Xét nghiêm xâm nhập trong chẩn đoán bệnh thận tiết niệu (Kỳ 2) pot

Xét nghiêm xâm nhấp trong chẩn
đoán bệnh thận tiết niệu
(Kỳ 2)
1.3. Tiến hành sinh thiết:
Có 2 phương pháp:
1.3.1. Sinh thiết kín: Xác định vị trí thận bằng X quang thận không có thuốc
và có thuốc cản quang tiêm tĩnh mạch, hoặc sinh thiết dưới hướng dẫn của siêu
âm. Dùng kim Vim - Silverman hoặc Trucut, chọc ngang đốt thắt lưng 1 bờ ngoài
cơ lưng to vào cực dưới của thận để sinh thiết.
+ Sinh thiết mở: Rạch một vết mổ nhỏ tương ứng bờ ngoài thận, dùng kim
Ducrot Montera cắt một mảnh thận.
Mảnh sinh thiết thận sẽ được xét nghiệm tế bào miễn dịch huỳnh quang
kính hiển vi điện tử.
1.4. Tai biến:
+ Đái máu 5 - 7%.
- Đái máu vi thể và đại thể nhẹ sau 24 - 48h tự khỏi.
- Đái ra máu đại thể mức độ nặng cần theo dõi sát và xử lý kịp thời.
+ Chảy máu quanh thận.
+ Dò động-tĩnh mạch thận.
+ Rối loạn chức năng thận.
+ Kim chọc vào các cơ quan khác.
+ Nhiễm khuẩn huyết nặng.
+ Sốc.
Lưu ý: Có thể tử vong do chảy máu, tụ máu nhiều sau phúc mạc nếu không
phát hiện và xử trí kịp thời (rất ít gặp).
2. Nội soi tiết niệu.
2.1. Nội soi ngược dòng:
2.1.1. Nội soi bàng quang: là phương pháp được tiến hành phổ biến hơn
trong số những kỹ thuật nội soi ngược dòng thận-tiết niệu. Có hai loại máy soi
bàng quang: máy soi bàng quang bằng kim loại cỡ 14, 20 ch có lắp các ống kính
0

o
, 30
o
, 70
o
, 120
o
; máy soi bàng quang có ống soi mềm ít gây đau đớn cho bệnh
nhân, hiện nay thường được dùng rộng rãi hơn.
+ Chỉ định, chống chỉ định và phương pháp:
- Chỉ định: để chẩn đoán xác định bệnh lý bàng quang, nguyên nhân gây đái
ra máu, gắp lấy sỏi bàng quang qua nội soi.
- Chống chỉ định: niệu đạo đang viêm cấp, tình trạng toàn thân nặng.
- Phương pháp tiến hành: dùng máy soi đưa vào bàng quang qua niệu đạo
để quan sát trực tiếp niêm mạc bàng quang và tìm dị vật.
+ Đánh giá kết quả:
- Hình ảnh bình thường: vùng cổ bàng quang niêm mạc màu hồng, các nơi
khác màu trắng nhạt có vài mạch máu nhỏ, thỉnh thoảng có nước tiểu từ niệu đạo
giỏ giọt xuống.
- Hình ảnh bệnh lý:
. Khối lượng bàng quang nhỏ (50 - 60ml): do viêm mãn tính, lao bàng
quang.
. Sỏi bàng quang: có thể gắp ra hoặc kẹp nát vụn rồi đái ra.
. Viêm bàng quang cấp: toàn bộ niêm mạc đỏ, xung huyết, có thể có chỗ
xuất huyết.
. Viêm bàng quang mãn: niêm mạc nhạt màu có các dải xơ trắng, rải rác các
rải xơ cuốn tròn như xoang ốc.
. Các khối u bàng quang.
. Vị trí chảy máu:
Tại bàng quang.

Từ thận: thấy nước tiểu từ thận qua niệu giỏ giọt xuống bàng quang có màu
hồng, đỏ.
2.1.2 .Các nội sỏi tiết niệu ngược dòng khác: Là các thủ thuật rất ít khi
được tiến hành và có tính chuyên khoa sâu, vì vậy, trong phạm vi bài này chỉ được
giới thiệu sơ lược.
* Nội soi niệu đạo: Được sử dụng trong chẩn đoán các bệnh lý niệu đạo (u,
hẹp niệu đạo).
+ Máy soi niệu đạo có nhiều kích cỡ khác nhau (8 ch - 20 ch) và được lắp
ống kính để quan sát.
+ Dụng cụ nong bằng quả bóng bơm căng đến 20, 22, 24 ch dưới áp lực 15
atm.
+ Có thể cắt chỗ hẹp niệu đạo bằng máy cắt qua nội soi (Sache), một lưỡi
dao nhỏ được gắn vào máy để cắt dưới sự quan sát của phẫu thuật viên.
* Nội soi niệu quản-thận:
Nội soi niệu quản-thận được chỉ định:
- Để tìm các tổn thương và chảy máu ở đường tiết niệu trên (đài-bể thận,
niệu quản) khi các phương pháp chụp bể thận-niệu quản ngược dòng, siêu âm
thận, chụp vi tính cắt lớp không tìm thấy u hoặc nguyên nhân chảy máu.
- Điều trị các khối u, chít hẹp đặc biệt là sỏi niệu quản.
- Đẩy sỏi niệu quản lên đài-bể thận để tán sỏi ngoài cơ thể.
- Cắt và đốt khối u ở bể thận-niệu quản.