Lịch sử lớp 8 Bài 25 pot

Bài 25 KHÁNG CHIẾN LAN RỘNG RA TOÀN
QUỐC (1873- 1884)
A/ MỤC TIÊU:
1/ Kiến thức: Giúp học sinh nắm được:
- Tình hình Việt Nam trước khi thực dân Pháp đánh Bắc
Kỳ (1867- 1873)
- Thực dân Pháp đánh chiếm Bắc Kỳ lần thứ nhất (1873)
- Cuộc kháng chiến của nhân dân Hà Nội và các tỉnh đồng
bằng Bắc Kỳ (1873- 1874)
- Nội dung chủ yếu của Hiệp ước và thương ước 1874.
Đây là Hiệp ước thứ hai mà nhà Nguyễn ký với thực dân
Pháp, từng bước đầu hàng Pháp (mất lục tỉnh Nam Kỳ)
- Tại sao 1882 thực dân Pháp lại chiếm Bắc Kỳ lần thứ 2
- Nội dung của hiệp ước Hác-măng 1883 và hiệp ước Pa-
tơ-nốt 1884
- Trong quá trình thực dân Pháp xâm lược Việt Nam,
nhân dân kiên quyết kháng chiến tới cùng, triều đình với tư
tưởng “chủ hoà” không vận động tổ chức nhân dân kháng
chiến nên nước ta rơi vào tay giặc.
2/ Tư tưởng:
- Giáo dục cho HS trân trọng và tôn kính những vị anh
hùng dân tộc
- Căm ghét bọn thực dân Pháp tham lam tàn bạo và những
hành động nhu nhược của triều đình Huế
- Có những nhận xét đúng đắn về trách nhiệm của triều
đình Huế (khi bàn về nguyên nhân mất nước)
3/ Kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng sử dụng bản đồ, tương
thuật những sự kiện lịch sử phân tích và khái quát một số
vấn đề lịch sử điển hình.
B/ THIẾT BỊ, TÀI LIỆU DẠY - HỌC: Bản đồ hành
chính Việt Nam cuối thế kỷ XIX, lược đồ thực dân Pháp

đánh Bắc Kỳ lần 1, lần 2.
C/ HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC:
1/ Ổn định, kiểm tra:
2/ Giới thiệu bài mới:
3/ Dạy bài mới:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG GHI
* Hoạt động 1: Cá nhân
GV: Tại sao thực dân Pháp lại chiếm 3 tỉnh
Tây Nam Kỳ (1867) mà mãi tới 1873
chúng mới đánh Bắc Kỳ?
HS: Do phong trào kháng chiến của nhân
dân Nam Kỳ phát triển mạnh khắp nơi,
ngăn chặn quá trình xâm lược của chúng
GV: Tình hình Việt Nam trước khi Pháp
đánh chiếm Bắc Kỳ?
HS: Trả lời nội dung sgk
GV: Do phong trào đấu tranh của nhân dân
phát triển mạnh mẽ → Pháp thiết lập bộ
máy cai trị là một việc rất khó khăn
GV: Pháp đã dùng những biện Pháp gì để ổn
định tình hình Nam Kỳ?
HS: Trả lời
GV: Pháp chuẩn bị xâm lược, triều đình
I/ Thực dân
Pháp đánh Bắc
Kỳ lần thứ nhất.
Cuộc kháng
chiến ở Hà Nội
và các tỉnh đồng
bằng Bắc Kỳ:

1/ Tình hình
Việt Nam trước
khi Pháp đánh
chiếm Bắc Kỳ:
- Chiếm xong 3
tỉnh Đông Nam
Kỳ Pháp chiếm
nốt 3 tỉnh miền
Tây Nam Kỳ và
Cam-pu-chia
nhà Nguyễn có những chính sách đối nội
và đối ngoại ntn?
HS: Trả lời ý sgk
GV: Chính sách lỗi thời: Vơ vét của dân ăn
chơi và bồi thường chiến phí, kinh tế sa sút;
Binh lực suy yếu, mâu thuẫn xã hội sâu sắc;
Tiếp tục thương lượng với Pháp → để chia xẻ
quyền thống trị với Pháp
GV: Kết luận → thúc đẩy nhanh chóng quá
trình xâm lược của thực dân Pháp
* Hoạt động 2: Cả lớp
GV: Dùng bản đồ hành chính Việt Nam để
minh hoạ quá trình xâm lược của Pháp ở
Việt Nam
GV: Giải thích: Thực dân Pháp muốn nhảy
vào Vân Nam - Trung Quốc bằng con đường
Sông Mê Công, song không thành, (Sông
nhiều thác ghềnh) chúng đã sang do thám
Sông Hồng để nhảy vào Vân Nam - Trung
Quốc bằng con đường này. Thực dân Pháp

đem quân ra Bắc trong hoàn cảnh nào?
HS: Nhà Nguyễn yêu cầu Pháp đem quân ra
Bắc để giải quyết vụ Đuy-puy
GV: Nói thêm cho HS nghe về vụ Đuy-puy
- Chiến sự Bắc Kỳ diễn ra ntn?
HS: Trả lời vấn đề này trên bản đồ
GV: Sau khi chiếm thành Hà Nội, chiến sự ở
các tỉnh Bắc Kỳ diễn ra ntn?
HS: Dựa vào sgk trả lời
- Biện Pháp:
(SGK)
- Triều đình nhà
Nguyễn: thực hiện
chính sách đối nội
và đối ngoại lỗi
thời
2/ Thực dân
Pháp đánh chiếm
Bắc Kỳ lần thứ
nhất (1873):
- Nguyên nhân:
+ Thực dân Pháp
muốn bành trướng
thế lực nhảy vào
Vân Nam - Trung
Quốc
+ Pháp đem quân
ra bắc giải quyết
vụ Đuy-puy
- Diễn biến: Sáng

20-11-1873 Pháp
nổ súng đánh
GV: Tại sao quân triều đình ở Hà Nội đông
gấp nhiều lần quân địch mà không thắng
chúng?
HS: Quân triều đình không chủ động tấn
công; Trang thiết bị lạc hậu
* Hoạt động 3: Cá nhân
GV: Hãy trình bày phong trào kháng chiến
của nhân dân Hà Nội 1873?
HS: Trả lời
GV: Quân dân Hà Nội đã lập nên chiến
thắng nào?
HS: Đó là chiến thắng Cầu Giấy
GV: Minh hoạ thêm về trận Cầu Giấy
- Phong trào kháng chiến tại các Tỉnh Bắc
Kỳ trong thời gian này?
HS: Nhân dân khắp nơi đều chống trả
quyết liệt: điển hình là cha con Nguyễn
Mậu Kiến và Phạm Văn Nghị
GV: Trong lúc nhân dân khí thế bừng bừng
thì triều đình Huế không biết dựa vào dân
chống giặc mà vội vàng kí với Pháp điều ước
Giáp Tuất 1874. Nội dung của điều ước Giáp
Tuất?
HS: Trả lời
GV: Vì sao triều đình Nguyễn ký điều ước
1874?
HS: Vì sự nhu nhược của nhà Nguyễn, vì tư
tưởng chủ hoà để bảo vệ quyền lợi của giai

cấp và dòng họ
thành Hà Nội đến
trưa thì thất thủ.
3/ Kháng chiến ở
Hà Nội và các
tỉnh đồng bằng
Bắc Kỳ (1873-
1874)
- Nhân dân Hà
Nội sẵn sàng
chiến đấu
- Diễn biến:
(SGK)
- Ngược với nhân
dân nhà Nguyễn
lại ký với Pháp
hiệp ước Giáp
Tuất (15-3-1874).
- Nội dung:
(SGK)
II/ Thực dân
GV: Với điều ước này thực tế nước ta đã trở
thành xứ bảo hộ của Pháp. Mặc dầu chữ bảo
hộ chưa ghi vào văn bản. Sau điều ước 1874
chúng lại ép triều đình Huế ký Thương ước
1874 xác lập quyền kinh tế khắp đất nước Việt
Nam
* Hoạt động 1: Cá nhân (Tiết 2)
GV: Tại sao Pháp đánh Bắc Kỳ lần 1
(1873) mà mãi gần 10 năm sau (1882) mới

dám đánh Bắc Kỳ lần 2?
HS: Trả lời
GV: Cho biết thực dân Pháp đánh chiếm
Bắc Kỳ lần thứ hai trong hoàn cảnh nào?
HS: Dựa vào kiến thức sgk trả lời
GV: Em biết gì về tình hình nước Pháp lúc
bấy giờ?
HS: Nước Pháp đang chuyển nhanh sang
quyết định CNĐQ  đòi hỏi thị trường 
đánh chiếm Bắc Kỳ
GV: Pháp đã lấy cớ gì để đánh chiếm Bắc
Kỳ?
HS: Lấy cớ triều đình nhà Nguyễn tiếp tục
giao thiệp với nhà Thanh không hỏi ý Pháp
nghĩa là vi phạm hiệp ước 1874
GV: Tình hình chiến sự ở Hà Nội khi thực
dân Pháp đánh Bắc Kỳ lần 2 (1880)
GV: Gọi 1 HS giỏi trình bày vấn đề này
trên bản đồ
HS: Dựa vào sgk trả lời
Pháp đánh Bắc
Kỳ lần thứ hai.
Nhân dân Bắc
Kỳ tiếp rục
kháng chiến
trong những
năm 1882 -1884.
1/ Thực dân
Pháp đánh chiếm
Bắc Kỳ lần thứ

hai (1882):
- Hoàn cảnh:
+ Sau điều ước
1874 nhân dân
phản đối mạnh mẽ
+ Kinh tế kiệt quệ,
triều đình khước từ
mọi cải cách  đất
nước rối loạn
+ Thực dân Pháp
đang phát triển 
đẩy mạnh việc xâm
lược Bắc Kỳ
- Diến biến:
+ Lấy cớ triều đình
Huế vi phạm Hiệp
ước 1874, 3-4-
1882 Ri-vi-e đẫn
đầu quân Pháp đổ
GV: Sau khi thành Hà Nội thất thủ thái độ
triều đình Huế ra sao?
HS: Trả lời
GV: Việc làm đó dẫn đến hậu quả gì?
HS: + Quân Thanh ào ạt kéo vào nước ta
chiếm đóng nhiều nới
+ Pháp nhanh chóng chiếm Hòn Gai
Nam Định và một số nới khác
* Hoạt động 2:
GV: Phong trào kháng chiến của nhân dân Hà
Nội khi Pháp đánh chiếm Bắc Kỳ lần 2

HS: Họ tích cực nổi dậy phối hợp với quân
triều đình chống Pháp
GV: Họ chống Pháp bằng những biện pháp
gì?
HS: Dựa vào sgk trả lời
GV: Vòng vây của địch ở Hà Nội ngày càng
xiết chặt  Ri-vi-e phải rút quân từ Nan Định
về Hà Nội
GV: Ri-vi-e kéo quân từ Nam Định về Hà
Nội quân ta lập nên chiến thắng Cầu Giấy lần
thứ hai. Trình bày chiến thắng cầu giấy lần
thứ 2?
HS: HS khá trình bày bản đồ
GV: Sau chiến thắng cầu giấy lần thứ 2 tình
hình ta và địch thế nào?
HS: Quân Pháp hoang mang, dao động, địch
rút chạy
- Quân ta phấn khởi nhưng triều đình Huế bỏ
bộ lên Hà Nội
+ 25-4-1882 Ri-vi-
e gởi tối hậu thư
buộc Hoàng Diệu
nộp thành
+ Hoàng Diệu đã
chống trả nhưng
thất bại
2/ Nhân dân Bắc
Kỳ tiếp tục
kháng chiến:
- Khi thực dân

Pháp đánh Hà
Nội, nhân dân tích
cực phối hợp với
quân của triều
đình chống Pháp
- 19-5-1883 ta lại
lập nên chiến
thắng cầu giấy Ri-
vi-e bị giết
- Triều đình hèn
nhát bỏ lỡ cơ hội.
Pháp gấp rút đánh
chiếm Thuận An
3/ Hiệp ước Pa-
tơ-nốt. Nhà nước
lở cơ hội 7-1883 tự Đức mất (17-7-1883)
Pháp đánh chi຿m Thuận An triều đình Huế
đầu hàng
* Hoạt động 3: Cả lớp
GV: Trình bày cuộc tấn công của Pháp vào
Thuận An?
HS: Dựa vào sgk trình bày
GV: Khi Pháp đánh chiếm nhanh chóng
Thuận An triều đình Huế ntn?
HS: Triều đình kí hiệp ước Hăc-măng với
Pháp
GV: Nội dung của hiệp ước
HS: Dựa vào sgk trả lời
GV: Hậu quả sau khi ký hiệp ước?
HS: Phong trào kháng chiến lên cao mạnh mẽ

GV: Trước thái độ phản kháng mạnh mẽ của
nhân dân thực dân Pháp đối phó ntn?
HS: Dựa vào sgk trả lời
GV: Tại sao hiệp ước Pa-tơ-nốt được ký kết?
HS: Dựa vào sgk trả lời
GV: Căn bản giống hiệp ước Hắc-măng
nhưng sửa lại địa giới Trung Kỳ, nhà Nguyễn
chính thức đầu hàng thực dân Pháp. Từ đó trở
đi nước ta là nước thuộc địa, nửa phong kiến
phong kiến Việt
Nam sụp đổ
(1884)
- Chiều 18-8-1883
Pháp nổ súng tấn
công Thuận An 
20-8-1883 chiếm
Thuận An
- Triều đình Huế
ký Hiệp ước Hác-
măng với Pháp
- Ngày 6-6-1884
triều đình Huế lại
ký với Pháp Hiệp
ước Pa-tơ-nốt ->
Chế độ phong
kiến độc lập Việt
Nam chấm dứt
4/ Củng cố:
- Tại sao thực dân Pháp đánh chiếm Bắc Kỳ 1873. Trình bày
phong trào kháng chiến ở Hà Nội và Bắc Kỳ

- Trình bày diễn biến trận Cầu Giấy lần 1, lần 2
- Nắm được những nội dung cơ bản nhất của các Hiệp
ước mà triều đình Huế ký với Pháp.
5/ Hướng dẫn tự học:
a/ Bài vừa học: Như đã củng cố
b/ Bài sắp học:

Dặn dò HS đọc trước và soạn bài 26