Để giảng dạy và học tập tốt môn mỹ thuật ở trường trung học cơ sở
Lời Cảm Ơn
Bằng tấm lòng tri ân sâu sắc, em chân
thành cám ơn q thầy, cô giáo trong khoa sư
phạm họa cùng các thầy, cô trong trường đã tận
tình chỉ bảo dẫn dắt cho em trong suốt 4 năm học
tập. Trong quá trình nghiên cứu và thực hiện đề
tài, em đã nhận được sự giúp đỡ của q thầy cô
giáo. Đặc biệt là sự hướng dẫn động viên nhiệt
tình với tinh thần khoa học và trách nhiệm của
thầy Phan Hữu Lượng trong quá trình hướng dẫn
em hoàn thành luận văn này. Xin thầy ghi nhận
nơi em lòng biết ơn chân thành.
Tháng 8 năm 2004
Sinh viên: Nguyễn Văn Lập
Nguyễn Văn Lập 1 Khoá luận tốt nghiệp
Để giảng dạy và học tập tốt môn mỹ thuật ở trường trung học cơ sở
Mục lục
Trang
Lời cảm ơn 01
Mục lục 02
A. Phần mở dầu 03
B. Nội dung 05
I. Một số mối quan hệ biện chứng giữa thầy, trò và môi trường xã hội 05
1. Vai trò của giáo viên 05
2. Vai trò của học sinh 08
3. Vai trò của nhà trường và ngành giáo dục 10
4. Vai trò của gia đình và xã hội 10
II. Để dạy và học tốt môn mỹ thuật ở trường THCS 11
1. Tăng cường giáo dục nhận thức cho các đối tượng trong xã hội 11
2. Những yêu cầu đối với người thầy giáo 14
3. Đối với học sinh 17
4. Về phía nhà trường, gia đình và xã hội 19
C. Kết luận 21
Nguyễn Văn Lập 2 Khoá luận tốt nghiệp
Để giảng dạy và học tập tốt môn mỹ thuật ở trường trung học cơ sở
A/ PHẦN MỞ ĐẦU
Các Mác nói : “ Muốn thưởng thức nghệ thuật thì trước tiên phải được
giáo dục về nghệ thuật”. Trong chiến lược đào tạo con người phát triển một
cách toàn diện: Đức- Trí- Thể- Mỹ, bộ môn Mỹ thuật ở trường phổ thông
đóng vai trò rất quan trọng, nhằm cung cấp cho các em những hiểu biết cơ
bản về mỹ thuật giúp nhận thức cái đẹp giáo dục nâng cao thò hiếu thẩm my,õõ
góp phần nâng cao hơn năng lực quan sát, khả năng tư duy hình tượng và tính
sáng tạo của các em với một phương pháp làm việc khoa học. Môn mỹ thuật
còn nhằm hình thành cho các em những phẩm chất của con người lao động
mới, đáp ứng được đòi hỏi của một xã hội phát triển mà điều 23 luật giáo dục
đã nêu rõ: “Giúp cho học sinh củng cố và phát triển những kết quả của giáo
dục tiểu học có trình độ học vấn phổ thông cơ sở và những hiểu biết ban đầu
về kỹ thuật và hướng nghiệp để tiếp tục học phổ thông trung học, trung học
chuyên nghiệp, học nghề hoặc đi sâu vào cuộc sống lao động,…”.
Mục tiêu giáo dục thẩm mỹ ở trường trung học cơ sở: Giáo dục thẩm
mỹ là quá trình hướng vào việc tổ chức cho học sinh lónh hội được nền tảng
thẩm mỹ, hình thành những quan niệm thẩm mỹ đúng đắn đối với hiện thực
và nghệ thuật,bồi dưỡng năng lực sáng tạo, cảm xúc, tình cảm thẩm mỹ: yêu
cái đẹp, ghét cái xấu, biết thưởng thức cái đẹp, bảo vệ và gìn giữ cái đẹp,
sáng tạo cái đẹp làm cho cuộc sống phong phú hài hòa thêm.
Trong bối cảnh toàn ngành giáo dục và đào tạo đang nổ lực đổi mới
cải cách giáo dục, chất lượng giáo dục ngày một được nâng cao. Tuy nhiên,
tình hình dạy và học Mỹ thuật ở trường trung học cơ sở, qua thăm dò và khảo
sát, có thể mạnh dạn mà nói là chưa tốt lắm và còn nhiều bất cập cần bàn
đến. Để tháo gỡ những vướng mắc, đưa chất lượng bộ môn ngày một nâng
Nguyễn Văn Lập 3 Khoá luận tốt nghiệp
Để giảng dạy và học tập tốt môn mỹ thuật ở trường trung học cơ sở
cao, mục đích của đề tài này là nhằm tìm ra nguyên nhân và biện pháp nâng
cao chất lượng dạy và học tốt bộ môn Mỹ thuật ở trøng trung học cơ sở giúp
cho giáo viên vàhọc sinh hoàn thành tốt nhiệm vụ mà Đảng và Nhà nước
mong muốn “Tăng cường giáo dục thẩm mỹ cho học sinh thông qua văn học
nghệ thuật và các môn học khác” (Trích Nghò quyết Trung ương 2 - Khóa VIII
về Giáo dục -Đào tạo).
Nền kinh tế nước ta từ khi đổi mới đến nay ngày một tăng trưởng. Tổng
giá trò thu nhập GDP năm này vượt xa năm trước. Đời sống nhân dân ngày
một cải thiện vươn lên, song không phải thế mà dễ dàng thuận lợi cho việc
một sớm, một chiều có thể nâng cao chất lượng giáo dục nói chung và các
môn học nghệ thuật nói riêng, bởi nó ảnh hưởng rất nhiều yếu tố: trình độ
giáo viên, ý thức học tập của học sinh, quan điểm nhận thức của các đối
tượng trong xã hội,… về vò trí vai trò bộ môn Mỹ thuật nói riêng và các môn
học nghệ thuật nói chung trong việc giáo dục thẩm mỹ cho học sinh.
Nguyễn Văn Lập 4 Khoá luận tốt nghiệp
Để giảng dạy và học tập tốt môn mỹ thuật ở trường trung học cơ sở
B/ PHẦN NỘI DUNG
Nghề dạy học là một trong những nghề khó trong tất cả các nghề bởi
sản phẩm của nó là con người mà con người luôn ẩn chứa nhiều thuộc tính
tâm lý phức tạp, nhiều năng lực tiềm tàng và đặc thù mà không có máy móc
nào thay thế được.
“Dạy học” là một quá trình xã hội, gắn liền với họat động của con
người và bao gồm họat động dạy và họat động học. Những người học vừa là
đối tượng của họat động dạy vừa là chủ thể của họat động học. Nếu người
học không chủ động học, không có cách học tốt thì việc dạy khó mà đạt được
kết quả như mong muốn. Bởi quá trình dạy-học bao gồm việc dạy của thầy,
việc học của trò và phương tiện để thực hiện họat động dạy học ( Môi trường
giáo dục, điều kiện kinh tế, lòch sử xã hội) tác động hỗ trợ lẫn nhau. Cũng như
quá trình dạy học nói chung, quá trình dạy học môn Mỹ thuật ở trường trung
học cơ sở là một quá trình có hệ thống bao gồm những nhân tố cơ bản: Mục
đích và nhiệm vụ dạy học, nội dung dạy học, thầy và họat động dạy, trò và
họat động học, các phương pháp và phương tiện dạy học, các hình thức tổ
chức dạy học, kết quả dạy học. Tất cả các nhân tố nói trên đều tồn tại trong
mối quan hệ biện chứng và thống nhất với nhau.
I/ Một số mối quan hệ biện chứng giữa thầy, trò và môi
trường xã hội trong việc dạy và học bộ môn Mỹ thuật ở trường trung
học cơ sở
1/ Vai trò của giáo viên:( Động cơ thúc đẩy chất lượng giáo dục)
Người thầy giáo có vò trí đặc biệt quan trọng trong sự nghiệp giáo dục.
Thầy giáo là cầu nối liền giữa nền văn hóa dân tộc và nhân loại với sự tái
Nguyễn Văn Lập 5 Khoá luận tốt nghiệp
Để giảng dạy và học tập tốt môn mỹ thuật ở trường trung học cơ sở
sản xuất nền văn hóa ấy cho thế hệ trẻ. Sản phẩm lao động của nhà giáo gắn
với tương lai của dân tộc, lao động của người giáo viên là một loại hình lao
động đặc thù mang tính “ Khai sáng” cho con người, từng bước cải biến cho
con người tự nhiên thành con người xã hội
Sự phát triển của xã hội và đổi mới của đất nước đang đòi hỏi cấp bách
phải nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo. Nền kinh tế nước ta đang
chuyển đổi từ cơ chế kế họach hóa tập trung sang cơ chế thò trường có sự quản
lí của nhà nước. Công cuộc đổi mới này đề ra những yêu cầu đổi mới đối với hệ
thống giáo dục theo phản ánh trong nghò quyết của hội nghò lần thứ 2 Ban chấp
hành Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam khóa III, nghò quyết Trung ương
khóa VII 1993 đã đề ra “ Đổi mới phương pháp dạy học ở tất cả các cấp học, bậc
học”. Chính vì vậy để vận dụng nghò quyết Trung ương 2 khóa VIII vào cuộc
sống vai trò của người giáo viên là hết sức quan trọng, là động cơ thúc đẩy quá
trình dạy học đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài.
Mọi cải cách giáo dục trước hết phụ thuộc vào chất lượng và tính năng
động sáng tạo của người giáo viên. Thông qua giáo viên nhà trường đem lại
cho người học lòng hăng say học tập, nắm được phương pháp học hình thành
nền tảng tự học tự giáo dục. Dù thay đổi cải cách như thế nào, dù xem xét ở
góc độ gián tiếp hay trực tiếp cũng không thể xem nhẹ vai trò, tác dụng giáo
dục của người giáo viên. Kinh nghiệm cổ xưa lẫn thành tựu to lớn của nền
giáo dục hiện đại đều cho thấy : “không gì thay thế được mối quan hệ thầy trò
dựa trên uy quyền ( Hiểu là trách nhiệm cao và uy tín sư phạm cao ) và đối
thọai (Hiểu là dân chủ hóa trong quan hệ thầy trò)”(Jacques Delors-1994 )
khẳng đònh như vậy bởi vì “ trách nhiệm của người thầy là chuyển giao cho
trò là những gì mà nhân loại đã tạo được về bản thân mình và về thiên nhiên
tất cả những gì thiết yếu mà nhân loại đã sáng tạo”
Nguyễn Văn Lập 6 Khoá luận tốt nghiệp
Để giảng dạy và học tập tốt môn mỹ thuật ở trường trung học cơ sở
“ Muốn có trò giỏi trước hết phải có thầy giỏi” người giáo viên phải tạo
cho học sinh tính tích cực và sáng tạo học sinh phải có ý thức về những mục
đích đặt ra và tạo được động lực bên trong thúc đẩy bản thân họ họat động để
đạt được mục đích đó điều này được thực hiện trong dạy học ( gọi là động cơ )
nghóa là giáo viên phải biết đưa những tình huống có vấn đề và giúp cho học
sinh giải quyết những vấn đề ấy hay nói một cách khác công việc của nhà
giáo dục là luôn luôn tạo ra những mâu thuẫn cơ bản và giúp cho người được
giáo dục giải quyết những mâu thuẫn cơ bản.
Vào tháng 10 năm 1996 UNESCO đã tổ chức hội thảo quốc tế với chủ đề
củng cố vai trò của giáo viên trong thế giới đang thay đổi. Trong đó đã xác
nhận rằng : “Giáo dục đã thay đổi - trở thành quá trình diễn ra liên tục thường
xuyên, xuyên suốt cuộc sống con người, giúp cho con người thích ứng với sự
phát triển của xã hội”. Do đó, việc đào tạo bồi dưỡng giáo viên càng có sự
thay đổi và chính bản thân người giáo viên cũng cần ý thức đầy đủ vấn đề đó,
cụ thể là :
- Không thể chỉ họat động với trình độ chuyên môn hạn hẹp mà phải tự
học suốt đời để thích ứng với sự phát triển ngày càng cao của khoa học, văn
hóa đề làm tốt chức năng giáo dục của người giáo viên.
- Phải tổ chức quá trình dạy học và giáo dục không thể dựa trên kinh
nghiệm và sự thích nghi, phải sử dụng tốt các phương tiện, thiết bò dạy học
phù hợp với trình độ ngày càng cao của khoa học và công nghệ. Với tư cách
là nhà giáo dục “Giáo viên giữ vai trò quyết đònh” trong việc đònh hướng cho
họat động học của học sinh, đảm bảo chất lượng cho mọi họat động dạy và
giáo dục. Do đó giáo viên phải trang bò tốt về mặt kiến thức đảm bảo, trang bò
phương tiện và thiết bò dạy học phù hợp.
Nguyễn Văn Lập 7 Khoá luận tốt nghiệp
Để giảng dạy và học tập tốt môn mỹ thuật ở trường trung học cơ sở
Như trên đã nói dạy học là một nghề khó, dạy nghệ thuật lại càng khó hơn
đòi hỏi người thầy giáo dạy nghệ thuật ngoài phẩm chất chung của người thầy
giáo : năng lực và trí thức, kó năng đáp ứng các yêu cầu dạy học, họat động
giáo dục hoàn thiện và họat động xã hội người thầy giáo dạy các môn nghệ
thuật còn là một người nghệ só, một nhà “ kỹ sư tâm hồn” mọi thao tác, cử chỉ
lời nói phải đẹp, văn minh lòch sự tác động đến toàn bộ tâm lí học sinh, do
vậy dạy môn mỹ thuật ở trường trung học cơ sở phải tiến hành một cách nghệ
thuật.
Do đặc thù của môn học, học mỹ thuật đem lại niềm vui cho mọi người
làm cho mọi người nhìn ra cái đẹp, cái đẹp theo mình và thưởng ngoạn nó
ngay trong sinh họat thường ngày của mình làm cho cuộc sống hài hòa, hạnh
phúc.
Mỹ thuật là môn học rèn luyện bồi dưỡng và phát triển các thò hiếu
thẩm mó, nhãn quan thẩm mó chuẩn mực, năng lực đánh giá những giá trò
thẩm mó, do vậy người dạy mỹ thuật phải hiểu biết sâu rộng có vốn sống
phong phú.
Tóm lại dạy mỹ thuật giống như công việc “người thầy thuốc”, “vò
tướng” chỉ huy tài tình, “là nhạc trưởng” đầy tài năng chỉ huy một giàn nhạc
giao hưởng đầy đủ các nhạc cụ phức tạp biết sử dụng cái chung vào trường
hợp hoàn cảnh cụ thể, biết tổ chức, biết tổng hợp, biết hòa nhập, phân phối.
Để đem lại hiệu quả trong công việc vì thế người ta nói “dạy học là một
nghệ thuật, dạy môn mỹ thuật lại càng phải nghệ thuật hơn”
2/ Vai trò của học sinh (Chủ thể quyết đònh kết quả giáo dục )
Như chúng ta đã biết quá trình dạy học gồm hai mặt gắn bó khắng khít
là họat động dạy và họat động học. Khi nhấn mạnh mặt này thì không có
Nguyễn Văn Lập 8 Khoá luận tốt nghiệp
Để giảng dạy và học tập tốt môn mỹ thuật ở trường trung học cơ sở
nghóa là xem nhẹ mặt kia, trong quá trình dạy học đòi hỏi phải có sự hợp tác
của cả hai.
Người được giáo dục và tập thể của họ một mặt là đối tượng giáo dục
nhận sự tác động có đònh hướng của nhà giáo dục, mặt khác là chủ thể nhận
thức, chủ thể tự giác giáo dục, hai vai trò này thống nhất với nhau, trong đó
vai trò chủ thể tự giác giáo dục là cơ bản nhất, người được giáo dục trở thành
người tự giác giáo dục là nhân vật tự giác chủ động có ý thức về sự giáo dục
của bản thân mình có thế chất lượng học tập mới đạt hiệu quả cao đồng thời
học sinh có động cơ học tập có vai trò nhận thức đúng đắn.
Đối với học sinh trung học cơ sở muốn học tốt môn mỹ thuật thì bản
thân học sinh phải xác đònh được mục đích học tập, động cơ học tập, có
phương pháp học tập thích hợp, có các học cụ đầy đủ, bài bản.
Học mỹ thuật khác với học tập các môn học khác vì kiến thức mang
tính trừu tượng, cái đẹp mỗi đối tượng, mỗi góc độ nhìn nhận có sự khác
nhau, học mỹ thuật không có khuôn mẫu, công thức mà môn học mang lại
yếu tố sáng tạo cao, được chi phối bởi các qui luật tình cảm của sự yêu thích
say mê.
Tóm lại, học sinh tích cực tự giác học tập, có ý chí cầu tiến thì mới tiếp
thu được kiến thức, kỹ năng, kỹ xảo bộ môn. Kiến thức về mỹ thuật thì rất
rộng lớn, đòi hỏi ở học sinh phải tích lũy dần dần thường xuyên "luyện tay,
luyện mắt " từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp. Có như vậy chất lượng
học tập mới được nâng cao hơn, hiệu quả giáo dục của giáo viên mới thuận
lợi.
Nguyễn Văn Lập 9 Khoá luận tốt nghiệp
Để giảng dạy và học tập tốt môn mỹ thuật ở trường trung học cơ sở
3/ Vai trò của nhà trường và ngành giáo dục (chỉ đạo đònh hướng quá
trình dạy học )
Trong quá trình dạy học, nhà trường là nơi tổ chức giáo dục nhằm thực
hiện tốt mục tiêu giáo dục do nhà nước và ngành giáo dục đề ra, nhà trường
chòu trách nhiệm về chất lượng giáo dục đào tạo trước Đảng và nhà nước.
Như vậy, việc dạy và học chòu ảnh hưởng rất lớn dưới sự lãnh đạo trực tiếp
của nhà trường, Ban giám hiệu, tổ chuyên môn nhà trường quản lí chặt chẽ
có kế họach kiểm tra đôn đốc nhắc nhở thì chất lượng giáo dục nâng cao,
ngược lại nhà trường buông lỏng, xuê xoa thì chất lượng giáo dục thấp kém,
trì trệ.
Cũng như các bộ môn khác, môn mỹ thuật được đưa vào giảng dạy ở
trường phổ thông, tất nhiên phải dưới sự lãnh đạo và quản lí của nhà trường
và phòng giáo dục. Nếu nhà trường, đặc biệt là Ban giám hiệu và các ban
phòng giáo dục quan tâm đến bộ môn có kế họach chỉ đạo thực tiễn, đầu tư
trang thiết bò dạy học phù hợp thường xuyên dánh giá dạy và học thì chắc
chắn kết quả giáo dục môn mỹ thuật ở trường trung học cơ sở sẽ đạt được kết
quả cao.
Tóm lại, vai trò nhà trường và phòng giáo dục là không thể thiếu để
nâng cao chất lượng giáo dục môn mỹ thuật ở trường trung học cơ sở.
4/ Vai trò của gia đình và xã hội ( hỗ trợ cho quá trình giáo dục )
Giáo dục mỹ thuật là một công việc phức tạp khó khăn đối với nhà
trường phổ thông vì phạm trù thẩm mỹ rất rộng lớn bao la cả thế giới tự
nhiên và xã hội, môi trường hạn hẹp ở nhà trường không thể đủ cho học sinh
phát triển năng lực thẩm mỹ, mở rộng tầm nhìn để khơi dậy óc tư duy sáng
tạo nghệ thuật. Giáo dục thẫm mỹ nói chung, giáo dục mỹ thuật nói riêng
Nguyễn Văn Lập 10 Khoá luận tốt nghiệp
Để giảng dạy và học tập tốt môn mỹ thuật ở trường trung học cơ sở
phải là sự nghiệp của quần chúng của toàn xã hội. Mặt khác, giáo dục thẫm
mỹ là một yêu cầu tất yếu của một xã hội phát triển giúp cho con người tồn
tại, thích ứng với cuộc sống và ngày càng phát triển lên những trình độ cao
hơn.
Gia đình là tế bào của xã hội, gia đình có 3 chức năng cơ bản : chức
năng tái sản xuất con người cho xã hội, chức năng kinh tế - xã hội, chức năng
tinh thần. Gia đình có ảnh hưởng rất lớn đến quá trình giáo dục nói chung,
giáo dục mỹ thuật cho học sinh nói riêng bởi gia đình là nơi xã hội hóa giáo
dục đầu tiên đứa trẻ là nơi truyền thụ văn hóa thẩm mỹ, đạo đức nhân cách
ngay từ khi đứa trẻ cất tiếng khóc chào đời. Gia đình là môi trường giáo dục
tốt nhất vì mọi thành viên trong gia đình quan hệ tình cảm gắn bó ruột thòt với
nhau, dễ thông cảm, dễ hiểu do gần gũi thân mật. Chất lượng học tập của con
cái chỉ có thể đạt kết quả tốt nếu gia đình chòu khó quan tâm đến vấn đề học
vấn của con em mình, phải có kế họach đònh hướng ngay từ khi trẻ bắt đầu đi
học và thường xuyên phối hợp thống nhất giữa gia đình -nhà trường -xã hội.
II/ Để dạy và học tốt môn mỹ thuật ở trường trung học cơ sở
1 - Tăng cường giáo dục nhận thức cho các đối tượng trong xã hội về vò
trí, vai trò bộ môn mỹ thuật nói riêng và các bộ môn nghệ thuật nói chung về
giáo dục thẩm mỹ cho học sinh trung học cơ sở.
Như chúng ta đã biết dạy học cần có một môi trường thuận lợi ở cả hai
phương diện vó mô và vi mô. Môi trường vó mô là môi trường kinh tế xã hội
phát triển và môi trường công nghệ tiên tiến, môi trường vi mô là môi trường
giáo dục gia đình nhà trường và các mối quan hệ trong cộng đồng thuận lợi
tích cực. Muốn nâng cao chất lượng dạy học, phải nâng cao chất lượng tổng
hợp của toàn bộ hệ thống. Sơ đồ sau đây giúp chúng ta dễ hiểu các nhân tố
Nguyễn Văn Lập 11 Khoá luận tốt nghiệp
Để giảng dạy và học tập tốt môn mỹ thuật ở trường trung học cơ sở
ảnh hưởng của qúa trình giáo dục nói chung, quá trình dạy và học môn mỹ
thuật ở trường trung học cơ sở nói riêng.
Trước đây, nghệ thuật hội họa, âm nhạc được người dân biết đến với
một cảm giác xa xôi, mơ hồ. Đôi khi còn xem thường “Xướng ca vô loài”
ngày nay đất nước ngày càng đi lên, đời sống xã hội ngày càng được nâng
cao, sự nhận thức về thẩm mỹ không nằm ngoài sự phát triển đó. Nghệ thuật
được chú ý, được trân trọng và phát huy, mỹ thuật được nhìn nhận trên mọi
lónh vực, qua các thông tin đại chúng, từ đó các bậc phụ huynh có cái nhìn
đúng đắn hơn với bộ môn mỹ thuật nhưng chỉ là con số ít ỏi bởi vì tình hình
dân trí nước ta còn hạn chế phát triển không đồng đều, chỉ tập trung ở những
trung tâm văn hóa, kinh tế, chính trò . Đại đa số các bậc phụ huynh khi mùa
thi đến nếu có quan tâm đến tình hình học tập của con cái thường hỏi han
Nguyễn Văn Lập 12 Khoá luận tốt nghiệp
Mục đích, nhiệm vụ
Giáo dục
Nhà giáo dục
dục
Kết quả giáo dục
Nội
Dung
Giáo
Dục
Phương
pháp
phương
tiện
Môi
trường
Kinh tế
Môi
trường
khoa
học
công
nghệ
Để giảng dạy và học tập tốt môn mỹ thuật ở trường trung học cơ sở
đến điểm số các môn chính, còn đối với các môn phụ trong đó có môn mỹ
thuật thì dường như bò xem nhẹ. Kết quả cao cũng tốt, còn nếu thấp cũng
mặc, nghóa là họ chấp nhận không phản ứng với con cái mà chỉ coi đây là
môn phụ tùy thuộcvào năng khiếu của con mình. Nhiều khi con mình ham
thích môn mỹ thuật còn bò cha mẹ cản trở la mắng “suốt ngày chỉ lo vẽ bậy bạ
không lo học hành” nói như vậy cũng không có ý gì nhưng cũng dễ hiễu xuất
phát từ đâu. Đã từ lâu, mỹ thuật được xem là môn phụ, “học cho vui” mỗi
tuần chỉ có một tiết nhiều khi phụ huynh cả nghó là môn học giải trí sau
những giờ học, họ có biết đâu môn mỹ thuật là một bộ môn giống như các bộ
môn khác trong nhà trường phổ thông. Học tốt môn mỹ thuật giúp cho học
sinh dễ dàng tiếp cận và học tốt các môn học khác, theo kinh nghiệm giảng
dạy của bản thân và tham khảo ý kiến của các đồng nghiệp : những học sinh
học tốt môn mỹ thuật bao giờ cũng học tốt các bộ môn khác, trong đó có các
môn học chính bởi vì mỹ thuật là môn học tổng hợp rèn luyện khả năng quan
sát, so sánh tổng hợp từ tổng thể đến chi tiết giúp cho học sinh có cái nhìn bao
quát, mặt khác kiến thức mỹ thuật cũng ít nhiều liên quan đến môn Toán
(đường nét, hình vẽ, tỉ lệ …) Hóa : (hóa chất màu vẽ …) vật lý :(ánh sáng, màu
sắc …) Đòa lý : ( đòa hình sông núi …) lòch sử (phân môn thường thức mỹ thuật ).
Ngày nay, xã hội càng văn minh càng có đủ điều kiện nuôi dưỡng con
người phát triển một cách toàn diện, hoàn thiện dần về thể chất và trí tuệ:
Đức - Trí -Thể -Mỹ. Do vậy, việc giáo dục thẫm mỹ thông qua các môn nghệ
thuật là một trong những mục tiêu quan trọng mà Đảng đang quan tâm. Gia
đình và xã hội đang dần thay đổi và có một cái nhìn thiện cảm và trân trọng
hơn đối với bộ môn mỹ thuật. Muốn nâng cao chất lượng bộ môn mỹ thuật,
trước hết cần nâng cao nhận thức về vò trí vai trò của bộ môn cho các đối
tượng trong xã hội. Theo tôi Bộ Giáo dục – Đào tạo cần tham mưu với Đảng
và nhà nước tuyên truyền rộng rãi trong nhân dân, có chính sách hợp lí trong
Nguyễn Văn Lập 13 Khoá luận tốt nghiệp
Để giảng dạy và học tập tốt môn mỹ thuật ở trường trung học cơ sở
việc triển khai giáo dục mỹ thuật trên phạm vi toàn quốc, nên đưa việc đánh
giá thi cử bộ môn mỹ thuật như các bộ môn văn hóa khác. Các Sở ban ngành
giáo dục cần có kế họach biện pháp chỉ đạo cụ thể, quản lí những đơn vò cơ
sở; Ban giám hiệu, tổ chuyên môn thường xuyên đôn đốc nhắc nhở kiểm tra
đánh giá tình hình dạy và học môn mỹ thuật ở trường mình.
2/ Những yêu cầu đối với người thầy giáo :
Thực trạng tình hình giáo viên dạy mỹ thuật ở nước ta đang thiếu rất
nhiều, nên bộ môn mỹ thuật ở trường trung học cơ sở chỉ thực hiện ở những
nơi trung tâm thành thò, vùng sâu vùng xa hầu như bỏ ngỏ. Chất lượng đào tạo
giáo viên dạy mỹ thuật cũng chưa đồng đều, chương trình đào tạo giáo viên
chưa thống nhất trên phạm vi cả nước. Những năm gần đây, Đảng và nhà
nước có sự chú trọng đào tạo giáo viên mỹ thuật. Song vẫn chưa đáp ứng
được nhu cầu của xã hội. Mặt khác, do thiếu giáo viên dạy mỹ thuật, nên học
sinh học mỹ thuật chưa có sự kế thừa và liên tục từng cấp, điều ấy ảnh hưởng
đến chất lượng đào tạo môn Mỹ thuật.
Do cơ chế thò trường, quan niệm xã hội ảnh hưởng rất lớn đến tư tưởng
và đời sống giáo viên dạy mỹ thuật, mọi người xem nhẹ, kể cả các cấp lãnh
đạo ngành giáo dục vẫn còn coi là môn phụ, dạy cũng được, không dạy cũng
xong, dạy tốt, dạy không tốt cũng như nhau. Nhiều trường phổ thông không
chòu nhận giáo viên dạy môn mỹ thuật, nhiều nơi đưa môn mỹ thuật cho giáo
viên trái chuyên môn đảm nhận hoặc dành thời gian dạy mỹ thuật để tập
trung vào dạy các môn chính. Ít giáo viên dạy mỹ thuật ở trường trung học
cơ sở được công nhận là giáo viên dạy giỏi vì ở cấp Phòng và Sở không tổ
chức thi chọn giáo viên dạy giỏi nên không có chế độ khen thưởng động
viên. Điều ấy rất đáng buồn cho những ai dạy môn Mỹ thuật và các môn phụ
khác. Một số giáo viên dạy mỹ thuật nghó không chín chắn, đâm chán nản với
Nguyễn Văn Lập 14 Khoá luận tốt nghiệp
Để giảng dạy và học tập tốt môn mỹ thuật ở trường trung học cơ sở
nghề, lo đầu tư việc kinh tế xem nhẹ dạy học, thiếu đầu tư về chất lượng
giảng dạy, dạy qua loa, đại khái dẫn đến học sinh coi thường, chán nản, thiếu
sự hứng thú trong học tập. Điều đó cũng dẫn đến chất lượng dạy và học môn
mỹ thuật ngày càng sa sút. Từ phân tích những quan điểm ở trên, tôi có thể
mạnh dạn đưa ra một số yêu cầu đối với người thầy giáo làm công tác
giảng dạy bộ môn mỹ thuật ở trường trung học cơ sở.
Một là, muốn kết quả đào tạo về chất lượng dạy và học môn mỹ thuật
ở trường trung học cơ sở được nâng cao, giáo viên dạy mỹ thuật phải được
đào tạo cơ bản để trang bò khả năng thẩm mỹ tốt hơn vì họ là những người
đang được đào tạo và những người sẽ truyền lại kiến thức về cái đẹp cho học
sinh. Chính họ là những người gieo trồng các nhận thức thẩm mỹ đúng đắn.
Nếu người thầy không có kiến thức rộng về mỹ thuật thì không phát hiện
được cái đẹp một cách đúng nghóa. Giáo viên dạy mỹ thuật phải nắm bắt
được kiến thức chuyên môn ở mức độ cơ bản và sâu rộng, nắm được đặc thù
của môn học để vạch ra kế họach, phương pháp giảng dạy phù hợp với đối
tượng, phù hợp với thực tế và không ngừng học hỏi kiến thức nâng cao
chuyên môn nghiệp vụ.
Hai là, giáo viên phải gần gũi thân mật tiếp xúc với học sinh, theo dõi
uốn nắn kòp thời những sai phạm lệch lạc trong quá trình thực hành bài vẽ,
thường xuyên khuyến khích tự giác độc lập sáng tạo, làm cho học sinh thích
học. Phải tạo cho học sinh ý thức học tập tự giác, tích cực và sáng tạo, giúp
cho học sinh hiểu rõ về những mục đích đặt ra và tạo được động lực bên
trong, thúc đẩy bản thân học sinh tự học để đạt được mục đích đó. Điều này
có nghóa là trong phương pháp dạy học phải có tính nghệ thuật cao, người
giáo viên dạy mỹ thuật không những phải có đầy đủ phẩm chất tốt đẹp của
người thầy giáo mà còn phải mang những đức tính cao đẹp của một nhà nghệ
só, một nhà khoa học, cống hiến hết mình cho sự nghiệp “Trồng người”. Nói
Nguyễn Văn Lập 15 Khoá luận tốt nghiệp
Để giảng dạy và học tập tốt môn mỹ thuật ở trường trung học cơ sở
như Thủ tướng Phạm Văn Đồng : “Càng yêu người bao nhiêu càng yêu nghề
bấy nhiêu”.
Ba là, để chất lượng giờ dạy tốt đạt hiệu quả người giáo viên dạy mỹ
thuật phải nắm được đặc thù của môn học thường xuyên cập nhập những
thông tin mơí về ngành mỹ thuật, thay đổi phương pháp dạy phù hợp với nội
dung bài học và đối tượng học sinh, không ngừng học hỏi đồng nghiệp dạy
các môn học khác để hỗ trợ kiến thức chuyên môn.
Bốn là, để chất lượng tốt đạt hiệu quả cao, người giáo viên dạy mỹ
thuật phải nghiên cứu kỹ mục đích nội dung kiến thức của bài học thiết kế
một phương pháp dạy học thích hợp, sáng tạo ra những đồ dùng dạy học tối
ưu, chuẩn bò đầy đủ giáo cụ trực quan, nâng cao nhận thức về vò trí vai trò của
giáo cụ trực quan trong giảng dạy mỹ thuật dự kiến những tình huống sư
phạm có thể xảy ra trong quá trình họat động dạy học để có kế họach, biện
pháp cụ thể từng đối tượng sát với khả năng nhận thức của học sinh. Như vậy
khi lên lớp giáo viên làm bất cứ việc gì dù nhỏ đến lớn dù đơn giản hay phức
tạp, dù trước mắt hay lâu dài… Đều phải tìm ra một cách thức thích hợp để
công việc đạt kết quả tốt nhất mất ít thời gian nhất. Có nghóa là tìm cách tiến
hành công việc dạy từ đầu đến cuối, tìm những công đoạn cần thiết hay còn
gọi là những bước đi liên tục lô gíc chặc chẽ và đạt hiệu quả cao.
Năm là, để nâng cao chất lượng giảng dạy môn học giáo viên cần đầu
tư chất lượng từng tiết dạy đạt kết quả, muốn vậy khi lên lớp, trước hết phải
xác đònh nhiệm vụ, trách nhiệm của người thầy giáo mà xã hội giao phó.
Luôn tự giác, chủ động trong giờ lên lớp, đầu tư giáo án, nghiêm khắc trong
lúc làm việc, không bao giờ tự mãn với những khả năng mình hiện có. Sau
tiết dạy rút ra những kinh nghiệm đánh giá những mặt tích cực và tiêu cực,
những tồn tại cần được khắc phục để tiết sau dạy cao hơn tiết dạy trước
Nguyễn Văn Lập 16 Khoá luận tốt nghiệp
Để giảng dạy và học tập tốt môn mỹ thuật ở trường trung học cơ sở
Sáu là, việc đánh giá kết quả bài học của học sinh là rất cần thiết vì
qua đó giáo viên biết được tình hình học tập của học sinh xem học sinh nắm
được kiến thức vững vàng hay rời rạc hoặc thiếu hệ thống, học tập tiến bộ
hay chững lại, hay sút kém đi khá ở phân môn nào, phân môn nào trì trệ, bố
cục, hình vẽ, màu vẽ có những gì cần quan tâm hơn … đối với cả lớp hay cá
nhân; từ đó giáo viên rút kinh nghiệm cho giảng dạy của mình, tìm ra những
điều bổ ích cho phương pháp, cho nội dung hay chuẩn bò đồ dùng dạy học.
Đánh giá kết quả bài học còn là dòp để động viên, khích lệ học sinh học tập
tốt cả những em khá giỏi hay yếu kém. Việc đánh giá bài học của học sinh là
tạo cho người học mỹ thuật rèn luyện thẩm mỹ thò giác, lấy bài vẽ và cách
học vẽ để giáo dục thẩm mỹ cho học sinh, đó là bồi dưỡng cảm xúc thẩm mỹ.
Do vậy, đánh giá kết quả học tập của học sinh là khâu quan trọng nhằm củng
cố lại kiến thức và rèn luyện các kỹ năng thẩm mỹ không thể thiếu ở tiết dạy
trên lớp
3/ Đối với học sinh :
Tình hình học môn mỹ thuật của học sinh bậc trung học cơ sở chưa có
nề nếp từ tiểu học, kiến thức chưa có hệ thống, thực hành ít, phần lớn học
sinh tập trung thời gian vào học các môn chính, lo cho thi cử, lo bò đánh giá
nên phần nào bỏ qua, xao lãng môn mỹ thuật. Hơn nữa, do thiếu phương tiện
học tập nên các em thiếu sự hứng thú trong giờ học, dẫn đến chất lượng học
môn mỹ thuật chưa cao. Tuy nhiên, một số bộ phận học sinh trung học cơ sở
rất thích học môn mỹ thuật, có nhu cầu thưởng thức tác phẩm hội họa và điêu
khắc, nhưng lại thiếu thốn tranh ảnh của các họa só để đáp ứng nhu cầu cho
các em xem, thiếu điều kiện để tham quan bảo tàng triển lãm, dẫn đến môi
trường tiếp xúc với mỹ thuật hạn chế.
Nguyễn Văn Lập 17 Khoá luận tốt nghiệp
Để giảng dạy và học tập tốt môn mỹ thuật ở trường trung học cơ sở
Các phương tiện dạy học của giáo viên còn thiếu rất nhiều về giáo cụ
trực quan, phương tiện nghe nhìn, các mô hình vật mẫu chưa thích hợp, tiết
thường thức mỹ thuật giáo viên chỉ dừng lại ở phương pháp thuyết trình, vấn
đáp. Thiếu rất nhiều các tác phẩm cụ thể hoặc phiên bản màu, tranh ảnh cho
các em xem.
Cùng với điều kiện kinh tế ảnh hưởng rất lớn đến việc học tập của các
em. Do không trang bò đầy đủ các học cụ cơ bản, giờ thực hành các em phải
lo chạy qua, chạy lại để mượn màu vẽ, mất thời gian, hạn chế sự suy nghó để
sáng tạo. Từ phân tích những nguyên nhân trên, việc học tập môn mỹ thuật ở
trường trung học cơ sở chưa đạt kết quả cao lắm. Theo tôi, muốn học tốt môn
mỹ thuật, điều kiện không thêû thiếu ở học sinh là:
- Phải có ý thức được tầm quan trọng của môn học, xem học mỹ thuật
cũng như học các môn khác: nhằm nâng cao tri thức khoa học cho bản thân.
Không coi thường là môn chính, môn phụ, xác đònh được mục đích động cơ
học tập để có phương pháp học phù hợp với đặc thù của bộ môn rèn luyện kỹ
năng, kỹ xảo.
- Học sinh có thái độ yêu thích môn học, có thái độ tích cực tự giác lónh
hội tri thức bộ môn, siêng năng học tập ở bất cứ kỳ tình huống khó khăn nào
để học tập có hệ thống liên tục, rèn luyện các thói quen nề nếp học tập ngay
từ ban đầu. Trong từng tiết học phải chủ động lónh hội kiến thức, thường
xuyên rèn luyện các kỹ năng thao tác thực hành thông qua các họat động ở
lớp, ở nhà vì mỹ thuật là môn học thực hành, lấy thực hành làm họat động
chủ yếu. Học sinh phải luyện tập làm đi làm lại nhiều lần, mỗi thử nghiệm là
một lần tìm ra cái mới, cái khác, một lần nhận thức rồi lại nhận thức thêm.
Nguyễn Văn Lập 18 Khoá luận tốt nghiệp
Để giảng dạy và học tập tốt môn mỹ thuật ở trường trung học cơ sở
- Để giúp việc học tốt bộ môn, ngoài việc ý thức, thái độ tốt đối với bộ
môn người học cần trang bò các học cụ cơ bản : giấy vẽ, màu vẽ, bút vẽ, chì
tẩy, giá bảng để phục vụ môn học.
- Học mỹ thuật học sinh có thể quan sát bài vẽ của bạn có thể hỏi han
bàn luận để tham khảo xây dựng mối quan hệ tốt giữa bạn bè, phải biến cái
chung thành cái riêng của mình, tuyệt nhiên không sao chép nguyên mẫu rập
khuôn như người khác, đòi hỏi người học có tính sáng tạo cao.
4/ Về phía nhà trường, gia đình và xã hội :
a)Về phía nhà trường và ngành giáo dục :
Do cấu tạo chức năng lớp học không phù hợp (chưa có phòng học mỹ
thuật riêng) nên đã gây cản trở không ít đến việc thực hành của các em nhất
là tiết học vẽ theo mẫu, giáo viên khó xếp đặt mẫu cho các em quan sát.
Phương tiện học vẽ thô sơ, thiếu giá vẽ, bảng hạn chế rất nhiều đến phác
hình, quan sát đối chiếu so sánh đến diễn tả đậm, nhạt, sáng, tối. Do điều
kiện học tập như vậy nên tiết học vẽ theo mẫu chất lượng không cao được.
Học sinh rất lúng túng, khó khăn đâm ra chán nản, chây lười. Tiết trưng bày
kết quả học tập cuối năm khó thực hiện, học sinh không có chỗ trưng bày bài
học dẫn đến sự hạn chế việc nhìn nhận sự tiến bộ hoặc học hỏi lẫn nhau vì
thế càng dẫn đến sự hiểu biết về mỹ thuật, về cái đẹp quá mơ hồ, không gây
được kích thích cho các em học tập. Vì vậy, nếu có điều kiện nhà trường và
ngành giáo dục nên:
- Quan tâm và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho việc dạy và học môn mỹ
thuật ở trường trung học cơ sở.
- Dành riêng phòng học chức năng cho bộ môn.
- Có chế độ khen thưởng kòp thời, uốn nắn những suy nghó lệch lạc.
Nguyễn Văn Lập 19 Khoá luận tốt nghiệp
Để giảng dạy và học tập tốt môn mỹ thuật ở trường trung học cơ sở
- Có kế hoạch chỉ đạo chuyên môn sâu sát, tổ chuyên môn thường xuyên
dự giờ thăm lớp để nắm bắt chất lượng dạy học bộ môn.
- Mở các cuộc thi vẽ tranh thường xuyên, tổ chức trưng bày triển lãm
tranh của học sinh. Có chế độ khen thưởng thích đáng cho những em đạt kết
quả cao trong các cuộc thi.
- Đưa nhiều cuộc thi về giáo viên dạy giỏi môn mỹ thuật để giáo viên
dạy mỹ thuật có quyền lợi bình đẳng như giáo viên dạy các môn học khác.
- Bộ giáo dục và đào tạo nên đưa vấn đề thi cử môn mỹ thuật để đánh
giá tốt nghiệp. Nghóa là học sinh học môn nào thi môn ấy.
b)Về gia đình và xã hội :
Nhà trường – gia đình – xã hội là một quan hệ sinh ba, biện chứng có
vai trò tác động qua lại và hỗ trợ lẫn nhau trong quá trình giáo dục. Thiếu
một trong ba thành tố nói trên thì giáo dục không thể đạt kết quả tốt được.
- Cần có biện pháp giáo dục tuyên truyền để nâng cao nhận thức về
mục đích giáo dục thẩm mỹ hầu có được cái nhìn toàn diện và đúng đắn về
bộ môn nghệ thuật nói chung và môn mỹ thuật nói riêng.
- Quan tâm đến chất lượng học tập môn mỹ thuật của con em, động
viên khích lệ để các em phát triển năng khiếu.
- Gia đình là môi trường tốt cho việc giáo dục nhận thức thẩm mỹ, góp
phần động viên khuyến khích con em, theo dõi uốn nắn trực tiếp nhất việc
học tập của con em mình, tạo điều kiện vật chất cũng như tinh thần để học
sinh hoàn thành nhiệm vụ học tập.
Nguyễn Văn Lập 20 Khoá luận tốt nghiệp
Để giảng dạy và học tập tốt môn mỹ thuật ở trường trung học cơ sở
C -KẾT LUẬN
Giáo dục thẩm mỹ cho học sinh phổ thông nói chung, học sinh trung
học cơ sở nói riêng thông qua môn học mỹ thuật là một công việc đáng làm
và cấp bách. Thời đại mới đang biến đổi mau lẹ, con tàu trí tuệ của loài người
đang tiến nhanh về phía trước bằng nguồn động lực mạnh mẽ của cuộc cách
mạng khoa học và công nghệ. Trong bối cảnh đó, Việt Nam đang thực hiện
sự nghiệp đổi mới, đẩy mạnh “Công nghiệp hoá- Hiện đại hoá” với mục tiêu
“Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng dân chủ và văn minh”. Để hoàn
thành cuộc hành trình đầy gian khổ nhưng vô cùng vinh quang, đòi hỏi trước
hết phải có những con người mới - con người xã hội chủ nghóa: có đầy đủ trí
thức, năng lực để chèo lái con tàu đến bến bờ hạnh phúc như chủ tòch Hồ Chí
Minh đã sớm khẳng đònh “Muốn xây dựng chủ nghóa xã hội phải có con người
mới xã hội chủ nghóa” (Trích Hồ Chí Minh toàn tập- NXB Chính trò Quốc gia-
Hà nội 2000- T9; Tr331). Con người xã hội chủ nghóa là con người phát triển
toàn diện cả thể chất lẫn tâm hồn, tài và đức trọn vẹn. Vì vậy, việc quan
trọng hàng đầu trong việc giáo dục và bồi dưỡng thế hệ trẻ không phải là của
riêng ai, của ngành giáo dục mà là của toàn xã hội.
Thực trạng giáo dục nước ta đang bộc lộ nhiều mặt yếu kém đáng lưu ý
là:
- Về qui mô, cơ cấu, chất lượng và hiệu quả chưa đáp ứng kòp thời
những đòi hỏi ngày càng lớn, càng cao về nhân lực của công cuộc đổi mới
kinh tế - xã hội, xây dựng và bảo vệ tổ quốc, thực hiện công nghiệp hoá- hiện
đại hoá đất nước theo đònh hướng xã hội chủ nghóa.
Nguyễn Văn Lập 21 Khoá luận tốt nghiệp
Để giảng dạy và học tập tốt môn mỹ thuật ở trường trung học cơ sở
- Hơn thế nữa, chất lượng và hiệu quả giáo dục và đào tạo của toàn bộ
hệ thống và đặc biệt là của bậc trung học cơ sở còn thấp, trình độ kiến thức,
kỹ năng thực hành, phương pháp tư duy khoa học, trình độ ngoại ngữ và thể
lực của đa số học sinh còn yếu. Ở nhiều học sinh ra trường, khả năng vận
dụng kiến thức vào sản xuất và đời sống còn hạn chế,… đáng ngại hơn là sự
suy thoái về đạo đức, mờ nhạt về lý tưởng, theo lối sống thực dụng, thiếu
hoài bão lập thân, lập nghiệp vì tương lai của bản thân và đất nước. Trong đó
có nhiều nguyên nhân nổi lên, nhất là do nội dung và phương pháp giáo dục
còn nhiều hạn chế: Công tác giáo dục và đào tạo chưa kết hợp chặt chẽ với
lao động sản xuất; nhà trường chưa gắn liền với gia đình và xã hội.
Thực trạng trên cho thấy ngành giáo dục và đào tạo nói chung và giáo
dục trung học cơ sở nói riêng “đang đứng trước mâu thuẫn lớn giữa yêu cầu
vừa phát triển nhanh quy mô giáo dục- đào tạo vừa phải gấp rút nâng cao chất
lượng giáo dục- đào tạo trong khả năng đáp ứng yêu cầu còn hạn chế” (Nghò
quyết Trung ương 2 – Khoá VIII).
Để tiếp tục đổi mới giáo dục, cần tiếp tục phát huy những thành quả,
những kinh nghiệm đã đạt được. Tập trung giải quyết những mâu thuẫn trong
quá trình phát triển theo tinh thần và nội dung của “Đònh hướng chiến lược
phát triển giáo dục và đào tạo trong thời kỳ công nghiệp hoá- hiện đại hoá”
với sự năng động sáng tạo, tinh thần cách mạng sâu sắc như Nghò quyết đã
đặt ra.
Mặt khác, theo con đường xã hội hoá, đa dạng hoá làm cho công tác
giáo dục trở thành sự nghiệp cách mạng của toàn xã hội, toàn Đảng, toàn dân
với phương châm “Kết hợp giáo dục nhà trường, giáo dục gia đình và xã hội
tạo nên một môi trường giáo dục lành mạnh ở mọi nơi, trong từng cộng đồng,
từng tập thể. Họat động giáo dục, nhất là phát triển nâng cao chất lượng giáo
Nguyễn Văn Lập 22 Khoá luận tốt nghiệp
Để giảng dạy và học tập tốt môn mỹ thuật ở trường trung học cơ sở
dục đào tạo phải gắn với nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, những tiến bộ
khoa học công nghệ và củng cố an ninh quốc phòng. Muốn vậy, phải thực
hiện giáo dục kết hợp với lao động sản xuất, nghiên cứu khoa học lý luận gắn
với thực tiễn, học đi đôi với hành, nhà trường gắn liền với gia đình và xã hội”.
Việc Đảng và Nhà nước đã khẳng đònh “Giáo dục- Đào tạo là quốc
sách hàng đầu” chính là quan điểm chiến lược bao trùm quyết đònh mọi thắng
lợi trong công tác giáo dục ở hiện tại và tương lai. Vì thế, giáo dục phải góp
phần làm cho xã hội nhận thức đầy đủ quán triệt quan điểm trên, khẳng đònh
vai trò, tác dụng của giáo dục “cùng với khoa học công nghệ là nhân tố quyết
đònh tăng trưởng kinh tế và phát triển xã hội, đầu tư cho giáo dục là đầu tư
cho phát triển”.
Nghò quyết hội nghò lần thứ IV Ban chấp hành Trung ương Đảng khoá
VII đã nhấn mạnh vai trò chức năng của văn hoá, văn nghệ: “ văn hoá là nền
tảng tinh thần – xã hội, đồng thời là một mục tiêu của chủ nghóa xã hội. Văn
học, nghệ thuật là bộ phận trọng yếu của nền văn hoá dân tộc, thể hiện khát
vọng của nhân dân về chân – thiện – mỹ” ( Văn kiện hội nghò lần thứ IV Ban
chấp Hành Trung ương khoá VII – trang 51). Việc đưa các bộ môn nghệ thuật,
nhất là môn mỹ thuật ở các cấp học được ngày một hoàn thiện dần về nội
dung và hình thức sách giáo khoa.
Nhất quán từ các quan điểm trên, để dạy và học tốt môn mỹ thuật ở
trường trung học cơ sở là một vấn đề cần thiết trong hệ thống, nội dung giáo
dục của nhà trường phổ thông. Phải nhận ra những mâu thuẫn gây cản trở sự
phát triển chất lượng, tìm ra những nguyên nhân, biện pháp nâng cao chất
lượng mà đề tài này đã đề cập đến: “Muốn Dạy-Học tốt, cần giải quyết tốt
các mối quan hệ thầy- trò, nhà trường- gia đình; môi trường- xã hội là một
Nguyễn Văn Lập 23 Khoá luận tốt nghiệp
Để giảng dạy và học tập tốt môn mỹ thuật ở trường trung học cơ sở
động lực tổng hợp thúc đẩy việc dạy và học tốt môn mỹ thuật ở trường trung
học cơ sở”.
Một số giải pháp để nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập tốt môn
mỹ thuật ở trường trung học cơ sở:
Một là, vấn đề nhận thức vò trí vai trò của bộ môn mỹ thuật ở trường
trung học cơ sở cho các đối tượng trong xã hội là một vấn đề cần thiết và cấp
bách.
Hai là, cần thiết phải cải tạo, đổi mới môi trường dạy-học ; cơ sở vật
chất trang thiết bò trường học; phòng ốc đảm bảo yêu cầu đặc trưng của bộ
môn.
Ba là, về vấn đề con người cần giải quyết tốt các chức năng nhiệm vụ
thầy-trò trong quá trình họat động dạy-học. Đổi mới phương pháp dạy-học
theo hướng tích cực.
Bốn là, việc thay đổi nội dung dạy học phù hợp với thực tiễn, đổi mới
sách giáo khoa và phương pháp dạy học bắt buộc phải đổi mới toàn bộ hệ
thống của quá trình dạy và học.
Nguyễn Văn Lập 24 Khoá luận tốt nghiệp
Để giảng dạy và học tập tốt môn mỹ thuật ở trường trung học cơ sở
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Đònh hướng đổi mới phương pháp dạy học ở trường trung học cơ sở -
PGS - TS Trần Kiều. GSTS Trần Bá Hoành (Viện khoa học - giáo trường
ĐHSP Hà Nội.)
2. Điều lệ trường trung học (Ban hành kèm theo quyết đònh số
23/2000/QĐ Bộ GD&ĐT ngày 11 tháng 7 năm 2000 của Bộ trưởng Bộ GD &
ĐT).
3. Học tập trong họat động và bằng họat động (Nguyễn Bá Kim) Sách bồi
dưỡng thường xuyên chu kì 1997-2000 cho giáo viên PTTH và THCB) Nhà xuất
bản GD 1999.
4. Phương pháp giảng dạy Mỹ thuật (Giáo trình đào tạo giáo viên trung học
cơ sở hệ cao đẳng sư phạm - NXB GD 1999)
5. Văn kiện - Nghò quyết 2 Ban chấp hành Trung ương khoá VIII
Nguyễn Văn Lập 25 Khoá luận tốt nghiệp