BỆNH SỐT RÉT ( MALARIA ) (Kỳ 11) pdf

BỆNH SỐT RÉT ( MALARIA )
(Kỳ 11)
3.1.3. Thuốc diệt giao bào P.falciparum:
Primaquin viên 13,2mg (7,5mg base):
- Liều lượng: 0,5 - 0,7mg base/1 kg/1 lần, 30 - 37mg base/1 ngày, uống 1
lần hoặc chia 2 lần, cho ng 50 kg, uống sau khi lâm sàng tương đối ổn định hoặc
có thể uống cùng với thuốc diệt thể vô tính.
- Chỉ định điều trị diệt giao bào với P. falciparum cho các trường hợp sau:
+ Bệnh nhân tới vùng không có SR, nhưng có muỗi truyền SR.
+ ở vùng SR nhẹ đang thực hiện các biện pháp hạn chế hoặc cắt lan truyền.
+ Trong vụ dịch SR đang phát triển, có mật độ muỗi SR cao.
+ SR ngoại lai nhập vào vùng SR hoặc không có SR.
- Phản chỉ định Primaquin:
+ Phụ nữ mang thai (bào thai thường thiếu G6PD nên dễ tan huyết).
+ Trẻ em dưới 4 tuổi.
+ Khi có nguy cơ giảm bạch cầu hạt (lupus ban đỏ, viêm khớp dạng thấp
họat động v.v )
3.2. Vùng P.falciparum chưa kháng, nghi ngờ có kháng, hoặc kháng nhẹ
chloroquin:
- Chloroquin viên 250mg (150mg base): Tổng liều 1500 mg base (cho
người 50 - 60 kg) chia 4 hoặc 5 ngày.
Ngày đầu: 4 viên chia 2 lần, cách 4 giờ, hoặc 2 viên uống 1 lần.
Sau đó: Mỗi ngày uống 2 viên, uống 1 lần, cho đủ 10 viên, trong 4 - 5 ngày.
- Amodiaquin viên 200mg và 600mg base (hydrochlorid), hoặc viên 153,1
mg base (chlorohydrat).
Tổng liều: 1500mg base (10 viên chlorohydrat) chia ra 4 - 5 ngày.
Phác đồ dùng: Như Chloroquin.
Chú ý: Không dùng vào điều trị dự phòng.
Không dùng cho những người có bệnh gan.
- Sulfadoxin + Pyrimethamin viên có 500mg Sulfadoxin và 25mg
Pyrimethamin (Fansidar hoặc viên SR

2
).
Tổng liều: 3 viên chia 2 ngày, ngày đầu 2 viên, ngày thứ 2: 1 viên.
- Quinin: Liều lượng: 10mg/1kg/1lần (8 mg base), dùng 3 lần 1 ngày, trong
7 ngày.
- Chloroquin + Fansidar (hoặc viên SR
2
): Liều như trên. Fansidar hoặc
viên SR
2
dùng từ ngày thứ 3 hoặc 4 của Chloroquin.
- Chú ý:
- Dùng những phác đồ trên phải theo dõi KST và lâm sàng: Nếu KST ngày
thứ 2 hoặc 3 ³ ngày đầu, hoặc nếu lâm sàng không đỡ phải chuyển sang thuốc thê
đội I hoặc II.
- Chloroquin hiện nay ít được dùng với P. falciparum nhưng vì tình hình P.
falciparum kháng thuốc không đồng đều, chưa xác định được ở vùng sâu vùng xa,
hơn nữa P.vivax có xu hướng tăng ở một số địa bàn, do đó những phác đồ trên vẫn
còn có giá trị sử dụng thăm dò ở những vùng chưa kháng, hoặc nghi ngờ có kháng,
những vùng xen kẽ P.falciparum và P.vivax khi gặp ca bệnh không làm được xét
nghiệm.
4. ĐIỀU TRỊ ĐẶC HIỆU SỐT RÉT DO P.VIVAX:
4.1. Chloroquin + Primaquin:
- Chloroquin viên 250mg (150 mg base): 2 viên/24giờ x 4 ngày, có công
trình nhận thấy rằng dùng 6 viên chia 3 ngày cũng đủ.
- Primaquin (diệt thể ngủ trong gan) viên 13,2 mg (7,5 mg base):
0,25 mg base/1kg/24 giờ, trung bình 2 viên/1 ngày.
Cả đợt: 10 ngày- 20 viên, nếu đến ngày thứ 7 mà không thấy đau bụng,
buồn nôn, nôn, viêm dạ dầy, đái ra huyết cầu tố thì tiếp tục tới 10 ngày.
Chú thích: Primaquin có thể dùng từ ngày thứ 1 cùng với Chloroquin hoặc

sau khi hết đợt Chloroquin.
Liều Primaquin diệt thể ngủ trong gan của P.vivax tuỳ thuộc độ nhậy cảm
của P.vivax ở từng vùng: cao nhất là ấn Độ, tiếp đó là Châu Âu và Địa Trung Hải,
thấp nhất ở Đông Nam á, Châu úc và Nam Mỹ, do đó đã được đề nghị những đợt 5
ngày, 14 ngày và 21 ngày.
4.2. Chủ trương diệt thể ngủ trong gan của P.vivax và P.ovale:
Chỉ định: + Sốt rét ngoại lai nhập vào vùng lành hoặc vùng SR nhẹ.
+ Bệnh nhân từ vùng SR nặng chuyển về vùng SR nhẹ hoặc vùng lành.
- Không nên dùng tới 2 đợt diệt thể ngủ trong gan trong 1 quí (3 tháng).
- Không chỉ định trong vùng SR nặng: tại đây khó ngăn ngừa tái nhiễm.
Chống chỉ định Primaquin:
- Như ở mục 3.1.3.
- Không chỉ định đợt Primaquin dài ngày (10 ngày) với người có bệnh gan,
thiếu men G6PD, (với người giảm G6PD, có thể dùng phác đồ cách quãng hàng
tuần: Mỗi tuần 0,75mg base/1kg, kéo dài 8 tuần).