Giáo án Tin học 12 HKI

Ngày soạn: 24 /08/2008 Ngày giảng: 25 /08/2008
Tiết theo PPCT: 01-> 03
Chương 1: KHÁI NIỆM VỀ HỆ CƠ SỞ DỮ LIỆU
§1: MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN (T1)
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức:
- Biết được các vấn đề thường phải giải quyết trong một bài toán quản lí và sự cần
thiết phải có CSDL
- Biết được vai trò của CSDL trong học tập và cuộc sống.
- Biết các mức thể hiện của CSDL.
- Biết các yêu cầu cơ bản đối với hệ CSDL
2. Kỹ năng:
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC:
1. Chuẩn bị GV:
- Sách GK tin 12, Sách GV tin 12, Một số bài toán quản lý.
2. Chuẩn bị HS: Sách GK.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
1. Bài cũ: Không
2. Bài mới:
* Hoạt động 1: Bài toán quản lý.
a. Mục tiêu:
HS hiểu được bài toán quản lý HS.
b. Nội dung:
Tìm hiểu về bài toán quản lý HS.
c. Các bước tiến hành
stt Họ tên Ngày sinh
Giới
tính
Đoàn
viên
Tóan Lý Hóa Văn Tin

1 Nguyễn An 12/08/89 Nam C 7,8 5,0 6,5 6,0 8,5
2 Trần Văn Giang 23/07/88 Nam K 6,5 6,5 7,0 5,5 7,5
3 Lê Thị Minh Châu 03/05/87 Nữ K 7,5 6,5 7,5 7,0 6,5
4 Dõan Thu Cúc 12/05/89 Nữ C 6,5 6,4 7,1 8,2 7,3
5 Hồ Minh Hải 30/07/89 Nam C 7,5 6,7 8,3 8,1 7,5
Hình 1. Ví dụ hồ sơ lớp
Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh
- Để quản lý học sinh trong nhà trường, người ta thường
lập các biểu bảng gồm các cột, hàng để chứa các thông
tin cần quản lý.
Một trong những biểu bảng được thiết lập để lưu trữ
thông tin về điểm của hs như Hình 1.
- Muốn quản lý thông tin về điểm học sinh của lớp ta nên
lập danh sách chứa các cột nào?
- Chia lớp thành 8 nhóm yêu cầu các em thảo luận: Em
hãy nêu lên các công việc thường gặp khi quản lý thông
tin của HS trong nhà trường?
- Yêu cầu 2 HS đại diện cho 2 nhóm lên bảng ghi kết quả
- Quan sát Hình 1.
- Cột Họ tên, giới tính,ngày
sinh, địa chỉ, tổ, điểm tóan,
điểm văn, điểm tin
- HS thảo luận theo nhóm
theo yêu cầu của GV.
- Các công việc thường gặp

Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh
câu trả lời, còn các nhóm còn lại phát biểu bổ sung.
- Đó là các công việc thường gặp khi quản lý một đối
tượng nào đó. Đặc điểm tất cả mọi thông tin của đối

tượng đều chứa cùng một bảng dẫn đến hệ quả:một bảng
thông tin đồ sộ chứa quá nhiều dữ liệu trên một bảng,
chủ yếu được viết và lưu lên giấy. Nên khi thực hiện một
công việc nào đó đều gặp khó khăn, vậy để khắc phục
điều đó ta phải làm thế nào ?
khi quản lý thông tin của HS
trong nhà trường:
+ Lập hồ sơ
+ Cập nhật hồ sơ.
+ Tìm kiếm;
+ Thống kê;
+ Sắp xếp;
+ Tổng hợp, phân nhóm hồ
sơ;
+ Tổ chức in ấn…
- HS lắng nghe và suy nghĩ.
* Hoạt động 2: Các công việc thường gặp khi xử lí thông tin của một tổ chức.
a. Mục tiêu:
Biết được các vấn đề thường phải giải quyết trong một bài toán quản lí
b. Nội dung:
Các công việc xử lí hồ sơ bao gồm: Tạo lập, cập nhật và khai thác hồ sơ.
c. Các bước tiến hành
Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh
- Yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Để khắc phục những
khó khăn khi quản lí hồ sơ trên giấy thì ta phải làm
thế nào ?
- Chúng ta đã biết các công việc thường gặp khi
quản lí hồ sơ HS đó là các công việc xử lí trong
quản lí hồ sơ. Các em hãy nói một cách ngắn gọn
các công việc xữ lý đó ?

* Tạo lập hồ sơ:
- Yêu cầu HS đọc SGK nêu ra các công việc trong
việc tạo lập hồ sơ.
- GV đưa ra thêm VD về bài toán quản lý cán bộ để
HS liên hệ các công việc trong tạo lập hồ sơ.
* Cập nhật hồ sơ:
- Yêu cầu HS nêu một số VD về cập nhật hồ sơ HS
và hồ sơ cán bộ.
* Khai thác hồ sơ:
- Việc tạo lập, lưu trữ và cập nhật hồ sơ là để khai
thác chúng, phục vụ cho công việc quản lí. Công
việc khai thác hồ sơ gồm các công việc nào?
- Yêu cầu HS liên hệ các công việc thường làm khi
khai thác Hồ sơ cán bộ.
- Ta nên ứng dụng CNTT vào công
việc quản lí.
- Công việc xử lí bao gồm: Tạo lập,
cập nhật và khai thác hồ sơ.
- Đọc SGK và trả lời câu hỏi của
GV.
- HS liên hệ theo yêu cầu của GV.
- HS nêu một số công việc trong
cập nhật hồ sơ như: Sửa, xoá,
thêm
- Khai thác hồ sơ gồm các việc
chính sau: Sắp xếp, tìm kiếm,
thống kê, lập báo cáo.
- HS liên hệ theo yêu cầu của GV.
IV. CÂU HỎI CỦNG CỐ VÀ BÀI TẬP VỀ NHÀ
Câu 1: Các công việc thường gặp khi quản lí thông tin của một đối tượng nào đó?

Câu 2: Lập bảng thứ 1 trên giấy gồm hai cột, cột 1 đặt tên là Tên môn học để liệt kê tất
cả các môn học mà em đang học, cột 2 đặt tên Mã môn học, dùng ký hiệu 1,2,3 để đặt
tên cho từng môn học. Đặt tên cho bảng Môn học.
Câu 3: Lập bảng thứ 2, gồm các cột sau:Mã học sinh, họ tên, ngày sinh,giới tính, địa chỉ,
tổ. Chỉ ghi tượng trưng 5 học sinh. Trong đó mỗi học sinh có một mã học sinh duy nhất,
có thể đặt A1, A2 Đặt tên bảng DSHS.
V. DẶN DÒ:
- Làm hết các bài tập GV yêu cầu.

- Đọc trước phần 3a,b ở SGK
Ngày soạn: /08/2008 Ngày giảng: /08/2008
§1: MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN (T2)
III. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
1. Bài cũ:
Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh
Nêu câu hỏi sau:
- Các công việc thường gặp khi quản lí
thông tin của một đối tượng nào đó?
- Trả lời
- Nhận xét câu trả lời của bạn
2. Bài mới:
* Hoạt động 1: Khái niệm cơ sở dữ liệu và hệ quản trị cơ sở dữ liệu.
a. Mục tiêu:
HS hiểu được bài toán quản lý HS.
b. Nội dung:
Tìm hiểu về bài toán quản lý HS.
c. Các bước tiến hành
Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh
* Khái niệm CSDL:
- Chúng ta đã làm quen với Hồ sơ lớp ở tiết trước. Yêu cầu

HS thảo luận theo nhóm và trả lời câu hỏi: Các đối tượng
nào cần quan tâm đến Hồ sơ lớp và cần quan tâm những
vấn đề gì ?
- Phân tích cho HS thấy:
+ Sự đa dạng của các yêu cầu.
+ Nguồn gốc của sự đa dạng đó: Có nhiều người cùng khai
thác dữ liệu và mỗi người có yêu cầu và nhiệm vụ riêng.
- Vậy để đáp ứng các yêu cầu khai thác thông tin, phải tổ
chức thông tin thành một hệ thống với sự trợ giúp của
MTĐT. Với tốc độ truy xuất và xữ lý dữ liệu nhanh, máy
tính trợ giúp đắc lực cho con người trong việc lưu trữ và
khai thông tin một cách nhanh chóng và chính xác. Những
thông tin về HS mà ta thường lưu trên giấy khi đưa vào lưu
trữ trên máy đó chính là CSDL.
- Yêu cầu HS đọc SGK về định nghĩa CSDL.
- Xác định 3 yếu tố cơ bản trong định nghĩa CSDL:
+ Dữ liệu về hoạt động của một tổ chức
+ Được lưu trử ở bộ nhớ ngoài.
+ Nhiều người khai thác.
- Yêu cầu HS cho một số ví dụ về CSDL trong thực tế.
- CSDL của trường và hồ sơ của trường có khác nhau
không? nếu khác thì khác ở điểm nào ?
- Thảo luận và trả lời câu
hỏi của GV.
- Đọc SGK.
- Lắng nghe và ghi chép.
- Trả lời theo yêu cầu GV.
- Có khác nhau. Hồ sơ lưu
trên giấy, CSDL lưu trên

Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh
- GV nhấn mạnh yếu tố “ được lưu ở bộ hớ ngoài” là rất
quan trọng của khái niệm CSDL.
- VD cho HS thấy về yếu tố CSDL có nhiều người khai thác
* Hệ quản trị CSDL:
- Yêu cầu HS đọc SGK và trả lời các câu hỏi:
+ Phần mềm giúp người sử dụng có thể xây dựng, cập nhật
CSDL và khai thác thông tin trong CSDL gọi là gì?
+ Các thành phần của hệ CSDL?
- Giới thiệu cho HS xem hình các thành phần của Hệ CSDL
ở SGK.
đĩa.
- Lắng nghe.
- Lắng nghe.
- Trả lời câu hỏi của GV:
- Hệ QTCSDL.
- CSDL, QTCSDL và khai
thác CSDL.
* Hoạt động 2: Các mức thể hiện của CSDL.
a. Mục tiêu:
HS biết được các mức thể hiện của CSDL.
b. Nội dung:
Các mức thể hiện của CSDL: Mức vật lý, mức khái niệm, mức khung nhìn
c. Các bước tiến hành
Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh
- Sử dụng máy tính, con người tạo lập CSDL
và khai thác thông tin trong CSDL một cách
hiệu quả. Do vậy khi nói đến CSDL một
cách đầy đủ nhất sẽ phải nói đến nhiều yếu
tố kỉ thuật phức tạp của máy tính. Tuy nhiên

tuỳ theo mức độ chuyên sâu của mỗi người
trong lĩnh vực CNTT hay người dùng CSDL
mà có những yêu cầu hiểu biết về CSDL
khác nhau. Ba mức hiểu và làm việc với
CSDL là: Mức vật lý, mức khái niệm, mức
khung nhìn.
- Chia lớp thành 3 nhóm, mỗi nhóm đọc mỗi
mức sau đó gọi 1 HS bất kì của mổi nhóm
đặc trưng của mỗi mức.
- Như vậy một CSDL chỉ có 1 CSDL vật lý,
1 CSDL khái niệm nhưng có thể có nhiều
khung nhìn khác nhau.
- HS lắng nghe.
- HS làm theo yêu cầu của GV.
+ Mức vật lý: Hiểu một cách chi tiết dữ
liệu được lưu trử thế nào ? VD: CĐL
Hócinh chiếm bao nhiêu byte ?
+ Mức khái niệm:Biết được những dữ liệu
nào được lưu trữ trong CSDL, giữa các dữ
liệu có các mối quan hệ nào ?
+ Mức khung nhìn: Thể hiện phù hợp của
CSDL cho mỗi người dùng được coi là
khung nhìn của CSDL. Người dùng không
cần biết những chi tiết kỉ thuật phức tạp
và không cần biết đầy đủ tất cả thông tin
lưu trong CSDL.

cs
dl
IV. CÂU HỎI CỦNG CỐ VÀ BÀI TẬP VỀ NHÀ

Câu 1: Giả sử phải xây dựng một CSDL để quản lý mượn, trả sách ở thư viện, theo em
cần phải lưu trữ những thông tin gì? Hãy cho biết những việc phải làm để đáp ứng nhu
cầu quản lí của người thủ thư.
Câu 2: Hãy nêu một số hoạt động có sử dụng CSDL mà em biết?
Câu 3: Phân biệt CSDL với hệ QTCSDL (Tìm điểm giống nhau và khác nhau cơ bản
giữa chúng).
V. DẶN DÒ:
- Làm hết các bài tập GV yêu cầu.
- Đọc trước phần 3c, d ở SGK
Ngày soạn: 05 /09/2008 Ngày giảng: 06 /09/2008
§1: MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN (T3)
III. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
1. Bài cũ:
Giả sử phải xây dựng một CSDL để quản lý mượn, trả sách ở thư viện, theo em cần
phải lưu trữ những thông tin gì? Hãy cho biết những việc phải làm để đáp ứng nhu cầu
quản lí của người thủ thư.
Từ sai sót của HS khi trả lời câu 2 GV phân tích một số sai lầm cơ bản của việc tạo các
cột chứa dữ liệu của bảng tương ứng để dẫn dắt đến việc phải hình thành vấn đề : Một số
yêu cầu cơ bản của hệ CSDL (phần lớn liên quan đến CSDL).
2. Bài mới:
* Hoạt động 1: Các yêu cầu cơ bản của hệ CSDL.
a. Mục tiêu:
Biết các yêu cầu cơ bản đối với hệ CSDL
b. Nội dung:
Các yêu cầu cơ bản của hệ CSDL: Tính cấu trúc, Tính toàn vẹn, tính nhất quán, tính
an toàn và bảo mật thông tin, tín đọc lập, tính không dư thừa.
c. Các bước tiến hành
Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh
- Yêu cầu HS đọc SGK trang12 - 14.
- Hệ CSDL cần đáp ứng các yêu cầu

nào ?
- Hãy nêu ngắn gọn về Tính cấu trúc?.
- Giải thích cho Hs thấy Tính cấu trúc
được thể hiện ở các điểm sau:
Dữ liệu ghi vào CSDL được lưu giữ
dưới dạng các bản ghi .
Hệ QTCSDL cần có các công cụ khai
báo cấu trúc của CSDL(là các yếu tố
để tổ chức dữ liệu: cột, hàng, kiểu của
- Đọc SGK
- Các yêu cầu của hệ CSDL: Tính cấu trúc,
Tính toàn vẹn, Tính nhất quán, Tính an toàn và
bảo mật thông tin, Tính độc lập và Tính không
dư thừa.
- Tính cấu trúc: Thông tin trong CSDL được
lưu trữ theo một cấu trúc xác định.

Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh
dữ liệu nhập vào cột, hàng ) xem, cập
nhật, thay đổi cấu trúc.
- Nêu ngắn gọn về Tính toàn vẹn ?
- Yêu cầu HS đưa ra một số VD về tính
toàn vẹn ngoài VD của SGK.
- Nêu về ngắn gọn Tính nhất quán ?
- Đưa một số VD minh hoạ cho HS
thấy.
- Nêu về ngắn gọn Tính an toàn và bảo
mật thông tin ?
- VD: Học sinh có thể vào mạng để
xem điểm của mình trong CSDL của

nhà trường, nhưng hệ thống sẽ ngăn
chận nếu HS cố tình muốn sửa điểm.
Hoặc khi điện bị cắt đột ngột, máy tính
hoặc phần mềm bị hỏng thì hệ thống
phải khôi phục được CSDL.
- Yêu cầu HS đưa ra một số VD khác.
- Nêu ngắn gọn về Tính độc lập?
- Nêu VD để HS biết được hai mức độc
lập dữ liệu: Độc lập ở mức vật lý và
độc lập ở mức khái niệm.
- Hãy nêu ngắn gọn về Tính không dư
thừa ?
- VD: Một CSDL đã có cột ngày sinh,
thì không cần có cột tuổi.Vì năm sau
thì tuổi sẽ khác đi, trong khi giá trị của
tuổi lại không được cập nhật tự động
vì thế nếu không sửa chữa số tuổi cho
phù hợp thì dẫn đến tuổi và năm sinh
thiếu tính nhất quán.
- Yêu cầu HS đưa ra VD khác để minh
hoạ.
- Tính toàn vẹn: Các giá trị được lưu trữ trong
CSDL phải thỏa mãn một số ràng buộc, tùy
theo thuộc vào hoạt động củatổ chức mà CSDL
phản ánh.
- VD: Điểm nhập vào theo thang điểm 10 , các
điểm của môn học phải đặt ràng buộc giá trị
nhập vào: >=0 và <=10.
- Tính nhất quán: Sau những thao tác cập nhật
dữ liệu và ngay cả khi có sự cố (phần cứng hay

phần mềm) xảy ra trong quá trình cập nhật, dữ
liệu trong CSDL phải đảm bảo đúng đắn.
- Tính an toàn và bảo mật thông tin: CSDL cần
được bảo vệ an toàn, phải ngăn chặn những
truy xuất không được phép và phải khôi phục
được CSDL khi có sự cố xảy ra.
- HS đưa ra một số VD.
- Tính độc lập: Dữ liệu cần được độc lập với
các ứng dụng, không phụ thuộc vào bài toán cụ
thể, không phụ thuộc vào phương tiện lưu trử
và xữ lí.
- Tính không dư thừa: Trong CSDL thường
không lưu trữ những dữ liệu trùng nhau, hoặc
những thông tin có thể dễ dàng tính toán từ các
dữ liệu có sẵn.
- HS đưa ra VD.
* Hoạt động 2: Một số ứng dụng.
a. Mục tiêu:
Hs nêu được một số ứng dụng CSDL trong công việc quản lí.
b. Nội dung:
Một số ứng dụng CSDL trong công việc quản lí.
c. Các bước tiến hành
Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh
- Yêu cầu HS đọc SGK.
- Yêu cầu các em nêu một số ứng dụng
khác trong đời sống xã hội.
- Đọc SGK.
- HS nêu một số ứng dụng khác.

IV. CÂU HỎI CỦNG CỐ VÀ BÀI TẬP VỀ NHÀ

Câu 1: Nêu các yêu cầu cơ bản của hệ CSDL, ví dụ minh họa đối với các yêu cầu.
(không sử dụng các ví dụ đã có trong bài).
Câu 2: Nếu vi phạm đến tính không dư thừa thì sẽ dẫn đến sự thiếu
giữa chúng).
V. DẶN DÒ:
- Chuẩn bị làm bài tập đầy đủ để tiết sau chửa bài tập.
Ngày soạn: /08/2008 Ngày giảng: /08/2008
Tiết theo PPCT: 04
BÀI TẬP
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức:
Học sinh nắm các khái niệm đã học: CSDL, sự cần thiết phải có CSDL lưu trên máy
tính, hệ QTCSDL?, hệ CSDL?, mối tương tác giữa các thành phần của hệ CSDL, các yêu
cầu cơ bản của hệ CSDL
2. Kỹ năng:
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC:
1. Chuẩn bị GV:
Sách GK tin 12, Sách GV tin 12, một số bài tập và câu hỏi trắc nghiệm.
2. Chuẩn bị HS: Sách GK, bài tập ở nhà.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
1. Bài cũ: Không
2. Nội dung bài:
Giáo viên đọc câu hỏi và yêu cầu HS trả lời.
Câu 1: Xét công tác quản lý hồ sơ, học bạ. Trong số các công việc sau, những công việc
nào thuộc nhóm thao tác cập nhật hồ sơ.
a. In hồ sơ b. Xoá một hồ sơ c. Xem nội dung hồ sơ
d. Xoá 4 hồ sơ e. Sửa tên trong một hồ sơ f. Thêm hai hồ sơ
Câu 2: Việc xác định cấu trúc của hồ sơ được tiến hành vào thời điểm nào ?
a. Sau khi đã nhập hồ sơ vào máy tính.
b. Cùng lúc với việc nhập và cập nhật hồ sơ.

c.* Trước khi nhập hồ sơ vào máy tính.
d. Trước khi thực hiện các phép tìm kiếm, tra cứu thông tin.
Câu 3: Xét tệp lưu trử hồ sơ của HS, trong đó lưu trữ Họ tên, Giới tính, Đoàn viên và
điểm tổng kết của môn Văn, Toán, Lý, Hoá, Sinh, Sử. Những việc nào sau đây thuộc loại
tìm kiếm ?
a. Tìm HS có điểm tổng kết môn Văn cao nhất
b. Tìm HS có điểm tổng kết môn Toán thấp nhất
c. Tìm HS có điểm TB các môn thấp nhất
d. Tìm các HS nam là đoàn viên có điểm môn lý cao nhất
Câu 4:Cơ sở dữ liệu (CSDL) là :
a. Tập hợp dữ liệu có liên quan với nhau theo một chủ đề nào đó được lưu trên máy
tính điện tử.
b. Tập hợp dữ liệu có liên quan với nhau theo một chủ đề nào đó được ghi lên giấy.

c.* Tập hợp dữ liệu có liên quan với nhau theo một chủ đề nào đó được lưu trên máy
tính điện tử để đáp ứng nhu cầu khai thác thông tin của nhiều người.
d. Tập hợp dữ liệu chứa đựng các kiểu dữ liệu: ký tự, số, ngày/giờ, hình ảnh của
một chủ thể nào đó.
Câu 5: Hãy nêu các ưu điểm khi sử dụng CSDL trên máy tính điện tử:
a. Gọn, nhanh chóng
b. Gọn, thời sự (Cập nhật đầy đủ, kịp thời )
c. Gọn, thời sự, nhanh chóng
d.* Gọn, thời sự, nhanh chóng, nhiều nguời có thể sử dụng chung CSDL
Câu 6: Hoạt động nào sau đây có sử dụng CSDL
a. Bán hàng
b. Bán vé máy bay
c. Quản lý học sinh trong nhà trường
d. Tất cả đều đúng
Câu 7: Hệ quản trị CSDL là:
a. Phần mềm dùng tạo lập CSDL

b. Phần mềm để thao tác và xử lý các đối tượng trong CSDL
c.* Phần mềm dùng tạo lập, lưu trữ và khai thác một CSDL
d. Phần mềm dùng tạo lập, lưu trữ một CSDL
Câu 8: Các thành phần của hệ CSDL gồm:
a. CSDL, hệ QTCSDL
b.* Phần mềm ứng dụng khai thác CSDL, hệ QTCSDL, CSDL
c. Phần mềm ứng dụng khai thác CSDL, hệ QTCSDL
d. Phần mềm ứng dụng khai thác CSDL, hệ QTCSDL, CSDL, MTĐT
Câu 9: Nêu các điểm giống nhau và khác nhau giữa CSDL và hệ QTCSDL :
CSDL Hệ QTCSDL
Giống nhau
Khác nhau
Câu 10: Các yêu cầu cơ bản của hệ CSDL.
a. Tính cấu trúc, tính toàn vẹn
b. Tính không dư thừa, tính nhất quán
c. Tính độc lập, tính chia sẻ dữ liệu, tính an toàn và bảo mật thông tin
d. Các câu trên đều đúng
IV. CỦNG CỐ:
- Nhận xét kết quả của tiết bài tập
- Rút kinh nghiệm
V. DẶN DÒ VỀ NHÀ:
- Chuẩn bị Bài 1, 2 ở Bài thực hành 1

Ngày soạn: 10 /09/2008 Ngày giảng: 11/09/2008
Tiết theo PPCT: 06-> 07
§2: HỆ QUẢN TRỊ CƠ SỞ DỮ LIỆU(T1)
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức:
- Biết khái niệm về Hệ QT CSDL
- Biết các chức năng của hệ QTCSDL: Tạo lập CSDL, cập nhật dữ liệu, tìm kiếm, kết

xuất thông tin.
- Biết được hoạt động tương tác của các thành phần trong một hệ QTCSDL.
- Biết vai trò của con người khi làm việc với hệ CSDL.
2. Kỹ năng:
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC:
1. Chuẩn bị GV:
- Sách GK tin 12, Sách GV tin 12, Hình minh hoạ.
2. Chuẩn bị HS: Sách GK.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
1. Bài cũ:
Nêu các yêu cầu cơ bản của hệ CSDL, ví dụ minh họa đối với: Tính cấu trúc, Tính toàn
vẹn, tính nhất quán, tính an toàn và bảo mật thông tin, tín đọc lập, tính không dư thừa.
2. Bài mới:
* Hoạt động 1: Các chức năng của hệ quản trị CSDL.
a. Mục tiêu:
Biết các chức năng của hệ QTCSDL.
b. Nội dung:
Các chức năng của hệ QTCSDL: Tạo lập CSDL, cập nhật, khai thác dữ liệu, kiểm
soát, điều khiển truy cập vào CSDL.
c. Các bước tiến hành
Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh
-Yêu cầu HS nêu các công việc thường gặp khi
xử lý thông tin của một tổ chức ?
- Hệ QTCSDL phải đáp ứng yêu cầu làm được
tất cả các công việc đó. Vậy chức năng của Hệ
QTCSDL là gì ? Yêu cầu HS đọc SGK sau đó
tìm hiểu chức năng của Hệ QTCSDL.
a. Cung cấp môi trường tạo lập CSDL
- Yêu cầu HS nêu ngắn gọn chức năng Cung cấp
môi trường tạo lập CSDL:

- GV giải thích cho HS hiểu rõ hơn về Ngôn ngữ
định nghĩa dữ liệu thông qua Pascal.
- Cũng trong Pascal để khai báo cấu trúc bản ghi
Học sinh có 9 trường: hoten,ngaysinh, gioitinh,
doanvien toan,ly,hoa,van,tin:
- Trong CSDL người ta dùng ngôn ngữ định
nghĩa dữ liệu để khai báo kiểu và cấu trúc dữ
liệu
b. Cung cấp môi trường cập nhật và khai thác
dữ liệu.
- Các công việc thường gặp khi xử lý
thông tin của một tổ chức: Tạo lập hồ
sơ, Cập nhật hồ sơ, Khai thác hồ sơ.
- HS đọc SGK.
- Cung cấp môi trường tạo lập CSDL:
Thông qua ngôn ngữ định nghĩa dữ
liệu, người dùng khai báo kiểu và các
cấu trúc dữ liệu thể hiện thông tin,
khai báo các ràng buộc trên dữ liệu
được lưu trữ trong CSDL
- Type Hocsinh=record;
Hoten:string[30];
Ngaysinh:string[10];
Gioitinh:Boolean; Doanvien:Boolean;
Toan,ly,hoa,van,tin:real;
End;
- Thông qua ngôn ngữ thao tác dữ
liệu, người ta thực hiện được các thao

Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh

- Yêu cầu HS nêu ngắn gọn chức năng này.
c. Cung cấp công cụ kiểm soát, điều khiển truy
cập vào CSDL:
- Yêu cầu HS nêu ngắn gọn chức năng này.
tác sau:
Cập nhật: Nhập, sửa, xóa dữ liệu
Khai thác: sắp xếp, tìm kiếm,
- HS trả lời theo yêu cầu của GV
* Hoạt động 2: Hoạt động của một hệ QTCSDL.
a. Mục tiêu:
Biết được hoạt động tương tác của các thành phần trong một hệ QTCSDL.
b. Nội dung:
- Thành phần của hệ QTCSDL.
- Mối quan hệ tương tác giữa các môđun.trong một hệ QTCSDL.
- Quy trình hệ thống xữ lý một yêu cầu truy vấn.
c. Các bước tiến hành
Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh
- Yêu cầu HS đọc SGK và trả lời câu hỏi.
- Hệ QTCSDL gồm có các thành phần nào ?
- Mô tả sự tương tác của các thành phần trọng hệ QTCSDL:
+ GV giới thiệu cho HS về Hình 12: Sự tương tác của hệ
QTCSDL trên bảng.
+ GV mô tả sự tương tác của các thành phần trọng hệ QTCSDL
thông qua hình: Người dùng thông qua chương trình ứng
dụng chọn các câu hỏi (truy vấn) đã được lập sẵn,Vd: Bạn
muốn tìm kiếm mã học sinh nào- người dùng nhập giá trị
muốn tìm kiếm , ví dụ: A1bộ xử lý truy vấn của hệ
QTCSDL sẽ thực hiện truy vấn nàybộ quản lý dữ liệu sẽ
đưa yêu cầu đến Bộ quản lý tệp tìm kiếm dữ liệu theo yêu cầu
truy vấn dựa trên CSDL đang dùng. Các tệp tìm thấy được

chuyển về hệ QTCSDL xử lý và kết quả được trả cho người
dùng.
+ GV nhấn mạnh cho HS:
- Đọc SGK
- Hệ QTCSDL có 02
thành phần chính:
+Bộ xử lý truy vấn
+Bộ truy xuất dữ liệu
- HS quan sát.
- HS lắng nghe và ghi
nhớ
- HS lắng nghe và ghi

Truy vấn
Hệ QTCSDL:
Bộ xử lý truy vấn
Bộ truy xuất dữ liệu
Trình ứng dụng
Bộ quản lý tệp
CSDL
Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh
Hệ QT CSDL đóng vai trò cầu nối giữa các truy vấn trực tiếp
của người dùng và các chương trình ứng dụng của hệ QTCSDL
với hệ thông quản lý tệp của hệ điều hành.
Hệ QTCSDL đóng vai trò chuẩn bị còn thực hiện chương trình
là nhiệm vụ của hệ điều hành.
nhớ
IV. CÂU HỎI CỦNG CỐ VÀ BÀI TẬP VỀ NHÀ
Câu 1: Hãy phân nhóm các thao tác trên CSDL, nói rõ chi tiết các thao tác đó là gì?
Câu 2:Vai trò của con người trong mối tương tác giữa các thành phần CSDL. Em muốn

giữ vai trò gì khi làm việc với các hệ CSDL? Vì sao
V. DẶN DÒ:
- Yêu cầu HS làm bài tập 1, 2, 3 ở SGK. Đọc trước phần 3, 4 bài Hệ quản trị CSDL.
Ngày soạn: 15 /09/2008 Ngày giảng: 16/09/2008
§2: HỆ QUẢN TRỊ CƠ SỞ DỮ LIỆU(T2)
III. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
1. Bài cũ:
- Ngôn ngữ định nghĩa dữ liệu và ngôn ngữ thao tác dữ liệu cho phép ta làm những gì?
-Trình bày sơ lược hoạt động của một hệ QTCSDL ?
2. Bài mới:
* Hoạt động 1: Vai trò của con người khi làm việc với hệ CSDL.
a. Mục tiêu:
Biết được vai trò của con người khi làm việc trong CSDL.
b. Nội dung:
Ba vai trò khác nhau của con người khi làm việc với CSDL:
- Người quản trị CSDL
- Người lập trình ứng dụng
- Người dùng
c. Các bước tiến hành
Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh
- Yêu cầu HS đọc
SGK rồi mô tả lại vai
trò của từng người
khi làm việc với hệ
CSDL.
- Khi làm việc với hệ
CSDL em muốn giữ
- Đọc SGK sau đó trả lời theo yêu cầu của GV:
a. Người quản trị CSDL: là một người hay một nhóm người được
trao quyền điều hành hệ CSDL: - Quản lý các tài nguyên như hệ

QTCSDL, và các phần mềm có liên quan.
- Cấp phát các quyền truy cập CSDL
- Duy trì các hoạt động hệ thống nhằm thỏa mãn các yêu cầu của
các ứng dụng và của người dùng.
b. Người lập trình ứng dụng: Nguời sử dụng có am hiểu về một
hệ QTCSDL nào đó, dùng ngôn ngữ của hệ QTCSDL này để tạo
một giao diện thân thiện qua chương trình ứng dụng dễ sử dụng
để thực hiện một số thao tác trên CSDL tùy theo nhu cầu.
c. Người dùng : (còn gọi người dùng đầu cuối) Là người có thể

Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh
vai trò gì ? (Người
quản trị CSDL,
Người lập trình ứng
dụng, Người dùng) ?
Vì sao?
không am hiểu gì về hệ QTCSDL nhưng sử dụng giao diện thân
thiện do chương trình ứng dụng tạo ra để nhập dữ liệu và khai
thác CSDL. Người dùng thường được phân nhóm, mỗi nhóm có
một số quyền hạn nhất định khi truy cập và khai thác CSDL
- Thảo luận và trả lời theo yêu cầu của GV.
* Hoạt động 2: Các bước xây dựng CSDL.
a. Mục tiêu:
Biết được các bước xây dựng CSDL.
b. Nội dung:
Các bước xây dựng CSDL: Bước 1: Khảo sát
Bước 2: Thiết kế
Bước 3: Kiểm thử
c. Các bước tiến hành
Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh

- Yêu cầu HS nêu các bước giải bài toán trên
máy tính ?
- Tương tự như vậy để xây dựng CSDL thường
được tiến hành theo các bước:
Bước 1: Khảo sát
Bước 2: Thiết kế
Bước 3: Kiểm thử
- Yêu cầu HS đọc SGK để biết về các bước xây
dựng CSDL.
- Nêu một số VD để HS hiểu rõ hơn.
- Các bước giải bài toán trên máy tính:
+ Xác định bài toán
+ Lựa chọn hoặc thiết kế thuật toán
+ Viết chương trình
+ Hiệu chỉnh
+ Viết tài liệu
- HS đọc SGK
- HS lắng nghe.
IV. CÂU HỎI CỦNG CỐ VÀ BÀI TẬP VỀ NHÀ
Câu 1: Các vai trò của con người khi làm việc với CSDL là gì ?
Câu 2:Nêu các bước xây dựng CSDL?
V. DẶN DÒ:
- Yêu cầu HS làm bài tập 4, 5, 6 ở SGK để chuẩn bị tiết sau ta học tiết Bài tập.
Ngày soạn: 17/09/2008 Ngày giảng: 18/09/2008
Tiết theo PPCT: 08
BÀI TẬP
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức:
Học sinh nắm các khái niệm đã học: CSDL, sự cần thiết phải có CSDL lưu trên máy
tính, Hệ QTCSDL, hệ CSDL, mối tương tác giữa các thành phần của hệ CSDL, các yêu

cầu cơ bản của hệ CSDL, các chức năng của hệ QTCSDL.
2. Kỹ năng:
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC:
1. Chuẩn bị GV:

Sách GK tin 12, Sách GV tin 12, một số bài tập và câu hỏi trắc nghiệm.
2. Chuẩn bị HS: Sách GK, bài tập ở nhà.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
1. Bài cũ: Không
2. Nội dung bài:
* Hoạt động 1: Làm các bài tập ở SGK
a. Mục tiêu:
HS nắm các kiến thức về chức năng hệ QTCSDL, hoạt động của hệ QTCSDL.
b. Nội dung:
Bài tập 3, 4, 5, 6 trang 20 SGK
c. Các bước tiến hành
Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh
- Gọi một số HS trả lời các câu hỏi ở SGK:
Câu 3: Vì sao hệ QTCSDL lại phải có khả năng
kiểm soát và điều khiển các truy cập đến CSDL ?
Hãy nêu VD minh hoạ.
Câu 4: Em muốn giữ vai trò gì khi làm việc với
các hệ CSDL? Vì sao ?
Câu 5: Trong các chức năng của hệ QTCSDL
chức năng nào là quan trọng nhất, vì sao?
Câu 6: Hãy trình bày sơ lược về hoạt động của
CSDL.
- HS trả lời theo yêu cầu GV, các HS
khác lắng nghe, sau đó bổ sung.
- HS trả lời, các HS khác lắng nghe,

sau đó bổ sung hoặc nêu ý kiến
khác.
- HS trả lời, các HS khác lắng nghe,
sau đó bổ sung hoặc nêu ý kiến
khác.
- HS trả lời, các HS khác lắng nghe,
sau đó bổ sung khi bạn trả lời chưa
đầy đủ.
* Hoạt động 1: Làm một số câu trắc nghiệm.
a. Mục tiêu:
HS nắm kỉ hơn các kiến thức đã học.
b. Nội dung:
Một số bài tập trắc nghiệm.
c. Các bước tiến hành
GV đưa ra một số trắc nghiệm yêu cầu hS trả lời:
Câu 1: Chức năng của hệ QTCSDL
a. Cung cấp cách tạo lập CSDL
b. Cung cấp cách cập nhật dữ liệu, tìm kiếm và kết xuất thông tin
c. Cung cấp công cụ kiểm soát điều khiển việc truy cập vào CSDL
d. Các câu trên đều đúng
Câu 2:Thành phần chính của hệ QTCSDL:
a. Bộ quản lý tập tin và bộ xử lí truy vấn
b. Bộ truy xuất dữ liệu và bộ bộ quản lý tập tin
c. Bộ quản lý tập tin và bộ truy xuất dữ liệu
d. Bộ xử lý truy vấn và bộ truy xuất dữ liệu
Câu 3:Ngôn ngữ định nghĩa dữ liệu bao gồm các lệnh cho phép
a. Khai báo kiểu dữ liệu, cấu trúc dữ liệu, các ràng buộc trên dữ liệu của CSDL
b. Đảm bảo tính độc lập dữ liệu
c. Khai báo kiểu, cấu trúc, các ràng buộc trên dữ liệu của CSDL
d. Ngăn chận sự truy cập bất hợp pháp

Câu 4: Để thực hiện thao tác cập nhật dữ liệu, ta sử dụng :
a. Ngôn ngữ định nghĩa dữ liệu
b. Ngôn ngữ thao tác dữ liệu
Câu 5: Ngôn ngữ thao tác dữ liệu bao gồm các lệnh cho phép

a. Khai báo kiểu, cấu trúc, các ràng buộc trên dữ liệu của CSDL
b. Nhập, sửa xóa dữ liệu
c. Cập nhật, dữ liệu
d. Câu b và c
Câu 6: Người nào có vai trò quan trọng trong vấn đề phân quyền hạn truy cập sử dụng
CSDL trên mạng máy tính.
a. Người dùng cuối
b. Người lập trình
c. Nguời quản trị CSDL
d. Cả ba người trên
IV. CỦNG CỐ:
- Nhận xét kết quả của tiết bài tập
- Rút kinh nghiệm
V. DẶN DÒ VỀ NHÀ:
- Chuẩn bị Bài 3, 4 ở Bài thực hành 1
Ngày soạn: 22 /09/2008 Ngày giảng: 23 /09/2008
Tiết theo PPCT: 09
Bài tập và thực hành 1:
TÌM HIỂU HỆ CƠ SỞ DỮ LIỆU
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức:
- HS biết xác định những công việc cần làm trong hoạt động quản lí một công việc
đơn giản.
- Biết một số công việc cơ bản khi xây dựng CSDL đơn giản.
2. Kỹ năng:

II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC:
1. Chuẩn bị GV:
Sách GK tin 12, Sách GV tin 12
2. Chuẩn bị HS: Sách GK, bài tập ở nhà.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
1. Bài cũ: Không
2. Nội dung bài:
* Hoạt động 1: Tìm hiểu nội qui thư viện, thẻ thư viện, phiếu mượn trả sách, sổ
quản lý sách của thư viện trường THPT.
a. Mục tiêu:
Biết hoạt động quản lý của một công việc đơn giản.
b. Nội dung:
Các công việc quản lý của thư viện.
c. Các bước tiến hành

Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh
Yêu cầu HS thảo luận theo nhóm để tìm hiểu
nội qui thư viện, thẻ thư viện, phiếu mượn trả
sách, sổ quản lý sách của thư viện trường
THPT. Sau đó yêu cầu HS trả lời các câu hỏi
của GV:
- Hãy nêu cách thức mượn đọc tại chỗ, mượn
về nhà ?
- Hãy nêu nội qui của thư viện.
- Hồ sơ sổ sách của thư viện thường có những
loại nào ?
- HS trả lời theo yêu cầu của GV.
- Nội qui của thư viện:
+ Thời hạn mượn sách:
+ Số lượng sách được mượn:

+ Qui ước một số sự cố khi mượn sách
khi vi phạm nội qui.
- Một số hồ sơ sổ sách:
+ Phiếu mượn sách.
+ Thẻ thư viện.
+ Sổ theo dõi sách trong kho.
+ Sổ theo dõi tình hình cho mượn
* Hoạt động 2: Kể tên các hoạt động chính của thư viện.
a. Mục tiêu:
Biết hoạt động quản lý của một công việc đơn giản.
b. Nội dung:
Các hoạt động chính của thư viện.
c. Các bước tiến hành
Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh
- Yêu cầu HS liên hệ thực tế kể
tên các hoạt động chính của thư
viện.
- Hoạt động nào thuộc hoạt động
quản lý sách ?
- Hoạt động nào thuộc hoạt động
mượn/trả sách?
- Các hoạt động chính của thư viện:
+ Quản lí sách
+ Mượn/ trả sách
- Các hoạt động thuộc hoạt động quản lý sách:
+ Nhập/ xuất sách vào ra kho
+ Thanh lý sách
+ Đền bù sách hoặc tiền(do mất sách)
- Các hoạt động thuộc hoạt động mượn/trả sách:
+ Cho mượn: Kiểm tra thẻ đọc, phiếu mượn, tìm sách

trong kho, ghi sổ mượn/trả và trao sách cho HS mượn.
+ Nhận sách trả: Kiểm tra thẻ đọc, phiếu mượn, đối
chiếu sách trả và phiếu mượn, ghi sổ mượn/ trả, ghi sự
cố sách quá hạn hoặc hư hỏng(nếu có), cất sách vào
kho.
+ Tổ chức thông tin về sách và tác giả: Giới thiệu sách
theo chủ đề, chuyên đề, tác giả, sách mới
* Hoạt động 3: Liệt kê các đối tượng cần quản lý khi xây dựng CSDL quản lý
sách và mượn trả sách.
a. Mục tiêu:
Biết được các đối tượng cần quản lý khi xây dựng CSDL thư viện.
b. Nội dung:
Các đối tượng cần quản lý của thư viện.
c. Các bước tiến hành
Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh
- Theo em có các đối tượng(con người, sự - Các đối tượng cần quản lý trong thư viện:

Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh
vật, sự kiện) nào cần quản lý trong thư
viện ?
- Phân lớp thành 6 nhóm rồi yêu cầu HS
thảo luận tìm ra các thông tin chi tiết của
đối tượng.
- Sau khi HS trình bày yêu cầu HS nhóm
khác nhận xét và bổ sung.
- Yêu cầu HS trả lời một số câu hỏi để HS
hiểu rõ hơn về ý nghĩa các thông tin đó:
+ Tại sao số thẻ mượn là thông tin chính
về người đọc, mã sách là thông tin chính
về sách?

+ Có thể giảm bớt những thông tin nào
của đối tượng ?
+ Có thể tìm các sách của một tác giả hiện
có trong thư viện bằng câu hỏi thoả mãn
điều kiện nào ?
+Làm thế nào biết được cuốn sách nào đó
có còn trong thư viện hay không ?
Học sinh, sách, tác giả, việc mượn trả sách,
hoá đơn nhập sách, việc thanh lý sách, việc
đền bù sách
- HS thảo luận tìm các thông tin theo yêu cầu
của GV:
+ Học sinh: Số thẻ, họ tên, ngày sinh, giới
tính, lớp, địa chỉ, thẻ có giá trị từ đến
+ Sách: Mã sách, tên sách, loại sách, nhà
xuất bản, năm xuất bản, giá tiền, mã tác giả,
tóm tắt nội dung,
+ Tác giả: Mã tác giả, tên tác giả, ngày sinh,
ngày mất( nếu có), tóm tắt tiểu sử
+ Việc mượn trả sách: Mã thẻ, số phiếu,
Ngày mượn, ngày trả, mã sách, số lượng
mượn
+ Thanh lý sách: Số TT, Mã số sách, số
lượng.
+ Hoá đơn nhập sách: Số HĐ, Mã sách, SL
nhập.
+ Việc đền bù sách: Số hiệu biên bản đền bù,
mã sách, SL đền bù, tiền đền bù
- Trả lời theo yêu cầu của GV.
* Hoạt động 4: Xây dựng các bảng có trong CSDL thư viện.

a. Mục tiêu:
Biết cách xây dựng các bảng trong CSDL thư viện.
b. Nội dung:
Các bảng lưu thông tin trong thư viện.
c. Các bước tiến hành
Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh
- Trên cơ sở đã thảo luận ở bài 3, các nhóm tiếp
tục phát triển công việc của mình. Từ việc liệt
kê thông tin về một đối tượng đến chuyển thiết
kế một bảng dữ liệu về đối tượng này.
- Yêu cầu các nhóm lên trình bày bảng của
mình.
- Yêu cầu HS các nhóm khác nhận xét và bổ
sung.
- GV hướng dẫn HS hình thành các câu hỏi để
xác định nguyên nhân đưa các thông tin nào
vào từng bảng.
+ Khi cấp thẻ mượn cho độc giả mới thì cập
nhật bảng nào ?
+ Khi bạn đọc mượn sách cập nhật vào bảng
nào ?
- Làm theo yêu cầu GV.
- Các nhóm lên trình bày bảng của
nhóm đã thiết kế.
- Làm theo yêu cầu GV
- Hs lắng nghe rồi trả lời các câu hỏi
của GV từ đó có thể xây dựng tiếp các
câu hỏi khác.
IV. CÂU HỎI CỦNG CỐ VÀ BÀI TẬP VỀ NHÀ
- Hệ thống lại các công việc mà các em đã thực hiện trong Bài tập và thực hành 1 từ

đó cho HS biết được công tác quản lý của thư viện và biết một số công việc cơ bản khi
xây dựng CSDL đơn giản.

V. DẶN DÒ:
- Yêu cầu HS đọc trước bài 3: Giới thiệu Microsoft Access.
TỔ TRƯỞNG
Ngày soạn: 24/09/2008 Ngày giảng: 25/09/2008
Tiết theo PPCT: 10
Chương II: HỆ QUẢN TRỊ CSDL MICROSOFT ACCESS
§ 3: GIỚI THIỆU MIC ROSOFT ACC ESS
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức:
- Hiểu các chức năng chính của Ms Access:tạo lập bảng, thiết lập mối quan hệ giữa
các bảng, cập nhật, kết xuất thông tin
- Biết 4 đối tượng chính của Access:Bảng, mẫu hỏi, biểu mẫu, báo cáo
- Biết 2 chế độ làm việc: chế độ thiết kế (làm việc với cấu trúc) và chế độ làm việc
với dữ liệu.
2. Kỹ năng: Khởi động, ra khỏi Ms Access, tạo mới CSDL, mở CSDL đã có
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC:
1. Chuẩn bị GV:
Sách GK tin 12, Sách GV tin 12, đĩa chứa các chương trình minh họa (quản lý học
sinh), máy chiếu projector.
2. Chuẩn bị HS: Sách GK.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
1. Bài cũ: Hãy nêu các chức năng của hệ QT CSDL ?
2. Nội dung bài:
* Hoạt động 1: Tìm hiểu về phần mềm Microsoft Access.
a. Mục tiêu:
HS biết về phần mềm Microsoft Access. .
b. Nội dung:

Các khả năng và các đối tượng tượng chính của Microsoft Access.
c. Các bước tiến hành
Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh
1. Phần mềm Microsoft Access:
- Giới thiệu để HS biết phần mềm
Microsoft Access.
2. Khả năng của Access:
- Yêu cầu HS tìm hiểu khả năng của
Microsoft Access.
- Gọi HS đứng tại chổ nêu các khả năng
của Access.
- Lấy VD minh hoạ là bài toán quản lý
học sinh để HS có thể hình dung được các
khả năng của Access.
- Lắng nghe.
- HS tìm hiểu theo yêu cầu của GV.
- Access cung cấp các công cụ tạo lập, lưu
trữ, cập nhật và khai thác dữ liệu…
- Lắng nghe GV.

Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh
3. Các loại đối tượng chính của Access:
- Microsoft Access có các đối tượng nào ?

- Yêu cầu HS tìm hiểu các đói tượng cơ
bản.
- GV chiếu lên màn hình các ví dụ minh
hoạ về các đối tượng bảng, mẫu hỏi, biểu
mẫu, báo cáo.
- Các đối tượng chính Access: bảng, mẫu

hỏi, biểu mẫu, báo cáo, macro, môđun.
- Các đối tượng cơ bản:
a)Bảng (Table): Dùng để lưu dữ liệu. mỗi
bảng chứa thông tin về chủ thể xác định và
bao gồm nhiều hàng, mỗi hàng chứa thông
tin về 1 cá thể xác định.
b)Mẫu hỏi (Query): Dùng để sắp xếp, tìm
kiếm và kết xuất dữ liệu xác định từ 1 hoặc
nhiều bảng.
c)Biểu mẫu (form) : Giúp tạo giao diện thân
thiệncho việc nhập hoặc hiển thị thông tin.
d)Báo cáo (Report) được thiết kế để định
dạng tính tóan, tổng hợp dữ liệu, tổ chức in
ấn.
* Hoạt động 2: Giới thiệu một số thao tác và làm việc với các đối tượng trên
Access .
a. Mục tiêu:
HS nắm được các thao tác cơ bản trên Access và cách làm việc với các đối tượng.
b. Nội dung:
- Một số thao tác cơ bản: Khởi động Access, tạo CSDL mới, mở CSDL đã có, kết
thúc phiên làm việc với Access.
- Hai chế độ làm việc với đối tượng: Chế độ thiết kế và chế độ trang dữ liệu.
c. Các bước tiến hành
Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh
4. Một số thao tác cơ bản:
a. Khởi động Access:
- Hãy nêu cách khởi động của Microsoft Word.
- Từ câu trả lời HS yêu cầu HS liên hệ để nêu
cách khởi đông Access.
- GV chiếu lên màn hình cho HS thấy màn hình

Access sau khi khởi động:
b. Tạo CSDL mới:
- Yêu cầu HS tìm hiểu về cách tạo CSDL mới
sau đó chiếu lên màn hình cho HS tìm hiểu
thao tác tạo CSDL mới.
c. Mở CSDL đã có:
- Yêu cầu HS tìm hiểu cách mở CSDL đã có
sau đó chiếu lên màn hình thao tác đó cho HS
- HS đứng dậy trả lời.
-Cách1:Kích vào Start->Programs->
Microsoft Office -> Microsoft Access.
Cách 2: Kích vào biểu tượng của
Access trên thanh Shortcut Bar , hoặc
kích đúp vào biểu tượng Access trên
Desktop
- HS quan sát.
- HS đọc sách sau đó quan sát các thao
tác của GV.
- Làm theo yêu cầu của GV rồi quan
sát.

Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh
thấy.
d. Kết thúc phiên làm việc với Access:
- Để kết thúc phiên làm việc với Access ta làm
thế nào ?
- Lưu ý HS trong việc lưu thông tin khi kết thúc
phiên làm việc với Access.
5. Làm việc với các đối tượng:
a. Chế độ làm việc với đối tượng:

- Khi làm việc với đối tượng có những chế độ
nào ?
b. Tạo đối tượng mới:
- Giới thiệu ch HS cách tạo đối tượng mới:
- Dùng phương pháp hướng dẫn từng bước của
Access (Wizard)
- Dùng phương pháp tự thiết kế (Design View)
- Kết hợp hai phương pháp trên (Wizard rồi
Design lại).
- Giải thích cho HS thuật ngữ Thuật sĩ (Wizard)
c. Mở đối tượng:
- Trong cửa sổ của loại đối tượng tương ứng,
nháy đúp lên tên một dối tượng để mở nó.
- Có các cách sau:
Cách 1: Kích vào File/Exit.
Cách 2: Kích vào nút Close (X) ở bên
phải màn hình làm việc.

- Có 2 chế độ:
+ Chế độ thiết kế: (Design View) dùng
tạo mới các thành phần như:Table,
query, form,report theo ý của người lập
trình.
+ Chế độ trang dữ liệu: (Datasheet
view) cho phép hiển thị dữ liệu dưới
dạng bảng, người dùng có thể thực hiện
các thao tác như xem, xóa, hiệu chỉnh,
thêm dữ liệu mới.
- HS lắng nghe và quan sát.
IV. CÂU HỎI CỦNG CỐ VÀ BÀI TẬP VỀ NHÀ

- Access là gì? Các chức năng chính của Access?
- Nắm các đối tượng của Access, Cách khởi động và thoát khỏi Access?
V. DẶN DÒ:
- Yêu cầu HS đọc trước bài 4: Cấu trúc bảng.
TỔ TRƯỞNG
Ngày soạn: 24/09/2008 Ngày giảng: 25/09/2008
Tiết theo PPCT: 10
§ 4: CẤU TRÚC BẢNG
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức:
- Hiểu các khái niệm chính trong cấu trúc dữ liệu bảng:
+ Cột(thuộc tính): tên, miền giá trị.
+ Hàng (bản ghi): bộ các giá trị của thuộc tính.
+ Khoá.
- Biết tạo và sửa cấu trúc bảng.
2. Kỹ năng:
- Thực hiện được tạo và sửa cấu trúc bảng, nạp dữ liệu vào bảng, cập nhật dữ liệu.
- Thực hiện được khai báo khoá.

II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC:
1. Chuẩn bị GV:
Sách GK tin 12, Sách GV tin 12, đĩa chứa các chương trình minh họa (quản lý học
sinh), máy chiếu projector.
2. Chuẩn bị HS: Sách GK.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
1. Bài cũ: Hãy nêu các loại đối tượng của Microsoft Access và chức năng của chúng ?
2. Nội dung bài:
* Hoạt động 1: Tìm hiểu các khái niệm chính của bảng.
a. Mục tiêu:
HS hiểu về các khái niệm chính của bảng. .

b. Nội dung:
Các khái niệm chính của bảng: Trường, bản ghi, kiểu dữ liệu
c. Các bước tiến hành
Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh
1. Các khái niệm chính:
- Trình chiếu lên màn hình 1 bảng của
Access. Yêu cầu HS trả lời câu hỏi.
- Bảng là gì ?
- Nêu các thành phần của bảng ?
- Trình chiếu về khái niệm về trường
và bản ghi rồi đưa ra ví dụ.
- Em có nhận xét gì về dữ liệu của bảng
nằm trên 1 cột ?
- Trình chiếu về khái niệm kiểu dữ liệu.
- Hãy nêu một số kiểu dữ liệu đã biết ở
Tin học 11 ?
- Trình chiếu kiểu dữ liệu của Access
và cho VD
- Quan sát.
- Bảng(table): Dùng để lưu dữ liệu. mỗi bảng
chứa thông tin về chủ thể xác định và bao gồm
nhiều hàng, nhiều cột.
- Gồm nhiều hàng, nhiều cột. Mỗi hàng gồm dữ
liệu về các thuộc tính cá thể cần quản lý, mỗi
cột thể hiện một thuộc tính cần quản lý của cá
thể.
- Quan sát để nhớ khái niệm về trường và bản
ghi.
- Có cùng một kiểu chung.
- Quan sát và ghi nhớ.

- Kiểu dữ liệu: Số, Kí tự, Boolean
- HS quan sát và ghi nhớ.
* Hoạt động 2: Tìm hiểu cách tạo và sửa cấu trúc bảng.
a. Mục tiêu:
HS biết cách tạo và sửa cấu trúc bảng. .
b. Nội dung:
Cách tạo, sửa và lưu cấu trúc bảng, nạp dữ liệu vào bảng, cập nhật dữ liệu.
c. Các bước tiến hành
Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh
2. Tạo và sửa cấu trúc bảng:
a. Tạo cấu trúc bảng:
- Đưa ra VD: Thiết kế bảng Hocsinh gồm các
trường: Maso, Hodem, ten, gioitinh, ngaysinh,
diachi, to.
- Trình chiếu và hướng dẫn HS cách tạo bảng.
- Giới thiệu màn hình thiết kế bảng.
- Giới thiệu cách tạo một trường.
* Các tính chất của trường:
- Yêu cầu HS đọc một số tính chất của trường ở
- Hs quan sát và ghi nhớ.
- Hs quan sát và ghi nhớ.
- Các tính chất của trường: Field

Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh
SGK. Sau đó gọi một số HS mô tả các tính chất đó.
- Trình chiếu mô tả và VD một số tính chất của
trường.
* Chỉ định khoá chính:
- Yêu cầu HS nhớ tại BTH 1. Đối tượng Người đọc,
sách, … thì thông tin nào là đặc trưng ?

- Những thông tin này có trùng nhau không ?
- Khi xây dựng bảng thì thông tin này trở thành
khoá chính. Đưa ra một số VD rồi yêu cầu HS nêu
một số Vd về trường khoá chính ở CSDL thư viện.
- Trình chiếu cách chọn khoá chính.
* Lưu cấu trúc bảng:
- Yêu cầu HS nêu cách lưu văn bản ở trên Word.
- Lưu cấu trúc bảng củng gần giống như vậy, trình
chiếu để HS thấy cách lưu cấu trúc bảng.
b. Thay đổi cấu trúc bảng.
- Yêu cầu HS đọc cách thay đổi cấu trúc bảng ở
SGK rồi trình bày lại.
- Trình chiếu cho HS quan sát các thao tác đó.
c. Xoá và đổi tên bảng:
- Yêu cầu HS đọc cách xoá và đổi tên bảng ở SGK
rồi trình bày lại.
- Trình chiếu cho HS quan sát các thao tác đó.
Size, Format, Caption, Default
Value.
- HS quan sát và ghi nhớ.
- Thông tin đặc trương của người
đọc là số thẻ, của sách là mã sách
- Không trùng nhau.
- Maso ở bảng Tacgia, SohiêuHD ở
bảng Nhapsach…
- HS quan sát và ghi nhớ.
- File -> save sau đó gỏ tên file rồi
chọn save.
- Trình bày cách thay đổi thứ tự các
trường, thêm trường, xoá trường,

thay đổi khoá chính.
- Trình bày cách xoá bảng và đổi
tên bảng.
IV. CÂU HỎI CỦNG CỐ VÀ BÀI TẬP VỀ NHÀ
- Nêu khái niệm về Trường, Bản ghi và kiểu dữ liệu ?
- Yêu cầu một số em HS lên tạo một bảng có cấu trúc đơn giản.
V. DẶN DÒ:
- Yêu cầu HS làm các bài tập ở nhà và đọc trước bài thực hành 2: Tạo cấu trúc bảng.
TỔ TRƯỞNG
Ngày soạn: 24/09/2008 Ngày giảng: 25/09/2008
Tiết theo PPCT: 11-12
Bài tập và thực hành 2:
TẠO CẤU TRÚC BẢNG
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức:
- Thực hiện được các thao tác cơ bản: khởi động và kết thúc Access, tạo CSDL mới.
- Biết cách tạo và sửa cấu trúc bảng.
2. Kỹ năng:
- Tạo cấu trúc bảng theo mẫu, chỉ định khoá chính và chỉnh sửa cấu trúc bảng.
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC:
1. Chuẩn bị GV:

Sách GK tin 12, Sách GV tin 12, đĩa chứa các chương trình minh họa (quản lý học
sinh), máy chiếu projector.
2. Chuẩn bị HS: Sách GK.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
1. Bài cũ: Hãy nêu cách khởi động Microsoft Access và cách tạo bảng trong Access.
2. Nội dung bài:
* Hoạt động 1: Tìm hiểu về màn hình MS và tạo CSDL Quanli_HS.
a. Mục tiêu:

HS làm quen với màn hình làm việc của Access và tạo CSDL Quanli_HS. .
b. Nội dung:
- Quan sát màn hình Access
- Tạo CSDL Quanli_HS
- Tạo bảng Hocsinh
c. Các bước tiến hành
Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh
- Yêu cầu HS khởi động Access rồi quan sát màn
hình Access.
- Yêu cầu HS đọc phần chú ý trong SGK
- Yêu cầu HS tạo CSDL Quanli_HS
- Sau khi đã tạo xong CSDL, trong CSDL tạo
bảng Hocsinh có cấu trúc như SGK.
- GV giải đáp những thắc mắc và sửa chữa các sai
sót của HS trong khi làm bài thực hành.
- Làm theo yêu cầu của GV.
- Làm theo yêu cầu GV
- HS tạo CSDL Quanli_HS
- Tạo bảng Hocsinh
* Hoạt động 2: Thực hiện việc chỉ định khoá chính và thay đổi cấu trúc bảng.
a. Mục tiêu:
Biết cách chỉ định khoá chính và thay đổi cấu trúc bảng .
b. Nội dung:
- Chỉ định khoá chính
- Thay đổi thứ tự của trường.
- Thêm trường.
c. Các bước tiến hành
Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh
- Gọi một HS đứng dậy nêu cách chỉ định khoá
chính.

- Yêu cầu HS chọn trường Maso làm khoá chính.
- Gọi HS đứng dậy nêu cách thay đổi thứ tự của
trường.
- Yêu cầu HS chuyển trường Doanvien xuống
dưới Ngsinh và trên trường Diachi.
- Yêu cầu HS thêm các trường Li, Hoa, Tin
- Yêu cầu HS di chuyển các trường điểm để có
thứ tự là: Toan, li, Hoa, Van, Tin.
- GV giải đáp những thắc mắc và sửa chữa các sai
sót của HS trong khi làm bài thực hành.
- Cách chỉ định khoá chính:
1. Chọn trường làm khoá chính
2. Edit -> Primary (Chọn nút )
- Làm theo yêu cầu GV.
- HS trình bày cách thay đổi thứ tự
của trường.
- Làm theo yêu cầu GV
- Làm theo yêu cầu GV
- Làm theo yêu cầu GV
IV. CÂU HỎI CỦNG CỐ VÀ BÀI TẬP VỀ NHÀ
- Tổng kết tiết thực hành, lưu ý HS một số lỗi các em thường gặp và thái độ của một
số HS.
V. DẶN DÒ:
- Yêu cầu HS đọc trước bài 5: Các thao tác trên bảng.

TỔ TRƯỞNG
Ngày soạn: 07/10/2008 Ngày giảng: 08/10/2008
Tiết theo PPCT: 13
§ 5: CÁC THAO TÁC CƠ BẢN TRÊN BẢNG
I. MỤC TIÊU

1. Kiến thức:
- Biết các lệnh làm việc với bảng: Cập nhật dữ liệu, sắp xếp và lọc, tìm kiếm đơn
giản, tạo biểu mẫu.
2. Kỹ năng:
- Thực hiện được: Mở bảng ở chế độ trang dữ liệu, cập nhật dữ liệu, sắp xếp và lọc,
tìm kiếm đơn giản.
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC:
1. Chuẩn bị GV:
Sách GK tin 12, Sách GV tin 12, đĩa chứa các chương trình minh họa (quản lý học
sinh), máy chiếu projector.
2. Chuẩn bị HS: Sách GK.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
1. Bài cũ:
- Hãy nêu các khái niệm về trường, bản ghi, kiểu dữ liệu ?
- Hãy nêu định nghĩa về khoá chính và cách chỉ định khoá chính ?
2. Nội dung bài:
* Hoạt động 1: Tìm hiểu cách cập nhật dữ liệu.
a. Mục tiêu:
HS biết cách cập nhật dữ liệu cho bảng.
b. Nội dung:
Các thao tác cập nhật dữ liệu cho bảng:
- Thêm bản ghi mới
- Chỉnh sửa
- Xoá bản ghi
c. Các bước tiến hành
Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh
1. Cập nhật dữ liệu:
- Sau khi thực hiện xong bước tạo lập CSDL
thì ta làm tiếp công việc gì ?
- Em hiểu thế nào về cập nhật dữ liệu ?

- Yêu cầu HS đọc SGK để tìm hiểu các thao
tác cập nhật dữ liệu, sau đó trình chiếu lên
màn hình các thao tác đó cho HS thấy.
- Khởi động Access và minh hoạ các thao tác
đó rồi yêu cầu 1 HS lên thực hiện lại.
- Cập nhật dữ liệu
- Cập hật dữ liệu là thay đổi dữ liệu
trong bảng: Thêm bản ghi mới, chỉnh
sửa và xoá bản ghi.
- HS quan sát và ghi nhớ.
- Quan sát GV thực hiện rồi tự mình thao
tác.
* Hoạt động 2: Tìm hiểu cách sắp xếp và lọc dữ liệu.
a. Mục tiêu:

HS biết cách sắp xếp và lọc.
b. Nội dung:
Các thao tác sắp xếp và lọc dữ liệu.
c. Các bước tiến hành
Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh
2. Sắp xếp và lọc:
a. Sắp xếp:
- Hãy nêu một số VD về sắp xếp dữ liệu ?
- Yêu cầu HS đọc SGK về sắp xếp dữ liệu ?
- Trình chiếu cách sắp xếp dữ liệu.
- Yêu cầu HS thực hiện lại thao tác sắp xếp
trên máy.
b. Sắp xếp:
- Hãy nêu một số VD về lọc dữ liệu ?
- Yêu cầu HS đọc SGK về lọc dữ liệu ?

- Trình chiếu cách lọc dữ liệu:
+ : Lọc theo ô dữ liệu đang chọn
+ : Lọc theo mẫu, điều kiện được trình bày
dưới dạng mẫu.
+ : Muốn hủy việc lọc để đưa Table về như
trước đó.
- Yêu cầu HS thực hiện lại thao tác lọc dữ liệu
trên máy.
- Sắp xếp tên theo anphab, Sắp xếp giảm
dần của điểm…
- Đọc SGK theo yêu cầu GV.
- Quan sát và ghi nhớ
- Làm theo yêu cầu GV còn các HS còn
lại quan sát.
- Lọc ra danh sách các HS ở tổ 2
- Đọc SGK theo yêu cầu GV.
- Quan sát và ghi nhớ
- Làm theo yêu cầu GV còn các HS còn
lại quan sát.
* Hoạt động 3: Tìm hiểu cách tìm kiếm đơn giản và in dữ liệu.
a. Mục tiêu:
HS biết cách tìm kiếm đơn giản và in dữ liệu.
b. Nội dung:
Các thao tác tìm kiếm và in dữ liệu.
c. Các bước tiến hành
Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh
- Yêu cầu HS nêu chức năng tìm kiếm ở trong Word.
- Chức năng tìm kiếm ở Access cũng tương tự như
Access. GV minh hoạ cho HS quan sát.
- Tương tự GV yêu cầu HS tìm hiểu cách in dữ liệu.

- HS trả lời theo yêu cầu GV.
- HS quan sát.
- làmtheo yêu cầu GV.
IV. CÂU HỎI CỦNG CỐ VÀ BÀI TẬP VỀ NHÀ
Đưa ra bảng sau:
STT Nút lệnh Chức năng
1
2
3
4
5
6
7
Yêu cầu HS điền đầy đủ thông tin cho bảng
V. DẶN DÒ:
- Yêu cầu HS làm các bài tập SGK và đọc trước bài thực hành 2: Thao tác trên bảng.

TỔ TRƯỞNG
Ngày soạn: 08/10/2008 Ngày giảng: 09/10/2008
Tiết theo PPCT: 14-15
Bài tập và thực hành 3:
THAO TÁC TRÊN BẢNG
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức:
- Thực hiện được các thao tác trên bảng, làm việc với bảng trong cả hai chế độ.
- Sử dụng các công cụ lọc, sắp xếp để kết xuất thông tin từ bảng.
2. Kỹ năng:
- Nhập dữ liệu cho bảng
- Biết cách lọc dữ liệu, sắp xếp, tìm kiếm, thay thế.
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC:

1. Chuẩn bị GV:
Sách GK tin 12, Sách GV tin 12, đĩa chứa các chương trình minh họa (quản lý học
sinh).
2. Chuẩn bị HS: Sách GK.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
1. Bài cũ: Hãy nêu cách lọc dữ liệu.
2. Nội dung bài:
* Hoạt động 1: Nhập dữ liệu và lọc dữ liệu.
a. Mục tiêu:
- Biết cách làm việc với bảng ở chế độ trang dữ liệu.
- Biết cách lọc dữ liệu.
b. Nội dung:
- Nhập dữ liệu cho bảng
- Lọc dữ liệu cho bảng theo các điều kiện.
c. Các bước tiến hành
Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh
- Yêu cầu HS mở CSDL Quanli_HS đã tạo ở tiết
trước.
- Yêu cầu HS nhập dữ liệu cho bảng. Có thể nhập
dữ liệu khác SGK nhưng nên gõ đúng mẫu.
- Yêu cầu HS sữ dụng các nút lệnh trên thanh di
chuyển
- Hướng dẫn HS lọc dữ liệu theo yêu cầu ở Bài 2
SGK.
- Tuỳ vào trình độ HS có thể đưa ra một số yêu
cầu phức tạp hơn.
- Làm theo yêu cầu.
- Gõ dữ liệu vào bảng ít nhất là 10
bản ghi.
- Sữ dụng các nút di chuyển, nút

thêm bản ghi mới.
- Lọc DS HS nam, Lọc DS HS chưa
đoàn viên …
* Hoạt động 2: Nhập dữ liệu và lọc dữ liệu.
a. Mục tiêu: