ thị của Thủ tướng Chính

văn bản chỉ đạo triển khai thực hiện Luật (gồm.

pha): Nghị định 181/2004/NĐ-CP về hướng dẫn thi hành luật, Nghị định

182/2004/NĐ-CP về xử phạt vi phạm trong quản lý, sử dụng đất; Nghị định188/2004/NĐ-CP về phương pháp xác định giá và khung giá các loại đất, Nghị định 197/2004/NĐ-CP về

thu hồi dat; Nghị định 198/2004/NĐ-CP về thu tiền sử dụng đất; Nghị định 142/2004/NĐ-CP về thu tiền thuê dit; Nghị định 13/2006/NĐ-CP về xác

¡ thường, hỗ trợ tái định cư khi nhà nước.

định giá trị quyền sử dụng đắt đối với các tổ chức được nhà nước giao không

thu tiền; Nghị định 17/2006/NĐ-CP và Nghị định 84/2007/NĐ-CP bổ sung

Nghị định 181/2004 ND-CP.

‘Theo số liệu của Bộ Tải nguyên và Môi trường, từ tháng 11/2004 đến hết năm 2007, các cơ quan nhà nước có thẩm quyền ở Trung ương đó ban hành hơn 200 văn bản; trong đó có 58 văn bản hướng dẫn thi hành Luật Dat đại và 142 văn bản liên quan đến pháp luật về đất đai.

Luật Đất đai 2003 ra đời đã có tác động tích cực đối với nền kinh tế

như: từng bước đơn giản hóa thủ tục hành chính, góp phần cải thiện mơi trường kinh doanh, thu hút đầu tư, nhất là các nhà đầu tư nước ngồi: kích

thích thị trường bắt động sản phát triển; giải quyết được một số vấn đề tồn tại trong thời gian trước đó như việc cơng nhận và cấp GCN QSD đất ở, tháo gỡ một số vướng mắc trong bồi thường GPMB...

</div>Trang 34<div class="page_container" data-page="34">

Quốc hội khóa XII đã có Nghị quyết về việc bổ sung sửa đổi Luật Dat đại 2003 (Nghị quyết số 11/2007/QH12 ngày 12/11/2007), hiện đang giao. cho các cơ quan chức năng soạn thảo và tổ chức lấy ý kiến rộng rãi trong xã hội, dự kiến. báo cáo QH và thông qua vào năm 2009,

1.3.1.4. Thời kỳ thực hiện Luật Dat dai 2013 (từ thang 7 năm 2014 đến nay) Luật đất dai 2013 sẽ có hiệu lực kế từ 01/7/2014. So với Luật Đất dai

năm 2003, Luật Đắt đai năm 2013 có 14 chương với 212 điều, tăng 7 chương

và 66 điều, đã khắc phục, giải quyết được những tôn ti, hạn chế phát sinh

trong q trình thí hành Luật đất đai năm 2003. Đây là đạo luật quan trọng, có

tác động sâu rộng đến chính trị, kinh tế, xã hội của đắt nước, thu hút được sự.

‘quan tâm rộng rãi của nhân dân.

Luật Đất đai năm 2013 vừa tiếp tục kế thừa, luật hóa những quy định

cịn phù hợp đãđang đi vào cuộc sông của Luật ất dai năm 2003, nhưng

đồng thời đã sửa đổi, bỗ sung một số quy định định mới nhằm th

những hạn chế, bắt cập của Luật Đắt dai năm 2003, Theo đó, Luật Bat dai năm 2013 có một số đơi mới cơ ban như sau: Một là, Luật Dat dai năm 2013 đã cụ thể hóa các quyền của Nhà nước đối với đất đai như quyền của đại

diện chủ sở hữu; quyển quyết định mục đích sử dụng đất; quy định hạn mức.

xử dụng đất, thời han sử dụng đất; quyền quyết định thu hồi, trưng dụng đắt

dai; quyền quyết định giá đắc quyết định chính sách tài chính về đắt đai. Hai là, Luật Dat dai năm 2013 bỏ sung những quy định quan trong trong nguyên

tắc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đắt, nhằm khắc phục khó khăn khi lập

quy hoạch, kế hoạch sử dụng dat; bd sung và quy định rõ quyền và nghĩa vụ sử dụng đất của người dân trong vùng quy hoạch đã được cơ quan Nhà nước

có thấm quyền phê duyệt, nhằm đảm bảo quyền và lợi h hợp pháp của người sử dụng đất. Ba là, Luật quy định cụ thể, rõ ràng từ nguyên tắc đến

nội dung và mở rộng dân chủ, cơng khai trong q trình lập quy hoạch,

hoạch sử dụng đất; quy định về dim bảo quyền lợi của người sử dụng đất

</div>Trang 35<div class="page_container" data-page="35">

trong vùng quy hoạch. Bốn là, Luật Dat dai năm 2013 bổ sung quy định về các trường hợp đăng ký lần đầu, đăng ký biến động, đăng ký đất đai trên mạng điện tử; bổ sung quy định trường hợp quyển sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất là tài

in chung của nhiều người

ấp mỗi người một giấy chứng nhận, hoặc cấp chung một số đỏ và trao

cho người đại diện

Luật Đất dai năm 2013 được ban hành và đưa vào sử dụng là sự kí

quan trọng đánh dau những đổi mới về chính sách đất đai, nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế -xã hội trong thời kỳ đẩy mạnh công nghĩ p hóa, hiện dai

hóa đất nước, thể hiện được ý chí, nguyện vọng của đại đa số nhân dân. 1.3.2. Chế độ sử dung một số loại đất hiện nay

Chế độ sử dung đất là các quy định của nhà nước về việc sử dụng đối với từng nhóm đất hoặc từng loại đất cụ thé, bao gồm các quy định về hạn mức đất, thời hạn sử dụng, hình thức nhận quyền sử dụng đất, nghĩa vụ tài chính, trách nhiệm của người sử dụng đắt và các điều kiện trong quá trình sử dụng.

Luật dat đai 2013 và các Nghị định hướng dẫn thi hành Luật của Chính. phủ quy định chế độ sử dụng đất như sau: cơ sở sản xui ly dựng trụ sở cơ quan, xây dựng cơng trình sự nghiệp, dat quốc phịng, an ninh; dat tơn gid ngưỡng; đất cơng trình cơng cộng như giao thơng, thủy lợi, văn hóa, y tế, giáo dục và

đảo tạo, thể dục thể thao; đất có di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thing

cảnh; đất làm nghĩa trang, nghĩa địa.

Người sử dụng đất được sử dụng đất có thời han theo các quy định sau:

</div>Trang 36<div class="page_container" data-page="36">

~ Thời hạn giao đất trồng cây hàng năm, đất nuôi trồng thủy sản, đất

làm mudi cho hộ gia đình, cá nhân sử dụng là 20 năm; thời hạn giao dat trồng.

cây lâu năm, đắt rừng sản xuất cho hộ gia đình, cá nhân là 50 năm. Thời hạn

cho thuê đối với các loại đất quy định tại thời điểm này là không được vượt quá hạn giao

- Thời hạn cho thuê đất dé xây dựng trụ sở làm việc của tổ chức nước.

ngồi có chức năng ngoại giao là khơng q chín mươi chín năm.

- Thời hạn cho thuê đất nông nghiệp thuộc đất công ích của xã,

phường, thị trin là không quá 5 năm.

~ Thời hạn giao đất, cho thuê đất đối với tắt cả các loại đất cịn lại là

khơng q 50 năm; đổi với dự án có vốn ditư lớn nhưng thu hồi vốn chậm,

không quá 70 năm

Khi hết thời hạn, người sử dung đất được Nhà nước xem xét gia han sit dụng đất nếu có nhu cầu tiếp tục sử dụng, chấp hành đúng pháp luật về đất đại trong q trình sử dụng và việc sử dung đắt đó phủ hợp với quy hoạch sử dụng đất đó được xét duyệt;

“Thời hạn sử dụng dat khi chuyển mục đích sử dụng:

- Trường hợp chuyển nội bộ trong nhóm dat nơng nghiệp thì thời han

tính theo thời hạn của loại đất sau khi chuyển mục dich sử dụng nhưng phải nằm trong thời bạn đó được xác định giao đất trước đó, trừ trường hop

chuyển từ mục đích khác sang mục đích rừng phịng hộ, đặc dụng thì được sửdụng ôn định lâu dài.

- Trường hợp chuyển đất nông nghiệp sang sử dụng vào mục đích phi

nơng nghiệp thì thời han sử dụng đắt được xác định theo thời hạn của loại đắt

sau khi được chuyên sang mục đích sử dụng. Thời han sử dụng dat được tinh từ thời điểm được chuyên mục đích sử dụng đắt.

</div>Trang 37<div class="page_container" data-page="37">

~ Tổ chức kinh tế, hộ gia đình khi chuyển mục đích sử dụng đích từ đất

phi nơng nghiệp sử dung ôn định lâu dai sang dit phi nông nghiệp sử dụng có.thời hạn hoặc ngược lại thì được sử dụng én định lâu dài

+ Tổ chức kinh tế, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, tổ chức, cá nhân nước ngoài thục hiện dự án dầu tư không thuộc khu công nghiệp, khu công nghệ cao khi chuyển mục dich sử dụng đất được xác định theo thời hạn giao đất, cho thuê đất ở trên.

“Thời hạn sử dụng đất khi chuyển quyền sử dụng đất là: thời gian sử

cdụng đất cũ lại của thời hạn sử dụng đất trước khi chuyển quyển sử dụng đất 1.3.2.2. Chế độ sử dung đối với nhóm đắt nơng nghiệp

Hạn mức giao đất:

Hạn mức giao đất trồng câu hàng năm, đất nuôi trồng thủy sản, đất làm

muối cho mỗi hộ gia đình, cá nhân khơng q 3 ha đối với mỗi loại dat đổi

vớiác tinh, thành phố trực thuộc Trung ương thuộc khu vực Đông Nam bội

và khu vực đồng bằng sông Cửu Long: không quá 2 ha cho mỗi loại đất đối.

với các tỉnh, thành phổ trực thuộc Trung ương khác,

Hạn mức giao đất trồng cây lâu năm cho mỗi hộ gia đình, cá nhân khơng q 10 ha đối với các xã, phường. thi tran ở đồng bing; không quá 30 ha đối với các xã, phường, thị trắn ở trung du, miền núi.

Hạn mức giao đất rừng phịng hộ, đất rừng sản. cho mỗi hộ gia

đình, cá nhân không quá 30 ha đối với mỗi loại đất.

“Trường hợp hộ gia đình, cá nhân được giao nhiều loại đất bao gồm dat

trong cây hàng năm, đất nuôi trồng thủy sản, dat làm muối thì tổng hạn mức.

giao đất khơng q 5 ha.

“Trường hợp hộ gia đình, cá nhân được giao thêm đắt trồng cây lâu năm thì han mức đắt trồng cây lâu năm là không quá 5 ha đối với các xã, phường ,

thị trắn ở đồng bằng; không quá 2Sha đối với các, phường, thị trấn ở trung du

</div>Trang 38<div class="page_container" data-page="38">

miền núi. Trường hợp hộ gia đình, cá nhân được giao thêm đất rừng sản xuất

th ng hạn mức giao đất rừng samn xuất là không quá 25 ha.

Han mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp: Dat trồng cây hàng năm, đất nuôi trồng thủy sản và đất làm muối: không quá sáu (06) ha đối.

với các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thuộc khu vực Đông Nam bộ

và khu vực Đồng bằng sông Cửu Long; không quá bốn (04) ha đối với các

tinh, thành phổ trực thuộc Trung ương còn lại

Đất trồng cây lâu năm: không quá hai mươi (20) ha đối với các xã, phường, thị trấn ở đồng bằng; không quá năm mươi (50) ha đối với các xã,

phường, thị trấn ở trung du, miền núi

Đất rừng sản xuất là rừng trồng: không quá năm mươi (50) ha đối với các xã, phường, thị trấn ở đồng bằng; không quá một trăm (100) ha đối với

xã, phường, thị trắn ở trung du, miền núi.

Trường hợp nhận chuyển quyền bao gồm nhiều loại đất thì hạn mức được xác định theo từng loại dat:

Vềình thức giao quyền sử dụng đất và nghĩa vụ tài chính: nhà nước

giao đất khơng thu tiễn sử dụng đất đối với hộ gia đỉnh, cá nhân và cộng đồng dân cư theo hạn mức; nhà nước giao đất có thu tiền hoặc ho thuê đất trả tiền

hàng năm đối với tổ chức kinh tổ: nhà nước giao đất có thu tiền hoặc cho

thu đắt trả tiễn hàng năm hoặc trả tiễn một lẫn dối với các chủ thể có yếu tổ

nước ngồi.

Về quỹơng ích: mỗi xã, phường, thị trắn được để lại không quá

5% tổng diện tích dat sản xuất nơng nghiệp dé sử dụng cho các mục đích. cơng ích của địa phương như: dùng để xây dựng hoặc bồi thường khi sử dụng

đất khác để iy dựng các cơng trình phúc lợi cơng cộng của địa phương.

Ngồi các quy định trên, pháp luật cũng quy định chế độ sử dụng các

loại đất cụ thể như: dat trồng lúa, các loại đất rừng, đất nuôi trồng thủy sản,

đất làm mudi, đất cho phát triển trang trai, nhằm đảm bảo việc sử dụng đất

</div>Trang 39<div class="page_container" data-page="39">

hợp ly, bổ sung nguồn quỹ dat, cải tạo bồi bổ đất và bảo vệ môi sinh môi trường. Riêng đối với đất trồng lúa phải hạn chế việc chuyển sang mục đích

khác nhằm đảm bảo an ninh lương thực quốc gia

1.3.2.3. Chế độ sử dụng đối với đất phí nơng nghiệp

Luật đất dai 2013 đã quy định chế độ sử dụng đắt phi nông nghiệp, bao gồm: dat ở tại nông thôn, dat ở tại đô thị, dat xây dựng trụ sở sơ quan, cơng. trình sự nghiệp, đất quốc phịng, an ninh; đắt khu cơng nghiệp, khi công nghệ

cao, khu kinh tế, đất am mặt bằng xây dựng cơ sở SXKD; đất khai thác

khoáng sản, làm NVL xây dựng; đất sử dụng cho mục đích công cộng và các

loại đất chuyên dùng khác.

Các quy định chung trong sử dụng đất phi nông nghiệp là: việc quy hoạch phải đảm bảo tính tổng thể, đồng bộ: sử dụng đất đúng quy hoạch,

đúng mục đích đã được giao; đảm bảo giữ gìn mơi trường và khơng được

làm ảnh hưởng đến người khác; nha nước khuyến khích các nhà đầu tư trong và ngoài nước đầu tư kinh doanh kết cấu hạ ting đô thị, khu công nghiệp, khu.

kinh tế.

Chế độ sử dụng một số loại dat chú yếu như sau:

Dit ở tại nông thôn: là đất dùng để xây dựng nhà ở và các cơng trình

phục vụ đời sống ở tại nông thôn; hạn mức giao đất ở tại nông thôn do

UBDN tỉnh quy định

Đắt ở tại đô thị các quy định về công nhận qu

tương tự như đất ở nơng thơn; nhà nước khuyến khích các nhà đầu tư thuộc

mọi thành phan kinh tế thực hiện dự án phát triển nhà ở hiện đại, đồng bộ về cơ sở hạ ting, đảm bảo vệ sinh môi trường và cảnh quan đô thị hiện đại.

o, khu kinh tế:

‘at khu công nghiệp, khu công nghị

Khu công nghệ cao và khu kinh tế do Chính phủ quyết định thành lập,

nhà nước thành lập các Ban quản lý và giao đất 1 lần cho BQL để thực hiện

việc giao lại đất, cho thuê đất đối với các nhà đầu tư.

</div>Trang 40<div class="page_container" data-page="40">

Đất làm mặt bằng xây dựng cơ sở hạ ting SXKD ngoài KCN, khu CN cao, khu kinh tế: nha đầu tư trong nước có thé lựa chọn hình thức giao đất có. thu tién, th dat trả tiền hàng năm, nhận chuyển quyền, nhận góp vốn bằng QSD đất, thuê lại dat của nha đầu tư khác.

Đất khai thác khoáng sản và khai thác làm nguyên vật liệu xây dựng:

nha nước chỉ áp dụng hình thức cho thuê dat trả tiền thuê hàng năm đối với

mọi đổi tượng.

Hạn mức sử dụng dat phi nông nghiệp (trừ đắt ở) được quy định dưới

dạng suất đầu tư (giá trị vốn đầu tư tối thiểu trên một đơn vị diện tích) đối với từng lĩnh vực, ngành nghề kinh doanh, cụ thể doUBND tỉnh quy định.

1.3.3. Phân cấp công tác quản lý Nhà nước về dắt đai

Phân cắp quản lý nhà nước là việc phân định tách nhiệm, chức năng nhiệm vụ, quyền hạn cho các cấp, các ngành thuộc hệ thống cơ quan quan lý

nhà nước về một lĩnh vực nào đó.

Quy định chung về trách nhiệm của các cấp trong việc quản lý nhà

nước về đất dai là: nhà nước thực hiquyển đại điện chủ sở hữu toàn dânvề đất dai và thống nhất quản lý nhà nước về đất đai

Quốc hội ban hành pháp luật về đất đai, quyết định quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của nhà nước; thực hiện quyền giám sát tối cao đối với

việc quản lý và sử dụng đất đai trong phạm vi cả nước.

“Chính phủ quyết định quy hoạch, kế hoạch sử dụng đắt của tỉnh, thành phế trực thuộc Trung ương và quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất vào mục dich

quốc phịng, an ninh; thơng nhất quản lý nhà nước vé đất đai trong phạm vị

cả nước. Bộ Tài nguyên và Môi trường chịu trách nhiệm trước Chính phủ

trong việc quản lý nhà nhà nước về đất đại.in

Hội đồng nhân dan các cấp thực hiện quyền giám sát việc thi hành

pháp luật về đắt đai tại địa phương.

</div>