Luận văn: Gian lận thương mại và buôn lậu, thực trạng và giải pháp potx

Luận văn
Đề tài: Gian lận thương mại và buôn
lậu, thực trạng và giải pháp

1


MỤC LỤC
LỜI NÓI ĐẦU
NỘI DUNG
Chương I: Những vấn đề chung về gian lận thương mại và buôn lậu
1.Khái quát chung về gian lận thương mai và buôn lậu và các tác hại của nó
trong nền kinh tế thị trường
1.1. Khái niệm về gian lận thương mai và buôn lậu
1.2. Tác hại của gian lận thương mại và buôn lậu trong nền kinh tế quốc dân
2. Những hành vi gian lận thương mại và bn lậu chủ yếu
3. Cơ sở hình thành gian lận thương mại và buôn lậu
Chương II: Thực trang gian lận thương mại và buôn lậu ở nước ta hiện
nay
1. Mối quan hệ giữa kinh tế nuớc ta hiên nay với gian lận thương mại và buôn
lậu
2. Thực trang gian lận thương mại và buôn lậu nước ta hiện nay
3. Thực trạng đấu tranh chống gian lận thương mại và bn lậu
ChươngIII: Giải pháp phịng chống gian lận thương mại và buôn lậu
1. Phướng hướng phát triển ngành thương mại và sự cần thiết phải chống gian
lận thương mại và bn lậu
2. Phướng hương và biện pháp phịng chống gian lân thương mại và buôn lậu
III. KẾT LUẬN

2

LỜI NÓI ĐẦU

Kinh tế thị trường được xem là một trong những phát minh vĩ đại nhất
trong lịch sử phát triển của văn minh nhân loại khi con người đã phải trải qua
sự thống trị của kinh tế tự nhiên luôn làm cho xã hội vận động chậm chạp và
sự thống trị của kinh tế chỉ huy làm mất động lực kinh tế, triệt tiêu tính năng
động và sáng tạo của con người. Cho đến nay, chúng ta chưa thể tìm ra được
một kiểu tổ chức kinh tế nào có hiệu quả hơn kinh tế thị trường vì nó ln
hàm chứa trong mình những thách thức đối với sự nhạy bén và sáng tạo của
con người thông qua môi trường cạnh tranh.... Tuy nhiên, bên cạnh những
mặt tích cực thì cơ chế thị trường cũng có rất nhiều mặt tiêu cực mà người ta
hay gọi nó là "mặt trái của cơ chế thị trường". Một trong những mặt tiêu cực
đó là nạn gian lận thương mại và buôn lậu
Gian lận thương mại và buôn lậu là mặt trái của nền kinh tế thị trường,
nó ảnh hưởng tới tình hình kinh tế ,chính trị –xã hội của đất nước.Hiện nay,
nạn gian lận thương mại và buôn lậu diễn ra với nhiều hình thức thủ đoạn
ngày càng tinh vi hơn. Chính điều này đã làm cho sản xuất kinh doanh trong
nước gặp nhiều khó khăn, làm thất thu ngân sách Nhà nước, mất kỷ cương
trong hoạt động thương mại.
Thực tế những hậu quả do gian lận thương mại và buôn lậu gây ra là
hết sức nghiêm trọng chính vì vậy các ngành các cấp, Nhà nước và nhân dân
cần phải phối hợp chặt chẽ để đưa ra những biện pháp hiệu quả để phòng
chống và diệt trừ tận gốc nạn gian lận thương mại và bn lậu ở nước ta hiện
nay.Và đó cũng chính là lý do mà em nghiên cứu đề tài "Gian lận thương
mại và buôn lậu, thực trạng và giải pháp”
Kết cấu của đề tài bao gồm:
- Chương I: Những vấn đề chung về gian lận thương mại và buôn lậu
- Chương II: Thực trạng gian lận thương mại và buôn lậu ở Việt Nam
- Chương III: Giải pháp chống gian lận thương mại và buôn lậu ở Việt Nam

hiện nay.

3


CHƯƠNG I
NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ GIAN LẬN THƯƠNG MẠI VÀ BUÔN
LẬU
1. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ GIAN LẬN THƯƠNG MẠI VÀ BN
LẬU, CÁC TÁC HẠI CỦA NĨ TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG.
1.1. Khái niệm về giạn lận thương mại và buôn lậu
Gian lận thương mại và buôn lậu là một hành vi vi phạm pháp luật gây
hậu quả nghiêm trọng đối với xã hội, rất nhiều kẻ vì ham tiền đã tìm mọi thủ
đoạn bn gian, bán lận, lừa bịp người khác để thu lợi bất chính làm thất thu
ngân sách nhiều tỷ đồng làm cho nhiều doanh nghiệp dở khóc dở cười thậm
chí bị phá sản vì bị lừa. Hiện nay số vụ gian lận thương mại và buôn lậu ngày
một gia tăng và thủ đoạn ngày càng tinh vi hơn. Người có hành vi gian lận
thương mại và buôn lậu gọi là "gian thương"; "kẻ buôn bán gian lận và trái
phép". Gian lận thương mại và buôn lậu gắn liền với thành ngữ "Buôn gian,
bán lận" và dùng để chỉ những thủ đoạn mánh khoé lừa lọc khách hàng hoặc
người khác để thu lời bất chính. Mục đích của hành vi gian lận thương mại và
bn lậu là nhằm thu lợi bất chính. Hành vi đó thơng qua hành động lẩn tránh
việc nộp thuế và việc tuân thủ pháp luật Hải Quan.
1.2. Tác hại của gian lận thương mại và buôn lậu
Như chúng ta đã biết động cơ chủ yếu của các hành vi gian lận thương
mại và bn lậu là trốn thuế. Chính vậy làm cho Nhà nước thất thu thuế lớn,
ảnh hưởng đến quá trình tích luỹ vốn để cân đối thu chi ngân sách Ngồi ra
gian lận thương mại và bn lậu đã tạo nên một nền kinh tế tiêu thụ giả tạo
trên một nền sản xuất chưa cân xứng. ảnh hưởng đến đầu tư trong nước và
đầu tư nước ngoài, gây tâm lý e ngại cho các nhà đầu tư nước ngoài, tạo ra sự

mất ổn định về giá cả, gây rối loạn thị trường nội địa, gây ách tắc cho sản xuất
và tiêu dùng trong nước. Gian lận thương mại và buôn lậu len lỏi, đồng thời

4


lôi kéo, tấn công và làm sa ngã một bộ phận cán bộ trong nhiều hoạt động từ
kinh doanh xuất nhập khẩu đến vận tải, tử hải quan, biên phòng đến các
ngành tư pháp, làm cho các cơ quan quản lý Nhà nước khơng kiểm sốt được
tình hình hoạt động xuất nhập khẩu và liên doanh đầu tư với nước ngồi, cơng
tác điều hành của các cơ quan chức năng gặp nhiều khó khăn. Gian lận
thương mại và bn lậu gây ra tình trạng hàng ngoại tràn ngập vào thị trường
nội địa với giá rẻ tạo ra tâm lý ưa dùng hàng ngoại cho người tiêu dùng và
gây khó khăn cho các doanh nghiẹp trong nước. Tuy nhiên nguồn hàng này là
không ổn định và rất bấp bênh cho nên nó ln tạo ra những cơn sốt về hàng
hố và giá cả.
2. NHỮNG HÀNH VI GIAN LẬN THƯƠNG MẠI VÀ BN LẬU CHỦ
YẾU VÀ CƠ SỞ HÌNH THÀNH
Khai sai tên hàng ,số lượng,chủng loại
a) Ap sai mã số để hưởng thuế suất thấp
b) Kê khai giá tính thuế nhập khẩu thấp hơn mức giá tối thiểu đối
hàng nhập khẩu
c) Kê khai không trung thực giá thực tế mua bán
d) Kê khai sai tên gọi các loại hình thanh tốn dẫn tới số thuế khai
báo thấp hơn số thuế phải nộp
e) Gian lận trong khấu trừ, hoàn thuế giá trị gia tăng
Chính sách mở cửa hiện nay đang được khơng ít doanh nghiệp trong và
ngồi nước hưởng ứng tích cực.Tuy nhiên hiện nay khơng ít doanh nghiệp,
những người kinh doanh lợi dụng cơ chế tự do buôn bán lưu thông hàng hố
kinh doanh trái pháp luật. Hiện nay chính sách pháp luật của ta chưa rõ ràng,

thiếu tính đồng bộ chính điều này đã làm các doanh nghiệp, các cá nhân lợi
dụng để tiến hành hành vi gian lận thương mại và buôn lậu.Việc ban hành các
nghị định thông tư chồng chéo khiến cho việc thi hành còn nhiều bất cập.Các
qui định, văn bản tuy nhiều nhưng chưa sát với thực tế con nhiều vấn đề phát
5


sinh khi thưc hiện. Bên cạnh đó việc thực thi chính sách cịn thiếu đồng bộ.
CHƯƠNG II
THỰC TRANG GIAN LẬN THƯƠNG MẠI VÀ BUÔN LẬU Ở NƯỚC
TA HIỆN NAY
1. MỐI QUAN HỆ GIỮA KINH TẾ NỨƠC TA VỚI GLTM & BL
Khi chuyển sang kinh tế thị trường thì khơng thể tránh khỏi gian lận thương
mại và buôn lậu, thêm vào đó là đặc điểm tình hình kinh tế nước ta hiện nay đã
làm cho tệ nạn gian lận thương mại và buôn lậu ngày càng gia tăng, các doanh
nghiệp lợi dụng sự yếu kém trong quản lí, sự thiếu sót trong pháp luật để thực
hiện hành vi gian lận thương mại và buôn lậu. Gian lận thương mại và buôn lậu
ảnh hưởng tới sự phát triển kinh tế của đất nước, khơng khuyến khích thu hút
đầu tư mà ,làm cho kinh tế mất ổn định, ảnh hưởng tới chính trị, văn hoá xã hội
nước ta.
2. THỰC TRẠNG GIAN LẬN TM & BL Ở NƯỚC TA HIỆN NAY
* Hiện nay hành vi gian lận thương mại phát sinh phát triển đa dạng, phức tạp
với những thủ đoạn tinh vi hơn. Hàng ngoại thông qua hành vi gian lận thương
mại và buôn lậu đang tràn ngập thị trường nội địa Việt Nam, bao gồm đủ loại
từ hàng cao cấp đắt tiền cho đến những hàng tiêu dùng bình thường, từ xe hơi,
xe máy, ti vi, máy đông lạnh cho đến rượu, bia, thực phẩm, thuốc lá. Một số ví
dụ điển hình: Mặt hàng giấy in báo, giấy thường thuế suất 30-40% chủ hàng
khai báo giấy cao cấp (thuế suất chỉ 10%). Mặt hàng ơtơ: có trọng tải từ 5 đến
dưới 10 tấn khi nhập khẩu phải chịu thuế suất 50%, chủ hàng man khai thành
xe chun dùng đơng lạnh, xe có trọng tải trên 10 tấn chỉ chịu mức thuế suất

10-30% v.v... Một số doanh nghiệp lợi dụng quy chế cho phép không phải nộp
thuế nhập khẩu đối với các loại hàng "Nhập nguyên liệu, tái sản xuất sản
phẩm" để nhập khẩu gia công xuất khẩu nhưng lại tiêu thụ nội địa. Và đặc biệt
là chính sách : Khuyến khích nội địa hóa xe máy làm nảy sinh gian lận. Các

6


doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp, kinh doanh xe máy đang xơn xao về việc bộ tài
chính kiến nghị thủ tướng cho truy thu thuế đối với các công ty gian lận về tỷ lệ
nội địa hố. Theo đó, trung bỡnh mỗi doanh nghiệp sẽ phải nộp thêm khoảng...
50 tỷ đồng..Vấn đề phát sinh từ quy định tỷ lệ nội địa hóa càng cao thỡ mức
thuế phải nộp càng giảm. Chẳng hạn, nếu doanh nghiệp lắp rỏp xe mỏy đạt tỷ
lệ nội địa hóa 40% thỡ mức thuế nhập khẩu linh kiện phải nộp là 15%. Trong
khi đó, các doanh nghiệp sản xuất, cung ứng phụ tùng trong nước lại quá què
quặt, nên các công ty kinh doanh lắp ráp xe máy nhập lậu (phụ tùng Trung
Quốc) khá nhiều Đoàn kiểm tra liên ngành do bộ tài chính chủ trỡ đó phỏt hiện
phần lớn trong số 52 doanh nghiệp lắp ráp xe máy được kiểm tra đó sử dụng
hoỏ đơn bất hợp pháp (mua ít nhưng ghi nhiều, hố đơn "ma", mua hoá đơn
khống về tự ghi... ) để hợp lý hoỏ số phụ tựng trụi nổi mua được trên thị
trường, kê khống tỷ lệ nội địa hóa để được hưởng mức thuế thấp.
* Thủ đoạn gian lận mới trong nhập khẩu phụ tùng ơtơ, xe máy
Hiện nay, hiƯn tượng một số doanh nghiệp nhập khẩu phụ tùng xe máy
dưới dạng nguyên liệu để sản xuất phụ tùng hoặc nhập khẩu ơtơ có dấu hiệu
đóng lại số khung, số máy để hạ đời xe nhằm gian lận một số phần thuế nhập
khẩu. Tháng 5/2003, một DN NK chuyển cửa khẩu từ Hải Phịng về Nghệ An
lơ hàng xe hai bánh gắn máy nguyên chiếc với nhãn hiệu tự khai báo là MBK
PLAME 125 mới 100% do Đài Loan sản xuất. Nhãn hiệu mà DN khai báo nói
trên của loại xe máy này chưa có tên trong bảng giá tối thiểu của Bộ Tài
chính, lơ hàng được tính thuế và thơng quan với giá tính thuế cho các loại xe

máy khác chưa được quy định cụ thể trong Quyết định 164/2002/QĐ BTC
ngày 27/12/2002 của Bộ tài chính là70 USD/xe. Việc lách giá tối thiểu của
DN trên đã bị cơ quan chức năng phát hiện. Loại xe máy MBK PLAME 125
trên đây là do hãng YAMAHA sản xuất nhưng doanh nghiệp đã kê khai
khơng đầy đủ nhãn hiệu, làm sai lệch tính giá thuế. Cục Hải quan HN đã kiểm
tra sau thông quan va phát hiện hai DN NK xe máy CKD đổi hàng với Lào có
nhãn hiệu YAMAHA MBKPLAME 125 cũng khai báo nhãn hiệu là
7


MBKPLAME125, số thuế chênh lệch phải truy thu lên tới hơn 3,8 tỷ đồng.
Một vấn đề nữa đang làm đau đầu cơ quan Hải quan đó là hiện tượng gian lận
hết sức tinh vi trong hoạt động XNK gỗ nguyên liệu. Vào tháng 6/2004, đã
xảy ra vụ công ty TNHH Thành Đạt (Đồng Kị, Bắc Ninh) khai báo XK lô
hàng bao gồm 1.392 cục, tương đương 41,368 m 3 gỗ giáng hương có nguồn
gốc nhập khẩu từ Lào. Số gỗ này cũng đã được Hạt phúc lâm sản Tiên PhongBắc Ninh xác nhận nguồn gốc và đóng dấu búa kiểm lâm. Thực tế hàng hố
phát hiện thấy số gỗ khơng đúng như khai báo và toàn bộ số gỗ này có dấu
phủ các lớp sáp dấu búa của kiểm lâm tại Sơn La. Sự thật số gỗ này là gỗ
rừng tự nhiên tại Việt Nam ( loại gỗ bách xanh quý hiếm chỉ có ở rừng nhiệt
đới của Việt Nam) chứ khơng phải là gỗ có nguồn gốc nhập khẩu từ Lào như
chủ hàng đã khai báo và được kiểm lâm Bắc Ninh xác nhận. Hiện nay với tiến
trình cải cách thủ tục Hải quan theo hướng ngày càng thông thống thì trong
q trình làm thủ tục Hải quan, chỉ cần hợp lệ, khớp với nhau là đủ cũng là
một trong những yếu tố thuận lợi để một số chủ hàng lợi dụng làm ăn bất
chính. Chúng lợi dụng đặc điểm khung thuế suất của ta có nhiều bất hợp lý.
Ví dụ một số mặt hàng như ơtơ du lịch, xe đạp, rượu bia, hàng điện tử... Có
mức thuế suất cao nhưng một số mặt hàng tương tự mang tính chất chuyên
dụng thì thuế suất lại rất thấp và bọn gian lận thương mại tìm mọi thủ đoạn để
hưởng mức chênh lệch này.
Trong tất cả các hoạt động GLTM có lẽ gian lận qua lợi dụng chính sách

thuế xuất nhập khẩu là loại hình gian lận đặc thù nhất
Ví dụ: Xe ơtơ du lịch loại 12 chỗ ngồi có thuế suất là 160% nhưng vẫn
chiếc xe đó, nếu thay đổi đi một vài chi tiết phụ như. tháo hết ghế để thành xe
tải thì thuế suất chỉ cịn 60%, như vậy đã giảm được 100% thuế. Cạnh đó, tình
trạng bán hàng khơng xuất hố đơn, ghi hố đơn với số tiền ở các liên khác
nhau, sử dụng hai loại sổ sách kế toán ghi giá bán trên hoá đơn thấp hơn so
với giá thực thanh toán diễn ra khá phổ biến (điển hình là mặt hàng xe máy,
khoản chênh lệch này lên tới 6-10 triệu đồng/1 chiếc xe bán ra).
8


3. THỰC TRẠNG ĐẤU TRANH CHỐNG GIAN LẬN THƯƠNG
MẠI VÀ BUÔN LẬU
Năm 1999, ngành thuế kiểm tra 451 đơn vị được hoàn thuế thu về 679
triệu đồng tiền hoàn thuế khơng đúng, chiếm 0,038% tổng số thuế hồn. Năm
2000, kiểm tra 902 đơn vị thu hồi 8,532 tỷ đồng, chiếm 0,2% tổng số tiền
hoàn trong năm. Năm 2002, ngành thuế kiểm tra 32,1% số đơn vị được hoàn
thuế, phát hiện số thuế hồn khơng đúng là 39,908 tỷ đồng, chiếm 0,87% tổng
số thuế hoàn trong năm. Kết quả kiểm tra hoàn thuế ở 1302 doanh nghiệp
trong năm 2001 của ngành thuế cho thấy cứ hoàn 14 tỷ đồng thuế GTGT Nhà
nước bị doanh nghiệp “ăn khống” 400 triệu đồng . Trong 3 năm từ 19992001, số doanh nghiệp sai phạm trong hoàn thuế GTGT chiếm 38% tổng số
doanh nghiệp được kiểm tra hoàn thuế. Theo thống kê chưa đầy đủ, đến hết
tháng 4/2002, lực lượng cảnh sát kinh tế đã phát hiện 203 vụ vi phạm hoàn
thuế GTGT với tổng số tiền chiếm đoạt trên 300 tỷ đồng. Trong 8 tháng đầu
năm 2002, các cơ quan chống buôn lậu, gian lận thương mại chỉ trên địa bàn
tỉnh An Giang đã phát hiện 3683 vụ vi phạm với tổng trị giá hàng hoá hơn 14
tỷ đồng, thu về cho ngân sách Nhà nước trên 8 tỷ đồng. Theo thống kê của
ngành thuế, tính đến nay trong cả nước có 1354 cơ sở kinh doanh (gồm 179
doanh nghiệp Nhà nước, 758 công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần,
417 hộ kinh doanh) đã bỏ trốn, mang theo 89478 số háo đơn GTGT, 13710 số

hoá đơn hàng bán và 2708 số hoá đơn theo mẫu đã hết giá trị sử dụng
Ngày 17 / 6 /2002 triệt phá đường dây vận chuỷen trái phép hàng hoá
qua biên giới tại khu vực Hang Dơi - Lạng Sơn
Ngày 3 /10 /2002 cục CSĐT Bộ công an đã phá vụ án chiếm đoạt tài
sản thông qua hồn thuế GTGT xảy ra tại chi nhánh cơng ty XNK tổng hợp
Đà nẵng chiếm đoạt 25 tỷ đồngNgày 1 /1 /2003 khám phá đừong dây trốn
thuế của Đông Nam Associate

9


CHƯƠNG III
GIẢI PHÁP PHÒNG CHỐNG GIAN LẬN THƯƠNG MẠI VÀ BUÔN LẬU
1. PHƯỚNG HƯỚNG PHÁT TRIỂN NGHÀNH TM VÀ SỰ CẦN
THIẾT PHẢI PHÒNG CHỐNG GLTM & BL
+) Phương hướng phát triển nghành thương mại và Sự cần thiết phải
chống gian lận thương mại và buôn lậu
Trong hơn 10 năm tới(2001-2010)phưong hướng và những mục tiêu phát
triển nghành thương mại nước ta là nỗ lực gia tăng tốc độ lưu chuyển hàng hoá
và hoạt động thương mại,dịch vụ trong nước. Chuyển dịch cơ cấu hàng hố lưu
thơng nội địa và xuất khẩu theo hướng tăng tỷ trọng hàng hoá chế biến, hàng
hố có hàm lượng cơng nghệ và chất xám cao: đa dạng hoá, da phương hoá
trong hoạt động thương mại. Đổi mới phương thức kinh doanh theo hướng văn
minh hiện đại: hoàn thiện cơ chế quản lý thương mại phù hợp với nền kinh tế
thị trường theo định hướng XHCN. Đối với thương mại nội địa: phát triển
mạnh mẽ thương mại nội địa bảo đảm lưu thơng hàng hố thơng suốt. Chú
trọng công tác tiếp thị và mở rộng thị trường nông thôn, miền núi; tạo liên kết
chặt chẽ giữa các vùng. Củng cố thương mại Nhà nước, tăng cường vai trò điều
tiết của Nhà nước. Đối với xuất khẩu, tăng nhanh kim nghạch xuất khẩu: bảo
đảm nhập khẩu vật tư, thiết bị chủ yếu có tác động tích cực tới sản xuất kinh

doanh. Tạo thị trường ổn định cho mặt hàng nơng sản, thực phẩm và hàng CN
có khả năng cạnh tranh; tìm kiếm các thị trường cho mặt hàng xuất khẩu mới.
Xuất khẩu hàng hố tăng trưởng bình quân 15%/năm. Hoạt động TM đã góp
phần bảo đảm các nhu cầu về vật tư hàng hoá cho nền kinh tế quốc dân, quốc
phòng và đời sống nhân dân. Hàng hoá trong nước phong phú, giá cả tương đối
ổn định, lạm phát được kiềm chế, ngày càng thêm nhiều loại hàng hố Việt
Nam có mặt trên thị trường thế giới. Thương mại đã góp phần tích cực vào
việc phát triển sản xuất, phân công lao động xã hội, thúc đẩy các ngành đổi mới
công nghệ, cải tiến cơ cấu sản xuất , nâng cao chất lượng sản phẩm, làm cho
10


sản xuất từng bước gắn với nhu cầu thị trường.Bên cạnh những thành tựu và
kết quả trên thì trong hoạt động Thương mại cũng xuất hiện nhiều tiêu cực ảnh
hưởng tới sự phát triển của ngành Thương mại. Đó chính là nạn gian lận
thương mại và buôn lậu.Tuy mức độ chưa phải là rất lớn nhưng nếu khơng có
biện pháp phịng chống kịp thời thì nó ảnh hưởmg rất xấu tới sự phát triển kinh
tế nước ta.
2. PHƯƠNG HƯỚNG VÀ BIỆN PHÁP PHÒNG CHỐNG GLTM&BL
Cần đưa vấn đề chống gian lận thương mại thành công tác trọng tâm
thường xuyên của toàn Đảng, toàn dân, cơ quan quản lý Nhà nước. Để có kết
quả tốt Nhà nước cần có giải pháp phù hợp. Hệ thống pháp luật của ta hiện
nay vừa thiếu vừa không đầy đủ rõ ràng nên trong thực hiện thiếu cơ sở pháp
lý dễ dàng dẫn đến tình trạng tuỳ tiện, chủ quan trong kiểm tra, giám sát và xử
lý là nguyên nhân gây mất lòng tin của nhân dân đối với việc quản lý và điều
hành của nhà nước và cũng là nguyên nhân cơ bản của tiêu cực tham nhũng
và gian lận thương mại.Vì vậy, để chống gian lận thương mại và bn lậu có
hiệu quả, thứ nhất, phải tập trung hoàn chỉnh hệ thống luật pháp có liên quan
đến hoạt động xuất nhập khẩu và hoạt động hải quan bao gồm cả việc nghiên
cứu xây dựng ban hành pháp luật mới và cả việc điều chỉnh sửa đổi bổ sung

những văn bản pháp luật cũ không phù hợp mà trước hết là phải tập trung
nghiên cứu, xây dựng một chính sách thuế hợp lý, dễ hiểu, khơng q cao,
khuyến khích được các nhà sản xuất, kinh doanh tự giác nộp thuế cho Nhà
nước. Thứ hai, phải hoàn chỉnh pháp luật quy định rõ trách nhiệm của các tổ
chức giám định, hạn chế tối đa sự trùng lắp trong xử lý vụ việc, nâng cao tinh
thần trách nhiệm của cán bộ các ngành làm công tác chống gian lận thương
mại và buôn lậu, cụ thể: - Hàng qua cửa khẩu trách nhiệm chính là hải quan
- Hàng kinh doanh trên thị trường nội địa trách nhiệm chính là quản lý
thị trường (ngành thương mại).

11


- Biên phòng làm nhiệm vụ an ninh cửa khẩu, bảo vệ đường biên, công
tác chống gian lận thương mại có trách nhiệm phối hợp với chính quyền.
- Cơ quan thuế vụ chịu trách nhiệm về chống thất thu thuế, giám sát
hàng hoá trốn lậu thuế, kiểm tra các hoá đơn chứng từ theo quy định
của ngành.
- Chính quyền địa phương chịu trách nhiệm tồn diện quản lý hành
chính kinh tế trên địa bàn, trực tiếp thụ lý các vụ việc vi phạm về gian
lận thương mại
- Hải quan là một lực lượng quan trọng nhất trong số các Bộ, ngành có
nhiệm vụ chống gian lận thương mại và bn lậu. Nhưng hiện nay
trang thiết bị phục vụ cho công tác kiểm sốt Hải quan cịn thiếu
thốn, trình độ cán bộ nhân viên Hải quan không đều, tỷ lệ công chức
hải quan được đào tạo cơ bản còn thấp nghiệp. Phải tăng cường củng
cố lực lượng chống buôn lậu và gian lận thương mại từ Tổng cục đến
các đơn vị cơ sở. Đẩy mạnh công tác nghiên cứu ứng dụng thành tựu
khoa học kỹ thuật và cơng nghệ, góp phần hiện đại hoá nhanh các
hoạt động nghiệp vụ hải quan. Học hỏi kinh nghiệm của các nược tiên

tiến trên thế giới như : Sử dụng các chuyên gia: Các chuyên gia có
am hiểu sâu về tính chất kỹ thuật của hàng hố và giá trị của nó do đó
phát hiện các hành vi gian lận một cách dễ dàng.
- Kiểm toán Hải quan: Kiểm tra sổ sách, chứng từ, kế tốn, hệ thống kinh
doanh và tồn bộ tài liệu thương mại Hải quan do chủ hàng nắm giữ
-Kiểm tra thực tế hàng hoá xuất nhập khẩu: Phát hiện những hành vi
gian lận thơng qua mơ tả hàng hố trên hố đơn không trung thực.
Phối hợp với các lực lượng chức năng trong hoạt động chống GLTM & BL:
Lực lượng hải quan phải kết hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng khác

12


như Bộ Công an, Bộ Thương mại lực lượng bộ đội biên phòng, lực lượng
quản lý thị trường
KẾT LUẬN.
Gian lận thương mại và buôn lậu đem đến những hậu quả rất nghiêm
trọng không chỉ đối với nền kinh tế, sản xuất - tiêu dùng, văn hố - xã hội...
mà cịn tác động tiêu cực đến hoạt động thương mại chân chính, đến quyền lợi
chính đáng của thương mại quốc tế. Vì vậy, chống gian lận thương mại và
bn lậu có hiệu quả là góp phần phát triển kinh tế - xã hội, chống được thất
thu thuế, tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp kinh doanh chân chính phát triển.
Đối với chúng ta, trong điều kiện hiện nay đang tập trung thực hiện
thắng lợi công cuộc đối mới đất nước từng bước đưa đất nước vào thời kỳ
cơng nghiệp hố, hiện đại hố thì nhiệm vụ chống hàng giả và gian lận
thương mại càng quan trọng và có ý nghĩa thiết thực.
Trong những năm vừa qua, công tác đấu tranh chống gian lận thương
mại và buôn lậu đã đạt được một số kết quả khả quan, đã kiểm tra, phát hiện
và xử lý nhiều vụ vi phạm thu về cho ngân sách hàng triệu USD. Tuy nhiên
trên thực tế gian lận thương mại và buôn lậu vẫn chưa giảm và hành vi thủ

đoạn ngày càng tinh vi, xảo quyệt hơn. Để lý giải cho thực trạng này có rất
nhiều nguyên nhân, song nguyên nhân chủ yếu là do luật pháp của ta chưa
nghiêm, còn thiếu thốn, chưa đồng bộ và thiếu tính thống nhất. Ngồi ra cịn
một số ngun nhân khác như: Công tác giáo dục, tuyên truyền gian lận
thương mại và bn lậu chưa được coi trọng nên trình độ nhận thức của các
tầng lớp nhân dân về tác hại chưa đầy đủ. Trang thiết bị phục vụ cho công tác
kiểm tra kiểm sốt cịn thiếu thốn, thơ sơ. Để cho cuộc đáu tranh của chúng ta
chống gian lân thương mại và bn lậu có hiệu quả khơng những cần sự quan
tâm của Đảng và nhà nước mà còn cần sự quan tâm, phối hợp của các ngành
,các cấp và sự quan tâm của toàn xã hội. Qua việc nghiên cứu vấn đề gian lận
thương mại và buôn lậu em thấy việc đấu tranh chống gian lận thương mại và
buôn lậu có hiệu quả sẽ góp phần tích cực vào việc ổn định và phát triển kinh
tế, tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất trong nước, khuyến khích đầu tư nước

13


ngồi…Ngồi ra cịn góp phần vào việc chơng chốn thuế bảo đảm nguồn thu
cho ngân sách Nhà Nước.

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Giáo trình kinh tế thương mại
2. Luật thưong mại
3.Tạp chí kiểm tốn 4/2000
4.Tạp chí kinh tế phát triển 36/2000
5.Tạp chí tài chính T5/2000
6.Tạp chí thanh tra T1/2000
7. Tạp chí thương mại số 13+17/1999
8.Tạp chí thương mại số 5+18/2000

9.Tạp chí thương mại số 21+26+30/2001
10.Tạp chí thương mại số14+19+22/2002
11. Tạp chí thương mại số 28/2003
12 Tạp chí thương mại số 31/8/2003
13 Tạp chí thương mại số 28/7/2003
14 Tạp chí thương mại số 32/8/2003
15 Tạp chí thương mại số 33/8/2003
16 Tạp chí thương mại số 34/8/2004
17 Tạp chí thương mại số 35/9/2004
18 Tạp chí thương mại số 23/6/2004
14


19.Thời báo kinh tế Việt nam số 25+65/2000
20An ninh thế giới số 72 ngày 21/11/2002
21.An ninh thế giới số 78 ngày 2/1/2003

15