Lê Văn Đệ ppt

Lê Văn Đệ
Lê Văn Đệ
Tên khai
sinh
Lê Văn Đệ
Nghệ
danh
Celso-Léon Lê văn Đệ
Sinh
24 tháng 8, 1906
Mỏ Cày, Bến Tre
Mất
16 tháng 3, 1966 (59 tuổi)
Sài Gòn
Quốc
tịch
Việt Nam
Lĩnh
vực hoạt
Hội họa
động
Đào tạo
Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương,
École Nationale Supérieure des
Beaux Arts (Pháp)
Trào lưu

Tân cổ điển
Tác
phẩm
Bà thầy bói, Trên sân ga

Montparnasse, Thiếu nữ điểm
trang, Trong gia đình, Thánh mẫu
nhân từ, Thánh nữ Madeleine dưới
chân thánh giá, Thiếu nữ ngủ ngày

Giải
thưởng
Giải nhì Hội họa của Hội Nghệ sĩ
quốc gia Pháp 1933
Giải nhất Hội họa Triển lãm Báo
chí Công giáo Thế giới 1936
Lê Văn Đệ (1906-1966) là một họa sĩ Việt Nam. Ông là thủ khoa khóa I
trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương năm 1930 và cũng là Giám đốc đầu
tiên của trường Quốc gia Cao đẳng Mỹ thuật Sài Gòn (1954-1966). Ông là
người chịu trách nhiệm trang trí cho lễ đài tại Quảng trường Ba Đình ngày 2
tháng 9 năm 1945.
Mục lục
 1 Thân thế
 2 Bước vào sự nghiệp hội họa
 3 Vinh danh ở nước ngoài
 4 Góp sức với nền hội họa nước nhà

 5 Sự nghiệp đào tạo
 6 Chú thích
 7 Liên kết ngoài
Thân thế
Họa sĩ Lê Văn Đệ sinh ngày 24 tháng 8 năm 1906, tại Mỏ Cày, tỉnh Bến Tre,
trong một gia đình khá giả. Thân phụ của ông là ông Lê Quang Hòe, cai tổng
Minh Đạt, hàm Tri huyện, xuất thân là một nhà nho và là một nhà Đông y có
tiếng. Lê Văn Đệ là người con thứ 10 trong gia đình 13 anh chị em.

Xuất thân từ gia đình Nho giáo, ông được thừa hưởng một nền giáo dục chu
đáo
[cần dẫn nguồn]
. Lúc nhỏ, ông học trường tiểu học ở quê nhà. Sau khi tốt
nghiệp tiểu học, do điều kiện gia đình, ông được cho lên Sài Gòn, theo học
tại trường Trung học Lasan Taberd.
Bước vào sự nghiệp hội họa
Ông ham thích nghệ thuật hội họa từ nhỏ. Thời học trung học, ông đã được
bạn bè ngợi ca về tài vẽ nhanh và đẹp. Mỗi ngày sau khi tan học, ông đến
học vẽ với họa sĩ Huỳnh Đình Tựu.
Sau khi đậu bằng Cao đẳng Sơ học (Brevet Élementaire), gia đình khuyến
khích ông ra Hà Nội học trường Luật hoặc trường Thuốc như phong trào
thời bấy giờ, tuy nhiên ông thể hiện ý nguyện theo học ngành Mỹ thuật.
Năm 1925, ông thi vào Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương (École
Supérieure des Beaux Arts de l'Indochine) tại Hà Nội và là 1 trong số 8 học
sinh nhập học khóa đầu tiên của trường.
[1]

Trong những năm theo học ở Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương, ông
luôn được xếp vào hạng sinh viên xuất sắc của trường. Năm 1930, ông tốt
nghiệp thủ khoa. Sở trường của ông là tranh lụa, tranh sơn dầu và bích họa
với khuynh hướng tân cổ điển.
[cần dẫn nguồn]

Vinh danh ở nước ngoài
Năm 1931, ông nhận được học bổng của hội SAMPIC
[2]
sang Pháp theo học
trường Quốc gia Cao đẳng Mỹ thuật Pháp (École Nationale Supérieure des
Beaux Arts) tại Paris, dưới sự hướng dẫn của giáo sư J.Pierre Laurence về vẽ

tranh sơn dầu. Trong thời gian học tại Paris, nhiều tác phẩm của ông đã gây
được sự chú ý trong giới nghệ thuật. Năm 1933, ông đoạt được giải nhì cho
hội họa do Hội Nghệ sĩ quốc gia Pháp tổ chức với 3 tác phẩm Bà thầy bói,
Trên sân ga Montparnasse, Thiếu nữ điểm trang. Tranh ông được chọn triển
lãm tại phòng số 1 - một gian phòng dành cho những tài năng xuất sắc chọn
từ 5.000 họa sĩ các nước. Có hơn 40 tờ báo Pháp lúc bấy giờ đã đề cập đến
tác phẩm của ông (theo Đông Dương tuần báo). Trong cuộc triển lãm Nghệ
sĩ quốc gia Pháp năm 1934, Bộ Văn hóa Pháp đã chọn mua ngay một bức
tranh "Trong gia đình" của ông để treo ở Bảo tàng Mỹ thuật Luxembourg.
Với thành tích này, ông được nhận tiếp một học bổng đi tu nghiệp thêm về
hội họa tại Roma (Ý) và Athena (Hy Lạp). Năm 1936, ông được Giám mục
Celso-Costantins, Thư ký Bộ Truyền giáo Vatican rửa tội với tên thánh
Celso-Léon Lê văn Đệ. Cũng trong năm này, tại cuộc Triển lãm Báo chí
Công giáo Thế giới (World Catholic Press Exhibition) được tổ chức tại
Rome, với sự tham gia của nhiều nghệ sĩ nổi tiếng của 30 quốc gia trên thế
giới, cùng với danh họa Bouleau (Pháp), tác phẩm của Lê Văn Đệ được tặng
giải nhất (1st prize). Hai bức bích họa (fresco) tựa là Thánh mẫu nhân từ
(Mater amabilis) và Thánh nữ Madeleine dưới chân thánh giá được đưa vào
lưu trữ viện Bảo tàng Vatican. Ông được Tòa Thánh La Mã bổ làm họa sĩ
cho Tòa Thánh và được mời phụ trách một nhóm 11 kỹ sư và 20 họa sĩ làm
nhiệm vụ vẽ, chạm trổ, trang hoàng trong điện Vatican. Công trình do ông
chỉ đạo thực hiện đã được báo chí Ý và nhiều nước đánh giá cao.
Góp sức với nền hội họa nước nhà
Năm 1938, ông trở về nước, vừa sáng tác vừa tiếp tục nghiên cứu hội họa
dân tộc và các nền hội họa phương Đông. Bức tranh "Thiếu nữ ngủ ngày"
của ông là một tác phẩm nổi tiếng thời bấy giờ
[cần dẫn nguồn]
.
Năm 1942, ông quy tụ các họa sĩ tài danh lúc bấy giờ, lập ra nhóm Nghệ
thuật An Nam (F.A.R.T.A - Foyer de l'Art Annamites), tổ chức nhiều triển

lãm gây tiếng vang lớn, với những tác phẩm đi vào lòng người như: bức
tranh lụa "Rèm thưa", "Mẫu Tử", … tại Hội chợ Triển lãm Mỹ thuật Quốc tế
lần I ở vườn Tao Đàn Sài Gòn. Nhiều họa sĩ đàn em của ông cũng sinh hoạt
tại đây như Nguyễn Gia Trí, Tô Ngọc Vân, Trần Văn Cẩn.
Sau Thế chiến thứ hai, ông về Sài Gòn sinh hoạt với Trung tâm Nghệ thuật
Việt Nam, mà tiền thân chính là Nhóm Nghệ thuật An Nam do ông sáng lập.
Ông cũng là người vẽ lại cờ vàng ba sọc đỏ trình lên quốc trưởng Bảo Đại
để chọn trong mấy mẫu cờ làm quốc kỳ Quốc gia Việt Nam.
[cần dẫn nguồn]
Lá
cờ này được chính phủ Nguyễn Văn Xuân công bố ngày 2 tháng 6 năm 1948.
Sự nghiệp đào tạo
Với sự thành lập Trường Quốc gia Cao đẳng Mỹ thuật Sài Gòn năm 1954,
ông được chính phủ Việt Nam Cộng hòa bổ làm giám đốc trường cho đến
năm 1966 khi ông mất. Trường này đã đào tạo nhiều họa sĩ danh tiếng ở
Miền Nam như Lê Thành Nhơn và Đỗ Quang Em.
Ông qua đời ngày 16 tháng 3 năm 1966 tại Sài Gòn. Để vinh danh và tưởng
nhớ đóng góp của ông, năm 1973, trường Cao đẳng Mỹ thuật Sài Gòn cho
dựng bức tượng chân dung đặt ở sân trường do điêu khắc gia Lê Thành
Nhơn thực hiện. Sau năm 1975, bức tượng đã bị dỡ đi, tuy nhiên vẫn được
lưu giữ tại Bảo tàng Mỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh cho đến ngày nay.
Chú thích
1. ^ Trong đợt thi tuyển đầu tiên này có cả thảy 400 người dự tuyển và
chỉ lấy tuyển 8 người. Ngoài Lê Văn Đệ, còn có Nguyễn Tường Tam, Lê
Phổ, Nguyễn Phan Chánh, Mai Trung Thứ, Lê An Phan, Công Văn Trung và
George Khánh. Trong số này, trừ Nguyễn Tường Tam và Lê An (còn viết là
Ang) Phan bỏ dở việc học, 6 người còn lại đều tốt nghiệp.
2. ^ SAMPIC - Société d'Améloration Morale, Intellectuelle et Physique
des Indegènes de Cochinchine: Hội Đức Dục, Trí Dục và Thể Dục của người
bản xứ Nam Kỳ