Trẻ sinh non, mẹ nuôi trẻ thế nào cho đúng? doc

Trẻ sinh non, mẹ nuôi trẻ
thế nào cho đúng?













Người ta nhận thấy, một ngày sinh non, trẻ thiệt
thòi ngang bằng cả tuần trong bụng mẹ. Nói cách
khác, cứ mỗi ngày trẻ được ở trong bụng mẹ đợi
đến ngày ra đời, trẻ phát triển bằng cả tuần nếu
phải “tự lập” sớm hơn dự định mà không có
được sự trợ giúp về chuyên khoa thích hợp.

Khi nào thì trẻ bị gọi là “sinh non”?

Trẻ sinh non khi lọt lòng mẹ ở thời điểm tuổi thai chưa
đến 37 tuần (tính từ ngày người mẹ có kinh lần cuối),
thường cân nặng của trẻ sinh non nặng dưới 2,5kg.
Khi trẻ có trọng lượng lúc sinh nhỏ hơn 1, 5kg, chúng
được gọi là “trẻ rất nhẹ cân”. Các trẻ này có thể là trẻ
non tháng hoặc là trẻ bị suy dinh dưỡng bào thai;
hoặc có thể là cả hai, nghĩa là trẻ vừa non tháng, vừa

suy dinh dưỡng mà hậu quả sẽ ảnh hưởng rất lớn
đến sự phát triển trí tuệ trong những năm về sau này.

Trẻ sinh non có khác biệt gì so với trẻ đủ tháng?

Mối nguy hiểm chung của trẻ sanh non nhẹ cân là sự
non nớt chưa hoàn thiện của các chức năng trong cơ
thể. Phổi non khiến trẻ thở khó khăn, mạch máu
mỏng manh nên dễ bị chảy máu trong não; tim có khi
chưa phát triển đầy đủ nên có thể bị bệnh tim bẩm
sinh; dạ dày, ruột, các dịch tiêu hóa không đủ nên khó
bú , khó bài tiết phân , nước tiểu…Hệ miễn dịch yếu
nên dễ bị nhiễm trùng . Trẻ càng non tháng càng
không có các chất dự trữ quan trọng như đường, chất
béo (DHA, ARA), canxi, sắt vì dự trữ chỉ có ngày
càng nhiều trong ba tháng cuối của thai kỳ .

Nuôi dưỡng các trẻ nầy rất khó vì trẻ cần nhiều chất
dinh dưỡng, nhu cầu về chất đạm, vitamin và khoáng
chất cao mà khả năng ăn vào lại hạn chế do kích
thước dạ dày không đủ lớn, khả năng tiêu hóa các
chất dinh dưỡng cũng thấp thơn do thiếu các men
tiêu hoá rất ít. Trẻ khó tăng cân, dễ bị trào ngược dạ
dày thực quản, dễ ọc sữa tím tái. Trẻ hay bị chướng
bụng, khó đi tiêu, phải xoa bụng giúp bé mới có thể đi
tiêu được mỗi ngày. Do thiếu men tiêu hóa và niêm
mạc ruột dễ bị tổn thương nên trẻ dễ bị viêm ruột.
Vào khoảng được trên 15 ngày tuổi trở đi trẻ dễ bị
thiếu máu.

Dinh dưỡng thế nào cho đúng để giúp trẻ sinh
non vượt qua thử thách?

Sữa mẹ là dinh dưỡng hoàn hảo cho trẻ sinh đủ
tháng và có thể rất thích hợp cho một số trẻ sinh non
bởi thành phần dưỡng chất rất dễ tiêu hoá, hấp thu
và chứa nhiều yếu tố miễn dịch giúp trẻ chống chọi
với các bệnh nhiễm trùng. Tuy nhiên, hàm lượng các
chất thiết yếu như đạm, chất béo, các vitamin và muối
khoáng trong sữa mẹ không đủ để đáp ứng nhu cầu
cho tốc độ phát triển “bắt kịp” của trẻ sinh non như
điều kiện trẻ còn nằm trong bào thai. Tương tự, sự
nuôi ăn bằng các sữa công thức dành cho trẻ nhỏ
thông thường cũng không đáp ứng được sự phát
triển và tăng trưởng của các trẻ sinh non.

Vì vậy, các tổ chức y tế thế giới khuyến cáo sữa mẹ
và đặc biệt sữa mẹ được làm giàu dưỡng chất
(Fortified Human Milk) là lựa chọn tốt nhất cho trẻ
sinh non. Nếu không có sữa mẹ, các bà mẹ nên dùng
sữa dành cho trẻ non tháng. Các sữa này phải đảm
bảo giàu năng lượng, giàu đạm nhưng dễ tiêu hoá để
giúp đáp ứng nhu cầu tăng trưởng của trẻ non tháng.
Do trẻ sinh non có nguy cơ bị viêm ruột cao, thành
ruột dễ tổn thương nếu thành phần dưỡng chất có áp
lực thẩm thấu cao nên việc giảm hàm lượng đường
lactose là cần thiết và thay vào đó là thành phần
đường maltodextrin giúp giảm áp lực thẩm thấu lên
thành ruột. Do cơ thể trẻ sinh non nghèo dự trữ chất
béo DHA và ARA trong khi nhu cầu về hai chất này

lại cao cho phát triển thị giác và trí não, việc bổ sung
DHA và ARA trong sữa công thức cho trẻ sinh non là
rất quan trọng. Ngoài ra, sự có mặt của các vitamin
và khoáng chất, ví dụ như sắt là rất cần thiết cho trẻ.

Một trẻ non tháng hồng hào, bú mạnh, đi tiêu, tiểu tốt,
ngủ yên là dấu hiệu được nuôi dưỡng đầy đủ, đúng
cách và phát triển theo chiều hướng an toàn, có cơ
hội rất tốt để phát triển bình thường như các trẻ sinh
đủ tháng khoẻ mạnh. Ngược lại, nếu không được
chăm sóc, điều trị và dinh dưỡng phù hợp sẽ ảnh
hưởng đến sự phát triển về thể trạng và trí tuệ của trẻ
sau này