Xét nghiêm xâm nhập trong chẩn đoán bệnh thận tiết niệu (Kỳ 1) doc

Xét nghiêm xâm nhấp trong chẩn
đoán bệnh thận tiết niệu
(Kỳ 1)
Xét nghiệm xâm nhập trong chẩn đoán bệnh thận-tiết niệu là các phương
pháp phức tạp, phải được tiến hành và giám sát bởi các cán bộ y tế chuyên ngành.
Do vậy, các xét nghiệm này thường chỉ được làm khi có chỉ định chặt chẽ.
1. Sinh thiết thận.
Là thủ thuật xâm nhập có giá trị cao trong chẩn đoán, nhưng cần có sự phối
hợp chặt chẽ giữa các bác sĩ lâm sàng và bác sĩ chuyên khoa giải phẫu bệnh.
1.1. Mục đích, chỉ định, chống chỉ định:
1.1.1. Mục đích:
- Chẩn đoán các loại bệnh của thận.
- Theo dõi tiến triển của bệnh và kết quả điều trị.
- Phát hiện và nghiên cứu bệnh sinh.
1.1.2. Chỉ định:
- Các bệnh thận: hội chứng thận hư, viêm cầu thận tiên phát, viêm thận-bể
thận
mãn, thận trong bệnh hệ thống, tiểu đường.
- Đái máu toàn bãi không rõ nguyên nhân.
- Chẩn đoán đào thải ghép, ngộ độc thuốc cyclosporin A.
- Suy thận cấp, mãn khi khó khăn chẩn đoán về nguyên nhân, khi cần chẩn
đoán
phân biệt với các nguyên nhân khác của vô niệu.
1.1.3. Chống chỉ định:
- Thận ứ nước, ứ mủ, viêm thận-bể thận nhiễm khuẩn.
- Bệnh nhân có một thận (không kể thận ghép), thận đa nang.
- Tăng HA không đáp ứng với thuốc hạ huyết áp.
- Suy tim.
- Suy thận mãn có mức lọc cầu thận < 30ml/phút, thận teo nhỏ.
- Rối loạn đông máu.
- Rối loạn tâm thần, động kinh, béo phì, sức khoẻ toàn thân giảm sút nặng,

người lớn > 60 tuổi, trẻ < 10 tuổi.
1.2. Chuẩn bị bệnh nhân và chuẩn bị dụng cụ :
1.2.1. Chuẩn bị bệnh nhân:
- Các xét nghiệm nước tiểu: protein niệu 24h, tế bào, vi khuẩn niệu.
- Các xét nghiệm về máu: thời gian máu chảy, máu đông, tỷ lệ prothrombin,
số
lượng tiểu cầu, urê, creatinin, mức lọc cầu thận.
- Phim X quang thận thường, thận thuốc tĩnh mạch không ép.
1.2.2. Chuẩn bị dụng cụ:
- 2 túi cát nhỏ để lót dưới bụng bệnh nhân vùng hạ sườn 2 bên phải và trái.
- 1 gối mềm dẹt để kê đầu bệnh nhân tư thế nằm sấp.
- Săng có lỗ, gạc vô khuẩn, băng dính.
- Khay đựng dụng cụ vô khuẩn: novocain hoặc xylocain gây tê.
- Kim sinh thiết tối thiểu cần 2 bộ: dùng loại kim để cắt mảnh thận (Vim-
Silverman) hoặc loại kim để hút tổ chức thận (kiểu Iversen Brun).
- Các lọ đựng hoá chất cố định tổ chức sinh thiết:
. Paraformaldehyd 4% dùng cố định cho cả kính hiển vi điện tử và hiển vi
quang
học.
. Glutaraldehyd và acid osmic dùng cho kính hiển vi điện tử.
. Dung dịch Bouin, cồn (dubosquebauzil) hoặc zenkerformol, hoặc formalin
(formaldehyd đặc 37-40%) dùng cho kính hiển vi quang học.
- Nếu sử dụng kính hiển vi huỳnh quang, phải cố định ngay trong nitơ lỏng
hoặc
hỗn hợp nước đá và osopentane bảo quản ở –70
o
C để các kháng
nguyên không
bị hủy hoại.
- Nếu sinh thiết qua màn huỳnh quang cần thêm glucosa 20% 1 chai, bơm

tiêm,
dây truyền và urographin 70% ´ 40ml.
- Nếu sinh thiết qua da phải có máy siêu âm.
- Nếu sinh thiết theo hướng dẫn cuả siêu âm phải có đầu dò thích hợp.