Th viÖn SKKN cña Quang HiÖu />A: §Æt vÊn ®Ò
!"##$ %% &'%
() *%% &%"+,'
+-.%)/% &#), *#0
.##% &1
2#.## (% &#)3 4
5/6%78!9#.###5*#1:6%
% &(#!9 *#.##)
;%#)#<*##.##*#-1
=% & *>!9!"%
)%+>#.%#.+#. 4%+
?@A/%(111 *78!9
>#"111B>C7DE#), *'E
.%)% &1
E)!"CFGH2I74#3
)%% &%
% &G)JK#.##
?7L ? *@)%1:4
>/7H2I"E)3!C<
! 7$$%E>!9E)
!"%>#1
!/ L *>#@+7<#.
##C *78!9% &M!5 ?N
%E O. .!5% & P%E#.###)
1111117<%>#>!9Q$#7%@$$
4#%C>!9% &$#7
R
( ?@ *#.##$.%
&%1
S ((mét sè ph¬ng ph¸p chøng minh bÊt ®¼ng thøc vµ øng dông
cñabÊt ®¼ng thøc ))<$#77<#.
##% & T! UC
A'"E *7#T/C
( *+.LV).
W
B giải quyết vấn đề
phần I: điều trathực trạng trớc khi nghiên cứu
X)!"C@#4#7<%>#% &C7
$$+%>#C ?@ 4
%+7F %
++(%>#! C
@ C+DE#)@!J77<#.
##% &!9/% &+
DE7 ($#7E% &
+7%>#% &
Phần II: các phơng pháp nghiên cứu
P.##
Y.## <
Y.##+
Phần III: nội dung của đề tài
i : Các kiến thức cần lu ý
1, Định nghĩa bất đẳng thức
ZA.%-+[%
Z@.%-+\%
ZA.4%Q%-+[%
Z@.4%Q%-+\%
2, Một số tính chất cơ bản của bất dẳng thức :
-]M\%[^\%[
I<_*7`(A`(`(%`(CE`(
abccdR]bR
e
%-fM\%%\^\\
-bM\%[^\Z\%Z
H+)M\%[^\0\%0
Z\%[^\\%0
!-gM\%\!^\Z\%Z!
\%[!^\0\%0!
K-dM\%\c^\\%!
\%[c^\[%!
h-RM\%\ci\!\c^\\%!
-WM\%\c^\
\%
\%[^\
\%
@j1
-eM\%i%\c^\
3, Mét sè bÊt ®¼ng thøc th«ng dôngM
= &27M
B@f7<!.%M
ab
ba
≥
+
2
k &L)CM^%
%= &=#LM
B@7<i%iLiCMlLZ%Cm
f
≤
l
f
Z%
f
mlL
f
ZC
f
m
k &L)C[^\
y
b
x
a
=
= &?C+ <M
baba +≥+
k &L)CM%
≥
c
II : Mét sè ph¬ng ph¸p chøng minh bÊt ®¼ng
thøc
n
1.Phơng pháp 1 : Dùng định nghĩa
0XEM`(o\=La+o0=p
o0=\c1
0qTMo
f
c@oi!rr^rrL)Co^c1
0B-!9M
Bài 1.1 :
B@7<MLCsQML
f
ZC
f
Zs
f
Zb
flLZCZsm
Giải :
La+MH^L
f
ZC
f
Zs
f
Zb0flLZCZsm
^L
f
ZC
f
Zs
f
Zb0fL0fC0fs
^lL
f
0fLZ]mZlC
f
0fCZ]mZls
f
0fsZ]m
^lL0]m
f
ZlC0]m
f
Zls0]m
f
klL0]m
f
c@L
lC0]m
f
c@C
ls0]m
f
c@s
^\H
c@LCs
HCL
f
ZC
f
Zs
f
Zb
flLZCZsm@LCs1
k%QL)C[^\L^C^s^]1
Bài 1.2M
2%!K7<M
2QM
f
Z%
f
Z
f
Z!
f
ZK
f
l%ZZ!ZKm
Giải :
ta+MH^
f
Z%
f
Z
f
Z!
f
ZK
f
0l%ZZ!ZKm
^l
b
a
2
m
f
Zl
c
a
2
m
f
Zl
d
a
2
m
f
Zl
e
a
2
m
f
kl
b
a
2
m
f
c@%
kl
c
a
2
m
f
c@
kl
d
a
2
m
f
c@!
kl
e
a
2
m
f
c@K
^\H
c@%!K
krr^rrL)C[^\%^^!^K^
2
a
]c
Bài 1.3 :2% &M
2
22
22
+
+ baba
Giải :
ta+MH^
2
22
22
+
+ baba
^
4
)2()(2
2222
bababa +++
^
0)(
4
1
)222(
4
1
22222
=+ baabbaba
1B@%1
krr^rrL)C^%1
2. Phơng pháp 2 ; Dùng phép biến đổi tơng đơng .
0XEM=E O% &D. .@%
& $4% & P * $1
0:7<% &G!5M
loZ=m
f
^o
f
Zfo=Z=
f
lo0=m
f
^o
f
0fo=Z=
f
loZ=Z2m
f
^o
f
Z=
f
Z2
f
Zfo=Zfo2Zf=2
loZ=m
b
^o
b
Zbo
f
=Zbo=
f
Z=
b
lo0=m
b
^o
b
0bo
f
=Zbo=
f
0=
b
1
B-!9M
Bài 2. 1M2%7<!.O%Q]12QM
3
4
1
1
1
1
+
+
+ ba
Giải:
k5#a#%E O. .i
blZ]Z%Z]m
glZ]ml%Z]m
n
gl%ZZ%Z]mlZ%^]m
n
g%Ze]
g%lZ%m
f
g%
= &< $1IC #)1
Bài 2. 2M2%7<!.)PMZ%Z^g
2QMlZ%ml%ZmlZm
b
%
b
b
]]
Gi¶i:
uMlZ%m
f
≥
g%lZ%Zm
f
^
[ ]
cbacba )(4)(
2
+≥++
^\]R
≥
glZ%m^\]RlZ%m
≥
glZ%m
f
≥
]R%
^\Z%
≥
%
.M%Z
≥
%
Z
≥
%
^\lZ%ml%ZmlZm
≥
b
%
b
b
Bµi 2.3M2% &M
3
33
22
+
≥
+ baba
i \ci%\c
Gi¶i :
k5#a#%E O. .MB@\ci%\c^\Z%\c
3
33
22
+
≥
+ baba
+
≥+−
+
2
).(
2
22
ba
baba
ba
1
2
2
+ ba
f
0%Z%
f
≥
2
2
+ ba
g
f
0g%Zg%
f
≥
f
Zf%Z%
f
b
f
0R%Zb%
f
≥
bl
f
0f%Z%
f
m
≥
c
= &<5 $i7CM
3
33
22
+
≥
+ baba
Bµi 2.4:
2f7<%)PZ%^]12:v
b
Z%
b
Z%
≥
2
1
Gi¶i :
M
b
Z%
b
Z%
≥
2
1
[^\
b
Z%
b
Z%0
2
1
≥
c
[^\lZ%ml
f
0%Z%
f
mZ%0
2
1
≥
c
[^\
f
Z%
f
0
2
1
≥
c1BZ%^]
[^\f
f
Zf%
f
0]
≥
c
[^\f
f
Zfl]0m
f
0]
≥
cl%^0]m
[^\g
f
0gZ]
≥
c
[^\lf0]m
f
≥
c
= &<5 $1B>C
b
Z%
b
Z%
≥
2
1
]f
krr^rrL)C^%^
2
1
Bµi 2.5 :2% &M
3
33
22
+
≥
+ baba
M\c%\c1
Gi¶i :
B@\c%\c^\Z%\c
M
3
33
22
+
≥
+ baba
[^\
( )
2
22
22
.
2
+
+
≥+−
+ baba
baba
ba
[^\
2
22
2
+
≥+−
ba
baba
[^\g
f
0g%Zg%
f
≥
f
Zf%Z%
f
[^\bl
f
0f%Z%
f
m
≥
c
[^\bl0%m
f
≥
c1= &C $
^\
3
33
22
+
≥
+ baba
krr^rrL)C^%1
Bµi 2.6MB@\c%\c12% &M
a
b
a
−
≥
a
b
b −
Gi¶i :
k5#a#%E O. .M
a
b
a
−
≥
a
b
b −
l
)() baabbbaa +−+
≥
c
[ ]
0)()()(
33
≥+−+ baabba
0)())(( ≥+−+−+ baabbababa
0)2)(( ≥+−+ bababa
0))(( ≥−+ baba
= &< $i7CM
a
b
a
−
≥
a
b
b −
]b
3. Phơng pháp 3: dùng bất đẳng thức quen thuộc .
0 XE M k5 % & K M 27
=#L% &!?C+ < (%E O
:7<+)u% &ML
f
ZC
f
fLC
B@%\c
2+
a
b
b
a
2-!9M
Bài 3.1Mw)78%7<!.QM
2>
+
+
+
+
+ ba
c
ac
b
cb
a
Giải
#!9=`2CM
Zl%Zm
)(2 cba +
cba
a
cb
a
++
+
2
. *M
cba
b
ac
b
++
+
2
cba
c
ba
c
++
+
2
k%Q/%=`( pGL)C M
^%Z%^Z^Z%Z%Z^cl@)E%
7<!.m1
u 7CM
2>
+
+
+
+
+ ba
c
ac
b
cb
a
Bài 3.2:
2LCf7<)PM
L
f
ZC
f
^
22
11 xyyx +
2QMbLZgC
d
Giải :
á#!9% &=#LM
lL
f
ZC
f
m
f
^l
22
11 xyyx +
m
f
l
1x
i
1y
m
lL
f
ZC
f
ml]0C
f
Z]0L
f
m
^\L
f
ZC
f
]
"MlbLZgCm
f
lb
f
Zg
f
mlL
f
ZC
f
m
fd
^\bLZgC
d
]g
`&L)C
=
>>
=+
43
0,0
1
22
yx
yx
yx
=
=
5
4
5
3
y
x
`+M
2
5
2
3
≤≤ x
Bµi 3. 3:2%
≥
ciZ%Z^]12QM
6≤+++++ accbba
%
5,3111 <+++++ cba
Gi¶i
¸#!9%!&=#L@f%b7<M
( )
( )
( ) ( ) ( )
+++++++≤+++++
222
1111.1.1. accbbaaccbba
^\
( )
6)22.(3
2
=++≤+++++ acbaaccbba
^\
6≤+++++ accbba
1
krr^rrL)CM^%^^
3
1
%¸#!9% &27M
1
22
1)1(
1 +=
++
≤+
aa
a
.M
1
2
1 +≤+
b
b
i
1
2
1 +≤+
c
c
2uE/b% & *M
5,33
2
111 =+
++
≤+++++
cba
cba
k &L)C^%^^c@)EMZ%Z^ ]
B>CM
5,3111 <+++++ cba
Bµi 3.4M27<!.%)PMZ%Z^]1
2QM
9
111
≥++
cba
Gi¶i :
M
0>+
a
b
b
a
%\c
M
=++
cba
111
)
111
(
cba
++
1]^
)
111
(
cba
++
1lZ%Zm
^
111 ++++++++
b
c
a
c
c
b
a
b
c
a
b
a
]d
^
++++++ )()()(3
c
a
a
c
b
c
c
b
a
b
b
a
bZfZfZf^n
^\
9
111
++
cba
krr^rrL)CM^%^^
3
1
Bài 3.5
2LC\c12QM
yxyx +
+
411
Giải
á#!9% &27M
xyyx 2+
yx
11
+
xy
2
^\lLZCml
yx
11
+
m
g
^\
yx
11
+
yx +
4
4. Phơng pháp 4 ; Dùng các tính chất của bất đẳng thức :
0XEMk5- P * (>!9)
%>#1
2-!9M
Bài 4.1 :2f7<LC)P +MLZC^f1
2QML
g
ZC
g
f
Giải
K-%,DMlL
f
0C
f
m
cL
g
ZC
g
fL
f
C
f
flL
g
ZC
g
m
lL
f
ZC
f
m
f
l]m
MlL0Cm
f
cL
f
ZC
f
fLC
flL
f
ZC
f
m
lLZCm
f
flL
f
ZC
f
m
gBMLZC^f
L
f
ZC
f
flfm
ul]mlfmML
g
ZC
g
f
krr^rrL)CL^C^]1
Bài 4.2:
]R
2c[%![]12QM
l]0ml]0%ml]0ml]0!m\]00%00!1
Giải :
Ml]0ml]0%m^]00%Z%
k%\c%\c^\l]0ml]0%m\]00%1
k[]]0\c^\l]0ml]0%ml]0m\l]00%ml]0m
l]0ml]0%ml]0m\]00%0ZZ%1
k%!\c]0!\ciZ%\ci!Z%!Z!\c
^\l]0ml]0%ml]0m\]00%0
^\l]0ml]0%ml]0ml]0!m\l]00%0ml]0!m
^\l]0ml]0%ml]0ml]0!m\]00%00!Z!Z%!Z!
^\l]0ml]0%ml]0ml]0!m\]00%00!1
Bài 4.3 :2c[%[]12QM
f
b
Zf%
b
Zf
b
[bZ
f
%Z%
f
Z
f
Giải :
k%[]^\
b
[
f
[[]i%
b
[%
f
[%[]iM
l]0
f
ml]0%m\c^\]Z
f
%\
f
Z%
^\]Z
f
%\
b
Z%
b
C
b
Z%
b
[]Z
f
%1
.M%
b
Z
b
[]Z%
f
i
b
Z
b
[]Z
f
1
^\f
b
Zf%
b
Zf
b
[bZ
f
%Z%
f
Z
f
5.phơng pháp 5 : Dùng bất đẳng thức tổng quát chứa luỹ thừa các số tự
nhiên
Bài 5.1: 2\%\c2:vM
1996 1996
1996 1996
a b
a b
+
\
1995 1995
1995 1995
a b
a b
+
w)M
`(% &% &
7E\%\c7<\
m m n n
m m n n
a b a b
a b a b
>
+ +
l]m
>>C!5#a#%E O. . (
l]m
2 2
m m m n n n
m m n n
a b b a b b
a b a b
+ +
>
+ +
]0
2 2 2 2
1
m n m n
m m n n m m n n
b b b b
a b a b a b a b
> >
+ + + +
]W
m n
m n
m n
m m n n
m m n n
m m n n
b b
b b
b b
a b a b
a b a b
b b b b
< <
+ +
+ +
1 1
1 1
m n
m n
a a
b b
<
+ +
1 1
m n
m n
a a
b b
+ > +
( ) ( )
m n
m n
m n
a a a a
b b b b
> >
lfm
= &lfm $\%\c
1
a
b
>
\>C% &l]m
$
á#!9% &
m m n n
m m n n
a b a b
a b a b
>
+ +
<\%\c\
^]nnR ^]nnd % & #)x $
1996 1996
1996 1996
a b
a b
+
\
1995 1995
1995 1995
a b
a b
+
6. phơng pháp 6: Dùng bất đẳng thức về 3 cạnh của tam giác
% !%"/
[%Zl]m
%[Zlfm
[Z%lbm
ub% &O%"/7C *b% &
+"
[%Zl]m
a b c <
lgm
%[Zlfm
b c a <
ldm
[Z%lbm
c a b <
lRm
Bài 6.1M
2o=2f#^Z%Zl% !"/
m12QM
2
111
+
+
cpbpap
)
111
(
cba
++
w)M
M#0^
0
2
>
+ acb
.M#0%\ci#0\ci
#!9E)%>#l3.5) *i
cbpapbpap
4
)()(
411
=
+
+
.M
acpbp
411
+
]e
bcpap
411
≥
−
+
−
^\
)
111
(4)
111
(2
cbacpcpap
++≥
−
+
−
+
−
^\ #)1
krr^rrL)CM#0^#0%^#0^%^1
X o=2 1
Bµi 6.2M
2% !%"/2:vM
lZ%0ml%Z0mlZ0%m
≤
%
Gi¶i:
= &%"/E
2 2 2
0 ( )b c a a b c a− < ⇒ < − − ≤
2 2 2
0 ( )c a b b c a b− < ⇒ < − − ≤
2 2 2
0 ( )a b c c a b c− < ⇒ < − − ≤
u
2 2 2 2 2 2 2 2 2
( ) ( ) ( )a b c b c a c a b a b c− − − − − − ≤
⇔
lZ%0ml0%Zml%0Zml%Z0ml0Z%mlZ0%m
2 2 2
a b c≤
⇔
lZ%0m
f
l%Z0m
f
lZ0%m
f
2 2 2
a b c≤
⇔
lZ%0ml%Z0mlZ0%m
≤
%
B%%"/
Z%0\c
%Z0\c
Z0%\c%\c
B>C% &!J *
7. Ph¬ng ph¸p 7 : Chøng minh ph¶n chøng .
0XEMw)78#)% & $PC
)78%!& 77 >!9E P%E)E
/ % (7C T1
`T(@)E4' *
u 7C &D $1
:7<% &M
Zk5+ )
ZY/ ?p7C @)E1
]n
ZY/ ?p7C@ x $1
ZY/ ?p7C xx*1
ZY/ ?p7CE>1
2-!9M
Bµi 7. 1 :
2c[%![]12Qi-% &77M
fl]0%m\]
b%l]0m\f
el]0!m\]
bf!l]0m\b
Gi¶i:
w)78*")%< & $1yVui
Mf1b1e1bfl]0%m%l]0ml]0!m!l]0m\f1b
^\
[ ][ ][ ][ ]
256
1
)1()1()1()1( >−−−− ddccbbaa
l]m
:4#!9% &27M
2
1
2
1
)1( =
−+
≤−
aa
aa
^\l]0m
≤
4
1
.M%l]0%m
≤
4
1
l]0m
≤
4
1
!l]0!m
≤
4
1
yVu% &iM
[ ][ ][ ][ ]
256
1
)1()1()1()1( >−−−− ddccbbaa
lfm
ul]mlfm7CT1
`T A-g% & D%
71
Bµi 7.2 :
lY/ ?p7C *m
2Qb7<!.%)P)%% &
7M
2
1
<+
b
a
i
2
1
<+
c
b
i
2
1
<+
a
c
fc
Gi¶i
w)78p"b7<!.%)P)b% &M
2
1
<+
b
a
i
2
1
<+
c
b
i
2
1
<+
a
c
2KuE/b% & *M
6
111
<+++++
a
c
c
b
b
a
6)
1
()
1
()
1
( <+++++
c
c
b
b
a
a
l]m
B%\cM
2)
1
( ≥+
a
a
i
2)
1
( ≥+
b
b
i
2)
1
( ≥+
c
c
^\
6)
1
()
1
()
1
( ≥+++++
c
c
b
b
a
a
`CVJ@l]m
B>Cp"b7<!.%)P)b% &
1^\ #
Bµi 7.3 :
2Q7<!.%)P)b% &
7M
gl]0%m\]ig%l]0m\]igl]0m\]1
Híng dÉn :.%fM
Bµi 7.4M
lY/ ?p7C@ $m
2
b
Z%
b
^f12QMZ%
≤
f1
Gi¶i :
w)78MZ%\f^\lZ%m
b
\e
^\
b
Z%
b
Zb%lZ%m\e
^\fZb%lZ%m\elBM
b
Z%
b
^fm
^\%lZ%m\f
^\%lZ%m\
b
Z%
b
lBM
b
Z%
b
^fm
2)E7<!.% *M
%\
f
0%Z%
f
^\c\l0%m
f
BT
B>CMZ%
≤
f
8. Ph¬ng ph¸p 8 : §æi biÕn sè
f]
0XEM+#.## O%E7<Q % P
!" .)..!"'% P%E)111
2-!9M
Bµi 8. 1M
2QMyE%\cM
2
3
≥
+
+
+
+
+ ab
c
ac
b
cb
a
Gi¶i:
`4M%Z^LZ^CZ%^s
^\Z%Z^
2
zyx ++
^\^
2
xzy −+
%^
2
yxz −+
^
2
zyx −+
X M
B^
ab
c
ac
b
cb
a
+
+
+
+
+
^
z
zyx
y
yxz
x
xzy
222
−+
+
−+
+
−+
^
2
3
2
3
111
2
3
)(
2
1
)(
2
1
)(
2
1
=−++≥−+++++
z
y
y
z
z
x
x
z
y
x
x
y
Bµi 8.2M
2Qi@7<LC% &M
0
4
1
)1()1(
)1)((
4
1
2222
2222
≤
++
−
≤
yx
yxyx
Gi¶iM
`4M^
)1)(1(
22
22
yx
yx
++
−
%^
)1)(1(
1
22
22
yx
yx
++
−
^\%^
2222
2222
)1()1(
)1)((
yx
yxyx
++
−−
!zC@%M0
22
)(
4
1
)(
4
1
baabba +≤≤−
:Ml0%m
f
^
2
2
1
2
1
+
−
x
lZ%m
f
^
2
2
1
2
1
+
−
y
ICM0
4
1
≤
%
≤
4
1
1
Bµi 8.3M
2%\ciZ%Z
≤
]12QM
ff
9
2
1
2
1
2
1
222
+
+
+
+
+ abccabbca
GiảiM
`4M
f
Zf%^Li%
f
Zf^Ci
f
Zf%^s
X MLZCZs^
f
Zf%Z%
f
ZfZ
f
Zf%
^lZ%Zm
f
]
=FM2LCs\cLZCZs
]1
2QM
9
111
++
zyx
*MlLZCZsml
9)
111
++
zyx
K% &27
:MLZCZs
]7C
9
111
++
zyx
1
9.Phơng pháp 9: Dùng phép quy nạp toán học .
0XEM`(% & $@\]%Q#0
.##C"#EM
ZX(% & $@^]l^
c
m
Zw)78% & $@^\]l\
c
m
Z2% & $@^Z]
ZXE>% & $@\]l\
c
m
0B-!9M
Bài 9.1 :
2Q@7<C!.
b
f
\fZ]l{m
Giải :
ZB@^bMf
^f
b
^eifZ]^f1bZ]^Wie\W1B>C &
l{m $@^b1
Zw)78l{m $@^l
yi
bmMf
\fZ]
#)Mf
Z]
\flZ]mZ]
CMf
Z]
\fZbl{{m
Z>>CMf
Z]
^f1f
f
\fZ]lK)EC"#m
fb
! Mf
Z]
\flfZ]m^lfZbmZlf0]m\fZblBMf0]\cm
B>Cl{{m $@
b1
ZXE>Mf
\fZ]@7<C!.
b1
Bài 9.2M1
2QM
2
1
1
4
3
1
6
5
111
n
n
2
12
13
1
+n
l{ml7<C!.m
GiảiM
ZB@^]MB^BY^
2
1
1B>Cl{m $@^]1
Zw)78l{m $@^
]M
2
1
1
4
3
1
6
5
111
k
k
2
12
13
1
+
k
Dl{m $@^Z]M
2
1
1
4
3
1
6
5
111
k
k
2
12
1
+
+
)1(2
12
k
k
13
1
+
k
1
)1(2
12
+
+
k
k
! |DM
13
1
+
k
)1(2
12
+
+
k
k
1)1(3
1
++k
!5#a#%E O. .M
lfZ]m
f
lbZgm
lbZ]mglZ]m
f
]f
b
Zfe
f
Z]nZg
]f
b
Zfe
f
ZfcZg
c1^\l{{m $@
]1
B>Cl{m!$@7<C!.1
10.Phơng pháp 10 : Chứng minh bất đẳng thức trong hình học phẳng
Bài 10.1M2:vOCE/@
.gD%- G"E#
G
C1
B
A
C
0
A1
B1
Giải:
w% !% GCEv%- G
"E#
o=2#)Z%Z\gv
fg
B
∆
o=2V G"E#Q
o=2EwVo=2VcQF
%wo=wo2w=21w)78Vc
Qwo=coZc=^fvwoZw=\fvwo^
2
3
oo
]
^
2
3
w=^
2
3
==
]
^
2
3
%
ywoZw=\fv
⇒
2
3
lZ%m\fv
⇒
Z%\bv
:c22
]
22
]
\c2
⇒
\v
k Z%Z\bvZv^gv1
B>CZ%Z\gv
Bµi 10. 2M: GE#L$@"/ |
o" (=2jE#CE@ G,"o=o2
":yQ
3
AB AC+
<
:=Zy2[
2
AB AC+
Gi¶i
B
C
l
0
A
M
N
wxE# (/E#CE:y@ GV
c-E#C
:=^:xy2^yx
u :y^:=Zy2o:y:y[o:Zoy
yf:y[o:ZoyZ=:Z2y^o=Zo2
⇒
:y[
2
AB AC+
yo:y;"C:y\o:
:y\oy
⇒
f:y\o:Zoy
B:y^=2Z2y
yb:y\o:ZoyZ=:Z2y! b:y\o=Zo2
⇒
:y\
3
AB AC+
B>C
3
AB AC+
<
:=Zy2[
2
AB AC+
fd
11 . Ngoài ra còn có một số phơng pháp khác để chứng minh bất đẳng
thức nh : Phơng pháp làm trội , tam thức bậc hai ta phải căn cứ vào
đặc thù của mỗi bài toán mà sử dụng phơng pháp cho phù hợp . Trong
phạm vi nhỏ của đề tài này không hệ thống ra những phơng pháp đó .
iii : ứng dụng của bất đẳng thức
1- Dùng bất đẳng thức để tìm cực trị .
0XEMyEhlLm
hlLm?A1
yEhlLm
:hlLm?@:1
G C # !9 % & !9 M 27
=#L% &!?C+ <1
X(G*#L)C! & (?1
?/%(!" C78!9#.
##%E O. . O%E7<7<% &111
?/%(!?C+ <>!9
% &!?C+ <
2$TM
BABA ++
t)C!rr^rro=
c
0A
krr^rrL)Co^c
Bài 1 :?A/%(M=^
b
Z%
b
Z%i2%E%
)PMZ%^]1
Giải
=^lZ%ml
f
0%Z%
f
mZ%
^
f
0%Z%
f
Z%^
f
Z%
f
Mfl
f
Z%
f
m
lZ%m
f
^]^\
f
Z%
f
2
1
B>C=^
2
1
^%^
2
1
Bài 2M?A/%(M
o^lL
f
ZLmlL
f
ZL0gm
%?A/%(M
=^0L
f
0C
f
ZLCZfLZfC
Giải
o^lL
f
ZLmlL
f
ZL0gm1`4M^L
f
ZL0f
^\o^l0fmlZfm^
f
0g
0g
k%QL)CM^cL
f
ZL0f^c
fR
lL0fmlLZfm^cL^0fiL^]1
^\o^0gL^0fiL^]i
%.
Bµi 3 : ?A/%(1
2^
1232 −+− xx
%k^
63
22
−++++ xxxx
}^
4321 −+−+−+− xxxx
Gi¶i :
¸#!9=`M
BABA +≥+
krr^rrL)Co=
≥
c1
^\2^
2221322132 =−=−+−≥−+− xxxx
krr^rrL)ClfL0bml]0fLm
≥
c
2
3
2
1
≤≤ x
B>C2^f
2
3
2
1
≤≤ x
%.Mk^nM0b
≤
L
≤
f
}^gMf
≤
L
≤
b
Bµi 4 :2[%[[!M
:hlLm^
ax −
Z
bx −
Z
cx −
Z
dx −
Híng dÉnM.MhlLm^!Z0%0%
≤
L
≤
Bµi 5M2%7<!.LCs)PM
x+1
1
Z
y+1
1
Z
z+1
1
≥
f
?@/-MY^LCs
Gi¶iM
x+1
1
≥
l]0
y+1
1
mZl]0
z+1
1
m^
y
y
+1
Z
z
z
+1
≥
f
)1)(1( zy
yz
++
.M
y+1
1
≥
f
)1)(1( zx
zx
++
z+1
1
≥
f
)1)(1( yx
xy
++
u 7CMY^LCs
≤
8
1
:LY^
8
1
L^C^s^
2
1
fW
Bµi 6 : 2b7<!.%)PMZ%Z^]1?A
/%(M~^
222
)
1
()
1
()
1
(
c
c
b
b
a
a +++++
Gi¶i:
M~^l
f
Z%
f
Z
f
mZl
222
111
cba
++
mZR
B>!9% &=#LM
l1]Z%1]Z1fm
f
≤
bl
f
Z%
f
Z
f
m
^\
f
Z%
f
Z
f
≥
3
1
.M
2
)
111
(
cba
++
≤
b
)
111
(
222
cba
++
:4M
=++
cba
111
l
cba
111
++
m1]^l
cba
111
++
mlZ%Zm
^bZl
a
b
b
a
+
mZl
b
c
c
b
+
mZl
c
a
a
c
+
m
≥
bZfZfZf^n
^\
cba
111
++
≥
n
^\
2
)
111
(
cba
++
≥
e]
^\
)
111
(
222
cba
++
≥
fW
~
≥
3
1
ZfWZR^bb
Dấu '' = '' xảy ra khi : a = b = c =
3
1
Vậy MinF = bb
3
1
M^%^^
3
1
.
Bài 7 : Cho G =
xyz
zxyyzxxyz 321 −+−+−
Tìm giá trị lớn nhất của G :
Giải : Tập xác định : x
≥
]iC
≥
fis
≥
b
M G =
x
x 1−
+
y
y 2−
+
z
z 3−
Theo BĐT Côsi ta có :
2
11
1
+−
≤−
x
x
=>
x
x 1−
2
1
≤
fe
.M
22
1
2
y
y
i
32
13
z
z
^\w
32
1
22
1
2
1
++
B>C:Lw^
32
1
22
1
2
1
++
" *L^fiC^fis^R
Bài 8?A/H^
1x
x
@L\]1
%1?@/X^
2
1. xx
HDM#!9% &27.%dM
2 - Dùng bất đẳng thức để giải phơng trình .
0XEMyG-/% &#.##
% &%E OElBBYm/#.7
7C> (|+/#.1
yEB^BY"47<? /l)P
t`m
^\#.+1
yEB\BY4B[BY"?/1
^\#.+1
02-!9M
Bài 1Mw)#.M
]b
1x
Zn
1+x
^]RL
GiảiM
`+ML
]l{m
2]M#!9% &27M]b
1x
Zn
1+x
^]b1f1
1
2
1
x
Zb1f1
1
2
3
+x
]blL0]Z
4
1
mZblLZ]Z
4
9
m^]RL
krr^rrL)C
=+
=
2
3
1
2
1
1
x
x
L^
4
5
)Pl{m
fn
Y.l]m+!rr^rrFlfmL)C
B>Cl]m+L^
4
5
1
Bài 2M?@/q^
32 x
Z
x25
%1w)#.M
32 x
Z
x25
0L
f
ZgL0R^cl{m
Giải :
1,Ml
32 x
Z
x25
m
f
flfL0bZd0fLm^g
32 x
Z
x25
f
^\:Lq^fL^f1
%1t`M
2
5
2
3
x
l{m
32 x
Z
x25
^L
f
0gLZR
BY^lL0fm
f
Zf
f!rr^rrL)CL^f1
^\@L^fl)Pt`mB^BY^f1
^\#.l{m+L^f1
Bài 3 :w)#.M
x6
Z
2+x
^L
f
0RLZ]b
Giải : t`M0f
L
R1
BY^lL0bm
f
Zg
g1krr^rrL)CL^b1
B
f
^l
x6
1]Z
2+x
1]m
f
lR0LZLZfml]Z]m^]R
^\B
g!rr^rrL)C
x6
^
2+x
L^f1
^\?/L (B^BY^\Y.+
Bài 4Mw)#.M
16123
2
+ xx
Z
134
2
+ yy
^d
HD M
16123
2
+ xx
fi
134
2
+ yy
b^\B
d1
krr^rrL)CM
=
=
02
02
y
x
=
=
2
2
y
x
^\#.+ML^fiC^f1
3 - Dùng bất đẳng thức để giải hệ phơng trình :
bc