Thuốc chống nấm cho bà bầu ppsx

Thuốc chống nấm cho bà bầu

Các thuốc chống nấm có
loại chỉ dùng ngoài, có
loại chỉ dùng trong, có
loại lại dùng cả hai cách.
Quan ngại nhất là loại
dùng trong vì một số
thuốc có thể gây dị tật
cho thai.

Thuốc dùng an toàn cho người có thai

Amphotericin B: dùng tiêm tĩnh mạch, tiêm tủy sống, đặt
âm đạo đều không gây dị dạng cho thai. Tuy nhiên, thuốc
có thể gây ra thiếu máu, hạ kali máu, suy thận cho cả mẹ và
thai. Cần theo dõi chặt chẽ để xử lí kịp thời. Trường hợp
nấm khu trú một chỗ (nấm âm đạo, nấm phổi, nấm tiêu
hóa) cần cân nhắc kỹ, nếu thấy không thật cần thiết thì


dùng một thuốc ít độc hơn (ví dụ viên đặt clotrimazol,
miconidazol trị nấm âm đạo ít khi gây tác dụng phụ).

Những thuốc cần thận trọng

+ Griseopulvin: Griseopulvin phá vỡ cấu trúc thoi gián
phân tế bào nên làm ngừng pha giữa sự phân bào hoặc tạo
ra DNA khiếm khuyết không có khả năng sao chép làm cho
nấm không sinh sôi được. Mặt khác griseopulvin đọng lại ở
các tế bào tiền thân keratin, tạo ra môi trường bất lợi làm

nấm khó thâm nhập. Sau khi uống, grieopulvin tập trung ở
da tóc móng, gan, mô mỡ cơ xương. Griseopulvin được
dùng rộng rãi để trị nấm ở da (vùng thân, chân, đùi, râu,
đầu), ở tóc móng tay, móng chân. Liệu trình điều trị thường
kéo dài (với nấm móng có thể dùng từ 6 tháng đến 1 năm,
uống kết hợp với bôi). Griseopulvin có thể gây sảy thai,
quái thai. Không dùng cho người dự định hoặc đang mang
thai. Chưa có thông tin đầy đủ về tác hại của griseopulvin
cho trẻ bú.

+ Metronidazol: Là thuốc dùng phổ biến trong các bệnh
viêm nhiễm đường sinh dục dạng đặt hay uống hoặc có khi
phối hợp cả hai (ví dụ trong viêm âm đạo không điển hình,
nhiễm trùng roi). Metronidazol đi qua hàng rào nhau thai
khá nhanh, tạo ra nồng độ ở cuống nhau và huyết tương
xấp xỉ nhau. kinh nghiệm lâm sàng về tác dụng của
metronidazol trên thai chưa đầy đủ, thống nhất. Đã có
nhiều người có thai dùng metronidazol không ghi nhận
được tai biến thai nhưng cũng có một số báo cáo về nguy
cơ gây quái thai khi dùng thuốc vào 3 tháng đầu thai kì.
Metronidazol tiết vào sữa mẹ khá nhanh nhưng chưa rõ ảnh
hưởng trên trẻ bú như thế nào. Có thể dùng metronidazol
cho người có thai nhưng cần thận trọng, tốt nhất là không
nên dùng ở 3 tháng đầu thai kì, không dùng phác đồ điều trị
liều duy nhất (liều cao 2-4g/ngày) cho người có thai, thận
trọng với người cho con bú.

+ Chlotrimazol: Là thuốc chọn lựa đầu tiên khi dùng chữa
viêm âm đạo do nấm Candida thường dùng dưới dạng
thuốc bôi, viên đặt, viên nhét. Chưa có đủ các thông tin về

tác dụng của thuốc với người mang thai trong 3 tháng đầu
thai kì. Vẫn chưa biết thuốc có bài tiết qua sữa hay không.

+ Nistatin: Thuốc chống nấm cùng họ với amphotericin. Có
tài liệu cho rằng vì nistatin không thấm vào máu nên không
độc cho thai. Nhưng trong thực tế vẫn có những dạng thuốc
thấm qua đường tĩnh mạch như dạng thuốc đạn vì thế cũng
có tài liệu yêu cầu không dùng cho người có thai (ít nhất
cũng ở dạng thuốc này). Người có thai có thể dùng nistatin
dưới dạng thuốc không thấm qua máu điều trị nấm Candida
(ở miệng, thực quản, dạ dày, ruột, lưỡi) nhưng không nên
dùng cho người có thai những dạng thuốc thấm qua máu
như dạng thuốc đạn.

+ Fluconazol và iltraconazol: ức chế enzym C14
dimethylasae dẫn đến ức chế tổng hợp ergosterol ở thành tế
bào, phá hủy màng tế bào chất của nấm nên có phổ kháng
khuẩn rộng, mạnh. Khi uống, sẽ phân bố rất nhanh vào các
cơ quan tổ chức đồng thời lại đi vào lớp thượng bì, móng
và tích lũy lại khá lâu (nồng độ ở đó cao hơn nồng độ trong
máu). Do thế khi điều trị không chỉ với nấm nội tạng mà
ngay nấm ở bên ngoài vẫn dùng dạng uống. Ví dụ khi viêm
âm đạo do nấm Candida, dùng thuốc dùng ngoài
chlotrimazol, song khi nặng cần phối hợp uống fluconazol
liều thấp nhiều ngày hay liều cao một lần duy nhất. Chưa
có thông tin đầy đủ về tác dụng của thuốc với người mang
thai. Với liều điều trị bệnh viêm âm đạo như nói trên, chưa
có bằng chứng thuốc gây hại thai nhưng nếu dùng liều cao,
kéo dài (3 tháng) trong các bệnh khác thì có ghi nhận các
tác hại cho thai. Chẳng hạn có thông báo về dị dạng bẩm

sinh ở trẻ sinh ra từ những bà mẹ khi mang thai có dùng
fluconazol với liều cao khi điều trị nấm Coccidioides
immitis trong 3 tháng đầu thai kì (song mối liên quan thì
chưa được biết rõ). Người có thai không nên dùng
fluconazol và iltraconazol liều cao, kéo dài. Fluconazol tiết
vào sữa, đạt nồng độ cao như ở huyết tương Không nên
dùng cho người cho con bú.

Với thuốc dùng chữa nấm tại chỗ

Hầu hết các thuốc dùng chữa nấm tại chỗ đều không độc
cho thai. Nhưng cần chú ý: Không dùng liều quá cao (hoặc
do dùng loại nồng độ cao, dùng vượt liều (bôi thuốc quá
dày, quá nhiều lần), tránh để thuốc tiếp xúc với những nơi
nhạy cảm (niêm mạc miệng, lưỡi, hầu, vùng bị tổn thương)
đặc biệt không dùng kéo dài ở những nơi này với liều cao.
Lí do: thuốc có thể ngấm vào bên trong thông qua hệ mạch
máu dưới da. Tốt nhất là chỉ nên dùng các loại thuốc có
nồng độ thích hợp, trong liệu trình điều trị do thầy thuốc đã
ấn định (đúng liều, đúng ngày), hết sức tránh bôi lên những
chỗ nhạy cảm nếu không có chỉ định