Vai trò của DNAHBV trong chẩn đoán,
điều trị Viêm gan B mạn
1. Mở đầu: Ước tính trên thế giới (WHO): có khoảng 2 tỉ người từng bị
nhiễm Siêu vi B (SVB). Trong đó có khoảng 400 triệu người nhiễm SVGB-mạn
(SVGB-m), 15-40% những người mang SVB có biến chứng.
- Việt Nam: khoảng 15-20% dân số nhiễm SVGB-m
- Biến chứng : Viêm gan mạn, Xơ gan và Ung thư gan
+ Hơn 70% UTGNP có HBsAg (+).
+ Gần 50% Xơ gan có HBsAg (+).
- Phát hiện sớm và điều trị đúng ® giảm biến chứng.
- Ung thư gan nguyên phát do SVB có thể phòng ngừa được bằng Vaccin.
2. Diễn tiến tự nhiên VGB-m
3. Yếu tố ảnh hưởng VGB-mạn
4. Các xét nghiệm
CTM
BUN, creatinine
ALT/ AST, GGT, Bilirubine
FP
HBsAg, HBeAg, HBeAb, anti-HCV
IgM HBcAb, IgG HBcAb
DNA HBV định lượng
HBV genotype
Siêu âm bụng
Protide, Albumine, A/ G
Ferritine
Đông máu toàn bộ
Nội soi dạ dày-tá tràng
Sinh thiết gan: HAI-Score, Metavir (F0-F4)
5. Vai trò DNAHBV định lượng
- Quyết định:
+ Khởi đầu điều trị.
+ Theo dõi đáp ứng.
+ Thời gian điều trị.
- Tiên lượng.
- Phân biệt VGB-mạn đơn thuần hay kèm viêm gan do nguyên nhân khác.
- Dự báo tình trạng kháng thuốc.
5.1. Tiêu chuẩn điều trị
- VGB-m, HBeAg (+): DNA HBV > 20.000UI/ ml ~ 105 copies/ ml.
- VGB-m, HBeAg (-): DNA HBV > 2.000UI/ ml ~ 104 copies/ ml.
- Xơ gan: DNA HBV (+).
- 3 tháng cuối thai kỳ: DNA HBV > 109 copies/ ml.
5.2. Đáp ứng điều trị
- Đáp ứng ban đầu (sau 12 tuần trị liệu): DNA HBV giảm > 100 lần.
- Đáp ứng sớm (sau 24 tuần trị liệu): DNA HBV giảm > 100 lần.
- Điều trị đáp ứng không hoàn hảo với thuốc chống SVB
5.3. Thời gian điều trị
- VGB-m HBeAg (+): DNA HBV (-) và duy trì 6 – 12 tháng sau khi có
phản ứng chuyển huyết thanh.
- VGB-m HBeAg (-): DNA HBV (-), thời gian khó xác định.
- Xơ gan: điều trị suốt đời.
5.4. Tiên lượng
- DNA HBV > 109 copies/ ml: đáp ứng kém với Interferon.
- Tương quan thuận với mức độ tổn thương gan qua sinh thiết gan và tỉ lệ
nguy cơ ung thư gan.
5.5. Chẩn đoán phân biệt
- VGB-m:
+ Men gan tăng cao.
+ DNA HBV (+).
- Viêm gan/ người lành mang SVG-B:
+ Men gan tăng cao
+ DNA HBV (-).
6. Dự báo tình trạng kháng thuốc
- DNA HBV tăng > 1 log.
- DNA HBV tăng > 20. 000 UI/ ml hoặc cao hơn nồng độ trước điều trị.
7. Kết luận
- VGB-m là bệnh có thể phòng ngừa và điều trị được.
- DNA HBV định lượng là một công cụ thiết yếu để chẩn đoán, điều trị và
theo dõi bệnh VGB-m.
BS. LÊ THỊ PHƯỢNG
Chuyên khoa Gan – BV Hoàn Mỹ Sài Gòn