Gà rừng và vị thuốc sơn kê ppsx

Gà rừng và vị thuốc sơn kê

Gà rừng (Gallus gallus jabouillei Delacour et
Kinnear) thuộc họ trĩ (Phasianidae) có thân thon
nhỏ. Con trống có bộ lông sặc sỡ nhiều màu; lông
cổ, lưng và cánh màu vàng cam lẫn đỏ thẫm, có
ánh xanh; lông ngực và bụng màu đen; mào và
má màu đỏ tươi; mắt đỏ; mỏ nâu; chân xám xanh.
Con mái có lông màu nâu lẫn vàng sẫm, các bộ
phận khác như con trống.

Tên thuốc của gà rừng trong y học cổ truyền và kinh
nghiệm dân gian là sơn kê. Dược liệu là thịt và chân
gà.

Thịt gà rừng chứa 24,4%protid, 4,8% lipid, 14mg%
Ca, 263mg% P, 0,4mg% Fe, và một số vitamin. Thịt
có vị ngọt, tính ấm, có tác dụng bổ gan thận, tăng
cường gân cốt. Tuệ Tĩnh (Nam dược thần hiệu) đã
dùng thịt gà rừng nấu chín với hành và muối, rồi ăn
cái, uống nước chữa đơn độc, trong ruột cồn cào,
nóng như lửa đốt.

Theo kinh nghiệm dân gian, thịt gà rừng được dùng
chữa chứng xích bạch đới, tả lỵ lâu ngày, suy yếu
sinh lý dưới dạng nấu ăn, có thể thêm ít rượu.

Chân gà rừng

Chữa gân xương đau mỏi, chân tay run rẩy: Chân gà
(nhất là gà trống) 1kg, để nguyên cả lớp da vảy bên

ngoài và móng, chặt nhỏ, nấu với nước ngập chừng
10cm sôi liên tục trong 12 giờ. Cạn nước thì thêm
nước sôi vào, luôn giữ cho nước ngập xương. Rút
nước chiết lần thứ nhất. Tiếp tục thêm nước sôi và
đun mỗi lần 4 - 6 giờ để được nước chiết thứ hai và
thứ ba. Hợp các nước chiết lại rồi cô thành cao mềm.
Ngày uống hai lần, mỗi lần 8g với nước ấm.

Chữa vết thương chảy máu: Chân gà đốt thành than,
tán bột, rắc, máu sẽ cầm ngay. Sở dĩ như vậy là do
canxi trong chân gà cùng với canxi có sẵn trong máu
làm tăng nhanh quá trình đông máu. Keratin và
gelatin trong chân gà cũng có tác dụng cầm máu.
Hơn nữa, bột than chân gà khi rắc lên vết thương làm
cho máu được tiếp xúc với một bề mặt khô và nháp
nên làm vỡ nhanh các tiểu cầu làm cho máu chóng
đông và cầm lại ngay.

Đồng bào Mường ở miền núi tỉnh Hòa Bình đã chữa
ngộ độc, nhất là ngộ độc hạt quả nhãn rừng bằng
kinh nghiệm gia truyền sau: chân gà rừng 1 cái, phết
kín bằng một lớp mẻ rồi đốt thành than, tán bột. Đồng
thời, lấy rễ cây phèn đen 20g và rễ mía dò 20g, rửa
sạch thái mỏng, phơi khô, sắc với 400ml nước còn
100ml. Uống bột chân gà với nước sắc dược liệu hai
lần trong ngày.

Bài thuốc này đã chữa khỏi 183 trường hợp bị ngộ
độc do ăn hạt quả nhãn rừng rang vàng.