Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu pot

DỰ THẢO
CHIẾN LƯỢC QUỐC GIA VỀ BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU
BỘ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG
Lê Công Thành
Cục trưởng Cục Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu,
Chánh Văn phòng Chương trình mục tiêu quốc gia ứng phó với biến đổi khí hậu
Cần Thơ, tháng 10 - 2011

         
 !"#
$!%&!$
'()*
+,-!(
   . ()   / 0 1  23
!14 5  "     

 6 7 ! " ! 1  50 !%8
9!&":;#$

Phần 1: Tổng quan về chính sách chiến lược biến đổi khí hậu

của một số nhóm nước trên thế giới
<=(>?75@5ABC5D<E>@F<G(
HI!:IJK$

•
BĐKH đã và đang xảy ra, ảnh hưởng tới đời sống và vị thế quốc gia.
•
Đề cao hiệu quả chi phí - lợi ích, với tầm nhìn thường là từ 30-100 năm.
•
Duy trì năng lượng truyền thống và phát triển nguồn năng lượng mới, tái tạo nhằm đảm bảo đời sống cao cho cộng đồng và thế hệ sau.

L&#3;M#
(#N!3O
•
Thực hiện các cam kết của UNFCCC và Nghị định thư Kyoto khá nghiêm túc
•
Biến đổi khí hậu là trách nhiệm của quốc gia, phải hành động sớm;
•
Phát triển kinh tế và cộng đồng theo hướng Phát triển xanh;
•
Thực hiện cam kết trong KP hoặc vượt hơn;
•
Tích cực hỗ trợ các quốc gia đang phát triển theo 2 hình thức song phương và đa phương.
(#'NPO
•
Không phê chuẩn Nghị định thư Kyoto hoặc mới phê chuẩn trong những năm gần đây.
•
Có trách nhiệm nhưng cần phụ thuộc vào định hướng phát triển của quốc gia;
•
Tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ, chất lượng môi trường, lối sống, hành vi cộng đồng được cải thiện nhưng chưa thực sự theo hướng
phát triển xanh;
•
Chưa thực hiện tốt cam kết trong KP hoặc thậm chí gia tăng phát thải;
•
Hỗ trợ các quốc gia đang phát triển phần lớn dưới dạng chuyển giao công nghệ, hỗ trợ kỹ thuật, tuy nhiên hỗ trợ tài chính còn hạn chế.
<<=(>?75@5ABC5D<EHE(D>@F<G(
(!:JI
•
Không thuộc Phụ lục 1 (UNFCCC) nên không có trách nhiệm giảm nhẹ;
•
Biến đổi khí hậu đang diễn ra; bắt buộc phải hành động;

•
Đói nghèo và bất bình đẳng gia tăng; bắt buộc phải phát triển; Có mâu thuẫn giữa tăng trưởng kinh tế và ứng phó với BĐKH;
•
Cần sự hỗ trợ của cộng đồng quốc tế.
HK$
•
Thụ động, phát triển theo hướng truyền thống (phát triển GDP).
•
Thích ứng là quan trọng hơn do liên quan trực tiếp tới phát triển kinh tế, giảm nghèo.
•
Không có trách nhiệm giảm nhẹ, chờ đợi sự hỗ trợ của các nước phát triển để thực hiện các hành động giảm nhẹ.
•
Biến đổi khí hậu vẫn được coi là một vấn đề phụ sau các ưu tiên phát triển tuy đã có các chương trình nghị sự về thay đổi quan điểm.
<<<=(>Q(>R5SEB5TU,V5TW
•
5$;!!%I
•
Duy trì và thúc đẩy cộng đồng toàn cầu theo hướng phát triển mới
•
Chỉ thực hiện thêm một số cam kết toàn cầu về vấn đề hỗ trợ các nước đang phát triển, không có thay đổi cơ bản trong định hướng quốc
gia.
•
5$;!!%IJLI
•
Không thể hoàn toàn trông chờ vào các nước phát triển về hỗ trợ tài chính, kỹ thuật, v.v trong các vấn đề phát triển.
•
Định hướng chính sách dần chuyển sang trạng thái chủ động hơn trong các hoạt động thích ứng và giảm nhẹ sử dụng nội lực quốc gia.
•
Định hướng được xem xét và lựa chọn là định hướng phát triển xanh (theo hướng phát triển mới).
Phần 2: Những vấn đề về biến đổi khí hậu ở Việt Nam

XK1YHX>J! !Z
•
Đến năm 2100, nhiệt độ trung bình có thể tăng từ 2
đến 3
o
C;
•
Mực nước biển trung bình có thể dâng trên 1m;
•
Các hiện tượng khí hậu cực đoan như bão, áp thấp
nhiệt đới, mưa lớn gây lũ, hạn hán, nắng nóng, rét
đậm… sẽ diễn biến ngày càng phức tạp hơn;
•
Tất cả các ngành kinh tế - xã hội đều bị ảnh hưởng
nghiêm trọng bởi BĐKH;
•
Phần lớn dân số Việt Nam nằm trong các vùng bị
ảnh hưởng (đồng bằng sông Cửu Long, đồng bằng
sông Hồng, vùng ven biển);
>-!%[!:JJ 
•
Nhận thức về các vấn đề BĐKH còn chưa đầy đủ;
•
Hệ thống quản lý, chính sách còn thiếu, dàn trải;
•
Nghiên cứu, đánh giá về tác động của BĐKH còn
hạn chế;
•
Cơ cấu kinh tế - xã hội chưa sẵn sàng ứng phó với
BĐKH;

•
Các ngành kinh tế chưa lồng ghép, quan tâm đúng
đắn tới BĐKH;
•
Định hướng phát triển của các ngành kinh tế vẫn
theo hướng sử dụng tài nguyên để phát triển.
Những ảnh hưởng chính của thế giới đối với Việt Nam
•
Các nguồn tài trợ ODA, FDI giảm đáng kể vì Việt Nam
đã trở thành quốc gia có thu nhập trung bình;
•
Xu thế ứng phó với BĐKH dịch chuyển theo hướng
hợp tác tích cực và công bằng giữa các quốc gia phát
triển và đang phát triển;
•
Các hoạt động hỗ trợ ứng phó với BĐKH ngày càng
gắn liền với lợi ích kinh tế của các bên (như CDM,
REDD/REDD+);
•
Một số quốc gia đang phát triển định hướng tự lực
ứng phó, kết hợp với bảo tồn nguồn tài nguyên,
nguồn lực quốc gia.
()!!:1;!!1J+,-!(
•
Y" 1 " ! Các cuộc đàm phán đòi hỏi các
nước đang phát triển phải cam kết giảm thải;
•
,K !%  ,-! ( Việt Nam không thuộc Phụ lục 1
của UNFCCC, hiện không có trách nhiệm giảm phát
thải;

•
(;!!%I!%4$ Quá trình phát triển KT-
XH của Việt Nam vẫn đặt ra nhu cầu phát thải KNK cao;
•
3!%[;!!1 Các công nghệ, quá trình tiêu thụ
nhiên liệu, năng lượng sử dụng trong công nghiệp,
giao thông vận tải, lâm nghiệp, nông nghiệp, sử dụng
đất, còn chưa được cải tiến, thiếu tính đồng bộ;
Phần 3: Những nội dung cơ bản của Dự thảo Chiến lược quốc
gia về biến đổi khí hậu
Y"1\ML/3
•
BĐKH là một trong những thách thức lớn nhất đối với nhân loại trong thế kỷ 21;
•
Ở Việt Nam, trong vòng 50 năm qua nhiệt độ trung bình đã tăng khoảng 0,5oC, mực nước biển đã dâng khoảng 20cm; thiên tai, đặc biệt là
bão, lũ và hạn hán ngày càng khốc liệt;
•
Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất của BĐKH;
•
Hậu quả của BĐKH đối với Việt Nam là nghiêm trọng và là một nguy cơ hiện hữu cho mục tiêu xoá đói giảm nghèo, cho việc thực hiện các
mục tiêu thiên niên kỷ và sự phát triển bền vững của đất nước;
•
Ứng phó với BĐKH tại Việt Nam đòi hỏi có sự thay đổi trong tư tưởng, chiến lược và quan điểm về BĐKH nhằm xây dựng một nền tảng
phù hợp với sự thay đổi trong hệ thống kinh tế - xã hội, môi trường, khí hậu và tài nguyên thiên nhiên.
5*!%]5
•
Xuất phát từ đặc điểm về tính chất của ứng phó với BĐKH:
•
Mang tính liên ngành, liên lĩnh vực
•

Phù hợp với điều kiện phát triển quốc gia và bối cảnh quốc tế
•
Đảm bảo bao quát 3 lĩnh vực chính trong ứng phó với vấn đề BĐKH, bao
gồm:
•
Thích ứng
•
Giảm nhẹ
•
Các vấn đề liên ngành
•
Đồng bộ với các chiến lược, chương trình trong từng lĩnh vực cụ thể có
liên quan đến BĐKH đã được phê duyệt và đang triển khai:
•
Ví dụ: Chương trình mục tiêu quốc gia về sử dụng năng lượng
tiết kiệm và hiệu quả, Chiến lược quốc gia phòng, chống và giảm
nhẹ thiên tai đến năm 2020 v.v…
AI5
•
Biến đổi khí hậu là thách thức nghiêm trọng nhất đối với
toàn nhân loại, ảnh hưởng sâu sắc và làm thay đổi toàn
diện đời sống xã hội toàn cầu. Là một trong những nước
chịu ảnh hưởng nặng nề nhất, Việt Nam coi ứng phó với
BĐKH là vấn đề có ý nghĩa sống còn.
•
Ứng phó với BĐKH của Việt Nam phải gắn liền với phát
triển bền vững, hướng tới nền kinh tế các-bon thấp, tận
dụng các cơ hội để đổi mới, nâng cao năng lực cạnh
tranh và sức mạnh quốc gia.
•

Tiến hành đồng thời các hoạt động thích ứng và giảm
nhẹ phát thải khí nhà kính để ứng phó hiệu quả với
BĐKH, trong đó ở thời kỳ đầu thích ứng là trọng tâm.
Quan điểm của Chiến lược (tiếp theo)
•
R ;# $ YHX> J !% -  !4J - !"^
;! L  !%_  [4 !%4 1 Z  J 
(J $ M 4 ! `    ![4 J !%
-3/4-;;!L4*!3
! J !  4J!I !%K\a 
 -; J   b /M ^ ;! L   3 J
!/9-10;!"!=
•
51;;:;#$YHX>;1#!-!"
b   & J & c !%d !M !%d I
;c;$!P4[JLK"!^/3
!%& 0 + 4 d ! ; $  - !%L
!"J!:1K^!-1!e\a
 JL!"%%4*!KYHX>=
•
5   YHX> # ! 8 \L& ! f J 
!14=
H`'gg,-!(;**!%+!J !"!K`;!!%I)$
!4!*;:;#!Jh$J#!%_!%d!%43J!%&!
$=
79!&!!
`i`3!:$4iJ-!"!3&;!!%I
!e4!*;j14-JM4*! "141J;!!%I)"
!%4"1!4JJ!3c b"!14--!"!%*!=
Tầm nhìn đến năm 2100

Mục tiêu cụ thể
•
H1140!3`b$
\##1k48l$\a M4i"
14-!JL&!&&!%4"1YHX>^
•
5LI!P!$h-[!J!e
4!*;!`!%+\!%+!J\$[4!%4;!!%I
)^1m;!!1JJ!`1`*;!9
J/!%+!Jn!&o! !%4;!!%I!e\a ^
•
(M4!:!%-J`3:;#$YHX>
& & ^ ;! !%I ! 3 4 d J h - *! 
bM3^4J!-!I;!!%IJp/9
-1b3!J#;;M4:[!%
!JK!,-!(^!/90 !PYHX>I;!!%I
!e\a ^;!!%IJM% ""q8!&!9!M
!-$-!"=
•
D#;;!3$ b"!!%4:;#$YHX>^!`
i4[! 4[4,(I:;#-1$YHX>=
CÁC NHIỆM VỤ CHIẾN LƯỢC
(-95 :;#$!&!J!

O514$
•
rML/3JJ-1-!" !YHX>J$
I/M=
•
>-[#-!"!%oJh-/34X,1

4/34$-!34=
•
7+% J!`i-!"!%oJ!X,$3
!% %a!:M!%4J4JJ$
!%&0+!"*!1ZL&hJ!h!"-
JX,=
OD1;;1m!-![/4%%4!&!&!$

•
rML/3-!"!h!J;/9h--[^
•
(&:J!%I1;;9!II ;_"-
1!&!st!J[!+*!^
•
(M 4 *!  %P !%b %P ; \ *! !%" b ]
!%d jM 4 1 ` ;_ " !& ! " [
#L!4*!^!`i14-1ZJ;!!%I%P;
u-!*!;$^
•
`iZ!:!%-MJ!%-v!% 
b!%4;_!%%%4!&!=
(-9 'H1140!3J!JL&$!%4"
1
OE0!3
•
(& : J !%I  %  %a L 4[ !i 9 p /9 *!
h-;1140!3^
•
(&:J!3-LI0*ML!%b!h;c
;^

•
(&:;!!%IJ;/9h-!&!Jh-
d^
•
rML/3J4J!--!"I4!;_"/K-
ML!%bJ!h^
•
rML/3-;;w%%4!`i-!"14Ih
-;^
•
P'gU!%I-!"1\*!h-;;!!1J
!*;!4J!%$!&!JYHX>4JnJ4`'g.g=
OE!JL&$
•
rML/30+/)- Jp/9!JL&$^
•
AL4[p/9!;!JL&$ca!
3h$^
•
Sp/9!!-J-1b!JL&$=
•
51![4M*;!J\ML$h!%8!L!f-
-!"&h&I^
•
>4JnL!%81Z!;Jh!%8!
14-Jp/9!JL&$^
•
(M4`31Z!JL&$=
(-9.:$$I/M;c;c/x
K!!0

•
(&:/34: ! J!/xK
!!0/4$I/M^
•
rML /3 L 4[ ! !I ;! !%I  ! e \a   ;c
;$4bbjh5py4
bjh>b/L&1%14!b
IJ/[dI^
•
rML /3 14 - c1 14 : ;# $  
u-!J$I/M^
•
!!%I0+[!z!!JL4[/M^
•
FJ4!nJ;!!%IJ!%81\*!
;c;$-J$I/M=
(-96Y14-;!!%I)%PJ14!b/[
d:;#-1$
•
H{L  !    /3  !%b %P ! !%b %P L
/4-;!J4!%b%P!^
•
Y14!b/[d]!%d14-J;!!%I>S^
•
rML /3 !3 &
|
  0 !%8  1 ;! !1  J
!h)v3[*!%PJL!4%P^
•
rML /3 !%I   0 !%8 14 &

|
 1 Z  )
/&
|
!%P^
•
rML/3!%Ih8h!K\/M\=
•
rML/3!%I% %aL 3!
!J;!e\a =
•
rML/3J;!!%I!K!%i!%4!ne4^
•
rML/3J!%I-!"!}4/~44J!{K^
•
51!-JM4`3^
(-9UD1m;!!1J!`i*;!9
J#;;14--!"!%*!
O!!%Ib`!![4`$
•
!!%I!L&
|
;Z9!&^
•
H{L [ & : J ;! !%I `  ! ![4 ` 
$^
OSp/9!!--1`
•
 0 *  ! !}4 $ 1  J 5( p /9 
`^

•
rML/3J!%Iv!%L![4 
3p/9-1`^
•
(&:;!!%IJ:/9h-!!K1;{
!&/cp/9`-1^
•
(&:\ML/3-!"`;c;^
•
H114`AD!}4$;!!%Ib 
b`=
•
@;/9h-!&!IM4-*!;!-J
1;!!1X(X^
•
(M4-1p/9!!-J14!b`=
•
S1\*!h-;J\ML/3
•
(&:!%I:/9h&
|
$!;!!1X(X^
•
` i & : J : /9 h &
|
 4 !%4 
Jh&
|
;!%dI^
•

R /9  !&{ !! K p/9 &
|
 1 ` 
!%41\*!!-Jh!%8\ML/3=
•
D4!h!1
•
AL4[&
|
!"D,M4*!^
•
Sp /9 & &
|
 ! ;! !1 X(X !%4  ;0 !- 4
!h^
•
rML /3 J ; /9  0    L  p
/9  ;0 !- 4 !h !! - `  4[ /
;0!-!&!"&-=
O(h-;
•
L  ;0 !:  ! h &
|
; p /9
$;M#!:``h;c;1ZJ\p
Z*!!1!%4`hp/9dJ&
-I1!IhxJ1;!!1J^
/OA1Z*!!1
•
AL4[1Z*!!1!`i`31Z

1 !I *! !1 ! p /9 !  *! !1 j
1;!!1J=
•
H{L [ & : J !%I   h - \p Z
*!!1!&!=