Bài giảng Lâm nghiệp xã hội pptx

July 2, 2014
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ LÂM
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ LÂM
NGHIỆP XÃ HỘI
NGHIỆP XÃ HỘI
1
1. SỰ RA ĐỜI CỦA LNXH
1. SỰ RA ĐỜI CỦA LNXH
July 2, 2014
HOANG THI MINH HUE - NLKH
2
1.1. CÁC GIAI ĐOẠN PHÁT TRIỂN CỦA
1.1. CÁC GIAI ĐOẠN PHÁT TRIỂN CỦA
LNXH
LNXH

Giai đoạn công nghiệp hoá ngành LN

Giai đoạn lâm nghiệp cho phát triển cộng
đồng địa phương từ 1970 đến 1990

Giai đoạn lâm nghiệp cho phát triển bền
vững từ những năm 1990 trở lại đây
July 2, 2014
HOANG THI MINH HUE - NLKH
3

GIAI ĐOẠN CÔNG NGHIỆP HOÁ NGÀNH LN
•
Quyền sở hữu đất đai và rừng thuộc về các nhà tư sản
nước ngoài, các chủ đồn điền.

•
Một phần đất đai thuộc về quyền tự quản của các
cộng đồng.
•
Hoạt động chủ yếu của lâm nghiệp là khai thác gỗ
phục vụ nội địa
•
Lâm nghiệp nhà nước chiếm vị trí chủ đạo
•
Hoạt động LN chủ yếu vẫn dựa vào khai thác gỗ
nhưng tập trung nhiều cho phát triển
•
Tài nguyên rừng ở hầu hết các nước bị tàn phá
nghiêm trọng, tỷ lệ che phủ giảm sút nhanh chóng
July 2, 2014
HOANG THI MINH HUE - NLKH
4

GIAI ĐOẠN TỪ NHỮNG NĂM 1970 ĐẾN 1990

Chính phủ huy động nhân dân địa phương vào
bảo vệ và phát triển rừng

Một phần rừng và đất rừng được giao cho các
HGĐ quản lý

Các nước giảm dần việc khai thác gỗ

Hoạt động LN đã hướng vào khai thác lợi dụng
tổng hợp theo hình thức NLKH, phát triển nhiều

loại sản phẩm khác nhau, chuyển từ đơn canh
sang đa canh
July 2, 2014
HOANG THI MINH HUE - NLKH
5

Phân cấp quản lý theo hướng phi tập
trung hoá, gia tăng quyền hạn tự quản
cho chính quyền địa phương

Một phần rừng và đất rừng được giao
cho các cộng đồng địa phương theo
hướng LN cộng đồng

Xu hướng cộng quản giữa Chính phủ và
các cộng đồng tăng lên

Phát triển tổng hợp theo hướng đa
ngành đã trở thành phương thức hoạt
động phổ biến của ngành LN

GIAI ĐOẠN LN CHO PTBV TỪ 1990s TRỞ LẠI ĐÂY
July 2, 2014
HOANG THI MINH HUE - NLKH
6
1.2. Nguyên nhân ra đời và xu thế phát
triển của LNXH
July 2, 2014
HOANG THI MINH HUE - NLKH
7

1.2.1. NGUYÊN NHÂN RA ĐỜI CỦA LNXH
1.2.1. NGUYÊN NHÂN RA ĐỜI CỦA LNXH
July 2, 2014
HOANG THI MINH HUE - NLKH

Chính Phủ các nước thất bại trong quản lý
TNR

Quản lý kém hiệu quả của lâm nghiệp dựa
trên nền tảng CNR và sản phẩm gỗ.

Xu thế phi tập trung hoá và dân chủ hoá trong
việc quản lý các nguồn TNTN

Nhu cầu cơ bản của các cộng đồng dân cư về
lương thực và lâm sản không được đáp ứng

Có sự mâu thuẫn về lợi ích giữa Nhà nước và
cộng đồng địa phương đối với các sản phẩm
rừng
8
1.2.2. XU THẾ PHÁT TRIỂN CỦA LN VÀ
1.2.2. XU THẾ PHÁT TRIỂN CỦA LN VÀ
LNXH
LNXH
July 2, 2014
HOANG THI MINH HUE - NLKH
9

XU THẾ THAY ĐỔI VÀ PHÁT TRIỂN CỦA LN

July 2, 2014
HOANG THI MINH HUE - NLKH

Phi tập trung hoá: phân cấp trong quản lý TNR,
nhiều thành phần kinh tế tham gia vào quản lý
TN

Chuyển từ khai thác lợi dụng gỗ là chủ yếu sang
sử dụng tổng hợp các sản phẩm từ rừng

Phát triển từ LN mang tính đơn ngành sang đa
ngành theo hướng PTNT tổng hợp

Quốc tế hoá trong việc phối hợp, liên kết các
hoạt động LN trong các nước khu vực và quốc tế
10

XU THẾ PHÁT TRIỂN CỦA LNXH
July 2, 2014
HOANG THI MINH HUE - NLKH

Vai trò của người dân thay đổi từ người cung cấp sức
LĐ đến tự chủ tham gia vào nhiều lĩnh vực khác nhau

LN từ chỗ chỉ là các hđ của Chính phủ trở thành các
phong trào XH mang tính chất dân chủ

LNXH trở thành một quá trình tiếp cận xuyên suốt các
hoạt động LN


LNXH phát triển theo hướng cộng đồng hoá

LNXH phát triển rộng khắp mang tính châu lục và toàn
cầu
11
1.2.3. NHỮNG THAY ĐỔI TRONG LUẬT PHÁP VÀ CHÍNH
1.2.3. NHỮNG THAY ĐỔI TRONG LUẬT PHÁP VÀ CHÍNH
SÁCH PHÁT TRIỂN LNXH
SÁCH PHÁT TRIỂN LNXH
July 2, 2014
HOANG THI MINH HUE - NLKH

Chuyển từ Nhà nước sở hữu duy nhất đối với rừng và
đất rừng

phân cấp, phân quyền sở hữu và sử dụng

Quyền khai thác, sử dụng các sản phẩm từ rừng


quy định trách nhiệm sử dụng có hiệu quả TNR

Chính sách khuyến khích phát triển LNXH chuyển từ
hỗ trợ kĩ thuật

hỗ trợ phát triển nguồn lực và dịch
vụ
12
1.2. BỐI CẢNH RA ĐỜI CỦA LNXH Ở VIỆT NAM
1.2. BỐI CẢNH RA ĐỜI CỦA LNXH Ở VIỆT NAM

July 2, 2014
HOANG THI MINH HUE - NLKH

Đời sống nông thôn miền núi gặp nhiều khó khăn, sự phụ
thuộc của các cộng đồng vào rừng ngày càng tăng đòi hỏi phải
có phương thức quản lý rừng thích hợp

Ảnh hưởng của đổi mới chính sách phát triển kinh tế (HTX
nông nghiệp năm 60-80; chính sách khoán, luật Đất đai)

Những hạn chế trong quản lý tài nguyên rừng của LNQD cần
được thay thế bằng các hình thức quản lý phù hợp với thời kì
mới

Trào lưu một loại hình LN mới: LNXH, LNCĐ xuất hiện

Các chương trình hỗ trợ của các tổ chức QT & phi chính phủ
đóng góp tích cực vào PTLNXH ở VN
13
Bài 2:
Bài 2:
KHÁI NIỆM VỀ LÂM NGHIỆP XÃ HỘI
KHÁI NIỆM VỀ LÂM NGHIỆP XÃ HỘI
July 2, 2014
HOANG THI MINH HUE - NLKH
14
1. CÁC HÌNH THỨC TIẾP CẬN TRONG
1. CÁC HÌNH THỨC TIẾP CẬN TRONG
PHÁT TRIỂN LN
PHÁT TRIỂN LN


Có 3 hình thức tiếp cận trong lâm nghiệp
1. Tiếp cận cổ điển
2. Tiếp cận cổ điển có điều chỉnh
3. Tiếp cận có người dân tham gia
July 2, 2014
HOANG THI MINH HUE - NLKH
15
2. ĐỊNH NGHĨA VỀ
LÂM NGHIỆP XÃ HỘI
July 2, 2014
HOANG THI MINH HUE - NLKH
16
Các tác giả cho rằng:….

LNXH là những hoạt động mà trong đó nhân
dân nông thôn đảm đương một phần trách
nhiệm quản lý TNR, đáp ứng nhu cầu liên
quan đến rừng của các nhóm dân cư thiệt
thòi về quyền lợi thông qua những cố gắng
của chính họ
July 2, 2014
HOANG THI MINH HUE - NLKH
17
Nói ngắn gọn:…

LNXH là những hoạt động liên quan đến sử
dụng và quản lý TNTN có sự tham gia của
người dân và cộng đồng và hướng tới nhu
cầu của người dân và cộng đồng.

July 2, 2014
HOANG THI MINH HUE - NLKH
18
Phân biệt LNXH và LN truyền thống
July 2, 2014
HOANG THI MINH HUE - NLKH
19
Đặc trưng LNTT LNXH
Mục tiêu
Đáp ứng mục tiêu kinh tế, sinh
thái, môi trường
Đáp ứng nhu cầu của người
dân và cộng đồng, bảo vệ môi
trường sinh thái
Cơ chế quản lý Người quản lý có nhiều quền
lực
Người tư vấn, đồng quản lý
cùng người dân
Quy mô Sản xuất với quy mô lớn Sản xuất với quy mô nhỏ
Sản phẩm
Chủ yếu là gỗ Đa dạng các sản phẩm gỗ và
ngoài gỗ
Kỹ thuật áp dụng - Trồng, khai tác thuần tuý
- Đơn ngành
- NLKH
- Đa dạng
Cơ chế quản lý Quản lý tập trung lấy lâm
nghiệp Nhà nước là chủ đạo
Quản lý phi tập trung lấy lâm
nghiệp hộ gia đình và cộng

đồng làm chủ đạo
Vai trò của cán bộ
lâm nghiệp
Chỉ đạo hướng dẫn Hỗ trợ thúc đẩy
Vai trò của người
dân và cộng đồng
Là người thực hiện Là người cùng ra quyết định
July 2, 2014
HOANG THI MINH HUE - NLKH
20
Các đối tượng tham gia vào hoạt động
lâm nghiệp

Những người bên trong cộng đồng:

Nhóm đối tượng thuộc cộng đồng địa phương:

Nhóm đối tượng thuộc các tổ chức kinh tế:

Những người ngoài cộng đồng
July 2, 2014
HOANG THI MINH HUE - NLKH
21
Hoạt động của những người bên trong
cộng đồng
July 2, 2014
HOANG THI MINH HUE - NLKH
22
Hoạt động của những người ngoài
cộng đồng


Can thiệp thông qua các hệ thống luật pháp
và chính sách

Can thiệp thông qua hệ thống hỗ trợ, khuyến
khích và dịch vụ

Can thiệp thông qua nâng cao dân trí và nhận
thức cho người dân
July 2, 2014
HOANG THI MINH HUE - NLKH
23
Hoạt động cộng quản gữa người bên
trong và bên ngoài cộng đồng

Thông qua xây dựng và thực hiện các dự án
đầu tư theo các mục tiêu nhất định.

Cùng tham gia trong qá trình quản lý dự án từ
nhận biết, xây dựng, thẩm định, tổ chức thực
hiện, giám sát và đánh giá.
July 2, 2014
HOANG THI MINH HUE - NLKH
24
TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN LNXH Ở VIỆT
NAM
July 2, 2014
HOANG THI MINH HUE - NLKH
25