quản trị công ty đại chúng theo pháp luật việt nam

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (7.47 MB, 252 trang )

<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">

<b>TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH --- ∞0∞--- </b>

<b>NGUYỄN VĂN ÂN </b>

<b>QUẢN TRỊ CÔNG TY ĐẠI CHÚNG THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM </b>

<b>LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT KINH TẾ </b>

<b>TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2021 </b>

253Wednesday, June 12, 20247:00:01 PM7:00:01 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:01 PM7:00:01 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:01 PM7:00:01 PM

Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamQuan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamQuan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamQuan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamQuan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamQuan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamQuan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamQuan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet Nam

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">

<b>BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO </b>

<b>TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH --- ∞0∞--- </b>

<b>NGUYỄN VĂN ÂN </b>

<b>QUẢN TRỊ CÔNG TY ĐẠI CHÚNG THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM </b>

<b>Chuyên ngành: Luật kinh tế Mã số chuyên ngành: 8 38 01 07 </b>

<b>LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT KINH TẾ</b>

<b>Giảng viên hướng dẫn: TS. DƯƠNG KIM THẾ NGUYÊN </b>

<b>TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2021 </b>

253Wednesday, June 12, 20247:00:01 PM7:00:01 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:01 PM7:00:01 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:01 PM7:00:01 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH KHOA ĐÀO TẠO SAU ĐẠI HỌC

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

GIẤY XÁC NHẬN

Tôi tên là: NGUYỄN VĂN ÂN

Ngày sinh: 01/4/1982 Nơi sinh: Bến Tre

Chuyên ngành: Luật kinh tế Mã học viên: 1983801072034

Tôi đồng ý cung cấp tồn văn thơng tin luận văn tốt nghiệp hợp lệ về bản quyền cho Thư viện trường đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh. Thư viện trường đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh sẽ kết nối tồn văn thơng tin luận văn tốt nghiệp vào hệ thống thông tin khoa học của Sở Khoa học và Cơng nghệ Thành phố Hồ Chí Minh.

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4">

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">

LỜI CAM ĐOAN

Tôi cam đoan rằng luận văn “Quản trị công ty đại chúng theo pháp luật Việt Nam” là bài nghiên cứu của chính tơi.

Ngoại trừ những tài liệu tham khảo được trích dẫn trong luận văn này, tơi cam đoan rằng tồn phần hay những phần nhỏ của luận văn này chưa từng được công bố hoặc được sử dụng để nhận bằng cấp ở những nơi khác.

Khơng có sản phẩm/nghiên cứu nào của người khác được sử dụng trong luận văn này mà khơng được trích dẫn theo đúng quy định.

Luận văn này chưa bao giờ được nộp để nhận bất kỳ bằng cấp nào tại các trường đại học hoặc cơ sở đào tạo khác

Thành phố Hồ Chí Minh, ngày tháng năm 2021 Tác giả

Nguyễn Văn Ân

123docz.net - File bi loi xin lienhe:

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">

LỜI CÁM ƠN

Để hồn thành Luận văn Thạc sĩ Luật kinh tế, tơi xin gửi lời cám ơn chân thành đến Ban Giám hiệu, Khoa Đào tạo Sau Đại học, Khoa Luật, trường Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh đã tạo điều kiện, giúp đỡ cho tơi hồn thành khóa học thuận lợi, đúng hạn.

Đặc biệt, tôi xin cám ơn Tiến sĩ Dương Kim Thế Nguyên, người đã tận tình hướng dẫn, hỗ trợ, giúp đỡ tơi hồn thành luận văn.

Tôi xin gửi lời cám ơn đến quý Thầy, Cô trong Hội đồng bảo vệ Luận văn đã dành thời gian quý báu đọc và góp ý cho luận văn của tôi.

Tôi xin gửi lời cám ơn đến gia đình, bạn bè đã cổ vũ, chia sẻ trong thời gian qua.

Trân trọng.

123docz.net - File bi loi xin lienhe:

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">

TÓM TẮT

Luận văn nghiên cứu một số vấn đề lý luận liên quan đến quản trị công ty đại chúng như khái niệm, đặc điểm, vai trò của quản trị công ty và công ty đại chúng. Bên cạnh đó, luận văn cũng nghiên cứu và phân tích các quy định của pháp luật hiện hành tại Việt Nam về quản trị cơng ty đại chúng. Từ đó, có thể thấy được mối quan hệ giữa cổ đông và những người quản lý điều hành của cơng ty, mà trung tâm chính là Hội đồng quản trị. Nhìn chung, khung pháp luật về quản trị công ty đại chúng tại Việt Nam cơ bản được xây dựng tương đối ổn định, có sự tương đồng với thế giới. Tuy nhiên, vẫn còn một số vấn đề cần có sự nghiên cứu thêm như: Các khuôn khổ quản trị về phát triển bền vững công ty, vị trí của Ủy ban kiểm tốn, Thư ký cơng ty hay những tiểu ban thuộc Hội đồng quản trị,…

Trên cơ sở những vấn đề lý luận và quy định của pháp luật đã nghiên cứu, luận văn đã đưa ra một số giải pháp để hoàn thiện pháp luật về quản trị cơng ty đại chúng tại Việt Nam. Theo đó, để việc quản trị cơng ty đại chúng có hiệu quả cao, cần có một q trình thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp: Các cơ quan Nhà nước phải ln ở vị thế dẫn đầu để hồn thiện khung pháp lý, đồng thời hướng dẫn cũng như giám sát q trình thực thi quản trị cơng ty tại Việt Nam; các công ty đại chúng cần phải không ngừng nâng cao tầm nhận thức về quản trị công ty; việc hỗ trợ và phối hợp từ các tổ chức trung gian và các bên hữu quan khác liên quan đến cơng ty cũng cần được tích cực thực hiện với mong muốn sau cùng làm sao để công ty luôn hoạt động hiệu quả, bảo vệ tối đa lợi ích các bên, góp phần thúc đẩy kinh tế và xã hội phát triển ngày một tốt hơn.

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">

SUMMARY

The thesis studies a number of theoretical issues related to public company governance such as the concept, characteristics, and roles of corporate governance and public companies. Besides, the thesis also researches and analyzes the current legal provisions in Vietnam on public company governance. From there, we can see the relationship between shareholders and executive managers of the company, with Board of Directors is main center. In general, the legal framework on public company governance in Vietnam is basically stable and similar to the rest of the world. However, there are still some issues that need further research such as: Governance frameworks for corporate sustainability, the position of the Audit Committee, the Company Secretary or the subcommittees under the Board of Directors,…

On the basis of researched theoretical issues and legal provisions, the thesis has proposed a number of solutions to improve the law on public corporate governance in Vietnam. Accordingly, in order for the governance of public companies to be highly effective, a synchronous implementation of many solutions is required: State agencies must always be in the leading position to perfect the legal framework, guide and supervise the implementation of corporate governance in Vietnam; public companies need to constantly raise awareness of corporate governance; The support and coordination from intermediary organizations and other stakeholders related to the company should also be actively implemented with the ultimate desire to make the company operate efficiently, protect maximum interests of all parties, contributing to promoting economic and social development better.

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">

MỤC LỤC

<small>2.Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài ... 3</small>

<small>3.Mục tiêu nghiên cứu ... 5</small>

<small>4.Câu hỏi nghiên cứu ... 5</small>

<small>5.Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ... 5</small>

<small>5.1.Đối tượng nghiên cứu ... 5</small>

<small>5.2.Phạm vi nghiên cứu ... 6</small>

<small>6.Phương pháp nghiên cứu ... 6</small>

<small>7.Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài ... 6</small>

<small>7.1.Ý nghĩa khoa học ... 6</small>

<small>7.2.Ý nghĩa thực tiễn ... 7</small>

<small>CHƯƠNG 1 ...8 </small>

<small>NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ QUẢN TRỊ CÔNG TY ĐẠI CHÚNG ...8 </small>

<small>1.2.Khái quát về công ty đại chúng ... 13</small>

<small>1.2.1.Khái niệm về công ty đại chúng ... 13</small>

<small>1.2.2.Đặc điểm của công ty đại chúng ... 14</small>

<small>1.2.3.Cấu trúc quản trị của công ty đại chúng ... 15</small>

<small>1.3.Khái quát pháp luật về quản trị công ty đại chúng ... 18</small>

<small>1.3.1.Khái niệm pháp luật về quản trị công ty đại chúng ... 18</small>

<small>1.3.2.Đặc điểm cơ bản pháp luật về quản trị cơng ty đại chúng ... 19</small>

<small>1.3.3.Vai trị pháp luật về quản trị công ty đại chúng ... 20</small>

<small>1.3.4.Sự phát triển của pháp luật về quản trị công ty đại chúng tại Việt Nam... 21</small>

<small>CHƯƠNG 2 ...24 </small>

<small>CÁC QUY ĐỊNH VỀ QUẢN TRỊ CÔNG TY ĐẠI CHÚNG THEO ...24 </small>

<small>PHÁP LUẬT VIỆT NAM VÀ THỰC TRẠNG ÁP DỤNG ...24 </small>

<small>2.1.Các quy định pháp luật hiện hành về quản trị công ty đại chúng ... 24</small>

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">

<small>2.1.2.Hội đồng quản trị và Thành viên hội đồng quản trị ... 27</small>

<small>2.1.4.Ban kiểm soát và Thành viên ban kiểm soát ... 32</small>

<small>2.1.6.Báo cáo và công bố thông tin ... 35</small>

<small>2.2.Thực trạng áp dụng các quy định pháp luật về quản trị công ty đại chúng ... 40</small>

<small>2.2.1.Tổng quan về thực trạng quản trị công ty đại chúng ... 40</small>

<small>2.2.2.Những nguyên nhân về thực trạng quản trị công ty đại chúng ... 51</small>

<small>CHƯƠNG 3 ...59 </small>

<small>MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VÀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ THỰC THI PHÁP LUẬT VỀ ...59 </small>

<small>QUẢN TRỊ CÔNG TY ĐẠI CHÚNG TẠI VIỆT NAM ...59 </small>

<small>3.1.Giải pháp hoàn thiện pháp luật về quản trị công ty đại chúng ... 59</small>

<small>3.1.1.Giải pháp hoàn thiện khung pháp luật về quản trị công ty đại chúng ... 59</small>

<small>3.1.2.Các kiến nghị nhằm hồn thiện nội dung quản trị cơng ty đại chúng ... 65</small>

<small>3.2.Giải pháp nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật về quản trị công ty đại chúng ... 70</small>

<small>3.2.2.Giải pháp đối với các tổ chức trung gian và bên khác có quyền lợi liên quan đến cơng ty ... 73</small>

<small>3.2.3.Giải pháp đối với các công ty đại chúng ... 75</small>

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11">

DANH MỤC VIẾT TẮT

QĐ07/2002/QĐ-VPCP: Quyết định số 07/2002/QĐ-VPCP ngày 19 tháng 11 năm 2002 của Bộ trưởng Văn phịng chính phủ về việc ban hành mẫu điều lệ áp dụng cho các công ty niêm yết. NĐ71/2017/NĐ-CP: Nghị định số 71/2017/NĐ-CP ngày 06 tháng 6 năm 2017 của Chính phủ hướng dẫn về quản trị công ty áp dụng đối với công ty đại chúng.

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 12</span><div class="page_container" data-page="12">

NĐ155/2020/NĐ-CP: Nghị định số 155/2020/NĐ-CP ngày 31 tháng 12 năm 2020 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của luật chứng khốn.

TT95/2017/TT-BTC: Thơng tư số 95/2017/TT-BTC ngày 22 tháng 9 năm 2017 của Bộ trưởng Bộ Tài chính hướng dẫn một số điều của Nghị định số 71/2017/NĐ-CP ngày 06 tháng 6 năm 2017 của Chính phủ hướng dẫn về quản trị công ty áp dụng đối với công ty đại chúng.

2020 của Bộ Tài chính hướng dẫn một số điều về quản trị công ty áp dụng đối với công ty đại chúng tại Nghị định số 155/2020/NĐ-CP ngày 31 tháng 12 năm 2020 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của luật chứng khốn.

TT96/2020/TT-BTC: Thơng tư số 96/2020/TT-BTC ngày 16 tháng 11 năm 2020 của Bộ Tài chính hướng dẫn cơng bố thông tin trên thị trường chứng khoán.

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 13</span><div class="page_container" data-page="13">

MỞ ĐẦU 1. Lý do lựa chọn đề tài

Trong xu thế hội nhập và phát triển, các doanh nghiệp Việt Nam đã có sự tăng trưởng mạnh về số lượng, đặc biệt là các CTĐC. Các CTĐC đã và đang khẳng định được vai trị của mình rất lớn trong nền kinh tế, là nguồn cung cấp hàng hóa chủ yếu cho TTCK, huy động vốn đầu tư cho nền kinh tế phát triển. Như chúng ta đã biết, CTĐC là một mơ hình phát triển cao trong các loại hình doanh nghiệp mà ở đó có sự tách biệt giữa quyền sở hữu và quyền quản lý, có nhiều nhà đầu tư tham gia góp vốn. Một lẽ đương nhiên, các nhà đầu tư luôn mong muốn tài sản của mình sinh lời tốt nhất khi đã đầu tư vào các CTĐC. Để đạt được mục tiêu này, vấn đề cốt lõi làm sao là phải tổ chức vận hành công ty thật tốt bằng việc thiết kế các định chế riêng biệt tương ứng với các quyền và nghĩa vụ khác nhau, đó chình là vấn đề của QTCT.

QTCT ngày nay trở nên cấp thiết không chỉ thể hiện qua các công cụ về tài chính, kinh doanh, marketing và cả quy định pháp lý. G20/OECD.2015 cho rằng “quản trị là thủ tục và quy trình mà theo đó một tổ chức được điều hành và kiểm soát. Cơ cấu QTCT quy định rõ việc phân chia quyền lợi và trách nhiệm giữa các đối tượng tham gia khác nhau trong tổ chức - như HĐQT, Ban điều hành, cổ đông và các bên có quyền lợi liên quan khác - và đặt ra các nguyên tắc và thủ tục cho việc ra quyết định<small>1</small>”. Như vậy, QTCT là một hệ thống các thiết chế, chính sách, luật lệ nhằm định hướng, vận hành và kiểm sốt hoạt động cơng ty. QTCT cũng bao hàm mối quan hệ giữa nhiều bên, không chỉ trong nội bộ công ty như các cổ đông, ban GĐ điều hành, HĐQT mà cịn những bên có lợi ích liên quan bên ngồi cơng ty: cơ quan quản lý Nhà nước, các đối tác kinh doanh và cả mơi trường, cộng đồng, xã hội góp phần cho mục tiêu phát triển bền vững công ty, đạt được mong muốn của nhà đầu tư và tạo điều kiện ổn định và phát triển nền kinh tế chung.

<small>1 UBCKNN (2019), Bộ Nguyên tắc QTCT theo thông lệ tốt nhất của Việt Nam, Tr.14 </small>

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 14</span><div class="page_container" data-page="14">

Các CTĐC chịu nhiều ảnh hưởng bởi các yếu tố bên ngồi hơn các loại cơng ty khác. Theo các lý thuyết QTCT thì có một số yếu tố ảnh hưởng như khách hàng, đối thủ cạnh tranh, người lao động, truyền thông đại chúng, ngân hàng tín dụng,…và pháp luật là một trong những yếu tố tác động đến QTCT, cụ thể hơn là các vấn đề liên quan đến tổ chức QTCT nói chung và quản trị CTĐC nói riêng. Việt Nam đã và đang trên con đường hội nhập và phát triển, các yêu cầu về việc hoàn thiện hệ thống pháp luật luôn được quan tâm và đặt ra, trong đó có việc phải hồn thiện pháp luật về quản trị CTĐC, các quy định pháp lý đã khởi sinh từ LDN2005 và đến nay là LDN2020 hiện hành; bên cạnh đó quy định về quản trị CTĐC cũng được thể hiện trong LCK2006 và hiện hành là LCK2019, và các văn bản pháp luật khác có liên quan. Pháp luật về quản trị CTĐC đã có từ lâu, ở nhiều văn bản khác nhau, mang tính kế thừa; tuy nhiên việc áp dụng pháp luật vào thực tế cịn một số khó khăn và hạn chế, chưa kể tới nhiều quy định chưa theo kịp thông lệ quốc tế về quản trị CTĐC. Trong bối cảnh kinh tế nước ta đang hội nhập ngày càng sâu rộng vào nền kinh tế thế giới, thì sự tương thích, đồng bộ với các quy định pháp luật của các quốc gia có nền kinh tế phát triển, đòi hỏi pháp luật Việt Nam cũng phải có những điều chỉnh, sửa đổi phù hợp.

Trước thực tế đó, đã có khơng ít các cơng trình nghiên cứu khoa học pháp lý đã cố gắng phân tích, tổng hợp và đề ra các giải pháp hoàn thiện hệ thống pháp luật nhưng đang thể hiện ở các góc độ nhìn nhận khác nhau, các nghiên cứu trên được thực hiện trong thời điểm LDN2020 chưa có hiệu lực thi hành, những luận cứ và kiến thức được cung cấp từ các nghiên cứu này là cơ sở quan trọng để tác giả tiếp tục nghiên cứu cho đề tài của mình theo quy định pháp luật hiện hành.

Nhận thấy việc nghiên cứu một cách đầy đủ, toàn diện các vấn đề lý luận và thực tiễn thi hành pháp luật về quản trị CTĐC là một vấn đề cấp thiết. Do đó, tác giả đã chọn đề tài luận văn thạc sĩ: “Quản trị công ty đại chúng theo pháp luật Việt Nam” với mong muốn làm rõ và hệ thống hóa thêm các quy định về quản trị CTĐC. Qua đó, tác giả cũng chỉ ra những vướng mắc, bất cập, sự phù hợp với

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 15</span><div class="page_container" data-page="15">

thông lệ quốc tế và đề xuất các giải pháp hoàn thiện pháp luật Việt Nam về quản trị CTĐC.

2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài

Nghiên cứu về quản trị CTĐC là vấn đề được nhiều nhà khoa học pháp lý quan tâm, cụ thể qua một số công trình nghiên cứu với các góc độ khác nhau:

Giáo trình “Pháp luật về chủ thể kinh doanh” của Trường Đại học Luật TP.Hồ Chí Minh xuất bản năm 2014 bởi nhà xuất bản Hồng Đức đã đề cập đến các vấn đề pháp lý của loại hình CTCP thuộc phạm vi điều chỉnh của LDN2005. Nội dung chủ yếu là đề cập đến: khái niệm, đặc điểm và lịch sử phát triển của CTCP; quy chế cổ đơng; các vấn đề tài chính và tổ chức quản trị CTCP (Tr.269-289, Mục IV, Chương V). Về CTĐC, giáo trình chỉ đề cập một số nội dung nhỏ và cần thiết chỉ để giúp người đọc hiểu tốt hơn các vấn đề pháp lý về CTCP.

Giáo trình “Luật kinh tế” của tác giả Phạm Duy Nghĩa năm 2013 bởi nhà xuất bản Công an nhân dân đã bàn về những nhận định và phân tích của tác giả về CTCP và TTCK (Tr.321-337, Chương XIV), trong phần này tác giả cũng nói đến vấn đề “minh bạch tài chính cơng ty” (Đoạn 384, Tr.333) và “Trách nhiệm pháp lý đối với công ty và người quản trị” (Đoạn 387, Tr.334). Mặt khác, khi bàn luận về QTCT (Tr.339-359, Chương XV) thì tác giả cũng nêu một số luận điểm về quản trị CTCP và cơ bản cho thấy vai trò ý nghĩa rất lớn của vấn đề QTCT.

Sách chuyên khảo “Luật kinh tế” của tác giả Nguyễn Thị Dung chủ biên và tập thể giảng viên bộ môn luật thương mại Đại học Luật Hà Nội biên soạn năm 2017 và được xuất bản bởi nhà xuất bản Lao động đã giới thiệu cho người đọc những đặc điểm pháp lý chung nhất về CTCP (Tr.76-117, Chương 4) theo LDN2014 hiện hành, trong đó cũng có nêu vấn đề pháp lý về “tổ chức quản lý CTCP” (Tr.83-97).

Bên cạnh những giáo trình và sách chun khảo, cịn có nhiều luận án tiến sĩ và luận văn thạc sĩ ngành luật nghiên cứu về nội dung trên.

Luận văn thạc sĩ luật học “Pháp luật về quản trị công ty cổ phần và thực tiễn áp dụng tại công ty cổ phần truyền thông Đại Dương” của tác giả Hà Thị Hồng Anh

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 16</span><div class="page_container" data-page="16">

thực hiện tại trường Đại học Quốc gia Hà Nội năm 2015, đã nêu ra các vấn đề lý luận chung về pháp luật quản trị CTCP theo LDN2014, những bất cập khi áp dụng pháp luật tại CTCP truyền thông Đại Dương. Trong luận văn này, tác giả chưa bàn luận về pháp luật quản trị các CTĐC.

Luận văn thạc sĩ luật học “Pháp luật về quản trị công ty đại chúng ở Việt Nam” của tác giả Lương Đình Thi thực hiện tại trường Đại học Quốc gia Hà Nội năm 2015, đã nêu được một cách khái quát chung về CTĐC và pháp luật QTCT, nêu ra các vấn đề bất cập và đề xuất hoàn thiện pháp luật quản trị CTĐC. Cũng trong luận năm này, tác giả áp dụng LDN2005 và LDN2014 là chính, và TT 121/2012/TT-BTC.

Luận văn thạc sĩ luật học “Hoàn thiện pháp luật Việt Nam về quản trị công ty cổ phần” của tác giả Hoàng Thị Mai thực hiện tại trường Đại học Quốc gia Hà Nội năm 2015, trong luận văn này tác giả bàn về những vấn đề mới về quản trị CTCP theo LDN2014. Tuy nhiên, những vấn đề bất cập, cần hoàn thiện từ LDN2005 vẫn chưa được sửa đổi và bổ sung triệt để cũng như sự đồng bộ giữa LDN2014 và các văn bản chuyên ngành dưới luật. Mục tiêu chính của luận văn là nghiên cứu các quy định của pháp luật Việt Nam về QTCT cổ phần nói chung, khơng đề cập đến các CTĐC theo một cách riêng lẻ.

Luận án tiến sĩ “Quản trị công ty niêm yết theo pháp luật Việt Nam” của tác giả tác Phan Đăng Hải tại Viện hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam năm 2019, luận án của tác giả cũng bàn về những vấn đề chính của QTCT nói chung và riêng lẻ là QTCT niêm yết theo pháp luật Việt Nam. Tuy là vấn đề hẹp trong các công ty niêm yết nhưng nội dung QTCT cũng tập trung vào các nguyên tắc quản trị của CTĐC nói chung, tuân thủ theo LDN2014 và LCK2006, NĐ71/2017/NĐ-CP cũng như các nguyên tắc quản trị theo thơng lệ của OECD.

Những cơng trình nghiên cứu trên tuy đứng ở các góc độ khác nhau có liên quan đến CTĐC nhưng tổng thể lại là những tài liệu vô cùng quý giá, và là những kiến thức nền tảng, tư tưởng khái quát, tài liệu pháp lý quan trọng giúp tác giả có thêm nhiều thơng tin để phục vụ cho việc nghiên cứu luận văn của mình. Hiện nay

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 17</span><div class="page_container" data-page="17">

khi LDN2020 và LCK2019 ra đời đã đánh dấu một bước phát triển về tư duy pháp lý, có những thay đổi quan trọng về QTCT. Do đó, tác giả cũng với mong muốn tổng hợp và khái quát hóa các vấn đề chung về quản trị CTĐC dựa trên quy định của LDN2020 và LCK2019, đồng thời cũng kế thừa và chắc lọc các nội dung liên quan của các cơng trình nghiên cứu trước đó nhằm đánh giá một tách tồn diện các vấn đề có liên quan về pháp luật quản trị CTĐC tại Việt Nam.

Luận văn nghiên cứu về đề tài: “Quản trị công ty đại chúng theo pháp luật Việt Nam ” hướng đến các mục tiêu như sau:

Thứ nhất, làm rõ bản chất CTĐC và sự cần thiết của quản trị CTĐC.

Thứ hai, phân tích các quy định pháp luật về quản trị CTĐC tại Việt Nam, thực trạng áp dụng và từ đó chỉ ra các bất cập, hạn chế trong các quy định của pháp luật.

Thứ ba, từ việc nghiên cứu và phân tích, đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện các quy định pháp luật và nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật về quản trị CTĐC tại Việt Nam.

Để đạt được mục tiêu nghiên cứu, một số câu hỏi nghiên cứu cơ bản được đặt ra trong quá trình nghiên cứu như sau:

- Pháp luật hiện hành quy định như thế nào về tổ chức quản trị CTĐC? - Thực tiễn áp dụng quy định về quản trị CTĐC có những bất cập nào, nguyên nhân của các bất cập đó là gì?

- Cần có những đề xuất, kiến nghị gì để nhằm hồn thiện các quy định pháp luật và nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật về quản trị CTĐC tại Việt Nam?

5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 5.1. Đối tượng nghiên cứu

Trong luận văn này, tác giả tập trung nghiên cứu về các quy định pháp luật về quản trị CTĐC theo LDN2020; LCK2019 và các văn bản có liên quan; đồng thời cũng

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 18</span><div class="page_container" data-page="18">

nghiên cứu đối chiếu giữa pháp luật hiện hành Việt Nam với các nguyên tắc QTCT của OECD.

5.2. Phạm vi nghiên cứu

Phạm vi nghiên cứu trong luận văn này chỉ tập trung vào các nội dung pháp luật liên quan đến quản trị CTĐC theo LDN2020; LCK2019 và các văn bản pháp luật có liên quan; các Điều lệ mẫu và các Quy chế tổ chức hoạt động áp dụng cho các CTĐC. Bộ các nguyên tắc QTCT của OECD. Luận văn nghiên cứu về pháp luật quản trị CTĐC trên lãnh thổ Việt Nam. Ngồi ra, luận văn cũng có nghiên cứu, đối chiếu, so sánh các quy định pháp luật quản trị CTĐC tại các nước trong tổ chức OECD để từ đó có thể rút ra một số bài học kinh nghiệm nhằm góp phần hoàn thiện pháp luật Việt Nam về vấn đề này. Luận văn giới hạn nghiên cứu và sử dụng các vụ việc trong khoảng thời gian từ năm 2012 đến nay để làm rõ quan điểm của tác giả.

Để đạt được mục tiêu mà luận văn đề ra, tác giả đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu như sau:

- Phương pháp lịch sử: được sử dụng để nghiên cứu, tìm hiểu về lịch sử hình thành các quy định về quản trị CTĐC theo pháp luật hiện hành.

- Phương pháp phân tích, tổng hợp: sử dụng để phân tích là luận giải các quy định pháp luật về QTCT nói chung và quản trị CTĐC nói riêng, đánh giá thực trạng pháp luật và tìm ra các nguyên nhân, từ đó đề xuất các giải pháp hoàn thiện pháp luật về quản trị CTĐC.

- Phương pháp so sánh luật học: được sử dụng để so sánh về các quy định pháp luật hiện hành với các nguyên tắc QTCT của OECD.

- Phương pháp tình huống: được sử dụng để làm rõ và đánh giá cách thức áp dụng các quy định pháp luật hiện hành về quản trị CTĐC.

7. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài 7.1. Ý nghĩa khoa học

Luận văn nghiên cứu các quy định pháp luật về quản trị CTĐC, xác định những bất cập, hạn chế và từ đó đề ra các giải pháp tiếp tục hoàn thiện pháp luật

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 19</span><div class="page_container" data-page="19">

phù hợp với thông lệ quốc tế và thực tiễn Việt Nam góp phần nâng cao hiệu quả quản trị CTĐC trong bối cảnh Việt Nam đã và đang gia nhập thế giới.

7.2. Ý nghĩa thực tiễn

Kết quả nghiên cứu từ luận văn đạt được sẽ bổ sung vào kho tài liệu nghiên cứu pháp luật chuyên ngành, đưa ra những kiến nghị và giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả QTCT trong thực tiễn. Bên cạnh đó, luận văn cũng làm cơ sở để các CTĐC rà soát và tiếp tục hoàn thiện các quy định về QTCT, cập nhật kịp thời theo quy định pháp luật hiện hành.

8. Kết cấu của luận văn

Ngoài các Phần mở đầu, Kết luận và Danh mục tài liệu tham khảo, thì nội dung của Luận văn dự kiến được chia thành 3 Chương:

Chương 1: Những vấn đề lý luận về công ty đại chúng và quản trị công ty đại chúng.

Chương 2: Các quy định về quản trị công ty đại chúng theo pháp luật Việt Nam và thực trạng áp dụng hiện nay.

Chương 3: Một số giải pháp hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật về quản trị công ty đại chúng tại Việt Nam.

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 20</span><div class="page_container" data-page="20">

CHƯƠNG 1

NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ QUẢN TRỊ CÔNG TY ĐẠI CHÚNG 1.1. Khái quát về quản trị công ty

1.1.1. Khái niệm về quản trị cơng ty

QTCT khơng cịn là thuật ngữ mới nhưng vẫn nhận được rất nhiều sự quan tâm của các học giả trong một thời gian dài, với nhiều cơng trình nghiên cứu về vai trị, nguyên tắc và những thông lệ thực hành tốt. Không có một định nghĩa duy nhất về QTCT có thể áp dụng cho mọi trường hợp và mọi thể chế.

Theo OECD thì QTCT là một hệ thống các cơ chế, các hành vi quản lý. Cơ chế này xác định việc phân chia các quyền và nghĩa vụ giữa các cổ đông, HĐQT, các chức danh quản lý và những người có lợi ích liên quan, quy định trình tự ban hành các quyết định kinh doanh. Bằng cách này công ty tạo ra một cơ chế các định mục tiêu hoạt động , tạo ra phương tiện thực thi và giám sát việc thực hiện các mục tiêu đó<small>2</small>.

Ngân hàng thế giới (WB) định nghĩa QTCT là một hệ thống các yếu tố pháp luật, thể chế và thơng lệ quản lý của các cơng ty. Nó cho phép cơng ty có thể thu hút được các nguồn tài chính và nhân lực, hoạt động có hiệu quả và nhờ đó tạo ra các giá trị kinh tế lâu dài cho các cổ đông trong khi vẫn tơn trọng quyền lợi của những người có lợi ích liên quan và của xã hội<small>3</small>

Ở góc độ khác, Ngân hàng phát triển Châu Á (ADB) cho rằng QTCT bao gồm một hệ thống các quy chế xác định rõ mối quan hệ giữa các cổ đơng, các chức danh quản lý, các chủ nợ, chính phủ và những người có liên quan khác cũng như hệ thống các cơ chế đảm bảo thực hiện các quy chế trên<small>4</small>.

Năm 2019, Việt Nam lần đầu tiên có Bộ Ngun tắc QTCT theo thơng lệ tốt nhất dành cho các CTĐC (kế thừa các nguyên tắc QTCT của OECD được ban hành vào năm 1999, sau đó thì được sửa đổi, bổ sung vào các năm 2004, 2015). Theo đó,

<small>2 Phạm Duy Nghĩa (2013), Giáo trình luật kinh tế, Nxb.Công an nhân dân, Tr.341 - 342 3 Phạm Duy Nghĩa (2013), “Giáo trình luật kinh tế”, Nxb.Cơng an nhân dân, Tr.342 4 Phạm Duy Nghĩa (2013), “Giáo trình luật kinh tế”, Nxb.Công an nhân dân, Tr.342 </small>

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 21</span><div class="page_container" data-page="21">

thuật ngữ QTCT được định nghĩa: “là một tập hợp các mối quan hệ giữa Ban điều hành, HĐQT, cổ đơng và các bên có quyền lợi liên quan khác của công ty. QTCT cũng thiết lập một cơ cấu giúp xây dựng mục tiêu của công ty, xác định phương tiện để đạt được các mục tiêu đó, và giám sát hiệu quả việc thực hiện mục tiêu. Mục tiêu của QTCT là xây dựng một môi trường của lịng tin, tính minh bạch và tính giải trình, các yếu tố cần thiết để thúc đẩy phát triển đầu tư dài hạn, sự ổn định tài chính và đạo đức trong kinh doanh, từ đó hỗ trợ thúc đẩy tăng trưởng và xây dựng các xã hội có tính bao trùm cao”<small>5</small>.

Về góc độ pháp luật Việt Nam, QTCT được định nghĩa: “là hệ thống các quy tắc để đảm bảo cho công ty được định hướng điều hành và được kiểm sốt một cách có hiệu quả vì quyền lợi của cổ đông và những người liên quan đến công ty”<small>6</small>

Như vậy, dù các quan điểm có thể hiện ở nhiều cách khác nhau, tuy nhiên chúng ta vẫn có thể hình dung ra đặc điểm cơ bản của một hệ thống QTCT: sự minh bạch thơng tin tài chính và kinh doanh; q trình giám sát các các hoạt động nội bộ trong công ty; quyền của cổ đông luôn được đảm bảo và thực thi; sự độc lập của các thành viên trong việc điều hành, ra quyết định và giám sát. QTCT bảo đảm sự cân bằng giữa các mục tiêu kinh tế và xã hội, giữa mục tiêu cá nhân và tập thể để khuyến khích việc sử dụng hiệu quả các nguồn lực đạt được sự hài hòa tối đa giữa lợi ích của cá nhân, của cơng ty và của xã hội.

Từ những ghi nhận trên đây, có thể đưa ra khái niệm QTCT dưới góc độ luật học như sau: QTCT là một hệ thống các quy định liên quan đến việc tổ chức cơ cấu, vận hành cũng như hoạt động kiểm soát, được thể hiện trong mối quan hệ giữa các cổ đông, HĐQT, Ban điều hành và các bên có liên quan thơng qua việc xây dựng các mục tiêu, kiểm soát hiệu quả thực hiện các mục tiêu vì quyền lợi của cổ đông và các bên liên quan của công ty.

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 22</span><div class="page_container" data-page="22">

1.1.2. Vai trò của quản trị công ty

QTCT tốt giúp xây dựng môi trường tin cậy, minh bạch và trách nhiệm giải trình cần thiết để thúc đẩy đầu tư dài hạn, ổn định tài chính và tính liêm chính của doanh nghiệp, từ đó hỗ trợ tăng trưởng mạnh mẽ hơn và xã hội hòa nhập hơn.

Tác giả nhận thấy có một số điểm thuận lợi mà cơng ty có được nếu phát huy tốt và nâng cao hiệu quả của hoạt động QTCT:

Đầu tiên, chúng ta cần nhìn nhận tác động tích cực của QTCT đối với giá trị cổ phiếu: Giá trị cổ phiếu có thể được quyết định bởi nhiều yếu tố như tăng trưởng của thị trường, hiệu quả hoạt động, khả năng sinh lợi, tỷ lệ vay nợ, qui mô doanh nghiệp, đặc điểm ngành nghề…Có được kết quả này đều xuất phát từ vai trò của QTCT rất lớn, là then chốt. QTCT tác động đến tất cả các yếu tố trên và giá trị cổ phiếu cũng như giá trị công ty ngày một nâng cao và tối đa hóa cũng nhờ vào hiệu quả mà QTCT đạt được theo hướng tốt nhất.

Kế tiếp, phải kể đến QTCT và hiệu quả hoạt động: Lợi ích của QTCT sẽ thuyết phục nếu đi cùng QTCT tốt là hiệu quả kinh doanh tốt. Nhiều kết quả phân tích cũng cho thấy nhóm các cổ phiếu có quản trị tốt cũng là nhóm các cổ phiếu có suất sinh lợi cao hơn nhóm có quản trị kém. Các nghiên cứu và khảo sát trên thế giới cũng chỉ ra rằng mặc dù QTCT tốt cho phép doanh nghiệp kiểm sốt rủi ro, hạn chế các bất ổn có thể xảy ra ảnh hưởng đến việc đạt được mục tiêu lâu dài về tăng trưởng, QTCT tốt không nhất thiết sẽ đem lại hiệu quả tài chính trực tiếp cho doanh nghiệp, mà QTCT tốt sẽ giúp doanh nghiệp giữ ổn định hoạt động và có được lợi nhuận tăng trưởng bền vững.

Bên cạnh đó, là mối quan hệ giữa QTCT và đặc điểm HĐQT: Mục tiêu chính mà HĐQT cần đạt được trong cơng tác QTCT đó là tầm nhìn chiến lược, tinh thần chính trực, tính chuyên nghiệp, năng lực chun mơn, và vai trị độc lập. Một HĐQT độc lập cho phép phát huy cao vai trò chỉ đạo và giám sát hoạt động điều hành doanh nghiệp. Một HĐQT với các tiểu ban chuyên trách được xây dựng và giao trách nhiệm phụ trách các vấn đề chính yếu của quản trị là cần thiết, giúp phát

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 23</span><div class="page_container" data-page="23">

huy hiệu quả tinh thần trách nhiệm của các thành viên HĐQT trong vai trò lãnh đạo doanh nghiệp.

Ngoài ra, về quan điểm cạnh tranh: QTCT tốt cịn góp phần tạo cho cơng ty cải thiện về năng lực cạnh tranh của mình, nâng cao danh tiếng, là chìa khóa then chốt để cạnh tranh với các đối thủ trên trị trường. Việc chiếm được lòng tin, vị thế tốt sẽ tạo điều kiện cho công ty tiếp cận vào thị trường vốn, phát triển thị trường tài chính và thúc đẩy cho cơng ty cũng như nền kinh tế phát triển.

Cuối cùng là QTCT cũng liên quan đến việc tìm cách khuyến khích các bên có quyền lợi liên quan thực hiện đầu tư kinh doanh tối ưu các nguồn lực và tài sản vào cơng ty. Vai trị của QTCT sẽ là điều kiện để kết nối các nguồn lực và nỗ lực phát huy các nguồn lực từ các nhà đầu tư, người lao động, chủ nợ, khách hàng, nhà cung cấp và các bên có quyền lợi liên quan khác. Vấn đề này sẽ tạo ra năng lực cạng tranh và tăng tài sản, lợi nhuận cho cơng ty. Vì vậy, mối quan tâm hàng đầu hiện nay các công ty cần làm đó là phải đẩy mạnh sự hợp tác giữa cơng ty và các bên có quyền lợi liên quan, khuôn khổ QTCT phải tơn trọng lợi ích cũng như sự đóng góp của các bên.

1.1.3. Các nguyên tắc quản trị công ty

Nguyên tắc QTCT được hiểu một cách tổng quan là một hệ thống các quy tắc được thiết lập và điều hành bởi những bộ phận có liên quan nhằm giúp cơng ty được vận hành và kiểm sốt hiệu quả các nguồn lực vì lợi ích các chủ sở hữu và các bên có liên quan, từ đó tối đa hóa giá trị cơng ty.

Theo OECD (G20/OECD.2015), khn khổ quản trị của một doanh nghiệp nên được xây dựng dựa trên bốn trụ cột được chấp nhận chung trên tồn cầu với những nội dung chính:<small>7</small>

(i) Công bằng: Khuôn khổ QTCT phải bảo vệ quyền của cổ đông và bảo đảm đối xử công bằng với mọi cổ đông, kể cả cổ đông thiểu số và nước

<small>7 UBCKNN (2019), Bộ Nguyên tắc QTCT theo thông lệ tốt nhất của Việt Nam, Nguyên tắc cơ bản trong QTCT, Tr.15 </small>

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 24</span><div class="page_container" data-page="24">

ngồi. Mọi cổ đơng phải có cơ hội khiếu nại hiệu quả khi quyền của họ bị vi phạm.

(ii) Trách nhiệm: Khuôn khổ QTCT phải cơng nhận quyền của các bên có quyền lợi liên quan đã được pháp luật quy định, và phải khuyến khích sự hợp tác tích cực giữa cơng ty và các bên có quyền lợi liên quan trong việc tạo dựng tài sản, việc làm và bảo đảm sự ổn định.

(iii) Trách nhiệm giải trình: Khn khổ QTCT phải đảm bảo định hướng chiến lược của công ty, giám sát Ban Điều hành hiệu quả của HĐQT và trách nhiệm của HĐQT đối với công ty và các cổ đông.

(iv) Minh bạch: Khuôn khổ QTCT phải đảm bảo việc công bố thông tin kịp thời và chính xác về mọi vấn đề trọng yếu liên quan đến công ty, bao gồm tình hình tài chính, cấu trúc quản trị, tình hình hoạt động, và sở hữu cơng ty.

Tại Việt Nam, các nguyên tắc về QTCT đầu tiên quy định tại QĐ07/2002/QĐ-VPCP, bao gồm: Đảm bảo một cơ cấu quản trị hiệu quả; Đảm bảo quyền lợi của cổ đông; Đối xử công bằng giữa các cổ đông; Đảm bảo vai trị của những người có quyền lợi liên quan đến công ty; Minh bạch trong hoạt động của công ty; HĐQT và BKS lãnh đạo và kiểm sốt cơng ty có hiệu quả<small>8</small>.

LCK2010 (luật sửa đổi, bổ sung một số điều LCK2006) đã quy định về quản trị CTĐC với các nguyên tắc: Bảo đảm cơ cấu quản trị hợp lý; bảo đảm hiệu quả hoạt động của HĐQT, BKS; Bảo đảm quyền lợi của cổ đông, những người có liên quan; Bảo đảm đối xử cơng bằng giữa các cổ đông; Công khai, minh bạch mọi hoạt động của cơng ty<small>9</small>.

Bên cạnh đó, sự ra đời của Bộ Nguyên tắc QTCT theo thông lệ tốt nhất của Việt Nam năm 2019, áp dụng cho các CTĐC, có ý nghĩa vơ cùng lớn. Bộ Ngun tắc này tập trung vào khn khổ chính được thừa nhận (Trách nhiệm của HĐQT; Mơi trường kiểm sốt; Cơng bố thơng tin và minh bạch; Quyền cổ đông;Quan hệ

<small>8 Điểm a, Khoản 01, Điều 02, QĐ07/2002/QĐ-VPCP 9 Khoản 02, Điều 28, LCK2020 </small>

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 25</span><div class="page_container" data-page="25">

với các bên có quyền lợi liên quan) và được thể hiện trong 10 Nguyên tắc chi tiết<small>10</small>, sắp xếp trên cơ sở có cân nhắc sự phù hợp và mức độ ưu tiên của các vấn đề hiện đang tồn tại về chất lượng QTCT của các doanh nghiệp Việt Nam.

Hiện nay, theo pháp luật chứng khoán Việt Nam hiện hành, các nguyên tắc QTCT bao gồm những nội dung chính quy định tại Điều 40 của LCK2019: Cơ cấu quản trị hợp lý, hiệu quả; Bảo đảm hiệu quả hoạt động của HĐQT, BKS; nâng cao trách nhiệm của HĐQT đối với công ty và cổ đông; Bảo đảm quyền của cổ đơng, đối xử bình đẳng giữa các cổ đơng; Bảo đảm vai trò của nhà đầu tư, TTCK và các tổ chức trung gian trong việc hỗ trợ hoạt động QTCT; Tơn trọng và bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của các bên có quyền lợi liên quan trong QTCT;Cơng bố thơng tin kịp thời, đầy đủ, chính xác và minh bạch hoạt động của công ty; bảo đảm cổ đông được tiếp cận thông tin công bằng.

Tóm lại, các nguyên tắc QTCT theo pháp luật hiện hành của Việt Nam hiện nay đã phù hợp với những nội dung chính về QTCT của OECD và các nguyên tắc được đưa ra để đạt được mục đích là đảm bảo cho định hướng và kiểm sốt cơng ty của các nhà đầu tư, khuyến khích đầu tư vào các công ty, phát triển thị trường vốn hơn nữa và thúc đẩy thị trường tài chính phát triển lành mạnh.

1.2. Khái quát về công ty đại chúng 1.2.1. Khái niệm về công ty đại chúng

Tại Việt Nam, các CTCP hình thành từ ba nguồn chính:(i) được chuyển đổi từ doanh nghiệp quốc doanh sang CTCP trong chương trình cổ phần hóa kéo dài từ những năm 1992 đến nay; (ii) được chuyển đổi và thành lập mới từ khu vự dân doanh trong nước; (iii) được chuyển đổi hoặc thành lập mới từ khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngồi.<small>11</small>

Trước khi LCK2006 được ban hành, tại Việt Nam, pháp luật về chứng khoán và TTCK chưa đặt ra cơ sở pháp lý (định nghĩa) về thuật ngữ “công ty đại chúng”. Tuy nhiên thực tế đã xuất hiện mơ hình CTĐC dưới dạng:(i) Các công ty niêm yết

<small>10 UBCKNN (2019), Bộ Nguyên tắc QTCT theo thông lệ tốt nhất của Việt Nam, Cấu trúc của bộ nguyên tắc QTCT Tr.17-18 </small>

<small>11 Phạm Duy Nghĩa (2013), Giáo trình luật kinh tế, Nxb Cơng an nhân dân, Tr.223 </small>

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 26</span><div class="page_container" data-page="26">

phát hành chứng khốn số lượng lớn ra cơng chúng, từ trước khi LCK có hiệu lực (QĐ07/2002/QĐ-VPCP).(ii) CTCP phát hành riêng lẻ nhiều lần có số lượng cổ đông lớn, theo pháp LDN năm 1990 và 1999.(iii) và doanh nghiệp nhà nước thực hiện cổ phần hóa<small>12</small>

Theo pháp luật Việt Nam, CTĐC là CTCP thuộc một trong hai trường hợp<small>13</small>: (i) Cơng ty có vốn điều lệ đã góp từ 30 tỷ đồng trở lên và có tối thiểu là 10%

số cổ phiếu có quyền biểu quyết do ít nhất 100 nhà đầu tư không phải là cổ đông lớn nắm giữ;

(ii) Công ty đã thực hiện chào bán thành công cổ phiếu lần đầu ra công chúng thông qua đăng ký với UBCKNN theo quy định tại Khoản 01 Điều 16 của LCK2019.

Các CTĐC có thể được phân thành các loại sau:

Công ty đại chúng chưa niêm yết: là công ty đã phát hành cổ phiếu nhưng không được giao dịch trên sàn giao dịch chứng khốn.

Cơng ty đại chúng quy mơ lớn: là CTĐC có vốn góp của chủ sở hữu từ 120 tỷ đồng trở lên tại BCTC năm gần nhất đã được kiểm tốn<small>14</small>

Cơng ty đại chúng niêm yết: là CTCP được chấp thuận niêm yết cổ phiếu trên Sở Giao dịch Chứng khoán/ Trung tâm Giao dịch Chứng khoán trên lãnh thổ Việt Nam<small>15</small>.

1.2.2. Đặc điểm của công ty đại chúng

Như đã nhận định, do tính chất đại chúng của mình nên ngồi những đặc điểm của một CTCP thông thường thì các CTĐC cịn có một số điểm tạo nên sự riêng riêng biệt:

Thứ nhất, CTĐC có cơ cấu tổ chức phức tạp hơn các CTCP thông thường: Các khuôn mẫu về QTCT được xây dựng để bảo vệ các cổ đông trước rủi ro bị lạm dụng và cho phép các cán bộ quản lý chuyên nghiệp điều hành công ty. CTĐC phải

<small>15 Điểm b, Khoản 01, Điều 02, QĐ 12/2007/QĐ-BTC </small>

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 27</span><div class="page_container" data-page="27">

gánh chịu các chi phí liên quan tới việc hỗ trợ những thể chế giám sát của công ty. Bên cạnh đó, các CTĐC có thể ít nhiều phát sinh thêm chi phí liên quan đến việc thu hút và duy trì quan hệ nhà đầu tư. Những hoạt động này địi hỏi cơng ty phải chi phí khá lớn. Mặt khác, để duy trì và phát triển cơ cấu quản trị của mình, các CTĐC cần phải có những nguồn nhân lực chuyên nghiệp về quản lý và có nhiều khó khăn, tốn kém tài chính trong việc tìm kiếm, phát triển và giữ chân các cán bộ quản lý chuyên nghiệp và đáng tin cậy. Một yêu cầu không thể thiếu trong QTCT là việc tuân thủ các quy định về việc công bố thông tin và các quy định khác. Vì vậy, một CTĐC phải tuân thủ luật pháp và các quy định nghiêm ngặt, đồng thời phải áp dụng các quy tắc và những tiêu chuẩn quản trị tốt để bảo vệ quyền lợi cho các cổ đông.

Thứ hai, CTĐC luôn luôn được sự điều chỉnh song song giữa pháp luật doanh nghiệp và pháp luật chứng khoán, chịu chịu sự quản lý của SGDCK và UBCKNN: CTĐC là CTCP nên trước tiên cũng phải chịu sự điều chỉnh của pháp luật doanh nghiệp dành cho CTCP như về việc thành lập, tổ chức, quản lý, hoạt động… và sau đó là chịu sự điều chỉnh của pháp luật chứng khoán trong việc tổ chức QTCT theo những quy tắc, khuôn mẫu nhất định.

Thứ ba, có số lượng cổ đơng lớn, vốn điều lệ ở mức pháp định: Pháp luật chứng khoán quy định một lượng cổ đông nhất định để phân biệt các CTCP thông thường và các CTĐC, điều này có thấy để được có tính đại chúng thì bản thân các CTCP phải đạt được quy mô về vốn cũng như số lượng các cổ đông. Và ở chiều ngược lại, khi các CTCP thông thường đạt đến ngưỡng vốn và số lượng cổ đông lớn (căn cứ theo pháp luật hiện hành) thì lúc này lập tức sẽ chịu tác động của pháp luật chứng khoán. Pháp luật chứng khốn đóng vai trò điều tiết, ổn định và tạo môi trường để các CTCP này hoạt động có khn khổ và phát triển ổn định. Như vậy, yếu tố vốn và số lượng cổ đông ln là tiêu chí hàng đầu để phân biệt các cơng ty có tính đại chúng hay khơng có tính đại chúng.

1.2.3. Cấu trúc quản trị của công ty đại chúng

Từ một góc nhìn cụ thể, có thể hình dung rằng CTCP là một phức hợp của nhiều quan hệ hợp đồng khác nhau: hợp đồng của những người lập nên công ty, hợp

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 28</span><div class="page_container" data-page="28">

đồng giữa công ty và những người điều hành, hợp đồng giữa công ty và các đối tác khách hàng…Sự phức tạp này đòi hỏi phải nghiên cứu cách tổ chức vận hành làm sao để một CTCP hoạt động hiệu quả, hay đó là cấu trúc QTCT. Bản thân các CTĐC cũng mang tính chất như vậy và cịn phức tạp hơn nhiều so với các CTCP thông thường. Để nghiên cứu về cấu trúc quản trị của các CTĐC thì trước hết chúng ta cần tìm hiểu về cấu trúc quản trị chung của CTCP.

Từ trước đến nay, trên thế giới có nhiều quan điểm khác nhau về mơ hình quản trị tổ chức CTCP:

Mơ hình hội đồng đơn cấp<small>16</small>: với đặc trưng là một HĐQT đơn cấp bao gồm các thành viên điều hành và không điều hành. Trong cơ cấu này, bộ phận giám sát thường được gọi là HĐQT. Cơ cấu quản trị này có thể tạo điều kiện thuận lợi để xây dựng những cơ cấu lãnh đạo vững mạnh và nâng cao hiệu quả của quá trình ra quyết định. Tuy nhiên, các thành viên HĐQT điều hành và khơng điều hành đóng một vai trị thiết yếu trong việc giám sát các thành viên của Ban GĐ điều hành và giảm thiểu các chi phí tác nhân. Hệ thống này thường phổ biến tại những công ty có trụ sở ở những quốc gia theo truyền thống Luật án lệ (Common Law), chẳng hạn như Mỹ và Anh quốc<small>. </small>Điểm thuận lợi có được là ra các quyết định quản trị nhanh, giảm chi phí cơng ty…nhưng có tiềm ẩn rủi ro cáo ở chỗ đã giao quá nhiều quyền hành cho cùng một cơ quan quản trị và giám sát.

Mơ hình hội đồng nhị cấp<small>17</small>: với đặc trưng là sự tồn tại của các bộ phận kiểm soát và quản lý tách biệt. Bộ phận thứ nhất được gọi là BKS, và bộ phận thứ hai được gọi là Ban GĐ điều hành. Với hệ thống này, công việc quản lý hàng ngày của công ty được giao cho Ban GĐ điều hành, và Ban GĐ điều hành chịu sự kiểm soát của BKS (BKS lại do ĐHĐCĐ bầu ra). Hai thể chế này có thẩm quyền riêng biệt và cơ cấu thành phần không được phép lẫn lộn, tức là các thành viên của Ban GĐ không thể là thành viên của BKS và ngược lại. Ưu điểm của hệ thống nhị cấp là một

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 29</span><div class="page_container" data-page="29">

cơ chế giám sát rõ ràng, nhưng mơ hình này thường bị chỉ trích vì sự thiếu hiệu quả trong quá trình ra quyết định. Hệ thống này được áp dụng phổ biến ở Đức.

Ngoài ra, nhiều quốc gia cịn cơng nhận một cơ cấu quản trị thứ ba, hệ thống hỗn hợp (hịa trộn của hai mơ hình đã đề cập ở trên). Theo mơ hình này, mọi CTCP đều phải thành lập một BKS và một HĐQT, đồng thời thành lập một Ban GĐ điều hành<small>.18</small>

Đối với quy định pháp luật Việt Nam, cụ thể tại Điều 137 của LDN2020, các CTCP được tổ chức quản trị theo 02 mơ hình:

Mơ hình thứ nhất (mơ hình có Ban kiểm soát): ĐHĐCĐ, HĐQT, BKS, GĐ(TGĐ). Trong mơ hình này có thể có BKS hay khơng có tùy thuộc vào số lượng cổ đơng của cơng ty và tỷ lệ cổ phần mà cổ đông sở hữu: Trường hợp cơng CTCP có dưới 11 cổ đơng và các cổ đông là tổ chức sở hữu dưới 50% tổng số cổ phần của cơng ty thì khơng bắt buộc phải có BKS (trừ trường hợp trên thì CTCP phải có BKS theo như quy định).

Mơ hình thứ hai (mơ hình khơng có Ban kiểm sốt): ĐHĐCĐ, HĐQT, GĐ(TGĐ). Trường hợp này ít nhất 20% số thành viên HĐQT phải là thành viên độc lập và có Ban kiểm tốn nội bộ trực thuộc HĐQT. Các thành viên độc lập thực hiện chức năng giám sát và tổ chức thực hiện kiểm soát đối với việc quản lý điều hành công ty.

Như vậy, mô hình quản trị CTCP tại Việt Nam cũng tương đồng với các mơ hình QTCT mà thế giới nghiên cứu và áp dụng. Xét một cách toàn diện, cấu trúc quản lý nội bộ của CTCP ở Việt Nam theo LDN2020 không phải là cấu trúc mơ hình đơn cấp cũng khơng hồn tồn giống với cấu trúc mơ hình nhị cấp, mà dường như được pha trộn giữa hai mơ hình nói trên<small>19</small>. Mơ hình quản trị này cũng chính là mơ hình mà các CTĐC có thể lựa chọn. Điều đặc biệt là mơ hình thứ hai mới xuất hiện từ LDN2014, về cơ bản đó là sự du nhập của mơ hình quản trị Anh – Mỹ, xuất

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 30</span><div class="page_container" data-page="30">

hiện các thiết chế quản trị như UBKT, thành viên HĐQT độc lập. Hiện nay, pháp luật hiện hành quy định về thì cơ cấu tổ chức quản trị của CTĐC như sau<small>20</small>:

Mơ hình có BKS: ĐHĐCĐ, HĐQT, BKS (trường hợp công ty tổ chức quản lý và hoạt động theo mơ hình Điểm a, Khoản 01, Điều 137, LDN2020)

Mơ hình có UBKT: HĐQT, UBKT thuộc HĐQT, GĐ(TGĐ) (trường hợp công ty tổ chức quản lý và hoạt động theo mơ hình Điểm b, Khoản 01, Điều 137, LDN 2020).

Dù là được tổ chức theo một mơ hình quản trị nào đi nữa thì các CTĐC cũng cần lưu ý đến sự hài hòa cân đối giữa hiệu quả hoạt động và mức độ kiểm sốt. Vị trí trung tâm của HĐQT ln được đánh giá cao và do đó những vấn đề về thẩm quyền, cơ cấu, hoạt động, trách nhiệm và bổn phận của các thành viên HĐQT luôn là yếu tố quan tâm nhất.

1.3. Khái quát pháp luật về quản trị công ty đại chúng 1.3.1. Khái niệm pháp luật về quản trị công ty đại chúng

Qua việc xem xét khái niệm, phân tích các đặc điểm cũng như tìm hiểu về cơ cấu tổ chức của CTĐC, tác giả nhận thấy rằng việc điều chỉnh bằng pháp luật đối với quan hệ quản trị CTĐC là thực sự cần thiết đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của quốc gia. Việc điều chỉnh này cũng giống như đối với một CTCP thông thường với các quy định theo pháp luật doanh nghiệp. Bên cạnh đó, pháp luật chứng khốn cũng là một phần không thể thiếu trong việc điều chỉnh quản trị CTĐC. Có thể nói đây là hai nhóm pháp luật chính điều chỉnh về quản trị CTĐC. Ngồi ra, cịn nhiều văn bản pháp luật khác điều chỉnh liên quan CTĐC, có thể kể đến các quy định về lĩnh vực dân dự, hình sự, thương mại, tài chính kế tốn, phá sản, tịa án…

Như vậy, có thể nhận xét rằng: Pháp luật về quản trị CTĐC là là hệ thống các quy tắc để đảm bảo cho công ty được định hướng điều hành và được kiểm sốt một cách có hiệu quả vì quyền lợi của cổ đông và những người liên quan đến công ty. Các mối quan hệ nội bộ mà pháp luật về quản trị CTĐC điều chỉnh, đó là: Cơ cấu tổ chức quản lý, điều hành, giám sát hoạt động của công ty; quyền và nghĩa vụ

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 31</span><div class="page_container" data-page="31">

của cổ đông, cơ chế bảo đảm thực hiện các quyền đó; quyền hạn và trách nhiệm của người quản lý, điều hành công ty; quy trình và thể thức ra quyết định QTCT; minh bạch và công bố thông tin; ngăn ngừa xung đột lợi ích.

1.3.2. Đặc điểm cơ bản pháp luật về quản trị công ty đại chúng Một cách tổng quát chung, pháp luật về quản trị CTĐC có đặc điểm:

Thứ nhất, về chủ thể và cách thức điều chỉnh: Pháp luật điều chỉnh đến các nhóm chủ thể khác biệt, trước tiên là đó là nhóm chủ thể trong nội bộ trị của công ty và sau đó là điều chỉnh mối quan hệ giữa cơng ty với những bên có liên quan khác. Điểm then chốt của hoạt động quản trị CTĐC là phải làm sao hướng đến sự dung hịa lợi ích các bên, trong đó pháp luật có định hướng bảo vệ quyền và lợi ích các cổ đơng nhỏ (thiểu số), ngăn ngừa xung đột các lợi ích, bảo vệ TTCK nói riêng và hoạt động kinh tế xã hội nói chung. Từ đó, pháp luật về quản trị CTĐC phải làm sao và ln khơng ngừng rà sốt, củng cố, điều chỉnh các quy định để đạt được các mục tiêu quản trị trên. Trong cách thức điều chỉnh của mình, các quy phạm pháp luật đặt ra những yêu cầu, chuẩn mực khắt khe hơn với một số nhóm đối tượng nhất định, cụ thể là các quy định về quản trị CTĐC luôn đặt ra những yêu cầu mang tính quy chuẩn, khắt khe hơn việc quản trị các cơng ty thơng thường, đó là quy định về tiêu chuẩn và trách nhiệm của thành viên HĐQT, về quyền của các cổ đông thiểu số, về công bố thông tin.

Thứ hai, tính chất của các quy phạm pháp luật: với những tính chất mang tính bắt buộc là chính, rất ít quy định mang tính tùy nghi và thậm chí quy định trong các Điều lệ mẫu hay các Quy chế quản trị, mà ở đó sự “tự do ý chí” của các CTĐC phần nào bị hạn chế. Có thể nhìn nhận chung hiện nay pháp luật điều chỉnh các CTĐC tập trung vào các nhóm: nhóm các quy định mang tính chất bắt buộc thực hiện (tuyệt đối); nhóm các quy định mang tính chất tương đối (tn thủ, có sự giải thích) và nhóm những quy định mang tính chất đề xuất.

Thứ ba, cấu trúc của pháp luật về quản trị CTĐC: Cấu trúc của pháp luật về quản trị CTĐC được chia làm 03 bộ phận chính: Nhóm luật chung, nhóm luật chuyên ngành và nhóm các quy định, quy chế về quản trị CTĐC khác. Đối với

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 32</span><div class="page_container" data-page="32">

nhóm luật chung là nhóm các quy định cơ bản chung nhất về các loại hình cơng ty nói chung và CTCP nói riêng, nhóm này sẽ bao gồm Luật doanh nghiệp, Luật thương mại, Bộ luật dân sự, Luật kế tốn - kiểm tốn…;Trong nhóm luật chun ngành sẽ quy định các nội dung một cách cụ thể hơn quy định của nhóm luật chung, đó là các quy định về niêm yết, công bố thông tin, quan hệ các bên liên quan…; Cuối cùng là nhóm các quy định, quy chế về quản trị CTĐC, nhóm này sẽ quy định chi tiết hơn và mang tính hướng dẫn cụ thể so với các nhóm luật trên. Trong nhóm này sẽ thấy các Quy tắc (quy chế), các Điều lệ mẫu nhằm mang tính “khuyến nghị” các đối tượng liên quan cần đáp ứng và thực hiện trong những hoàn cảnh cụ thể.

1.3.3. Vai trị pháp luật về quản trị cơng ty đại chúng

Để QTCT hiệu quả thì khơng thể khơng kể đến các quy định pháp luật về quản trị CTĐC, trong việc này thì pháp luật đóng một vai trị hết sức quan trọng, là khung pháp lý cơ bản cho các CTĐC hoạt động. Pháp luật hướng đến một môi trường ổn định, minh bạch để các nhà đầu tư hoạt động và nâng cao giá trị hoạt động của mình, cũng từ đây thúc đẩy quá trình nhận thức về QTCT theo những thông lệ tốt nhất mà thế giới đang hướng đến.

Pháp luật về quản trị CTĐC tạo ra những cơ cấu sở hữu cũng như kiểm sốt chặt chẽ cơng ty, kiểm sốt mối quan hệ lợi ích của chủ sở hữu và nhà đầu tư, góp phần bảo vệ quyền sở hữu cho các nhà đầu tư song song bên cạnh gia tăng lợi ích chung của các bên có liên quan trong mục tiêu tìm kiếm lợi nhuận. Với quy định của mình, pháp luật về quản trị CTĐC đã xác lập các cơ cấu tổ chức nội bộ công ty, quyền và nghĩa vụ các bên trong cơ cấu cũng như mối quan hệ giữa công ty với các chủ thể bên ngồi, giúp cơng ty kiểm sốt q trình hoạt động cũng như có các cơng cụ pháp lý hỗ trợ kịp thời.

Bên cạnh đó, pháp luật quản trị CTĐC cũng góp phần tạo nên một hành làng pháp lý an toàn cho hoạt động của các cơng ty, góp phần bảo vệ quyền và lợi ích các bên trong mối quan hệ với công ty. Trong thời điểm hiện nay, Việt Nam đang trên con đường phát triển và hội nhập quốc tế, rất nhiều vấn đề đặt ra cho các doanh nghiệp, đặc biệt là các CTĐC với khả năng và sứ mệnh đặc biệt của mình sẽ gặp

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 33</span><div class="page_container" data-page="33">

khơng ít khó khăn. Pháp luật quản trị CTĐC góp phần định hướng hoạt động và bảo vệ cơng ty trước những khó khăn, nâng cao nhận thức về hoạt động quản trị doanh nghiệp bằng con đường pháp lý. Mặt khác, mâu thuẫn giữa chủ sở hữu và người điều hành cơng ty, giữa lợi ích các nhà đầu tư, vấn đề quyền lợi cổ đông thiểu số,…cũng là một trong những nội dung tồn tại từ trước đến nay tại các CTĐC, pháp luật ra đời góp phần giải quyết các mâu thuẫn này.

1.3.4. Sự phát triển của pháp luật về quản trị công ty đại chúng tại Việt Nam Sau khi TTCK được thành lập vào năm 2000, Chính phủ Việt Nam đã ban hành Điều lệ mẫu áp dụng cho các công ty niêm yết theo QĐ07/2002/QĐ-VPCP. Đây là cơ sở pháp lý đầu tiên khẳng định cam kết và nỗ lực của Chính phủ Việt Nam trong việc thúc đẩy áp dụng QTCT tại Việt Nam nhằm tạo ra một môi trường kinh tế Việt Nam công khai, minh bạch, phù hợp với thơng lệ quốc tế.

Tiếp theo đó, LCK2006 và Luật sửa đổi, bổ sung LCK2010 đã quy định các nguyên tắc về QTCT đối với CTĐC; trên cơ sở đó, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã ban hành Quyết định số 12/2007/QĐ-BTC ngày 13/3/2007 về quy chế quản trị công ty áp dụng cho các công ty niêm yết trên Sở Giao dịch Chứng khoán/ Trung tâm Giao dịch Chứng khoán và Quyết định số 15/2007/QĐ-BTC 19/3/2007 về điều lệ mẫu áp dụng cho các công ty niêm yết trên Sở Giao dịch Chứng khoán/ Trung tâm Giao dịch Chứng khoán. Sau 05 năm, một số quy định mới cũng được ban hành như Thông tư 121/2012/TT- BTC ngày 26/07/2012 của Bộ Tài chính quy định về QTCT áp dụng cho các CTĐC, NĐ71/2017/NĐ-CP và TT95/2017/TT-BTC hướng dẫn một số điều của NĐ71/2017/NĐ-CP.

Trải qua quá trình phát triển hơn 12 năm sau đó kể từ khi Luật chứng khốn đầu tiên ra đời, thị trường đã có sự phát triển mạnh mẽ về quy mô, với sự tham gia của nhiều CTĐC quy mô vừa và lớn. Bên cạnh đó, cùng với sự hồn thiện về hệ thống pháp luật chung, pháp luật doanh nghiệp, đầu tư, kinh tế Việt Nam cũng không ngừng hội nhập với khu vực và thế giới, đòi hỏi sự tăng cường tương ứng về tiêu chuẩn minh bạch, quản trị điều hành doanh nghiệp của các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp có tính đại chúng, niêm yết trên TTCK. Quốc hội khóa XIV đã

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 34</span><div class="page_container" data-page="34">

thơng qua LCK2019, trong đó có mục riêng các quy định về QTCT áp dụng đối với CTĐC. Bên cạnh đó, LDN2020 ra đời cũng đã đánh dấu một bước phát triển vượt bật trong tư duy pháp lý về quản trị các CTĐC. Trên cơ sở LCK2019 và LDN2020 này, hàng loạt các quy định khác cũng được ban hành trong đó có thể chú ý nhất là các quy định có liên quan đến nội dung QTCT như NĐ155/2020/NĐ-CP hay TT 116/2020/TT-BTC, TT96/2020/TT-BTC.

Bên cạnh đó, cũng trong năm 2019, UBCKNN đã phối hợp với IFC ban hành Bộ nguyên tắc QTCT theo thông lệ tốt nhất đầu tiên của Việt Nam. Bộ Nguyên tắc QTCT theo thông lệ tốt nhất đầu tiên của Việt Nam được ra mắt với mục tiêu thúc đẩy thị trường vốn và sự phát triển bền vững của nền kinh tế, đưa ra một loạt khuyến nghị về thông lệ QTCT tốt nhất theo OECD, trọng tâm dành cho các CTĐC tại Việt Nam. Bộ nguyên tắc bao gồm các tiêu chuẩn cao hơn yêu cầu tối thiểu theo quy định pháp luật, khuyến khích các doanh nghiệp hướng tới các thơng lệ quốc tế tốt nhất.

Như vậy, có thể tóm tắt cơ bản rằng, đến thời điểm hiện nay, pháp luật điều chỉnh về QTCT đối với các CTĐC tại Việt Nam tập trung chủ yếu là các văn bản pháp luật nền tảng như LDN2020, LCK2019, Nghị định 155/2020/NĐ-CP, Thông tư 116/2020/TT-BTC và Thông tư 96/2020/TT-BTC. Bên cạnh đó, pháp luật về quản trị CTĐC còn được điều chỉnh bởi các quy định khác tại Bộ luật dân sự, Luật thương mại, Luật kế toán, Luật ngân hàng…

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 35</span><div class="page_container" data-page="35">

Kết luận Chương 1

Như vậy, những kết quả nghiên cứu tại Chương 1 của luận văn đã nêu lên những nét khái quát về khái niệm và những vấn đề khái quát về QTCT và CTĐC. Ngoài ra, kết quả nghiên cứu cũng tập trung vào những vấn đề cơ bản của pháp luật quản trị CTĐC, đó là tập trung lấy HĐQT làm trung tâm, và qua đó đã làm rõ được hệ thống các quy phạm pháp luật điều chỉnh mối quan hệ giữa ĐHĐCĐ, HĐQT, Ban GĐ điều hành và các bên liên quan trong quá trình định hướng và kiểm sốt cơng ty nhằm đạt được các mục tiêu nhất định. Các quy phạm pháp luật này có phương pháp điều chỉnh tương đối khắc khe, chặt chẽ hơn so với việc quản trị một công ty thông thường.

Từ kết quả nghiên cứu cũng nhận thấy rằng hiện nay khơng có một mơ hình quản trị CTĐC duy nhất mà điều này sẽ phụ thuộc vào điều kiện hoàn cảnh cụ thể từng quốc gia, từng khu vực và từng đối tượng là công ty. Tuy nhiên, dù là pháp luật hay những chuẩn mực nào đi nữa thì gần như có một điểm hội tụ chính, đó là xoay quanh và tập trung vào những nguyên tắc quản trị CTĐC với các thành phần chính: Bảo vệ quyền cổ đơng; Mơ hình quản trị CTĐC; Ngăn ngừa xung đột lợi ích; Chế độ báo cáo và công bố thông tin; Giám sát và xử lý vi phạm.

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 36</span><div class="page_container" data-page="36">

CHƯƠNG 2

CÁC QUY ĐỊNH VỀ QUẢN TRỊ CÔNG TY ĐẠI CHÚNG THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM VÀ THỰC TRẠNG ÁP DỤNG 2.1. Các quy định pháp luật hiện hành về quản trị công ty đại chúng

Trong phần tiếp theo, để tìm hiểu chung các quy định pháp luật về quản trị CTĐC, tác giả tập trung chủ yếu vào các quy định tại LDN2020, LCK2019 cùng các văn bản hướng dẫn thi hành cũng như các Điều lệ mẫu công ty, các Quy chế hoạt động đã được ban hành của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.

2.1.1. Cổ đông và đại hội đồng cổ đông

<small> </small> Những cá nhân, tổ chức khi sở hữu cổ phần (ít nhất một cổ phần) của CTCP thì được gọi là cổ đơng của cơng ty. Khi góp vốn, cổ đơng mất quyền sở hữu đối với tài sản dùng làm vốn góp, song nhận lại quyền hưởng lợi và các quyền khác từ cổ phần<small>21</small>. Quyền cổ đông sẽ bắt nguồn trên nguyên tắc này cũng như vấn đề bảo vệ quyền cổ đông được đặt ra.

Quyền của cổ đông trong các CTĐC trước tiên có các quyền đầy đủ tại LDN2020 (Điều 115, Điều 116, Điều 117, Điều 118 và Điều 119) và Điều 41 của LCK2019, Điều 271 của NĐ155/2020/NĐ-CP, trong Điều lệ mẫu<small>22</small>, đây là quyền cơ bản nhất của một cổ đông trên nguyên tắc một cổ phần cùng loại tạo ra người sở hữu nó các quyền và nghĩa vụ ngang nhau. Đối với cổ đông thiểu số, hiện nay pháp luật đã quy định một số quyền cho cổ đông căn cứ vào tỷ lệ cổ phần phổ thông mà họ sở hữu (01%, 5%, 10%). Điểm cần lưu ý đối với cổ đơng, nhóm cổ đơng sở hữu ít nhất 01% tổng số cổ phần phổ thơng có một quyền quy nhất là pháp luật doanh nghiệp và chứng khốn, đó là quyền khởi kiện đối với thành viên HĐQT, GĐ (TGĐ) theo luật định tại Khoản 01, Điều 166 LDN2020. Đối với cổ đơng hoặc nhóm cổ đơng sở hữu từ 05% tổng số cổ phần phổ thông trở lên hoặc một tỷ lệ khác nhỏ hơn theo quy định tại ĐLCT có quyền tại Điều 115 và Khoản 02, Điều 142 LDN2020, đặc biệt là quyền hủy bỏ nghị quyết hoặc một phần nội dung nghị quyết

<small>21 Phạm Duy Nghĩa (2013), Giáo trình luật kinh tế, Nxb.Cơng an nhân dân, Tr.230 22 Điều 12, Phụ lục 01 – Điều lệ mẫu áp chung cho các CTĐC, TT116/2020/TT-BTC </small>

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 37</span><div class="page_container" data-page="37">

ĐHĐCĐ trong thời hạn 90 ngày tại Điều 151 LDN2020 (hiện nay LDN2020 lại khơng có quy định về thời hạn để cổ đông yêu cầu hủy bỏ nghị quyết của HĐQT).

ĐHĐCĐ gồm tất cả cổ đơng có quyền biểu quyết, là cơ quan quyết định cao nhất của CTCP<small>23</small>. Nhìn chung ĐHĐCĐ các CTĐC có thẩm quyền chung theo quy định tại Điều 138 LDN2020. ĐHĐCĐ thường chỉ đưa ra quyết định đối với những vấn đề quan trọng có ảnh hưởng tới công ty: ĐHĐCĐ phê chuẩn nhân sự cho HĐQT và BKS, phê chuẩn báo cáo thường niên, các BCTC, phân chia lợi nhuận , những thay đổi về vốn điều lệ, sửa đổi bổ sung điều lệ, tổ chức lại và giải thể công ty, và các giao dịch đặc biệt. Các quy định của pháp luật hiện hành Việt Nam liên quan đến ĐHĐCĐ chủ yếu sau:

Thứ nhất, về cuộc họp của ĐHĐCĐ: Cuộc họp ĐHĐCĐ thường niên được tiến hành mỗi năm một lần và trong thời hạn bốn (04) tháng kể từ ngày kết thúc năm tài chính (trừ trường hợp ĐLCT có quy định khác, HĐQT quyết định gia hạn họp ĐHĐCĐ thường niên trong trường hợp cần thiết, nhưng không quá 06 tháng kể từ ngày kết thúc năm tài chính<small>24</small>), quyết định về những vấn đề theo quy định của pháp luật và ĐLCT, đặc biệt thông qua BCTC năm được kiểm tốn. Ngồi cuộc họp thường niên, ĐHĐCĐ có thể họp bất thường.

Thứ hai, về triệu tập cuộc họp ĐHĐCĐ: HĐQT, BKS và cổ đông sở hữu từ 05% tổng số cổ phần phổ thông trở lên (hoặc một tỷ lệ khác nhỏ hơn theo quy định tại ĐLCT) có quyền triệu tập cuộc họp ĐHĐCĐ, phải tuân thủ đầy đủ trình tự, thủ tục, bố trí địa điểm, thời gian hợp lý để các cổ đông tham dự họp ĐHĐCĐ. Thông báo mời họp ĐHĐCĐ được gửi cho tất cả các cổ đông bằng phương thức để bảo đảm đến được địa chỉ liên lạc của cổ đông chậm nhất 21 ngày trước ngày khai mạc cuộc họp nếu ĐLCT không quy định thời hạn dài hơn. Một số nước Châu Âu và Châu Á thì thời hạn này có khác biệt (xem tại Phụ lục 07 đính kèm).

<small>23 Khoản 01, Điều 38, LDN2020 </small>

<small>24 Khoản 01, Điều 14, Phụ lục 01-Điều lệ mẫu áp dụng cho CTĐC, TT116/2020/TT-BTC </small>

<small>Trước năm 2020, luật quy định việc gia hạn do cơ quan đăng ký kinh doanh thực hiện theo đề nghị của HĐQT (Khoản 02, Điều 136, LDN2014) </small>

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 38</span><div class="page_container" data-page="38">

Thứ ba, về điều kiện tiến hành họp ĐHĐCĐ: Điều 19, TT116/2020/TT-BTC có sự tương đồng với các quy định tại Điều 145 LDN2020. Cuộc họp ĐHĐCĐ được tiến hành khi có số cổ đơng dự họp đại diện trên 50% tổng số phiếu biểu quyết (LDN2014 quy định đại diện ít nhất 51% tổng số phiếu biểu quyết); tỷ lệ cụ thể do ĐLCT quy định.

Thứ tư, liên quan đến cách tiến hành cuộc họp và thực hiện biểu quyết: Trước khi khai mạc cuộc họp, công ty phải tiến hành thủ tục đăng ký cổ đông và phải thực hiện việc đăng ký cho đến khi các cổ đơng có quyền dự họp có mặt đăng ký hết với những nội dung tại Điều 20, TT116/2020/TT-BTC liên quan đến thủ tục ủy quyền và lập giấy ủy quyền; áp dụng công nghệ thông tin hiện đại để cổ đơng có thể tham dự và phát biểu ý kiến tại cuộc họp ĐHĐCĐ thông qua họp trực tuyến, bỏ phiếu điện tử hoặc hình thức điện tử khác<small>25</small>.

Thứ năm, điều kiện thông qua và hiệu lực các Nghị quyết của ĐHĐCĐ: Nghị quyết của ĐHĐCĐ được thông qua phải được sự đồng ý của một số lượng cổ đông tương đương đại diện theo tỷ lệ nhất định tại Điều 21, Phụ lục 01-Điều lệ mẫu áp dụng cho CTĐC, TT116/2020/TT-BTC. Mặt khác, có một điểm mới hồn tồn của LDN2020 quy định nghị quyết ĐHĐCĐ về nội dung làm thay đổi bất lợi quyền và nghĩa vụ của cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi tại Khoản 05, Điều 148 LDN2020. ĐHĐCĐ thông qua nghị quyết thuộc thẩm quyền quy định tại Điều 151 LDN2020 và Khoản 03, Điều 152 của luật này.

Pháp luật điều chỉnh về cổ đông, quyền cổ đông hiện nay đã có một số quy định mới so với trước đó: Thứ nhất, quy định thêm quyền của cổ đơng trong CTĐC, theo đó LDN2020 đã sửa đổi thời hạn tối thiểu gửi giấy mời cho cổ đông tham dự cuộc họp thay đổi từ 07 ngày thành 21 ngày để cổ đơng có thể chủ động chuẩn bị và thực hiện tốt quyền của mình. Quyền của cổ đơng phổ thông được chia làm 02 nhóm nhóm 5% và 10%. Các quy định về điều kiện để một Nghị quyết của ĐHĐCĐ được thông qua theo hướng giảm tỷ lệ biểu quyết. Thứ hai, sửa đổi điều kiện thực hiện quyền của cổ đơng hoặc nhóm cổ đơng sở hữu từ 05% tổng số cổ phần phổ

<small>25 Khoản 03, Điều 273, NĐ155/2020/NĐ-CP </small>

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 39</span><div class="page_container" data-page="39">

thông trở lên theo hướng giảm điều kiện và tạo điều kiện thuận lợi hơn cho cổ đông thực hiện quyền (bỏ quy định “ít nhất 06 tháng”). Thứ ba, một số quy định tại TT116/2020/TT-BTC đã sửa đổi, thậm chí bổ sung thêm khác biệt so với TT95/2017/TT-BTC: thay đổi điều kiện cử người vào HĐQT, BKS như quy định cổ đơng hoặc nhóm cổ đơng sở hữu từ 10% tổng số cổ phần phổ thông trở lên hoặc một tỷ lệ khác nhỏ hơn theo quy định tại ĐLCT có quyền đề cử người vào HĐQT, BKS. Quy định về thay đổi điều kiện để thực hiện quyền cổ đông. Thứ tư, các quy định về quản trị CTĐC đến thời điểm hiện nay đã có nhiều hướng dẫn chi tiết tại TT116/2020/TT-BTC: Điều lệ mẫu, Quy chế nội bộ về QTCT, Quy chế hoạt động của HĐQT, Quy chế hoạt động của BKS, Quy chế hoạt động của UBKT đã cụ thể hóa các quy định tại LDN2020, LCK2019. Thứ năm, bổ sung thêm thẩm quyền “quyết định mức cổ tức hằng năm của từng loại cổ phần; phê duyệt Quy chế quản trị nội bộ; Quy chế hoạt động HĐQT, BKS” và “các nội dung đã được thông qua tại các Nghị quyết ĐHĐCĐ trước đó chưa được thực hiện, HĐQT phải báo cáo ĐHĐCĐ tại kỳ họp thường niên gần nhất. Trường hợp có thay đổi nội dung thuộc thẩm quyền quyết định của ĐHĐCĐ, HĐQT phải trình ĐHĐCĐ tại cuộc họp gần nhất thơng qua trước khi thực hiện”. Thứ sáu, trường hợp Báo cáo kiểm tốn BCTC năm của cơng ty có các khoản “ngoại trừ trọng yếu, ý kiến kiểm toán trái ngược hoặc từ chối”, CTĐC phải mời đại diện tổ chức kiểm toán được chấp thuận thực hiện kiểm tốn BCTC của cơng ty dự họp ĐHĐCĐ thường niên và đại diện tổ chức kiểm toán được chấp thuận nêu trên có trách nhiệm tham dự họp ĐHĐCĐ thường niên của CTĐC.

2.1.2. Hội đồng quản trị và Thành viên hội đồng quản trị

HĐQT là cơ quan quản lý cơng ty, có tồn quyền nhân danh công ty để quyết định, thực hiện quyền và nghĩa vụ của công ty, trừ các quyền và nghĩa vụ thuộc thẩm quyền của ĐHĐCĐ<small>26</small>. Một HĐQT chuyên nghiệp và có hiệu quả đóng một vai trị thiết yếu trong việc thực thi những biện pháp QTCT hiệu quả<small>. </small>Nghiên cứu pháp luật về HĐQT, tập trung vào những nội dung chính:

<small>26 Khoản 01, Điều 153, LDN2020 </small>

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div><span class="text_page_counter">Trang 40</span><div class="page_container" data-page="40">

Thứ nhất, về quyền hạn của HĐQT: Trong quá trình hoạt động của mình, HĐQT thơng qua nghị quyết, quyết định bằng biểu quyết tại cuộc họp, lấy ý kiến bằng văn bản hoặc hình thức khác do ĐLCT quy định. Mỗi thành viên HĐQT có một phiếu biểu quyết.

Thứ hai, về thành viên HĐQT: Có thể nói đây là phần chính và tập trung nhiều quy định nhất của pháp luật khi nói về HĐQT. Thành viên HĐQT được bầu từ các cổ đơng và có khi khơng phải là cổ đơng của cơng ty. Đối với các CTĐC thì các tiêu chuẩn và điều kiện được áp dụng chặt chẽ hơn so với công ty thông thường, cụ thể theo NĐ155/2020/NĐ-CP và TT116/2020/TT-BTC thì thành viên HĐQT phải đáp ứng các tiêu chuẩn và điều kiện theo quy định hiện hành. Thành viên HĐQT của một CTĐC chỉ được đồng thời là thành viên HĐQT tại tối đa 05 công ty khác (đây là điểm mới của quy định, nhằm bảo đảm thực thi nhiệm vụ và tính bảo mật); Chủ tịch HĐQT không được kiêm nhiệm chức danh TGĐ(GĐ) của 01 CTĐC<small>27</small>. Chủ tịch HĐQT không được kiêm GĐ (TGĐ), Chủ tịch HĐQT có một số quyền hạn và nghĩa vụ theo quy định. Ngoài ra, các thành viên HĐQT độc lập trong UBKT phải có trách nhiệm báo cáo hoạt động tại cuộc họp ĐHĐCĐ thường niên trình tại cuộc họp ĐHĐCĐ thường niên phải đảm bảo có các nội dung theo Điều 46 của TT116/2020/TT-BTC.

Thứ ba, về số lượng và cơ cấu thành viên trong HĐQT: Điều 276 của NĐ155/2020/NĐ-CP và Điều 26 của TT116/2020/TT-BTC quy định: số lượng thành viên HĐQT của CTĐC ít nhất là 03 người và nhiều nhất là 11 người. Cơ cấu HĐQT của CTĐC phải đảm bảo tối thiểu một phần ba (1/3) tổng số thành viên HĐQT là thành viên không điều hành, công ty hạn chế tối đa thành viên HĐQT kiêm nhiệm chức danh điều hành của cơng ty để đảm bảo tính độc lập của HĐQT. Trường hợp CTĐC chưa niêm yết hoạt động theo mô hình quy định tại Điểm b Khoản 1 Điều 137 LDN2020, cơ cấu thành viên HĐQT của cơng ty phải đảm bảo ít nhất một phần năm (1/5) tổng số thành viên HĐQT là thành viên độc lập. Trường hợp số thành viên HĐQT của CTĐC chưa niêm yết hoạt động theo mô hình nêu

253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:03 PM7:00:03 PM

253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM253Wednesday, June 12, 20247:00:11 PM7:00:11 PM

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

</div>

quản trị công ty đại chúng theo pháp luật việt nam

<b>TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH --- ∞0∞--- </b>

<b>NGUYỄN VĂN ÂN </b>

<b>QUẢN TRỊ CÔNG TY ĐẠI CHÚNG THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM </b>

<b>LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT KINH TẾ </b>

<b>TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2021 </b>

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

<b>BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO </b>

<b>TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH --- ∞0∞--- </b>

<b>NGUYỄN VĂN ÂN </b>

<b>QUẢN TRỊ CÔNG TY ĐẠI CHÚNG THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM </b>

<b>Chuyên ngành: Luật kinh tế Mã số chuyên ngành: 8 38 01 07 </b>

<b>LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT KINH TẾ</b>

<b>Giảng viên hướng dẫn: TS. DƯƠNG KIM THẾ NGUYÊN </b>

<b>TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2021 </b>

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

GIẤY XÁC NHẬN

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

253Quan tri cong ty dai chung theo phap luat Viet NamWednesday, June 12, 2024

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về