Viêm ruột non hoại tử
ở trẻ em
Viêm ruột non hoại tử là
bệnh rất dễ nhầm với
chứng lỵ cấp. Nhiều
người nhầm lẫn nên khi
mắc bệnh thường nghĩ
rằng uống thuốc là sẽ hồi
phục. Sau một thời gian
bệnh thường nặng lên, đi
ngoài phân có máu kèm
theo nôn mửa, khả năng
hồi phục rất kém, thậm chí nặng hơn có thể gây tử
vong.
Viêm ruột hoại tử là bệnh thường gặp nhất ở trẻ em, nhất là
ở trẻ nhỏ từ 3 đến 6 tuổi, trẻ trai mắc bệnh nhiều hơn trẻ
gái. Bệnh thường xảy ra vào mùa hè. Tử vong cao ở trường
hợp có choáng và tỷ lệ tử vong là 69-80% đối với thể nặng.
Bệnh rất nặng nếu xuất hiện triệu chứng sốc
Biểu hiện lâm sàng của bệnh gần giống với hội chứng lỵ
cấp. Viêm ruột non hoại tử gây ra bởi loại vi trùng kỵ khí
(yếm khí) clostridium perfringens. Vi khuẩn gây bệnh có
thể nhiễm từ môi trường bên ngoài hoặc có ở trong ruột già
(75%).
Vi khuẩn này khi vào ruột non sẽ tiết ra một loại độc tố làm
tổn thương niêm mạc ruột. Bệnh có thể diễn biến từ nhẹ với
các biểu hiện như đau bụng, đi ngoài ra máu, nếu không
được chữa trị kịp thời bệnh sẽ diễn biến rất nặng có thể sốc
nhiễm khuẩn, thậm chí tử vong.
Do niêm mạc ruột bị tổn thương nên triệu chứng của bệnh
thường rất dễ nhận biết cả khi bệnh còn ở thể nhẹ. Bệnh
nhân thường xuất hiện đau bụng từng cơn quanh vùng rốn,
đi ngoài ra máu, phân rất thối.
Còn đối với hội chứng lỵ, triệu chứng bệnh có nhiều điểm
khác, phân có nhiều nhầy, ít lỏng hơn và bệnh nhi mót rặn,
sốt nhẹ hoặc không sốt. Ngoài ra, bệnh nhi còn chướng
bụng (chiếm 2/3 trường hợp), sốt (>38,5
0
C, vẻ mặt hốc
hác, xanh tái), nôn, sốc (xuất hiện trong vòng 4 ngày đầu
của bệnh, nếu sớm hơn, vào ngày thứ nhất và thứ hai thì
tiên lượng rất nặng).
Trong viêm ruột non hoại tử, do độc tố của vi khuẩn kỵ khí,
ruột non bị phù nề, xuất huyết, hoại tử từng mức độ. Nếu
mức độ nhẹ thì chỉ có tổn thương ở niêm mạc, nếu nặng,
thành ruột cũng bị tổn thương, phì đại hạch bạch huyết và ổ
bụng có dịch màu vàng hay có máu (do bị tắc ruột hay nặng
hơn là thủng ruột).
Tẩy giun định kỳ cho trẻ giúp loại bỏ một trong các nguyên
nhân gây viêm ruột non hoại tử
Điều trị căn cứ vào các triệu chứng
Nếu ở thể nhẹ, bệnh nhân chỉ bị đau bụng, tiêu chảy có
máu, chướng bụng thì điều trị nội khoa, dùng các loại thuốc
điều trị các triệu chứng trên kèm với kháng sinh. Bệnh sẽ
khỏi hoàn toàn khi đi ngoài phân vàng, hết đau và chướng
bụng, thèm ăn, toàn tạng bình thường.
Nếu nặng (có sốc và biến chứng thủng ruột hay tắc ruột),
cần can thiệp ngoại khoa cắt bỏ đoạn ruột bị tổn thương.
Nếu can thiệp kịp thời thì trẻ có thể hồi phục hoàn toàn và
không để lại di chứng.
Tuy nhiên, sau khi xuất viện, trẻ cần được theo dõi và
khám định kỳ, căn cứ vào các tiêu chuẩn khỏi bệnh nêu
trên để điều chỉnh chế độ ăn uống, sinh hoạt. Lưu ý, cần tẩy
giun định kỳ vì một trong các nguyên nhân của viêm ruột
non hoại tử có vai trò của giun đũa.